Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 października 2016 r

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodnicząca: SSR Małgorzata Kryńska Mozolewska

Ławnicy: Elżbieta Godlewska, Jadwiga Pawlik

Protokolant: Marzena Szablewska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 września 2016 r

sprawy z powództwa: A. O.

przeciwko: (...) S.A z siedzibą w W.

o odszkodowanie

1. zasądza od pozwanego (...) S.A z siedzibą w W. na rzecz powoda A. O. kwotę 10.762,41 złotych (dziesięć tysięcy siedemset sześćdziesiąt dwa 41/100) tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 7.10.2014 r do dnia zapłaty;

2. zasądza od pozwanego (...) S.A z siedzibą w W. na rzecz powoda A. O. kwotę 60,00 złotych (sześćdziesiąt 00/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

3. wyrokowi w punkcie pierwszym nadaje rygor natychmiastowej wykonalności do wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia powoda tj; do kwoty 3.587,40 złotych (trzy tysiące pięćset osiemdziesiąt siedem 40/100);

5. nakazuje ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie kwotę 538.12 złotych (pięćset trzydzieści osiem 12/100) tytułem zwrotu kosztów procesu- opłaty od pozwu.

Elżbieta Godlewska Małgorzata Kryńska - Mozolewska Jadwiga Pawlik

Sygn. akt VI P 547/14

UZASADNIENIE

Powód A. O. w pozwie z dnia 23 września 2014 roku żądał od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach pracy i płacy. Powód podnosił, że pracodawca nie ujawnił kryteriów doboru pracowników do zwolnienia i został on pozbawiony możliwości trafności dokonanego wyboru w kontekście zasadności wypowiedzenia, co uniemożliwiało mu poznanie konkretnej i rzeczywistej przyczyny potencjalnie uzasadniającej dokonanie wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony. Wypowiedzenie wręczone powodowi zawierało ogólnie sformułowaną przyczynę: "zmiana organizacji skutkującą restrukturyzacją zatrudnienia" i nie zawierało informacji o kryteriach doboru powoda do zwolnienia. W konsekwencji - wywodził powód - wypowiedzenie należy uznać za wypowiedzenie, które z racji ogólnikowości swoich sformułowań, co do przyczyny rozwiązania z nim umowy o pracę i nie przytoczenia w nim kryteriów doboru powoda do zwolnienia nie jest możliwe do skontrolowania przez sąd. Z informacji uzyskanych przez powoda wynika, że przy rozwiązaniu z nim umowy o pracę wzięto pod uwagę karę nagany, jaka została nałożona w dniu 9 listopada 2012 roku. W ocenie powoda kara ta uległa zatarciu. Ponadto równocześnie z nałożeniem kary nagany powód został przeniesiony z tras międzynarodowych na trasy krajowe, podczas gdy ryczałty za jazdy krajowe są średnio o 30 % niższe od tych za jazdy międzynarodowe. Oznaczało to spadek dochodów powoda o około 11.000 złotych rocznie. Przeniesienie na trasy krajowe było swojego rodzajem kary wymierzonej obok kary nagany. Kolejną przyczyną wypowiedzenia powodowi umowy o pracę było według informacji posiadanych przez powoda to iż przebywał on na zwolnieniu lekarskim w okresie od dnia 20 marca 2014 roku do 10 września 2014 roku. Tymczasem pozwany zawiadomił organizację związkową o zamiarze wypowiedzenia umowy o pracę już w dniu 27 lutego 2014 roku, zatem przed rozpoczętym okresu przebywania na zwolnieniu lekarskim - ta okoliczność nie mogła być przyczyną rozwiązania z nim umowy o pracę gdyż zaistniała już po tym jak pozwany podjął decyzję o rozwiązaniu z powodem umowy o pracę. Pozwany argumentował zasadność wypowiedzenia umowy o pracę także uszkodzeniem wagonu na trasie do K. w nocy z dnia 18 na 19 lipca 2012 roku. Powód przyznał, że fakt taki miał miejsce, jednak uszkodzenie to zostało spowodowane nie przez powoda, jak również nie powstało z przyczyn, które były zależne od niego, czy którym mógł on zapobiec - uszkodzili ten wagon celnicy ukraińscy. Pozwany, jako argument przemawiający za rozwiązaniem z powodem umowy o pracę wskazał także skargi pasażerów na dym w wagonie. Powód przyznał, że fakt taki miał miejsce, jednak sytuacja ta powstała z przyczyn które były niezależne od powoda, którym nie mógł on zapobiec - był to wynik tego, iż wagon był opalany piecem węglowym. Zdaniem powoda wytypowanie go do zwolnienia nastąpiło również bez uwzględnienia jego wyższych niż inni pracownicy z jego grupy zawodowej kwalifikacji, co powód wykazywał pozwanemu przedkładając stosowne dokumenty.

W piśmie procesowym z dnia 19 kwietnia 2016 r powód zmienił żądanie i wniósł o zasądzenie odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę w wysokości 10.762, 41 złotych.

Pozwany w odpowiedzi na pozew wnosił o oddalenie pozwu i podnosił, że w związku ze zmianą organizacji w (...) S.A wynikającą z konieczności dostosowania poziomu zatrudnienia do wielkości prowadzonej działalności, została podjęta decyzja o redukcji zatrudnienia w spółce. W dniu 11 lutego 2014 roku prezes zarządu (...) przesłał drogą mailową do dyrektorów oddziałów (...) informację na temat kryteriów doboru pracowników do wypowiedzenia umów o pracę.

W dniu 18 lutego 2014 roku pełnomocnik prezesa zarządu (...) d/s Personalnych przesłał do Dyrektorów wszystkich oddziałów (...) drogą mailową informację na temat kryteriów doboru pracowników do wypowiedzenia umów o pracę wraz z załącznikami w postaci wzoru tabeli zawierającej dane wszystkich pracowników. Po przesłaniu w/w wiadomości dyrektorzy oddziałów (...) uzupełnili przesłaną przez Pełnomocnika Prezesa Zarządu d/s Personalnych (...) tabelę. Kryteria doboru w stosunku do powoda zostały określone przez Dyrektora Oddziału Centrum (...), w którym powód pracował, a także bezpośrednią przełożoną powoda. Po uzyskaniu informacji na temat powoda i dobranych w jego sprawie kryteriów (...) S.A podjął decyzję o rozwiązaniu umowy o pracę. Pozwany twierdził, że w przypadku powoda tymi kryteriami były: ocena dotychczasowej pracy powoda, przydatność stanowiska w nowym procesie po informatyzacji. W szczególności w przypadku powoda pracodawca wziął pod uwagę: ocenę zaangażowania i efektywności pracy, a także dyspozycyjność i dyscyplinę pracy powoda. Mając na uwadze powyższe kryteria Dyrektor Oddziału Centrum (...) i bezpośrednia przełożona powoda, jako przyczynę wytypowania powoda do wypowiedzenia umowy o pracę wskazali dyscyplinę pracy, na podstawie: 1) decyzji Dyrektora Oddziału Centrum (...) o odsunięciu powoda od obsługi relacji zagranicznych w okresie od 13.11.2012 r do 30.09.2013 r, przyczyną powyższego był brak powiadomienia (...) o kontroli celnej i wykryciu przez służby celne wyrobów tytoniowych w B., które miały miejsce w trakcie podróży pociągiem P. w nocy z 5 na 6 listopada 2012 roku; 2) skargi pasażera z podróży w dniach 1-3 stycznia 2013 roku z J. w wagonie sypialnym nr 32. Pasażer twierdził, że był zapach papierosów w wagonie, a powód nic nie zrobił by powstrzymać palących papierosy. 3) udzielonej kary upomnienia za zamknięte drzwi między wagonowe korytarzowe w wagonie sypialnym W.- S. podczas podróży powrotnej na trasie w dniach 16-18 czerwca 2013 roku. co uniemożliwiało kontrolę wagonu. 4) błędnego kropkowania w raporcie z jazdy na trasie W.-P. w dniach 6-8 października w kuszecie nr 358. Powyższe w ocenie pozwanego miały wpływ na ocenę dyscypliny pracy powoda w ostatnim roku przed podjęciem decyzji o doborze powoda do wypowiedzenia mu umowy o pracę. Dodatkowo przełożona powoda w trakcie rozmowy o rozwiązaniu umowy o pracę wskazała na fakt, iż powód od dnia 21 marca 2014 roku do 10 września 2014 roku przebywał na zwolnieniu lekarskim. Choć powyższe nie było brane pod uwagę w trakcie podejmowania decyzji o doborze pracownika do zwolnienia w lutym 2014 roku, znacząco obniżyło dyspozycyjność powoda.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 17 lipca 1996 roku (...) S.A i powód zawarli umowę na czas określony, która od dnia 10 marca 1998 r została przekształcona w umowę na czas nieokreślony. Powód został zatrudniony na stanowisku konduktora. Ma on wykształcenie wyższe o kierunku administracyjnym oraz ukończone studia podyplomowe w zakresie rachunkowości i finansów przedsiębiorstwa.

dyplom ukończenia studiów wyższych k. 12 i studiów podyplomowych k.13; umowa o pracę k. 6, oświadczenie z dnia 6marca 1998 r k. , aneks do umowy o pracę nr (...) do umowy o pracę k. 8;

W pozwanej spółce w 2013 roku nastąpiło załamanie przewozów, spółka straciła dużo kursów, w związku z czym nastąpiła nadwyżka w ilości zatrudnionych konduktorów.

Zaplanowana restrukturyzacja (...) S.A miała na celu aby średnio w miesiącu na konduktora przypadało 6 jazd. Wcześniejsze dane mówiły o tym , że było to koło 3-4 jazdy w zależności od oddziału. Pozwany w związku z trudną sytuacją zmuszony był zredukować zatrudnienie o 20-30 konduktorów.

dowód: zeznania świadka B. P. k. 91 - 92; zeznania świadka W. S. (1) k. 187- 190, zeznania świadka W. D. k. 190 v- 191, zeznania świadka S. R. k. 210 v;

W dniu 11 lutego 2014 roku prezes zarządu (...) S.A P. D. przesłał drogą mailową do dyrektorów oddziałów (...) informację na temat kryteriów doboru pracowników do wypowiedzenia umów o pracę. Wskazano następujące kryteria: 1) likwidację stanowiska w danym dziale uniemożliwiającą dalsze zatrudnienie, 2) przydatność stanowiskową w nowym procesie po informatyzacji: dotychczasowa kompleksowa i bieżąca ocena zaangażowania i efektywność pracy dokonywana przez bezpośrednich przełożonych, przydatność zawodowa ,kwalifikacje zawodowe, jakość i wydajność wykonywanej pracy. 3) rodzaj dotychczasowej umowy o pracę: pierwszeństwo umów zawartych na czas nieokreślony przed umowami terminowymi. 4) ocena dotychczasowej pracy pracownika: dyspozycyjność pracownika w okresie 12 miesięcy poprzedzających zwolnienie, dyscyplina pracy - udzielone kary porządkowe; wyniki kontroli i skarg klientów; 5) uzyskanie uprawnień emerytalnych; 6) uzyskiwanie oprócz wynagrodzenia za pracę w (...) S.A innych dochodów np. renta, dochód z gospodarstwa rolnego; 7) stan majątkowy, rodzinny; 8) stan zdrowia; 9) możliwość znalezienia nowego zatrudnienia. Powyższe formalne kryteria doboru pracowników do zwolnienia były wywieszone na tablicy ogłoszeń.

dowód: mail z dnia 11 lutego 2014 r przesłana przez Prezesa (...) do dyrektorów oddziałów (...) wraz z załącznikiem w którym zostały wyszczególnione kryteria doboru do wypowiedzenia umów o pracę k. 39-40; 59, zeznania W. S. (1) k. 187 verte-

W dniu 18 lutego 2014 roku pełnomocnik prezesa zarządu (...) ds Personalnych przesłał do Dyrektorów wszystkich oddziałów (...) drogą mailową informację na temat kryteriów doboru pracowników do wypowiedzenia umów o pracę wraz z załącznikami w postaci wzoru tabeli zawierającej dane wszystkich pracowników.

dowód: wiadomość e-mail z dnia 18 lutego 2014 roku przesłana przez pełnomocnika Prezesa Zarządu ds Personalnych (...) do dyrektorów oddziałów (...) wraz z załącznikiem w postaci tabeli zawierającej dane do uzupełnienia k.42-45;

Po przesłaniu w/w wiadomości dyrektorzy oddziałów (...) S.A uzupełnili przesłaną przez Pełnomocnika Prezesa Zarządu ds (...) S.A tabelę. Kryteria doboru w stosunku do powoda zostały określone przez Dyrektora Oddziału Centrum (...) w którym powód pracował, a także bezpośrednią przełożoną powoda - M. K.. Po uzyskaniu informacji na temat powoda i dobranych w jego sprawie kryteriów (...) podjął decyzję o rozwiązaniu z nim umowy o pracę.

dowód: kopia tabeli zawierającej informację na temat kryteriów doboru do wypowiedzenia umowy o pracę powodowi uzupełniona przez Dyrektora Centrum (...) k.59

Powód przebywał na zwolnieniu lekarskim od dnia 20 marca 2014 roku do 10 września 2014 r

dowód: zwolnienia lekarskie wystawione na druku ZUS ZLK k. 44-55;

Pismem z dnia 27 lutego 2014 roku pracodawca zawiadomił organizację związkową NZZS Solidarność Region M. o zamiarze wypowiedzenia powodowi umowy o pracę zawartą od dnia 10 marca 1998 roku na czas nieokreślony.

Oświadczeniem z dnia 5 września 2014 r pracodawca (...) S.A z siedzibą w W. rozwiązał z powodem umowę o pracę ze skutkiem z dniem 31 grudnia 2014r roku. Jako przyczynę rozwiązania umowy o pracę wskazał: reorganizację (...) S.A skutkującą restrukturyzacją zatrudnienia.

dowód: oświadczenie z dnia 5 września 2014 roku karta 9; pismo zakładu pracy skierowane do związków zawodowych (...) k. 15,

W dniu 4 marca 2014 roku (...) Region (...) w (...) S.A wystosowała do pracodawcy pismo w którym zwróciła się z prośbą o odstąpienie od decyzji w sprawie rozwiązania umowy o pracę z powodem.

bezsporne, a nadto dowód: pismo dotyczące konsultacji związkowej z dnia 4 marca 2014 roku.- akta osobowe powoda część C

W dniu 17 września 2014 roku z powodem została przeprowadzona rozmowa na temat rozwiązania z nim umowy o pracę. W trakcie spotkania Dyrektor Oddziału Centrum (...) poinformował powoda, że rozwiązanie umowy o pracę następuje z winy zakładu pracy oraz zaproponował powodowi rozwiązanie umowy o pracę w trybie porozumienia stron, na co powód nie wyraził zgody. Wówczas bezpośrednia przełożona powoda M. K. w odpowiedzi na jego pytanie z jakiego powodu jest on zwolniony poinformowała powoda o udzielonej karze dyscyplinarnej w czerwcu 2013 roku, skardze podróżnego na dym w wagonie, oraz fakcie przeprowadzonej kontroli celnej w B. na trasie do M. i zatajenia tego zdarzenia przez powoda. Powód nie był wówczas jedynym konduktorem w pociągu który został poddany rutynowej kontroli celników. Rozwiązując z powodem umowę o pracę pracodawca powołał się jedynie na kryteria związane z dyscypliną pracy.

W stosunku do innych konduktorów również stosowane były kary porządkowe.

dowód: zeznania świadka M. K. k. 91 verte-, zeznania świadka W. S. (1) k. 188, zeznania świadka S. R. k. 210 v -211;zeznania powoda A. O. k. 211-

Mając na uwadze powyższe kryterium Dyrektor Oddziału Centrum (...) i bezpośrednia przełożona powoda M. K., jako przyczynę wytypowania powoda do zwolnienia wskazali dyscyplinę pracy, na podstawie: 1) decyzji Dyrektora Oddziału Centrum (...) o odsunięciu powoda od obsługi relacji zagranicznych w okresie od 13.11.2012 r do 30.09.2013 r, przyczyną powyższego był brak powiadomienia (...) o kontroli celnej i wykryciu przez służby celne wyrobów tytoniowych w B., które miały miejsce w trakcie podróży pociągiem P. w nocy z 5 na 6 listopada 2012 roku. 2) skargi pasażera z podróży w dniach 1-3 stycznia 2013 roku z J. w wagonie sypialnym nr 32, pasażer twierdził, że był zapach papierosów w wagonie, a powód nic nie zrobił by powstrzymać palących papierosy. 3) udzielonej kary upomnienia za zamknięte drzwi między wagonowe korytarzowe w wagonie sypialnym W.- S. podczas podróży powrotnej na trasie w dniach 16-18 czerwca 2013 r, co uniemożliwiało kontrolę wagonu. 4) błędnego kropkowania w raporcie z jazdy na trasie W.-P. w dniach 6-8 października w kuszecie nr 358. Powyższe w ocenie pozwanego miały wpływ na ocenę dyscypliny pracy powoda w ostatnim roku przed podjęciem decyzji o doborze powoda do wypowiedzenia mu umowy o pracę. Dodatkowo przełożeni powoda w trakcie rozmowy o rozwiązaniu umowy o pracę wskazali na fakt iż powód od dnia 21 marca 2014 roku do 10 września 2014 roku przebywał na zwolnieniu lekarskim, choć powyższe nie było brane pod uwagę w trakcie podejmowania decyzji o doborze pracownika do zwolnienia w lutym 2014 roku. Powód nie ponosił odpowiedzialności za tabor kolejowy gdzie było ogrzewanie piecowe i dym było czuć w całym wagonie, na co skarżyli się pasażerowie.

dowód: notatka służbowa ze spotkania z powodem z dnia 17 września 2014 roku - akta osobowe powoda część C

Pozwany po rozwiązaniu z powodem umowy o pracę zatrudniał w okresie letnim w roku 2014 osoby na podstawie umowy zlecenie, w tym również powoda na stanowisku asystentów obsługi konduktorów.

dowód: pismo PIP z dnia 08.10.2014 r k. 8; odpowiedź (...) z dnia 17.11.2014 r. k. 89, ze zeznania świadka B. P. k. 91-92;zeznania świadka S. R. k. 211, zeznania powoda protokół rozprawy z dnia 27.09.2016 r,

Wynagrodzenie powoda liczone jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy wynosiło 3.587,47 złotych.

bezsporne, a nadto zaświadczenie k. 36

Zeznaniom świadka B. P. - sąd dał wiarę aczkolwiek świadek nie miała wiedzy jakie kryteria brano pod uwagę w przypadku powoda.

Z zeznań świadka M. K., W. S. (1) - wynika, że kryteria doboru pracownika do zwolnienia były wywieszone na tablicy ogłoszeń, a powód został zapoznany z kryteriami w chwili wręczenia mu wypowiedzenia. Chodziło o dyscyplinę pracy. Sąd dał wiarę zeznaniom świadka W. S. (1), który zeznał, że kary porządkowe które uległy zatarciu nie były brane przy typowaniu do zwolnienia. Inni pracownicy podlegający weryfikacji byli również karani wcześniej karami porządkowymi. W przypadku powoda były brane pod uwagę tylko kryteria związane z dyscypliną pracę, kryteria osobiste, rodzinne, wykształcenie powoda nie były brane pod uwagę.

Sąd dał wiarę świadkowi W. D. oraz zeznaniom powoda.

Stan faktyczny sprawy, stanowiący punkt wyjścia dla rozważań w sprawie niniejszej był co do zasady sporny w zakresie właściwego doboru powoda do zwolnienia oraz oceny prawnej samego oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę. Jednocześnie mając na uwadze charakter badanego zarzutu, zakres koniecznych ustaleń faktycznych obejmował w zasadzie wyłącznie okoliczności związane z oceną zarzutu braku właściwego doboru pracownika do zwolnienia. W skutek tego znaczna część dowodów zgłaszanych przez strony, w tym dowodów z dokumentów została przez sąd pominięta przy rozstrzyganiu, jako nieistotna. Dowody faktycznie przyjęte przez Sąd za podstawę ustaleń, na których oparte zostało rozstrzygnięcie przywołano w drugiej części uzasadnienia.

W niniejszym postępowaniu stan faktyczny został ustalony między innymi w oparciu o dowody z dokumentów przedstawionych przez strony mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia spawy, akta osobowe powoda, zeznania świadków, powoda. Dokumenty będące podstawą ustalenia faktycznego nie budzą wątpliwości nie tylko, co do tego, że zostały wydane przez osoby, które je podpisały, ale też, co do treści oświadczeń w nich zawartych. Wiarygodność tych dokumentów została oceniana przez pryzmat twierdzeń stron odnoszących się do ich treści, a także ustaleń dokonanych na podstawie całokształtu materiału dowodowego.

Stosownie do treści art. 6 k.c. udowodnienie faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Art. 232 k.p.c. stanowi natomiast, że strony są obowiązane wykazać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. W konsekwencji, jeżeli strona nie przedstawi dowodów, to należy uznać, że dany fakt nie został udowodniony. Wskazać przy tym należy na stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 22 listopada 2001 roku w sprawie I PKN 66/10 (OSNP 2003/20/487), zgodnie, z którym, samo twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności (art. 227 k.p.c.) powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą.

W niniejszej sprawie to strona pozwana powinna wykazać, że przyczyna rozwiązania z powodem umowy o pracę była prawdziwa i uzasadniona.

Sąd zważył, co następuje

Powód wystąpił z żądaniem odszkodowawczym w związku z wręczonym mu wypowiedzeniem umowy o pracę.

Materialnoprawną podstawą dla roszczenia powoda jest art. 45 § 1 kodeksu pracy zgodnie, z którym w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.

Jak wynika z analizy powyższego przepisu istnieją dwie przesłanki, które świadczą o zasadności żądania zasądzenia odszkodowania – pierwszą jest uznanie, iż wręczone wypowiedzenie nie jest uzasadnione, drugą zaś – uznanie, że wypowiedzenie to narusza odpowiednie przepisy dotyczące takiego sposobu rozwiązywania stosunku pracy. Spełnienie którejkolwiek z tych przesłanek przesądza o zasadności roszczenia odszkodowawczego.

W niniejszej sprawie powód wskazywał na nieuzasadnione wypowiedzenie. Wobec powyższego należy w tym miejscu przejść do analizy samego wypowiedzenia pod kątem jego zasadności. We wręczonym powodowi dnia oświadczeniu o rozwiązaniu umowy o pracę pracodawca wskazał, jako przyczynę - organizację (...) S.A. skutkującą restrukturyzację zatrudnienia. W toku niniejszego postępowania Sąd ustalił, że w pozwanym rzeczywiście w tym czasie doszło do realizacji przyjętego planu oszczędnościowego, który zakładał redukcję zatrudnienia konduktorów w związku ze zmniejszeniem liczby połączeń kolejowych. To właśnie w ramach tej redukcji powód otrzymał wypowiedzenie umowy o pracę, kwestionowane w niniejszym postępowaniu. Zatem przyczyna była prawdziwa.

Nie mniej jednak powód pracował na stanowisku konduktora z innymi pracownikami, których zakres obowiązków był taki sam. Kryteria dotyczące doboru konduktorów do zwolnienia powinny stanowić jednocześnie treść wypowiedzenia, tak by pracownik nie zgadzając się z wypowiedzeniem umowy o pracę miał możliwość obrony przed sądem. Gdyby, bowiem przyjąć, iż przyczyną wypowiedzenia były jedynie zmiany reorganizacyjne bez podania kryteriów wówczas nie sposób zbadać w sposób racjonalny, dlaczego to powód został wybrany do zwolnienia spośród innych osób zajmujących takie samo stanowisko. W sytuacji wyboru pracownika do zwolnienia musi on wiedzieć, dlaczego został zakwalifikowany do zwolnienia. W takim wypadku te kryteria wyboru pracowników do zwolnienia stają się nieodłączną częścią przyczyny wypowiedzenia – to, bowiem wyniki analizy sytuacji pracownika pod kątem danych kryteriów w połączeniu z samą decyzją o reorganizacji stanowią łącznie przyczynę wypowiedzenia. Istotą, bowiem wskazania przyczyny wypowiedzenia umowy zawartej na czas nieokreślony jest możliwość weryfikacji tej przyczyny pod kątem jej zasadności. Nie wskazanie tych kryteriów jest naruszeniem art. 30 § 4 kodeksu pracy.

Przedstawiony wyżej pogląd znajduje również swoje potwierdzenie w dotychczasowym orzecznictwie. Należy tu wskazać na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 stycznia 2013 roku, sygn. akt I P 172/12, w którym sąd wskazał, iż w sytuacji, gdy rozwiązanie umowy o pracę dotyczy pracownika wybranego przez pracodawcę z większej liczby pracowników, zatrudnionych na takich samych stanowiskach pracy, przyczyną tego wypowiedzenia są nie tylko zmiany organizacyjne, czy redukcja zatrudnienia, ale także określona kryteriami doboru sytuacja danego pracownika, pracodawca, który przy dokonywaniu redukcji zatrudnienia z przyczyn organizacyjnych stosuje określone zasady (kryteria) doboru pracowników do zwolnienia z pracy, powinien wskazując przyczynę wypowiedzenia, nawiązać do zastosowanego kryterium doboru pracownika do zwolnienia z pracy. Podobny pogląd został wyrażony również w wyroku SN z dnia 16 grudnia 2008 roku, sygn. akt I PK 86/08, czy w wyroku SN z dnia 1 kwietnia 2014 roku, syn. akt I PK 244/13, gdzie Sąd Najwyższy wskazał, że wobec tego należy uznać, że w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony z powodu likwidacji jednego z analogicznych stanowisk pracy powinna być wskazana także przyczyna wyboru pracownika do zwolnienia z pracy (kryteria doboru) chyba, że jest ona oczywista lub znana pracownikowi (art. 30 § 4 k.p.).

W ocenie sądu pracodawca nie wskazał w sposób właściwy w treści wręczanego powodowi wypowiedzenia tej przyczyny. W toku niniejszego postępowania świadek M. K. zeznała, że w istocie informowała powoda o zastosowanych kryteriach doboru pracowników do zwolnienia, jednak z ustalonego przez Sąd stanu faktycznego wynika, że wobec braku zgody na rozwiązanie z powodem umowy o pracę za porozumieniem stron wręczono mu oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem wskazując tylko na kryteria dyscypliny pracy np. na zatartą karę upomnienia która jak wynika z zeznań świadka W. S. (1) nie była brana pod uwagę przy doborze pracowników do zwolnienia. Inne wskazane przyczyny to fakt uszkodzenia przez celników wagonu na trasie do K., na co powód nie miał żadnego pływu, a w każdym bądź razie w związku z takim działaniem celników strona pozwana nie udowodniła. Również skargi pasażerów na dym w wagonie były niezależne od powoda, ponieważ jak wynika z zeznań powoda wagon był opalany piecem węglowym, z którego wydobywał się dym. Zatem nie można, w ocenie Sądu, tak mało istotnych informacji uznać za wskazanie powodowi w sposób właściwy tychże kryteriów, które w sposób szczegółowy zostały określone w piśmie do związków zawodowych (...). Tytułem przypomnienia wskazać należy iż były to: 1) likwidacja stanowiska w danym dziale uniemożliwiająca dalsze zatrudnienie; 2) przydatność stanowiskowa w nowym procesie po informatyzacji: dotychczasowa kompleksowa i bieżąca ocena zaangażowania i efektywność pracy dokonywana przez bezpośrednich przełożonych, przydatność zawodowa (kwalifikacje zawodowe, jakość i wydajność wykonywanej pracy; 3) rodzaj dotychczasowej umowy o pracę: pierwszeństwo umów zawartych na czas nieokreślony przed umowami terminowymi; 4) ocena dotychczasowej pracy pracownika: dyspozycyjność pracownika w okresie 12 miesięcy poprzedzających zwolnienie, dyscyplina pracy - udzielone kary porządkowe; wyniki kontroli i skarg klientów; 5) uzyskanie uprawnień emerytalnych; 6) uzyskiwanie oprócz wynagrodzenia za pracę w (...) S.A innych dochodów np. renta, dochód z gospodarstwa rolnego. 7) stan majątkowy, rodzinny; 8) stan zdrowia, 9) możliwość znalezienia nowego zatrudnienia. Tymczasem wobec powoda zastosowano (wybrano) kryterium dyscypliny pracy, co oznacza że dobór był dokonany w sposób niewłaściwy. Powód nie wiedział z kim był porównywany i dlaczego inne kryteria wywieszone na tablicy ogłoszeń nie były brane przez pracodawcę pod uwagę. Pracodawca nie może dokonywać doboru do zwolnienia pracownika według jednego wybranego przez siebie kryterium. Przeciwko uznaniu, jakoby powód na tle całokształtu okoliczności faktycznych towarzyszących wręczeniu mu wypowiedzenia, pomimo braku wskazania kryteriów w samej treści wypowiedzenia, wiedział o wszystkich kryteriach wobec niego zastosowanych, przemawia również to, iż podczas wręczania mu wypowiedzenia to powód dopytywał się co było przyczyną zwolnienia go z pracy.

Reasumując - Sąd uznał, iż wręczone powodowi wypowiedzenie nie było zgodne z przepisami prawa pracy. Za uznaniem pozorności przyczyny rozwiązania umowy o pracę przemawia również okoliczność, że pracodawca zatrudniał konduktorów w tym powoda na umowę zlecenia, co wynika z zeznań świadków, powoda, pisma Państwowej Inspekcji Pracy oraz odpowiedzi na to pismo pozwanego zakładu pracy. To z kolei prowadzi do wniosku, że roszczenie powoda jest uzasadnione.

Zgodnie z regulacją z art. 47 ¹ kp odszkodowanie za niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Powód był zatrudniony u pozwanego łącznie ponad trzy lata. To oznacza, że zgodnie z art. 36 § 1 pkt 2 kp okres jego wypowiedzenia wynosi trzy miesiące. Podstawę obliczania odszkodowania stanowi wynagrodzenie przysługujące pracownikowi przed rozwiązaniem stosunku pracy. W myśl § 2 ust. 1 pkt. 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 29 maja 1996 r w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych oraz innych należności przewidzianych w kodeksie pracy do ustalania wynagrodzenia będącego podstawą określenia kwoty odszkodowania stosuje się zasady obowiązujące przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop. zasady te określają § 14-19 rozporządzenia ministra pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 r w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop. Podstawą ustalenia wysokości odszkodowania jest przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto z okresu poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy. Tym samym zasądzono na rzecz powoda odszkodowanie w punkcie pierwszym wyroku w wysokości 10.762,41 złotych .

W kwestii kosztów postępowania Sąd orzekł na podstawie z art. 98 k.p.c oraz § 11 ust 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity - Dz. U. z 2013 roku, poz. 490, ze zm.) w wysokości 60 złotych - w punkcie drugim wyroku.

Rozstrzygnięcie o opłacie znalazło oparcie w art. 13 w związku z art. 113 § 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity z 2010 r, nr 90 poz. 594 z późniejszymi zmianami). W związku z powyższym Sąd nakazał ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi Południe w Warszawie kwotę 5% od wartości przedmiotu sporu tj kwotę 538.12 złotych stanowiącą równowartość opłaty sądowej od pozwu, której powód nie miała obowiązku uiścić., – o czym orzeczono jak w punkcie piątym wyroku.

Sąd w punkcie trzecim nadał zgodnie z regulacją z art. 477 ² § 1 k.p.c wyrokowi w pkt. 1 rygor natychmiastowej wykonalności do wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia powoda tj kwoty 3.578,40 złotych.

ZARZĄDZENIE

(...)