Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE

Powód - (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. domagał się zasądzenia od pozwanego - Szpitala (...) im. dr A. J. w B. kwoty 3.638,58 zł wraz z odsetkami ustawowymi od kwot: 1.388,99 zł i 2.249,59 zł liczonymi od dnia wniesienia pozwu, tj. od 7 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty oraz zasądzania kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 1.217 zł.

W uzasadnieniu powód podał, że sprzedawał pozwanemu sprzęt medyczny, należności z tego tytułu były jednak regulowane z opóźnieniem. Wobec tego powód wystawił pozwanemu noty odsetkowe odpowiednio w dniu 31 grudnia 2012 r. na kwotę 1.388,99 zł (nota odsetkowa nr (...)) oraz w dniu 31 grudnia 2013 r. na kwotę 2.966,29 zł (nota odsetkowa nr (...)). Powód wyjaśnił również, że w dniu 19 września 2014 r. skorygował należności wynikające z noty odsetkowej nr (...) wystawiając notę uznaniową - zmniejszając należność z tego tytułu o kwotę 716,70 zł, zatem do zapłaty pozostała kwota 2.249,59 zł. Powód podał również, że pomimo wezwania do zapłaty, dochodzona kwota nie została uregulowana.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanym w dniu 27 kwietnia 2016 r. referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Bydgoszczy orzekł zgodnie z żądaniem pozwu oraz rozstrzygnął o kosztach postępowania.

W sprzeciwie od powyższego nakazu zapłaty – zaskarżającym go w części, tj. w zakresie należności głównej w kwocie 1.388,99 zł wraz z odsetkami – pozwany domagał się oddalenia powództwa w powyższym zakresie ze względu na przedawnienie roszczenia oraz wniósł o zwrot kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Ponadto pozwany wniósł o nieobciążanie pozwanego kosztami procesu na podstawie art. 102 k.p.c., ewentualnie rozstrzygnięcie o kosztach postępowania według norm przepisanych, z uwzględnieniem częściowego jedynie zaskarżenia nakazu zapłaty.

W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany wskazał, że nota odsetkowa nr (...) została wystawiona w dniu 31 grudnia 2012 r. i dotyczyła należności wynikających z faktur, które – w momencie jej wystawienia – nie zostały zapłacone przez pozwanego. W ocenie pozwanego termin przedawnienia odsetek od faktur wskazanych w tej nocie upłynął w roku 2015.

W odpowiedzi na sprzeciw powód podniósł, że w odniesieniu do spornej noty okres przedawnienia ujętych tam odsetek rzeczywiście wynosił 3 lata, jednak termin zapłaty noty zakreślono na tym dokumencie na „5 dni od daty otrzymania wezwania”. Zatem bieg przedawnienia – w ocenie strony powodowej – dodając jeden dzień na doręczenie tej noty pozwanemu, należało liczyć od dnia 7 stycznia 2013 r. (uwzględniając, że 1 i 6 stycznia to dni ustawowo wolne od pracy), a powództwo w niniejszej sprawie zostało wniesione w dniu 7 stycznia 2016 r., tj. w ostatnim dniu przed przedawnieniem tej należności.

Zarządzeniem z dnia 2 czerwca 2016 r. stwierdzona została prawomocność ww. nakazu zapłaty z dnia 27 kwietnia 2016 r. w części dotyczącej kwoty 2.249,59 zł wraz z odsetkami.

Wyrokiem z dnia 20 lipca 2016 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.388,99 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 7 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty, a ponadto zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.317 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd pierwszej instancji ustalił, że powód sprzedawał pozwanemu sprzęt medyczny, pozwany uregulował zaś należności wynikające z wystawionych przez powoda faktur (...) po terminach płatności zakreślonych przez powoda.

W związku z powyższym powód w dniu 31 grudnia 2012 r. wystawił pozwanemu notę odsetkową o numerze (...) na łączną kwotę 1.388,99 zł, płatną w terminie 5 dni od daty otrzymania wezwania.

W dniu 30 września 2014 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty łącznej kwoty 192.172,29 zł m.in. z tytułu wystawionych not obciążeniowych. Pozwany do dnia wytoczenia powództwa nie uiścił jednak należności objętej pozwem.

Ustalając stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd Rejonowy oparł się na dowodach z dokumentów prywatnych, których wiarygodność nie budziła jego wątpliwości.

Sąd Rejonowy zważył, że w sprawie nie było sporne, iż strony zawarły umowę sprzedaży (art. 535 k.c.). Pozwany nie kwestionował, że dokonał z opóźnieniem zapłaty ceny w dochodzonym zakresie, podniósł natomiast zarzut przedawnienia.

Zgodnie z art. 117 § 1 k.c. z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba, że zrzeka się korzystania z tego zarzutu (art. 117 § 2 k.c.). Sąd pierwszej instancji podkreślił, że instytucja przedawnienia umożliwia skuteczne uchylenie się przez stronę pozwaną od spełnienia świadczenia. Po upływie wskazanych przepisami prawa terminów, w których roszczenie majątkowe przedawnia się następuje przekształcenie się zobowiązania pełnego w zobowiązanie niepełne (naturalne), czyli takie, którego zobowiązany spełnić nie musi, jeżeli podniesie zarzut przedawnienia.

W myśl art. 118 k.c. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej trzy lata. Zgodnie zaś z art. 120 § 1 k.c. bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie.

Powołana regulacja ma na celu zapewnienie pewności obrotu i jasności zakresu zobowiązania dłużnika. Bezczynność wierzyciela (zamierzona lub nie) mogłaby bowiem doprowadzić do utrzymywania bez ograniczeń stanu niepewności w tym zakresie.

Sąd pierwszej instancji przyjął, że w przypadku skapitalizowania odsetek podlegają one terminom przedawnienia od czasu ich skapitalizowania. Powód wystawił pozwanemu notę odsetkową w dniu 31 grudnia 2012 r. – wyznaczając 5-dniowy termin zapłaty – Sąd Rejonowy nie znalazł natomiast podstaw, aby wyznaczenie terminu zapłaty na kolejne 5 dni stanowiło przypadek omówiony w art. 120 § 1 k.c., ponieważ niewątpliwie był on zastrzeżony na korzyść pozwanego.

Przyjmując, iż nota została doręczona pozwanemu w najwcześniej możliwym terminie, tj. w dniu 2 stycznia 2013 r. (1 stycznia to dzień ustawowo wolny od pracy) i uwzględniając 5- dniowy termin płatności wynikający z noty odsetkowej termin spełnienia świadczenia upływał w dniu 7 stycznia 2013 r. Od wskazanej daty zaczął więc biec trzyletni termin przedawnienia roszczenia, który upłynął, w ocenie Sądu Rejonowego, w dniu 7 stycznia 2016 r. W tym też dniu powód wniósł pozew, a więc przed upływem terminu przedawnienia. W tej sytuacji, zdaniem tego Sądu, pozwany nie mógł uchylić się skutecznie od zaspokojenia roszczeń powoda.

Sąd Rejonowy zważył także, że stosownie do art. 476 k.c. dłużnik dopuszcza się zwłoki, jeżeli nie spełnia świadczenia w terminie. Zgodnie z art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona należą się odsetki ustawowe (art. 481 § 2 k.c.).

W ocenie tego Sądu powód prawidłowo skapitalizował odsetki i zażądał od nich dalszych odsetek od chwili wytoczenia o nie powództwa, w oparciu o art. 482 § 1 k.c..

O kosztach procesu Sąd pierwszej instancji orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 w zw. z art. 99 k.p.c. wskazując, że na koszty należne powodowi złożyły się : 100 zł tytułem opłaty od pozwu, 1.200 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika ustalone w oparciu o § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2015, poz. 1814 ze zm.) oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Sąd nie znalazł natomiast podstaw do zastosowania w niniejszej sprawie art. 102 k.p.c., wskazując, że trudna sytuacja ekonomiczna była problemem całego sektora publicznej służby zdrowia jeszcze przed zawarciem wyżej wymienionych umów przez strony, dlatego powód nie powinien być pozbawiony kosztów, które musiał ponieść, aby wyegzekwować swoje słuszne roszczenie.

Apelację od powyższego wyroku złożył pozwany zaskarżając go w całości i zarzucając mu :

3.  sprzeczność istotnych ustaleń faktycznych ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym poprzez uznanie, że terminy zapłaty i tym samym wymagalność roszczeń nie była określona i nie wynikała z faktur podczas gdy już z noty księgowej wystawionej przez powoda w dniu 31 grudnia 2012 r. wynika, ze takie terminy istniały,

4.  naruszenie prawa materialnego tj.:

- art. 120 § 1 k.c. w zw. 481 § 1 k.c. poprzez uznanie, że bieg terminu przedawnienia roszczenia rozpoczyna się od momentu wystawienia noty odsetkowej podczas gdy bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się od momentu upływu terminu płatności poszczególnych faktur,

- art. 119 k.c. w zw. z art. 118 k.c. i 117 k.c. poprzez uznanie, że kapitalizacja odsetek przerywa bieg terminu ich przedawnienia.

Wskazując na powyższe pozwany domagał się zmiany zaskarżonego wyroku i oddalenia powództwa, ewentualnie jego uchylenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji, a także zasądzenia od powoda kosztów postępowania za obie instancje.

W uzasadnieniu apelacji pozwany podkreślił, że teza Sądu pierwszej instancji jakoby dopiero wystawienie i wysłanie noty odsetkowej rozpoczyna bieg przedawnienia odsetek wykazywanych w tej nocie pozbawiona jest jakichkolwiek podstaw prawnych, nie została ona także należycie uargumentowana w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia. Pozwany podkreślił, że prawo materialne co do zasady nie reguluje instytucji kapitalizacji odsetek, jedynie w art. 482 k.c. – ale w kontekście procesowym, w zakresie określenia wartości przedmiotu sporu – mowa jest o powyższym. Instytucja kapitalizacji odsetek i wystawienie noty ma znaczenie przede wszystkim księgowe, nie jest zaś w żadnym razie, jak błędnie przyjął Sąd Rejonowy, czynnością wierzyciela o której mowa w art. 120 k.c. To faktury wskazywały odrębnie terminy płatności poszczególnych należności – co wynika z treści samej noty – a w momencie wytoczenia powództwa każda z nich była już przedawniona. W konsekwencji, w ocenie skarżącego, rozstrzygnięcie Sądu prowadzi do stworzenia nieznanej prawu instytucji przerwania przedawnienia przez kapitalizację. Prowadziłaby ona do tego, że wierzyciel mógłby wstrzymać się z dochodzeniem roszczeń, a następnie – jedynie poprzez wystawienie noty odsetkowej dotyczącej dowolnie zgrupowanych wielu faktur z różnymi terminami zapłaty – od początku liczyłby się od nich zbiorczo termin przedawnienia odsetek. Taka konstrukcja stoi jednak w całkowitej sprzeczności z zasadą wyrażoną w art. 119 k.c., według której terminy przedawnienia nie mogą być skracane, ani przedłużane przez czynność prawną.

W odpowiedzi na apelację powód domagał się jej oddalenia i zasądzenia od pozwanego kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym. Podniósł, że rozstrzygnięcie Sądu pierwszej instancji jest prawidłowe, a gdy chodzi o koszty procesu rozstrzyga ono także w zakresie należności głównej, której sprzeciw pozwanego nie obejmował.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego zasługiwała na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Okręgowego, rozpoznającego niniejszą sprawę w postępowaniu uproszczonym (art. 505 ¹ pkt 1 w zw. z art. 505 ¹² k.p.c.), Sąd Rejonowy dopuścił się naruszenia prawa materialnego bezpostawnie przyjmując, że dochodzone roszczenie – w zakresie w jakim nie stał się prawomocny nakaz zapłaty wydany w postępowaniu upominawczym (art. 505 § 2 k.p.c.) – nie jest przedawnione.

Przede wszystkim nie można podzielić poglądu, że odsetki za opóźnienie w spełnieniu świadczenia, którego termin był oznaczony, stają się wymagalne dopiero od chwili wezwania dłużnika do ich zapłaty (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 czerwca 2010 r., IV CSK 16/10, LEX nr 885019).

Kwestia wymagalności odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego była przedmiotem rozważań Sądu Najwyższego w wyroku z dnia 8 marca 2002 r., III CKN 548/00 (OSNC 2003, nr 5, poz. 60). W uzasadnieniu tego orzeczenia wyjaśnione zostało, że przepis art. 455 k.c. rozróżnia zobowiązania terminowe i bezterminowe, a z jego treści wynika, iż o przekształceniu zobowiązań bezterminowych w terminowe decyduje wierzyciel przez wezwanie dłużnika do jego wykonania. Z chwilą nadejścia terminu spełnienia świadczenia, który został oznaczony w umowie, wierzyciel uzyskuje możliwość żądania od dłużnika spełnienia świadczenia, a dłużnik powinien to żądanie spełnić. Skutkiem niespełnienia świadczenia w terminie jest opóźnienie dłużnika, a w każdym wypadku opóźnienia się ze spełnieniem świadczenia wierzyciel – jak to wynika z art. 481 k.c. – może żądać świadczenia ubocznego w postaci odsetek za opóźnienie za cały okres opóźnienia, począwszy od dnia wymagalności długu.

Odsetki należne w myśl tego przepisu stają się wymagalne pierwszego dnia po upływie terminu wymagalności roszczenia głównego, z tym że w pierwszym dniu opóźnienia powstaje roszczenie tylko o odsetki za ten dzień. W razie dalszego opóźnienia proces powstawania tego roszczenia toczy się dalej; wierzyciel nabywa prawo do odsetek oddzielnie za każdy kolejny dzień przez cały okres opóźnienia. Odsetki uzyskują tym samym samodzielność w zakresie wymagalności roszczenia i jego przedawnienia. Roszczenie z tytułu odsetek staje się wymagalne osobno w każdym dniu opóźnienia i w związku z tym przedawnia się osobno za każdy dzień opóźnienia (zob. uchwały Sądu Najwyższego: z dnia 5 kwietnia 1991 r., III CZP 20/91, OSNCP 1991, nr 10-12, poz. 120, i z dnia 5 kwietnia 1991, III CZP 21/91, OSNCP 1991, nr 10-12, poz. 121).

Z kolei w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 26 stycznia 2005 r., III CZP 42/04 (OSNC 2005, nr 9, poz. 149) Sąd Najwyższy przyjął, że ustanowiony w art. 118 k.c. trzyletni termin przedawnienia roszczeń o świadczenia okresowe stosuje się do roszczeń o odsetki za opóźnienie także wtedy, gdy roszczenie główne ulega przedawnieniu w terminie dwuletnim określonym w art. 554 k.c. (dotyczącym roszczeń z tytułu sprzedaży dokonanej w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedawcy), przy czym roszczenie o odsetki za opóźnienie przedawnia się jednak najpóźniej z chwilą przedawnienia się roszczenia głównego. Nie dotyczy to jednak sytuacji – jak przekonująco wyjaśniono to w uzasadnieniu ww. uchwały – gdy roszczenie o świadczenie główne wygasło przed upływem terminu jego przedawnienia - na przykład na skutek wykonania, a także w sytuacji gdy przed przedawnieniem się roszczenia głównego doszło do przerwania biegu przedawnienia roszczenia o odsetki. W takiej sytuacji odsetki przedawnią się z upływem trzech lat – oczywiście odrębnie za każdy dzień w czasie opóźnienia – a zasada ta jest powszechnie uznawana za utrwaloną w orzecznictwie (zob. m.in. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 10 maja 2013 r., I CNP 35/12, LEX nr 1365585 i cytowane tam judykaty).

W powołanych orzeczeniach podkreśla się z jednej strony akcesoryjny charakter roszczeń o odsetki, wyrażający się uzależnieniem ich powstania od istnienia niespełnionego w terminie głównego roszczenia o świadczenie pieniężne, co skutkuje także przedawnieniem roszczeń z tytułu odsetek najpóźniej z momentem przedawnienia się roszczenia głównego. Z drugiej jednak strony w przypadkach w których roszczenie o świadczenie główne wygasło przed upływem przedawnienia (np. gdy nastąpiło wykonanie świadczenia głównego) uznaje się, iż pozostałe w mocy roszczenia uboczne ulegają z tą chwilą niejako przekształceniu w roszczenia główne. W związku z tym przedawnienie tych roszczeń ubocznych powinno być odtąd rozpatrywane całkowicie samodzielnie – bez względu na termin przedawnienia roszczenia głównego. Nie może jednak budzić wątpliwości, że w obu tych przypadkach prawo do odsetek powstawać będzie oddzielnie w każdym dniu opóźnienia, zyskując tym samym już w tym momencie samodzielność w zakresie wymagalności roszczenia i jego przedawnienia (która następować będzie – co jeszcze raz należy podkreślić – osobno za każdy kolejny dzień stanu opóźnienia).

W konsekwencji nie może mieć żadnego znaczenia dla ustalenia terminu przedawnienia roszczeń z tytułu odsetek – wbrew stanowisku Sądu Rejonowego – dokonanie ich kapitalizacji polegającej na wyrażeniu wymagalnej już należności z tego tytułu w kwocie pieniężnej, poprzez obliczenie ich sumy za określony czas. Taki działanie ma charakter wyłącznie arytmetyczny, nie ma zaś wpływu na istotę należności z tego tytułu. Wskazując przy tym na pogląd wyrażony w uzasadnieniu uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 21 października 1997 r., III ZP 16/97 (OSNP 1998, Nr 7, poz. 204) należy zgodzić się ze skarżącym, że dokonanie w pozwie tzw. kapitalizacji odsetek w znaczeniu prawnym (tj. gdy obliczono ich sumę za określony czas, a następnie poddano je oprocentowaniu), powoduje, że tracą one charakter należności ubocznej - w znaczeniu procesowym, dla potrzeb ustalenia wartości przedmiotu sporu (art. 20 k.p.c.).

Według zaś prawa materialnego kapitalizacja odsetek (uczynienie z odsetek kapitału) następuje wówczas gdy strony po powstaniu zaległości zgodziły się na doliczenie zaległych odsetek od dłużnej sumy lub gdy uczynił to powód w chwili wytoczenia powództwa (art. 482 § 1 k.c.) oraz przy pożyczkach długoterminowych udzielanych przez instytucje kredytowe (art. 482 § 2 k.c.). Ma to jednak znaczenie przede wszystkim dla możliwości domagania się przez wierzyciela odsetek od zaległych odsetek, co prowadzi do przekształcenie należności z tego tytułu w świadczenie główne (zob. m.in. uzasadnienia uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 28 czerwca 1999 r., III CZP 12/99, OSNC 2000, Nr 1, poz. 1, a także wyroku tego Sądu z dnia 24 września 2015 r., V CSK 732/14, LEX nr 1925814). Nie ma to jednak żadnego znaczenia dla określenia momentu przedawnienia roszczeń z tytułu odsetek – mających charakter świadczenia okresowego (i przedawniających się osobno za każdy dzień opóźnienia) – który określa przepis art. 118 k.c. (por. cytowaną wyżej uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2005 r., III CZP 42/04)

Uzupełniając zatem w niezbędnym dla rozstrzygnięcia zakresie stan faktyczny wskazać trzeba, że z treści noty odsetkowej nr (...) wystawionej w dniu 31 grudnia 2012 r. ( zob. k. 6 akt sprawy) jednoznacznie wynika, że dotyczy ona nieuregulowanych należności z tytułu odsetek za czas opóźnienia w zapłacie kwot stanowiących cenę sprzedaży – w okresach począwszy od dnia 28 kwietnia 2012 r. (najwcześniejszy dzień naliczania odsetek po terminie płatności pierwszej z nieuregulowanych kwot należności głównej) do dnia 24 grudnia 2012 r. (najpóźniejszy dzień naliczania odsetek po terminie płatności ostatniej z nieuregulowanych kwot należności głównej), a skończywszy – dla każdej z tych należności – na dniu 31 grudnia 2012 r. ( zob. k. 6 akt sprawy).

Przy uwzględnieniu takiego zakresu czasowego należności odsetkowych (obejmującego zbiorczo należności za poszczególne dni w okresie od 28 kwietnia do 31 grudnia 2012 r.) uznać trzeba, że termin przedawnienia w przypadku ostatniej z nich upłynął z pewnością najpóźniej z końcem roku 2015 (oczywiście przy założeniu, że wcześniej jeszcze nie nastąpiło przedawnienie poszczególnych należności głównych z tytułu zapłaty ceny sprzedaży). Oznacza to, że w momencie wystąpienia z powództwem o zapłatę należności z tego tytułu w kwocie 1.388,99 zł, tj. w dniu 7 stycznia 2016 r., było one już przedawnione. Pozwany mógł w konsekwencji uchylić się od jego zaspokojenia w niniejszym procesie (art. 117 § 2 k.c.).

Mając powyższe okoliczności na względzie, Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 w zw. z art. 505 ¹⁰ § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że oddalił powództwo, którego przedmiotem – po uprawomocnieniu się nakazu zapłaty orzekającego o obowiązku zapłaty przez pozwanego kwoty 2.249.59 zł – pozostawała kwota 1.388,99 zł wraz z odsetkami. Na nowo w związku z tym rozstrzygnął także Sąd drugiej instancji o kosztach procesu – na podstawie art. 100 i art. 108 § 1 k.p.c., stosując zasadę stosunkowego podziału kosztów, przy uwzględnieniu ostatecznego wyniku sporu, który dotyczył kwoty 3.639 zł. Całościowe rozstrzygnięcie o kosztach – nawet jeśli wcześniej rozstrzygnięto prawomocnie o części roszczenia – następuje bowiem dopiero w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji.

Powód poniósł koszty w łącznej wysokości 1.317 zł (100 zł - opłata sądowa, 1.217 zł - wynagrodzenie pełnomocnika wraz z opłatą skarbową). Pozwany natomiast poniósł koszty w łącznej wysokości 1.217 zł – z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika wraz z opłatą skarbową. Koszty tego postępowania wynosiły zatem łącznie 2.534 zł. Powód utrzymał się ze swoim żądaniem w 61,82 %, ponosi wobec tego 38,18 % kosztów, co stanowi kwotę 967,48 zł. A ponieważ faktycznie strona ta poniosła koszty w wysokości 1.317 zł, to pozwany został obowiązany do zwrotu powodowi kwoty 350 zł (po zaokrągleniu).

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 w zw. z art. 99 i art. 391 § 1 zd. 1 k.p.c., a także w zw. z § 2 pkt 2 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1804 ze zm.) - w brzmieniu obowiązującym w chwili wniesienia apelacji (§ 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie opłat za czynności radców prawnych; Dz.U. z 2016, poz. 1667). Na należną pozwanemu z tego tytułu kwotę 210 zł złożyły się: koszty zastępstwa procesowego (180 zł) oraz opłata sądowa od apelacji (30 zł).

O zwrocie pozwanemu nienależnej części opłaty od apelacji orzeczono na podstawie art. 80 ust. 1 i 2 w zw. z art. 28 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity Dz.U. z 2016 r., poz. 623 ze zm.).