Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 września 2013r.

Sąd Okręgowy w Elblągu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Bożena Czarnota

Sędziowie: SO Grażyna Borzestowska (spr.)

SO Renata Żywicka

Protokolant : st. sekr. sądowy Jolanta Fiedorowicz

po rozpoznaniu w dniu 27 września 2013 r. w Elblągu

na rozprawie

sprawy z odwołania K. K. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E.

z dnia 6 sierpnia 2012 r., znak (...)

z udziałem zainteresowanej M. S. (1)

o zasiłek macierzyński

na skutek apelacji wniesionej przez pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Elblągu

z dnia 25 lutego 2013r., sygn. akt IV U 387/12

oddala apelację.

Sygn.akt IV Ua 10/13

UZASADNIENIE

Ubezpieczona K. K. (1) odwołała się od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. z dnia 6 sierpnia 2012 r. znak: (...), na mocy której odmówiono jej prawa do zasiłku macierzyńskiego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia.

W uzasadnieniu swego odwołania wskazała, że została zatrudniona w zakładzie pracy zainteresowanej M. S. (1) w dniu 20 września 2011 r. do dnia 16 kwietnia 2012 r.

Z dniem 15 marca 2012 r. została zwolniona z powodu zaprzestania działalności – wykreślenia z ewidencji działalności gospodarczej.

Od dnia 29 listopada 2011 r. przebywała na zwolnieniu lekarskim.

W ocenie skarżącej należy jej się zasiłek macierzyński, gdyż urodziła dziecko po ustaniu ubezpieczenia, była w ciąży w okresie ubezpieczenia. Uważa, że nie powinna odpowiadać za błędy pracodawcy, tym bardziej, że jej składki były odprowadzane w sposób prawidłowy.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania. Uzasadniając swoje stanowisko wskazał, że odmówił skarżącej prawa do zasiłku macierzyńskiego za okres od dnia (...) r. do dnia 9 września 2012 r. z uwagi na to, że ubezpieczenie ustało z powodu zaprzestania prowadzenia działalności przez pracodawcę – płatnika składek M. S. (2).

Zainteresowana M. S. (2) nie zajęła stanowiska w sprawie.

Wyrokiem z dnia 25 lutego 2013r. Sąd Rejonowy w Elblągu zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonej K. K. (1) prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres od dnia 09 kwietnia 2012r. do dnia 09 września 2012r.

Rozstrzygnięcie swoje Sąd Rejonowy oparł na następujących ustaleniach i rozważaniach:

Ubezpieczona K. K. (1) zatrudniona została przez M. S. (2) w dniu 20 września 2011 r.

W okresie trwania zatrudnienia ubezpieczona zaszła w ciążę. Za okres od dnia 29 listopada 2011 r. do dnia 2 lutego 2012 r. otrzymała wynagrodzenie za okres niezdolności do pracy z powodu choroby, zaś od dnia 3 lutego 2012 r. do dnia 15 kwietnia 2012 r. korzystała z zasiłku chorobowego wypłacanego przez organ rentowy – Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E..

Orzeczeniem z dnia 23 lutego 2012 r. Sąd Rejonowy w Elblągu (sygn. akt Gzd 15/11) pozbawił zainteresowaną prawa do prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu na okres 5 lat. Postanowienie w tym przedmiocie stało się prawomocne dnia 3 kwietnia 2012 r.

Z dniem 15 marca 2012 r. zainteresowana M. S. (2) rozwiązała z ubezpieczoną stosunek pracy w związku z zaprzestaniem prowadzenia działalności gospodarczej, w związku z ww. orzeczeniem. Nie wystąpiła do organu prowadzącego ewidencję osób prowadzących działalność gospodarczą z wnioskiem o wykreślenie jej z tego rejestru.

Zainteresowana faktycznie nie prowadzi działalności gospodarczej.

W dniu 20 marca 2012 r. zainteresowana M. S. (2) wystawiła i wydała ubezpieczonej świadectwo pracy, w którym stwierdzała ustanie łączącego strony stosunku pracy z dniem 15 marca 2012 r. z powodu zaprzestania działalności – wykreślenia z ewidencji działalności gospodarczej.

W dniu (...) r. ubezpieczona K. K. (1) urodziła dziecko.

Zainteresowana M. S. (2) została wykreślona z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej z dniem 14 sierpnia 2012 r. z urzędu w związku z prawomocnym orzeczeniem o zakazie prowadzenia działalności gospodarczej.

Sąd Rejonowy dokonując ustaleń faktycznych opierał się na zgromadzonej w sprawie dokumentacji, jak również zeznaniach świadka K. K. (2) oraz samej ubezpieczonej K. K. (1). W ocenie Sądu Rejonowego dowody te były wiarygodne, dokumenty załączone do akt sprawy były odzwierciedleniem rzeczywistych zdarzeń, które miały miejsce, w kontekście rozwiązania stosunku pracy z ubezpieczoną.

Sad Rejonowy wskazał, iż w ramach ustalonego stanu faktycznego powstał spór co do tego, czy ubezpieczona nabywa prawo do zasiłku macierzyńskiego w oparciu o przepis art. 30 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tj. Dz. U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512) – zwanej dalej ustawą zasiłkową w związku z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia 2012 r. w sprawie określania dowodów stanowiących podstawę przyznania i wypłaty zasiłku z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. (Dz. U. z 2012 roku poz. 444). W myśl postanowień tego przepisu prawo do zasiłku macierzyńskiego przysługuje również w razie urodzenia dziecka po ustaniu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli ubezpieczenie to ustało w okresie ciąży wskutek ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy.

W przepisach wykonawczych określono, że dowodem stwierdzającym zaistnienie okoliczności stanowiących podstawę przyznania prawa do takiego zasiłku jest świadectwo pracy lub inny dokument potwierdzający rozwiązanie stosunku pracy z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy (§ 13 pkt 2 rozporządzenia wymienionego wyżej).

Sąd Rejonowy stwierdził, że z treści świadectwa pracy wydanego ubezpieczonej przez pracodawcę wynika jednoznacznie, że ustanie stosunku pracy nastąpiło w związku z zaprzestaniem prowadzenia działalności gospodarczej – wykreśleniem z ewidencji działalności gospodarczej. Zatem w myśl powyższych sformułowań powinno to stanowić wystarczający dowód na przyznanie prawa do stosownego zasiłku.

Sąd Rejonowy zwrócił uwagę, że kwestia spełnienia się przesłanki przewidzianej w art. 30 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej jest przykładem zdarzenia faktycznego, będącego równocześnie zdarzeniem prawnym, wywołującym więc określone skutki prawne w różnej sferze. Świadectwo pracy jest dokumentem stwierdzającym zaistnienie takiego zdarzenia i stanowi dowód w postępowaniu prowadzonym przed organem rentowym przy rozpoznawaniu wniosku ubezpieczonego o przyznanie świadczeń związanych z macierzyństwem po ustaniu tytułu ubezpieczenia. Sąd Rejonowy podniósł, iż co prawda w treści świadectwa pracy z dnia 20 marca 2012 r. brak jest literalnego stwierdzenia o przyczynie ustania stosunku pracy, jako „likwidacji pracodawcy”, jednak analiza zapisu znajdującego się w tym dokumencie, w konfrontacji z zeznaniami świadka K. K. (2) oraz samej ubezpieczonej, potwierdza, że stosunek pracy ustał w związku z tym, że dotychczasowy pracodawca nie mógł dalej realizować celu, jakim było prowadzenie przedsięwzięcia gospodarczego. W tym przypadku było to wynikiem orzeczenia wobec zainteresowanej dyspozycji przymusowego zaprzestania prowadzenia takiej działalności, a więc nie wynikało z woli samej zainteresowanej, lecz stanowiło imperatyw związany z treścią sentencji postanowienia z dnia 23 lutego 2012 r., które stało się prawomocne dnia 3 kwietnia 2012 r., a co za tym idzie stanowiło podstawę do wykreślenia zainteresowanej z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

Organ rentowy kwestionował natomiast co do zasady możliwość przyznania prawa do zasiłku macierzyńskiego na podstawie art. 30 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej ubezpieczonym zatrudnionym u osób fizycznych, wychodząc z założenia, że tacy pracodawcy nie podlegają „likwidacji”.

Sąd Rejonowy wskazał, iż na tle niniejszego sporu, rodzi się potrzeba udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy treść art. 30 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej dedykowana jest wyłącznie do relacji prawnej istniejącej pomiędzy pracownikiem a pracodawcą nie będącym osobą fizyczną.

Pojęcie ogłoszenia upadłości pracodawcy lub likwidacji pracodawcy nie jest pojęciem zdefiniowanym ani w kodeksie pracy, ani w ustawach wchodzących w skład szeroko rozumianego systemu zabezpieczenia społecznego, w tym także ustawie zasiłkowej.

Pojęcia takie jak ogłoszenie upadłości konkretnego podmiotu, czy też likwidacja danego podmiotu są pojęciami, które są opisywane w innych aktach prawnych (zob. ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze – Dz. U. z 2012 r. poz. 1112, ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych Dz. U. z 2000 Nr 94 poz. 1037 z późn. zm., ustawa 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych – Dz. U. z 2002 r. Nr 112 poz. 981 z późn. zm.). Część z nich swe instytucje odnosi zarówno do osób fizycznych (jak w przypadku ogłoszenia upadłości), jak też tylko do podmiotów, których te ustawy są kierowane, a więc do spółek handlowych, czy też przedsiębiorstwa państwowego. Regulacje te dotyczą kwestii korporacyjnych i powstały w oderwaniu od problematyki relacji prawnej takich podmiotów z ewentualnymi pracownikami, gdyż ich zamiarem było uregulowanie poszczególnych instytucji niezależnie od tego, czy podmioty te będą posiadały przymiot pracodawcy, czy też nie. Tymi kwestiami zajmują się inne przepisy, bezpośrednio traktujące o tych relacjach.

Sąd Rejonowy podniósł, iż brak jest regulacji, która w sposób zinstytucjonalizowany regulowałaby możliwość i tryb likwidacji pracodawcy będącego osobą fizyczną.

W ocenie Sądu Rejonowego nie jest jednak możliwe przyjęcie w sposób kategoryczny, że skoro brak jest stosownej regulacji w tym zakresie, to należy przyjąć, że przepis art. 30 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej tylko z tego względu nie będzie miał zastosowania do ubezpieczonych/pracownic, które były w ciąży w okresie trwania ubezpieczenia społecznego wynikającego z zatrudnienia, lecz urodziły dziecko po jego ustaniu.

Sąd Rejonowy zwrócił uwagę na to, że taka konstatacja wprowadzałaby niczym nieuzasadnioną prawnie dyskryminację pewnej grupy pracownic ze względu na formę organizacyjno prawną i zdolność prawną pracodawcy w zakresie dostępu do zabezpieczenia społecznego. Z punktu widzenia zapotrzebowania na zapewnienie środków z ubezpieczenia społecznego związanych z rodzicielstwem wprowadzanie takiego rozróżnienia nie jest uzasadnione żadną obiektywną przesłanką. Tym bardziej, że ramach samego przepisu art. 30 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej widać, że ta interpretacja jest niespójna i niekonsekwentna, gdyż istnieje przecież możliwość ogłoszenia tzw. upadłości likwidacyjnej również w stosunku do osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą – przedsiębiorcy, a nawet osoby fizycznej nie będącej przedsiębiorcą (zob. art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze).

Przyjęcie tezy prezentowanej przez dotychczasowe orzecznictwo (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 grudnia 2009 r., sygn. akt II PK 147/09 , LEX nr 550998, wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 19 września 2012 r. sygn. akt III AUa 720/12, LEX nr 1218477), w myśl której w przypadku pracodawcy osoby fizycznej nie można mówić o zaistnieniu jego likwidacji - sformułowanej głównie na tle art. 41 ^{( 1)} k.p., ale jak widać stosowanej także w kontekście zakresu normowania art. 30 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej – pozostaje, zdaniem Sądu Rejonowego, w sprzeczności z założeniami wprowadzenia równości w dziedzinie zatrudnienia oraz zabezpieczenia społecznego, której podwaliną jest DYREKTYWA 2006/54/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie wprowadzenia w życie zasady równości szans oraz równego traktowania kobiet i mężczyzn w dziedzinie zatrudnienia i pracy (Dz. Urz. UE 2006.26.7), DYREKTYWA RADY 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiająca ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy (Dz. Urz. WE 2.12.2000) oraz DYREKTYWA RADY z dnia 11 grudnia 1986 r. w sprawie stosowania zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn pracujących na własny rachunek, w tym w rolnictwie, oraz w sprawie ochrony kobiet pracujących na własny rachunek w okresie ciąży i macierzyństwa (Dz. Urz. WE 19.12.1986), a także DYREKTYWA RADY 96/34/WE z dnia 3 czerwca 1996 roku w sprawie porozumienia ramowego dotyczącego urlopu rodzicielskiego zawartego przez UNICE, CEEP oraz ETUC (Dz. Urz. WE 19.6.1996).

Sąd Rejonowy podniósł, iż celem przepisu art. 30 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej jest zagwarantowanie środków pieniężnych z zasiłku macierzyńskiego dla ubezpieczonej-pracownicy, która była w okresie ciąży w okresie trwania ubezpieczenia, a która urodziła dziecko po jego ustaniu ze względu na ogłoszenie upadłości lub likwidację pracodawcy. Jest więc wyrazicielem ogólnych założeń wspomnianych dyrektyw, a zwłaszcza art. 1 lit c DYREKTYWY 2006/54/WE, zgodnie z którym Państwo członkowskie zobowiązane jest zapewnić zasady równego traktowania w odniesieniu do systemu zabezpieczenia społecznego pracowników. W tym znaczeniu gwarantuje prawo do zasiłku macierzyńskiego pracownicom, których pracodawca zaprzestał zatrudniać pracowników w związku z zakończeniem prowadzonej przez siebie działalności, gdyż w ten sposób zdaniem Sądu należy rozumieć pojęcie likwidacji pracodawcy. To rozumienie musi być szerokie i odnosić się, zgodnie z ideą przepisu, do wszelkich przypadków, gdy podmiot spełniający dotychczas przesłanki zakwalifikowania go jako pracodawcę zaprzestaje realizacji celu, dla którego zatrudniał pracowników. W przypadku wspomnianych wyżej podmiotów organizacyjno prawnych nie będących osobami fizycznymi przyjmuje to postać likwidacji, albo w przypadku wszelkich przedsiębiorców może mieć postać ogłoszenia upadłości likwidacyjnej.

W przypadku osób fizycznych, które nie ogłaszają upadłości, bo brak do tego ustawowych przesłanek, lecz z różnych względów podejmują równorzędną likwidacji decyzję o rozformowaniu swego przedsięwzięcia (gospodarczego lub nie gospodarczego), będzie to po prostu zaprzestanie jego prowadzenia na skutek zaistnienia określonych zdarzeń faktycznych lub prawnych, które uniemożliwiają kontynuację dotychczasowej działalności.

Na marginesie Sad Rejonowy wskazał, że likwidacja podmiotów, których tryb likwidacyjny jest przewidziany w ustawie wcale nie musi być powiązana ze złą sytuacją finansową. Decyzja o postawieniu takiego podmiotu w stan likwidacji może mieć całkowicie arbitralne podłoże, a jedynie podjęta musi być w takim przypadku przez uprawniony do tego organ.

W tej sytuacji , zdaniem Sądu Rejonowego, uznać należy, że przez likwidację pracodawcy w rozumieniu powoływanych tutaj przepisów należy rozumieć utratę przymiotu pracodawcy, który to opisany jest w art. 3 k.p. i dotyczy zarówno osób fizycznych, osób prawnych, jak i jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej. Tym przymiotem jest zatrudnianie pracowników. Dodatkowo dla utrzymania miarodajności przyjętej kwalifikacji, konieczne jest ustalenie, że podmiot ten (niezależnie od jego formuły prawnej i rodzaju zdolności prawnej) zaprzestaje prowadzenia przedsięwzięcia, które stanowiło podstawę czasową i funkcjonalną zatrudniania pracownika.

To ustalenie w przypadku osób fizycznych jest elementem stanu faktycznego danej sprawy.

W związku z powyższym Sad Rejonowy uznał, że pracodawca, który zaprzestaje prowadzenia takiego przedsięwzięcia, które stanowiło podstawę do zatrudniania pracowników i związku z tym stosunki pracy, które ich łączyły ustają (a co za tym idzie ustaje ubezpieczenie społeczne tych pracowników), ulega likwidacji w rozumieniu powoływanego tutaj przepisu art. 30 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej.

Taki zdaniem Sądu Rejonowego powinien być kierunek interpretacji przedmiotowych przepisów w świetle dominującego obecnie poglądu na sferę interpretacji przepisów prawnych, która powinna uwzględniać w pierwszej mierze intencje i założenia wprowadzania określonego rodzaju norm prawnych do obrotu, w odróżnieniu do interpretacji leksykalnej. Założenie to znajduje potwierdzenie w szczególności, gdy na tle tej ograniczonej interpretacji widać wyraźnie, że przepis nie spełnia swych założeń z punktu widzenia zapewnienia wszystkim ubezpieczonym należącym do jednej grupy charakterystycznej z punktu widzenia tych samych cech relewantnych, funkcji gwarancyjnej świadczeń z zabezpieczenia społecznego w okresie macierzyństwa.

Mając powyższe okoliczności na uwadze Sąd Rejonowy na zasadzie art. 477 ¹⁴ par. 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał ubezpieczonej prawo do zasiłku macierzyńskiego w spornym okresie.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł pozwany zaskarżając wyrok w całości, zarzucając naruszenie prawa materialnego, w szczególności art. 30 ust 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tj. z 2010r. Nr 77, poz. 512 ze zm.) poprzez przyjęcie, iż wnioskodawczyni spełnia przesłanki do nabycia zasiłku macierzyńskiego.

Wskazując na powyższy zarzut pozwany wniósł o:

1.  zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania,

2.  zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego wg. norm przepisanych, za obie instancje.

W uzasadnieniu apelacji pozwany podniósł , iż stanowisko Sąd I instancji jest błędne .

Jak wynika z akt sprawy, w dniu 13.04.2012r. Pani K. K. (1) złożyła wniosek o wypłatę zasiłku macierzyńskiego w okresie od (...). do 26.08.2012r. oraz dodatkowego urlopu macierzyńskiego w wymiarze 4 tygodni tj. w okresie od 27.08.2012r. do 23.09.2012r. w związku z urodzeniem dziecka w dniu (...). W. pobierała po urodzeniu dziecka zasiłek chorobowy od 10.04.2012r. do 15.04.2012r.

Wnioskodawczym przed złożeniem wniosku, zatrudniona była przez osobę fizyczną, prowadzącą we własnym imieniu działalność gospodarczą.

Bezspornym między stronami było, że prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego Wydział V Gospodarczy w E. z dnia 23.02.2012r. sygn. akt V Gzd 15/11 pozbawiono dłużniczkę M. S. (2) prawa do prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu na okres 5 lat.

Skarżąca została zwolniona przez Panią M. S. (2) z dniem 15.03.2012r. w wyniku zaprzestania działalności — wykreślenie z ewidencji działalności gospodarczej. Natomiast z informacji z CEIDG wynikało, iż prowadząca działalność gospodarczą (...) z/s w (...) dokonała wykreślenia wpisu z ewidencji działalności gospodarczej w dniu 14.08.20l2r., lecz na dzień wydania zaskarżonej decyzji firma (pracodawca) nie została zlikwidowana w rozumieniu art. 41(1) Kodeksu Pracy.

W odniesieniu do postępowania sądowego, to w ocenie organu rentowego brak było podstaw by nie dać wiary zeznaniom złożonym w sprawie, jednakże ich treść, jak i sama treść świadectwa pracy, nie ma wpływu na ocenę spełniania przez wnioskodawczynię przesłanek do spornego świadczenia.

Rozwiązanie stosunku pracy z całą pewnością nastąpiło z powodu likwidacji stanowiska pracy, gdyż zakład, w którym ubezpieczona świadczyła prace przestał funkcjonować.

W myśl art. 30 ust. 1 pkt. 1 w/w ustawy zasiłek macierzyński przysługuje w razie urodzenia dziecka po ustaniu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli ubezpieczenie to ustało w okresie ciąży wskutek ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy. A co za tym, idzie dla nabycia prawa do spornego świadczenia, skarżąca musiałaby spełnić powyższą przesłankę, co oznacza, że stosunek pracy musiałby ulec rozwiązaniu z powodu likwidacji pracodawcy.

Likwidacja pracodawcy jest pojęciem prawnym, niezdefiniowanym w ustawie zasiłkowej, dlatego w ocenie apelującego, pojecie "likwidacja pracodawcy należy oceniać posiłkując się wypracowanym na tle art. 41(1) k.p. orzecznictwem i poglądami doktryny.

Skutkiem likwidacji pracodawcy w znaczeniu przedmiotowym jest jego unicestwienie, zaś w znaczeniu podmiotowym zakończenie bytu prawnego, co oznacza, ze przestaje istnieć podmiot, który mógłby dokonywać czynności prawnych wobec pracowników /wyrok SN z 25.09.2008 IIPK44/08 OSNP 2010/5 - 6/58/.

O likwidacji pracodawcy nie można mówić, gdy jest nim osoba fizyczna. Przedsiębiorca może zakończyć i wyrejestrować działalność gospodarczą, co nie oznacza, ze przestaje ona istnieć jako podmiot zatrudniający pracowników. Osoby zatrudnione nie są bowiem pracownikami działalności gospodarczej, którą prowadzi osoba fizyczna, ale pracownikami tej osoby. Zakończenie działalności gospodarczej nie jest likwidacją pracodawcy /wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 19.09.2012, sygn. akt III AUa 720/12; wyrok SN z dnia 5.09.2001, sygn. akt IPKN830/00, OSNP 2003/15/355/.

Reasumując, w ocenie organu rentowego, stosunek pracy wnioskodawczyni, niezależnie jak to zostało określone w świadectwie pracy, który jako dokument prywatny nie wiąże sądu, nie został rozwiązany z wnioskodawczynią z powodu likwidacji pracodawcy, ale z przyczyn leżących po jego stronie. Ubezpieczona zatem nie może nabyć prawa do zasiłku macierzyńskiego na podstawie art. 30 ust 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego jako nieuzasadniona nie zasługiwała na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Okręgowego , Sąd Rejonowy nie dopuścił się naruszenia prawa materialnego, tj. art. 30 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

W całej rozciągłości Sąd Okręgowy podziela dokonaną przez Sąd Rejonowy interpretację pojęcia likwidacji pracodawcy zawartego w art. 30 ust.1 pkt 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Wskazać należy, iż stosownie do art. 3 Kodeksu pracy pracodawcą jest jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników. Przez likwidację pracodawcy w świetle przepisu art. 30 ust.1 pkt 1 ustawy zasiłkowej należy rozumieć zatem utratę przymiotu pracodawcy, którym to przymiotem w świetle art. 3 kp jest zatrudnianie pracowników. Przy czym utrata przymiotu pracodawcy – możliwości zatrudniania pracownika musi wynikać z zaprzestania prowadzenia przedsięwzięcia, które stanowiło podstawę czasową i funkcjonalną zatrudniania pracownika.

W niniejszej sprawie nie budziło wątpliwości, że zainteresowana, w świetle orzeczenia Sądu Rejonowego w Elblągu z dnia 23 lutego 2012r., utraciła przymiot pracodawcy, skoro została pozbawiona m.in. prawa do prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek, a więc w konsekwencji prawa do zatrudniania pracowników, a w ramach tej działalności zatrudniała ubezpieczoną.

Trafnie Sąd Rejonowy zwrócił uwagę na fakt , iż treść art. 30 ust.1 pkt 1 ustawy zasiłkowej nie może być odnoszona wyłącznie do relacji prawnej istniejącej pomiędzy pracownikiem a pracodawcą nie będącym osobą fizyczną. Taka interpretacja w/w przepisu doprowadziłaby do dyskryminacji pracownic zatrudnionych przez pracodawców będących osobami fizycznymi.

Nie budziło wątpliwości Sądu Okręgowego, iż dokonując interpretacji pojęcia „likwidacji pracodawcy” należało mieć na uwadze jaki jest cel przepisu art. 30 ust.1 pkt 1 ustawy zasiłkowej. Tym celem bez wątpienia jest zagwarantowanie środków pieniężnych z zasiłku macierzyńskiego dla ubezpieczonej pracownicy, która była w okresie ciąży w okresie trwania ubezpieczenia, a która urodziła dziecko po jego ustaniu ze względu na ogłoszenie upadłości lub likwidację pracodawcy. Trafnie również Sąd Rejonowy w swoich rozważaniach odwołał się do zasady równego traktowania w odniesieniu do systemu zabezpieczenia społecznego. Dlatego też Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Rejonowego, iż pojęcie „likwidacji pracodawcy” należy rozumieć szeroko i odnosić , zgodnie z ideą przepisu , do wszelkich przypadków, gdy podmiot spełniający dotychczas przesłanki zakwalifikowania go jako pracodawcę zaprzestaje realizacji celu, dla którego zatrudniał pracowników. W przypadku osób fizycznych będzie to zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej, na skutek zaistnienia określonych zdarzeń faktycznych i prawnych, które uniemożliwiają kontynuowanie dotychczasowej działalności. Taka sytuacja miała miejsce w niniejszej sprawie.

W świetle dokonanej interpretacji pojęcia „ likwidacja pracodawcy” w rozumieniu art. 30 ust,.1 pkt 1 ustawy zasiłkowej dokonanej przez Sąd Rejonowy, którą jak wskazano wyżej Sąd Okręgowy podziela w całości, brak podstaw aby pojęcie to oceniać posiłkując się orzecznictwem i poglądami doktryny wypracowanymi na tle art. 41 ¹ kp.

Na marginesie wskazać jedynie należy, iż orzeczenia, które przytacza pozwany w apelacji zapadły w zupełnie odmiennych stanach faktycznych i w żaden sposób nie mogą mieć przełożenia na rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy apelację pozwanego na mocy art. 385 kpc oddalił.