Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30 czerwca 2016 r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił ubezpieczonemu A. P. (1) prawa do odszkodowania z tytułu wypadku przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej w dniu 17 września 2015 r. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że zdarzenie z dnia 17 września 2015 r. nie zostało uznane za wypadek przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej, ponieważ ubezpieczony nie przedłożył dokumentów potwierdzających, iż do urazu doszło podczas wykonywania zwykłych czynności wynikających z zakresu prowadzonej działalności gospodarczej tj. dowodów zakupu wyładowywanego towaru.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł ubezpieczony A. P. (1), podnosząc w nim, że do wypadku doszło przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej, na dowód czego przedłożył dowód księgowy nr (...) wraz z zestawieniem zakupu towarów na giełdzie z dnia 17 września 2015 r. na którym widniały następujące pozycje: opony 4 sztuki, felgi 4 sztuki, na łączną wartość 950 zł.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o ich oddalenie, uzasadniając swoje stanowisko analogicznie jak w zaskarżonej decyzji. Ponadto organ rentowy wskazał, że dokumenty złożone przez odwołującego nie wnoszą nic nowego do sprawy, a tym samym nie mają wpływu na zmianę zaskarżonej decyzji ZUS z dnia 30 czerwca 2016 r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. P. (1) prowadził działalność gospodarczą od dnia 15 października 2007 r. w zakresie sprzedaży detalicznej prowadzonej przez domy sprzedaży wysyłkowej lub Internet, konserwacji i naprawy pojazdów, sprzedaży detalicznej pozostałych wyrobów prowadzonej na straganach i targowiskach.

Miejscem wykonywania działalności przez A. P. (2) było jego miejsce zamieszkania, przy którym prowadził również zakład wulkanizacyjny, położony w (...) w P..

Niesporne, a nadto dowód: - wydruk z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej – k. 11 akt rentowych, - zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej z dnia 25.09.2007 r. – k. 13 akt rentowych, - przesłuchanie A. P. (1) w charakterze strony – k. 16-17, - zeznanie świadka J. L. – k. 16-17.

A. P. (1) wykonywał wszystkie czynności w zakresie prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej samodzielnie, m.in. sam kupował towar i go sprzedawał. Nie zatrudniał żadnych osób. W związku z prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą A. P. (1) wykonywał czynności nie tylko związane ze sprzedażą opon i felg przez Internet, ale także inne, m.in. jeździł po kraju w celu nabycia towaru. Zakład wulkanizacyjny, który prowadził A. P. (1) był otwarty w godzinach od 9.00 do 18.00.

Dowód: - przesłuchanie A. P. (1) w charakterze strony – k. 16-17, - zeznanie świadka J. L. – k. 16-17.

W dniu 17 września 2015 r. A. P. (1) w godzinach rannych wyjechał samochodem z miejsca zamieszkania w S. na giełdę towarową w P. w celu zakupienia towaru. Po powrocie przygotowywał paczkę do wysyłki dla jednego z klientów. Po południu około godz. 15.00 udał się do samochodu – M. (...), zaparkowanego przy zakładzie wulkanizacyjnym celem wypakowania zakupionego na giełdzie towaru. Towar był poukładany w ten sposób, że pod spodem leżały opony, a na nich felgi. A. P. (1) w pierwszej kolejności zaczął wyciągać opony. Podczas wypakowywania towaru był ubrany w odzież roboczą, buty robocze i rękawice. Nagle spadła mu na prawą nogę z wysokości około 2 m felga aluminiowa o średnicy około 20 cali i 10-12 kilogramów. A. P. (1) poczuł silny ból.

Dowód: - dowód księgowy nr (...) z dnia 30.09.2014r. – k. 3, zestawienie – k. 4, przesłuchanie A. P. (1) w charakterze strony – k. 16-17, - zeznanie świadka J. L. – k. 16-17.

Po wypadku A. P. (1) udał się do Szpitalnego Oddziału Ratunkowego w G., gdzie udzielono mu pomocy. W wyniku zdarzenia w dniu 17 września 2015 r. u A. P. (1) rozpoznano powierzchowny uraz stawu skokowego i stopy – stłuczenie stawu skokowego.

Na skutek ww. wypadku u A. P. wystąpił niewielki obrzęk stawu skokowego i śródstopia oraz tkliwość palpacyjna, ruchomość w stawie skokowym ograniczona bólowo, unaczynienie i unerwienie zachowane. Zastosowane leczenie: szyna gipsowa podudziowa.

Uszczerbek na zdrowiu A. P. w związku wypadkiem w dniu 17 września 2015 r. jest stały i wynosi 1%.

Niesporne, a nadto: dowód: dowód: - przesłuchanie A. P. (1) w charakterze strony – k. 16-17, - zeznanie świadka J. L. – k. 16-17, - historia choroby – akta rentowe, – opinia biegłego sądowego z zakresu ortopedii - traumatologii - H. M. k. 31-32.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie okazało się uzasadnione.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie było prawo jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy prowadzeniu działalności gospodarczej.

Kwestię rodzajów świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz warunki nabywania prawa do tych świadczeń reguluje ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. Nr 199, poz. 1673 z późn. zm.), zwana dalej „ustawą wypadkową”.

Zgodnie z treścią art. 3 ustawy, za wypadek przy pracy, uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą. Pod pojęciem wypadków przy pracy ustawodawca rozumie przy tym jednocześnie wypadki przy wykonywaniu działalności gospodarczej mające miejsce w okresie ubezpieczenia wypadkowego z danego tytułu podczas wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych, co wynika z przepisu art. 3 ust. 3 pkt 8 ustawy wypadkowej. W myśl zaś przepisu art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137, poz. 887 z późn. zm.), tego rodzaju działalnością pozarolniczą jest działalność gospodarcza.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy wypadkowej, ubezpieczonemu, który wskutek wypadku przy pracy (prowadzeniu działalności gospodarczej) lub choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu przysługuje jednorazowe odszkodowanie.

Powyższe unormowania wskazują, iż aby uzyskać świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego związku z konkretnym zdarzeniem, zdarzenie to musi być uznane za wypadek przy powadzeniu działalności gospodarczej, tym samym powinno spełniać następujące warunki:

-

mieć charakter nagły,

-

być wywołane przyczyną zewnętrzną,

-

powodować uraz lub śmierć,

-

nastąpić w okresie ubezpieczenia wypadkowego,

-

pozostawać w związku z wykonywaną działalnością.

W przedmiotowej sprawie nie kwestionowano faktu podlegania ubezpieczonego A. P. (1) wypadkowemu ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Organ rentowy nie kwestionował też zakresu schorzeń wywołanych u ubezpieczonego przedmiotowym zdarzeniem, a także faktu spowodowania urazu nagłą przyczyną zewnętrzną. Zakład Ubezpieczeń Społecznych twierdził jednak, iż zdarzenie z udziałem ubezpieczonego z dnia 17 września 2015 r. nie miało związku z wykonywaną przez niego działalnością gospodarczą, gdyż brak było stosownych na tę okoliczność dowodów. Z tym poglądem nie zgadzał się ubezpieczony.

Do Sądu należała zatem odpowiedź na pytanie, czy zachodził związek czynności wykonywanych w dniu 17 września 2015 r. z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą i czy wypadek miał miejsce podczas prowadzenia przez ubezpieczonego tej działalności.

Analizując całokształt okoliczności sprawy Sąd doszedł do wniosku, iż należy na tak postawione pytanie odpowiedzieć twierdząco. Sąd stanął na stanowisku, iż oprócz wykonywania działalności polegającej na sprzedaży opon i felg przez Internet w ścisłym tego słowa znaczeniu, ubezpieczony w ramach prowadzonej działalności gospodarczej musiał wykonywać szereg czynności niezwiązanych ściśle z obsługą internetową klientów.

Należy uznać za słuszne, że czynności polegające na wyładowywaniu towaru, który był przeznaczony na sprzedaż stanowiły czynności pozostające w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Takiemu uznaniu nie sprzeciwiał się fakt, iż miejscem tym było miejsce, będące jednocześnie miejscem zamieszkania ubezpieczonego, skoro tam właśnie, a nie w innym miejscu ubezpieczony przechowywał towar na cele prowadzonej działalności gospodarczej.

W ocenie Sądu oczywistym jest, że osoba prowadząca działalność gospodarczą, polegającą na sprzedaży towarów, zwłaszcza prowadząc ją samodzielnie, nie zatrudniając pracowników, musi w ramach tej działalności wykonać szereg czynności organizacyjnych, faktycznych, prawnych, umożliwiających jej dokonywanie sprzedaży w ścisłym tego słowa znaczeniu. Osoba taka musi m.in. zadbać o zaopatrzenie w towar, o wyładowanie towaru, o zabezpieczenie towaru poprzez dobór odpowiedniego miejsca jego przechowania. Trudno sobie wyobrazić, aby wszystkie te czynności ubezpieczony miał zlecać osobom trzecim. Nie sposób jednocześnie odmówić tym czynnościom związku z prowadzoną przez ubezpieczoną działalnością gospodarczą. Towar, który wypakowywał ubezpieczony stanowił podstawowe narzędzie jego pracy w ramach prowadzonej działalności. Niewątpliwie w momencie zdarzenia ubezpieczony działał w podstawowym i właściwie pojmowanym interesie prowadzonego przez siebie przedsiębiorstwa, przez co związku wykonywanych przezeń czynności z jego prowadzeniem nie sposób negować. Tym samym związek czynności, w trakcie których ubezpieczony doznał urazu w dniu 17 września 2015 r. z prowadzeniem przez niego działalnością gospodarczą wydaje się jednoznaczny, bezpośredni i niepodważalny. W konsekwencji Sąd stanął na stanowisku, że zdarzenie z udziałem ubezpieczonego A. P. (1) w tym dniu wypełnia definicję wypadku przy prowadzeniu działalności gospodarczej.

Sąd orzekający w sprawie w pełni podziela tu stanowisko przyjęte w uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 12 marca 2013 r., wydanego w sprawie I UK 567/12 (LEX nr 1383252), w którym stwierdzono, iż należy przyjąć raczej szerokie niż wąskie rozumienie "zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej", ponieważ osoba prowadząca taką działalność podejmuje w jej ramach szereg działań, które nie są związane bezpośrednio z wykonaniem dzieła (produkcją towaru) lub świadczeniem usługi, a niewątpliwie mają ścisły związek z prowadzeniem takiej działalności (np. comiesięczne rozliczenie z ZUS i urzędem skarbowym, załatwianie różnych spraw w urzędach, uzyskiwanie zezwoleń i koncesji, narady z pracownikami itd.). Nie sposób byłoby wydzielić spośród czynności faktycznych i prawnych osoby prowadzącej działalność gospodarczą takich, które służą bezpośrednio wytwarzaniu dóbr i usług, i takich, które tej charakterystyki nie spełniają, i traktować je odmiennie - z punktu widzenia art. 3 ust. 3 pkt 8 ustawy wypadkowej. Prowadzenie działalności gospodarczej jest pewną całością organizacyjną.

Rodzaj i chronologia czynności wykonywanych w dniu zdarzenia przez A. P. (1) był możliwy do odtworzenia w sposób precyzyjny dzięki zeznaniom świadka J. L., przesłuchaniu ubezpieczonego oraz dowodom z dokumentów. Sąd dał wiarę zeznaniom świadka J. L., gdyż były one logiczne, korespondowały ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, a Sąd nie znalazł powodu, by je zakwestionować. Ponadto korespondowały one z zeznaniami ubezpieczonego.

Powyższe dowody w żaden sposób nie były kwestionowane w sprawie przez organ rentowy. W uzasadnieniu zaskarżonej decyzji oraz w odpowiedzi na odwołanie organ rentowy twierdził, iż wypadek, któremu uległ ubezpieczony nie miał związku z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą, gdyż brak na to dowodów. W ocenie Sądu, wymienione wyżej dowody potwierdziły okoliczności przywołane w odwołaniu. Dowody te należały ocenić jako wiarygodne jako tworzące spójną całość, zarówno na etapie postępowania przed Sądem, jak i w toku postępowania wypadkowego przed organem rentowym.

Ponieważ do przesłanką uzyskania jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy (prowadzeniu działalności gospodarczej) jest również doznanie przez poszkodowanego w wypadku uszczerbku na zdrowiu, Sąd zasięgnął wiadomości specjalnych, dopuszczając w sprawie dowód z zakresu ortopedii - H. M. celem ustalenia, czy w związku ze zdarzeniem z dnia 17 września 2015 r. taki uszczerbek u ubezpieczonego wystąpił i jeżeli tak, to w jakiej wysokości.

Biegły rozpoznał u ubezpieczonego przebyte stłuczenie stopy prawej. Jego zdaniem uraz ten spowodował u ubezpieczonego stały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 1 %. Wnioski biegłego korespondują z wynikami przeprowadzonych badań szczegółowo opisanymi w opinii. Powyższe, przy uwzględnieniu, że biegły to wysokiej klasy fachowiec o wieloletnim doświadczeniu klinicznym i specjalności odpowiedniej do schorzenia ubezpieczonego, przemawiało za uznaniem opinii za rzetelną i wiarygodną w zakresie oceny uszczerbku na zdrowiu ubezpieczonego. Tym samym Sąd podzielił wnioski opinii biegłego i na jej podstawie określił stopień uszczerbku na zdrowiu ubezpieczonego.

Opinia w zakresie tej oceny nie była kwestionowana przez żadną ze stron, nie wzbudziła też zastrzeżeń Sądu.

Sąd uznał, iż zdarzenie z dnia 17 września 2015 r. z udziałem ubezpieczonego, jako zdarzenie nagłe, pozostające w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą i mające miejsce w okresie objętym ubezpieczeniem wypadkowym wyczerpuje wszystkie znamiona wypadku przy prowadzeniu działalności gospodarczej. Skutkuje tym samym powstaniem prawa ubezpieczonego do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy.

Mając na uwadze całokształt powyżej przytoczonych okoliczności Sąd, w oparciu o przepis art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł, jak w sentencji wyroku.

Z:

1.  (...),

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...).

20.04.2017r.