Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V RC 415/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 03 czerwca 2015 r. (data wpływu) powódka T. P., działając za pośrednictwem pełnomocnika wniosła o zasądzenie od pozwanego R. P. tytułem przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny kwoty po 4.420 zł miesięcznie, płatnej od dnia 1 kwietnia 2015 roku do dnia 10. każdego miesiąca z góry z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności którejkolwiek z rat oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego /k.1-7/.

Na rozprawie z dnia 21 lipca 2015 roku pełnomocnik powódki podtrzymał powództwo za okres od 1 kwietnia 2015 roku do 7 maja 2015 roku. W pozostałym zakresie wniósł o przekazanie sprawy do Sądu Okręgowego w Warszawie, do którego w dniu 07.05.2015r. został wniesiony przez pozwanego R. P. pozew o rozwód. Pełnomocnik pozwanego natomiast wniósł o oddalenie powództwa /k. 135, 140/.

Postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 21 lipca 2015r. Sąd Rejonowy dla Warszawy M. w W. przekazał sprawę z powództwa T. P. przeciwko R. P. o przyczynianie się do zaspokajania potrzeb rodziny w zakresie dotyczącym roszczenia za okres od 07 maja 2015r. do Sądu Okręgowego w Warszawie, przed którym od dnia 07.05.2015r. toczy się sprawa o rozwód z powództwa pozwanego sygn. akt XXIV C 460/15 (k. 143).

Sąd Okręgowy w Warszawie postanowieniem z dnia 21.08.2015r. sygn. akt XXIV C 460/15 prawomocnie udzielił zabezpieczenia na czas trwania postępowania rozwodowego zasądzając od pozwanego na rzecz powódki kwotę 2000 zł miesięcznie tytułem przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny i w pozostałym zakresie wniosek oddalił (k. 783-786).

Pismem z dnia 8 czerwca 2016 roku pełnomocnik powódki ostatecznie sprecyzował powództwo i wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki tytułem przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny za okres od 01.04.2015r. do 07.05.2015r. kwoty w wysokości 2.900 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 01.07.2015r. (dzień następujący po odebraniu pozwu przez pozwanego) do dnia zapłaty. Wniósł też o zasądzenie na rzecz powódki kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego /k. 867a/.

Na rozprawie z dnia 8 czerwca 2016 roku strona powodowa poparła swoje stanowisko zawarte w piśmie procesowym z dnia 8 czerwca 2016 roku, a strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego /k. 875/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka T. P. oraz pozwany R. P. w dniu 6 lipca 2002 roku zawarli związek małżeński /k. 9/.

Dnia 7 maja 2015 roku do Sądu Okręgowego w Warszawie został wniesiony przez pozwanego pozew o rozwiązanie małżeństwa stron przez rozwód. Obecnie w dalszym ciągu toczy się między stronami sprawa o rozwód pod sygn. akt XXIV C 460/15.

Ponadto między stronami toczy się przed tut. Sądem także sprawa z powództwa pozwanego o rozdzielność majątkową /k. 874/.

Powódka T. P. – ma obecnie 55 lat, z wykształcenia jest magistrem administracji. Ma dwóch dorosłych synów z poprzedniego związku – (...) i M. Z. (1). Razem z pozwanym posiada mieszkanie przy ul. (...) w W. gdzie obecnie mieszka pozwany wraz ze swoim bratem. Powódka mieszka we wsi K., gdzie wcześniej strony mieszkały razem. Miejsce zamieszkania stron było uzależnione od miejsca oddelegowania pozwanego w związku z zatrudnieniem. I tak strony mieszkały w B., następnie pozwany w R. skąd wrócił w dniu 07 lutego 2015r. Powódka miała z pozwanym oddzielne konta. Na co dzień korzystała z karty kredytowej pozwanego. Nie było na niej ustanowionego wówczas żadnego limitu. Powódka opłacała wszystkie rachunki za mieszkanie, robiła zakupy, zajmowała się domem. Większość z tych kosztów była ponoszona z pieniędzy pozwanego. Do dnia 7 lutego 2015 roku strony prowadziły wspólne gospodarstwo domowe.

Związek powódki z pozwanym zakończył się faktycznie gdy pozwany wrócił ze studiów z R. w dniu 07 lutego 2015r. Od dnia 15 lutego 2015 roku strony nie mieszkają już razem. Pozwany przeprowadził się do wspólnego lokalu stron przy ul. (...) w W., a powódka pozostała w K..

Powódka posiada prawo do 1/3 nieruchomości o powierzchni 30 arów, którą uzyskała w spadku po ojcu. Nie czerpie z tego żadnych dochodów. Posiada od 10 lat wierzytelność prawomocnie zasądzoną przez Sąd Rejonowy w Elblągu na kwotę w wysokości 30 tysięcy złotych. Dwa razy podejmowała kroki by ją wyegzekwować, jednak próby te okazały się bezskuteczne. Już nie liczy, że kiedykolwiek odzyska przedmiotową kwotę.

W 2011 roku powódka przestała prowadzić działalność gospodarczą związaną z doradztwem finansowym. Miała wtedy początki depresji. Od tego momentu leczyła się w związku z depresją /k. 56-65/. Od lipca 2013 roku do lutego 2015 roku prowadziła domowy pensjonat dla zwierząt. W związku z tym przygotowywała także wniosek o dofinansowanie z UE i sprawdzała jakie jest zapotrzebowanie na taką działalność. Z powodu depresji przestała jednak prowadzenia pensjonatu dla zwierząt. Ostatnie dochody jakie uzyskała z tej działalności były w styczniu 2015 roku. Podczas swojego pobytu w miejscowości K. powódka od czasu wyprowadzki pozwanego, opiekowała się tylko dwoma owczarkami niemieckimi, które należą do stron. W marcu 2015r. powódka otrzymała kwotę 1200 zł za okres 3 miesięcy – I-III 2015r. z tytułu udziału w zarządzie wspólnoty B. 20. Zostały spożytkowane przez powódkę na zaległe płatności za okres I-III 2015r. za światło, Internet, podatek od nieruchomości.

Decyzją Prezydenta m.st. W. z dnia 13 kwietnia 2015 r. powódka została zarejestrowana jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku i zakwalifikowana do tzw. III profilu osób bezrobotnych /k. 16/. Ze względu na pogarszający się stan zdrowia w dniu 14 kwietnia 2015 r. powódka złożyła rezygnację z pełnienia funkcji członka zarządu Wspólnoty B. 20.

Z zeznania PIT powódki za 2014 rok wynika, iż uzyskała dochód w wysokości 4.400 zł /k. 10-15/. Za 2015 rok była to kwota 2000 zł /k. 843-844/.

T. P. jest po operacjach usunięcia guza jajnika. Cierpi również na silną depresję na tle lękowym. Choroba uniemożliwia jej czasami wykonywanie najprostszych czynności. W związku ze swoimi dolegliwościami dnia 8 kwietnia 2015 roku rozpoczęła w W. terapię /k. 55, 753-763/. Jeździła na nią do Dziennego Oddziału Zaburzeń Nerwicowych Wojskowego Instytutu Medycznego. Na przedmiotową terapię jeździła codziennie od poniedziałku do piątku. W jedną stronę była to odległość 40 km z miejscowości K.. Na terapię dzienną, po pięć razy w tygodniu uczęszczała do 26 września 2015 roku.

Od momentu zakończenia tej terapii znajduje się pod opieką lekarza psychiatry ze szpitala na ul. (...). Chodzi do niego na wizyty dwa razy w tygodniu. Miesięczny koszt tych wizyt to 450 złotych. Dnia 7 lipca 2016r. ma kontrolną wizytę w celu sprawdzenia swojego stanu zdrowia oraz tego czy kwalifikuje się na następne tury terapii. Powódka nie może uczestniczyć w bezpłatnych terapiach gdyż wykorzystała już swój limit w tym zakresie.

W styczniu 2015r. sytuacja powódki była bardzo trudna, depresja u powódki bardzo się nasiliła. Pozwany przebywał w R., natomiast powódka na wsi K.. W lutym 2015r. gdy pozwany zamieszkał przy ul. (...) to stan zdrowia powódki był tak poważny, iż syn M. Z. (1) zabrał powódkę do swojego miejsca zamieszkania, zaprowadził do lekarza psychiatry. Wówczas powódce pomagała jej rodzina, w szczególności siostra D. T. i synowie M. Z. (2) i M. Z. (1).

Powódka ocenia, iż od lutego 2015 roku do kwietnia 2015 roku, jej waga ze względu na zanik łaknienia przy depresji spadła o 10 kg. Z tego też względu zmuszona była do zakupu nowych ubrań dla siebie.

W okresie od 01 kwietnia 2015r. do 07 maja 2015r. powódka mieszkała w K., nie posiadała żadnych dochodów, oszczędności, dysponowała limitem na karcie kredytowej pozwanego w kwocie 1000 zł miesięcznie, którą mogła płacić wyłącznie w terminalach płatniczych.

Po Ś. Wielkanocnych w kwietniu 2015r. powódka podjęła codzienną terapię w szpitalu przy ul (...), która trwała do września 2015r. Powodowało to konieczność codziennego poruszania się samochodem, przy czym z K. do miejsca rehabilitacji było w jedną stronę 40 km. Powódka nie mogła jeździć innym środkiem komunikacji gdyż miejscowość K. mieści się 10 km od stacji kolejowej, a wycofano wszelkie inne środki transportu publicznego. Ponadto musiała być zawsze na godz. 9:00 na terapii, a 3 spóźnienia powodowały automatycznie wypisanie z terapii. W związku z koniecznością dojazdów na terapię powódka rozmawiała z pozwanym i zaproponowała mu wtedy żeby zamienił się na mieszkania, aby na czas terapii mogła ona zamieszkać przy ul. (...), a pozwany w miejscowości K.. Pozwany nie wyraził zgody na taka zamianę.

Powódka do 17 marca 2015 roku korzystała z karty kredytowej pozwanego bez limitu środków finansowych. Wtedy to pozwany zablokował przedmiotową kartę. Odblokował ją dopiero 8 kwietnia 2015 roku z limitem 1000 zł miesięcznie. Od 1 kwietnia do 7 maja 2015r. powódka nie posiadając żadnych własnych dochodów oraz oszczędności pożyczała pieniądze, jak również były one przekazywane w zakupach. Powódka nie mogła korzystać z karty na bazarze czy w sklepach w K., gdzie nie ma terminala płatniczego oraz zapłacić rachunków. W okresie od dnia 01.04.2015r. do dnia (...) syn M. Z. (2) pożyczył powódce kwotę 500 zł, dwukrotnie zrobił zakupy za kwoty po 150 zł (k. 827-829). Syn M. Z. (1) pożyczył powódce 750 zł, zrobił zakupy za kwotę 300 zł oraz kupił paliwo za 200 zł (k. 829-832), natomiast siostra powódki D. T. pożyczyła jej 06.05.2015r. kwotę 650 zł (k. 765-767).

Swoje miesięczne koszty utrzymania powódka określiła na kwotę w wysokości 4380 złotych od dnia 08.04.2015r. kiedy zaczęła jeździć na terapię do W.. Na przedmiotową sumę składał się także koszt paliwa w wysokości 1320 złotych, w tym koszt wymiany opon z zimowych na letnie, wymiana żarówek, drobne naprawy na łączną kwotę 260 zł. Powódka pozostałe koszty utrzymania w tym okresie ocenia na kwotę 2350 złotych. Składa się na to: 1200 zł - wyżywienie, karma dla dwóch owczarków niemieckich - 250 złotych, światło w domu w K. - 168 zł, internet – 50 zł, gaz butlowy – 50 zł, środki czystości – 250 złotych, zakup odzieży – 500 zł, woda – 35 zł, leki antydepresyjne i uspokajające - 100 złotych, opał – 260 zł (k.17, 873-875).

Pozwany R. P. ma obecnie 46 lat, jest zawodowym żołnierzem w stopniu pułkownika, posiada wyższe wykształcenie, studiował w R.. Mieszka wraz ze swoim bratem we wspólnym mieszkaniu powódki i pozwanego przy ul. (...) w W.. Z tytułu wykonywanej pracy w Zarządzie Planowania i Programowania (...) Sił Zbrojnych MON podstawowe uposażenie pozwanego to kwota w wysokości 8.881,60 zł brutto miesięcznie (k. 105, 792) .

Z zeznania podatkowego PIT-11 za 2014 rok pozwanego wynika, iż uzyskał dochód w wysokości 126.933,03 zł /k. 66, 106-109/, a w 2015 rok uzyskał dochód w kwocie 128.254,26 zł /k. 868-869/.

Pozwany jest współwłaścicielem działki o powierzchni 0,2511 ha, na której usytuowany jest dom we wsi K. oraz współwłaścicielem mieszkania własnościowego przy ul. (...) w W.. Ponadto posiada akcje w spółkach prawa handlowego o łącznej wartości 87.335,08 zł w spółkach 08 O., Alchemia, B., MEWA, (...) M., (...) S.A., Z.. Posiada również konta oszczędnościowe w (...) Banku (...) S.A. oraz Banku (...) S.A. /k. 97-99, 101-103/.

Według pozwanego kwota z limitem w wysokości 1000 zł do jakiej powódka miała dostęp była dla niej wystarczająca. Według niego na nieruchomość w K. potrzeba: na media – prąd i wodę oraz internet - 200 złotych miesięcznie, na paliwo - 500-600 złotych,

Pozwany określając swoje miesięczne wydatki wskazał m.in., że płaci 2000 złotych miesięcznie kredytu hipotecznego /k. 87/. Ponadto, że od marca 2015 roku, kwotę w wysokości 1500 złotych miesięcznie przekazuje bratu tytułem spłaty pożyczki na remont w K.. Do swoich kosztów comiesięcznych zaliczył też koszty mieszkania na ul. (...) - 500-600 złotych miesięcznie. Na ubezpieczenia mieszkań i samochodu potrzebuje - 2000 złotych rocznie, ubezpieczenie powódki -150 złotych miesięcznie, bilet miesięczny – (...) -100 zł /k. 80, 138-140/ .

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w tym na podstawie dowodu z przesłuchania powódki T. P. /k. 135-138, 873-875/, zeznań pozwanego R. P. /k.138-140/, zeznań świadków: D. T. /k. 765-767/, M. Z. (2) /k. 827-829/, M. Z. (1) /k. 829-832/ oraz dowodów z dokumentów, które nie zostały zakwestionowane przez strony.

Sąd dał wiarę zeznaniom wszystkich świadków przesłuchanych w sprawie, zeznania ich są jasne, logiczne, wzajemnie się uzupełniają. Wprawdzie istnieją różnice w zakresie kwot przekazanych przez syna M. powódce gdyż powódka zeznała, iż jest to kwota chyba 1500 zł natomiast świadek M. Z. (2) zeznał, iż pożyczył kwotę 500 zł w gotówce i dwa razy robił zakupy na kwoty po 150 zł. W zakresie wysokości kwot pożyczonych przez świadków powódce Sąd oparł się na zeznaniach świadków, gdyż nie każdą pomoc traktowali jako pożyczkę.

Sąd zważył, co następuje:.

Zgodnie z treścią art. 27 k.r.o. oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. Zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym.

Na podstawie powyższego uznać należy zatem, iż obydwoje małżonkowie są obowiązani przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny. Mając to na uwadze Sąd uwzględnił powództwo jednakże tylko w części.

W pierwszej kolejności podkreślenia wymaga fakt, iż w czasie kiedy strony mieszkały jeszcze razem to na pozwanym ciążył ciężar utrzymania rodziny gdyż powódka uzyskiwała znacznie mniejsze od pozwanego dochody. Ograniczały się one jedynie do kwoty 400 zł miesięcznie z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu Wspólnoty B. 20 oraz stosunkowo niewielkich sum pozyskiwanych z prowadzonego przez nią pensjonatu dla zwierząt. Tymczasem, jak wynika z zeznania podatkowego pozwanego za 2015 rok, uzyskał w 2015 roku 128.254,26 zł dochodu. Ponadto nadmienić trzeba, iż z całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż to powódka wszystkie opłaty związane z codziennymi wydatkami opłacała właśnie z uzyskiwanych przez siebie dochodów, ale przede wszystkim z dochodów pozwanego. Korzystała ze środków uzyskiwanych przez pozwanego za pomocą karty kredytowej, na której nie było ustawionego żadnego limitu do 17 marca 2015r. Wówczas pozwany zablokował kartę i umożliwił korzystanie dopiero w dniu 08 kwietnia 2015r. z limitem miesięcznym w wysokości 1000 zł.

W okresie objętym niniejszym powództwem powódka na skutek pogłębiającej się depresji w tym czasie już nigdzie nie pracowała, mieszkała sama we wsi K., a na dodatek musiała dojeżdżać codziennie do W. na terapię. Zatem niewątpliwie nie uzyskiwała już wtedy żadnych dochodów, a ponoszone przez nią koszty utrzymania uległy zwiększeniu. Na wzrost przedmiotowych wydatków miało też wpływ zachowanie pozwanego, który zmienił w należącym do nich mieszkaniu zamki i nie zgodził się ażeby pozwana podczas odbywanej przez nią terapii mieszkała w W..

W ocenie Sądu w okresie od dnia 1 kwietnia 2015 roku do dnia 6 maja 2015 roku (żądanie za okres od 07.05.2015r. zostało przekazane do Sądu Okręgowego do sprawy o rozwód k. 143) usprawiedliwione koszty utrzymania powódki wyniosły łącznie 3.400 zł. Wskazać zatem trzeba, iż kwota ta obejmuje jeden pełny miesiąc – kwiecień 2015r. i około 1/5 miesiąca maja 2015r. Sąd uznał, iż powódka mogła w tym czasie korzystać z karty pozwanego, tj. wykorzystać 1.200 zł. Na przedmiotową sumę składa się kwota jednego miesięcznego limitu – 1000 zł oraz 1/5 kwoty z miesiąca maja - 200 zł. Zdaniem Sądu pozostała kwota potrzebna do jej utrzymania powinna obciążać pozwanego, tj. 2.200 zł gdyż powódka udowodniła, iż swoje potrzeby zaspokoiła środkami pożyczonymi od siostry i dwóch synów przesłuchanych w charakterze świadków.

Sąd uznał, iż w skali miesiąca kwietnia 2015r. koszty utrzymania powódki wynosiły około 3000 zł. Na przedmiotową sumę składa się: wyżywienie – około 800 zł, leki – 100 zł, media – 150 zł, telefon – 130 zł, Internet – 50 zł, opał – 200 zł, woda – 30 zł, chemia, kosmetyki – 200 zł, ubrania – 400 zł, utrzymanie psów – 150 zł, gaz butlowy – 50 zł, paliwo – 600 zł, koszty wymiany opon i drobne naprawy w kwietniu 2015r. - 200 zł Zdaniem Sądu wydatki ponoszone przez powódkę w większym zakresie nie zostały przez nią udowodnione. Wobec powyższego i przy uwzględnieniu, iż powódka w maju 2015r. nie wymieniała opon, nie robiła drobnych napraw samochodu, kupiła mniej odzieży Sąd ustalił, iż usprawiedliwione potrzeby powódki w okresie 01-06 maj 2015r. wyniosły ok. 400 zł. Zatem usprawiedliwione koszty utrzymania powódki w okresie od 01.04.2015r. do 06.05.2015r. wyniosły łącznie kwotę 3400 zł. Koszty w kwocie 1200 zł powódka pokryła używając karty kredytowej z limitem miesięcznym 1000 zł.

Zdaniem Sądu brak jest jakichkolwiek wątpliwości, iż powódka w okresie objętym żądaniem nie posiadała środków by zaspokoić swoje usprawiedliwione potrzeby. Pozwany nie wykazał aby powódka posiadała oszczędności lub dochody, a twierdzenia, iż środki z karty kredytowej z limitem 1000 zł miesięcznie powinny wystarczyć nie znajdują uzasadnienia w materiale dowodowym. Powódka musiała ponosić duże koszty związane z dojazdami na terapię, wobec gwałtownego schudnięcia i codziennego uczestnictwa w terapii musiała zakupić nową odzież, a w związku z tym, iż nie miała apetytu z powodu depresji to wyżywienie musiało być odpowiednie co też podwyższało jego koszt zakupu.

Sąd chciałby się również odnieść do sytuacji kosztów utrzymania pozwanego. W ocenie Sądu nie zasługuje na uwzględnienie wskazywany przez niego wydatek w postaci spłaty pożyczki zaciągniętej od brata. Wskazać należy, iż według pozwanego pożyczka ta została zaciągnięta w miesiącu marcu a więc już po wyprowadzeniu się. Sąd nie dał wiary twierdzeniom pozwanego w tym zakresie. Niezależnie jednak od tego należy zauważyć, iż dochody pozwanego pozwalają i tak na zapłacenie powódce za przedmiotowy okres kwoty 2.200 zł. nawet gdyby pozwany do spłaty pożyczki na rzecz brata rzeczywiście był zobowiązany. Należy podkreślić, iż dochód pozwanego z tytułu wyłącznie zatrudnienia w MON wyniósł w 2015r. kwotę 128.254,26 zł. Pozwany przedłożył Sądowi wyłącznie Pit 11 za 2015r., a nie jak był zobowiązany do przedłożenia zeznania podatkowego za 2015r. (k. 839).

Mając zatem na uwadze powyższe Sąd, na podstawie art. 27 kro orzekł jak w sentencji zasądzając od pozwanego na rzecz powódki kwotę 2200 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 01.07.2015r., tj. od dnia następnego po odebraniu przez pozwanego odpisu pozwu (k. 130). W pozostałym zakresie Sąd oddalił powództwo.

O kosztach Sąd orzekł na mocy art. 98 kpc. Powódka, jako osoba dochodząca roszczeń alimentacyjnych, zgodnie z art. 96 ust. 1 pkt 2) ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2014r. poz. 1025 ze zm.) nie ma obowiązku uiszczania kosztów sądowych. W zakresie oddalonego powództwa Sąd nie obciążył powódki kosztami zastępstwa procesowego.

Sąd zasądził na podstawie § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. 2013 poz. 461 ze zm.) od pozwanego na rzecz powódki kwotę 600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc orzeczono o rygorze natychmiastowej wykonalności.