Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 lutego 2017 roku

Sąd Okręgowy w Tarnowie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Kazimierz Kostrzewa

Protokolant: protokolant sądowy Marta Bartusiak

po rozpoznaniu w dniu 14 lutego 2017 roku w Tarnowie na rozprawie

sprawy z odwołania K. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 7 lipca 2016 roku nr (...)

w sprawie K. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do emerytury górniczej

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje odwołującemu K. K. emeryturę górniczą od dnia (...)

Sygn. akt IV U 761/16

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 14 lutego 2017 r.

Decyzją z dnia 07.07.2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił K. K. prawa do emerytury górniczej z art. 50 a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.) uznając, że ubezpieczony nie udowodnił żadnego okresu pracy górniczej, a zatem brak podstaw prawnych do przyznania emerytury górniczej. Na podstawie przedłożonej dokumentacji uznano odwołującemu do dnia 04.04.2016 r. jedynie 21 lat, 11 miesięcy i 20 dni pracy górniczej - wobec wymaganych 25 lat, w tym 15 lat, 4 miesiące i 25 dni pracy górniczej wymienionej w art. 50 c ust. 1. powołanej ustawy. Do pracy górniczej nie zaliczono okresu od 10.11.1986 r. do 31.05.1989 r., ponieważ nie dostarczył zaświadczenia z Przedsiębiorstwa (...), potwierdzającego rodzaj wykonywanych robót (górnicze, montażowe, budowlane) oraz dla jakich kopalń były wykonywane prace ( w przypadku prac montażowych - miesięczny wykaz zjazdów p.z.).

K. K. zaskarżył przedmiotowa decyzję, domagając się jej zmiany poprzez przyznanie mu prawa do emerytury górniczej. Domagał się uwzględnienia do pracy górniczej okresu zatrudnienia od 10.11.1986 r. do 31.05.1989 r. w Przedsiębiorstwie (...) w K.. Zgodnie ze świadectwem pracy górniczej zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym w tym okresie pracował na stanowiskach pracy górniczej pod ziemią w Kopalni (...) w B. - S. M.. Na rozprawie w dniu 27.12.2016 r. odwołujący wniósł o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków w celu udowodnienia spornych okoliczności.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie podtrzymał stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji, wnosząc o oddalenie odwołania ubezpieczonego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

K. K. urodzony w dniu (...) wystąpił do organu rentowego z wnioskiem o ustalenie uprawnień do emerytury górniczej w dniu 04.04.2016 r.

Odwołujący w okresie od 10.11.1986 r. do 31.05.1989 r. był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w K. na stanowisku młodszy górnik dołowy w pełnym wymiarze czasu pracy. Zgodnie ze świadectwem pracy górniczej zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym w tym okresie pracował na stanowiskach pracy górniczej pod ziemią w Kopalni (...) w B. - S. M.. Jego praca polegała na drążeniu chodników i wyrobisk pod ziemią na terenie należącego do Kopalni (...) w B. Zespołu Kopalń (...). Odwołujący pracował jako górnik dołowy na przodku. Pracował w systemie zmianowym na trzy zmiany po 8 godzin. Odwołujący przez cały okres zatrudnienia pracował pod ziemią. Organ rentowy przyznał W. P. i J. O. emerytury górnicze uwzględniając im okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w K..

dowód: świadectwo pracy z dnia 31.05.1989 r. - k. 4 as,

świadectwo pracy górniczej z dnia 10.09.2003 r. - k. 3 ar,

zeznania świadka P. K. – k. 22v as,

zeznania świadka W. P. – k. 22-23 as,

zeznania świadka A. N. – k. 23v as,

zeznania świadka J. O. - k. 23 as,

akta osobowe.

Stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zawarte w aktach emerytalnych ubezpieczonego, zeznania świadków P. K., W. P., A. N., J. O., aktach osobowych ubezpieczonego z okresów pracy w Przedsiębiorstwie (...) w K. oraz świadectwa wykonywania pracy górniczej zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym z dnia 10.09.2003 r.

Co do charakteru i zakresu wykonywanych przez ubezpieczonego prac, Sąd Okręgowy dał wiarę zeznaniom świadków P. K., W. P., A. N. i J. O.. Świadkowie pracowali na przestrzeni spornego okresu razem z ubezpieczonym i mieli wiedzę na temat charakteru świadczonej przez niego pracy. Zeznania świadków były szczegółowe, spójne, wzajemnie się pokrywały i korespondowały z wyjaśnieniami ubezpieczonego, a nadto znalazły odzwierciedlenie w pozostałym materiale dowodowym.

Sąd pozytywie ocenił dowody z dokumentów zalegających w aktach rentowych odwołującego oraz przedłożonych w toku postępowania, których autentyczność oraz wiarygodność, jak również poprawność materialna i formalna nie budziły wątpliwości Sądu, zarówno treść jak i forma dokumentów nie były kwestionowane prze strony postępowania. Brak było zatem jakichkolwiek podstaw, także takich jakie należałoby uwzględnić urzędu, aby dokumentom tym odmówić właściwego im znaczenia dowodowego w tym wynikającego z art. 244 i art.245 k.p.c.

Sąd zważył co następuje:

Odwołanie K. K. zasługuje na uwzględnienie.

Ubezpieczony swe uprawnienia do emerytury górniczej wywodził z treści art. 50 a w związku z art. 50b ust. 1 pkt 4 ustawy emerytalnej oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 grudnia 1994 r. w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury lub renty (Dz. U. Nr 2 poz. 8).

Stosownie do regulacji zawartej w art. 50a ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.), górnicza emerytura przysługuje pracownikowi, który ukończył 55 lat życia, ma okres pracy górniczej wynoszący łącznie z okresami pracy równorzędnej co najmniej 25 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 10 lat pracy górniczej określonej w art. 50c ust. 1 oraz nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego albo złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. Wiek emerytalny wymagany od mężczyzn mających co najmniej 25 lat pracy górniczej i równorzędnej, w tym co najmniej 15 lat pracy górniczej, o której mowa w art. 50c ust. 1, wynosi natomiast 50 lat (art. 50 a ust. 2 ustawy emerytalnej).

Wedle zaś treści art. 50 c ust. 1 pkt 4 ustawy emerytalnej za pracę górniczą uważa się zatrudnienie: na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego przy ręcznym lub zmechanizowanym urabianiu, ładowaniu oraz przewozie nadkładu i złoża, przy pomiarach w zakresie miernictwa górniczego oraz przy bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń wydobywczych, a także w kopalniach otworowych siarki oraz w przedsiębiorstwach i innych podmiotach wykonujących roboty górnicze dla kopalń siarki i węgla brunatnego, na stanowiskach określonych w drodze rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki i ministrem właściwym do spraw Skarbu Państwa.

Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 15 lipca 2015 r. III AUa 1358/14 uznał, że z treści art. 50c ust. 1 pkt 4 u.e.r.f.u.s. nie wynika, że warunkiem zaliczenia okresu zatrudnienia do pracy górniczej jest zatrudnienie w zakładach i przedsiębiorstwach górniczych w rozumieniu prawa górniczego. Przepis ten nie zawiera żadnych ograniczeń, gdy chodzi o wymienione w jego końcowej części "przedsiębiorstwa i inne podmioty", a zawiera tylko wymaganie, aby wykonywały one na rzecz kopalń siarki i węgla brunatnego roboty górnicze. Skoro więc ustawa nie określa bliżej - w tym zakresie - podmiotów gospodarczych, to uzasadnione jest stanowisko, że o uznaniu za pracę górniczą zatrudnienia pracowników skierowanych przez te podmioty do pracy w takich kopalniach decyduje to, czy wykonują oni pracę odpowiadającą rodzajowi pracy określonemu w tym przepisie na stanowiskach, na których zatrudnienie uważa się za pracę górniczą. (LEX nr 1771009). Praca wykonywana na stanowisku wymienionym w załączniku do rozporządzenia stanowi pracę górniczą uprawniającą do emerytury górniczej tylko wówczas, gdy odpowiada rodzajowi pracy określonemu w art. 50c ust. 1 pkt 4 ustawy.

Zgodnie z § 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 grudnia 1994 r. w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury lub renty (Dz. U. z 1995 r. Nr 2 poz. 8) za okresy pracy pod ziemią oraz w kopalniach siarki lub węgla brunatnego, o których mowa w art. 6 ust. 1 ustawy, uważa się okresy pracy na stanowiskach wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik nr 3 do rozporządzenia.

Praca wykonywana przez odwołującego jest wymieniona w tym rozporządzeniu w załączniku 3 Dział I poz. 3. Przepisy rozporządzenia zostały wydane na podstawie delegacji z art. 5 ust. 5 i art. 6 ust. 3 ustawy z 1 lutego 1983 r. o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin (Dz. U. Nr 5, poz. 32 z późn. zm.), uprawniającej Ministra Pracy i Polityki Socjalnej do określenia stanowisk pracy, m.in. w kopalniach węgla brunatnego, na których zatrudnienie uważa się za pracę górniczą uprawniającą do emerytury górniczej. Rozporządzenie to zachowało moc na podstawie art. 194 ustawy emerytalnej wyłącznie w zakresie, w jakim jego przepisy nie są sprzeczne z przepisami tej ustawy. Obecnie o uznaniu za pracę górniczą w rozumieniu art. 50c ust. 1 pkt 4 ustawy emerytalnej decyduje rodzaj faktycznie wykonywanej pracy odpowiadający wymaganiom ustawowym. Stanowisko to należy uznać za utrwalone w judykaturze Sądu Najwyższego (por. wyrok z 28 kwietnia 2010 r., I UK 337/10, LEX nr 601991 i wyrok z 16 marca 2011 r., I UK 331/10, LEX nr 811826).

Praca "na odkrywce" w kopalniach węgla brunatnego (siarki) jest odpowiednikiem pracy "w przodkach" pod ziemią i polega na zatrudnieniu przy pracach bezpośrednio łączących się z procesami związanymi z wydobywaniem kopalin, pozyskiwaniu złóż (wyrok z dnia 28 kwietnia 2010 r., I UK 339/09, LEX nr 607444 oraz z dnia 22 kwietnia 2011 r., I UK 360/10, LEX nr 949021); istotne jest, aby prace wykonywane przez górnika były bezpośrednio związane z wykonywaniem czynności w przodkach przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach oraz przy głębieniu szybów i robotach szybowych, a pojęcie "inne prace w przodku" musi wiązać się z bezpośrednim i zasadniczym procesem produkcyjnym zakładu górniczego, polegającym na urobku i wydobywaniu kopalin (wyroki z dnia 11 lutego 2010 r., I UK 236/09, LEX nr 585722 oraz z dnia 24 marca 2011 r., I UK 328/10, LEX nr 811825).

Odwołujący od 10.11.1986 r. do 31.05.1989 r. był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w K. na stanowisku młodszy górnik dołowy w pełnym wymiarze czasu pracy. Zgodnie ze świadectwem pracy górniczej zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym w tym okresie pracował na stanowiskach pracy górniczej pod ziemią w Kopalni (...) w B. - S. M.. Jego praca polegała na drążeniu chodników i wyrobisk pod ziemią na terenie należącego do Kopalni (...) w B. Zespołu Kopalń (...). Odwołujący pracował jako górnik dołowy na przodku. Pracował w systemie zmianowym na trzy zmiany po 8 godzin. Odwołujący przez cały okres zatrudnienia pracował pod ziemią. Organ rentowy przyznał jego współpracownikom tj. W. P. i J. O. emerytury górnicze uwzględniając im okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w K.. Ubezpieczony po doliczeniu okresu od 10.11.1986 r. do 31.05.1989 r. legitymuje się 25-letnim stażem pracy górniczej. Ubezpieczony spełnia również inne przesłanki niezbędne do nabycia uprawnień do emerytury górniczej, tj. ukończył 50 lat, nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

Mając powyższe na uwadze, Sąd na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego i przyznał K. K. prawo do górniczego świadczenia emerytalnego od miesiąca zgłoszenia wniosku w tym zakresie na podstawie art. 129 ust. 1 powołanej ustawy.