Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 612/17

UZASADNIENIE

Wyrokiem zaocznym z dnia 31 stycznia 2017 r. , w sprawie I C 59/17 Sąd Rejonowy w Zgierzu zasądził od A. S. na rzecz (...) Ltd z siedzibą w V. kwotę 1.091,70 zł z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotnej stopy kredytu lombardowego NBP w skali roku od dnia 17 lutego 2016 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 632,97 zł tytułem zwrotu kosztów procesu ; oddalił powództwo w pozostałej części i nadał wyrokowi zaocznemu rygor natychmiastowej wykonalności.

Sąd Rejonowy ustalił i zważył, że A. S. dokonała rejestracji w systemie informatycznym (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przekazując dane wymagane przez spółkę. Po wygenerowaniu profilu klienta, (...) sp. z o.o. przesłała stronie pozwanej ramową umowę pożyczki regulującą zasady udzielenia pożyczek z wygenerowanym dla tej umowy indywidualnym numerem pożyczki. Pozwana dokonała przelewu na rachunek (...) sp. z o.o. kwoty 0,01 złotych, wskazując w tytule przelewu unikalny kod potwierdzający Ramową umowę pożyczki. Zgodnie z § 2.2 umowy ramowej, pożyczkę uważało się za udzieloną w momencie zaksięgowania przelewu na indywidualnym koncie bankowym pożyczkobiorcy. W dniu 29 grudnia 2015 roku w związku z zaakceptowaniem wniosku o udzielenie pożyczki oraz dokonaniem przez pozwanego przelewu kwoty 0,01 złotych na rachunek pożyczkodawcy, (...) sp. z o.o. dokonała przelewu kwoty pożyczki
w wysokości 1500 złotych na rachunek bankowy strony pozwanej. Pożyczka nie zawierała opłaty administracyjnej. Termin zwrotu pożyczki upływał w dniu 18 stycznia 2016 roku. Zgodnie z umową, za czas opóźnienia naliczane były odsetki w wysokości maksymalnej określonej w art. 359 § 2 k.p.c., tj. czterokrotnej wysokości kredytu lombardowego NBP. W przypadku nieterminowej spłaty pożyczki, pożyczkobiorca obciążony również został obowiązkiem uiszczenia opłaty za upomnienie drogą telefoniczną, drogą elektroniczną oraz w formie SMS zgodnie z tabelą opłat i prowizji stanowiąca załącznik nr 4 do ramowej umowy pożyczki. W dniu 1 czerwca 2016 roku (...) spółka z ograniczona odpowiedzialnością z siedzibą
w W. zawarła z (...) z siedzibą w V. (Malta) umowę cesji wierzytelności, w tym wierzytelności wobec pozwanej z tytułu zawartej przez nią umowy pożyczki. Pismem z dnia 6 października 2016 r. powód zawiadomił pozwaną o cesji i wezwał do spłaty zaległości w terminie 7 dni od daty doręczenia wezwania. Sąd Rejonowy wskazał, że stosownie do art. 720 § 1 k.c., przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Umowa została zawarta bez jednoczesnej obecności obu stron, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość w rozumieniu ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. 144, poz. 1204, z późn. zm.). Powód dochodził zapłaty kwoty 1633,30 zł. W treści pozwu wskazał, że całkowita kwota pożyczki do spłaty wynosiła 1500 zł. Powód wskazał również, iż pozwana dokonała częściowej wpłaty na kwotę 408,30 złotych. Na dochodzoną pozwem kwotę złożyć się miała również opłata w wysokości 135 złotych tytułem prowizji. Nadto w myśl twierdzeń pozwu powód miał obciążyć pozwaną kosztami działań mających na celu uzyskanie wpłaty, takich jak upomnienia i monity wysyłane drogą listową czy telefoniczną w łącznej kwocie 135 złotych. Stosownie do przepisu art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. W myśl art. 232 k.p.c., strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Sąd może dopuścić dowód nie wskazany przez stronę. Art. 232 k.p.c. dotyczy ciężaru dowodu
w znaczeniu formalnym tj. kto powinien przedstawiać dowody, a art. 6 k.c. - ciężaru dowodzenia w znaczeniu materialnym tj. kto poniesie skutki nieudowodnienia faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Zdaniem Sądu I Instancji ze zgromadzonego materiału dowodowego nie wynika, aby udzielona pozwanej pożyczka przewidywała zapłatę przez nią jakiejkolwiek prowizji. Umowa w ogóle nie posługuje się takim pojęciem a jedynie pojęciem „opłaty administracyjnej”. Z umowy wynika także, iż pożyczka udzielona pozwanej zwolniona była od opłaty administracyjnej. Powódka nie może także zdecydować się, czy kwota 135 złotych dochodzona jest przez nią tytułem prowizji czy opłat za czynności windykacyjne. Powódka nie przedstawiła żadnego zestawienia, które obrazowałoby jakie czynności windykacyjne były podejmowane wobec pozwanej. W oparciu jedynie o tabelę opłat za upomnienie drogą telefoniczną oraz drogą elektroniczną w formie SMS stanowiącej załącznik numer 3 do ramowej umowy pożyczki Sąd Rejonowy nie był w stanie ustalić czy koszty te zostały naliczone zgodnie z jej warunkami.

Apelację od tego wyroku złożyła strona powodowa. Zarzuciła Sądowi Rejonowemu naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy , tj. art. 339 § 2 k.p.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że przytoczone przez powódkę twierdzenia dotyczące kosztów pożyczki budzą uzasadnione wątpliwości, co z kolei wyklucza możliwość przyjęcia za prawdziwe twierdzeń powódki; art. 321 k.p.c. poprzez wydanie wyroku co do przedmiotu nieobjętego żądaniem – strona powodowa bowiem nigdy nie składała żądania orzeczenia kwoty, która została zasądzona; została orzeczona kwota niższa niż określona w żądaniu pozwu poprzez mylne ustalenia Sądu co do uzasadnienia pozwu; uzasadnienie orzeczonej kwoty wskazuje na błąd w ustaleniach faktycznych poczynionych przez Sąd; art. 233 § 1 k.p.c. polegające na przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów poprzez dowolną , a nie swobodną ocenę dowodów zgromadzonych w sprawie, polegającą na przyjęciu, iż skoro z uzasadnienia pozwu wynika, iż pozwana dokonała częściowej spłaty zadłużenia w kwocie 403,30 zł żądanie pozwu powinni być pomniejszone o tę kwotę; naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 58 § 1 k.c. w zw. z art. 385 1 k.c. poprzez uznanie, że postanowienie umowy dotyczące kosztów pożyczki stanowi klauzulę abuzywną. W konkluzji wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku przez dalsze zasądzenie kwoty 541,60 zł wraz z odsetkami.

Sąd Okręgowy zważył,

co następuje :

Apelacja jest bezzasadna. Nie doszło wbrew tezie apelacji do naruszenia przepisu art. 339 § 2 k.p.c. Twierdzenia dotyczące kosztów pożyczki budziły nie tyle wątpliwości , co bardzo poważne wątpliwości, co wykluczyło przyjęcia za prawdziwe twierdzeń pozwu w tej kwestii . Wątpliwości te wywiódł Sąd I instancji w uzasadnieniu skarżonego wyroku, a jego rozważania w tej materii nie polegają na błędzie .

Zarzut naruszenia przepisu art. 321 k.p.c. poprzez orzeczenie co do przedmiotu nie objętego żądaniem , w sytuacji gdy skonstruowany został przez radcę prawnego uznać należy za co najmniej zaskakujący . Strona powodowa żądała zasądzenia od pozwanej kwoty1.498,30 zł , zaś Sąd Rejonowy zasądził kwotę 1.091,70 zł oddalając powództwo w pozostałej części.

Nie może ostać się zarzut naruszenia przepisu art. 233 § 1 k.p.c. Strona powodowa nie zauważa, że żądała zasądzenia kwoty 1.498,30 zł z tytułu udzielonej pożyczki . Skoro pozwana dokonała częściowej spłaty , obowiązkiem Sądu meriti było, rozważenie, czy zaliczenie tej wpłaty na inne świadczenia niż spłata pożyczki było prawidłowe . Sąd Rejonowy ocenił te okoliczności wykazując przede wszystkim nieudowodnienie obowiązku poniesienia przez pozwana innych kosztów . Stąd dokonana ocena jest prawidłowa . W tym kontekście bezprzedmiotowym jest zarzut naruszenia prawa materialnego , skoro wyrok oparto przede wszystkim na zasadzie ciężaru dowodu . Sąd Okręgowy w postepowaniu apelacyjnym nie uwzględnił wniosku dowodowego zawartego w apelacji albowiem nie było żadnego powodu aby dowodu tego nie przedstawić przed Sądem Rejonowym.

W tym stanie rzeczy, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację.