Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 16 lutego 2017 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 02 lutego 2017 r. w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z powództwa P. P.

przeciwko Bank (...) S.A. z siedzibą w W.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

na skutek apelacji powoda P. P.

od wyroku Sądu Rejonowego w Ostrowie Wielkopolskim

z dnia 11 lipca 2016r. sygn. akt I C 1639/15

1.  oddala apelację,

2.  zasądza od powoda P. P. na rzecz pozwanego Banku (...) S.A. kwotę 3600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postepowaniu odwoławczym.

SSO Barbara Mokras SSO Wojciech Vogt SSO Jacek Chmura

II Ca 574/16

UZASADNIENIE

Powód P. P. wniósł przeciwko Bank (...) S.A. z siedzibą w W. o pozbawienie w całości tytułu wykonawczego w postaci Bankowego Tytułu Egzekucyjnego z dnia 11.03.2011 r. wystawionego przez pozwanego wraz z klauzulą wykonalności nadaną Postanowieniem Sądu Rejonowego w Ostrowie W.. z dnia 4.07.2011 r. Powód wniósł ponadto o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwu podniósł, iż umowa którą zawarł z pozwanym powinna być objęta rygorem wynikającym z ustawy o kredycie konsumenckim, a ponieważ nie zostały zachowane te rygory, to powód skorzystał stosownie z zapisów tej ustawy z sankcji kredytu darmowego, a to powoduje iż spłacił on zadłużenie wynikające z umowy. W świetle dyrektywy Komisji Europejskiej jak i Decyzji Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów kwota kosztów, w tym prowizji nie powinna stanowić kwoty kredytu

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów zastępstwa adwokackiego wg norm przepisanych. Pozwany wskazał, iż zawarta między stronami umowa nie podchodziła pod reżim dotyczących kredytu konsumenckiego, w ówcześnie obowiązującym stanie prawnym było dopuszczalne doliczanie do kredytów kosztów zawarcia kredytów, a Dyrektywy Komisji Europejskiej nie mogą być bezpośrednio stosowane, gdyż są one skierowane do Państw.

W toku postępowania powód podniósł dodatkowo, iż umowa nie została skutecznie wypowiedziana, co powodowało że powód nie miał podstaw do wystawienia bankowego tytułu wykonawczego.

Sąd Rejonowy w Ostrowie Wielkopolskim wyrokiem z dnia 11 lipca 2016 r. oddalił powództwo i orzekł o kosztach postępowania.

Apelację od powyższego wyroku złożył powód zaskarżając go w całości.

Zarzucił naruszenie przepisów postępowania, które mogły mieć wpływ na wynika sprawy, a mianowicie:

1.  art. 3 in fine w zw. z art. 232 k.p.c. przez przyjęcie, że pozwany udowodnił wysokość zadłużenia, a tymczasem pozwany mimo zastrzeżeń powoda w kwestii wysokości zobowiązania nie przedstawił żadnego dowodu na poparcie przedstawionych istotnych faktów,

2.  art. 233 § 1 k.p.c., przez dowolne a nie swobodne przyjęcie, że:

⚫

nie można potraktować spornej umowy jako dwóch różnych umów, a jednocześnie twierdzenie, że były to dwie umowy w tym umowa kredytu na sfinansowanie prowizji,

⚫

nie można potraktować pisma z dnia 5 czerwca 2010 r. jako potwierdzającego zawarcie umowy kredytu i pożyczki ponieważ zostało sporządzone przez system księgowy, a tymczasem pismo to jako oświadczenie woli i wiedzy zostało sporządzone przez dwóch pełnomocników pozwanego;

3.  art. 233 § 1 w zw. z art. 278 § 1 k.p.c. poprzez pominięcie powołania dowodu z opinii biegłego w celu ustalenia wysokości zobowiązania, a tymczasem wysokość zobowiązania jest sporna, a Sąd nie potrafił go ustalić,

4.  art. 233 § 1 k.p.c, przez nie dokonania wszechstronnego rozważenia przedstawionych dowodów a przez to błędne przyjęcie, że:

⚫

wysokość zobowiązania należna pozwanemu jest prawidłowa, a tymczasem powód w tabeli nr 1, 2 i 3 z dnia 17 czerwca 2015 r, wykazał inną wysokość tego zobowiązania;

⚫

pomiędzy stronami doszło do zawarcia jednej umowy pożyczki, a tymczasem jak wynika z pisma pozwanego z dnia 29 kwietnia 2010 r. i 5 czerwca 2010 r., pozwany potwierdził zawarcie, dwóch umów, tj. pożyczki oraz kredytu;

⚫

pozwany skutecznie wypowiedział umowy, a tymczasem jak wynika z wzorca umowy nr (...) (dalej wzorzec). aby skutecznie wypowiedzieć umowę należało uprzednio przesłać powodowi 3 wezwania do zapłaty a pozwany wysłał tylko 2 wezwania;

5.  art. 234 § 1 w zw. z art. 244 § 1 k.p.c. poprzez przyjęcie, że (...) oraz pisma pozwanego posiadają walor domniemania prawdziwości a przez to wiążą sąd, a tymczasem w postępowaniu cywilnym pisma te nie są dokumentami urzędowymi;

6.  art. 244 § 1 w zw. z art. 252 k.p.c., przez przyjęcie, że dokumenty wystawione przez pozwanego są dokumentami urzędowymi a powód powinien udowodnić ich nieprawdziwość;

7.  art. 253 zd. 2 k.p.c., przez błędne przyjęcie, że to powód ma udowodnić prawdziwość dokumentów pochodzących od pozwanego czerpiącego z nich korzyści;

8.  art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c, przez jego nie zastosowanie, w sytuacji gdy:

⚫

powód wykazał, że pozwany nieskutecznie wypowiedział zawarte umowy;

⚫

powód spłacił już całe zobowiązanie w związku z zaistniałą sankcją kredytu darmowego;

⚫

powód spłacił więcej niż twierdzi pozwany,

9.  art. 843 § 1 k.p.c., przez me przyjęcie zarzutów dotyczących wypowiedzenia umowy jako spóźnionych, a tymczasem powód bez swojej winy me powołał w pozwie tych zarzutów;

Nadto zapadłemu rozstrzygnięciu zarzucił naruszenie przez Sad prawa materialnego, a mianowicie:

10.  art. 6 k.c., przez jego błędne zastosowanie w zakresie przyjęcia, że pozwany a nie powód udowodnił wysokość zobowiązania;

11.  art.58§1k.c.w zw. z art. 2 ust. 2 oraz art. 3 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2011 r. o kredycie konsumenckim, przez jego nie zastosowanie w sytuacji gdy pozwany w celu obejścia przepisów prawa połączył dwie umowy w jedną,

12.  art. 61 § 2. k.c, przez jego błędne zastosowanie w zakresie przyjęcia, że skutecznie doręczono wypowiedzenie umowy, a tymczasem powód nie miał realnej możliwości odbioru wypowiedzenia;

13.  art. 65 § 2 k.c., przez jego nie zastosowanie, a przyjęcie, że strony łączył niestarannie zredagowany wzorzec, a tymczasem zamiarem stron było zawarcie umowy pożyczki w kwocie 80.000 zł oraz dodatkowej umowy kredytu w kwocie 4.210,52 zł. na sfinansowanie prowizji;

14.  art. 66 § 1 k.c. poprzez jego błędne zastosowanie w zakresie przyjęcia, że wniosek powoda o zawarcie umowy pożyczki w kwocie 80.000 zł a., nie stanowił oferty, a tymczasem wniosek ten określał istotne postanowienia umowy tj. zamiar pożyczenia ww. kwoty;

15.  art. 89 k.c, przez jego błędne zastosowanie w zakresie przyjęcia, że wypowiedzenie umowy pożyczki lub kredytu można uzależnić od zdarzenia przyszłego i niepewnego tymczasem ustawowym zakazem czynności warunkowych objęte są jednostronne czynności prawokształtujące;

16.  art. 353 ¹ w zw z art. 58 § 2 k.c, przez przyjęcie, że w dacie zawarcia niniejszego stosunku obligacyjnego w ramach swobody umów można było zawrzeć umowę pożyczki lub pożyczki z kredytem, a tymczasem taka umowa sprzeciwia się zasadą współżycia społecznego;

17.  art. 384 § 1 k.c. przez ich niezastosowanie, a tymczasem wzorzec umowy nie został wręczony powodowi przed zawarciem umowy,

18.  art. 385 §1 k.c. przez ich niezastosowanie, a tymczasem wzorzec umowy zawiera niejednoznaczne postanowienia,

19.  art. 720 § 1 w zw z art. 155 § 2 oraz art. 348 k.c. przez błędne zastosowanie w zakresie przyjęcia. iż strony łączyła umowa pożyczki pieniędzy w kwocie 84.210,52 zł., podczas gdy zebranego materiał dowodowy i przytoczone stwierdzenia w uzasadnieniu orzeczenia wskazują że strony łączyła umowa pożyczki ale do kwoty 80.000 zł., gdyż tylko tę kwotę wydał pozwany powodowi na własność;

20.  Art. 69 Prawo bankowe, przez jego niezastosowanie, a tymczasem powód otrzymał do dyspozycji od pozwanego 80.000 zł, a nie na własność kwotę 4.210,52 zł.;

Wskazując na powyższe zarzuty wniósł o zmianę orzeczenia i uwzględnienie powództwa w całości i zasądzenie kosztów za obie instancję.

Pozwany wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy w całości podziela ustalenia faktyczne i rozważania dokonane przez Sąd Rejonowy i uznaje je za własne. W takiej sytuacji gdy sąd odwoławczy orzeka na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w pierwszej instancji i aprobuje dotychczasowe ustalenia, nie musi ich powtarzać (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2007 r., II CSK 18/07, Lex nr 966804; orzeczenie Sadu Najwyższego z dnia 13 grudnia 1935 r., C III 680/34. Zb. Urz. 1936, poz. 379, z dnia 14 lutego 1938 r.., C II 21172/37, Przegląd Sądowy 1938, poz. 380 i z dnia 19 listopada 1998 r., III CKN 792/98, OSNC 1999, nr 4, poz. 83; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 2006 r., I CSK 147/05).

Sąd Rejonowy- wbrew zarzutom zawartym w apelacji – prawidłowo ustalił stan faktyczny. Wskazał dowody, na których się oparł i przyczyny dla których dowodom przeciwnym odmówił wiarygodności. Dokonana ocena nie jest oceną dowolną i nie wykracza poza zastrzeżona dla sądów zasadę swobodnej oceny dowodów.

Zgodnie z art. 843 k.p.c. w powództwie przeciwegzekucyjnym powód w pozwie powinien przytoczyć wszelkie zarzuty, jakie w tym czasie mógł zgłosić, pod rygorem utraty prawa korzystania z nich w dalszym postępowaniu. Właśnie § 3 tego artykułu przewiduje prekluzję procesową do zgłoszenia tego zarzutów stanowiących podstawę powództwa przeciwegzekucyjnego.

Zgodnie z tym przepisem wszystkie zarzuty powinny być zgłoszone już w pozwie, pod rygorem utraty prawa korzystania z nich w dalszym postępowaniu, chyba że powód wykaże, iż z przyczyn od siebie niezależnych nie mógł ich zgłosić w pozwie (por. Henryk Pietrzkowski, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Tom. V, redakcja naukowa Tadeusz Ereciński, Warszawa 2016, s. 391).

W niniejszym postępowaniu powód nie wykazał, że później podniesionych zarzutów nie mógł powołać w pozwie z przyczyn od siebie niezależnych. Wskazane w tym zakresie dowody nie mogą zasługiwać na wiarę i trafnie Sąd Rejonowy uznał, że fakt nieprzekazania powodowi korespondencji nie został przez powoda udowodniony. Powód pomija również – co wskazuje Sąd I instancji – że potwierdził on fakt skuteczności rozwiązania umowy podpisując porozumienie z dnia 4 stycznia 2012 r. i wtedy uznał zadłużenie wynikające z tej umowy. Zarzuty zawarte w apelacji dotyczące tych zarzutów są więc bezprzedmiotowe.

Z cała stanowczością należy stwierdzić, że Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, że umowa łącząca strony była jedną umową i dotyczyła kwoty 84.210,52 zł. W umowie tej w sposób wyraźny jest wskazane, że pożyczka udzielona jest w kwocie 84.210,52 zł. W dalszej części rozdzielone są tylko kwoty, na które miała zostać przeznaczona kwota udzielonej pożyczki, tzn. kwota 80.000 zł na zakup mieszkania płatna w dwóch ratach po spełnieniu warunku ( przedłożeniu aktu notarialnego) oraz kwota 4.210,52 zł na pokrycie kosztów prowizji. Okoliczności te wynikają wprost z umowy, a z okoliczności sprawy jasno wynika, że strony dokładnie wiedziały czego dotyczą poszczególne kwoty. Żadne okoliczności nie wskazywały na to, że są to dwie umowy. Umowa łącznie obejmowała wszystkie warunki. Nie była możliwa jej odrębna realizacja.

Zarzuty podniesione w tym zakresie są bezzasadne.

Ustalenia Sądu Rejonowego w tym zakresie nie naruszają prawa procesowego. Uznając natomiast prawidłowość tych ustaleń faktycznych zarzuty dotyczące naruszenia prawa materialnego są bezprzedmiotowe, gdyż powód sformułował je w ten sposób, że dotyczą one jedynie ustalonego przez powoda stanu faktycznego, a nie stanu faktycznego ustalonego przez Sąd I instancji.

Skoro więc strony zawarły umowę pożyczki i dotyczyła ona kwoty 84.210,52 zł, to zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2001 r. o kredycie konsumenckim, ustawy tej nie stosuje się do umów o kredyt konsumencki o wysokości większej niż 80.000 zł.

Sąd Rejonowy prawidłowo więc nie zastosował tych przepisów do zobowiązań powoda.

Należy również podkreślić, że w umowach zawartych pod rządami ustawy z dnia 20 lipca 2001 r. o kredycie konsumenckim dopuszczalne było kredytowanie przez bank kosztów prowizji, w przypadku pożyczki, która obejmuje oprócz kwoty kapitału również kwotę prowizji. W takiej sytuacji łączna kwota pożyczki stanowi kwotę od której zależy, czy umowa podpada pod ustawę o kredycie konsumenckim. Przepisy tej ustawy nie zawierały bowiem żadnego wyłączenia w tym zakresie.

W obecnie obowiązującej ustawie o kredycie konsumenckim kwestie te są inaczej uregulowane, ale stosownie do treści art. 66 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim, do umów zawartych przed dniem wejście w życie ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.

Powód zarzucając nieustalenie przez Sąd wysokości zadłużenia pomija, że pozwany przedstawił dowód w postaci podpisanego przez powoda zawartego z bankiem porozumienia w sprawie spłaty zadłużenia Nr (...), gdzie pozwany uznał dług na kwotę 61.859,34 zł i strony ustaliły oprocentowanie do zadłużenia. Przeprowadzania więc dowodu z opinii biegłego na powyższą okoliczność było zbędne.

Sąd Rejonowy również odniósł się do treści dyrektyw Parlamentu Europejskiego jak i do braku znaczenia prawnego Decyzji P. UOKiK, która to decyzja odnosiła się do innego stanu prawnego.

Również wyrok Sądu Okręgowego w Kaliszu z dnia 13 grudnia 2016 r. – przedłożony przez powoda wraz z uzasadnieniem – nie może mieć znaczenia dla rozstrzygnięcia, gdyż dotyczy innego stanu faktycznego i innych zgłoszonych w pozwie zarzutów.

Zarzut, że umowa nie została skutecznie wypowiedziana jest zarzutem nietrafnym i Sąd Okręgowy w całości podziela ustalenia i rozważania w tym zakresie dokonane przez Sąd I instancji. Ponadto zarzut ten jest zarzutem spóźnionym w świetle art. 843 § 3 k.p.c.,

Ponadto należy podkreślić, że strony w umowie wskazały adres do korespondencji i dlatego wszelka korespondencja wysłana i doręczona pod wskazany adres wywołuje skutki prawne wynikające z umowy.

Mając na uwadze powyższe okoliczności należało, zgodnie z art. 385 k.p.c., orzec jak w sentencji. O kosztach orzeczono zgodnie z art. 98 k.p.c.

Wojciech Vogt Jacek Chmura Barbara Mokras