Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 lutego 2017 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu IV Wydział Karny – Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Dariusz Śliwiński

Sędziowie: SSO Mariusz Sygrela

SSO Hanna Bartkowiak (spr.)

Protokolant: st. prot. sąd. M. K.

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Wągrowcu M. Ś.

po rozpoznaniu w dniu 15 lutego 2017 r.

sprawy skazanego W. M. (1)

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę skazanego

od wyroku łącznego Sądu Rejonowego w Wągrowcu

z dnia 11 października 2016 r. sygn. akt II K 405/16

1.  Zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy.

2.  Zwalnia skazanego z obowiązku zwrotu Skarbowi Państwa kosztów procesu za postępowanie odwoławcze.

H. B. D. M. S.

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Wągrowcu wszczął z urzędu postępowanie w przedmiocie wydania wyroku łącznego co do skazanego W. M. (1) (sygn. akt II K 405/16).

Sąd ten ustalił, że wymieniony został skazany prawomocnymi wyrokami:

A.  Sądu Rejonowego w Wągrowcu z 19 grudnia 2012 r. w sprawie II K 1106/12 za przestępstwo z art. 207 § 1 kk popełnione w okresie od 1 lutego do 15 września 2012 r. na karę roku pozbawienia wolności, za przestępstwo z art. 245 kk w zw. z art. 12 kk popełnione w dniach: 1 kwietnia, 19 maja, 8 i 23 czerwca oraz 15 września 2012 r. na karę 11 miesięcy pozbawienia wolności, wymierzono karę łączną roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności, karę tę skazany odbył w oznaczonych okresach;

B.  Sądu Rejonowego w Wągrowcu z 22 grudnia 2015 r. (prawomocnym z dniem 30 maja 2016 r.) w sprawie II K 223/15 za ciąg przestępstw z art. 278 § 1 kk popełnionych: 22/23 grudnia 2014 r., w połowie grudnia 2014 r., od 17 do 18, od 19 do 21, od 22 do 24 stycznia 2015 r. na karę roku pozbawienia wolności, za ciąg przestępstw z art. 279 § 1 kk popełnionych: między 9 a 16 oraz między 13 a 15 stycznia 2015 r. na karę roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, wymierzono karę łączną 2 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności, na poczet kary zaliczono oznaczone okresy zatrzymania (2 dni);

C.  Sądu Rejonowego w Wągrowcu z 18 kwietnia 2016 r. (prawomocnym z dniem 14 maja 2016 r.) w sprawie II K 885/15 za przestępstwo z art. 209 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk popełnione od 1 sierpnia 2014 r. do 28 lipca 2015 r. na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności, karę tą skazany rozpoczął odbywać 2 lipca 2016 r.

W oparciu o tak poczynione ustalenia Sąd Rejonowy w Wągrowcu, wyrokiem łącznym z dnia 11 października 2016 r., orzekł następująco:

1.  na podstawie art. 91 § 2 kk w zw. z art. 85 § 1 i 2 kk i art. 86 § 1 kk połączył wymierzone wyrokami opisanymi powyżej w punktach B, C: karę pozbawienia wolności i karę łączną pozbawienia wolności i wymierzył skazanemu W. M. (1) karę łączną 2 lat i 6 pozbawienia wolności;

2.  na podstawie art. 577 kpk na poczet orzeczonej kary łącznej zaliczył skazanemu oznaczone okresy zatrzymania oraz odbywania kary;

3.  na podstawie art. 572 kpk umorzył postępowanie w pozostałym zakresie;

4.  na podstawie art. 624 § 1 kpk oraz art. 6 ustawy o opłatach w sprawach karnych zwolnił skazanego od obowiązku zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych i nie wymierzył mu opłaty (k. 33).

Apelację od powyższego wyroku wniósł obrońca skazanego. Zarzucił nieważność postępowania polegającą na niezawiadomieniu obrońcy o terminie rozprawy, a następnie prowadzeniu rozprawy pod jego nieobecność. Podnosząc tak, apelujący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania (k. 41-43).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy skazanego nie była zasadna. Nie zasługiwał też na uwzględnienie wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Wągrowcu do ponownego rozpoznania z powodu nieważności postępowania, która to instytucja nie jest przewidziana w obecnie obowiązującej procedurze karnej.

Autor środka odwoławczego miał wprawdzie słuszność, twierdząc, że doszło do naruszenia przepisów postępowania poprzez niezawiadomienie obrońcy skazanego o terminie rozprawy w przedmiocie wydania wyroku łącznego, to jednak Sąd odwoławczy uznał, iż uchybienie to nie miało charakteru przesłanki odwoławczej.

Sąd II instancji uznał tak, gdyż obrona skazanego W. M. (1) nie była obligatoryjna i udział jego obrońcy na rozprawie głównej nie był obowiązkowy. Nie zachodził zatem przypadek określony w przepisie art. 439 § 1 pkt 10 kpk. Mianowicie, że niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów oraz wpływu uchybienia na treść orzeczenia sąd odwoławczy na posiedzeniu uchyla zaskarżone orzeczenie, jeżeli oskarżony (tu: skazany) w postępowaniu sądowym nie miał obrońcy w wypadkach określonych w art. 79 § 1 i 2 kpk oraz art. 80 kpk lub obrońca nie brał udziału w czynnościach, w których jego udział był obowiązkowy. Ustalono również, że w rozprawie przed Sądem I instancji brał udział skazany W. M., którego w związku z odbywaniem kary pozbawienia wolności, doprowadzono z zakładu karnego.

Sąd Okręgowy uznał także, że nie zachodziła tzw. względna przesłanka odwoławcza z art. 438 pkt 2 kpk. Do stwierdzenia zasadności zarzutu błędu proceduralnego niezbędne jest bowiem nie tylko wykazanie, że naruszenie takie ze strony sądu orzekającego miało miejsce, ale także uprawdopodobnienie, że mogło ono mieć wpływ na treść orzeczenia, gdyż to ono ma być ewentualnie uchylone lub zmienione, a samo uchybienie nie tkwi tu bezpośrednio w treści orzeczenia (por. komentarz do art. 438 kpk [w:] T. Grzegorczyk, Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Zakamycze 2003).

Kontrola odwoławcza w sprawie skazanego W. M. (1) nie wykazała, aby zaistniałe uchybienie - niezawiadomienie obrońcy o terminie rozprawy w przedmiocie wydania wyroku łącznego - mógł mieć wpływ na treść wydanego wyroku. Przede wszystkim bowiem apelujący nie przedstawił żadnej argumentacji w tym zakresie. Sąd II instancji założył przy tym, że wszelkie uwagi, które obrońca zamierzał podnieść odnośnie przedmiotu sprawy, zostały przez niego zaprezentowane w rozpoznawanym w tym postępowaniu środku odwoławczym, a wcześniej w złożonym wniosku o wydanie wyroku łącznego (sprawa zarejestrowana pod sygn. II K 449/16).

Możliwości zaistnienia takiego wpływu Sąd odwoławczy nie stwierdził również z urzędu, zbadawszy tę ewentualność na tle okoliczności rozważanego przypadku. Na podkreślenie zasługuje tu nieskomplikowany charakter sprawy i uproszczona procedura w sprawie o wydanie wyroku łącznego, gdzie postępowanie dowodowe de facto sprowadza się do ujawnienia i zaliczenia w poczet dowodów wyroków skazujących oraz danych osobopoznawczych o skazanym. Skazany W. M. miał też możliwość osobiście zaprezentować swoje stanowisko w sprawie, gdzie wnosił o jak najniższy wymiar kary łącznej ( vide: protokół rozprawy z dnia 11.10.2016 r., k. 32). Analiza zaskarżonego orzeczenia dokonana także przez pryzmat zgromadzonych w sprawie dokumentów, m.in. informacji z Krajowego Rejestru Karnego, nie pozwalała na stwierdzenie, by w trakcie postępowania pierwszoinstancyjnego został pominięty jakikolwiek wyrok skazujący spośród tych wydanych przeciwko skazanemu, ewentualnie dokonano innego rodzaju błędnego ustalenia faktycznego. Nie było też podstaw do zakwestionowania prawidłowości wyprowadzonej przez Sąd I instancji oceny prawnej stwierdzonego stanu faktycznego.

Ponieważ apelacja skarżyła wyrok w całości, w związku z treścią art. 447 § 1 kpk, Sąd Okręgowy rozważył także prawidłowość rozstrzygnięcia o karze i zbadał ją pod kątem współmierności. Oczywiście, z uwagi na treść wyroku pierwszoinstancyjnego, wziął pod ocenę tylko te okoliczności, które dotyczyły wymiaru kary łącznej. Sąd Okręgowy i w tym zakresie nie stwierdził aby Sąd Rejonowy dopuścił się jakichkolwiek błędów mogących rzutować na treść zaskarżonego wyroku. Orzeczona kara łączna z zastosowaniem zasady częściowej absorpcji kar została należycie uzasadniona, gdzie uwzględniono ograniczoną łączność przedmiotowo - podmiotową między czynami ze skazań objętych karą łączną, ich zbieżność czasową oraz dane o osobie podsądnego. Tak orzeczona kara łączna w żadnym razie nie zasługiwała na miano rażąco niewspółmiernie surowej.

W konsekwencji zaskarżony wyrok został utrzymany w mocy (punkt 1).

W punkcie 2 wyroku orzeczono o kosztach niniejszego postępowania. Sąd odwoławczy, na podstawie art. 636 § 1 kpk w zw. z art. 624 § 1 kpk, zwolnił W. M. (1) w całości od obowiązku zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze. Uznał, że skazany kosztów tych nie będzie w stanie ponieść, jako że nie ma znaczącego majątku, ciąży na nim zobowiązanie do alimentacji, a odbywanie kary pozbawienia wolności utrudnia mu podjęcie lukratywnej pracy zarobkowej.

H. B. D. M. S.