Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 5 lipca 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 30 października 2015 r. przyznał ubezpieczonej A. K. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 2 marca 2016 roku – tj. od dnia powstania częściowej niezdolności do pracy - do dnia 30 września 2016 r.

(decyzja - k. 79 akt ZUS)

Wnioskodawczyni w dniu 8 sierpnia 2016 r. złożyła odwołanie od w/w decyzji i wniosła o jej zmianę i przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy – od dnia 1 listopada 2015 r, czyli od dnia powstania faktycznej niezdolności do pracy.

(odwołanie – k. 2)

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 24 sierpnia 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie.

(odpowiedź na odwołanie k. 27)

W piśmie z dnia 8 maja 2017 r wnioskodawczyni wniosła o uwzględnienie opinii biegłych i w przypadku uznania niezdolności do pracy od 21 listopada 2015 r wniosła o wypłatę świadczenia wraz z ustawowymi odsetkami.

(pismo – k. 138)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. K. urodziła się w dniu (...)

(bezsporne)

Ubezpieczona posiada wymagane okresy składkowe i nieskładkowe.

(bezsporne)

W dniu 30 października 2015 r. ubezpieczona złożyła wniosek o przyznanie prawa do renty.

(wniosek – k. 1 akt ZUS)

Do dnia 21 listopada 2015 r wnioskodawczyni pobierała świadczenie rehabilitacyjne.

(okoliczność bezsporna – decyzja w aktach ZUS)

Lekarz Orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 17 grudnia 2015 r. uznał, że wnioskodawczyni nie jest niezdolna do pracy.

(orzeczenie lekarza orzecznika ZUS – k. 31)

Ubezpieczona złożyła sprzeciw od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS.

(okoliczność bezsporna)

Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 8 stycznia 2016 r. nie uznała ubezpieczonej za niezdolną do pracy.

(orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS – k. 32)

Powyższe orzeczenie skutkowało wydaniem decyzji odmawiającej A. K. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

(Decyzja k. 44 akt ZUS)

Wnioskodawczyni złożyła odwołanie od powyższej decyzji. W wyniku ponownego badania przez lekarza orzecznika stwierdzono, że wnioskodawczyni jest częściowo niezdolna do pracy do 30 września 2016 roku. Data niezdolności do pracy została ustalona na dzień 2 marca 2016 roku.

(orzeczenie lekarza orzecznika – k. 48)

Orzeczeniem Komisji Lekarskiej wnioskodawczyni została uznana za częściowo niezdolną do pracy do 30 września 2016 roku. Data niezdolności do pracy została ustalona na dzień 2 marca 2016 roku.

(orzeczenie –k. 65 akt ZUS)

Wnioskodawczyni leczona jest z powodu zmian w odcinku lędźwiowym kręgosłupa spowodowanych jego niestabilnością i zmianami zwyrodnieniowymi. W 2011 r doznała urazu odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Leczona rehabilitacyjnie z okresowymi remisjami dolegliwości bólowych. Z początkiem 2015 r dolegliwości zaczęły narastać, głównie pod postacią silnych bólów okolicy lędźwiowej z promieniowaniem do bioder oraz obu kończyn dolnych. Ponieważ leczenie rehabilitacyjne nie przyniosło poprawy – zakwalifikowana do leczenia operacyjnego. W marcu 2015 r wykonano zabieg wszczepienia stabilizatora międzykolcowego na poziomie L3 – L4. Operacja nie przyniosła poprawy a nawet nasiliła dolegliwości bólowe w obu kończynach dolnych. Według zapisów z kart ambulatoryjnych dolegliwości nie ustępowały, dołączyły silne bóle miejsca operacji promieniujące do obu stawów krzyżowo – biodrowych. Wykonane badanie (...) wykazało nadal kręgozmyk L3 – L4 oraz kompresję korzeni rdzeniowych na poziomach L3 – L5. W dniu 13 listopada 2015 r opisano w dokumentacji nasilone dolegliwości bólowe kręgosłupa w miejscu operowanym oraz w stawach krzyżowo – biodrowych i okolicy międzyłopatkowych. W trakcie wizyty w dniu 7 grudnia 2015 r opisano objawy korzeniowe - objaw L.’a. Zdecydowano o usunięciu stabilizatora międzykolcowego. Zabieg wykonano 3 marca 2016 r. Nadal utrzymują się bóle odcinka lędźwiowego i kości krzyżowej, niekiedy ma miejsce silne promieniowanie do okolicy prawego biodra i obu kończyn dolnych.

Obecnie bez niedowładów kończyn dolnych, zaników mięśniowych, zniesione odruchy skokowe, obecne objawy naciągowe obustronne przy 45 stopniach. Osłabienie czucia powierzchniowego na zewnętrznych partiach podudzi. OA obustronnie dość słabe, pozostałe odruchy głębokie średnio – żywe, bez wyraźnej asymetrii, bez objawów patologicznych i zaburzeń czucia. Próby koordynacyjne wykonuje dość sprawnie.

Stwierdza się czasową niezdolność do pracy od 21 listopada 2015 r. R. była skutkiem tego, że wynik badań (...) ani stan kliniczny nie wykazywały poprawy, nastąpiło nasilenie dolegliwości. Z powodu przewlekłego zespołu bólowego kręgosłupa lędźwiowego z objawami powikłań korzeniowych oraz dolegliwości bólowych w stawach krzyżowo – biodrowych wymagających ponownego leczenia operacyjnego wnioskodawczyni z powodu znacznego stopnia ograniczenia zdolności do wykonywania pracy fizycznej była częściowo niezdolna do pracy po dacie zakończenia okresu świadczenia rehabilitacyjnego. (opinia biegłego lekarza sądowego neurochirurga – k. 13, k. 90, pisemna opinia biegłego neurologa – k. 108 – 109, k. 132)

Wnioskodawczyni ustalono dalsze prawo do renty do listopada 2017 r.

(okoliczność bezsporna)

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny dowodów i zważył, co następuje:

Odwołanie wnioskodawczyni jest zasadne i jako takie skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

Zgodnie z art. 57 ust 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U z 2016 r., poz. 887 ze zm.), renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

- jest niezdolny do pracy;

- ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

- niezdolność do pracy powstała w wymienionych okresach składkowych lub nieskładkowych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Zgodnie z art. 12 powyższej ustawy, niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, zaś częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy uwzględnia się, stosownie do art. 13 ust 1 ustawy stopień naruszenia sprawności organizmu, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

Zgodnie z art. 59 osobie, która spełniła warunki określone w art. 57, przysługuje:

1) renta stała - jeżeli niezdolność do pracy jest trwała;

2) renta okresowa - jeżeli niezdolność do pracy jest okresowa.

Zgodnie z art. 14 cytowanej ustawy oceny niezdolności do pracy, jej stopnia oraz ustalenia:

1) daty powstania niezdolności do pracy,

2) trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do pracy,

3) związku przyczynowego niezdolności do pracy lub śmierci z określonymi okolicznościami,

4) trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do samodzielnej egzystencji,

5) celowości przekwalifikowania zawodowego

- dokonuje w formie orzeczenia lekarz orzecznik Zakładu, zwany dalej "lekarzem orzecznikiem".

Jeżeli nie ma możliwości ustalenia daty powstania niezdolności do pracy, natomiast ustalono okres, w którym niezdolność do pracy powstała, za datę powstania niezdolności przyjmuje się datę końcową tego okresu. Jeżeli nie ma możliwości ustalenia ani daty, ani okresu powstania niezdolności do pracy, za datę powstania niezdolności przyjmuje się datę zgłoszenia wniosku o świadczenie.

W przedmiotowej sprawie przedmiotem sporu była jedynie data powstania częściowej niezdolności do pracy.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego: akt ZUS, akt sądowych, dokumentacji medycznej oraz z opinii biegłego neurochirurga i neurologa wynika, że wnioskodawczyni jest osobą częściowo okresowo niezdolną do pracy – od dnia następnego po wyczerpaniu świadczenia rehabilitacyjnego.

W ocenie Sądu opinie obu biegłych Sąd uznał za rzetelne i wiarygodne.

Opinie te są zgodne co do faktu, że ubezpieczona jest częściowo i okresowo niezdolna do pracy, zgodne są także co do daty powstania częściowej niezdolności do pracy.

Z ustaleń poczynionych na podstawie tych opinii, wynika, że wnioskodawczyni leczona jest z powodu zmian w odcinku lędźwiowym kręgosłupa spowodowanych jego niestabilnością i zmianami zwyrodnieniowymi. W 2011 r doznała urazu odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Leczona rehabilitacyjnie z okresowymi remisjami dolegliwości bólowych. Z początkiem 2015 r dolegliwości zaczęły narastać, głównie pod postacią silnych bólów okolicy lędźwiowej z promieniowaniem do bioder oraz obu kończyn dolnych. Ponieważ leczenie rehabilitacyjne nie przyniosło poprawy – zakwalifikowana do leczenia operacyjnego. W marcu 2015 r wykonano zabieg wszczepienia stabilizatora międzykolcowego na poziomie L3 – L4. Operacja nie przyniosła jednak poprawy a nawet nasiliła dolegliwości bólowe w obu kończynach dolnych. Według zapisów z kart ambulatoryjnych dolegliwości nie ustępowały, dołączyły silne bóle miejsca operacji promieniujące do obu stawów krzyżowo – biodrowych. Wykonane badanie (...) wykazało nadal kręgozmyk L3 – L4 oraz kompresję korzeni rdzeniowych na poziomach L3 – L5. W dniu 13 listopada 2015 r opisano w dokumentacji nasilone dolegliwości bólowe kręgosłupa w miejscu operowanym oraz w stawach krzyżowo – biodrowych i okolicy międzyłopatkowych. W trakcie wizyty w dniu 7 grudnia 2015 r opisano objawy korzeniowe - objaw L.’a. Zdecydowano o usunięciu stabilizatora międzykolcowego. Zabieg wykonano 3 marca 2016 r. Nadal utrzymują się bóle odcinka lędźwiowego i kości krzyżowej, niekiedy ma miejsce silne promieniowanie do okolicy prawego biodra i obu kończyn dolnych. W związku z tym, stwierdza się czasową niezdolność do pracy od 21 listopada 2015 r. R. była skutkiem tego, że wynik badań (...) ani stan kliniczny nie wykazywały poprawy, nastąpiło nasilenie dolegliwości. Z powodu przewlekłego zespołu bólowego kręgosłupa lędźwiowego z objawami powikłań korzeniowych oraz dolegliwości bólowych w stawach krzyżowo – biodrowych wymagających ponownego leczenia operacyjnego wnioskodawczyni z powodu znacznego stopnia ograniczenia zdolności do wykonywania pracy fizycznej była częściowo niezdolna do pracy po dacie zakończenia okresu świadczenia rehabilitacyjnego.

W ocenie Sądu brak jest podstaw by kwestionować powyższe opinie i wnioski z nich płynące, gdyż są one rzetelne, a wynikające z nich wnioski logiczne i prawidłowo uzasadnione. Opinie nie zawierają braków i wyjaśniają wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

W ocenie Sądu, pełnomocnik organu rentowego w żaden sposób nie podważył miarodajności złożonych opinii. Podnosił, że są one niezgodne z wynikami badań przeprowadzonymi przez komisję lekarską ZUS.

Trzeba podkreślić, że dowód z opinii biegłego, podlega ocenie sądu z zastosowaniem art. 233 § 1 według właściwych dla przedmiotu opinii kryteriów zgodności z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, a także sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych w niej wniosków (zob. uzasadnienie postanowienia SN z dnia 7 listopada 2000 r., I CKN 1170/98, OSNC 2001, nr 4, poz. 64; uzasadnienie wyroku SN z dnia 15 listopada 2002 r., V CKN 1354/00, LEX nr 77046). Por. także uzasadnienie wyroku SN z dnia 8 września 1964 r., II PR 457/64, OSNC 1965, nr 3, poz. 53; wyrok SN z dnia 12 listopada 1970 r., I PR 350/69, LEX nr 14094; wyrok SN z dnia 12 września 1973 r., II PR 220/73, LEX nr 14228; wyrok SN z dnia 17 maja 1974 r., I CR 100/74, LEX nr 7497; wyrok SN z dnia 3 czerwca 1974 r., II CR 273/74, LEX nr 7510; wyrok SN z dnia 22 stycznia 1976 r., I CR 917/75, LEX nr 7794; wyrok SN z dnia 3 listopada 1976 r., IV CR 481/76, OSNC 1977, nr 5-6, poz. 102; uzasadnienie wyroku SN z dnia 7 kwietnia 2005 r., II CK 572/04, LEX nr 151656/. Opinia biegłego, jak każdy dowód nie wiąże Sądu i podlega jego własnej ocenie. Sąd nie może przeto ograniczyć się do powołania się na wniosek końcowy zawarty w opinii biegłego i uznania jej za nie budzącą zastrzeżeń, lecz obowiązany jest sprawdzić przesłanki, którymi kierował się biegły, jak również skontrolować prawidłowość rozumowania biegłego./tak SN w wyroku z dnia z dnia 12 listopada 1970 r., I PR 350/69, LEX nr 14094/. Specyfika oceny dowodu z opinii biegłego wyraża się w tym, że sfera merytoryczna opinii kontrolowana jest przez sąd, który nie posiada wiadomości specjalnych, w istocie tylko w zakresie zgodności z zasadami logicznego myślenia, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej. Odwołanie się przez Sąd do tych kryteriów oceny stanowi więc wystarczające i należyte uzasadnienia przyczyn uznania opinii biegłego za nieprzekonującą./tak SN w wyroku z dnia z dnia 7 kwietnia 2005 r, II CK 572/04, L EX nr 151656/.

Wbrew zarzutom organu rentowego biegli wyjaśnili, co przemawia za przyjęciem daty 21 listopada 2015 r jako daty powstania częściowej niezdolności do pracy, wskazali na konkretne zapisy w dokumentacji medycznej, czy wyniki badań, wskazując, że reoperacja była wynikiem pogorszenia stanu zdrowia ubezpieczonej po pierwszym zabiegu.

Należy przypomnieć, że celem postępowania sądowego jest wykazanie na podstawie obiektywnych dowodów w postaci opinii biegłych, jaki jest faktyczny stopień niezdolności do pracy, natomiast lekarz orzecznik czy komisja lekarska dokonuje oceny stanu zdrowia jako reprezentant jednej ze stron procesu. Nie może stanowić o dyskwalifikacji opinii biegłego tylko fakt, że lekarz orzecznik, czy komisja lekarska orzekła odmiennie niż wynika to z opinii biegłego, która została sporządzona w sposób prawidłowy i odzwierciedla rzeczywisty stan zdrowia wnioskodawczyni.

Należy też podkreślić, że w sprawie zostały sporządzone dwie opinie, a wnioski z nich są tożsame co do daty powstania niezdolności do pracy.

Sąd zatem oddalił wniosek dowodowy organu rentowego o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego neurologa, z uwagi na to, że obie opinie, także uzupełnione w pełni ustosunkowują się do zarzutów organu rentowego.

W konsekwencji nie można przyjąć, że Sąd obowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych biegłych w każdym wypadku, gdy opinia złożona jest niekorzystna dla strony. W świetle art.286 k.p.c. Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z dalszych biegłych lub z opinii instytutu, gdy zachodzi tego potrzeba, a więc wówczas, gdy opinia złożona już do sprawy zawiera istotne braki, względnie też nie wyjaśnia istotnych okoliczności (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1974 II CR 817/73 niepublikowany), a taka sytuacja w niniejszej sprawie nie występuje.

Reasumując uznać należy, iż omówione schorzenia powodują znaczne ograniczenia i skutkują częściową i okresową niezdolnością wnioskodawczyni do pracy – od dnia 22 listopada 2015 r – od dnia następującego po wyczerpaniu świadczenia rehabilitacyjnego.

Sąd Okręgowy przyznał rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 22 listopada 2015 r– na podstawie art. 57, 59 w zw. z art. 129 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Data końcowa nie była przedmiotem sporu.

Mając powyższe na uwadze, wobec zaistnienia podstaw do uwzględnienia odwołania Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ §2 k.p.c. orzekł jak w pkt. 1 sentencji wyroku.

Sąd przekazał roszczenie wnioskodawczyni o odsetki ustawowe organowi rentowemu na podstawie art. 477 ze. Zn. 10 § 2 kpc do rozpoznania, wobec tego, że roszczenie to nie było dotychczas rozpoznawane przez organ rentowy./por. w tym zakresie wyrok SA w Lublinie z dnia 22 maja 2013 r, III AUa 346/13, LEX nr 1315695/.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć peł. ZUS wraz z aktami rentowymi