Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 lutego 2017 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXV Wydział Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 16 lutego 2017 r. w Warszawie na rozprawie

sprawy z powództwa L. W. (1)

przeciwko (...) Bank S.A. z siedzibą w W.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

oddala powództwo

Sygn. akt XXV C 1406/16

UZASADNIENIE

Pozwem z 03 sierpnia 2016 r. (data nadania przesyłki pocztowej – k. 13) L. W. (1) wystąpiła przeciwko (...) Bank Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego z 05 maja 2015 r. o nr (...), zaopatrzonego w klauzulę wykonalności na mocy postanowienia referendarza sądowego Sądu Rejonowego dla Warszawy – Woli w Warszawie II Wydziału Cywilnego z 15 maja 2015 r., sygn. akt II Co 1902/15 w całości na podstawie art. 840 § 1 pkt. 1 k.p.c. Powódka wniosła nadto o zasądzenie od pozwanej na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz kwoty 17 zł tytułem zwrotu uiszczonej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Uzasadniając wywiedzione roszczenie, powódka wskazała, iż:

1.przeczy zdarzeniom na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, w szczególności istnieniu obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu; 2. podnosi zarzut braku wymagalności objętego tytułem egzekucyjnym roszczenia

3. podnosi zarzut braku przedsądowego przedstawienia roszczenia do zapłaty.

Ponadto wedle powódki ciężar udowodnienia faktów determinujących istnienie obowiązku objętego bankowym tytułem egzekucyjnym spoczywa na banku który winien przestawić sposób i na jakiej podstawie określił kwotę kapitału oraz w jaki sposób naliczył odsetki. W ocenie powódki przepisy ustawy Prawo bankowe są sprzeczne z Konstytucją RP oraz prawem Unii Europejskiej (pozew – k. 2-8).

W odpowiedzi na pozew (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kwoty 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Pozwany podniósł, iż wypowiedzenie umowy kredytu łączącego strony nastąpiło na skutek nieregulowania przez powódkę wymaganych należności, o czym powódka została poinformowana. Umowa została skutecznie rozwiązana. Bank mógł wystąpić o nadanie bankowemu tytułowi klauzuli wykonalności a wymogi formalne dla uwzględnienia tego wniosku zostały sprawdzone i ocenione przez referendarza sądowego (odpowiedź na pozew – k. 33-35).

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 08 września 2009 r. pomiędzy (...) Bank Spółką Akcyjną z siedzibą w K. (obecnie (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W.) a L. W. (1) została zawarta umowa kredytu hipotecznego nr (...). Na jej podstawie bank udzielił kredytobiorcy kredytu w kwocie 112 443,12 zł. Spłata kredytu miała nastąpić w 288 miesięcznych równych ratach kapitałowo – odsetkowych.

Zgodnie z §21 umowy, w razie stwierdzenia przez bank, że warunki udzielenia kredytu nie zostały dotrzymane lub w razie zagrożenia terminowej spłaty kredytu z powodu złego stanu majątkowego kredytobiorcy, w szczególności w przypadku niespłacenia dwóch rat odsetkowych lub odsetkowo – kapitałowych, bank uprawniony został m.in. do wypowiedzenia umowy kredytu w całości lub części.

Okres wypowiedzenia wynosił 30 dni, po jego upływie kredytobiorca zobowiązany był do niezwłocznego zwrotu wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami należnymi bankowi za okres korzystania z kredytu.

L. W. (1) jako kredytobiorca z tytułu ww. umowy kredytu złożyła oświadczenie w trybie art. 97 ust. 2 zd. 1ustawy z 29 sierpnia 1997 r. prawo bankowe o poddaniu się egzekucji do kwoty 224 886,24 zł (kopia umowy kredytu – k. 40-45; kopia oświadczenia o poddaniu się egzekucji – k. 46v; kopia aneksu nr (...) do umowy kredytu hipotecznego nr (...) zawartego w dniu 31 marca 2011 r. – k. 48-49v; kopia odpisu pełnego z KRS pozwanej – k. 50-53 – odpisy powołanych dokumentów znajdują się w załączonych aktach II Co 1902/15 – k. 4-16).

W dniu 09 stycznia 2015 r. (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. złożyła L. W. (1) oświadczenie o wypowiedzeniu umowy kredytu hipotecznego nr (...) z zachowaniem 30 dniowego okresu wypowiedzenia liczonego od dnia doręczenia tegoż oświadczenia.

Na dzień złożenia przedmiotowego oświadczenia woli zaległości kredytobiorcy w spłacie zaciągniętego zobowiązania wynosiły: należność główna 3 070,72 zł, odsetki za opóźnienie w spłacie należności kapitałowej 106,57 zł, koszty i opłaty za czynności banku 45 zł.

Oświadczenie o wypowiedzeniu ww. umowy kredytu zostało doręczone L. W. (2) 27 stycznia 2015 r. (odpis oświadczenia z 09 stycznia 2015 r. – k. 102-102v; odpis z.p.o. – k. 100-100v; wyciąg z rozliczenia umowy kredytu – k. 57-90).

W dniu 05 maja 2015 r. (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wystawiła przeciwko L. W. (1) bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) opiewający na kwoty: należność główna 137 797,34 zł, odsetki za opóźnienie naliczone od kwoty niespłaconego kapitału 3 035,51 zł, opłaty i prowizje 60 zł (kopia bte – k. 37 – oryginał w załączonych aktach II Co 1902/15 – k. 3; wyciąg z rozliczenia umowy kredytu – k. 57-90; historia rachunku po wypowiedzeniu umowy kredytowej – k. 91-92).

Postanowieniem z 15 maja 2015 r. referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym dla Warszawy – Woli w Warszawie, sygn. akt II Co 1902/15 nadał klauzulę wykonalności ww. bankowemu tytułowi egzekucyjnemu z ograniczeniem odpowiedzialności dłużnika do kwoty 224 886,24 zł. L. W. (1) nie zaskarżyła powyższego orzeczenia (kopia postanowienia – k. 36-36v – oryginał w załączonych aktach II Co 1902/15 – k. 38-38v).

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie powołanych w treści uzasadnienia dokumentów prywatnych, urzędowych, wyciągu z rozliczenia umowy kredytu oraz historii rachunku kredytowego po wypowiedzeniu umowy kredytowej, których autentyczności oraz pochodzenia od poszczególnych osób, strony nie podważały. Także w ocenie Sądu mogły one stanowić podstawę do czynienia ustaleń istotnych dla rozstrzygnięcia zawisłego sporu.

Sąd zważył, co następuje:

Wywiedzione powództwo podlegało oddaleniu.

Materialnoprawną podstawę żądania powódki stanowił art. 840 § 1 pkt. 1 k.p.c. zgodnie z którym dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście.

Na gruncie niniejszego postępowania niewątpliwie przedłożony tytuł wykonawczy w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) wystawiony przez (...) Bank Spółkę Akcyjną z siedzibą w W., zaopatrzony w klauzulę wykonalności postanowieniem referendarza sądowego z 15 maja 2015 r., sygn. akt II Co 1902/15 nie pochodzi od sądu i nie chroni go prawomocność materialna czy zawisłość sporu.

Na podstawie powołanego przepisu strona powodowa będąca dłużnikiem banku mogła więc wytoczyć przeciwko bankowi rozpoznawane powództwo, w którym mogła podnieść wszelkie zarzuty materialnoprawne dotyczące wierzytelności banku, objętej ww. bankowym tytułem egzekucyjnym zaopatrzonym w sądową klauzulę wykonalności. Chodziło tu przy tym o zarzuty powstałe przed wystawieniem bankowego tytułu egzekucyjnego, przed wydaniem klauzuli wykonalności (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 listopada 2003 r., III CZP 78/03).

Orzekający w niniejszym postępowaniu Sąd mógł zatem poruszać się w ściśle określonych ramach, wyznaczonych przez materialnoprawne podstawy wystawienia przez pozwaną kwestionowanego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w sądową klauzulę wykonalności tj. umowy kredytu hipotecznego nr (...), zmienionej aneksem nr (...) z 31 marca 2011 r. wraz z załącznikami stanowiącymi integralną cześć tejże umowy.

Ze względu na przywołany charakter powództwa opartego na art. 840 k.p.c. wyraźnego podkreślenia wymaga, iż wszelkie zastrzeżenia w zakresie zgodności treści bankowego tytułu wykonawczego z przepisami prawa bankowego leżały w gestii sądu nadającego temu tytułowi egzekucyjnemu klauzulę wykonalności i miały charakter formalny, a nie materialny.

Kognicją sądu w postępowaniu klauzulowym było bowiem sprawdzenie, czy wystawienie bankowego tytułu egzekucyjnego odbyło się zgodnie z art. 96-98 ustawy Prawo bankowe. Referendarz sądowy w tym postępowaniu zbadał, czy dochodzona wierzytelność wynika bezpośrednio z jednej z czynności bankowych określonych w art. 5 ust. 1 ustawy Prawo bankowe lub z zabezpieczenia wierzytelności banku wynikającej z tej czynności oraz czy dłużnik złożył oświadczenie w formie pisemnej o poddaniu się egzekucji (art. 786 ² § 2 k.p.c. w brzmieniu sprzed 27 listopada 2015 r. tekst jednolity Dz.U.2014.101).

Wszelkie zastrzeżenia i uwagi podnoszone przez powódkę w uzasadnieniu pozwu w zakresie konstytucyjności przepisów prawa bankowego, ich zgodności z prawem Unii Europejskiej wobec podstaw wywiedzionego roszczenia (art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c.) pozostawały irrelewantne dla wyniku niniejszego postępowania. W żaden sposób nie mogły także wpłynąć na rozkład ciężaru dowodzenia w niniejszym postępowaniu (w zakresie konstytucyjności art. 96 i 97 prawa bankowego, a także pozostawienia czasowego w systemie prawa niekonstytucyjnych przepisów, momentu wejścia w życie zmian ustawodawczych zob. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 kwietnia 2015 r. P 45/12, a także art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 25 września 2015 r. o zmianie ustawy - Prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw, który wszedł w życie z dniem 27 listopada 2015 r.).

Przechodząc do merytorycznej oceny wywiedzionego przez powódkę roszczenia należy skonstatować, iż powództwo podlegało oddaleniu wobec niewykazania przesłanek wynikających z art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c.

Ciężar dowiedzenia, braku istnienia materialnoprawnego obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu spoczywał na powódce jako osobie, która wywodziła z tego faktu korzystne skutki prawne (vide: art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c.).

To powódka, a nie pozwana, winna wykazać na kanwie niniejszego procesu, iż nie zaszły umowne przesłanki warunkujące wypowiedzenie łączącego strony stosunku prawnego i tym samym po upływie umówionego terminu wypowiedzenia, postawienia w stan natychmiastowej wymagalności całości wierzytelności banku wynikającej z ww. umowy kredytu hipotecznego oraz wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego.

Strona powodowa zaniechała tymczasem, w omawianym zakresie, podstawowej inicjatywy dowodowej. Nie pozwana lecz powódka poprzez przedstawienie umowy kredytu hipotecznego wraz z załącznikami (tabelą opłat i prowizji, regulaminu produktu K. (...), harmonogramu spłaty rat kapitałowo – odsetkowych), potwierdzeń wpłat umówionych rat kapitałowo – odsetkowych winna wykazać w nawiązaniu do konkretnych zapisów umownych, iż wykonywała swoje zobowiązanie zgodnie z łączącym stroną stosunkiem materialnoprawnym. Wyłącznie w ten sposób powódka mogła skutecznie zakwestionować istnienie obowiązku stwierdzonego w tytule egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu. Jeżeli powódka nie była w stanie przedstawić tychże dowodów winna sformułować stosowny wniosek na podstawie art. 248 § 1 k.p.c.

Niezależnie od tego zaznaczyć należy, iż twierdzeniom powódki, przeczą dowody złożone przez pozwaną w postaci: wyciągu z rozliczenia umowy kredytu (k. 57-90); oświadczenia banku o wypowiedzeniu umowy z 09 stycznia 2015 r. (k. 102-102v); zpo z 27 stycznia 2015 r. – k. 100-100v; historii rachunku po wypowiedzeniu umowy kredytowej (k. 91-92).

Wynika z nich, iż kredytobiorca zalegał z płatnościami umówionych rat kapitałowo odsetkowych, kredytodawca posiadał umowne podstawy do złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kredytu hipotecznego, oświadczenie o wypowiedzeniu umowy zostało złożone kredytobiorcy skutecznie, po upływie 30 dniowego okresu wypowiedzenia umowa uległa rozwiązaniu i cała wierzytelność z tytułu łączącego strony stosunku prawnego postawiona została w stan natychmiastowej wymagalności, bankowy tytuł egzekucyjny opiewa na kwotę rzeczywistego zadłużenia kredytobiorcy z tytułu umowy kredytu hipotecznego nr (...).

Powódka poza własnymi twierdzeniami zawartymi w uzasadnieniu pozwu nie tylko nie przedstawiła żadnego dowodu świadczącego o innym stanie rozliczenia stron na dzień złożenia oświadczenia przez pozwaną o wypowiedzeniu umowy kredytu i wystawieniu bankowego tytułu egzekucyjnego, ale także nie kwestionowała wyliczeń pozwanej przedstawionych w ww. rozliczeniu umowy kredytu oraz historii rachunku po wypowiedzeniu umowy kredytowej, potwierdzających zasadność podjętych przez pozwaną działań.

Żądanie zasądzenia kosztów postępowania jest oparte na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. . Powódka uległa swojemu oponentowi procesowemu w całości, stąd tez w całości obciążają ją poniesione przez niego koszty procesu. Pozwana nie poniosła natomiast żadnych z wnioskowanych w petitum odpowiedzi na pozew kosztów procesu, w związku z czym zawarcie w sentencji wyroku rozstrzygnięcia w zakresie kosztów procesu było zbędne.

Mając powyższe na uwadze rozstrzygnięto jak na wstępie.