Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

S. M. został oskarżony o to, że w dniu 14 lipca 2014 r. w S. w gminie D. przewoził samochodem marki P. (...) o nr rej (...) wyroby akcyzowe w postaci alkoholu w ilości 2 885,50 litra bez znaków akcyzy stanowiące przedmiot czynu zabronionego określonego w art.63 §6 k.k.s. w zw. z art.63 §1 k.k.s., na których ciąży podatek akcyzowy w kwocie 156 359 złotych

tj. o czyn z art.65 §3 k.k.s. w zw. z art.65 §1 k.k.s.

Wyrokiem z dnia 16 grudnia 2016 r. Sąd Rejonowy w Brzezinach w sprawie II K 544/15:

1.  S. M. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu wyczerpującego dyspozycję art.65 §3 k.k.s. w zw. z art.65 §1 k.k.s. i za to na podstawie art.65 §3 k.k.s. wymierzył mu karę grzywny w wysokości 500 stawek dziennych ustalając wysokość stawki dziennej na 70 złotych,

2.  na podstawie art.63 §1 k.k. w zw. z art.20 §2 k.k.s. na poczet orzeczonej kary grzywny zaliczył okres zatrzymania oskarżonego w dniach 14 lipca 2014 r. godz. 7.00 do 15 lipca 2014 r. godz. 13.40 i w zakresie 4 stawek dziennych grzywny karę tę uznał za wykonaną,

3.  zasądził od Skarbu Państwa na rzecz kancelarii adwokackiej adw. M. G. (1) kwotę 588 złotych tytułem nieopłaconych kosztów obrony udzielonej oskarżonemu z urzędu oraz kwotę 135,24 złotych tytułem podatku od towarów i usług (...),

4.  zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 873,24 złotych tytułem poniesionych wydatków oraz zwolnił od opłaty.

Apelację od powyższego wyroku wniósł obrońca oskarżonego. Na podstawie art.425 §1 i 2 k.p.k. w zw. z art.444 k.p.k. w zw. z art.113 §1 k.k.s. zaskarżył powyższy wyrok w całości. Na podstawie art.427 §1 i 2 oraz art.438 pkt 2 i 3 k.p.k. w zw. z art.113 §1 k.k.s. zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1)  obrazę prawa procesowego, która miała wpływ na treść orzeczenia, a to art.5 §2 k.p.k. oraz art.7 k.p.k. w zw. z art.113 §1 k.k.s. poprzez dowolną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego, w tym w szczególności wyjaśnień oskarżonego S. M. i bezzasadne uznanie, iż pozbawione są one przymiotu wiarygodności w zakresie braku świadomości oskarżonego co do przewożenia wyrobów akcyzowych w postaci alkoholu bez znaków akcyzy, pomimo iż wyjaśnienia te były spójne i logiczne;

2)  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na treść wydanego wyroku, a polegający na przyjęciu, iż oskarżony dopuścił się zarzucanego mu w akcie oskarżenia czynu, działając umyślnie z zamiarem bezpośrednim jego popełnienia, podczas gdy treść wyjaśnień oskarżonego pozwala na ustalenie, że nie miał świadomości, iż faktycznie przewozi wyroby akcyzowe w postaci alkoholu bez znaków akcyzy jak i ich pochodzenia, oraz że nie mógł on przewidzieć możliwości popełnienia przestępstwa penalizowanego treścią art.65 §3 k.k.s. w zw. z art.65 §1 k.k.s., a nadto w świetle zgromadzonego materiału dowodowego brak było okoliczności jednoznacznie wskazujących na możliwość przypisania oskarżonemu umyślnego działania stanowiącego warunek konstytutywny dla możliwości uznania, iż oskarżony dopuścił się zarzucanego mu aktem oskarżenia czynu.

Na podstawie art.427 §1 oraz 437 §2 k.p.k. obrońca oskarżonego wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Rejonowy rozpoznając sprawę S. M. nie dopuścił się zarzucanych mu uchybień, a kwestionowane rozstrzygnięcie uznające oskarżonego za winnego zarzucanego mu przestępstwa skarbowego należy uznać za merytorycznie trafne.

Sąd I instancji w sposób kompletny zebrał materiał dowodowy, rozważył go, a stanowisko swoje uzasadnił w sposób należyty i wyczerpujący. Dokonana ocena dowodów poprzedzona została ujawnieniem na rozprawie całości okoliczności mogących mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia i poczyniona z uwzględnieniem zasad wiedzy i doświadczenia życiowego. Jest oceną swobodną i jako taka pozostaje pod ochroną art.7 k.p.k.

Sąd rejonowy przeprowadził analizę zgromadzonych dowodów, odnosząc się do okoliczności mogących stanowić podstawę ustaleń faktycznych i wskazał na przesłanki dokonanej oceny. Tok rozumowania przedstawiony w pisemnych motywach wyroku jest czytelny i poprawny logicznie, nie zawiera sprzeczności i dwuznaczności, zaś wywiedzione wnioski oparte zostały w całości na wynikających z materiału dowodowego przesłankach.

Zgodnie z utrwalonym w orzecznictwie poglądem przekonanie sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną przepisu art. 7 k.p.k., jeżeli zostało poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy, stanowi wyraz rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego, jest zgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, a nadto zostało wyczerpująco i logicznie uargumentowane w uzasadnieniu wyroku.

Apelacja podnosząca zarzut dowolnej oceny dowodów powinna zatem przedstawiać argumenty, które uzasadniałyby tezę, że sposób rozumowania sądu jest niezgodny zasadami prawidłowego rozumowania, a więc nielogiczny, ewentualnie niezgodny z zasadami wiedzy lub doświadczenia życiowego, a tym samym wykracza poza ramy swobodnej oceny dowodów sformułowanej w art.7 k.p.k.

Zarzut podniesiony w apelacji obrońcy oskarżonego S. M. dotyczący obrazy przepisów postępowania, która miała mieć wpływ na treść wyroku i polegać na naruszeniu zasady swobodnej oceny dowodów ma jedynie polemiczny charakter. Argumentacja sprowadza się bowiem do bezpodstawnego kwestionowania oceny wiarygodności dowodów w postaci wyjaśnień oskarżonego.

Sąd I instancji prawidłowo ocenił wyjaśnienia oskarżonego i uznał je za niewiarygodne. Wbrew twierdzeniom obrońcy złożonego przez niego depozycje na etapie postępowania sądowego są chaotyczne i zawierają nie dające się wytłumaczyć nielogiczności. Oskarżony podał, iż miał przejechać samochodem marki P. (...) do S., przewieźć materiały budowlane. Miał przy tym nie zwrócić uwagi na zawartość pojazdu. Jego podejrzeń miało nie wzbudzić, że nie podano mu adresu, pod jaki ma dostarczyć samochód. Szczególnie nielogiczne i chaotyczne są wyjaśnienia oskarżonego dotyczące samej jazdy w kierunku S.. Samochód miał mu wielokrotnie gasnąć, poruszał się wolno, a w końcu na zakręcie z otwartych drzwi wysypała się zawartość pojazdu. Oskarżony wyjaśnił, iż zamierzał zjechać z drogi i zadzwonić do osoby zlecającej transport.

Wyjaśnieniom tym nie można dać wiary. Zachowanie S. M. wskazuje, iż miał on świadomość przewożenia towarów nielegalnych. Zastanawiające jest bowiem, że oskarżony miał przetransportować pojazd z jego zawartością na zlecenie osoby zupełnie mu obcej, następnie przekazać ten samochód innej, nieznanej sobie i dopiero później telefonicznie wskazanej osobie. Jego podejrzeń miała nie wzbudzić zawartość pojazdu, ani też kwestia powrotu do miejsca zamieszkania. Szczególnie nielogicznym jest, że oskarżony dostrzegł, iż część przewożonego towaru wypadła z otwartych drzwi na jezdnię, a mimo to początkowo nie zatrzymał się i nie podjął próby zebrania tych przedmiotów, lecz po przejechaniu pewnej odległości zatrzymał pojazd celem dopchnięcia jego zawartości i zamknięcia drzwi. Takiego zachowania nie sposób tłumaczyć zdenerwowaniem czy wzburzeniem wynikającym z psującego się pojazdu.

Zachowanie oskarżonego wskazuje zatem, że musiał on wiedzieć, iż przewozi wyroby akcyzowe w postaci nielegalnego alkoholu etylowego. Wniosek ten jest przecież jego logiczną konsekwencją. Gdyby bowiem oskarżony nie wiedział, jakiego rodzaju towary przewozi, dla prawidłowego wykonania zlecenia, nie omieszkałby zatrzymać się, aby zebrać wypadłą na jezdnię zawartość pojazdu.

Nie bez znaczenia dla przypisania oskarżonemu odpowiedzialności karnoskarbowej za zarzucony mu czyn są także jego wyjaśnienia złożone zaraz po zatrzymaniu. S. M. przyznał się bowiem do dokonania zarzuconego mu czynu i odmówił składania wyjaśnień. Późniejsze twierdzenie, że oskarżony nie rozumiał, do czego się przyznaje jest nielogiczne. Za każdym razem potwierdzał on bowiem zrozumienie stawianego mu zarzutu. Nie można przyjąć, iż pierwotne przyznanie się wynikało z jego nieświadomości.

Z okoliczności sprawy jasno zatem wynika, jak słusznie wskazał sąd rejonowy, że oskarżony wiedział jaką zawartość przewozi w pojeździe marki P. (...). Jego wyjaśnienia stoją w sprzeczności z pozostałym zebranym materiałem dowodowym, w tym w szczególności w jasnych, spójnych i logicznych depozycjach świadka K. R., potwierdzonych zeznaniami świadka M. G. (2), a także w dokonanych czynnościach procesowych, także oględzin pojazdu P. (...) o nr rej. (...).

W sprawie nie występują także wątpliwości natury faktycznej rodzącej konieczność ich rozstrzygania na korzyść oskarżonego. W wystarczającym stopniu wykazano bowiem, że S. M. miał świadomość przewożenia nielegalnych towarów, co rodzi jego odpowiedzialność karnoskarbową.

Reasumując powyższe stwierdzić trzeba, że Sąd I instancji dokonał ustaleń zgodnych z zasadami logiki, wiedzy oraz doświadczenia życiowego, opierając się na ocenie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, która – jak wskazano powyżej – nosi wszelkie znamiona swobodnej i jako taka pozostaje pod ochroną art. 7 k.p.k. W tym kontekście wywody apelacji stanowią polemikę z rozstrzygnięciem Sądu meriti oraz wyczerpującym jego uzasadnieniem i w istocie próbę przedstawienia odmiennego poglądu, który jednak w świetle wyżej przedstawionej argumentacji jest niemożliwy do zaakceptowania.

Zarzut apelacji dotyczący obrazy przepisów postępowania nie może zostać uwzględniony. Sąd I instancji nie dopuścił się także błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia. Ustalenia te, jak wskazano wyżej, zostały poczynione w sposób poprawny i logiczny, a podnoszony zarzut stanowi wyłącznie polemiczną interpretację zebranego materiału dowodowego, wpisując się przy tym w przyjętą linię obrony.

Prawidłowo zatem Sąd Rejonowy uznał oskarżonego za winnego tego, że w dniu 14 lipca 2014 r. w S. w gminie D. przewoził samochodem marki P. (...) o nr rej (...) wyroby akcyzowe w postaci alkoholu w ilości 2 885,50 litra bez znaków akcyzy, które stanowiły przedmiot wymieniony w art.63 §6 w zw. z art.63 §1 k.k.s. Oskarżony umyślnie i w zamiarze bezpośrednim przewoził wyroby akcyzowe w postaci alkoholu etylowego, na których ciążył podatek akcyzowy w kwocie 156 359 złotych. Kwalifikacja prawna czynu jest poprawna i nie rodzi konieczności jej modyfikacji.

Kontrola instancyjna zaskarżonego orzeczenia pozwoliła przy tym na stwierdzenie, iż w niniejszej sprawie Sąd Rejonowy uwzględnił zasady i dyrektywy sędziowskiego wymiaru kary określone w art.13 §1 k.k.s. Wymierzona kara grzywny uwzględnia w szczególności rodzaj i rozmiar ujemnych następstw czynu popełnionego przez oskarżonego, co Sąd meriti wskazał w pisemnych motywach rozstrzygnięcia. W wystarczającym stopniu uzasadnił swój pogląd co do liczby orzeczonych stawek dziennych grzywny. Ustalona wysokość stawki dziennej zgodna jest z dyrektywami art.23 §3 k.k.s., przy czym została ukształtowana w dolnej wysokości.

W tym stanie rzeczy Sąd Odwoławczy, na podstawie art.437 §1 k.p.k., utrzymał w mocy zaskarżony wyrok nie znajdując podstaw do jego zmiany bądź uchylenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy, na podstawie art.624 §1 k.p.k., uwzględniając sytuację majątkową, rodzinną i wysokość dochodów zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów postępowania przed Sądem II instancji. Za zwolnieniem od kosztów przemawia także wymierzona oskarżonemu kara grzywny.

Adwokat M. G. (1) przyznano kwotę 516,60 złotych tytułem nieopłaconych kosztów pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu przed sądem II instancji, zgodnie z §17 ust.2 pkt 4 w zw. z §4 ust.3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. 2016 poz.1714).