Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 29 czerwca 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił K. M. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu wskazał, iż komisja lekarska orzeczeniem z dnia 23 czerwca 2016 roku ustaliła, że K. M. nie jest niezdolny do pracy.

/decyzja – k. 75/76 plik III akt ZUS/

Odwołanie od powyższej decyzji w dniu 27 lipca 2016 roku złożył ubezpieczony nie zgadzając się z orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS i uznając decyzję za krzywdzącą.

/odwołanie - k. 2/

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 11 sierpnia 2016 roku organ rentowy wnosił o jego oddalenie, podnosząc tę samą argumentację co w zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie k. 3/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca K. M. urodził się (...). W okresie od dnia 7 sierpnia 2014 r do 31 maja 2016 r pobierał rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy. W dniu 27 kwietnia 2016 roku wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o rentę z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres.

/wniosek o rentę – k. 1 plik III akt ZUS/

Wnioskodawca z wykształcenia jest technikiem urządzeń sanitarnych, pracował jako hydraulik, ślusarz.

/okoliczność bezsporna/

Orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z dnia 30 maja 2016 roku ustalono, iż ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy.

/orzeczenie lekarza orzecznika ZUS – k. 69-70 plik III akt ZUS/

Komisja lekarska ZUS, orzeczeniem z dnia 23 czerwca 2016 roku ustaliła, iż ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy.

/orzeczenie komisji lekarskiej ZUS – k. 73/74 plik III akt ZUS/

U wnioskodawcy rozpoznano przebyte leczenie operacyjne dyskopatii C4-C7 ze stabilizacją przednią kręgosłupa obecnie bez objawów powikłań ze strony układu nerwowego, uszkodzenie lewego nerwu łokciowego bez objawów ubytkowych. Poza obustronnym osłabieniem odruchów skokowych nie stwierdzono innych objawów uszkodzenia układu nerwowego, w szczególności bólowych objawów powikłań korzeniowych zmian zwyrodnieniowych i pooperacyjnych kręgosłupa. Z punktu widzenia brak jest podstaw do orzekania długotrwałej niezdolności do pracy.

/pisemna opinia biegłego neurologa – k. 22 – 23/

U wnioskodawcy stwierdzono stan po przebytym dwukrotnym leczeniu operacyjnym wielopoziomowej dyskopatii kręgosłupa szyjnego oraz zmiany zwyrodnieniowo – dyskopatyczne kręgosłupa lędźwiowo – krzyżowego, zmiany zwyrodnieniowe kolana prawego z prawidłowo zachowaną ruchomością stawu i dobrą mobilnością badanego. Na dzień złożenia wniosku i na dzień badania prze LO wnioskodawca był zdolny do pracy.

W Rtg. Stawów kolanowych z dnia 28 września 2016 r rozpoznano zmiany zwyrodnieniowe obustronne ze zwężeniem znacznym szpar stawowych najbardziej nasilone w przedziałach przyśrodkowych, zaostrzenie krawędzi brzeżnych powierzchni stawowych i wyniosłości międzykłykciowych, zaostrzenie podstawy i wierzchołka rzepki lewej, w rtg. Stawów kolanowych z dnia 25 stycznia 2017 r – stan po plastyce lewego stawu kolanowego, staw kolanowy prawy- jak w poprzednim badaniu. Wnioskodawca przebył implantację protezy stawu kolanowego lewego i według biegłego z zakresu ortopedii i rehabilitacji od dnia 1 października 2016 r przez rok jest częściowo niezdolny do pracy i jest to nowa okoliczność.

/pisemna opinia biegłego z zakresu ortopedii i rehabilitacji – k. 26 – 29/

Sąd ustalił stan faktyczny w oparciu o dokumentację organu rentowego i akt sprawy, uznając ją za wiarygodną. Sąd Okręgowy czynił także ustalenia w oparciu o dowód z opinii biegłych neurologa i ortopedy. Sąd Okręgowy uznał powyższe opinie za wiarygodne. W ocenie Sądu dowód z opinii biegłych został sporządzony przez biegłego o specjalności właściwej z punktu widzenia schorzeń wnioskodawcy, w oparciu o analizę przedłożonej dokumentacji lekarskiej i bezpośrednie badanie. Opinie zostały wyczerpująco uzasadniona a końcowe wnioski orzecznicze wynikają w sposób logiczny z ich treści. Opinie są rzetelne, nie zawierają braków.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U . 2016 poz.887) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1.  jest niezdolny do pracy;

2.  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3.  niezdolność do pracy powstała w wymienionych okresach składkowych lub nieskładkowych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

W myśl art. 57 ust. 2 przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Zgodnie z art. 12 ustawy o emeryturach i rentach z FUS niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, zaś częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne - art. 13 ust. 1 cytowanej ustawy.

Stosownie do art. 107 ustawy emerytalnej prawo do świadczeń uzależnionych od niezdolności do pracy oraz wysokość tych świadczeń ulega zmianie, jeżeli w wyniku badania lekarskiego, przeprowadzonego na wniosek lub z urzędu, ustalono zmianę stopnia niezdolności do pracy, brak tej niezdolności lub jej ponowne powstanie.

Zgodnie z art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c. w sprawie o świadczenie z ubezpieczeń społecznych, do którego prawo jest uzależnione od stwierdzenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji, a podstawę do wydania decyzji stanowi orzeczenie lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub orzeczenie komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i odwołanie od decyzji opiera się wyłącznie na zarzutach dotyczących tego orzeczenia, sąd nie orzeka co do istoty sprawy na podstawie nowych okoliczności dotyczących stwierdzenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji, które powstały po dniu złożenia odwołania od tej decyzji. W tym przypadku sąd uchyla decyzję, przekazuje sprawę do rozpoznania organowi rentowemu i umarza postępowanie.

W odniesieniu do przedmiotowej sprawy na wstępie należy zauważyć, iż decyzje organu rentowego w sprawach dotyczących świadczeń z ubezpieczeń społecznych mają charakter deklaratoryjny. Organ rentowy stwierdza jedynie, czy zostały spełnione ustawowe warunki nabycia prawa do wnioskowanego świadczenia. Postępowanie sądowe w sprawach dotyczących ubezpieczeń społecznych wszczynane jest w wyniku wniesienia przez ubezpieczonego odwołania od decyzji organu rentowego. Jego przedmiotem jest ocena zgodności z prawem - w aspekcie formalnym i materialnym - decyzji wydanej przez organ rentowy. Badanie legalności decyzji i orzekanie o niej jest możliwe tylko przy uwzględnieniu stanu faktycznego i prawnego istniejącego w chwili wydawania decyzji. Inaczej mówiąc - o zasadności przyznania lub odmowy przyznania świadczenia decydują okoliczności istniejące w chwili ustalania do niego prawa. Postępowanie dowodowe przed sądem jest bowiem postępowaniem sprawdzającym, weryfikującym ustalenia dokonane przez organ rentowy. Biegli sądowi nie zastępują lekarza orzecznika ZUS lub komisji lekarskiej ZUS, a jedynie zgodnie z posiadaną wiedzą specjalistyczną poddają ocenie merytorycznej trafność wydanego orzeczenia o zdolności wnioskodawcy do pracy lub jej braku. Dlatego też późniejsza zmiana stanu zdrowia ubezpieczonego nie może stanowić - co do zasady - podstawy do uznania decyzji za wadliwą i jej zmiany przez sąd ( por. wyrok Sądu Najwyższego z 5 kwietnia 2007 roku, sygn. akt I UK 316/06, opubl: MoPr rok 2007, Nr 11).

Wynikające z treści art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c. możliwości załatwienia sprawy (tj. uchylenie decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania organowi rentowemu przy jednoczesnym umorzeniu postępowania) wiąże się z występowaniem w sprawie "nowych okoliczności" dotyczących niezdolności do pracy (względnie niezdolności do samodzielnej egzystencji), powstałych po dniu złożenia odwołania od wydanej przez organ rentowy decyzji. Przepis ten stanowi wyjątek od zasady oceny wydanej przez organ rentowy decyzji, przez sąd I instancji, według stanu rzeczy istniejącego w dniu jej wydawania. Wyjątek ten jednak wymaga "cech nowości", które mogą dotyczyć stanu zdrowia osoby ubiegającej się o świadczenie rentowe przed wydaniem decyzji (wówczas będą to nowości w rozumieniu art. 477 ⁹ § 2 ¹ k.p.c., które będą obligować organ rentowy do podjęcia działań wynikających z tego przepisu) lub też mogą dotyczyć okoliczności związanych ze stanem zdrowia takiej osoby, które powstały po dniu złożenia przez nią odwołania i wtedy będą to nowości w rozumieniu art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c. (zob. wyrok SA w Rzeszowie z dnia 12 czerwca 2013 r., III AUa 242/13, LEX nr 1342365).

Z powyższego wynika, że w sytuacji, gdy powołani w sprawie biegli wyraźnie wskażą, że ubezpieczony był niezdolny do pracy już w dniu złożenia wniosku, a nadto badanie biegłych nie ujawni nowych schorzeń, a jedynie rzuci nowe światło na dolegliwości istniejące już na etapie postępowania przed organem rentowym, to w związku z tym należy uznać, że lekarze orzecznicy ZUS i komisja lekarska ZUS mieli możliwość dokonania dokładnej analizy stanu zdrowia ubezpieczonego, a wówczas przepis art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c. nie znajdzie zastosowania./wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 31 stycznia 2017 r. III AUa 573/16, LEX nr 2265712/

"Nowe okoliczności" to schorzenia istniejące przed wydaniem decyzji, lecz wykazane przez ubezpieczonego dopiero po wniesieniu odwołania do sądu albo ujawnione na podstawie badań lekarskich w trakcie postępowania sądowego i których nie oceniał ani lekarz orzecznik, ani komisja lekarska organu rentowego./wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 18 października 2016 r. III AUa 957/15 ,LEX nr 2157858/

Z opinii biegłego ortopedy wynika, że w Rtg. Stawów kolanowych z dnia 28 września 2016 r rozpoznano zmiany zwyrodnieniowe obustronne ze zwężeniem znacznym szpar stawowych najbardziej nasilone w przedziałach przyśrodkowych, zaostrzenia krawędzi brzeżnych powierzchni stawowych i wyniosłości międzykłykciowych, zaostrzenie podstawy i wierzchołka rzepki lewej, w rtg. Stawów kolanowych z dnia 25 stycznia 2017 r – stan po plastyce lewego stawu kolanowego, staw kolanowy prawy- jak w poprzednim badaniu. Wnioskodawca przebył implantację protezy stawu kolanowego lewego i według biegłego z zakresu ortopedii i rehabilitacji od dnia 1 października 2016 r przez rok jest częściowo niezdolny do pracy i jest to nowa okoliczność.

Z opinii tego biegłego wynika, że wcześniej wnioskodawca miał dolegliwości związane z prawym kolanem.

W ocenie Sądu dolegliwości i związany z tym zabieg lewego stawu kolanowego są nową okolicznością, o której mowa w art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c, bowiem na dzień orzekania przez organ rentowy nie była rozpoznawana i nie była podstawą do orzekania niezdolności o pracy.

W zaistniałej sytuacji Sąd nie może orzekać co do istoty sprawy na podstawie nowych okoliczności dotyczących stwierdzenia niezdolności do pracy i winien przekazać sprawę do rozpoznania organowi rentowemu oraz umorzyć postępowanie sądowe.

W konsekwencji Sąd Okręgowy zobligowany był, stosownie do treści art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c., orzec jak w sentencji postanowienia.

ZARZĄDZENIE

odpis postanowienia wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi organu rentowego, wypożyczając akta rentowe.