Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 27 stycznia 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł., na podstawie art. 136 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, odmówił H. C. prawa do niezrealizowanego świadczenia po zmarłym Z. C., z uwagi na to, że wnioskodawczyni nie należy do kręgu osób uprawnionych do świadczenia niezrealizowanego ani nie udokumentowała faktu przyczyniania się do utrzymania Z. C.

(decyzja – akta ZUS).

W dniu 21 lutego 2017 roku wnioskodawca złożyła odwołanie od powyższej decyzji, wskazując, że po śmierci syna Z. C. sama prowadzi gospodarstwo domowe i pozostała w trudnej sytuacji materialnej i zdrowotnej. Nie jest w stanie ponieść sama kosztów utrzymania

(odwołanie - k.2 ).

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. wniósł o jego oddalenie, podnosząc argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

(odpowiedź na odwołanie k. 6- 6 akt ZUS).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Z. C. urodził się w dniu (...). Zmarł w Ł. w dniu 06 stycznia 2017 roku.

/ odpis skrócony aktu zgonu – akta ZUS/.

Orzeczeniem Komisji Lekarskiej do Spraw Inwalidztwa i Zatrudnienia z dnia 26 lutego 1975 roku stwierdzono u Z. C. niedorozwój umysłowy czyniący go osobą trwale całkowicie niezdolną do zatrudnienia wymagającą opieki osoby trzeciej. Był inwalidą I grupy od dzieciństwa pozostającym pod opieką matki

/ orzeczenie (...) akta ZUS/.

Z. C. pobierał rentę rodzinną. Prowadził wspólne gospodarstwo domowe z matką, wdową H. C., która osiąga dochód. Mieszkał wraz z nią pod tym samym adresem

/ decyzje , oświadczenie , wniosek o wypłatę świadczenia – akta ZUS /.

W dniu 18 stycznia 2017 r wnioskodawczyni – matka Z. C. wystąpiła o wypłatę niezrealizowanych świadczeń po osobie uprawnionej do świadczeń emerytalno – rentowych.

/wniosek – akta ZUS/

Decyzją z dnia 27 stycznia 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł., na podstawie art. 136 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, odmówił H. C. prawa do niezrealizowanego świadczenia

/ decyzja – akta ZUS/.

Wnioskodawczyni nie jest w stanie po śmierci syna prowadzić gospodarstwa domowego z uwagi na trudną sytuację materialną wynikającą z konieczności samodzielnego udziału w kosztach utrzymania

/ wniosek - k. 2 /.

Sąd Okręgowy dokonał następującej oceny dowodów i zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne i skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

Stosownie do treści art. 136 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016 r, poz. 887.), w razie śmierci osoby, która zgłosiła wniosek o świadczenia określone ustawą, świadczenia należne jej do dnia śmierci wypłaca się małżonkowi, dzieciom, z którymi prowadziła wspólne gospodarstwo domowe, a w razie ich braku - małżonkowi i dzieciom, z którymi osoba ta nie prowadziła wspólnego gospodarstwa domowego, a w razie ich braku - innym członkom rodziny uprawnionym do renty rodzinnej lub na których utrzymaniu pozostawała ta osoba.

W myśl art. 67 ust.1 w/w ustawy do renty rodzinnej uprawnieni są następujący członkowie rodziny

1) dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione;

2) przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności wnuki, rodzeństwo i inne dzieci, z wyłączeniem dzieci przyjętych na wychowanie i utrzymanie w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka;

3) małżonek (wdowa i wdowiec);

4) rodzice.

Zgodnie z art. 70 ust. 1 Wdowa ma prawo do renty rodzinnej, jeżeli:

1) w chwili śmierci męża osiągnęła wiek 50 lat lub była niezdolna do pracy albo

2) wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnione do renty rodzinnej po zmarłym mężu, które nie osiągnęło 16 lat, a jeżeli kształci się w szkole - 18 lat życia, lub jeżeli sprawuje pieczę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolnym do pracy, uprawnionym do renty rodzinnej.

2. Prawo do renty rodzinnej nabywa również wdowa, która osiągnęła wiek 50 lat lub stała się niezdolna do pracy po śmierci męża, nie później jednak niż w ciągu 5 lat od jego śmierci lub od zaprzestania wychowywania osób wymienionych w ust. 1 pkt 2.

Zgodnie z art. 71 ust.1 w/w ustawy rodzice mają prawo do renty rodzinnej, jeżeli

1) ubezpieczony (emeryt lub rencista) bezpośrednio przed śmiercią przyczyniał się do ich utrzymania;

2) spełniają odpowiednio warunki określone dla wdowy i wdowca w art. 70 ust. 1 i 2 oraz, co do wieku, również w art. 70 ust. 5.

W rozpoznawanej sprawie organ rentowy odmówił wnioskodawczyni wypłaty niezrealizowanego świadczenia z uwagi na to, że nie spełnia ona warunku przyczyniania się syna do jej utrzymania zgodnie z treścią art. 71 ust.1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016 r, poz. 887.) w ocenie organu rentowego nie można przyjąć, że wnioskodawczyni pobierając własne świadczenie emerytalne pozostawała na utrzymaniu zmarłego. Zdaniem organu rentowego świadczenie doraźnej pomocy a nawet opieki nie wchodzi w zakres pojęcia pozostawania na utrzymaniu, które to pojęcie ma ściśle materialne znaczenie.

W ocenie Sądu zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwolił na ustalenie, iż zmarły Z. C. bezpośrednio przed śmiercią przyczyniał się do utrzymania matki H. C.. Ustalenia w tym zakresie Sąd poczynił na podstawie akt organu rentowego. Z ustaleń wynika, że wnioskodawczyni cały czas prowadziła wspólne gospodarstwo domowe ze zmarłym Z. C.. Zmarły pobierał świadczenie w postaci renty rodzinnej. Nie miał żadnych zobowiązań finansowych. Mieszkał w domu rodzinnym i stale pomagał matce finansowo w ten sposób, że jego świadczenie przyczyniało się do pokrywania kosztów utrzymania wnioskodawczyni.

Należy rozróżnić pojęcia dochodu i ”utrzymania” rodziców. Przyczynianie się do utrzymania rodziców nie wynika ze zwiększenia dochodu rodziców, lecz z partycypowania w kosztach ich utrzymania, którego nie mogą sobie sami zapewnić. Przyczynianie się do utrzymania rodziców nie może być ujmowane jako wszelka pomoc rzeczowa lub finansowa udzielana przez dziecko rodzicom, gdyż czym innym jest wykazanie choćby częściowego pozostawania na utrzymaniu zmarłego i czym innym pomoc finansowa udzielana rodzicom. Ta ostatnia jest zakresowo szersza niż choćby częściowe przyczynianie się do ich utrzymania. Chodzi bowiem o to, że nie każda pomoc finansowa dziecka stanowić będzie przyczynianie się do utrzymania rodziców. Przyczynianie się do utrzymania nie może być zatem rozumiane jako ”dodanie, przysporzenie” rodzicom środków finansowych lub rzeczowych i przez to określenie ich statusu materialnego, w sytuacji gdy mają zapewnione utrzymanie z własnych dochodów (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 2011 roku sygn. akt II UK 65/11).

Wnioskodawczyni, która osiąga dochód niewystarczający do samodzielnej egzystencji poprzez prowadzenie gospodarstwa domowego z synem Z. C., który otrzymywał stałe świadczenie pieniężne mogła zapewnić sobie na bieżąco pokrywanie kosztów utrzymania. Tym samym nie sposób uznać, że Z. C. bezpośrednio przed śmiercią nie przyczyniał się do utrzymania wnioskodawczyni pomimo tego, że wnioskodawczyni otrzymywała własne świadczenie i zapewniała opiekę synowi.

Mając powyższe na uwadze, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał wnioskodawczyni prawo do niezrealizowanego świadczenia po zmarłym synu Z. C..

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć organowi rentowemu, wypożyczając akta rentowe.

D.D- Z.