Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ka 402/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 listopada 2013 r.

Sąd Okręgowy w Elblągu VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodnicząca:

SSO Irena Linkiewicz

Sędziowie:

SO Elżbieta Kosecka - Sobczak (spr.)

SO Piotr Żywicki

Protokolant

stażysta Kinga Opałka

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej Krzysztofa Piwowarczyka

po rozpoznaniu w dniu 7 listopada 2013r.,

sprawy A. D.

oskarżonego z art.48 pkt. 1 ustawy z dnia 9.04.2010r. o udostępnieniu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych

na skutek apelacji wniesionych przez obrońcę oskarżonego oraz pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego

od wyroku Sądu Rejonowego w Iławie

z dnia 4 lipca 2013 r., sygn. akt II K 1404/12

I. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że na podstawie art. 46§2kk orzeka od oskarżonego A. D. na rzecz oskarżyciela posiłkowego Związku (...) z/s w (...) (sto) złotych tytułem nawiązki,

II. w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy, uznając apelację wniesioną przez obrońcę oskarżonego za oczywiście bezzasadną,

III. zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie przed sądem II instancji, z tym, że zwalnia go od ponoszenia opłaty.

Sygn. akt VI Ka 402/13

UZASADNIENIE

A. D. został oskarżony o to, że w grudniu 2011r. w I. pełniąc funkcję Dyrektora Gospodarstwa (...) z/s w I. przekazał drogą internetową do Biura (...) Krajowego Rejestru Długów z/s we W. nieprawdziwą informację gospodarczą dotyczącą istnienia zobowiązanie finansowego Związku (...) z/s w I. wobec Gospodarstwa (...) w I. związanego z odszkodowaniem za wyłączenie części jeziora J. i jeziora P. z produkcji jeziorowej, tj. o przestępstwo z art. 48 pkt 1 Ustawy z dnia 09 kwietnia 2010r. o udostępnieniu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych.

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Iławie z dnia 04 lipca 2013r. w sprawie II K 1404/12 oskarżonego A. D. uznano za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu kwalifikowanego z art. 48 ust. 1 Ustawy z dnia 09 kwietnia 2010r. o udostępnieniu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych i za to na podstawie art. 48 ust. 1 Ustawy z dnia 09 kwietnia 2010r. o udostępnieniu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych skazano go na karę grzywny w wysokości 1.000zł, a także zasądzono od oskarżonego 300zł opłaty i obciążono go pozostałymi kosztami sądowymi.

Apelacje od powyższego wyroku wnieśli pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego i obrońca oskarżonego.

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego zaskarżył w/w wyrok w części dotyczącej nie orzeczenia zadośćuczynienia na rzecz pokrzywdzonego, pomimo złożenia przez pokrzywdzonego (w obowiązującym w myśl art.49a kpk terminie) takiego wniosku i zarzucił zaskarżonemu wyrokowi:

1. obrazę przepisów prawa materialnego, a mianowicie art.46§ 1 Kodeksu karnego,
który to artykuł w przypadku złożenia (w obowiązującym zgodnie z art.49a kpk terminie) przez pokrzywdzonego wniosku o zadośćuczynienie przewiduje obligatoryjne orzeczenie zadośćuczynienia,

2. mający wpływ na treść zaskarżonego wyroku błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę tego wyroku, a polegający na przyjęciu przez Sąd pierwszej instancji, że dobra osobiste osoby prawnej jaką jest pokrzywdzony nie zostały przez czyn popełniony przez oskarżonego naruszone .

Wskazując na powyższe uchybienia Sądu I instancji, wniósł o zmianę wyroku Sądu I instancji w zaskarżonej części i orzeczenie zadośćuczynienia od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonego w kwocie 10.000,00 zł.

Obrońca oskarżonego zaskarżył w/w wyrok w całości i zarzucił zaskarżonemu wyrokowi:

1. na podstawie art. 438 pkt 3 kpk - błąd w ustaleniach faktycznych
polegający na nieprawidłowym ustaleniu, że:

- brak jest zobowiązania Związku (...) wobec Gospodarstwa (...) Sp. z o.o. z tytułu opłat za wyłączenie z produkcji jeziorowej części jezior – zabudowanych pomostami należącymi do Związku (...), na których dzierżawcą prawa rybackiego użytkowania tychże jezior jest Gospodarstwo (...) Sp. z o.o., a tym samym informacja przekazana do Biura (...) Krajowego Rejestru Długów S.A. (dalej (...) S.A.) była nieprawdziwa, będąca skutkiem dania wiary przez sąd jedynie zeznaniom świadka R. W. bez analizy obowiązujących przepisów prawa cywilnego określających składanie, cofanie jednostronnych oświadczeń woli oraz przepisów określających skutki złożenia oświadczenia woli na zewnątrz przez osoby
nieumocowane, bądź bez wymaganego przepisami wewnętrznymi danego podmiotu podpisu osób trzecich,

- informację o istnieniu spornego zobowiązania do (...) S.A. przekazał osobiście oskarżony A. D., bowiem nie wynika to z zebranego w sprawie materiału dowodowego,

- w dniu 21 marca 2011r. Związek (...) powiadomił Gospodarstwo (...) Sp. z o.o., iż uchwałą z 8 marca 2011r.zajął stanowisko, że oświadczenie z dnia 26.04.2006r. zostało podpisane tylko przez jedną osobę, wobec czego nie ma mocy prawnej i nie może być podstawą jakichkolwiek roszczeń, albowiem nie wynika to z w/w pisma (k.7), jak również z uchwały Związku (...) z dnia 8 marca 201 Ir. nr (...) (k.8),

- wykreślenie przedmiotowego wpisu przez (...) S.A. oznacza automatycznie, iż
zobowiązanie nie istnieje, albowiem stanowisko (...) S.A. o wykreśleniu
przedmiotowego wpisu oznacza jedynie to, że (...) S.A. nie było w stanie
jednoznacznie zweryfikować na podstawie posiadanych dokumentów czy zobowiązanie istnieje i nie chcąc narażać się na odpowiedzialność karną wpis usunęło, pomimo, że nie powinno tego uczynić, bowiem ustawa wymaga aby informacja o nieistnieniu zobowiązania była uzasadniona, a takiego wniosku nie sposób wysnuć jedynie na podstawie informacji przekazanej przez samego dłużnika,

2. na podstawie art. 438 pkt 2 kpk naruszenie przepisów postępowania : art. 4 kpk, art. 7 kpk w zw. z art. 410 kpk i art. 504§2 w zw. z art. 353 2 Kodeksu postępowania cywilnego,

3. na podstawie art. 438 pkt 1 kpk postawił alternatywny zarzut naruszenia prawa materialnego w postaci : art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych poprzez jego nieprawidłowe zastosowanie, art. 61 § 1 Kodeksu cywilnego poprzez jego niezastosowanie, art. 58 Kodeksu cywilnego poprzez jego błędną wykładnię, art. 28 k.k. poprzez jego niezastosowanie.

Podnosząc te zarzuty skarżący ten wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelację pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego, co do zasady, należało uznać za zasadną.

Skarżący ten zarzucił bowiem przede wszystkim obrazę przepisu prawa karnego materialnego tj. art.46§1 kk. Przepis ten dotyczy środa karnego – obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznana krzywdę. Orzeczenie tego środka uzależnione jest od tego by doszło do skazania sprawcy za przestępstwo. Formalnym zaś warunkiem orzeczenia tego środka karnego jest złożenie wniosku przez pokrzywdzonego lub jego przedstawiciela do zakończenia pierwszego przesłuchania pokrzywdzonego na rozprawie głównej (art. 49a kpk). Aktualna treść art. 46 § 1 kk jednoznacznie wskazuje, że orzeczenie obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia jest obligatoryjne, na co wskazuje użycie trybu oznajmującego do czynności czasownikowej "orzeka". Regułą powinno być orzeczenie obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia, wyjątkowo można orzec nawiązkę.

W przedmiotowej sprawie, w sytuacji, gdy pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego- pokrzywdzonego Związku (...) złożył w trybie art. 46§1kk wniosek o naprawienie szkody w formie zadośćuczynienia za wyrządzona krzywdę lub orzeczenie nawiązki na rzecz pokrzywdzonego (k.208-209) i uczynił to pismem nadesłanym do sądu przed rozprawą, to sąd I instancji, w sytuacji gdy skazał oskarżonego A. D., był niewątpliwie zobligowany do orzeczenia żądanego zadośćuczynienia bądź nawiązki. Pominięcie w wyroku z dnia 04 lipca 2013r. rozstrzygnięcia zawierającego zobowiązanie skazanego oskarżonego do zapłaty na rzecz pokrzywdzonego kwoty tytułem zadośćuczynienia bądź nawiązki, w sytuacji gdy pełnomocnik pokrzywdzonego złożył w terminie wniosek o zasądzenie takiej kwoty, stanowiło niewątpliwie obrazę art. 46 kk.

W swoim wniosku pełnomocnik pokrzywdzonego domagał się zasądzenia od oskarżonego kwoty 10.000zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. W uzasadnieniu tego wniosku podniósł, że kwota 10.000zł stanowi adekwatne naprawienie szkody za naruszenie dóbr osobistych, polegające na bezpodstawnym przekazaniu przez oskarżonego nieprawdziwej informacji gospodarczej o rzekomo niezapłaconych zobowiązaniach, wpisanej następnie do Krajowego Rejestru Długów, w sytuacji, gdy wpisanie nieprawdziwej informacji naruszyło dobre imię nie tylko samego związku jako osoby prawnej, ale również dobra osobiste przedstawicieli poszczególnych gmin wchodzących w skład tego związku. W żaden sposób jednak pełnomocnik pokrzywdzonego nie wskazał sposobu wyliczenia wysokości kwoty żądanego zadośćuczynienia ani nie wykazał w toku postępowania karnego by z powodu wpisania do (...) informacji o długu pokrzywdzony poniósł realną szkodę lub krzywdę, co słusznie zauważył sąd I instancji w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. O ile sąd odwoławczy zgadza się ze stanowiskiem sądu rejonowego co do braku podstaw do uwzględnienia wniosku o naprawienie szkody w formie zadośćuczynienia w kwocie 10.000zł, w sytuacji gdy pełnomocnik pokrzywdzonego, który jest przecież zawodowym prawnikiem i profesjonalistą, nie wskazał sposobu obliczenia wysokości kwoty żądanej tytułem zadośćuczynienia, nie wykazał by akurat kwota 10.000zł stanowiła adekwatną rekompensatę za doznaną krzywdę, jaki był stopień krzywdy jaką wyrządziło zachowanie oskarżonego, to jednak zauważa, że brak uzasadnienia takiego wniosku i brak wykazania zasadności żądanej tytułem zadośćuczynienia kwoty nie może stanowić postawy do przyjęcia, że brak jest podstaw do wydania jakiegokolwiek orzeczenia w oparciu o treść art.46 kk. W razie bowiem złożenia przez pokrzywdzonego wniosku w trybie art.46 kk, sąd nie może nie orzec takiego obowiązku wobec oskarżonego (patrz podobnie: wyrok SA w Białymstoku z 5 marca 2013r. w sprawie II AKa 33/13, Lex nr 1311929), przy czym w razie stwierdzenia niewystarczających danych do orzeczenia zadośćuczynienia w kwocie żądanej przez wnioskodawcę, należy orzec nawiązkę w oparciu o treść art. 46§2kk. Bowiem jeśli pokrzywdzony lub inna osoba uprawniona złoży w terminie stosowny wniosek, obowiązek naprawienia szkody ma zarówno w przypadku art.46 § 1 kk, jak i § 2 charakter obligatoryjny . Użyty w § 2 zwrot "sąd może" nie oznacza fakultatywności w kwestii orzekania o naprawieniu szkody w ogólności, lecz jedynie uprawnienie do podjęcia decyzji, czy zamiast obowiązku naprawienia szkody orzekać nawiązkę (zob. postanowienie SN z dnia 4 marca 2002 r., IV KKN 114/00, LEX nr 53060; wyrok SA w Lublinie z dnia 16 marca 2010 r., II AKa 45/10, LEX nr 583687, teza 6 komentarza do art.46 kk, N. Kłączyńska, Kodeks karny, część ogólna, komentarz , WKP 2012). Ze względu na to, że nawiązka jest orzekana zamiast obowiązku naprawienia szkody, dla jej orzeczenia konieczne jest spełnienie wszystkich przesłanek, od których zależnie jest wymierzenie obowiązku naprawienia szkody, przy czym możliwość orzeczenia nawiązki z art. 46 § 2 kk aktualizuje się dopiero wówczas, gdy sąd dysponując wnioskiem pokrzywdzonego o naprawienie szkody widzi potrzebę zastosowania innego środka karnego - w postaci nawiązki. Nawiązka ta - zgodnie ze słusznym poglądem judykatury - jest pewnym ryczałtem i powinna być orzekana wówczas, gdy występują trudności, tak jak w przedmiotowej sprawie, w ustaleniu in concreto wysokości szkody czy zadośćuczynienia. Można bowiem w świetle okoliczności ustalonych w sprawie przyznać tylko, że zamieszczenie wpisu w Krajowym Rejestrze Długów mogło spowodować spadek wiarygodności pokrzywdzonego Związku (...) w oczach potencjalnych kontrahentów, którzy chcieliby z nim nawiązać współpracę, lecz czy ta wiarygodność faktycznie ucierpiała, czy w związku z tym jest potrzeba wyrównania jakiejś potencjalnej straty i w jakiej wysokości tego nie wykazano. Pełnomocnik pokrzywdzonego nawiązywał też w swoim wniosku do naruszenia dóbr osobistych nie tylko samego związku gmin, ale i osób fizycznych- przedstawicieli gmin wchodzących w skład tego związku, jednak należy zaznaczyć, że na potrzeby sprawy karnej ustalonym pokrzywdzonym jest tylko Związek (...), a nie osoby fizyczne, stąd zadośćuczynienie bądź nawiązka mogły być orzekane tylko na rzecz tej pokrzywdzonej osoby prawnej.

Mając więc na uwadze powyższe rozważania i stwierdzając faktycznie zaistnienie obrazy art. 46 kk, to sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok i orzekł od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego symboliczną nawiązkę w kwocie 100zł, po to by naprawić uchybienie sądu I instancji związane w brakiem zawarcia w zaskarżonym wyroku jakiegokolwiek rozstrzygnięcia na tle złożonego przez pełnomocnika pokrzywdzonego wniosku opartego o treść art. 46 kk. Jednocześnie trzeba podkreślić, że takie rozstrzygniecie o nawiązce nie ma powagi rzeczy osądzonej ani co do roszczeń, o których nie orzeczono, ani co do tych, o których orzeczono, lecz nie po myśli pokrzywdzonego i że możliwe jest dochodzenie pozostałych roszczeń wynikających z wniosku pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego-pokrzywdzonego związku gmin w późniejszym postępowaniu cywilnym.

Natomiast zarzuty podniesione w apelacji obrońcy oskarżonego okazały się chybione. Nie można bowiem zgodzić się z obrońca oskarżonego by doszło do takiej obrazy przepisów postępowania bądź błędu w ustaleniach faktycznych, które doprowadziły do wydania wadliwego orzeczenia. Nie można bowiem zapominać, że niewątpliwie doszło do przekazania w grudniu 2011r. do biura informacji gospodarczej o zobowiązaniu Związku (...) w sytuacji, gdy istnienie tego zobowiązania było kwestionowane przez ten związek i było one sporne w świetle uchwały związku gmin z dnia 8 marca 2011r. którą uchylono się od skutków prawnych oświadczenia złożonego przez ten związek w dniu 26 kwietnia 2006r. (którym związek zobowiązał się do pokrywania strat wynikających z wyłączenia powierzchni z produkcji jeziorowej k.50). Okoliczność ta jest bezsporna w świetle dokumentów dołączonych do akt sprawy i potwierdzenia doręczenia tej uchwały do Gospodarstwa (...) sp. z o.o. w I., gdzie o treści tej uchwały imiennie poinformowano właśnie oskarżonego (k.7). Ponadto w czasie gdy doszło do przekazania do biura omawianej informacji gospodarczej, to kwestia dot. tego czy wcześniej zapadł w dniu 29 października 2010r. nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym dot. zapłaty za uprzedni okres (w oparciu o oświadczenie z dnia 26 kwietnia 2006r.) nie miała znaczenia, skoro zmieniła się sytuacja i uchwałą z dnia 08 marca 2011r. związek gmin uchylił się od skutków prawnych oświadczenia woli z dnia 26 kwietnia 2006r. stanowiącego podstawę należności z w/w nakazu. Należy też podkreślić, że przecież związek gmin zapłacił należność wynikającą z tegoż nakazu, co jeszcze bardziej upewnia w przekonaniu, że kwestie dot. tego nakazu i kwoty w niej zasądzonej nie miały żadnego znaczenia dla ustalenia czy informacja gospodarcza przekazana do biura w grudniu 2011r., dotycząca kwoty zobowiązania za okres nieobjęty przecież w/w nakazem, była rzetelna i prawdziwa. Ponadto po tym, jak związek gmin poinformował oskarżonego o treści uchwały z 08 marca 2011r. , to oskarżony zachował się jakby tej uchwały nie było i domagał się zapłaty kolejnej należności od związku gmin w oparciu o oświadczenia woli z dnia 26 kwietnia 2006r. (od skutków prawnych którego związek gmin uchylił się uchwałą z dnia 08 marca 2011r.). W tej sytuacji trudno zgodzić się ze stanowiskiem, że już wcześniej wydany nakaz zapłaty potwierdzał na przyszłość uprawnienia oskarżonego do żądania zapłaty przez związek gmin kolejnych należności na rzecz Gospodarstwa (...) z/s w I. i że żądanie takie było bezsporne i nie kwestionowane przez związek gmin. W sytuacji podjęcia uchwały z 08 marca 2011r. żądanie zapłaty w oparciu o zakwestionowane tą uchwałą oświadczenie z dnia 26 kwietnia 2006r. co najmniej powodowało sytuację w której żądanie zapłaty i samo zobowiązanie oparte o kwestionowane oświadczenie było sporne, a tym samym nie stanowiło zobowiązania o którym mowa w art. od 14 do 16 ustawy z dnia 09 kwietnia 2010r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych. W sytuacji zaś sporu między wierzycielem a potencjalnym dłużnikiem, co do istnienia podstawy prawnej zobowiązania, to przecież reprezentowane przez oskarżonego Gospodarstwo (...) z/s w I. mogło wystąpić na drogę sądową i w postępowaniu cywilnym żądać ustalenia czy faktycznie uchwałą z dnia 08 marca 2011 r. związek gmin skutecznie uchylił się od skutków prawnych oświadczenia woli z dnia 26 kwietnia 2006r., czy nastąpiło to w terminie wskazanym w kodeksie cywilnym, bądź czy faktycznie- podnoszony w toku postępowania – brak podpisów uprawnionych osób pod oświadczeniem z dnia 26 kwietnia 2006r. stanowił o nieważności tego oświadczenia. W tym miejscu należy zaznaczyć, że skarżący obrońca oskarżonego zarzucił sądowi I instancji, iż dał on wiarę jedynie zeznaniom świadka R. W. bez analizy obowiązujących przepisów prawa cywilnego określających składanie, cofanie jednostronnych oświadczeń woli oraz przepisów określających skutki złożenia oświadczenia woli na zewnątrz przez osoby
nieumocowane, bądź bez wymaganego przepisami wewnętrznymi danego podmiotu podpisu osób trzecich, że nie zastosował też art. 61§1kc. Jednak dla oceny czy doszło do naruszenia art. 48 ust.1 ustawy z dnia 09 kwietnia 2010r. (u.u.i.g.), to wystarczyło samo ustalenie, że zobowiązanie o którym mowa w art. od 14 do 16 ustawy z dnia 09 kwietnia 2010r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych było – w czasie gdy doszło do zarzucanego czynu-między stronami niewątpliwie sporne. Tym samym sąd karny nie był zobowiązany by dokonywać wykładni i analizy obowiązujących przepisów prawa cywilnego dla ustalenia zasadności samego zobowiązania i istnienia jego podstawy prawnej, skoro wystarczyło na potrzeby niniejszej sprawy, tylko wskazanie czy w czasie czynu oskarżony miał pełne podstawy by twierdzić, że istnieje nadal tytuł prawny zobowiązania i że dłużnik go nie kwestionuje.

Bowiem ustawa o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych nakłada na wierzyciela, a nie na dłużnika, biorącego udział w udostępnianiu informacji gospodarczych szereg obowiązków. Przekazywanie informacji może odbywać się dopiero po spełnieniu warunków określonych odrębnie w stosunku do dłużników będących konsumentami (art. 14 ust. 1 u.u.i.g.) i dłużników niebędących konsumentami (art. 15 ust. 1 u.u.i.g.), albo po spełnieniu warunków związanych z posiadaniem tytułu wykonawczego (art. 16 ust. 1 u.u.i.g.). Skoro zaś w omawianej sprawie dłużnik kwestionował istnienie podstawy prawnej zobowiązania, a wierzyciel mimo to wysłał do biura informację gospodarcza o zobowiązaniu, to z pewnością informacja o zobowiązaniu, którego podstawę dłużnik uzna za niebyłą, nie mogła być uznana za informację rzetelną. Art. od 14 do 16 ustawy z dnia 09 kwietnia 2010r., wyraźnie wskazuje, że warunkiem przekazania informacji gospodarczych o zobowiązaniach jest to, aby zobowiązanie było wymagalne, a więc takie, którego termin płatności już minął, bądź które wręcz zostało stwierdzone tytułem wykonawczym. W sytuacji zaś sporności samej podstawy prawnej zobowiązania, to wierzyciel winien dochować szczególnej staranności dla ustalenia czy zobowiązanie to istnieje i jest wymagalne i wystąpić na drogę postępowania cywilnego, jak to uczynił w związku z roszczeniami dot. odszkodowania za lata 2008 i 2009, co do których orzeczono w nakazie z 29.10.2010r., tym bardziej, że dysponował już informacją o uchwale z dnia 08 marca 2011 r. którą związek gmin uchylił się od skutków prawnych oświadczenia woli z dnia 26 kwietnia 2006r., co stanowiło dobitny dowód kwestionowania przez dłużnika wymagalności i istnienia samego zobowiązania, a tym samym stwarzało nową okoliczność powstałą już po tym jak został wydany nakaz zapłaty z dnia 29.10.2010r. Należy też zaznaczyć, że przecież ustawodawca w art. 14 ust.3 pkt.3 i art. 15ust.3 pkt.3 w związku z art. 2 ust.1 pkt.4 lit. a i f ustawy z dnia 09 kwietnia 2010r. (u.u.i.g.) nakazał by wierzyciel przekazał też, w zakresie dotyczącym zobowiązania m.in., informację o tytule prawnym i kwestionowaniu przez dłużnika istnienia całości lub części zobowiązania, a w rozpoznawanej sprawie wierzyciel nie dopełnił tego obowiązku, a tym samym przedstawił niepełną i nierzetelną informację, skoro z informacji z biura (...) wynika, że „po wnikliwej analizie przedstawionych dokumentów biuro uznało, że wierzyciel nie przedstawił wystarczających dokumentów, które potwierdziłyby istnienie spornego zobowiązania i podjęło decyzję o usunięciu kwestionowanego wpisu na podstawie art.31 pkt. 6 ustawy z dnia 09 kwietnia 2010r.” (k.90-91). Potwierdzeniem tego z pewnością jest dokument „dane wpisane do (...)..” z k. 92, gdzie w „danych zobowiązania” wierzyciel wypełnił tylko rubrykę dot. kwoty zaległości, a w rubryce „tytuł” wpisano „brak danych”, podobnie jak „brak danych” umieszczono w rubryce „informacja o kwestionowaniu zobowiązania”.

To, że oskarżony został poinformowany, iż uchwałą z dnia 08 marca 2011 r. związek gmin uchylił się od skutków prawnych oświadczenia woli z dnia 26 kwietnia 2006r., a mimo to przekazał do biura (...) nierzetelną informację o długu i nie przedstawił wystarczających dokumentów, które potwierdziłyby istnienie spornego zobowiązania, z pewnością nie może być traktowane w kategoriach niedbalstwa, tylko winno być ocenione tak, że doszło do świadomego wybiórczego przekazania informacji, być może celem przymuszenia potencjalnego dłużnika do spłaty spornych należności (patrz: T. B. „Odpowiedzialność podmiotów biorących udział w udostępnianiu informacji gospodarczych i środki ochrony dłużnika przed nieprawidłowymi wpisami do biura”, ABC nr (...)). Tym samym nie można było zachowania oskarżonego oceniać i w kategoriach sugerowanego przez obrońcę błędu co do znamion czynu zabronionego z art.28 kk.

Przepis art. 48 ust. 1 u.u.i.g. penalizuje działania polegające na przekazaniu do biura nieprawdziwej informacji gospodarczej. Przepis ten zabezpiecza obrót gospodarczy oraz biuro przed negatywnymi skutkami, jakie wiążą się z informacjami niezgodnymi z prawdą, a ponadto gwarantuje podmiotom, których dotyczą przekazywane informacje, że pomimo iż informacje są negatywne z punktu widzenia podmiotu, którego dotyczą, to są one rzetelne i zgodne z prawdą. Penalizacja zaś tego czynu jest dowodem na istotną uwagę, jaką ustawodawca przywiązuje do rzetelności i prawdziwości systemu wymiany informacji gospodarczej. Skoro zaś wierzyciel, przed przekazaniem informacji do biura, dysponował nowymi informacjami dot. spornego zobowiązania, m.in. o uchwale z 08.03.2011r., a mimo to przedstawił informację gospodarcza do biura tak jakby zobowiązanie nie było kwestionowane przez dłużnika, to w takich, wskazanych okolicznościach sprawy, nie ma wątpliwości, że doszło do przekazania do biura niepełnej, nierzetelnej i nieprawdziwej informacji.

Obrońca oskarżonego zarzuca też, że doszło do błędu w ustaleniach faktycznych i przyjęcia, że to właśnie oskarżony przekazał informację do biura (...). Faktycznie, w świetle informacji z biura (...) (k.90-91) o tym, że biuro nie jest w stanie wskazać osoby, która dokonała przedmiotowego wpisu z ramienia wierzyciela, to nie wiadomo kto faktycznie wysłał z ramienia Gospodarstwa (...) z/s w I., dane dot. wpisu do biura. O odpowiedzialności karnej za przekazanie nieprawdziwej informacji do biura nie przesądza jednak to kto imiennie wykonał czynność związana z przesłaniem droga elektroniczną takiej informacji, tylko kto podjął decyzje o przesłaniu takiej informacji i kto do podjęcia takiej decyzji był uprawniony. W aktach sprawy znajduje się umowa o współpracy między Gospodarstwem (...) z/s w I. a Krajowym Rejestrem Długów Biurem (...) S.A., gdzie gospodarstwo jest reprezentowane przez oskarżonego i jako osobę odpowiedzialną za kontakt z (...) wskazano też oskarżonego - A. D. zaznaczając, że klient ten oświadcza, że zapoznał się m.in. z ustawą z dnia 09 kwietnia 2010r., zobowiązuje się ją przestrzegać i ponosi pełną i wyłączną odpowiedzialność za działania niezgodne z ustawą (k.93-94). W świetle zaś tej umowy, to odpowiedzialność właśnie oskarżonego, a nie innego pracownika Gospodarstwa (...), związana z przekazaniem do biura nierzetelnej informacji gospodarczej jest oczywista i stąd nie można stwierdzić błędnych ustaleń faktycznych w tym zakresie lub naruszenia art. 48 ust. 1 u.u.i.g. Ponadto należy zaznaczyć, że Gospodarstwo (...) z/s w I. jest spółką z o.o., a odpowiedzialność takiej spółki, na podstawie u.u.i.g., ponoszą członkowie zarządu spółki, osoby uprawnione do reprezentowania spółki, zaś z informacji z wypisu z KRS wynika, że członkiem zarządu, dyrektorem zarządu i uprawnionym jednoosobowo do jej reprezentacji był oskarżony A. D. (k.250-252). W świetle więc powyższego to przypisanie oskarżonemu winy w popełnieniu przypisanego mu czynu było jak najbardziej zasadne. Ponadto oświadczenie o zapoznaniu się z treścią ustawy, zobowiązanie do przestrzegania ustawy z dnia 09 kwietnia 2010r.i potwierdzenie, że ponosi on pełną i wyłączną odpowiedzialność za działania niezgodne z ustawą wskazuje na to, że można przyjąć, iż oskarżony, po zapoznaniu się z treścią ustawy z dnia 09 kwietnia 2010r.miał świadomość jakie dokładnie warunki musi spełniać informacja przekazana do biura, że musi być ona rzetelna i prawdziwa, co wskazuje na to, że przekazując informację nie mającą takich przymiotów, działał z zamiarem umyślnym. Tym samym faktycznie popełnił on czyn z art. 48 ust. 1 u.u.i.g.

W oparciu o powyższe nie można więc zgodzić się ze skarżącym by doszło do błędnych ustaleń faktycznych, które legły u podstaw wydania niesłusznego wyroku, bądź by zachodziły podstawy do zastosowania dobrodziejstwa z art. 28 kk, gdyż treść przede wszystkim dokumentów zebranych w sprawie wyraźnie wskazuje na naruszenie przez oskarżonego obowiązku przekazania do biura rzetelnej i prawdziwej informacji gospodarczej.

Należy też zaznaczyć, że poza naruszeniem art. 28 kk i art. 48 ust. 1 u.u.i.g. to skarżący zarzucił zaskarżonemu wyrokowi naruszenie art. 4 kpk, 7 kpk, art. 410 kpk, art. art. 504§2 w zw. z art. 353 2 Kodeksu postępowania cywilnego. Jednakże stawiając te zarzuty, to autor apelacji nawiązał do błędnych ustaleń faktycznych i naruszenie art. 4 kpk, 7 kpk i art. 410 kpk utożsamił z nieprawidłowym – w jego ocenie- ustaleniem, że to oskarżony przekazał nieprawdziwą informację do (...). Jak jednak wyżej wykazano, to materiał dowodowy zgromadzony w sprawie, a w szczególności treść dokumentów, dawała pełne podstawy do przypisania oskarżonemu zarzucanego mu czynu. Co prawda należy się zgodzić z obrońcą oskarżonego, że sąd I instancji niepotrzebnie wdał się w ocenę prawomocnego już nakazu zapłaty, jednak jak wyżej zaznaczono, to orzeczenie to dotyczyło zapłaty za inny okres niż w rozpoznawanej sprawie, a nadto uchwała z dnia 08.03.2011r. stanowiła nową okoliczność, która należało brać pod uwagę w kontekście obowiązywania oświadczenia woli z dnia 26 kwietnia 2006r., które to oświadczenie stanowiło podstawę żądania kwoty orzeczonej nakazem z 29.10.2010r. Natomiast w sytuacji, gdy na potrzeby postępowania karnego, wystarczające było stwierdzenie, że roszczenie o zapłatę kwoty za 2010r. było sporne, zaś dłużnik- Związek (...) podjął znaną oskarżonemu uchwałę z dnia 08.03.2011r., to okoliczność, że oskarżony przekazał nierzetelną i nieprawdziwą informację gospodarczą o zobowiązaniu pieniężnym związku gmin do biura, wystarczyło do rozpoznania sprawy i stąd dywagacje dot. tego czy zastosowano właściwie wykładnię art. 58 kc nie miało znaczenia dla oceny prawidłowości zaskarżonego wyroku.

Mając więc na uwadze powyższe rozważania, to sąd odwoławczy na podstawie art. 437 kpk zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że na podstawie art. 46§2kk orzekł od oskarżonego A. D. na rzecz oskarżyciela posiłkowego Związku (...) z/s w I. 100 złotych tytułem nawiązki, a w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymał w mocy.

Ponadto, z uwagi na aktualną sytuację majątkową oskarżonego, to zobowiązał oskarżonego do ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie przed sądem II instancji, z tym, że zwolnił go od ponoszenia opłaty.