Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 9 września 2016 r., wydanym w sprawie z powództwa (...) (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z (...) w W. przeciwko M. B. o zapłatę, Sąd Rejonowy w Skierniewicach w pkt. 1.zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 13 265,15 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 22 lutego 2015 roku do dnia zapłaty; w pkt. 2. zasądził od pozwanego na rzecz powódki odsetki ustawowe od kwoty 66,91 zł za okres od 22 lutego 2015 roku do 22 października 2015 r.; w pkt. 3. umorzył postępowanie w zakresie kwoty 1 237,36 zł; w pkt. 4 oddalił powództwo w pozostałej części; w pkt. 5. zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 2 642,60 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, sygn. akt V GC 298/15 (wyrok k. 697, uzasadnienie wyroku k. 705-721).

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany zaskarżając orzeczenie
w części zasądzającej od pozwanego kwotę 13 265,15 zł wraz z odsetkami ustawowymi (pkt 1 i 2 sentencji wyroku) oraz w części orzekającej o kosztach postępowania (pkt 5 sentencji wyroku). Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1.naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy, a mianowicie :

- art. 227 k.p.c. poprzez niewyjaśnienie wszystkich istotnych okoliczności sprawy;

- art. 328 ust. 2 k.p.c. poprzez niewskazanie podstawy prawnej rozstrzygnięcia w części dotyczącej pkt. 1 sentencji wyroku, co uniemożliwia prześledzenie, czy tok rozumowania Sądu I instancji był prawidłowy;

2. sprzeczność istotnych ustaleń Sądu I instancji z zebranym w sprawie materiale dowodowym.

Dodatkowo podniósł zarzut przedawnienia dochodzonego przez powoda roszczenia.

W oparciu o powyższe apelujący wniósł o:

- zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania za I instancję oraz kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych,

- ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy w zaskarżonym zakresie Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego (apelacja k.724-725).

W odpowiedzi na apelację pozwanego powód wniósł o oddalenie apelacji
w całości i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych (odpowiedź na apelację k.743-747).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się zasadna jedynie w części i skutkowała zmianą zaskarżonego wyroku.

Nietrafny okazał się zarzut apelującego dotyczący naruszenia przez Sąd pierwszej instancji art. 328 § 2 k.p.c. poprzez niewskazanie podstawy prawnej rozstrzygnięcia w części dotyczącej pkt. 1 sentencji wyroku, co zdaniem skarżącego, uniemożliwia prześledzenie, czy tok rozumowania Sądu I instancji był prawidłowy.

Pomimo tego, że Sąd Rejonowy nie wskazał jednoznacznie podstawy prawnej rozstrzygnięcia zawartego w pkt 1 wyroku, to wobec treści sporządzonego uzasadnienia, a zwłaszcza powołania okoliczności faktycznych, z których Sąd ten wywiódł zasadność roszczenia, sfera motywacyjna Sądu I instancji nie budzi wątpliwości a w konsekwencji orzeczenie poddaje się kontroli instancyjnej. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem sądów powszechnych niedostatki uzasadnienia wyroku mogą być przyczyną uwzględnienia apelacji tylko w sytuacjach szczególnych, gdy w ogóle nie pozwalają na poznanie motywów, jakimi kierował się sąd wydając orzeczenie. Sąd II instancji w obecnym modelu apelacji jest sądem, który nie tylko na podstawie treści uzasadnienia bada prawidłowość decyzji sądu I instancji, ale w toku postępowania apelacyjnego rozpoznaje sprawę merytorycznie (por. wyrok S.A. w warszawie z06.10.2015 r., VI A Ca 1455/14; Legalis).

Chybiony jest również zarzut naruszenia przepisu art. 227 k.p.c. poprzez niewyjaśnienie wszystkich istotnych okoliczności sprawy.

Przepis ten stanowiąc, że przedmiotem dowodu są fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie, nie jest źródłem obowiązków ani uprawnień jurysdykcyjnych sądu, a jedynie określa wolę ustawodawcy ograniczenia kręgu faktów, które mogą być przedmiotem dowodu w postępowaniu cywilnym ( por. wyrok SN z 13.01.2010 r., II CSK 357/09, Legalis). Zarzut naruszenia art. 227 k.p.c. mógłby być zasadny tylko w sytuacji, gdyby wykazane zostało, że sąd przeprowadził dowód na okoliczności niemające istotnego znaczenia w sprawie, i ta wadliwość mogła mieć wpływ na wynik sprawy, bądź gdyby sąd odmówił przeprowadzenia dowodu na fakty mające istotne znaczenie w sprawie, wadliwie oceniając, że nie mają one takiego charakteru (por. wyrok SN z 14.05.2008 r., II PK 322/07, Legalis; wyrok SN z 4.11.2008 r., II PK 47/08, legalis; wyrok SN z 7.03.2001 r. I PKN 299/00, OSNAPiUs 2002, Nr 23, poz. 573). Żadnej ze wskazanych sytuacji skarżący nie powołał, ani nie wykazał w apelacji.

Sąd Rejonowy, wbrew zarzutowi apelacji dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych, znajdujących odzwierciedlenie w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, który poddał analizie i ocenie. Sąd Okręgowy ustalenia te akceptuje i uznaje za własne.

Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, iż pozwany M. B. zgodnie z brzmieniem pkt. 5 zamówienia transportowego z dnia 30 stycznia 2014 roku zobowiązany był do wymiany palet oraz zwrotu palet niewymienionych do punktu załadunkowego, a w przypadku zaległości powód zastrzegł prawo obciążenia pozwanego kwotą 9,50 euro za każdą niewymieniona paletę, co pozwany zaakceptował. W istocie zatem uzgodnienia w zakresie wymiany palet pomiędzy stronami zawarte w pkt. 5 zamówienia transportowego stanowiły dodatkowe zobowiązanie obciążające pozwanego, towarzyszące umowie przewozu międzynarodowego. Powoływanie się przez pozwanego dopiero na etapie postępowania apelacyjnego (w uzasadnieniu apelacji) na niezrozumiałość i wewnętrzną sprzeczność zapisu zawartego we wskazanym pkt. 5 zamówienia transportowego a także jego sprzeczność z brzmieniem pkt. 6 tego zamówienia należało uznać za spóźnione w sytuacji, gdy pozwany ani w sprzeciwie od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym, ani później, w toku postępowania przed Sądem I instancji takich twierdzeń nie zgłosił.

Okoliczności rozliczenia się przez pozwanego z obowiązku wymiany, zwrotu palet, wbrew stanowisku apelującego, nie potwierdził dowód z zeznań świadka I. W., który to środek dowodowy Sąd Rejonowy uznał za wiarygodny. Z przeprowadzonego dowodu jednoznacznie wynika, że świadek nie miała wglądu w dokumentację dotyczącą wymiany palet oraz nie wiedziała tego czy zobowiązania finansowe, płatności pozwanego zostały dokonane. Zajmował się tym dział księgowości (powoda). Jeżeli palety nie były zwrócone, to wystawiane były noty obciążeniowe, czym świadek się nie zajmowała (dowód z zeznań świadka k. 672, nagranie na płycie k.673 - czas od 00:13:10 00:14:00). W konsekwencji nie może również świadczyć o rozliczeniu się pozwanego z powodem e-mail zawierający informację o podsumowaniu współpracy, wysłany przez świadka, we własnym imieniu, pozwanemu w dniu 15 maja 2014 r. ( k.649).

W okolicznościach niniejszej sprawy kwotę dochodzoną pozwem (wskazaną przez powoda w fakturze VAT (...) z dnia 22.01.2015 r.), w ocenie Sądu Okręgowego, należało uznać za odszkodowanie żądane za niezwrócone palety. W następstwie niewykonania przez pozwanego obowiązku wymiany bądź zwrotu palet, który to obowiązek nie był elementem umowy przewozu międzynarodowego, a wynikał z nienazwanej umowy, w myśl której pozwany winien był rozliczyć się z powodem z wydanych mu palet, na których przewożony był towar, po stronie powoda powstała szkoda o wartości 10 839,07 zł, wyliczona przy uwzględnieniu wartości netto jednej palety wskazanej w pkt. 5 zamówienia transportowego i ilości niezwróconych palet (9,50 euro x 264 palet). Podkreślić należy, iż apelujący w postępowaniu przed Sądem I instancji nie zakwestionował skutecznie ani ilości ani też wartości tych palet, a zatem należało uznać, że powód udowodnił wysokość szkody za pomocą dowodów z dokumentów załączonych do pozwu. Powód jednakże bezzasadnie żądał powiększenia szkody naliczając podatek od towarów i usług od wartości netto palet. Podstawę prawną takiego rozstrzygnięcia stanowią przepisy art. 471 k.c. w zw. z art. 361 § 1 k.c. i w zw. z art. 363 § 1 i § 2 k.c.

Za chybiony zatem należało uznać postawiony w apelacji zarzut przedawnienia roszczenia oparty na przepisie art. 32 konwencji CMR., który nie mógł mieć zastosowania w sprawie.

Mając powyższe na względzie Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił pkt 1 zaskarżonego wyroku zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 10 839,07 zł z odsetkami ustawowymi i oddalając powództwo w pozostałym zakresie.

Zmiana wyroku co do istoty sprawy, spowodowała konieczność zmiany rozstrzygnięcia o kosztach procesu, które Sąd Okręgowy rozliczył w oparciu o art. 100 k.p.c. W sprawie o zapłatę 14 502,51 zł, z żądanej kwoty, zasądzono 10 839,07 zł, a zatem powód wygrał spór w 75% i w takim zakresie należy się mu zwrot kosztów procesu. Łącznie koszty poniesione przez strony w postępowaniu przed Sądem I instancji wyniosły 5 560 zł, w tym koszty powoda 3143 zł oraz koszty pozwanego 2417 zł, a zatem pozwany winien zwrócić powodowi kwotę 1753 zł. (5560 zł x 75% - 2417 zł). Wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego ustalono z uwzględnieniem§ 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 490 ze zm.), a pełnomocnika powoda na podstawie § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 461 ze zm.).

W pozostałym zakresie Sąd Okręgowy uznał apelację za bezzasadną, podlegającą oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. Pozwany wygrał apelację co do kwoty 2 426,08 zł, co stanowi 18 %; przegrał apelację w 82 % a zatem w takim zakresie winien zwrócić koszty postępowania apelacyjnego powodowi. Łączne koszty tego postępowania wyniosły 5 463 zł, w tym koszty powoda 2400 zł (wynagrodzenie pełnomocnika) oraz koszty pozwanego 3063 zł (opłata od apelacji - 663 zł, wynagrodzenie pełnomocnika – 2400 zł ) a zatem pozwany winien zwrócić powodowi 1416,66 zł ( 5463 zł x 82% - 3063 zł ).

Wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego zostało ustalone na podstawie § 10 ust.1 pkt 1 w zw. z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804) a pełnomocnika powoda na podstawie § 10 ust.1 pkt 1 w zw. z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r. poz. 1800).

Bartosz Kaźmierak Iwona Godlewska Dariusz Stępiński