Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 czerwca 2017 roku

Sąd Rejonowy w Zgierzu, I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia SR Ewelina Iwanowicz

Protokolant: Patrycja Łuczak

po rozpoznaniu w dniu 5 maja 2017 roku w Zgierzu na rozprawie sprawy

z powództwa Z. B.

przeciwko I. T.

o zapłatę

1.  uchyla w całości wyrok zaoczny wydany przez Sąd Rejonowy w Zgierzu w sprawie
o sygn. akt I C 3714/14 w dniu 29 kwietnia 2015 roku;

2.  oddala powództwo;

3.  zasądza od Z. B. na rzecz I. T. kwotę 2.400 (dwa tysiące czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 3714/14

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 6 października 2014 r. Z. B. wystąpił o zasądzenie
od I. T. kwoty 10.848,39 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 15 sierpnia 2012 r. do dnia zapłaty. W uzasadnieniu pozwu wskazał, że pozwana jest jego byłą żoną, zaś
w okresie dochodzonym pozwem małżonkowie mieli ustanowioną rozdzielność majątkową
i byli po podziale majątku. Na żądaną przez powoda kwotę składają się następujące należności: wzajemne pożyczki środków pieniężnych (zasilanie konta) w wysokości 2.980 zł, rata ubezpieczenia samochodu marki S. w wysokości 935 zł, ubezpieczenie mieszkania
i garażu w wysokości 196 złotych, polisa w (...) U. Polska w łącznej wysokości 1.181 zł, spłata karty kredytowej (...) w wysokości 670,74 zł, abonament RTV
w wysokości 119 zł, opłata za prąd w wysokości 139,40 zł, zakup kratki wentylacyjnej
w wysokości 214 zł, zakup okien do ogrodu zimowego w wysokości 1.973,39 zł, raty
za zakup zmywarki w wysokości 2.139,80 zł i ½ zaliczki na wypoczynek w wysokości 300 zł.

(pozew – k. 2-5, załączniki do pozwu – k. 9, k. 28-29)

Odpis pozwu został doręczony pozwanej w dniu 6 marca 2015 r.

(zwrotne potwierdzenie odbioru – k. 61)

Na terminie rozprawy w dniu 29 kwietnia 2015 r. powód zmodyfikował powództwo
w ten sposób, że wniósł o zasądzenie kwoty 10.848,34 zł z ustawowymi odsetkami od dnia
3 kwietnia 2013 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu. W pozostałym zakresie co do odsetek cofnął powództwo ze zrzeczeniem się roszczenia.

(protokół rozprawy z dnia 29 kwietnia 2015 r. – k. 68)

Wyrokiem zaocznym z dnia 29 kwietnia 2015 r. Sąd Rejonowy w Zgierzu zasądził
od I. T. na rzecz Z. B. kwotę 10.848,33 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 3 kwietnia 2013 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu i umorzył postępowanie
w pozostałym zakresie. Nadto Sąd nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności
w części zasądzającej roszczenie.

(wyrok zaoczny – k. 70)

W sprzeciwie od wyroku zaocznego pozwana I. T. wniosła o uchylenie wyroku zaocznego i oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenia kosztów procesu.

(sprzeciw od wyroku zaocznego – k. 75-77)

W odpowiedzi na sprzeciw powód wniósł o utrzymanie wyroku zaocznego w całości w mocy i zasądzenie od pozwanej na rzecz powodu zwrotu kosztów procesu.

(odpowiedź na sprzeciw – k. 97-103)

Ostatecznie na terminie rozprawy w dniu 5 maja 2017 r. pełnomocnik powoda poparł powództwo i wniósł o utrzymanie w mocy wyroku zaocznego oraz o zasądzenie kosztów procesu. Natomiast pełnomocnik pozwanej wniósł o uchylenie wyroku zaocznego i oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu.

(protokół rozprawy z dnia 5 maja 2017 r. – k. 286)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Z. B. i I. B. byli małżeństwem od 21 sierpnia 1987 r. W dniu 31 lipca 2006 r. powód i pozwana zawarli umowę majątkową małżeńską, mocą której z dniem sporządzenia aktu notarialnego wprowadzili rozdzielność majątkową małżeńską majątku nabytego przez nich z jakiegokolwiek tytułu oraz dokonali podziału majątku wspólnego w ten sposób, że pozwana otrzymała: udział ½ część spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nr (...) w Ł. przy ul. (...), prawo własności działki
w R. przy ul. (...) z domem w budowie (80 % zaawansowania budowy) oraz samochód marki S. (...) nr rej. (...), zaś powód otrzymał: udział ½ część spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nr (...) w Ł. przy
ul. (...), spółdzielcze własnościowe prawo do garażu położonego w Ł. przy
ul. (...), samochód marki R. (...) nr rej. (...), samochód marki S. (...) nr rej. (...) oraz inne ruchomości.

(bezsporne, nadto wypis aktu notarialnego sporządzonego przed notariuszem J. T. (1) w Ł. rep. A nr 1979/2006 – k. 57-59, kserokopia aktu notarialnego sporządzonego przed notariuszem J. T. (1) w Ł. rep. A nr 1979/2006
– k. 6-8)

Strony zawarły przedmiotową umowę z uwagi na dzieci powoda z pierwszego małżeństwa. Chcieli bowiem, aby dom w R. i majątek przepisany na pozwaną odziedziczył jedynie syn stron J. T. (2).

(bezsporne)

Małżonkowie B. mieszkali wówczas w domu R. przy ul. (...). Pomimo ustanowienia rozdzielności majątkowej i dokonania podziału majątku nadal mieszkali w domu R. przy ulicy (...) prowadząc wspólne gospodarstwo domowe. Umowa o rozdzielności majątkowej niczego nie zmieniła w zakresie prowadzenia gospodarstwa domowego.

(bezsporne, nadto przesłuchanie pozwanej – k. 273 01:13:14-01:26:12 i k. 284-284v.
w zw. z wyjaśnieniami informacyjnymi – k. 248, k. 249, zeznania świadka J. T. (2)
– k. 260 00:05:36-00:41:16, zeznania świadka M. B. – k. 260 01:18:54-01:22:44)

W mieszkaniu w Ł. przy ul. (...) mieszkał wówczas syn stron J. T. (2) (wówczas B.).

(przesłuchanie pozwanej – k. 273 01:13:14-01:26:12 w zw. z wyjaśnieniami informacyjnymi – k. 248v., zeznania świadka J. T. (2) – k. 260 00:05:36-00:30:24)

Powód płacił czesne za studia syna.

(przesłuchanie powoda – k. 273 00:01:52-00:11:11 w zw. z wyjaśnieniami informacyjnymi
– k. 68)

W okresie wspólnego zamieszkiwania małżonków B. w R. finansami domowymi zajmował się powód.

(przesłuchanie powoda – k. 273 01:06:34-01:13:14 i k. 284v., przesłuchanie pozwanej
– k. 273 01:13:14-01:26:12 i k. 285)

W dniu 8 sierpnia 2007 r. pozwana podpisała z (...) Bank S.A. z siedzibą
we W. umowę o przyznanie limitu kredytowego nr (...) w wysokości 4.500 zł i o korzystanie z karty kredytowej V. Castorama.

(kopia umowy z załącznikami – k. 121-123, zeznania świadka J. T. (2) – k. 260 00:05:36-00:30:24)

W dniu 31 grudnia 2007 r. powód zapłacił abonament RTV za okres od września
do grudnia 2007 r. w łącznej kwocie 68 zł za odbiornik w mieszkaniu w Ł..

(przelew z rachunku – k. 35, przesłuchanie powoda – k. 273 00:01:52-00:11:11
w zw. z wyjaśnieniami informacyjnymi – k. 68, przesłuchanie pozwanej – k. 273 01:13:14
-01:26:12 w zw. z wyjaśnieniami informacyjnymi – k. 248v.)

W dniach 31 grudnia 2007 r. i 21 stycznia 2008 r. powód zapłacił za prąd dostarczony do mieszkania w Ł. łącznie kwotę 139,40 zł.

(przelew z rachunku – k. 36-36v., przesłuchanie powoda – k. 273 00:01:52-00:11:11
w zw. z wyjaśnieniami informacyjnymi – k. 68, przesłuchanie pozwanej – k. 273 01:13:14
-01:26:12 w zw. z wyjaśnieniami informacyjnymi – k. 248v.)

Do końca stycznia 2008 r. I. T. (wówczas B.) pracowała w (...)
w Ł. przy ul. (...), zarabiała około 3.500 zł netto, odchodząc z pracy dostała odprawę prawie 7.500 zł.

(zestawienie operacji za okres od 1 stycznia 2008 r. do 31 grudnia 2008 r. – k. 132, przesłuchanie pozwanej – k. 273 01:13:14-01:26:12 i k. 284v., k. 285 w zw. z wyjaśnieniami informacyjnymi –k. 249)

Od stycznia do lipca 2008 r. pozwana otrzymywała stypendium naukowe w związku ze studiami w kwocie po 200 zł.

(zestawienie operacji za okres od 1 stycznia 2008 r. do 31 grudnia 2008 r. – k. 130-130v., przesłuchanie pozwanej – k. 285)

Od marca do grudnia 2008 r. pozwana przebywała na zwolnieniu lekarskim, w tym czasie miała świadczenie z ZUS w kwocie około 2.000 zł.

(zestawienie operacji za okres od 1 stycznia 2008 r. do 31 grudnia 2008 r. – k. 131, przesłuchanie pozwanej – k. 273 01:13:14-01:26:12 i k. 284v., k. 285 w zw. z wyjaśnieniami informacyjnymi – k. 249)

W dniu 23 czerwca 2008 r. powód wystosował pismo do firmy (...) w Ł.,
w której pracował, czy może rozebrać ogród zimowy usytuowany w budynku przy
ul. (...) w Ł., a jego elementy przejąć w zamian za rozbiórkę i uzyskał zgodę.

(kopia pisma z dnia 23 czerwca 2008 r. – k. 235)

Ogród zimowy był prezentem dla pozwanej z okazji obrony pracy magisterskiej.

(przesłuchanie pozwanej – k. 273 01:13:14-01:26:12 w zw. z wyjaśnieniami informacyjnymi – k. 248v., zeznania świadka J. T. (2) – k. 260 00:05:36-00:30:24, zeznania świadka M. B. – k. 260 00:48:20-01:09:59, zdjęcie – k. 120)

Do lipca 2008 r. Z. B. pracował w firmie (...) w Ł. przy
ul. (...) z wynagrodzeniem 4.000 zł.

(przesłuchanie powoda – k. 273 00:25-38-00:44:51)

W dniu 18 sierpnia 2008 r. powód zakupił przez Internet kratkę wentylacyjną ze stali nierdzewnej do domu w R. za 214 zł.

(przelew z rachunku – k. 37, przesłuchanie powoda – k. 273 00:01:52-00:11:11
w zw. z wyjaśnieniami informacyjnymi powoda – k. 68)

Kratka została zakupiona z inicjatywy powoda, ponieważ lubił kupować ładne rzeczy
i miała być niespodzianką dla pozwanej.

(przesłuchanie pozwanej – k. 273 01:13:14-01:26:12 w zw. z wyjaśnieniami informacyjnymi – k. 248v., zeznania świadka J. T. (2) – k. 260 00:05:36-00:35:59, zeznania świadka M. B. – k. 260 00:48:20-01:09:59)

W dniu 17 września 2008 r. powód zawarł z (...) Bank S.A. z siedzibą
w G. umowę o kartę kredytową MAKRO z limitem kredytowym w wysokości 8.000 zł i spłacał zadłużenie.

(historia rachunku powoda – k. 197, k. 199, k. 202-213, kopia umowy o kartę kredytową
– k. 214-215v., wypowiedzenie – k. 216)

Strony miały także karty kredytowe i spłacały zadłużenia na kartach w (...) S.A., a powód dodatkowo w Banku (...) S.A. i MultiBanku.

(zestawienie operacji za okres od 5 stycznia 2008 r. do 31 stycznia 2008 r. – k. 148v., zestawienie operacji za okres od 5 lutego 2008 r. do 29 lutego 2008 r. – k. 149v., zestawienie za okres od 4 marca 2008 r. do 31 marca 2008 r. – k. 150v., zestawienie operacji za okres
od 4 kwietnia 2008 r. do 30 kwietnia 2008 r. – k. 151, zestawienie operacji za okres
od 31 marca 2008 r. do 31 lipca 2008 r. – k. 133v., k. 134, k. 134v., k. 135v., zestawienie operacji za okres od 6 maja 2008 r. do 31 maja 2008 r. – k. 153, zestawienie operacji za okres od 4 czerwca 2008 r. do 30 czerwca 2008 r. – k. 154v., zestawienie operacji za okres
od 4 lipca 2008 r. do 31 lipca 2008 r. – k. 155v., zestawienie operacji za okres od 13 sierpnia 2008 r. do 31 sierpnia 2008 r. – k. 136, zestawienie operacji za okres od 4 września 2008 r.
do 30 września 2008 r. – k. 140v., zestawienie operacji za okres od 4 października 2008 r.
do 31 października 2008 r. – k. 141v., zestawienie operacji za okres od 4 grudnia 2008 r.
do 31 grudnia 2008 r. – k. 144, historia rachunku powoda – k. 185-196, k. 198, k. 200, wyciąg z rachunku karty kredytowej – k. 217-234)

Środki z kart kredytowych strony przeznaczały na wydatki domowe.

(przesłuchanie pozwanej – k. 285)

W dniu 18 listopada 2008 r. powód wpłacił zaliczkę na pobyt w sanatorium w B.
– Z. w łącznej kwocie 600 złotych.

(przelew z rachunku – k. 39, potwierdzenie rezerwacji – k. 39v., przesłuchanie powoda
– k. 273 00:53:08-01:06:34)

Pobyt w sanatorium miał być prezentem od powoda dla pozwanej.

(przesłuchanie pozwanej – k. 273 01:13:14-01:26:12 w zw. z wyjaśnieniami informacyjnymi – k. 248v., zeznania świadka J. T. (2) – k. 260 00:05:36-00:30:24)

W 2008 r. pozwana przelała synowi kilka razy po 300 zł tytułem „alimentów”.

(zestawienie operacji – k. 133-135v.)

W styczniu 2009 r. strony razem wyjechały na odpoczynek do B..

(zeznania świadka J. T. (2) – k. 260 00:05:36-00:30:24)

W dniu 13 stycznia 2009 r. powód zapłacił firmie (...) kwotę 1.973,39 zł.

(przelew z rachunku – k. 37v.)

Pozostałe elementy służące dopasowaniu ogrodu zimowego zdemontowanego
w siedzibie firmy (...) pod taras w domu w R. przy ul. (...) również zostały podarowane pozwanej.

(przesłuchanie pozwanej – k. 273 01:13:14-01:26:12 w zw. z wyjaśnieniami informacyjnymi – k. 248v., zeznania świadka J. T. (2) – k. 260 00:05:36-00:30:24)

Pozwana nie przyjęłaby prezentów w postaci ogrodu zimowego, wyjazdu
do sanatorium i zakupu kratki wentylacyjnej, gdyby wiedziała, że w przyszłości miałaby
za nie zapłacić. Powód nie zastrzegał obowiązku zwrotu.

(przesłuchanie pozwanej – k. 273 01:13:14-01:26:12 i k. 285 w zw. z wyjaśnieniami informacyjnymi – k. 248v.)

W dniu 15 stycznia 2009 r. powód zapłacił abonament RTV za okres od października do grudnia 2008 r. w kwocie 51 zł.

(przelew z rachunku – k. 35v., przesłuchanie powoda – k. 273 00:01:52-00:11:11
w zw. z wyjaśnieniami informacyjnymi – k. 68, przesłuchanie pozwanej – k. 273 01:13:14
-01:26:12 w zw. z wyjaśnieniami informacyjnymi – k. 248v.)

W dniu 28 stycznia 2009 r. powód zapłacił składkę ubezpieczeniową oc i ac
za samochód pozwanej marki S. (...) nr rej. (...) w wysokości 935 zł.

(przelew z rachunku – k. 30, przesłuchanie powoda – k. 273 00:53:08-01:06:34
w zw. z wyjaśnieniami informacyjnymi – k. 249v.)

Zarówno powód jak i pozwana mieli własne samochody. Powódka jeździła S.
a pozwany R. (...). Pozwana podwoziła powoda do pracy swoim autem. Małżonkowie B. jeździli razem samochodem pozwanej na wakacje i w odwiedziny do siostry powoda na podkarpacie.

(przesłuchanie powoda – k. 273 00:01:52-00:11:11 00:25-38-00:44:51 i k. 285v.
w zw. z wyjaśnieniami informacyjnymi – k. 249v., przesłuchanie pozwanej – k. 273 01:13:14-01:26:12 i k. 284v. w zw. z wyjaśnieniami informacyjnymi – k. 248v., zeznania świadka J. T. (2) – k. 260 00:05:36-00:30:24, zeznania świadka M. B.
– k. 260 00:48:20-01:09:59)

W dniu 28 stycznia 2009 r. powód zapłacił ubezpieczenie mieszkania i garażu
w wysokości 196 zł.

(przelew z rachunku – k. 30v.)

Od marca do października 2009 r. pozwana otrzymywała zasiłek z Urzędu Pracy
w kwocie od 67-73 zł do 260-280 zł.

(zestawienie operacji za okres od 8 kwietnia 2009 r. do 31 grudnia 2009 r. – k. 129)

Od maja 2009 r. pozwana podjęła pracę w Szpitalu im. (...) w Ł.
z wynagrodzeniem w wysokości około 3.500 zł.

(zestawienie operacji za okres od 9 kwietnia 2009 r. do 31 grudnia 2009 r. – k. 128-128v. , przesłuchanie pozwanej – k. 273 01:13:14-01:26:12 i k. 284v. w zw. z wyjaśnieniami informacyjnymi – k. 249)

Od sierpnia 2008 r. do czerwca 2009 r. powód spłacił zadłużenie na karcie kredytowej (...) w łącznej wysokości 670,74 zł.

(przelew z rachunku – k. 32-34v.)

Pozwana miała na swoim rachunku bankowym stałe zlecenie tytułem spłaty zadłużenia na karcie kredytowej (...) na kwotę po 216,15 zł miesięcznie.

(zestawienie operacji z okres od 5 stycznia 2008 r. do 31 stycznia 2008 r. – k. 148, zestawienie operacji za okres od 5 lutego 2008 r. do 29lutego 2008 r. – k. 149, zestawienie operacji za okres od 4 marca 2008 r. do 31 marca 2008 r. – k. 150, zestawienie operacji za okres od 31 marca 2008 r. do 31 lipca 2008 roku – k. 133, k. 134v., k. 135, zestawienie operacji za okres od 6 maja 2008 r. do 31 maja 2008 r. – k. 153, zestawienie operacji za okres od 4 czerwca 2008 r. do 30 czerwca 2008 r. – k. 154, zestawienie operacji za okres od 4 lipca 2008 r. do 31 lipca 2008 r. – k. 155, zestawienie operacji za okres od 13 sierpnia 2008 r.
do 31 sierpnia 2008 r. – k. 136, zestawienie operacji za okres od 4 września 2008 r.
do 30 września 2008 r. – k. 140, zestawienie operacji za okres od 4 października 2008 r.
do 31 października 2008 r. – k. 141, zestawienie operacji za okres od 4 listopada 2008 r.
do 30 listopada 2008 r. – k. 143, zestawienie operacji za okres od 4 grudnia 2008 r.
do 31 grudnia 2008 r. – k. 144, przesłuchanie pozwanej – k. 284v.)

W dniu 13 lipca 2009 r. powód zapłacił składkę ubezpieczeniową w (...) U. Polska w wysokości 762 zł tytułem ubezpieczenia domu posadowionego w R. przy ul. (...).

(przelew z rachunku – k. 31, przesłuchanie powoda – k. 273 00:53:08-01:06:34)

30 września 2009 r. Z. B. zaciągnął kredyt na zakup ekspresu do kawy
o wartości 2.169 zł i zmywarki, która kosztowała 2.499 zł, na kwotę 5.304,55 zł na okres
od 30 września 2009 r. do 30 marca 2012 r., na 30 rat po 176,82 zł. Raty kredytu spłacał powód. Całkowite rozliczenie kredytu nastąpiło w dniu 17 kwietnia 2012 r.

(kserokopia umowy kredytu na zakup towarów/usług nr (...) – k. 38, zestawienie operacji za okres od 8 lutego 2012 r. do 16 maja 2012 r. – k. 38v., pismo – k. 66, rozliczenie kredytu – k. 67, przesłuchanie powoda – k. 273 00:01:52-00:11:11 w zw. z wyjaśnieniami informacyjnymi – k. 68, zeznania świadka M. B. – k. 260 00:48:20-01:09:59)

Do 2009 r. powód będąc na emeryturze jeszcze pracował na ½ etatu w firmie (...). Jeździł do pracy 2-3 razy w tygodniu i miał dochody w łącznej wysokości 7.000 zł, a od 2010 r. już był tylko na emeryturze i otrzymywał świadczenie w wysokości 3.500 zł.

(przesłuchanie powoda – k. 273 00:01:52-00:11:11 i 00:25-38-00:44:51
w zw. z wyjaśnieniami informacyjnymi – k. 249v., historia rachunku – k. 265)

W dniu 18 stycznia 2010 r. małżonkowie B. zawarli umowę zniesienia współwłasności w zakresie mieszkania w Ł. przy ul. (...) w ten sposób, że
w całości przejął jej powód bez rozliczeń finansowych.

(wypis aktu notarialnego – k. k. 4 załączonych akt II C 838/12)

Dnia 14 lipca 2010 roku powód zapłacił składkę w A. TU tytułem ubezpieczenia domu w wysokości 419 zł.

(przelew z rachunku – k. 31v., przesłuchanie powoda – k. 273 00:53:08-01:06:34)

W dniu 14 lipca 2010 r. powód zawarł z synem J. B. (obecnie T.) umowę darowizny samochodu osobowego marki R. (...) nr rej. (...) o wartości 2.300 zł.

(kopia umowy darowizny pojazdu – k. 108-109, k. 126-127, zeznania świadka J. T. (2) – k. 260 00:35:59-00:41:16)

Strony wzajemnie przelewały na swoje konta środki finansowe. W okresie od grudnia 2007 r. do marca 2011 r. powód przelał na konto pozwanej łącznie kwotę 7.650 zł, natomiast pozwana od grudnia 2007 r. do lipca 2011 r. zasiliła konto powoda łącznie kwotą 6.170 zł. Nadto powód w dniu 9 sierpnia 2010 r. otrzymał na konto bankowe od pozwanej kwotę 20 zł.

(potwierdzenia przelewów z konta powoda – k. 10-18v., potwierdzenia przelewów na konto powoda – k. 19-27v., k. 79-80, k. 82-84, k. 209, historia rachunku – k. 263)

Wpłaty tytułem „zasilenie konta” przeznaczone były na wspólne gospodarowanie,
w tym zakup wyżywienia, środków higienicznych i inne bieżące potrzeby. Jeżeli jedynemu
z małżonków brakowało pieniędzy na taki cel, drugie z nich przelewało mu środki.

(przesłuchanie powoda – k. 273 00:01:52-00:11:11, przesłuchanie pozwanej – k. 273 01:13:14-01:26:12 w zw. z wyjaśnieniami informacyjnymi – k. 248v., k. 249, zeznania świadka J. T. (2) – k. 260 00:05:36-00:30:24)

W dniu 9 sierpnia 2011 roku na konto powoda wpłynęła emerytura 3.500 zł
i na koncie miał około 4.700 zł.

(historia rachunku powoda – k. 265)

W czasie wspólnego zamieszkiwania obie strony ponosiły koszty utrzymania ich rodziny.

(zestawienie operacji na koncie pozwanej – k. 128-160, historia rachunku powoda
– k. 176-180)

Na wyżywienie i środki czystości powód wydawał około trzykrotnie więcej miesięcznie niż pozwana.

(przesłuchanie powoda – k. 273 00:22:00-00:25:38)

W dniu 13 sierpnia 2011 r. pozwany odszedł od pozwanej i wyprowadził się z domu
w R. do mieszkania w Ł. przy ul. (...).

(bezsporne)

Wówczas J. T. (2) przeprowadził się do matki do R..

(zeznania świadka J. T. (2) – k. 260 00:05:36-00:30:24 i 00:41:16-00:45:48, zeznania świadka M. B. – k. 260 00:48:20-01:09:59)

Wyprowadzając się powód zabrał ekspres do kawy kupiony na raty. Strony ustaliły, iż skoro w mieszkaniu w Ł. była mniejsza zmywarka, a większa zakupiona jednocześnie
z ekspresem pasowała do zabudowy w domu w R., to pozostanie ona w tym domu.

(przesłuchanie powoda – k. 273 00:01:52-00:11:11 w zw. z wyjaśnieniami informacyjnymi powoda – k. 68, przesłuchanie pozwanej – k. 273 01:13:14-01:26:12 w zw. z wyjaśnieniami informacyjnymi – k. 248v., zeznania świadka J. T. (2) – k. 260 00:05:36-00:30:24)

W dniu 17 sierpnia 2011 r. powód spłacił kartę kredytową w M. kwotą 2.873,74 zł i pozostała mu na koncie kwota ponad 1.300 zł.

(historia rachunku – k. 266, przesłuchanie powoda – k. 273 00:53:08-01:06:34)

Powód w dniu 1 marca 2012 r. wpłacił na konto bankowe pozwanej kwotę 1.500 zł.

(zestawienie operacji – k. 281a, k. 282, zestawienie operacji za okres od 8 lutego 2012 r.
do 16 maja 2012 r. – k. 18v.)

Kwota 700 zł została przez pozwanego zaliczona na poczet kredytu na zmywarkę,
o czym uczynił odręczną adnotację na umowie kredytu.

(przesłuchanie powoda – k. 273 00:25:38-00:44:51, kserokopia umowy kredytu na zakup towarów/usług nr (...) – k. 38)

W dniu 31 maja 2012 r. pozwana złożyła pozew o rozwód.

(pozew – k. 2-3 załączonych akt II C 838/12)

W dniu 25 stycznia 2013 r. Sąd Okręgowy w Łodzi wydał w sprawie o sygn. akt
II C 838/12 wyrok rozwiązujący związek małżeński pomiędzy powodem i pozwaną. Wyrok rozwodowy jest prawomocny od 16 lutego 2013 r.

(wyrok – k. 63 załączonych akt II C 838/12)

W dniu 3 kwietnia 2013 r. powód wystosował do pozwanej ogólne pismo
z wezwaniem do rozliczenia.

(kopia pisma z 3 kwietnia 2013 r. – k. 40-40v.)

W dniu 5 marca 2014 r. powód wystosował do pozwanej wezwanie do zapłaty z tytułu pożyczek w wysokości 1.480 zł, opłat faktur i zakupów, pozostałych rat za zmywarkę
w wysokości 2.139 zł, opału za 2011/2012 rok, połowy kosztów utrzymania domu za okres od grudnia 2007 r. do kwietnia 2010 r. i zobowiązań.

(kopia wezwania do zapłaty – k. 41-42v., kopia potwierdzenia nadania – k. 41, potwierdzenie nadania – k. 63)

Następnie pismem z dnia 28 kwietnia 2014 r., doręczonym 6 maja 2014 r., powód wezwał pozwaną do zapłaty z odsetkami ustawowymi od dnia 1 maja 2013 r. w terminie do 10 czerwca 2014 r. z tytułu pożyczek (zasilanie konta) – 1.480 zł, materiałów na wykończenie domu – 2.187,39 zł, rat (...) – 670,74 złotych, ubezpieczenia – 2.312 zł, energii
i RTV – 258,40 zł, rat za zmywarkę marki B. – 2.139 zł, zakupu drewna do kominka
– 2.050 zł, ½ kosztów utrzymania domu w okresie od 1 grudnia 2007 r. do 30 kwietnia 2010 r. – 11.862,99 zł.

(kopia ostatecznego przedsądowego wezwania do zwrotu środków pieniężnych – k. 43-44, kopia potwierdzenia nadania – k. 44v., potwierdzenie nadania – k. 64, zwrotne potwierdzenie odbioru – k. 65)

W dniu 12 sierpnia 2014 r. powód napisał pismo do pozwanej z wezwaniem
do zapłaty do dnia 31 sierpnia 2014 r. kwoty 10.848,33 zł z odsetkami ustawowymi od 1 maja 2013 r., w tym zasilanie konta – 2.980 zł, ubezpieczenia (auto, dom, mieszkanie) – 2.312 zł, raty (...), abonament RTV i energia elektryczna – 929,14 zł, pozostałe raty
za zmywarkę – 2.139,80 zł, zaliczka na sanatorium – 300 zł oraz materiały do domu
– 2.187,39 zł.

(kserokopia ostatecznego przedsądowego wezwanie do zwrotu środków pieniężnych – k. 43
-44)

Pomiędzy stronami toczyła się w Sądzie Rejonowym w Zgierzu również sprawa
o sygn. akt I C 2624/15 z powództwa Z. B. przeciwko I. T. o zapłatę z tytułu opłat za mieszkanie w Ł., opłat za garaż, zapłaty za gaz dostarczany do domu
w R. i kosztów ochrony tego domu.

(okoliczność znana sądowi z urzędu)

Z. B. prowadzi sam gospodarstwo domowe. Utrzymuje się z emerytury w kwocie 3.900 zł. Stałe koszty jego utrzymania wynoszą 2.400 zł, w tym rata kredytu na remont mieszkania.

(przesłuchanie powoda – k. 273 00:25:38-00:44:51)

I. T. pozostaje w gospodarstwie domowym z synem, synową i dwójka wnucząt. Pozwana zarabia 3.500 zł, syn 2.000 zł. Synowa również ma dochody. Stałe koszty ich utrzymania wynoszą około 3.000 zł. Do tego dochodzą koszty wyżywienia i leków.

(przesłuchanie pozwanej – k. 285)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zebranych dowodów, które uznał
za wiarygodne.

Sąd nie dał zaś wiary zeznaniom powoda, zgodnie z którymi miał sporządzić w dniu
5 sierpnia 2006 r., a zatem 5 dni po zawarciu umowy o rozdzielności majątkowej i podziale majątku, a następnie przekazać pozwanej oryginał notatki sporządzonej na kopii aktu notarialnego dotyczącej sposobu rozliczeń pomiędzy stronami (kopia aktu notarialnego
z kopią notatki – k. 105-107v.). Pozwana zaprzeczyła tej okoliczności. Nie potwierdził jej również J. T. (2), który miał otrzymać od powoda kopię tejże notatki. Natomiast kopię tej notatki miał widzieć w sierpniu 2011 r. syn powoda z pierwszego małżeństwa M. B. (k. 258), jednakże to nie potwierdza, że otrzymała ją pozwana, ani że powstała ona w dacie w niej wskazanej, a tym bardziej, że odzwierciedla ustalenia stron. Powód nie podnosił omawianej kwestii w pozwie, lecz dopiero w odpowiedzi na sprzeciw od wyroku zaocznego, do którego załączył kserokopię aktu notarialnego, na którego odwrocie znajdowała się notatka. Jednocześnie powód już do pozwu załączył kopię wypisu aktu notarialnego z powyższą umową, która nie zawierała przedmiotowej notatki, ani nie wspominał o tejże notatce w swoich wyjaśnieniach informacyjnych złożonych w dniu
29 kwietnia 2015 r. bezpośrednio przed wydaniem przez Sąd wyroku zaocznego. Należało również zważyć, że przedmiotowy „dokument” został złożony w formie kserokopii. Nadto,
na notatce znajduje się jedynie podpis powoda pod słowem „uzgodniono”. Sugeruje to, że skoro notatka dotyczy uzgodnień obu stron umowy, obie powinny złożyć pod nią podpis.
W ocenie Sądu, wyjaśnienia powoda odnośnie przyczyn i okoliczności sporządzenia przedmiotowej notatki nie są przekonywujące. Powód stwierdził bowiem, iż do pozwu nie załączył tajże notatki, która przecież miała według niego stanowić podstawę roszczeń finansowych wobec pozwanej, ponieważ uważał, że dowody załączone do pozwu są wystarczające (k. 249). Dodał, iż brak jest podpisu pozwanej pod tą notatką, ponieważ byli wówczas małżeństwem (k. 249). Jest to, zdaniem Sądu, nielogiczne, ponieważ powód będąc ówczesnym mężem pozwanej pod tą notatką się właśnie podpisał. Mało wiarygodne jest przy tym, aby strony nie dokonały ustaleń w powyższym zakresie w samej umowie ustanawiającej rozdzielność majątkową. Logicznym jest natomiast, że skoro umowa miała jedynie zapobiegać problemom z dziedziczeniem i zabezpieczyć interesy ich syna, strony nadal pozostawały we wspólnym gospodarstwie domowym i pokrywały opłaty i ponosiły wydatki tak jak przed zawarciem umowy ustanawiającej rozdzielność. Pomiędzy stronami było bezsporne, iż po zawarciu umowy o ustanowienie rozdzielności majątkowej nic się nie zmieniło, jeśli chodzi o prowadzenie gospodarstwa domowego.

Sąd uznał za niewiarygodne zeznania powoda w zakresie uzgodnień pomiędzy stronami co do sposobu regulowania należności za mieszkanie w Ł., w którym mieszkał ich syn. Powód stwierdził, iż czynsz mieli płacić wspólnie (k. 68), przy czym w sprawie
o sygn. akt I C 2624/15 dochodził od pozwanej zapłaty połowy tego czynszu za okres
od sierpnia 2007 r. do lipca 2011 r. Natomiast twierdzenia powoda, jakoby pozwana miała płacić za ubezpieczenie mieszkania i garażu nie zostały poparte żadnymi obiektywnymi dowodami.

Sąd odmówił wiarygodności twierdzeniom powoda, jakoby prezent dla pozwanej
w postaci ogrodu zimowego nie obejmował dodatkowych elementów, które trzeba było dokupić, aby dopasować elementy zdemontowane w siedzibie firmy (...) w Ł. pod taras domu w R. (k. 68, k. 269). Pozwana konsekwentnie stała na stanowisku, że prezentem był cały ogród zimowy. Twierdzenia powoda w tym zakresie wydają się nielogiczne i sprzeczne z doświadczeniem życiowym, ponieważ mąż dając żonie prezent
z okazji zakończenia przez nią z sukcesem studiów, nie oczekuje partycypowania przez nią
w kosztach. Przy czym, powód po raz pierwszy zażądał zwrotu pieniędzy z tego tytułu
po rozpadzie małżeństwa z pozwaną. Wcześniej nie oczekiwał, a przynajmniej nie sygnalizował wobec pozwanej, że oczekuje zwrotu wydatków z tego tytułu.

Niewiarygodne były również twierdzenia powoda, jakoby uzgodnił z pozwaną, że każde z nich zapłaci po połowie za pobyt w sanatorium (k. 68). Potwierdzeniem tego stanowiska miała być notatka na akcie notarialnym, jednakże Sąd nie dał temu wiary
z przyczyn podanych powyżej.

Odnosząc się do twierdzeń powoda o wysokości środków przelanych na jego konto przez pozwaną wskazać należało, iż według powoda była to łączna kwota 6.170 zł, natomiast z uzasadnieniu sprzeciwu od wyroku zaocznego pozwana wskazała kwotę 7.050,74 zł.
Z potwierdzeń przelewów przedłożonych przez powoda wynika nie tylko suma 6.170 zł, ale dodatkowo także kwota 20 zł (k. 84), co ostatecznie powód potwierdził (k. 209). Jest jeszcze kwota 300 zł z 4 lipca 2008 r. z tytułu „zasilenie” dla Z. B. (k. 135, k. 155), ale na inny numer konta niż wskazany przez powoda w zestawieniu na k. 9. Ponadto, jest jeszcze kwota 600 zł z 14 kwietnia 2008 r. z tytułu „zwrot środków I. B.” (k. 81, k. 133,
k. 151), jednakże powód wyjaśnił, iż zwrócił ją pozwanej w dwóch częściach (k. 268),
a mianowicie 26 września 2011 r. 450 zł (k. 174) i 4 października 2011 r. 150 zł (k. 175). Jest nadto kwota 260,74 zł z 5 grudnia 2011 r. z tytułu „zasilenie” (k. 85). Natomiast powód wyjaśnił, iż jest to zwrot należnej jemu nadpłaty za energię elektryczną do mieszkania
w Ł. (k. 268, k. 180-181, k. 182), pozwana to przyznała (k. 249).

Sąd dostrzegł rozbieżności pomiędzy zeznaniami stron co do częstotliwości podwożenia przez pozwaną powoda jej samochodem do pracy, jak i godzin, w których strony miały pracować (k. 269, k. 284v.). Faktycznie miejsce pracy powoda przy rondzie (...)
w Ł. było po drodze z R. do miejsca pracy pozwanej – pierwotnie przy
ul. (...), a później przy ul. (...) w Ł., co przemawiałoby za stanowiskiem pozwanej (k. 248v.) i byłoby spójne z zeznaniami świadka J. T. (2) (k. 256), przy zbliżonych godzinach pracy. Natomiast pozwany twierdził, iż takich sytuacji było zaledwie kilka (k. 269). Natomiast przyznał, że samochodem tym jeździli wspólnie na wakacje
i w odwiedziny do jego siostry (k. 249v).

Strony miały również odmienne zdanie co do przeznaczenia środków z karty kredytowej (...), bowiem powód twierdził, że zostały za nią kupione meble do ogrodu zimowego i leżaki, sprężarka oraz myjka ciśnieniowa (k. 270), a pozwana że narzędzia, które następnie powód zabrał wyprowadzając się z R. (k. 248v. i k. 284v.), a dalej że rośliny (k. 284 v.). Natomiast syn stron przesłuchany w charakterze świadka wskazał, iż choć karta była zarejestrowana na matkę, to korzystali z niej wspólnie z ojcem
i kupowali materiały do remontu i odświeżenia domu (k. 256).

Nadto jako całkowicie gołosłowne Sąd ocenił twierdzenia pozwanej, jakoby każde
z małżonków B. miało odrębną kartę kredytową (...) (k. 284 v.), bowiem brak jest jakiegokolwiek dowodu na potwierdzenie, że również powód zawarł umowę z bankiem
o korzystanie z takiej karty. Nadto, powód wprost temu zaprzeczył (k. 285v.).

Pozwana twierdziła, iż pożyczyła powodowi 2.200 zł w sierpniu 2011 r. na spłatę karty kredytowej (k. 248v., k. 271). Przy czym, 1 marca 2012 r. powód przelał pozwanej kwotę 1.500 zł, którą pierwotnie traktował jako częściowy zwrot w/w pożyczki, a następnie twierdził, iż po wpłacie zorientował się, że w ogóle takiej pożyczki nie było, a zatem żąda obecnie zwrotu przez pozwaną także tejże kwoty. Powyższa wpłata kwoty 1.500 zł wzbudza wątpliwości z kilku powodów: po pierwsze, jest to wpłata rok po ostatniej z tytułu „zasilenie konta” i wiele miesięcy po wyprowadzce powoda od pozwanej, po drugie, jest to wpłata znacznie wyższa niż te, których dokonywał, kiedy mieszkał z pozwaną, po trzecie, pozwana twierdzi, że jest to częściowa spłata w/w pożyczki, choć pozwany zaprzecza, by otrzymał
od pozwanej 2.200 zł, ale myśląc, że je od niej wziął, oddał jej 1.500 zł, a pozostałe 700 zł miało być jej wkładem w spłatę kredytu na zmywarkę (k. 249-249v, k. 269), jednakże, zdaniem Sądu, gdyby twierdzenia powoda były prawdziwe i nie dostał od pozwanej 2.200 zł, to na jakiej podstawie i z jakiego powodu zaliczyłby 700 zł na poczet spłacanych przez niego rat kredytu za zmywarkę, która pozostała w domu w R. do użytku pozwanej
i których pozostałej części dochodzi w niniejszym procesie, ale z drugiej strony podczas zeznań J. T. (2), który miał być obecny przy przekazywaniu pożyczki, ani pełnomocnik pozwanej, ani pozwana świadka o to nie pytali i on w ogóle na ten temat nic nie powiedział (k. 255-257). Przy czym, pozwana nie potrafiła racjonalnie wytłumaczyć braku pytań strony pozwanej do świadka w tym zakresie (k. 285). Jednocześnie racjonalne wydają się twierdzenia pozwanej, iż nie wzięła pokwitowania od powoda przekazując mu 2.200 zł, bowiem w relacjach małżeńskich raczej się tego nie praktykuje przy świadczeniu wzajemnej pomocy finansowej. Z drugiej zaś strony powód wykazał, że spłacił zadłużenie na karcie kredytowej niezwłocznie po wpłynięciu świadczenia emerytalnego z sierpień 2011 r. i jeszcze pozostały mu środki finansowe na koncie (k. 270). Ponadto, stanieje zakaz dowodowy wynikający z art. 246 k.p.c. w zw. z art. 74 § 2 k.p.c. i w zw. z art. 720 § 2 k.c., a powód zaoponował przeprowadzeniu dowodu z przesłuchania stron i świadka na te okoliczności
(k. 165). W tej sytuacji, Sąd uznał za niewiarygodne twierdzenia pozwanej, jakoby udzieliła powodowi w sierpniu 2011 r. pożyczki w kwocie 2.200 zł.

Wątpliwości Sądu wzbudził również sposób wyliczenia przez powoda należności
z tytułu pozostałych rat kredytu za zmywarkę, bowiem umowa kredytu na zakup ratalny obejmowała dwa sprzęty agd o różnej cenie, a raty miały charakter kapitałowo-odsetkowy
(k. 29).

Oceniając zeznania świadka M. B. Sąd zauważył, iż świadek ten nie miał dokładnej wiedzy na temat rozliczeń pomiędzy stronami po ustanowieniu rozdzielności majątkowej i podziale majątku.

Pozwana wniosła o przeprowadzenie dowodu z protokołu rozprawy w sprawie rozwodowej (k. 118 v.), gdzie powód miał podczas przesłuchania twierdzić, iż między stronami nie istnieją dalsze roszczenia majątkowe. Po przeanalizowaniu treści zeznań Z. B. w sprawie o sygn. akt II C 838/12 Sąd doszedł do wniosku, iż powód takiego stanowiska w sprawie rozwodowej nie prezentował.

W zakresie przedsądowego wezwania do zapłaty z dnia 12 sierpnia 2014 r. wskazać należało, iż brak jest nawet dowodu nadania tego pisma do pozwanej. Na kopii tego pisma znajduje się jedynie odręczna adnotacja powoda, iż pismo zostało nadane na poczcie w dniu 12 sierpnia 2014 r., a doręczone 14 sierpnia 2014 r.

Sąd pominął dokumenty dotyczące opłat za gaz i ochronę domu w R. (k. 110
-116) jako niezwiązane z przedmiotem niniejszego procesu. Należności z tego tytułu były objęte sprawą o sygn. akt I C 2624/15.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu jako bezzasadne.

Powód nie wskazał przy tym podstawy prawnej swojego roszczenia. Na wstępie rozważań wskazać należało, iż powód dochodził od pozwanej zapłaty z tytułu wzajemnego zasilania kont bankowych (wzajemnych pożyczek), ubezpieczenia samochodu marki S., ubezpieczenia mieszkania i garażu w Ł., opłat z ubezpieczenia domu w (...) U. Polska, spłaty karty kredytowej (...), abonamentu RTV i opłat za prąd
w mieszkaniu w Ł. przy ul. (...), zakupu kratki wentylacyjnej i okien do ogrodu zimowego do domu w R. przy ul. (...), rat za zmywarkę i zaliczki na wspólny wypoczynek. W czasie, kiedy pozwany poniósł powyższe wydatki, strony były małżeństwem, miały ustanowioną rozdzielność majątkową i dokonały podziału majątku, ale nadal pozostawały we wspólnym gospodarstwie domowym. W okresie objętym pozwem byli uprawnieni z tytułu spółdzielczego własnościowego prawa od lokalu mieszkalnego położonego w Ł. przy ul. (...) w równych udziałach do 17 stycznia 2010 r.,
od 18 stycznia 2010 r. prawo to przysługiwało wyłącznie powodowi. Pozwana była zaś wyłączną właścicielką zabudowanej nieruchomości położonej R. przy ul. (...), a powodowi przysługiwało na wyłączność spółdzielcze własnościowe prawo do garażu położonego w Ł. przy ul. (...). Podkreślić należało, iż w spornym okresie małżonkowie B. mieszkali razem w R., zaś syn stron J. T. (2) zajmował lokal mieszkalny położony w Ł.. Natomiast z garażu korzystał zarówno powód jak i syn stron.

Żądanie powoda nie może zatem znaleźć uzasadnienia w przepisach dotyczących odpowiedzialności deliktowej, a zwłaszcza art. 415 k.c. Nie można bowiem uznać, że pozwana ze swej winy wyrządziła powodowi jakąkolwiek szkodę skutkującą obowiązkiem zapłaty w/w kwot.

Strony nie zawarły również umowy co do sposobu partycypowania w ponoszeniu powyższych wydatków, wobec czego podstawą żądania powoda nie może być także przepis art. 471 k.c. Sama odręczna notatka (kopia notatki) podpisana jedynie przez powoda nie stanowi bowiem wystarczającego dowodu na okoliczność rzekomej umowy pomiędzy stronami, o czym była już mowa wyżej.

Przy czym, powód dochodzi zwrotu różnicy pomiędzy wysokością kwot przelanych przez niego na konto pozwanej, a sumami przelanymi przez nią na jego konto w wysokości 2.980 złotych, nazywając jej pożyczkami. Jednocześnie wskazuje, że było to w ramach wzajemnego zasilania kont. W ocenie Sądu, przedmiotowe przelewy środków finansowych nie były pożyczkami w rozumieniu art. 720 i n. k.c., a sposobem na wspólne regulowanie przez małżonków B. ich wspólnych zobowiązań, powstałych w związku
z prowadzeniem przez nich wspólnego budżetu domowego. Nie sposób przyjąć, że strony zawierały umowy pożyczek, a przelew od pozwanej na rzecz powoda stanowił zwrot udzielonej uprzednio pożyczki, bowiem po pierwsze, brak jest dowodu na taką wolę stron,
a dowód w tym zakresie stosownie do art. 6 k.c. obciążał powoda, a po drugie, przeczą temu daty i wysokości przelewanych kwot, które nie są ze sobą skorelowane w czasie i wysokości.

Podstawą roszczeń powoda mógłby być zatem jedynie art. 405 k.c., w myśl którego kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości.

Bezpodstawne wzbogacenie jest szczególnym zdarzeniem prawnym, w wyniku którego bez podstawy prawnej powstaje nowa sytuacja, polegająca na wzroście wartości majątku po stronie podmiotu wzbogaconego, kosztem jednoczesnego pogorszenia sytuacji majątkowej lub osobistej osoby zubożonej. Nie jest zawsze konieczne wystąpienie „bezpośredniego” związku między wzbogaceniem, a zubożeniem w postaci transferu wzbogacenia z majątku zubożonego do majątku wzbogaconego, ponieważ bezpodstawne wzbogacenie jest ujęte w art. 405 k.c. szeroko, a wzbogacenie ma nastąpić „kosztem” osoby zubożonego, a nie wyłącznie kosztem jego majątku (tak w wyroku SN z dnia 14 stycznia 2010 r., sygn. akt IV CSK 274/09, LEX nr 677778).

Drugą przesłankę bezpodstawnego wzbogacenia stanowi „bezpodstawność”, czyli brak dostatecznej causae, jako najszerzej rozumianej podstawy prawnej lub społecznej wzbogacenia. Bezpodstawność prawna oznacza sytuację, w której wzbogacenie nie stanowi prawidłowego następstwa elementu uregulowanego w ramach istniejącego „pierwotnie” stosunku prawnego. Wzbogacenie jest bezzasadne nawet wtedy, kiedy nastąpiło w związku
z określonym stosunkiem prawnym czy zdarzeniem prawnym, ale nie stanowi jego prawidłowego, poprawnego następstwa, akceptowanego, oczekiwanego społecznie. Samo istnienie określonego stosunku prawnego lub zdarzenia prawnego, a także orzeczenia sądu albo decyzji administracyjnej może nie stanowić wystarczającej podstawy wzbogacenia, jeżeli wystąpi nieprawidłowość kauzalna dokonanego wzbogacenia.

Wyróżnić można sześć sposobów bezpodstawnego wzbogacenia, z których cztery dotyczą aktywów majątku wzbogaconego, a dwa odnoszą się do pasywów. W sferze aktywów nastąpić może bezpodstawne nabycie lub powiększenie aktywów wzbogaconego (przetworzenie, połączenie, pomieszanie), dalej umocnienie prawa wzbogaconego (uzyskanie wyższej kolejności, dłuższego terminu), następnie używanie przez wzbogaconego prawa, które mu nie przysługiwało, a na koniec skorzystanie przez wzbogaconego z usług świadczonych przez zubożonego. W sferze pasywów może mieć miejsce umniejszenie pasywów wzbogaconego (zwolnienie z obciążającego go długu) lub zniesienie obciążeń prawnorzeczowych. (por. wyrok SN z dnia 2 lutego 2012 r., sygn. akt II CSK 670/11, LEX
nr 1131124 i Tomasz Sokołowski, Komentarz do art. 405 k.c., Lex Online).

Na wstępie rozważań na temat żądania rozliczenia z tytułu wzajemnego zasilania kont wskazać należało, iż w okresie od ustanowienia rozdzielności majątkowej w lipcu 2006 r.
do rozstania w sierpniu 2011 r. strony zamieszkiwały wspólnie w domu w R.
i wspólnie prowadziły gospodarstwo domowe. W ocenie Sądu, brak było podstaw do przyjęcia, iż pozwana została wzbogacona kosztem powoda w zakresie kwoty 2.980 zł, bowiem, jak zostało już wskazane powyżej, przelewy pomiędzy rachunkami bankowymi stron stanowiły sposób na regulowanie wspólnych zobowiązań związanych z kosztami utrzymania ich rodziny. Jeżeli jednemu z nich brakowało środków na pokrycie takich kosztów, drugie przelewało mu środki na ten cel i odwrotnie. Brak jest jakiegokolwiek dowodu na okoliczność, aby pieniądze te zostały spożytkowanie przez którąkolwiek ze stron na inny cel. Przelewane kwoty nie były również wygórowane w porównaniu do dochodów stron i biorąc pod uwagę okres, w jakim były przelewane, a mianowicie kilku lat, oraz łączną wysokość tychże przelewów, a mianowicie ze strony powoda nieco ponad 9.000 zł,
a ze strony pozwanej nieco ponad 6.000 zł, jak również standard ich życia i poziom ich wydatków, w tym choćby utrzymanie domu i mieszkania oraz utrzymanie co najmniej dwóch samochodów, przyjąć należało, iż środki ze wzajemnego zasilania kont zostały przeznaczone na bieżące potrzeby rodziny małżonków B..

Co do żądania zwrotu równowartości składki ubezpieczenia oc i ac samochodu marki S. stanowiącego od momentu podziału majątku wyłączną własność pozwanej, wskazać należało, że choć pozwany miał swój samochód marki R., to przynajmniej kilka razy, jak sam przyznał, a może nawet często, jak twierdziła pozwana, wspólnie jeździli z miejsca zamieszkania do pracy w Ł. i z powrotem samochodem marki S.. Nadto, co wprost potwierdził powód, samochodem tym jeździli razem na wakacje i w odwiedziny do jego rodziny. Z powyższego wynika, iż powód także korzystał z tego pojazdu. Nie pozostawał on do wyłącznej dyspozycji pozwanej. Przy czym, powód zapłacił składkę z tytułu ubezpieczenia oc i ac pojazdu pozwanej tylko raz, podczas gdy wspólnie korzystali z niego przez kilka lat.

Wzbogacenie pozwanej z tytułu spłaty przez powoda zadłużenia na karcie kredytowej (...) polegać miałoby na uregulowaniu przez powoda długu pozwanej. Jednakże powód pomimo ciążącego na nim z mocy art. 6 k.c. ciężaru dowodu nie wykazał, że zakupów przy użyciu tej karty dokonywała wyłącznie pozwana, co zostało zakupione za te środki
i na czyje potrzeby, a zwłaszcza, aby nie były to wspólne potrzeby małżonków B..

Odnośnie natomiast zwrotu rat poniesionych na zakup zmywarki w ramach zaciągniętego kredytu nie można było uznać, że pozwana była zobowiązana do zwrotu tych rat. Przede wszystkim zakup tego sprzętu był uzgodniony pomiędzy stronami. Nadto, nastąpił ponad półtora roku przed wyprowadzką powoda z domu w R., a zatem przez ten czas korzystał on wspólnie z pozwaną z tego urządzenia. Następnie po rozstaniu strony uzgodniły, że przedmiotowa zmywarka pozostanie w domu w R. przy ul. (...), bowiem
w mieszkaniu przy ul. (...) w Ł. była już zmywarka kupiona wcześniej przez strony, a nadto przedmiotowa nie pasowała ona do zabudowy w kuchni w mieszkaniu.

Ponadto nie można było uznać, że pozwana była wzbogacona z tytułu zakupu przez powoda kratki wentylacyjnej i okien do ogrodu zimowego, pomimo że zostały one zamontowane w domu położonym w R. stanowiącym od momentu rozdzielności majątkowej i podziału majątku jej wyłączną własność. Elementy ogrodu zimowego stanowiły bowiem prezent dla powódki od powoda z okazji zdanego egzaminu magisterskiego. Jak wskazane już zostało na etapie oceny materiału dowodowego, nie sposób było podzielić stanowisko powoda o podarowaniu żonie w prezencie jedynie niektórych elementów do ogrodu zimowego z obowiązkiem zwrotu kosztów zakupu części umożliwiających dopasowanie ich w konkretnym miejscu w domu w R.. W ocenie Sądu, prezentem był ogród zimowy, a więc stanowiąca efekt finalny zabudowana, oszklona weranda, a nie część materiałów do jej budowy. Natomiast ozdobną kratkę wentylacyjną powód kupił
z własnej inicjatywy, aby uatrakcyjnić wygląd wylotu instalacji wentylacyjnej w domu
w R.. Jego zamiarem było sprawienie przyjemności żonie, ale jednocześnie sam lubił otaczać się ładnymi przedmiotami.

W zakresie żądania zwrotu połowy zaliczki na wspólny wypoczynek wskazać należało, iż strony będąc wówczas zgodnym małżeństwem wyjechały razem do uzdrowiska celem podreperowania zdrowia przez przebywającą na zwolnieniu lekarskim pozwaną.

Dodać przy tym należało, iż powód przekazując pozwanej okna do ogrodu zimowego, kratkę wentylacyjną, czy wpłacając zaliczkę na wspólny wyjazd nie zastrzegał wobec pozwanej obowiązku zwrotu. Pozwana wyraźnie wskazała w toku niniejszej sprawy, iż gdyby wiedziała, że powód będzie z czasem dochodził zwrotu tych prezentów, w ogóle by ich nie przyjęła. Przy czym, żądanie zwrotu pojawiło się dopiero po rozpadzie związku małżeńskiego stron.

Powód dochodzi także zwrotu składki na ubezpieczenie mieszkania położonego
w Ł. przy ul. (...) i garażu położonego w Ł. przy ul. (...) oraz zapłaty za energię elektryczną i abonament RTV. Przy czym, w dacie ustanowienia rozdzielności majątkowej i podziału majątku strony zamieszkiwały wspólnie w domu w R..
Na mocy podziału majątku z tej samej daty powód stał się jednakże wyłącznym właścicielem przedmiotowego garażu. Z garażu faktycznie korzystali tylko powód i syn stron. Pozwana
z niego nie korzystała. Zobowiązanie polegające na ponoszeniu kosztów utrzymania rzeczy,
z której jeden z małżonków nie odnosi żadnych korzyści, nie stanowi natomiast zwykłych potrzeb rodziny stosownie do art. 30 § 1 k.r.o., wobec czego pozwana nie miała obowiązku partycypowania w tych opłatach. To samo dotyczy mieszkania położonego w Ł. przy
ul. (...), choć w dacie uiszczenia spornej składki oraz opłat za prąd i telewizję pozwana była jeszcze jego współwłaścicielką. Nie można zatem uznać, iż pozwana została
w jakikolwiek sposób wzbogacona w tym zakresie. Faktem jest, że przedmiotowe mieszkanie zajmował syn stron, jednakże choć dorosły, to jako student nadal był na utrzymaniu rodziców. Powód ponosząc koszty utrzymania mieszkania zamieszkiwanego przez syna i opłacanie czesnego za studia, a pozwana poprzez przekazywanie synowi pieniędzy tytułem „alimentów” i ponoszenie niektórych opłat za mieszkanie realizowali wobec syna obowiązek alimentacyjny.

Co do żądania zwrotu opłat za ubezpieczenie domu w R., to wzbogacenie pozwanej miałoby polegać na tym, że nie poniosła opłat z tego tytułu, choć korzystała
z ochrony ubezpieczeniowej. Przy czym z domu korzystał również powód, jako jeden
z dwojga domowników. Powód dochodzi zwrotu całości składek za ubezpieczenie domu
za okres dwóch lat, podczas gdy mieszkał w pozwaną z domu w R. w spornym okresie przez lat pięć. Nadto również w tym domu mieszkał i trzymał w nim należące
do niego przedmioty. Zatem również on korzystał z dobrodziejstw ubezpieczenia mienia,
w takim samym zakresie jak pozwana. Należy podkreślić, że strony po zawarciu umowy ustanawiającej rozdzielność majątkową dalej przez kilka kolejnych lat tworzyły rodzinę
i prowadziły wspólne gospodarstwo domowe. Jak przyznały obie strony i potwierdził syn stron przesłuchany w charakterze świadka, zawarcie tejże umowy niczego nie zmieniło
w sposobie funkcjonowania rodziny, małżonkowie B. uważali, że będą wspólnie mieszkać w domu w R. do śmierci, a następnie dom ten bez potrzeby rozliczeń
z dziećmi powoda z pierwszego małżeństwa, odziedziczy po matce ich syn. Zawarcie umowy majątkowej nie wpływa przy tym na obowiązki małżonków uregulowane w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Stosownie do art. 27 k.r.o., oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. Zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach
o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym. W niniejszej sprawie strony nie ustaliły, że będą po połowie ponosić koszty utrzymania. Skoro powód miał możliwość i wolę opłacania powyższych (i innych) opłat z własnego rachunku bankowego, to znaczy, że przyczyniał się do zaspokajania wspólnych potrzeb rodziny stosownie do swoich możliwości. Praktycznie to powód zajmował się przy tym finansami domu jak i miał dostęp do konta bankowego pozwanej. Okoliczność, że dokonywał opłat ze swojego rachunku bankowego nie przesądza w tej sytuacji, iż pozwana została bezpodstawnie wzbogacona. Podstawa tych wydatków tkwi bowiem w fakcie założenia przez strony rodziny, a jej ostateczny rozpad nie daje podstaw do żądania rozliczeń z tego tytułu. Podkreślić bowiem wyraźnie trzeba, iż roszczenia powoda obejmują wyłącznie okres pomiędzy ustanowieniem rozdzielności majątkowej, a jego wyprowadzką z domu zamieszkiwanego z pozwaną.

Trudno zatem było uznać, że pozwana jest bezpodstawnie wzbogacona względem powoda, ale gdyby nawet, to jak stanowi art. 409 k.c., obowiązek wydania korzyści lub zwrotu jej wartości wygasa, jeżeli ten, kto korzyść uzyskał, zużył ją lub utracił w taki sposób, że nie jest już wzbogacony, chyba że wyzbywając się korzyści lub zużywając ją powinien był liczyć się z obowiązkiem zwrotu.

W orzecznictwie i doktrynie powinność liczenia się z obowiązkiem zwrotu utożsamiana jest ze złą wiarą w momencie wyzbycia lub utraty korzyści (por. E. Łętowska, „Bezpodstawne wzbogacenie”, 2000r., s. 135, wyrok SN z dnia 7 sierpnia 2001 r., sygn. akt
I PKN 408/00, OSNP 2003/13/305). Pojęcie złej wiary mieści m.in. świadomość nienależności korzyści, jak również powinność takiej świadomości. Ogólnie rzecz ujmując, wzbogacony powinien liczyć się z obowiązkiem zwrotu przede wszystkim wtedy, gdy wie, że korzyść mu się nie należy, a zatem gdy zna wadliwość podstawy prawnej świadczenia
(por. wyrok SN z dnia 13 maja 1986 r., sygn. akt IV PR 176/85, LEX nr 14642). Tak samo należy potraktować przypadek, gdy wzbogacony jest przekonany, że korzyść mu się należy, jednak na podstawie okoliczności sprawy obiektywnie powinien liczyć się z możliwością zwrotu (por. wyrok SN z dnia 2 marca 2010 r., sygn. akt II PK 246/09, LEX nr 574533).

W niniejszej sprawie powód dobrowolnie ponosił wydatki, których zwrotu
od pozwanej obecnie się domaga. Strony wspólnie prowadziły gospodarstwo domowe
i tworzyły rodzinę. Pozwana nie miała zatem podstaw przypuszczać, że powód w przyszłości może domagać się zwrotu ponoszonych wydatków, w tym prezentów. Zostały one przy tym zużyte w taki sposób, że nie jest już wzbogacona.

Należy również zwrócić uwagę na przepis art. 411 pkt 2 k.c., zgodnie z którym, nie można żądać zwrotu świadczenia, jeżeli spełnienie świadczenia czyni zadość zasadom współżycia społecznego.

Powyższy przepis znajduje zastosowanie w sytuacji gdy ten, kto spełnił świadczenie, nie był prawnie zobowiązany lub podstawa świadczenia odpadła, lecz można mu przypisać moralny obowiązek wobec przyjmującego świadczenie; w takiej sytuacji spełnienie świadczenia czyni zadość zasadom współżycia społecznego (por. wyrok SN z dnia
21 września 2004 r., sygn. akt II PK 18/2004, OSNP 2005/6/84). Jednocześnie o tym, czy świadczenie czyni zadość zasadom współżycia społecznego decyduje każdorazowo całokształt okoliczności konkretnego przypadku; czynią zadość zasadom współżycia społecznego zwłaszcza tzw. świadczenia quasi-alimentacyjne (por. wyrok SN z dnia 17 lutego 2000 r., sygn. akt I PKN 537/99, OSNP 2001/14/461). Przesłanka zgodności z zasadami współżycia społecznego i czynieniu im zadość odwołuje się do systemu wartości i ocen, dlatego powinna być ona dokładnie badana w każdej sytuacji faktycznej związanej z jej podniesieniem. Nie będzie więc można żądać zwrotu świadczenia, gdy odpowiada ono obowiązkom akceptowanym przez społeczeństwo lub też przyjętym zwyczajom postępowania (B. Paul, Koncepcje rozliczeń majątkowych między konkubentami, PS 2003, nr 3, s. 16;
A. Rzetecka-Gil, Komentarz do art. 411 k.c., teza 22, op. system prawny LEX).

Jak wskazano wyżej, w okresie objętym pozwem strony były małżeństwem
i prowadziły wspólne gospodarstwo domowe. Powód zajmował się finansami domu i opłacał rachunki. Pozwana niewątpliwie jednak również czyniła starania w zakresie dbałości
o założoną rodzinę. Prawie przez cały okres objęty sporem pracowała osiągając dochody na dobrym, choć niższym od powoda, poziomie. Powód nie twierdził nawet, a tym bardziej nie udowodnił, aby wszystkie opłaty i koszty obciążające ich budżet domowy ponosił wyłącznie on. Przyznał, iż obie strony kupowały żywność i środki czystości. Przy czym różnica
w wysokości wydatków ponoszonych na ten cel przez każdą ze stron uzasadniona jest, zdaniem Sądu, różnicą w wysokości dochodów. Strony nie umówiły się, jak dokładnie będą dzielić się wydatkami. Dochodzone kwoty stanowią przy tym środki zgromadzone na rachunkach bankowych i dostępne na karcie kredytowej, a przeznaczone na codzienne utrzymanie oraz zwykłe domowe wydatki stron, tj. prąd, abonament RTV, ubezpieczenie domu, w którym strony wspólnie zamieszkiwały, ubezpieczenie garażu stanowiącego wyłączną własność powoda i lokalu początkowo należącego do obojga, a następnie wyłącznie do powoda, w którym zamieszkiwał ich syn, zakup urządzenia AGD, a ponadto prezenty darowane żonie przez męża. Skoro sytuacja finansowa powoda zarówno w okresie pracy zarobkowej, jak i po przejściu na emeryturę pozwalała mu na ponoszenie tych wydatków
z własnych środków i czynił to dobrowolnie, ich spełnienie pozostawało w zgodzie
z zasadami współżycia społecznego.

Podsumowując, Sąd nie znalazł podstaw do uwzględnienia powództwa z przepisach prawa cywilnego materialnego, a dodatkowo za jego oddaleniem przemawiały przepisy prawa rodzinnego i opiekuńczego.

Wobec tego na podstawie art. 347 k.p.c. Sąd uchylił w całości wyrok zaoczny wydany w niniejszej sprawie i powództwo oddalił.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c., zasądzając
od powoda na rzecz pozwanej 2.400 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika (§ 6 pkt 5 obowiązującego na dzień w niesienia pozwu rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, t.j. Dz. U. z 2013 r.,
poz. 461). Opłata sądowa od sprzeciwu od wyroku zaocznego obciążała zaś pozwaną stosownie do art. 348 k.p.c.