Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II C 532/15

UZASADNIENIE

Powód D. T. wniósł o zasądzenie od pozwanego A. G. kwoty 86.700zł z odsetkami ustawowymi od dnia 1 lutego 2015r. tytułem zwrotu ceny zakupu samochodu marki M. powiększonej o wartość podatku od czynności cywilnoprawnych wraz z kosztami postępowania według zestawienia kosztów.

(pozew k. 2-7)

Sprawa została rozpoznana w postępowaniu upominawczym.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym sąd orzekł o żądaniu pozwu.

(nakaz zapłaty k.37)

Pozwany wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty, domagał się oddalenia powództwa w całości, zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, podnosząc iż nie miał wiedzy o wadach pojazdu, nadto że strony zawarły umowę zamiany a nie sprzedaży.

(sprzeciw k. 42-43)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany w dniu 29 lipca 2013r. nabył pojazd marki M. za kwotę 35.000zł w komisie w R.. W tym samym czasie K. G. sprzedała samochód R. (...) z 2011r. za kwotę 35.000zł. Zakupiony pojazd został sprowadzony z USA. Pierwsza rejestracja w USA miała miejsce w dniu 17 października 2012r. Pozwany w czasie użytkowania nie zauważył żadnych wad pojazdu, samochód działał bezawaryjnie.

(umowa k.358,359, zeznania pozwanego k.238-238v)

W dniu 24 lutego 2014r. pojazd marki M. (...) o nr rej (...); (...) został zakupiony w Z. przez powoda od pozwanego, za kwotę 85.000zł. Przy zawarciu umowy powód oświadczył, iż znany mu jest stan techniczny pojazdu. Nie był informowany przez pozwanego o zalaniu pojazdu, ponieważ pozwany nie miał wiedzy o powyższym, zaś w czasie kiedy go eksploatował pojazd działał bez zarzutu. Powód od zakupionego pojazdu zapłacił podatek od czynności cywilnoprawnych w kwocie 1.700zł. Pojazd ubezpieczył w (...) Zakładzie (...) w zakresie OC i AC. Przed zawarciem umowy ubezpieczenia obyła się inspekcja pojazdu, podczas której nie wykryto żadnych widocznych gołym okiem uszkodzeń. W takcie umowy ubezpieczenia nie została zgłoszona żadna szkoda w pojeździe.

( umowa k.11,polisa k.338, zaświadczenie k.231-32, deklaracja k.32-34 dowód wpłaty k.34,zeznania świadka K. S. k.343v)

Powód w dniu zakupu samochodu M., sprzedał pozwanemu samochód marki M.. Pozwany nabył wymieniony pojazd za kwotę 53.000zł.

(umowa k.52, zeznania pozwanego k.345-346)

Powód eksploatował samochód na co dzień. Zwykle jeździł nim do pracy. Parkował przy jednej z głównych ulic miasta. Pojazd był widywany praktycznie codziennie przez osoby, które znały powoda. Powód prowadzi własną firmę blacharsko-lakierniczą i dodatkowo jest starszym cechu. We własnej firmie zatrudnia pracowników, swoje czynności ogranicza do zarządzania przedsiębiorstwem.

Nigdy podczas eksploatacji nie doszło do zalania pojazdu. Powód jest uważnym kierowcą. Dba o swoje pojazdy. Przedmiotowy pojazd od chwili zakupu był parkowany w garażu na posesji powoda. Teren na którym mieszka nie jest terenem zalewowym. Od czasu zakupu pojazdu nigdy nie było na tym obszarze zalania ani powodzi.

(zeznania świadka Ł. S. k.112 , zeznania świadka J. T. k.153, zeznania świadka J. T. k.166, zeznania świadka G. W. k.343-343v, zeznania powoda k.344-345)

W dniu 16 stycznia 2015r. powód nie mógł uruchomić pojazdu. Uznał, iż przyczyną awarii jest niesprawny akumulator. Zakupił nowy, jednak po jego zamontowaniu, pojazd nadal nie dawał się uruchomić. Podejrzewając awarię immobilizera przetransportował pojazd do elektryka. Po dokonaniu oględzin pojazdu specjalista uznał, że pojazd mógł być wcześniej zatopiony.

W dniu 20 stycznia 2015r. na zlecenie powoda wykonano opinię techniczną w celu ustalenia stanu technicznego pojazdu. Po częściowym demontażu elementów pojazdu, okazało się że wiele elementów jest wilgotnych, skorodowanych, nosi ślady charakterystyczne dla zatopienia.

(oświadczenie k.16, opinia techniczna k.17-27,zeznania świadka R. J. k.111v-112, zeznania świadka M. B. k.135-136,zeznania powoda k.344-345)

Pismem z dnia 22 stycznia 2015r. powód odstąpił od umowy. Pozwany otrzymał w/w pismo w dniu 2 lutego 2015r.

(pismo k.28-30, dowód doręczenia k.31)

W historii ubezpieczenia pojazdu marki M. zarejestrowano szkodę całkowitą w dniu 29 października 2012r. na terytorium USA. Pojazd został po raz pierwszy zarejestrowany kilkanaście dni wcześniej.

(zaświadczenie wraz z tłumaczeniem k.247-251)

W dniu 16 września 2016r. odbyły się oględziny przedmiotowego pojazdu przez biegłego specjalistę techniki samochodowej.

Po częściowym demontażu części zewnętrznych i wewnętrznych pojazdu (tapicerki drzwi, tapicerki foteli przednich i siedzeń tylnych, konsoli środkowej, i deski rozdzielczej, pewnym jest, że pojazd był zalany co najmniej na równi z deską rozdzielczą. Świadczy, o tym stan odbiorników prądu takich jak rozrusznik, alternator, silnik wycieraczek. Do wymiany należy zakwalifikować napinacze pasów bezpieczeństwa, przekaźniki, moduły, czy sterowanie układem zasilania i inne oraz wszelkie wiązki elektryczne. Konieczna jest także wymiana butwiejącej tapicerki, czy wykładzin podłogowych.

Całościowa naprawa polegająca na wymianie wszystkich podzespołów elektrycznych pojazdu, znacznie przekracza wartość pojazdu i jest nieopłacalna. Przeprowadzenie częściowej naprawy mogłoby przywrócić sprawność pojazdu na tylko jakiś czas. W instalacji elektrycznej, która była zalana występują mini zwarcia, prądy błądzące, co grozi w każdej chwili awarią, a nawet pożarem samochodu. Towarzystwa ubezpieczeniowe pojazdy po takim zalaniu, jakie wystąpiło w przedmiotowym pojeździe, rozliczają szkodę jako całkowitą.

W trakcie oględzin dokonano pomiaru za pomocą automatycznego miernika grubości powłok lakierniczych DT-15. Uzyskane pomiary dają podstawę do twierdzenia, że pojazd nie miał kolizji drogowej lub miał z nieznacznym uszkodzeniem nadwozia.

Nie można jednoznacznie ustalić, kiedy nastąpiło zalanie pojazdu, gdyż minął zbyt duży okres czasu od dnia zakupu przez powoda. Powstałe uszkodzenia wskutek zalania mogły powstać nawet w tydzień po zakupieniu pojazdu.

W wypadku zatopienia pojazdu, nawet po naprawie nie ma pewności bezawaryjnej jazdy. Możliwość stwierdzenia istnienia wad na zewnątrz bez częściowego demontażu nadwozia była utrudniona i raczej niemożliwa, gdyż tylko pojedyncze śruby i zaczep schowka mogłyby sugerować, że te uszkodzenia nie wynikały z normalnej eksploatacji pojazdu dla znawcy zagadnienia.

Zawsze istnieje możliwość naprawy stwierdzonych wad, lecz jest to w przypadku niniejszego pojazdu ekonomicznie nieopłacalne.

(opinia biegłego J. K. k.197-221, ustna opinia uzupełniająca k.342-343)

Dokonując ustaleń faktycznych, Sąd oparł się powołanych dowodach. Sąd oddalił wniosek powoda o uzupełnienie opinii biegłego na piśmie na okoliczność historii ubezpieczeniowej pojazdu, wobec tego że powyższe wynikało ze złożonych przez powoda dokumentów.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo podlegało uwzględnieniu.

Zgodnie z art. 535 kc przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Nie ulega wątpliwości, iż między stronami została zawarta taka umowa.

Pozwany powoływał się na to, że doszło do zamiany pojazdów. Złożone do akt dokumenty przeczą twierdzeniom pozwanego. Wynika z nich bowiem, iż zawarto dwie umowy sprzedaży. Jedna dotyczyła samochodu M., druga samochodu M. (...). Gdyby doszło do zamiany pojazdów, powyższe odzwierciedlone zostałoby umową o odmiennym brzmieniu, niż umowy zawarte przez strony.

Zgodnie z art. 556 kc sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną. Warunki odpowiedzialności pozwanego z tytułu rękojmi za wady rzeczy należy ocenić na podstawie przepisów kodeksu cywilnego obowiązujących w dacie zawarcia umowy.(kodeks cywilny z dnia 23 kwietnia 1964r., tj. z dnia 17 grudnia 2013 r. Dz.U. z 2014 r. poz. 121)

Zgodnie z art.560§ 1kc jeżeli rzecz sprzedana ma wady, kupujący może od umowy odstąpić albo żądać obniżenia ceny. Jednakże kupujący nie może od umowy odstąpić, jeżeli sprzedawca niezwłocznie wymieni rzecz wadliwą na rzecz wolną od wad albo niezwłocznie wady usunie. Ograniczenie to nie ma zastosowania, jeżeli rzecz była już wymieniona przez sprzedawcę lub naprawiana, chyba że wady są nieistotne.

Jeżeli kupujący odstępuje od umowy z powodu wady rzeczy sprzedanej, strony powinny sobie nawzajem zwrócić otrzymane świadczenia według przepisów o odstąpieniu od umowy wzajemnej. (§ 2 art.560kc)

O wadach pojazdu powód dowiedział się w dniu 16 stycznia 2015r. Pismem z dnia 22 stycznia 2015r., doręczonym pozwanemu w dniu 2 lutego 2015r., powód powołując się na występowanie wad fizycznych pojazdu, odstąpił od umowy żądając zwrotu zapłaconej ceny powiększonej, o wartość podatku PCC.

Zgodnie z art. 563 § 1kc kupujący traci uprawnienia z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy, jeżeli nie zawiadomi sprzedawcy o wadzie w ciągu miesiąca od jej wykrycia, a w wypadku gdy zbadanie rzeczy jest w danych stosunkach przyjęte, jeżeli nie zawiadomi sprzedawcy o wadzie w ciągu miesiąca po upływie czasu, w którym przy zachowaniu należytej staranności mógł ją wykryć.

Należy uznać, iż powód dochował terminu zawiadomienia o wadzie. Pozwany nie zareagował na zgłoszone żądania.

Okoliczność zalania pojazdu została w niniejszym postępowaniu potwierdzona. Oznacza to, że pojazd jest dotknięty wadami fizycznymi. Zgodnie z poczynionymi ustaleniami naprawa rzeczy jest nieopłacalna, przekracza wartość rzeczy.

Zgodnie z art.568 § 1kc uprawnienia z tytułu rękojmi za wady fizyczne wygasają po upływie roku, a gdy chodzi o wady budynku - po upływie lat trzech, licząc od dnia, kiedy rzecz została kupującemu wydana.

Nie ulega wątpliwości, iż został zachowany termin wymieniony w art. 568 § 1 kc, bowiem powód który nabył pojazd w dniu 24 lutego 2014r., powziął wiadomość o wadach występujących w pojeździe w dniu 5 stycznia 2015r., a pismem z dnia 21 lipca 2014r. odstąpił od umowy zawartej z pozwanym.

Odstąpienie od umowy sprzedaży na podstawie art. 560kc powoduje, że aktualizuje się na podstawie art.494kc żądanie zwrotu uiszczonej ceny i powrót do stanu, jaki istniał przed zawarciem umowy (ex tunc).

Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 20 listopada 2012 r. w sprawie sygn.akt I ACa 820/12, odpowiedzialność sprzedawcy za wady z tytułu rękojmi (art. 556 kc) ukształtowana jest na zasadzie ryzyka i sprowadza się do odpowiedzialności za skutek, polegający na istnieniu wady przedmiotu sprzedaży. Sprzedawcy nie zwalnia zatem brak winy, ani też brak jego wiedzy o istnieniu wady, a ewentualna wiedza sprzedawcy o istnieniu wady może tylko zaostrzyć jego odpowiedzialność (art. 564 kc). Z kolei to, czy kupujący mógł wadę zauważyć przy dochowaniu należytej staranności, czy powinien był wiedzieć o wadzie (czy mógł się o niej dowiedzieć przy dochowaniu należytej staranności) nie wyłącza odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu rękojmi. Tylko wiedza kupującego o wadzie w chwili zawarcia umowy wyłącza tę odpowiedzialność (art. 557 § 1 kc).

Rozpatrując kwestię wiedzy powoda o wadach pojazdu powstałych na skutek zalania pojazdu, należy wskazać iż oczywistym jest, że takiej wiedzy nie posiadał. Pozwany sprzedając pojazd, nie poinformował powoda o zalaniu pojazdu. W toku niniejszego postępowania konsekwentnie zaprzeczał, iż wiedział o zalaniu. Zatem nie mogły wady wynikające z zalania być objęte oświadczeniem powoda, zawartym w umowie, gdzie stwierdzono, iż znany jest powodowi stan techniczny pojazdu. Ślady wskazujące na zalanie pojazdu, nie były widoczne bez demontażu poszczególnych elementów wyposażenia. Jedynie ślady znajdujące się w schowku pojazdu po jego otwarciu i oświetleniu latarką wnętrza mogły nasuwać przypuszczenie, iż nastąpiło zalanie. Zatem w żadnej mierze nie można mówić o zajściu podstawy wyłączającej odpowiedzialność pozwanego na zasadzie art. 557 § 1 kc.

Mając na uwadze powyższe rozważania sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 85.000zł, jako zwrot ceny za zakupiony pojazd.

Niezależnie od roszczenia o zwrot ceny kupującemu służy roszczenie o naprawienie szkody na podstawie art.471kc.

Powód poniósł koszty związane z uiszczeniem podatku od czynności cywilnoprawnych w kwocie 1.700zł.

W związku z tym na rzecz powoda sąd zasądził od pozwanego kwotę odpowiadającą kwocie uiszczonego podatku.

O odsetkach ustawowych sąd orzekł na zasadzie art.481§1kc. Wymagalność roszczenia powstała w dniu następnym po doręczeniu pozwanemu oświadczenia o odstąpieniu od u mowy tj.w dniu 3 lutego 2015r.

Dlatego powództwo w zakresie żądanych odsetek ustawowych za okres do dnia 3 lutego 2015r. podlegało oddaleniu.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 kpc.

Na zasądzone według spisu kosztów na rzecz powoda koszty, złożyły się: wynagrodzenie pełnomocnika procesowego powoda ustalone w oparciu o rozporządzenie Ministra Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu z dnia z dnia 28 września 2002 r. (Dz.U. Nr 163, poz. 1349) w wysokości podwójnej stawki minimalnej, opłata od pozwu, wydatki pokryte przez powoda oraz koszty dojazdu do sądu.

Sąd uwzględnił wniosek pełnomocnika powoda o zasądzenie wynagrodzenia w wysokości podwójnej stawki minimalnej, mając na uwadze czas trwania postępowania, stopień skomplikowania sprawy, konieczność wielokrotnego stawiania się do sądu(orzekającego, wyznaczonego) odległego od siedziby pełnomocnika.

Na podstawie ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167 z 2005 r., poz. 1398 z późn. zm.) orzeczono o zwrocie nadpłaconej zaliczki.