Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 415/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 listopada 2013 r.

Sąd Apelacyjny - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Bożena Grubba (spr.)

Sędziowie:

SSA Iwona Krzeczowska - Lasoń

SSA Barbara Mazur

Protokolant:

sekr.sądowy Wioletta Blach

po rozpoznaniu w dniu 21 listopada 2013 r. w Gdańsku

sprawy M. R.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o prawo do renty

na skutek apelacji M. R.

od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku VIII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 30 listopada 2012 r., sygn. akt VIII U 1508/11

I.  oddala apelację;

II.  przyznaje radcy prawnemu B. F. ze Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Gdańsku kwotę 147,60 (sto czterdzieści siedem 60/100) złotych tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu za II instancję.

Sygnatura akt: III AUa 415/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 16 maja 2011 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił ubezpieczonej M. R. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, z uwagi na to, że Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 6 maja 2011 r. uznała, że nie jest ona osobą niezdolną do pracy.

Ubezpieczona odwołała się od powyższej decyzji, wnosząc o jej zmianę z uwagi na utrzymującą się niezdolność do pracy oraz o przyznanie jej pełnomocnika z urzędu ze specjalnością w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Organ ubezpieczeniowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie i o dopuszczenie dowodu z opinii biegłych sądowych lekarzy, a w uzasadnieniu powołał się na argumentację podniesioną w zaskarżonej decyzji.

W piśmie procesowym z dnia 5 grudnia 2011 r. ubezpieczona wniosła o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego psychiatry na okoliczność oceny jej stanu zdrowia, a w szczególności, czy pozwala ona na wykonywanie pracy zawodowej. Podkreślił również, że cierpi z powodu nadciśnienia tętniczego oraz boreliozy.

Na rozprawie z dnia 26 listopada 2012 r. pełnomocnik ubezpieczonej wniósł o zasądzenie na jego rzecz kosztów nieopłaconego zastępstwa procesowego.

Wyrokiem z dnia 30 listopada 2012 r. Sąd Okręgowy w Gdańsku VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie oraz przyznał adwokat B. F. kwotę 60 zł plus VAT od Skarbu Państwa Kasa Sądu Okręgowego w Gdańsku, z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Powyższe rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy oparł na następujących ustaleniach i rozważaniach:

Ubezpieczona K. R., ur. dnia (...), z zawodu jest ekonomistą, a ostatnio wykonywała pracę sekretarki medycznej.

W okresie od 20 października 2008 r. do 14 października 2009 r. ubezpieczona pobierała zasiłek rehabilitacyjny.

Decyzją z dnia 3 grudnia 2009 r. organ rentowy przyznał ubezpieczonej prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 15 października 2009 r. do dnia 31 maja 2011 r.

Powyższe okoliczności są w niniejszej sprawie niesporne a nadto wynikają z akt rentowych.

Dnia 14 marca 2011 r. ubezpieczona złożyła w organie rentowym wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Lekarz Orzecznik ZUS rozpoznał u ubezpieczonej zaburzenia osobowości, przebyte zaburzenia adaptacyjno-depresyjne, nadciśnienie tętnicze bez udokumentowanych zmian narządowych, astmę oskrzelową bez zaburzeń wentylacji oraz przebytą boreliozę. Jednakże na tym tle w orzeczeniu z dnia 2 kwietnia 2011 r. nie stwierdził u niej niezdolności do pracy.

Od powyższego orzeczenia ubezpieczona złożył sprzeciw, wobec czego została ponownie poddana badaniu przez Komisję Lekarską ZUS. Komisja dokonała tożsamego rozpoznania co Lekarz Orzecznik. W orzeczeniu z dnia 6 maja 2011 r. Komisja Lekarska ZUS uznała, że ubezpieczona nie jest niezdolna do pracy.

W związku z powyższym, zaskarżoną w niniejszym postępowaniu decyzją z dnia 16 maja 2011 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił ubezpieczonej M. R. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Ustalenia w sprawie wymagało, czy stan zdrowia strony wskazuje, że utraciła ona całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Przy ocenie stopnia i trwałości niezdolności do pracy należy ustalić stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowości przekwalifikowania zawodowego biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychiczne, najwcześniejszą datę powstania ustalonego stopnia niezdolności do pracy oraz trwałość lub przewidywany okres (od kiedy do kiedy) niezdolności do pracy.

W związku z tym, Sąd I instancji na podstawie art. 279, 284 i 292 k.p.c. dopuścił dowód z opinii dwóch biegłych sądowych lekarzy reumatologa, internisty-kardiologa, psychiatry, pulmonologa oraz neurologa, zgodnie z rodzajem schorzeń występujących u ubezpieczonej.

Biegły sądowy psychiatra rozpoznał u ubezpieczonej zaburzenia adaptacyjne o obrazie neurasteniczno-depresyjnym z komponentą lękową miernie nasilone oraz osobowość nieprawidłowo ukształtowaną. Jednakże, w jego ocenie stan zdrowia psychicznego nie uzasadnia uznania M. R. za niezdolną do pracy po dniu 31 maja 2011 r.

Biegły sądowy internista-kardiolog wskazał na występowanie u ubezpieczonej nadciśnienia tętniczego oraz skurczy dodatkowych serca pochodzenia nadkomorowego, jednak uznał, że stan zdrowia strony nie wskazuje, że utraciła ona całkowicie bądź częściowo zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu,

Biegły sądowy reumatolog wskazał u ubezpieczonej przewlekły zespół bólowy stawów i uznał, że okoliczność ta nie powoduje u niej niezdolności do pracy.

Biegły sądowy pulmonolog wskazał na występowanie u ubezpieczonej podejrzenia astmy oskrzelowej łagodnej, jednak nie podał, że schorzenie układu oddechowego nie powoduje swym nasileniem długotrwałej niezdolności do pracy.

Biegły sądowy neurolog rozpoznał u ubezpieczonej nawracający zespół bólowy w obserwacji oraz zaburzenia adaptacyjne w wywiadzie nie powodujące długotrwałej niezdolności do pracy.

Swoje ustalenia w niniejszej sprawie Sąd Okręgowy oparł na podstawie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, w tym w szczególności na podstawie akt rentowych, którym jako dokumentom urzędowym, sporządzonym w przepisanej formie przez powołane do tego organy należało dać wiarę co do tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Strony nie kwestionowały okoliczności wykazanych w treści w/w dokumentacji, toteż nie budziły one również wątpliwości Sądu. Nadto, ustaleń w sprawie Sąd I instancji dokonał na podstawie treści opinii biegłych sądowych lekarzy reumatologa, internisty-kardiologa, psychiatry, pulmonolog oraz neurologa.

Sąd Okręgowy zważył, iż zgodnie z treścią art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.), renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia łącznie następujące warunki:

1. jest niezdolny do pracy,

2. ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

3. niezdolność do pracy powstała w okresie ubezpieczenia albo nie później niż w okresie 18 miesięcy od jego ustania.

Zgodnie natomiast z treścią przepisu art. 12 cytowanej ustawy, niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Natomiast częściowo niezdolną do pracy jest osobą, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji.

W art. 13 ust. 1 w/w ustawy wskazano z kolei, że przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji i możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie było, czy ubezpieczona M. R. spełniła wszystkie wymagane warunki do przyznania jej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, a w tym, czy jest niezdolna do pracy. Spełnienie pozostałych warunków było między stronami niesporne.

Celem ustalenia, czy stan zdrowia strony wskazuje, że utraciła całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii dwóch biegłych sądowych lekarzy specjalistów: reumatologa, internisty-kardiologa, psychiatry, pulmonologa oraz neurologa, zgodnie z rodzajem schorzeń występujących u ubezpieczonej.

Biegli rozpoznali u ubezpieczonej zaburzenia adaptacyjne o obrazie neurasteniczno-depresyjnym z komponentą lękową miernie nasilone, osobowość nieprawidłowo ukształtowaną, nadciśnienie tętnicze, skurczy dodatkowe serca pochodzenia nadkomorowego, przewlekły zespół bólowy stawów, podejrzenie astmy oskrzelowej łagodnej, nawracający zespół bólowy w obserwacji oraz zaburzenia adaptacyjne w wywiadzie. Mimo to, biegli w sposób jednoznaczny wyrazili swoje stanowisko, wskazując, że ubezpieczona nie jest niezdolna do pracy.

Sąd Okręgowy przyjął przedstawione opinie biegłych za podstawę rozstrzygnięcia w sprawie, ponieważ w jego ocenie są one miarodajne, wnioski w nich wysnute logiczne i właściwe, a ich uzasadnienie jest wyczerpujące i przekonywujące. Z treści sporządzonych opinii jednoznacznie wynika, iż wnioskodawczyni nie jest osobą niezdolną do pracy.

Sąd I instancji podkreślił również, że biegli sądowi, dokonując oceny zdolności ubezpieczonej do pracy wzięli pod uwagę jej wykształcenie i dotychczas wykonywaną pracę. Tym samym, ubezpieczona jest zdolna do wykonywania pracy zgodnie ze swoim wykształceniem lub posiadanymi kwalifikacjami, tj. może wykonywać pracę dotychczasową, a także w zawodzie wyuczonym (z zawodu jest ekonomistą, a ostatnio wykonywała pracę sekretarki medycznej).

Specyfika oceny dowodu z opinii biegłych wyraża się z tym, że sfera merytoryczna opinii kontrolowana jest przez Sąd, który nie posiada wiadomości specjalnych, tylko w zakresie zgodności z zasadami logicznego myślenia, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej. Kryteria oceny tego dowodu stanowią również: poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania sformułowanych w nich stanowisk oraz stopień stanowczości wyrażonych w nich ocen.

Opinie sporządzone przez ww. biegłych sądowych w niniejszej sprawie są – w ocenie Sądu – wnikliwe i wyczerpujące, logiczne i spójne, a wnioski w nich zawarte prawidłowo uzasadnione. Zostały one wydane przez lekarzy specjalistów o specjalności adekwatnej do rodzaju schorzeń rozpoznanych u M. R., o uznanym autorytecie i dużym doświadczeniu zawodowym oraz długoletniej praktyce. Opinie zostały wydane po uprzednio przeprowadzonym badaniu wnioskodawczyni oraz zapoznaniu się ze zgromadzoną przezeń dokumentacją medyczną. Biegli w sposób wyczerpujący i przekonywujący wskazali dlaczego wydali opinie powyższej treści. Dodatkowo podkreślenia wymaga, że żadna ze stron nie kwestionowała opinii biegłych, a więc nie budziły one również wątpliwości Sądu.

Reasumując, Sąd Okręgowy stwierdził, że ubezpieczona nie spełniała wszystkich warunków koniecznych do przyznania jej renty z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres, ponieważ nie jest niezdolna do pracy. W związku z tym, zaskarżona decyzja pozwanego jest prawidłowa i jako taka odpowiada prawu.

W konkluzji z przytoczonych wyżej względów Sąd Okręgowy, w punkcie I wyroku, na mocy art. 477 14 § 1 k.p.c. w zw. z cytowanymi wyżej przepisami, odwołanie oddalił.

Natomiast w punkcie II wyroku Sąd, na podstawie art. 108 k.p.c. oraz art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sadowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2005 r., Nr.167, poz. 1398) rozstrzygnął w przedmiocie kosztów postępowania, przejmując je na Skarb Państwa, mając na względzie fakt, iż strony niniejszego postępowania jako postępowania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, są na podstawie art. 96 ust. 1 pkt 4 oraz art. 98 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sadowych w sprawach oraz art. 114 ust. 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz.1585 j.t.), zwolnione od ich ponoszenia. W konsekwencji, w przedmiocie kosztów zastępstwa procesowego Sąd Okręgowy kierując się uregulowaną w przepisach art. 98 § 1 i 3 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania i na podstawie art. 99 k.p.c. oraz w oparciu o § 2 ust. 1 i 2 w zw. z § 12 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenie przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. z 2002 r., Nr 163, poz. 1348), przyznał adwokatowi B. F. kwotę 60 zł plus VAT od Skarbu Państwa Kasa Sądu Okręgowego w Gdańsku z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Apelację od wyroku wywiodła wnioskodawczyni, zaskarżając go w części oddalającej odwołanie tj. pkt. 1 i zarzucając:

1) błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia, polegający na nie ustaleniu wszelkich okoliczności mających przedmiotowe znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, a przez to przyjęcie, że stan zdrowia powódki uległ poprawie i nie jest niezdolna do pracy,

2) naruszenie art. 231 k.p.c., art. 285 k.p.c. i art. 286 k.p.c. polegające na błędnym uznaniu za ustalone faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy i nie wyjaśnienie okoliczności, które wpłynęły na polepszenie stanu zdrowia powódki oraz określenia momentu w którym ono nastąpiło,

3) naruszenie normy prawnej zawartej w art. 299 w zw. z art. 473 k.p.c., poprzez nie przesłuchanie powódki - M. R.,

Wskazując na powyższe, ubezpieczona wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa w całości oraz zasądzenie na rzecz strony powodowej kosztów procesu, w tym zastępstwa procesowego za obie instancje według norm przepisanych, ewentualnie o uchylenie wyroku Sądu I Instancji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu przy uwzględnieniu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa w postępowaniu odwoławczym.

W uzasadnieniu apelacji skarżąca podniosła, że Sąd Okręgowy oddalił wniosek pełnomocnika strony powodowej o przesłuchanie M. R., zaś jej wyjaśnienia mogłyby zakwestionować opinię sporządzone przez biegłych odnośnie jej stanu zdrowia i rzekomej jego poprawy oraz przedstawić nowe okoliczności mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy.

Zgodnie z treścią art. 473 k.p.c., w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych nie stosuje się przepisów ograniczających dopuszczalność dowodu ze świadków i z przesłuchania stron, co oznacza, że fakty, od których uzależnione jest prawo do świadczeń mogą być udowadniane przez przesłuchanie strony w każdym stadium postępowania sądowego.

Zdaniem skarżącej, Sąd I instancji naruszył normę prawną wynikającą z treści art. 285 k.p.c., poprzez niepodanie w opinii biegłych lekarzy okoliczności, które wpłynęły na polepszenie stanu zdrowia powódki oraz określenia momentu w którym ono nastąpiło. Wnioskodawczyni zakwestionowała uzasadnienie sporządzone przez biegłych sądowych, którzy nie wskazali przyczyn, ani momentu od którego nastąpiło poprawienie jej sytuacji zdrowotnej oraz nie odnieśli się do faktu, że te same przyczyny stanowiły podstawę do orzeczenia czasowej niezdolności do pracy i przyznania renty. Ponadto, nie wykazali, że zachodzą okoliczności pozwalające na odróżnienie stanu zdrowia powódki od dnia 12 listopada 2009 r. tj. konsultacji lekarskiej ze stanem zdrowia ubezpieczonej na dzień sporządzenia opinii.

Wnioskodawczyni przywołała m.in. orzeczenie z dnia 13 października 1998 r. w sprawie o sygn. akt II KKN 225/96, w którym Sąd Najwyższy stwierdził, że aby opinia miała moc przekonującą, nie wystarczy, by biegli przedstawili swoją ostateczną konkluzję, lecz powinni oni wskazać drogę, która doprowadziła ich do odpowiedzi na postawione pytania. W szczególności opinia powinna zawierać opis metod i sposobu przeprowadzania badań, określenie porządku w jakim je przeprowadzono oraz przytaczać wszystkie argumenty oparte na stwierdzonych okolicznościach, które mają związek z badanymi faktami, a które podbudowane są fachowymi wyjaśnieniami biegłych.

W ocenie ubezpieczonej, Sąd Okręgowy naruszył normę prawną wynikającą z treści art. 286 k.p.c., poprzez nie przesłuchanie biegłych lekarzy sporządzających opinię na okoliczności w nich przedstawione. Według bowiem poglądu występującego w doktrynie i judykaturze pominięcie wezwania biegłego, który złożył pisemną opinię, jest sprzeczne z zasadą bezpośredniości i może być podstawą apelacji. Biegły musi stanąć przed Sądem m. in. po to, aby strony mogły mu zadać pytania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelację wnioskodawczyni należało oddalić.

Przedmiotem niniejszej sprawy była kwestia czy ubezpieczona M. R. po 31 maja 2011 r. jest nadal częściowo bądź całkowicie niezdolna do pracy, a tym samym czy nabyła prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy w oparciu o przepis art. 61 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (tj. Dz.U. nr 153/2009r. poz. 1227 ze zm. – dalej: „ustawa emerytalna”).

Niezdolność do pracy definiuje art. 12 ustawy, w myśl którego niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu (ust. 1). Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy (ust. 2). Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji (ust. 3).

Stosownie natomiast do treści art. 13 ust. 1 pkt 1 - 2 ustawy, przy ocenie stopnia i trwałości niezdolności do pracy oraz rokowania, co do odzyskania zdolności do zatrudnienia uwzględnia się również stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia względnie rehabilitacji, a także możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

Dodać jeszcze należy, iż w sprawach o ubezpieczenia społeczne sąd bada legalność decyzji na dzień jej wydania (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 20 maja 2004 r., II UK 395/03, OSNP 2005 nr 3, poz. 43 oraz z dnia 7 lutego 2006 r., I UK 154/05, LEX nr 272581), co oznacza, iż oceny medycznej i zawodowej dla oceny zdolności/niezdolności do pracy należy dokonywać również na tę datę. Postępowanie dowodowe przed sądem jest postępowaniem sprawdzającym, weryfikującym ustalenia dokonane przez organ rentowy (por. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 9 maja 2007 r., I UZP 1/07, OSNP 2007 nr 21-22, poz. 323). Sąd nie ma obowiązku przeprowadzenia dowodów w celu ustalenia niezdolności do pracy, która miała powstać po wydaniu zaskarżonej odwołaniem decyzji odmawiającej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 stycznia 2005 r., I UK 152/04, OSNP 2005 nr 17, poz. 273). Biegli sądowi, przeprowadzający na zlecenie sądu badanie stanu zdrowia ubezpieczonego, nie zastępują lekarza orzecznika ZUS, ani komisji lekarskiej ZUS. Jedynie zgodnie z posiadaną przez nich wiedzą specjalistyczną poddają merytorycznej ocenie trafność wydanego orzeczenia o zdolności do pracy lub jej braku. Dlatego też ewentualna późniejsza (po wydaniu decyzji) zmiana stanu zdrowia ubezpieczonego nie może stanowić – co do zasady – podstawy do uwzględnienia odwołania. W takim wypadku, stosownie do przepisu art. 477 14 § 4 k.p.c., sąd uchyla decyzję, przekazuje sprawę o rozpoznania organowi rentowemu i umarza postępowanie.

Jeśli chodzi o ustalenia co do stanu zdrowia wnioskodawczyni, należy stwierdzić, iż Sąd Okręgowy prawidłowo poczynił je po przeprowadzeniu postępowania dowodowego z udziałem biegłych sądowych o specjalnościach adekwatnych do ujawnionych u wnioskodawczyni schorzeń, czyli biegłych psychiatry, kardiologa – internisty, reumatologa, oraz pulmonologa. Ze względu na specjalistyczny charakter wiedzy wymaganej przy ocenie rodzaju schorzeń i stopnia ich zaawansowania decydujących o zdolności danej osoby do pracy, sąd zobligowany jest bowiem oprzeć się na opinii biegłych i nie może dokonywać ustaleń we wskazanym powyżej zakresie wbrew wnioskom wynikającym z prawidłowo sporządzonych i uzasadnionych opinii biegłych sądowych (tak np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 2007r., III UK 130/06, OSNP 2008/7-8/113; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 lutego 2010r., II UK 191/09, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2010r., I UK 204/09).

Po przeprowadzeniu przedmiotowych badań oraz zapoznaniu się z dokumentacją lekarską wnioskodawczyni biegli rozpoznali u wnioskodawczyni szereg schorzeń (zaburzenia adaptacyjne o obrazie neurasteniczno – depresyjnym z komponentą lękową miernie nasilone, nadciśnienie tętnicze, skurcze dodatkowe serca, pochodzenia nadkomorowego, przewlekły zespół bólowy stawów, podejrzenie astmy oskrzelowej łagodnej), jednocześnie jednak wskazując, iż stopień ich natężenia nie powoduje u niej niezdolności do pracy. Co więcej, biegły psychiatra stwierdził, iż zaburzenia adaptacyjne u wnioskodawczyni maja charakter przemijający, natomiast przedłużanie niezdolności do pracy u młodej i sprawnej fizycznie kobiety zagraża wykształceniu się wtórnej bezradności życiowej i utrwaleniu zaburzeń nerwicowych.

Jako że w trakcie postępowania sądowego, w związku z wystosowanym przez wnioskodawczynię pismem zaistniała potrzeba wyjaśnienia, czy ubezpieczona cierpi na chorobę W., Sąd Okręgowy dodatkowo dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego neurologa. Biegły ten stwierdził, iż wnioskodawczyni jest sprawna ruchowo, bowiem badaniem przedmiotowym nie stwierdzono ograniczenia ruchomości stawów, w tym kręgosłupa, ani objawów świadczących o uszkodzeniu ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego. Zgłaszane drżenie kończyn nie ma charakteru stałego, ale tło czynnościowe. Biegły wykluczył także występowanie u wnioskodawczyni choroby W. oraz stwierdził, iż zgłaszane dolegliwości nie ograniczają długotrwale jej zdolności do pracy.

Sąd Apelacyjny nie widzi podstaw, by kwestionować rzetelność i prawidłowość powyższych opinii, gdyż zostały one wydane przez biegłych o specjalnościach adekwatnych
do zgłaszanych przez ubezpieczoną dolegliwości, zarówno w oparciu o badanie przedmiotowe, jak i na podstawie znajdującej się w aktach dokumentacji medycznej. Powyższe opinie odpowiadają również wymogom stawianym przez art. 285 § 1 k.p.c., albowiem zostały uzasadnione w sposób przystępny i są zrozumiałe dla osób niedysponujących wiedzą medyczną, zaś wnioski swoje biegli sformułowali jasno i czytelnie. Z opinii biegłych jednoznacznie wynika, iż stan zdrowia ubezpieczonej poprawił się, a poprawa ta polega na polega na zmniejszeniu objawów chorobowych, które przy poprzednim wniosku ubezpieczonej zadecydowały o uznaniu jej za osobę częściowo niezdolną do pracy. Ocena opinii dokonana w oparciu o właściwe dla jej przedmiotu kryteria zgodności
z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, przy uwzględnieniu poziomu wiedzy biegłych, podstaw teoretycznych zaprezentowanego stanowiska, a także sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych wniosków przekonuje, iż są one miarodajne
dla poczynienia ustaleń w przedmiocie zdolności wnioskodawczyni do pracy na tle jej zdrowia fizycznego i psychicznego.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego, wnioski wyprowadzone przez Sąd Okręgowy
na podstawie przedmiotowej opinii są logicznie poprawne i właściwie uargumentowane.
W związku z powyższym Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw do podważenia oceny tego dowodu dokonanej przez Sąd Okręgowy.

Odnosząc się do apelacji wnioskodawczyni, wskazać trzeba, iż nie zawiera ona zarzutów mogących skutkować zmianą wyroku Sądu I instancji. W ocenie Sądu II instancji, postępowanie dowodowe przed Sądem I instancji zostało przeprowadzone w sposób prawidłowy i wyczerpujący, zaś wnioski wyciągnięte na jego podstawie - trafne i logiczne. Skarżąca nie wykazała, aby biegłym sporządzającym opinie w niniejszej sprawie zarzucić można było brak wnikliwego zbadania ubezpieczonej czy też stronniczość. Nie można też postawić Sądowi Okręgowemu zarzutu, iż bezpodstawnie oddalił wniosek o przesłuchanie ubezpieczonej. Zgodnie z poglądem doktryny, wynikająca z art. 473 k.p.c. reguła niestosowania w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych przepisów ograniczających dopuszczalność dowodu ze świadków i z przesłuchania stron odnosi się do względnych ograniczeń dowodowych z art. 302 § 1 k.p.c., co oznacza, iż w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych sąd przesłucha stronę niezależnie od tego, czy istnieje możliwość przesłuchania także drugiej strony (zob. J. Bodio, Komentarz aktualizowany do art. 473 Kodeksu postępowania cywilnego, Lex). Przepis ten nie oznacza natomiast, iż dowód zeznań ubezpieczonej jest w stanie samodzielnie zakwestionować wartość dowodową opinii biegłych. Sąd nie posiada wystarczającej wiedzy medycznej, aby z zeznań ubezpieczonej dotyczących jej stanu zdrowia wyciągać wnioski, dlatego też rozstrzygając sprawę opiera się na opinii biegłych lekarzy. Uwagi strony dotyczące przeprowadzonych przez biegłych badań, jak również wyciągniętych przez nich na tej podstawie wniosków dotyczących stanu zdrowia wnioskodawczyni winny bowiem zostać przez ubezpieczoną wskazane, zgodnie z zobowiązaniem Sądu, w pisemnych zarzutach do tej opinii. Jeśli zarzuty strony są uzasadnione, sąd winien dopuścić dowód z uzupełniającej opinii biegłych bądź też opinii nowych biegłych, jak też miało to miejsce w przedmiotowej sprawie (dodatkowe dopuszczenie dowodu z opinii biegłego neurologa). Wskazać także należy, iż wbrew twierdzeniom skarżącej, nieprzesłuchanie jej nie oznaczało wcale pominięcia jej odczuć oraz wiedzy na temat występujących u niej schorzeń. Jak wynika z opinii biegłych, przed sporządzeniem ich oraz przeprowadzeniem przedmiotowych badań, biegli wysłuchali bowiem ubezpieczonej, a wyniki tego wywiadu uwzględnili w sporządzonych opiniach.

Sąd Apelacyjny nie dopatrzył się również naruszenia przez Sąd I instancji art. 286 k.p.c. poprzez nieprzesłuchanie biegłych lekarzy. Wskazać należy, iż art. 286 k.p.c. nie kreuje wobec sądu obowiązku przesłuchania biegłych, a jedynie daje sądowi możliwość przeprowadzenia takiego dowodu w razie, kiedy opinia budzi uzasadnione wątpliwości, bądź też pozostały kwestie, które należałoby jeszcze wyjaśnić. Konieczność przedstawienia dodatkowej opinii przez tego samego lub innego biegłego zależy jednak od uznania sądu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 2002 r., II UKN 399/99, Lex nr 48120). W judykaturze wskazuje się, iż sąd powinien dostrzec taką potrzebę w szczególności jeżeli występuje rozbieżność, niezupełność lub niejasność opinii (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 czerwca 1973 r., I CR 271/73, LEX nr 7277; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1974 r., II CR 817/73, LEX nr 7404; uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 30 listopada 1999 r., II UKN 220/99, Lex nr 46321).

W ocenie Sądu II instancji, w niniejszej sprawie nie zachodziła potrzeba dodatkowego przesłuchania biegłych, bowiem sporządzone przez nich opinie były jasne, logiczne i należycie uzasadnione. Wynikało z nich także jednoznacznie, iż w przypadku wnioskodawczyni nie może być mowy o spełnieniu przesłanki niezdolności do pracy. Wbrew twierdzeniom skarżącej, biegli należycie także uzasadnili swoje opinie, bowiem przedstawili cały tok rozumowania, który doprowadził ich do ostatecznych wniosków, opisując informacje z wywiadu wnioskodawczyni, rozpoznane przez nich na podstawie badań oraz pozostałych danych schorzenia oraz wyjaśniając, dlaczego schorzenia te nie czynią ubezpieczonej niezdolną do pracy. Z przedłożonego przez skarżącą w odpowiedzi na opinie pisma z dnia 1 czerwca 2012 r. również nie wynikało, jakie wątpliwości opinie te wzbudziły u wnioskodawczyni. W związku z powyższym zarzuty wnioskodawczyni dotyczące naruszenia zarówno art. 286 k.p.c. jak i 285 k.p.c. uznać należy za niezasadne.

W tym stanie rzeczy, skoro zaskarżony wyrok odpowiada prawu, Sąd Apelacyjny
na zasadzie art. 385 k.p.c. oddalił apelację wnioskodawczyni, jak w sentencji wyroku.