Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III K 120/16

WYROK ŁĄCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 lutego 2017r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze Wydział III Karny

w składzie:

przewodniczący: SSO Daniel Strzelecki

protokolant: Małgorzata Zawadzka

przy udziale prokurator Prokuratury Rejonowej w Jeleniej Górze: Urszuli Ziembickiej

po rozpoznaniu

sprawy M. K. (1)

urodzonego dnia (...) w J.

syna R. i M. z domu W.

skazanego prawomocnymi wyrokami:

1.  Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 6 października 2008r. w sprawie sygn. akt VII K 820/08 za przestępstwo z art. 286§1 k.k. popełnione w dniu 3 marca 2007r. na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 (trzech) lat próby, przy czym postanowieniem tego sądu z dnia 24 września 2010r. w sprawie sygn. akt Ko 1846/10 zarządzono wykonanie tej kary;

2.  Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z dnia 8 kwietnia 2010r. w sprawie sygn. akt III K 150/09 za:

a)  przestępstwo z art. 59 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11§2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. popełnione w okresie od marca 2005r. do dnia 29 maja 2008r. na karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności;

b)  za przestępstwo z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii popełnione w dniu 26 czerwca 2008r. na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

za które to przestępstwa wymierzono mu karę łączną 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 5 (pięciu) lat próby;

3.  Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 28 kwietnia 2010r. w sprawie sygn. akt II K 873/10 za przestępstwo z art. 13§1 k.k. w zw. z art. 286§1 k.k. i art. 297§1 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k. popełnione w dniu 21 października 2009r. na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

4.  Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 5 maja 2010r. w sprawie sygn. akt II K 217/10 za przestępstwo z art. 226§1 k.k. popełnione w dniu 13 października 2009r. na karę 40 (czterdziestu) stawek dziennych grzywny po 10zł (dziesięć złotych) każda;

5.  Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 4 września 2015r. w sprawie sygn. akt II K 833/15 za:

a)  przestępstwo z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii popełnione w dniu 26 lutego 2015r. na karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

b)  za przestępstwo z art. 263§2 k.k. popełnione w dniu 26 lutego 2015r. na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

za które to przestępstwa wymierzono mu karę łączną 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 5 (pięciu) lat próby, przy czym postanowieniem tego sądu z dnia 17 października 2016r. w sprawie sygn. akt Ko 3302/16 zarządzono wykonanie tej kary łącznej;

6.  Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 14 września 2016r. w sprawie sygn. akt II K 465/16 za przestępstwo z art. 62 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii popełnione w dniu 11 stycznia 2016r. na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

I.  na podstawie art. 85§1 i 2 k.k. i art. 86§1 k.k. w zw. z art. 569§1 i 2 k.p.k. łączy karę łączną pozbawienia wolności wymierzoną skazanemu M. K. (1) wyrokiem opisanym w pkt. 5 części wstępnej niniejszego wyroku łącznego oraz karę pozbawienia wolności wymierzoną mu wyrokiem opisanym w pkt. 6 tej części wyroku łącznego i wymierza skazanemu karę łączną 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 63§1 k.k. w zw. z art. 577 k.p.k. na poczet orzeczonej w pkt. I części dyspozytywnej wyroku kary łącznej pozbawienia wolności zalicza skazanemu okres odbytych przez niego kar pozbawienia wolności w sprawach opisanych w pkt. 5 i 6 części wstępnej wyroku;

I.  na podstawie art. 572 k.p.k. w zw. z art. 89§1 k.k. - w brzmieniu obowiązującym do dnia 7 czerwca 2010r. - w zw. z art. 4§1 k.k. umarza postępowanie w zakresie wydania wyroku łącznego co do kar wymierzonych skazanemu wyrokami opisanymi w pkt. 1 i 2 części wstępnej niniejszego wyroku łącznego, zaś na podstawie art. 572 k.p.k. w zw. z art. 85§1 k.k. umarza postępowanie w zakresie wydania wyroku łącznego co do kar wymierzonych skazanemu wyrokami opisanymi w pkt. 3 i 4 tej części wyroku łącznego;

II.  na podstawie art. 624§1 k.p.k. zwalnia skazanego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów procesu.

UZASADNIENIE

M. K. (1) został prawomocnie skazany następującymi wyrokami:

1. Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 6 października 2008r. w sprawie sygn. akt VII K 820/08 za przestępstwo z art. 286§1 k.k. popełnione w dniu 3 marca 2007r. na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 (trzech) lat próby, przy czym postanowieniem tego sądu z dnia 24 września 2010r. w sprawie sygn. akt Ko 1846/10 zarządzono wykonanie tej kary;

2. Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z dnia 8 kwietnia 2010r. w sprawie sygn. akt III K 150/09 za:

a) przestępstwo z art. 59 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11§2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. popełnione w okresie od marca 2005r. do dnia 29 maja 2008r. na karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności;

b) za przestępstwo z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii popełnione w dniu 26 czerwca 2008r. na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

za które to przestępstwa wymierzono mu karę łączną 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 5 (pięciu) lat próby;

3. Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 28 kwietnia 2010r. w sprawie sygn. akt II K 873/10 za przestępstwo z art. 13§1 k.k. w zw. z art. 286§1 k.k. i art. 297§1 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k. popełnione w dniu 21 października 2009r. na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

4. Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 5 maja 2010r. w sprawie sygn. akt II K 217/10 za przestępstwo z art. 226§1 k.k. popełnione w dniu 13 października 2009r. na karę 40 (czterdziestu) stawek dziennych grzywny po 10zł (dziesięć złotych) każda;

5. Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 4 września 2015r. w sprawie sygn. akt II K 833/15 za:

a) przestępstwo z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii popełnione w dniu 26 lutego 2015r. na karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

b) za przestępstwo z art. 263§2 k.k. popełnione w dniu 26 lutego 2015r. na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

za które to przestępstwa wymierzono mu karę łączną 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 5 (pięciu) lat próby, przy czym postanowieniem tego sądu z dnia 17 października 2016r. w sprawie sygn. akt Ko 3302/16 zarządzono wykonanie tej kary łącznej;

6. Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 14 września 2016r. w sprawie sygn. akt II K 465/16 za przestępstwo z art. 62 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii popełnione w dniu 11 stycznia 2016r. na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności.

/Dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 14 września 2016r. w sprawie sygn. akt II K 465/16 k. 2; wyrok Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 28 kwietnia 2010r. w sprawie sygn. akt II K 873/10 k. 30; wyrok Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 5 maja 2010r. w sprawie sygn. akt II K 217/10 k. 31; wyrok Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 6 października 2008r. w sprawie sygn. akt VII K 820/08 k. 32; wyrok Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 4 września 2015r. w sprawie sygn. akt II K 833/15 k. 33-34; wyrok Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z dnia 8 kwietnia 2010r. w sprawie sygn. akt III K 150/09k. 43a;

dane o karalności skazanego k. 7-8/

Skazany M. K. (1) w warunkach izolacji penitencjarnej przebywał w okresie od dnia 12 maja 2011r. do dnia 21 października 2011r. a jego zachowanie w okresie odbywania kary było zmienne. Został jeden raz nagrodzony regulaminowo za wykonywanie nieodpłatnych prac, zaś jednokrotnie został ukarany dyscyplinarnie za odmowę wejścia do pawilonu mieszkalnego. Był uczestnikiem podkultury przestępczej, w środowisku współosadzonych zachowywał się bezkonfliktowo, zaś wobec przełożonych funkcjonariuszy przyjmował zazwyczaj postawę regulaminową.

W warunkach wolnościowych M. K. (1) zamieszkiwał z matką M. K. (2) w należącym do niej mieszkaniu, jednak nie partycypował w kosztach utrzymania mieszkania i pozostawał jako osoba niepracująca zawodowo na wyłącznym jej utrzymaniu. Chociaż wyrokiem Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze w sprawie sygn. akt II K 465/16 został wobec niego na podstawie art. 71 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii orzeczony środek zabezpieczający w postaci umieszczenia go przed wykonaniem kary pozbawienia wolności w podmiocie leczniczym – Ośrodku (...) (...) B. w M., to jednak skazany zrezygnował z leczenia.

/Dowód: opinia o skazanym Aresztu Śledczego w J.

z dnia 29 grudnia 2016r. k. 25; kwestionariusz wywiadu środowiskowego

Zespołu Kuratorskiej Służby Sądowej dla Dorosłych Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze

z dnia 18 stycznia 2011r. k. 42-43/.

Wobec M. K. (1) zaktualizowały się materialnoprawne przesłanki, które obligowały sąd do wydania wyroku łącznego. Antycypując bowiem problem, który zostanie rozważony w dalszej części uzasadnienia, a odnoszący się do względności konkurujących ustaw normujących instytucję kary łącznej, nadmienienia wymagało, że zarówno w przepisach obowiązujących w czasie popełnienia przez skazanego przestępstw, które były przedmiotem opublikowanych wobec niego wyroków skazujących, jak i w unormowaniach, które obowiązywały w późniejszym okresie aż do czasu orzekania w niniejszym postępowaniu, przewidziano że „(…) sąd orzeka karę łączną” (art. 85 k.k. ustawy dawnej, jak i w art. 85§1 k.k. ustawy obowiązującej). To zaś oznaczało, że obowiązek orzeczenia kary łącznej w przypadku zaistnienia przesłanek do jej wymierzenia aktualizował się niezależnie od tego, którą z tych konkurujących ustaw zastosowano by w niniejszym postępowaniu – wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 kwietnia 2015r., II KK 84/15, LEX nr 1681879.

Rozważając natomiast zagadnienie, jakie przepisy statuujące instytucję kary łącznej należało zastosować względem M. K. (1), należało zauważyć, że ustawą z dnia 20 lutego 2015r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2015.396), która weszła w życie w dniu 1 lipca 2015r., istotnie przemodelowano zasady orzekania w przedmiocie kary łącznej. W treści art. 19 ust. 1 powołanej ustawy przewidziano zaś, że przepisów rozdziału IX ustawy, o której mowa w art. 1 (Kodeksu karnego – dopisek S.O.), w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, chyba że zachodzi potrzeba orzeczenia kary łącznej w związku z prawomocnym skazaniem po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy. Brzmienie tego unormowania mogłoby zatem sugerować, że w sytuacji, gdy jeden z wyroków skazujących uprawomocnił się po dniu 1 lipca 2015r., to do łączenia sankcji znajdować będą zastosowanie obowiązujące po tej dacie przepisy art. 85 k.k. Niemniej jednak należało zaaprobować zaprezentowany w doktrynie prawa karnego materialnego pogląd, zgodnie z którym jeżeli przynajmniej jeden z wyroków skazujących uprawomocnił się po wejściu w życie wskazanej ustawy, zaś co najmniej jeden z czynów, za które orzeczono podlegającą łączeniu sankcję, został popełniony przed tą datą, to problem konkurencji ustawy dawnej i obowiązującej, należy rozstrzygać na płaszczyźnie art. 4§1 k.k. – J. Majewski, Komentarz do niektórych przepisów ustawy z dnia 20 lutego 2015r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw [w:] Kodeks karny. Komentarz do zmian 2015, LEX 2015, teza 2 do art. 19. Rzecz bowiem w tym, że art. 19 ustawy z dnia 20 lutego 2015r. nie stawia jednoznacznego zastrzeżenia, iż do kar orzeczonych przed dniem 1 lipca 2015r. stosować trzeba art. 85 k.k. w brzmieniu obowiązującym przed tą datą. W treści tego unormowania jednoznacznie statuowano przecież, że w sytuacji łączenia kar orzeczonych wyrokami, które uprawomocniły się przed tą datą i po niej, może zajść „(…) potrzeba orzeczenia kary łącznej (…)” na zasadach określonych ustawą nowelizującą, przy czym prawodawca doprecyzował w dalszej części cytowanego przepisu, że taka sytuacja może wystąpić „(…) w związku z prawomocnym skazaniem po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy” (nowelizującej – dopisek S.O.).

W konkluzji tego fragmentu wywodu podnieść należało, że wprawdzie dwa ostatnie chronologicznie wyroki skazujące M. K. (1), a to wyrok w sprawie sygn. akt II K 833/15 oraz wyrok w sprawie sygn. akt II K 465/16, zapadły po dniu 1 lipca 2015r. Nie można było jednak tracić z pola widzenia tego, że za wyjątkiem rozstrzygnięcia w sprawie sygn. akt II K 465/16, przedmiotem osądu pozostałych wyroków skazujących były czyny popełnione przez skazanego przed tą datą, co odnosiło się do jego inkryminowanych zachowań, które były przedmiotem wyrokowania w sprawach o sygn. akt VII K 820/08, III K 150/09, II K 873/10, II K 217/10 i II K 833/15. Dlatego właśnie do oceny względności konkurujących unormowań rozdziału IX Kodeksu karnego należało zastosować zasady statuowane w art. 4§1 k.k. Wprawdzie w treści tego unormowania ustawodawca przewidział prymat stosowania ustawy obowiązującej w chwili orzekania, zastrzegł jednak zarazem, że pierwszeństwo stosowania tej ustawy zostaje wyłączone, gdy ustawę obowiązującą poprzednio należy uznać za względniejszą dla sprawcy.

Oceniając zatem konkurencję obu ustaw w konkretnych okolicznościach niniejszego postępowania, stwierdzenia w pierwszej kolejności wymagało to, że wybór jednej z ustaw powinien znajdować oparcie w ustaleniu, która z nich przewiduje w określonej sytuacji prawnej względniejsze dla skazanego konsekwencje, co odnosić należało do całokształtu prawnokarnych konsekwencji wynikających z zastosowania każdej z tych ustaw – wyrok Sądu Najwyższego w składzie 7 sędziów z dnia 13 stycznia 1970r., V KRN 402/69, OSNKW 1970/4-5/37; uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 marca 1996r., I KZP 2/96, OSNKW 1996/3-4/16.

Oceniając zatem w kontekście wszystkich opublikowanych wobec M. K. (1) wyroków skazujących, którymi orzeczono wobec niego podlegające łączeniu kary pozbawienia wolności, czy przepisy rozdziału IX Kodeksu karnego w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 czerwca 2015r. były dla niego względniejsze, należało stanowczo stwierdzić, że brzmienie tych właśnie unormowań stawiało skazanego w sytuacji korzystniejszej, lecz tylko w zakresie oceny zagadnienia łączenia sankcji wymierzonych mu wyrokami w sprawach o sygn. akt VII K 820/08 i III K 150/09. Rzecz bowiem w tym, że czyny, które były przedmiotem osądu w sprawie o sygn. akt III K 150/09, zostały przez M. K. (1) popełnione w okresie od marca 2005r. do 29 maja 2008r. oraz w dniu 26 czerwca 2008r., a więc przed publikacją pierwszego chronologicznie wyroku skazującego w sprawie sygn. akt VII K 820/08, co miało miejsce w dniu 6 października 2008r. To zaś oznaczało, że ten właśnie wyrok, który w rozumieniu art. 85 k.k. w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2015r. niejako otwierał realny zbieg przestępstw, został opublikowany po dacie popełnienia czynów osądzonych w sprawie o sygn. akt III K 150/09.

Rozważając w dalszym ciągu zagadnienie względności ustaw w odniesieniu do łączenia sankcji orzeczonych wyrokami skazującymi w sprawach o sygn. akt VII K 820/08 i II K 150/09, zauważenia wymagało, że ustawą z dnia 5 listopada 2009r. o zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy - Kodeks postępowania karnego, ustawy - Kodeks karny wykonawczy, ustawy - Kodeks karny skarbowy oraz niektórych innych ustaw dodano do kodyfikacji karnomaterialnej art. 89§1a k.k., w którym przewidziano, że w razie skazania za zbiegające się przestępstwa na kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania sąd może w wyroku łącznym orzec karę łączną pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania. Analizowane unormowanie weszło jednak w życie w dniu 8 czerwca 2010r., zaś czyny, które stanowiły przedmiot rozstrzygnięć w sprawach o sygn. akt VII K 820/08 i III K 150/09 zostały popełnione przed tą datą. Jako że późniejsza wielokrotna karalność M. K. (1) definitywnie wykluczała możliwość połączenia sankcji orzeczonych tymi dwoma pierwszymi chronologicznie wyrokami skazującymi i wymierzenia mu kary łącznej w warunkach pełnej absorpcji i z dobrodziejstwem warunkowego zawieszenia jej wykonania, to należało uznać, że zastosowanie do tego realnego zbiegu przestępstw unormowań statuujących karę łączną według ich brzmienia sprzed 8 czerwca 2010r. stawiało go w najkorzystniejszej sytuacji. Takie bowiem postąpienie powodowało konieczność umorzenia postępowania o wydanie wyroku łącznego w odniesieniu do sankcji orzeczonych tymi wyrokami, a tym samym wyłączało możliwość połączenia węzłem kary łącznej sankcji 2 lat pozbawienia wolności orzeczonej wobec M. K. (1) w warunkach probacji wyrokiem w sprawie sygn. akt III K 150/09. Rzecz bowiem w tym, że wprawdzie kara pozbawienia wolności wymierzona skazanemu wyrokiem w sprawie sygn. akt VII K 820/08 została z dniem 21 października 2011r. wykonana w całości, co oznaczało, że nie podlegała ona połączeniu w ramach orzekania o wyroku łącznym na podstawie przepisów obowiązujących po 30 czerwca 2015r. Niemniej jednak, pamiętać należało, że wykonanie kary nie stanowiło w myśl art. 92 k.k. przeszkody dla jej połączenia węzłem kary łącznej orzekanej wyrokiem łącznym na podstawie przepisów obowiązujących do tej daty – wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 maja 2013r., II KK 111/13, nie publ.

Gdyby zatem zastosowane zostały wobec M. K. (1) te właśnie obowiązujące aktualnie przepisy dotyczące kary łącznej, to należałoby rozważyć możliwość połączeniu kary pozbawienia wolności wymierzonej mu wyrokiem w sprawie sygn. akt III K 150/09 z innymi podlegającymi wykonaniu karami tego rodzaju orzeczonymi wobec jego osoby, oczywiście przy redukcji sankcji orzeczonej z warunkowym zawieszeniem jej wykonania o połowę stosownie do brzmienia art. 89§1b k.k. Zastosowanie jednak wobec skazanego jako względniejszych unormowań karnomaterialnych w brzmieniu obowiązującym do dnia 7 czerwca 2010r., powodowało to, że kary pozbawienia wolności orzeczone wyrokami w sprawach o sygn. akt VII K 820/08 i III K 150/09 nie mogły stanowić substratu kary łącznej pozbawienia wolności orzekanej wyrokiem łącznym. Jak już bowiem zwrócono uwagę, wymierzona hipotetycznie z połączenia tych sankcji kara łączna musiałby zostać orzeczona bez warunkowego zawieszenia jej wykonania. Tymczasem przed wejściem w życie powołanej ustawy z dnia 5 listopada 2009r. połączenie kar pozbawienia wolności orzeczonych z warunkowym zawieszeniem i bez probacji było możliwe tylko wówczas, gdy karę łączną orzeczono z warunkowym zawieszeniem jej wykonania – uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 2001r., I KZP 14/01, OSNKW 2002/1-2/1; wyrok sądu Najwyższego z dnia 5 października 2004r., V KK 224/04, OSNKW 2004/10/98.

Dodać też należało, że poczynione rozważania byłyby bezprzedmiotowe, gdyby wyrok w sprawie sygn. akt III K 150/09 uległ w czasie orzekania w przedmiocie wyroku łącznego zatarciu. Zagadnienie to należało zatem poddać analizie w szczególności dlatego, że dnia 8 listopada 2015r. upłynął skutecznie orzeczony tym wyrokiem okres próby i dalsze 6 miesięcy, co miało znaczenie dla rozważań na płaszczyźnie instytucji statuowanej w art. 76 k.k. Rzecz bowiem w tym, że art. 76 k.k., który został znowelizowany w dniu 1 lipca 2005r. m.in. przez dodanie do jego §1 zdania 3 i który po kolejnej jego zmianie o charakterze wyłącznie leksykalnym, stanowi w §1b, najogólniej rzecz ujmując, że do zatarcia skazania kary orzeczonej w warunkach probacyjnych przepis art. 108 stosuje się. Stosownie zaś do brzmienia art. 21 zd. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, którym to z dniem 1 lipca 2015r. znowelizowano art. 76§1 k.k., stanowi natomiast, że do skazań prawomocnymi wyrokami wydanymi przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, w przedmiocie zatarcia skazania stosuje się przepisy ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, chyba że okres zatarcia skazania upłynął przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy. Skoro zatem termin zatarcia skazania wyrokiem w sprawie sygn. akt III K 150/09 nadszedł dopiero po wejściu w życie art. 76§1 zd. 3 k.k., to stosownie do brzmienia art. 108 k.k., który znajdował zastosowanie wobec analizowanego wyroku właśnie od dnia 1 lipca 2015r., zatarcie tego skazania mogło nastąpić tylko jednocześnie z innymi skazaniami M. K. (1), którymi osądzono przestępstwa lub przestępstwa skarbowe popełnione przez niego w okresie biegu terminu zatarcia skazania w analizowanej sprawie. Tymczasem w tymże okresie skazany popełnił szereg przestępstw, które osądzono w sprawie sygn. akt II K 870/10, II K 217/10, II K 833/15 i II K 465/16, które, co oczywiste nie uległy jeszcze zatarciu. To zaś oznaczało, że również skazanie w sprawie sygn. akt III 150/09 zatarciu nie uległo.

Na marginesie wskazać należało, że abstrahując nawet od przeprowadzonych rozważań na temat względności kodyfikacji karnomaterialnej obowiązującej przed 8 czerwca 2010r. w odniesieniu do połączenia sankcji wymierzonych M. K. (1) w sprawach o sygn. akt VII K 820/08 i III K 150/09, także z innej zupełnie przyczyny kary orzeczone tymi wyrokami nie mogłyby zostać połączone wyrokiem łącznym i to niezależnie od tego, czy zastosowano by obowiązujące aktualnie unormowania o karze łącznej, czy też przepisy obowiązujące w czasie popełniania przestępstw, które tymi wyrokami osądzono. Jakkolwiek pewne kontrowersje może budzić pogląd najwyższej instancji sądowej wyrażony w wyroku z dnia 12 kwietnia 2013r., III KK 401/12, OSNKW 2013/8/68, tym niemniej wskazać lojalnie należało, że zyskał on akceptację w judykaturze. Podnieść zatem na kanwie tego rozstrzygnięcia należało, że skoro w czasie publikacji niniejszego wyroku łącznego w odniesieniu do kary wymierzonej skazanemu wyrokiem w sprawie sygn. akt III K 150/09 upłynął już skutecznie okres probacji, jak i dalsze 6 miesięcy, jednak nie uległa ona dotychczas zatarciu, to połączenie jej węzłem kary łącznej orzeczonej nawet z warunkowym zawieszeniem jej wykonania było niedopuszczalne, bowiem otwierało hipotetycznie możliwość zarządzenia wykonania tej kary łącznej. Tymczasem wykonanie orzeczonej w sprawie sygn. akt III K 150/09 kary jednostkowej z powodu upływu terminów z art. 76 k.k. nie mogło zostać zarządzone.

Rozważając natomiast zagadnienie względności ustaw w odniesieniu do kolejnego realnego zbiegu przestępstw, których popełnienie przypisano M. K. (1) wyrokami w sprawach o sygn. akt II K 870/10, II K 217/10, II K 833/15 i II K 465/16, przyjąć należało, że względem dwóch pierwszych wymienionych rozstrzygnięć, unormowania dotyczące kary łącznej obowiązujące przed dniem 1 lipca 2015r. nie były dla skazanego względniejsze od unormowań obowiązujących po tej dacie. W odniesieniu natomiast do ostatnich dwóch przywołanych wyroków skazujących, przepisy normujące instytucję kary łącznej w brzmieniu sprzed tej daty były dla skazanego niego mniej korzystnej aniżeli przepisy obowiązujące po tej dacie.

Zauważyć przecież należało, że w korelacji temporalnej statuowanej w art. 85 k.k. w jego brzmieniu sprzed 1 lipca 2015r., a pozwalającej na połączenie wymierzonych M. K. (1) sankcji węzłem kary łącznej orzekanej wyrokiem łącznym, pozostawała jedynie kara pozbawienia wolności wymierzona mu wyrokiem w sprawie sygn. akt II K 873/10 oraz wyrok skazujący w sprawie sygn. akt II K 217/10, którym skazanemu wymierzono karę grzywny, przy czym sankcje te należało zarówno na gruncie przepisów obowiązujących do dnia 30 czerwca 2015r., jak po tej dacie, traktować jako różnorodzajowe i niepodlegające łączeniu. Wszak wyrokiem w sprawie sygn. akt II K 217/10 osądzono zachowania skazanego popełnione w dniu 13 października 2009r., zaś wyrok, który w rozumieniu art. 85 k.k. w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2015r. niejako otwierał kolejny realny zbieg przestępstw, a mianowicie wyrok w sprawie sygn. akt II K 870/10, został opublikowany po popełnieniu tego przestępstwa, bowiem orzeczenie to ogłoszono w dniu 28 kwietnia 2010r.

W odniesieniu do łączenia sankcji wymierzonych M. K. (1) wyrokami w sprawach o sygn. II K 833/15 i II K 465/16 względniejsze okazały się natomiast przepisy normujące instytucję kary łącznej według ich brzmienia obowiązującego po dniu 30 czerwca 2015r. Rzecz bowiem w tym, że kary wymierzone skazanemu tymi wyrokami, z których te wymierzone wcześniejszym chronologicznie wyrokiem dotyczyły przestępstw popełnionych przed dniem 1 lipca 2015r., nie pozostawały w korelacji temporalnej z żadnymi innymi wyrokami skazującymi. Poprzedzający te skazania wyrok, którym wymierzono skazanemu podlegającą karę jednorodzajową, a mianowicie w sprawie o sygn. akt II K 873/10, został bowiem opublikowany w dniu 28 kwietnia 2010r., a więc przed popełnieniem przez niego przestępstw, które zostały osądzone wyrokami późniejszymi, co wszakże miało miejsce w latach 2015 i 2016. Skoro zatem na gruncie unormowań statuujących instytucji kary łącznej w okresie do 30 czerwca 2015r., kary orzeczone tymi wyrokami nie podlegałyby połączeniu, to należało je połączyć węzłem kary łącznej na gruncie przepisów obowiązujących aktualnie, co czyniło je korzystniejszymi od unormowań wcześniejszych.

Podnieść dodatkowo należało, że nawet gdyby kary wymierzone M. K. (1) wyrokami w sprawach o sygn. II K 833/15 i II K 465/16 można by połączyć na podstawie przepisów obowiązujących przed dniem 1 lipca 2015r., to aktualnie obowiązujące przepisy normujące karę łączną byłyby dla niego względniejsze. W tych ostatnich unormowaniach, a mianowicie w art. 85§2 k.k., ustawodawca statuował bowiem, że łączeniu węzłem kary łącznej orzekanej wyrokiem łącznym podlegają kara lub kary łączne, zaś obowiązujący do dnia 30 czerwca 2015r. art. 85 k.k. przewidywał zasadę łączenia wyłącznie sankcji jednostkowych – postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 4 lipca 2007r., V KK 419/06, OSNKW 2007/10/74; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 sierpnia 2007r. II KK 96/07, OSNKW 2008/1/6. Przyjąć zatem należało, że analizowana zmiana ustawy wprowadzona ustawą z dnia 20 lutego 2015r. okazała się dla M. K. (1) korzystna. Zważywszy bowiem na fakt, że wyrokiem w sprawie sygn. akt II K 833/15 orzeczono wobec skazanego dwie kary jednostkowe pozbawienia wolności w wymiarze 10 i 6 miesięcy, zaś wyrokiem w sprawie sygn. akt II K 465/16 orzeczono wobec niego karę 1 roku pozbawienia wolności, to stosując obowiązujące przed dniem 1 lipca 2015r. unormowania, należałoby przyjąć, że sankcje te wchodząc w skład kary łącznej orzekanej wyrokiem łącznym, współkształtowałby granice tejże kary. W przypadku zatem zastosowania w ramach orzekania o wyroku łącznym przepisów obowiązujących przed dniem 1 lipca 2015r., opisane kary jednostkowe pozwoliłyby na skonstruowanie substratu kary łącznej na pułapie od 1 roku do 2 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności. Fakt zatem wymierzenia wyrokiem jednostkowym w sprawie sygn. akt II K 833/15 kary łącznej 10 miesięcy pozbawienia wolności, a zatem w warunkach pełnej absorpcji, pozwalał stanowczo stwierdzić, że skoro ta kara łączna nie tworzyła ad casu dolnego pułapu kary łącznej orzekanej wyrokiem łącznym, bowiem ten pułap wyznaczony został orzeczoną wobec skazanego wyrokiem w sprawie sygn. akt II K 465/16 karą 1 roku pozbawienia wolności, to połączenie w niniejszym postępowaniu kary łącznej orzeczonej wyrokiem w sprawie sygn. akt II K 833/15, nie zaś kar jednostkowych orzeczonych tymi prawomocnymi wyrokami, niosło dla skazanego wyłącznie korzystne skutki.

Analizując natomiast zagadnienie łączenia kar wymierzonych M. K. (1) powołanymi wyżej wyrokami skazującymi w sprawach o sygn. akt II K 833/15 i II K 465/16, jak i uwzględniwszy wskazania zawarte w treści art. 86§1 k.k., sąd doszedł do przekonania, że łączność podmiotowo - przedmiotowa tych zachowań pozwalała na zastosowanie wobec skazanego zasady zbliżonej do asperacji z jej ukierunkowaniem ku zasadzie kumulacji. Zauważenia bowiem wymagało to, że najkorzystniejsza dla skazanego zasada absorpcji powinna znajdować zastosowanie w sytuacji, gdy pomiędzy czynami, za które wymierzono kary podlegające łączeniu, zachodziłaby istotna podmiotowo - przedmiotowa zbieżność.

Rozważając zatem kwestię podmiotowo - przedmiotowej łączności czynów, które zostały osądzone wyrokami skazującymi opisanymi w sprawach o sygn. akt II K 833/15 i II K 465/16, dostrzegać z jednej strony należało, że wszystkie te przestępstwa M. K. (1) popełnił działając z zamiarem bezpośrednim. Nie można było jednak z drugiej strony abstrahować od tego, że zachowaniom skazanego osądzonym wyrokiem w sprawie sygn. akt III K 833/15 towarzyszyła motywacja ukierunkowana nie tylko na władanie środkiem odurzającym, lecz także na posiadanie broni palnej. Przedmiotem osądu kolejnego chronologicznie wyroku skazującego było natomiast zachowanie M. K. (1), którym przejawił dążenie do posiadania środka odurzającego. Wzgląd na te okoliczności pozwalał zatem na stwierdzenie, że motywacje towarzyszące skazanemu przy popełnianiu występków osądzonych wyrokami opisanymi w pkt. 5 - 6 części wstępnej niniejszego wyroku łącznego zasadniczo się różniły.

Analiza okoliczności przedmiotowych pozostających w zbiegu realnym czynów zabronionych popełnionych przez M. K. (1), a osądzonych w sprawach o sygn. akt II K 833/15 i II K 465/16, prowadziła natomiast do wniosku, że nie zostały one bynajmniej popełnione w krótkich ostępach czasowych. Wszak ustawowe znamiona przestępstw osądzonych wyrokiem w sprawie sygn. akt II K 833/15 zostały przez skazanego zrealizowane dnia 26 lutego 2015r., zaś przedmiotem osądu wyroku w sprawie sygn. akt II K 465/16 był występek popełniony przez w dniu 11 stycznia 2016r. To zaś oznaczało, że ustawowe znamiona wszystkich przestępstw osądzonych tymi wyrokami zostały przez M. K. (1) zrealizowane w okresie około półtoramiesięcznym. Wprawdzie wszystkich tych czynów zabronionych skazany dopuścił się w J., tym niemniej czynami tymi godził w różnorodne dobra prawnie chronione. O ile bowiem przedmiotem obu analizowanych wyroków skazujących były czyny godzące w system ochrony życia ludzkiego i zdrowia publicznego przed negatywnymi konsekwencjami zażywania narkotyków. Nie można było jednak tracić z pola widzenia tego, że pierwszym z tych rozstrzygnięć naruszył też obowiązujący w kraju system reglamentacji dostępności broni palnej, czym uchybił porządkowi publicznemu i bezpieczeństwu obywateli.

Z omówionych wyżej przyczyn odnoszących się do podmiotowo – przedmiotowej łączności zachowań opisanych w pkt. 5 - 6 części wstępnej wyroku łącznego należało zatem definitywnie wykluczyć możliwość przyjęcia, że analizowane działania M. K. (1) stanowiły emanację realizacji chociażby zbliżonego planu.

Przy określaniu kary łącznej w odniesieniu do sankcji orzeczonych wobec M. K. (1) w sprawach o sygn. akt II K 833/15 i II K 465/16 sąd miał również na względzie globalną ocenę postawy skazanego. Przy analizie tego zagadnienia na pierwszy plan wysuwało się spostrzeżenie, zgodnie z którym skazany począwszy od 2007r. niemal notorycznie w okresie pozostawania poza zakładem penitencjarnym dopuszczał się poważnych przestępstw, które, co do zasady, godziły w mienie, jak i bezpieczeństwo obywateli oraz społeczeństwa przed negatywnymi skutkami zażywania substancji psychoaktywnych.

Co więcej, z opinii o M. K. (1) sporządzonej przez administrację Aresztu Śledczego w J. wynikało niezbicie, że w okresie jego izolowania zachowywał się zmiennie, był ponadto uczestnikiem podkultury przestępczej. Jego postawę w warunkach izolacyjnych określono zatem jako umiarkowaną. Zastrzeżenia budziła też postawa skazanego w czasie jego funkcjonowania po opuszczeniu izolacji penitencjarnej i to nie tylko dlatego, że po raz kolejny zdecydował się wejść w konflikt z prawem, co znalazło odzwierciedlenie w wyrokach skazujących, które wobec niego opublikowano w sprawach o sygn. akt II K 833/15 i II K 465/16. Rzecz bowiem w tym, że po opuszczeniu Aresztu Śledczego w J. w dniu 21 października 2011r. M. K. (1) pozostawał na wyłącznym utrzymaniu swojej matki, co oznaczało, że nie wykonywał stałej pracy zarobkowej, a nawet nie zarejestrował się we właściwym powiatowym urzędzie pracy jako osoba poszukująca zatrudnienia. Taka bierność skazanego na kanwie wykonywania pracy wymagała odnotowania także dlatego, że wyrokiem w sprawie sygn. akt II K 833/15 orzeczono wobec niego środek probacyjny w postaci zobowiązania go do podjęcia starań o uzyskanie stałej pracy zarobkowej w okresie próby. Nie można było wreszcie tracić z pola widzenia tego, że M. K. (1) pomimo orzeczenia wobec niego ostatnim chronologicznie wyrokiem skazującym środka zabezpieczającego w postaci umieszczenia go przed wykonaniem kary pozbawienia wolności w odpowiednim podmiocie leczniczym – Ośrodku (...) (...) B. w M., zrezygnował z tego leczenia wyrażając przy tym przekonanie, że pobyt w tym ośrodku nie pomoże mu w leczeniu odwykowym.

Wzgląd na te okoliczności pozwalał jeszcze dobitniej stwierdzić, że pomimo wielokrotnego wymierzania M. K. (1) kar pozbawienia wolności i wdrożenia ich do wykonania, nie zweryfikował on swojej postawy i w dalszym ciągu jego postawa urągała powszechnie przyjętym normom społecznym.

W konkluzji tego fragmentu wywodu godziło się zauważyć, że wyrokiem opisanym w pkt. 5 części wstępnej wyroku łącznego skazano M. K. (1) na podlegającą wykonaniu karę łączną 10 miesięcy pozbawienia wolności. Za przestępstwo opisane w pkt. 6 tej części wyroku łącznego wymierzono skazanemu natomiast karę 1 roku pozbawienia wolności, która, podobnie jak kara orzeczona wyrokiem w sprawie sygn. akt II K 833/15, także podlegała wykonaniu. Tym samym sąd przy ustalaniu wymiaru kary łącznej dla tego realnego zbiegu przestępstw dysponował możliwością określenia jej granic na pułapie od 1 roku do 1 roku i 10 miesięcy pozbawienia wolności.

Stosownie zatem do brzmienia art. 85§1 i 2 k.k. i art. 86§1 k.k. w zw. z art. 569§1 i 2 k.p.k. połączono M. K. (1) karę łączną pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem opisanym w pkt. 5 części wstępnej wyroku łącznego z karą wymierzoną mu wyrokiem w sprawie sygn. akt II K 465/16. Z naprowadzonych wyżej powodów traktujących o podmiotowo – przedmiotowej łączności przestępstw, za które skazano M. K. (1) wyrokami opisanymi w pkt. 5 - 6 części wstępnej wyroku łącznego, wymierzono mu karę łączną 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Działając zaś w oparciu o treść art. 63§1 k.k. w zw. z art. 577 k.p.k. na poczet orzeczonej wobec M. K. (1) kary łącznej pozbawienia wolności zaliczono mu okresy odbytych przez niego kar pozbawienia wolności w sprawach, których sankcje zostały połączone węzłem kary łącznej.

Jako że nie mogły zostać połączone węzłem kary łącznej orzekanej wyrokiem łącznym kary orzeczone wobec M. K. (1) wyrokami w sprawach o sygn. akt VII K 820/08, III K 150/09, II K 873/10 i II K 217/10, to w tym zakresie postępowanie o wydanie wyroku łącznego umorzono. Z omówionych już przyczyn o charakterze prawnym, umorzenie postępowania o wydanie wyroku łącznego w odniesieniu do sankcji wymierzonych skazanemu wyrokami w sprawach o sygn. akt II K 820/08 i III K 150/09 nastąpiło na podstawie art. 89§1 k.k. - w brzmieniu obowiązującym do dnia 7 czerwca 2010r. – w zw. z art. 4§1 k.k., zaś umorzenie postępowania w zakresie kar wymierzonych skazanemu wyrokami w sprawach o sygn. akt II K 873/10 i II K 217/10 nastąpiło na podstawie art. 85§1 k.k.

Dodać ponadto należało, że zgodnie z brzmieniem art. 90§1 k.k. orzeczony wobec M. K. (1) wyrokiem w sprawie sygn. akt II K 465/16 środek zabezpieczający w postaci umieszczenia go przed wykonaniem kary pozbawienia wolności w odpowiednim podmiocie leczniczym, nie stał na przeszkodzie połączeniu kary wymierzonej mu tym wyrokiem węzłem kary łącznej. Wydaje się jednak, że problematyka wykonania tego środka zabezpieczającego związana z połączeniem sankcji orzeczonej tym wyrokiem węzłem kary łącznej, zdezaktualizuje się na skutek nieprawomocnego jeszcze orzeczenia postanowieniem Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 15 kwietnia 2017r. w sprawie sygn. akt II Ko 103/17 wykonania kary orzeczonej tymże wyrokiem skazującym.

Działając zaś w oparciu o treść art. 624 k.p.k., z uwagi na fakt izolowania M. K. (1), zwolniono go od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów procesu.