Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 347/16

WYROK ŁĄCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 grudnia 2016 roku

Sąd Rejonowy w Giżycku w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący – SSR Elżbieta Domagalska

Protokolant – st. sekr. sąd. Anna Żebrowska

w obecności Prokuratora Prokuratury Rejonowej w G.Janusza Wałach

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 grudnia 2016 roku sprawy

W. K.

syna J. i M. z d. M.

ur. (...) w G.

skazanego prawomocnymi wyrokami:

I.  Sądu Rejonowego w Giżycku z dnia 22.10.2014r. sygn. akt IIK 317/14, za przestępstwo popełnione w okresie od września 2012 r. do 23 kwietnia 2014r. z art. 209§1kk na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono na okres 2 lat próby oddając skazanego pod dozór kuratora sądowego i zobowiązując go do wykonywania ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie małoletnich dzieci i powstrzymania się od nadużywania alkoholu. Prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego w Giżycku z dnia 17.03.2016r. w sprawie IIKo 193/16 zarządzono wykonanie orzeczonej wyrokiem kary pozbawienia wolności.

II.  Sądu Rejonowego w Giżycku z dnia 18.12.2015r., sygn. akt IIK 385/15 za przestępstwo popełnione w okresie od 24 kwietnia 2014r. do 21 kwietnia 2015r. z art. 209§1kk na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono na okres 2 lat próby oddając skazanego pod dozór kuratora sądowego i zobowiązując go do wykonywania ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie małoletnich dzieci.

III.  Sądu Rejonowego w Giżycku z dnia 26.08.2016r. sygn. akt IIK 180/16 za przestępstwo popełnione w okresie od września 2015 roku do 01 stycznia 2016 roku z art. 207§1kk na karę 1 roku pozbawienia wolności.

orzeka

1.  Na podstawie art. 568a§1 pkt 2 kpk, art. 569§1 kpk, art. 85§1 i 2 kk, art. 85a kk, art. 86§1 kk, art. 89§1b kk łączy karę pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem opisanym w pkt II (sygn. akt IIK 385/15) i karę pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem opisanym w pkt III (sygn. akt IIK 180/16) i wymierza skazanemu W. K. karę łączną 1 (jeden) roku i 2 (dwa) miesięcy pozbawienia wolności.

2.  Na podstawie art. 577 kpk na poczet orzeczonej w pkt I powyższego wyroku kary łącznej pozbawienia wolności zalicza skazanemu okres kary dotychczas odbytej w sprawie IIK 180/16.

3.  Na podstawie art. 576§1 kpk stwierdza, iż połączone wyroki w zakresie nie objętym wyrokiem łącznym podlegają odrębnemu wykonaniu.

4.  Na podstawie art. 572 kpk odmawia objęcia wyrokiem łącznym wyroku opisanego w pkt I (sygn. akt IIK 317/14) i postępowanie w tym zakresie umarza.

5.  Zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. I. S. tytułem wynagrodzenia za obronę skazanego wykonywaną z urzędu kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych powiększoną o kwotę 27,60 (dwadzieścia siedem 60/100) złotych podatku VAT, tj. łącznie kwotę 147,60 (sto czterdzieści siedem 60/100) złotych.

6.  Kosztami postępowania w przedmiocie wydania wyroku łącznego obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt II K 347/16

UZASADNIENIE

Na podstawie zebranych dowodów Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W. K. został skazany prawomocnymi wyrokami:

IV.  Sądu Rejonowego w Giżycku z dnia 22.10.2014r. sygn. akt IIK 317/14 za przestępstwo popełnione w okresie od września 2012r. do 23 kwietnia 2014r. z art. 209§1kk na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono na okres 2 lat próby oddając skazanego pod dozór kuratora sądowego i zobowiązując go do wykonywania ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie małoletnich dzieci i powstrzymania się od nadużywania alkoholu. Prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego w Giżycku z dnia 17.03.2016r. w sprawie IIKo 193/16 zarządzono wykonanie orzeczonej wyrokiem kary pozbawienia wolności.

V.  Sądu Rejonowego w Giżycku z dnia 18.12.2015r., sygn. akt IIK 385/15 za przestępstwo popełnione w okresie od 24 kwietnia 2014r. do 21 kwietnia 2015r. z art. 209§1kk na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono na okres 2 lat próby oddając skazanego pod dozór kuratora sądowego i zobowiązując go do wykonywania ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie małoletnich dzieci.

VI.  Sądu Rejonowego w Giżycku z dnia 26.08.2016r. sygn. akt IIK 180/16 za przestępstwo popełnione w okresie od września 2015r. do 01 stycznia 2016r. z art. 207§1kk na karę 1 roku pozbawienia wolności.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wyrok Sądu Rejonowego w Giżycku w sprawie o sygn. akt II K 317/14, postanowienie Sądu Rejonowego w Giżycku w sprawie o sygn. akt II Ko 193/16, wyrok Sądu Rejonowego w Giżycku w sprawie o sygn. akt II K 180/16, wyrok Sądu Rejonowego w Giżycku w sprawie o sygn. akt II K 385/15, których odpisy dołączono do akt sprawy na k. 4, 5, 6, 13.

Na wstępie podnieść należy, że w myśl art. 570 kpk wyrok łączny sąd wydaje z urzędu lub na wniosek, stąd też postępowaniem o wydanie wyroku łącznego objęto nie tylko skazania wskazane przez Dyrektora Aresztu Śledczego w G. w zawiadomieniu o zaistnieniu przesłanek do wydania wyroku łącznego (k. 1), ale również skazanie w sprawie o sygn. akt II K 385/15.

Aby zaistniały przesłanki do orzeczenia kary łącznej w wyroku łącznym, muszą być spełnione zarówno warunki procesowe jak i materialnokarne. Podstawowym warunkiem procesowym wynikającym z art.569§1 kpk jest wymaganie prawomocności skazań podlegających łączeniu. O tym, czy zachodzą warunki materialnokarne decydują przede wszystkim przepisy art.85-90 kk. Przepis art. 85§1 kk przewiduje warunek tożsamości rodzajowej kar wymierzonych za przypisane temu samemu sprawcy przestępstwa oraz alternatywny warunek różnorodności rodzajowej wymierzonych kar, wobec których ustawodawca wskazuje, iż podlegają one łączeniu. Podstawowy warunek materialnokarny do orzeczenia kary łącznej w wyroku łącznym został zawarty w art. 85§2 kk, zgodnie z którym podstawą orzeczenia kary łącznej są wymierzone i podlegające wykonaniu - z zastrzeżeniem kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania - w całości lub w części kary lub kary łączne za przestępstwa, o których mowa w art. 85§1 kk.

W powyższej sprawie stwierdzić należy, iż wszystkie wyżej opisane wyroki są prawomocne, a więc spełniony jest warunek z art.569§1 kpk. Spełniony został nadto w odniesieniu do skazań w sprawie II K 385/15 i II K 180/16 warunek określony w art. 85§2 kk. Przesłanki tej nie spełnia zaś skazanie w sprawie II K 317/14, gdyż skazany odbył karę orzeczoną tym wyrokiem w całości w okresie od dnia 12.04.2016r. do dnia 09.10.2016r. (opinia o skazanym k. 19).

Mając powyższe na uwadze, Sąd zgodnie z treścią art. 85§1 i 2 kk, art. 85a kk, art. 86§1 kk i art. 89§1b kk połączył karę pozbawienia wolności orzeczoną w sprawie o sygn. akt II K 385/15 oraz karę pozbawienia wolności orzeczoną w sprawie o sygn. akt II K 180/16 i wymierzył skazanemu W. K. karę łączną 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności.

Zgodnie z art. 89§1b kk sąd orzeka karę łączną pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, przyjmując, że miesiąc kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania równa się 15 dniom kary pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania. W myśl zaś art. 86 §1 kk dolną granicę kary łącznej pozbawienia wolności wyznacza najwyższa z kar wymierzonych jednostkowo, co odpowiada systemowi absorpcji, zaś górną granicę tworzy suma wymierzonych kar jednostkowych, co odpowiada systemowi kumulacji oraz górna granica dla danego rodzaju kary wskazana w tym przepisie. Stosownie do art. 85a kk Sąd orzekając karę łączną bierze pod uwagę przede wszystkim cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Zarówno w orzecznictwie jak i w literaturze prawniczej zgodnie podkreśla się, że przepisy określające zasady orzekania kary łącznej nie mają kategorycznej wymowy w kwestii nakazu kierowania się wyłącznie dyrektywą pełnej absorpcji w odniesieniu do każdego skazanego, nie ma również żadnych podstaw do twierdzenia, że wyrok łączny powinien zawsze powodować poprawę sytuacji skazanego. Podstawowym celem instytucji kary łącznej jest zapewnienie racjonalnego i humanitarnego stosowania kar i środków karnych. Absorpcja czy też wymierzenie kary łącznej zbliżonej w swej wysokości do najsurowszej kary jednostkowej jest uzasadnione głównie w przypadku zbiegu bardzo poważnego przestępstwa z przestępstwem bądź przestępstwami wyraźnie mniej groźnymi oraz w sytuacji, gdy przyjęcie wielu przestępstw zamiast jednego jest merytorycznie wątpliwe, tzn. gdy między przestępstwami istnieje ścisły związek rzeczowy, chociaż brak jest podstaw do przyjęcia czynu ciągłego w rozumieniu art. 12 kk. Oparcie wymiaru kary na zasadzie absorpcji lub kumulacji traktować należy, jako rozwiązanie skrajne, stosowane wyjątkowo i wymagające szczególnego uzasadnienia. Na ogół nie ma powodu, by orzekać karę łączną w dolnych granicach, tj. w wysokości najsurowszej ze zbiegających się kar. Popełnienie więcej niż jednego przestępstwa powinno raczej skłaniać do odstąpienia od absorpcji kar, niż za nią przemawiać. Wymierzenie takiej kary prowadziłoby do premiowania sprawcy popełniającego nie jedno, a więcej przestępstw, zatem prowadziłoby do praktycznej bezkarności innych zachowań zabronionych oraz uprzywilejowywałoby sprawcę wielokrotnego w stosunku do sprawcy, który popełnia jedno przestępstwo. Całkowitą zasadę absorpcji stosować należy wyjątkowo albo wtedy, gdy wszystkie czyny wykazują bardzo bliską więź podmiotową i przedmiotową, albo orzeczone za niektóre czyny kary są tak minimalne, że w żadnym stopniu nie mogłyby rzutować na karę łączną, albo też istnieją jakieś szczególne okoliczności dotyczące osoby skazanego. Priorytetową zasadą kary łącznej powinna być zasada asperacji - częściowej absorpcji. Kara łączna, bowiem nie może stanowić zbyt znacznej "premii" płynącej z faktu popełnienia większej liczby przestępstw. Popełnienie przestępstw podobnych w bliskich odstępach czasu uzasadnia znaczną absorpcję w wymiarze kary łącznej, a dopuszczenie się ich na szkodę różnych pokrzywdzonych - odstąpienie od absorpcji pełnej na rzecz częściowej kumulacji, gdyż oznacza niekompletność kryteriów ścisłego związku przedmiotowego i podmiotowego zbiegających się realnie przestępstw (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 7 maja 2014 r., II AKa 92/14, wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 29 stycznia 2014 r., II AKa 271/13, wyrok SN z dnia 23 czerwca 1987 r., IV KR 55/86, wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 19 stycznia 2005 r., II AKa 274/04, wyrok SA w Krakowie z dnia 15 marca 1991 r., II AKr 15/91, wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 16.03.2010r., sygn. akt II Aka 57/10, wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 25.03.2010r., sygn. akt II Aka 59/10, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 20.05.2008r., sygn. akt II AKa 129/08, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 27.11. 2008r., sygn. akt II AKa 198/08, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 18.11.2008r., sygn. akt II AKa 178/08).

Podkreślenia nadto wymaga, że utrwalony w orzecznictwie i doktrynie pogląd, że wymierzenie kary łącznej w wyroku łącznym nie może prowadzić do pogorszenia sytuacji skazanego wypracowany został na gruncie przepisów Kodeksu karnego z 1969 r., który to kodeks nie zawierał unormowania z art. 89 przewidzianego w nowym Kodeksie karnym. Nie ma żadnych przeszkód, by uznać, że racjonalny ustawodawca świadomie wprowadzając to unormowanie założył, że wymierzenie kary łącznej w pewnych wypadkach może prowadzić do pogorszenia sytuacji skazanego. W każdym razie nie stoją temu na przeszkodzie ani standardy konstytucyjne, ani standardy określone w ratyfikowanych umowach międzynarodowych chroniących uniwersalne prawa i wolności człowieka. Ustawodawca wyraźnie wskazał, że wydanie wyroku łącznego może pogorszyć sytuację prawną skazanego, na co wskazuje treść art. 89§1 i §1a kk. Stosując argument a maiori ad minus z art. 89 § 1a kk stwierdzić należy, iż sąd jest uprawniony do orzekania kary łącznej pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia, gdy połączeniu w wyroku łącznym podlegają kary orzeczone z warunkowym i bez warunkowego zawieszenia ich wykonania (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25 stycznia 2013 r., IV KK 194/12, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 czerwca 2011 r., IV KK 159/11, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2014r., II KK 284/14).

Orzekając wobec W. K. karę łączną w wymiarze 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności Sąd kierował się częściowo zasadą absorpcji (najsurowsza kara jednostkowa została orzeczona w sprawie o sygn. akt II K 180/16 w wysokości 1 roku pozbawienia wolności), częściowo zaś zasadą kumulacji (suma kar jednostkowych w połączonych wyrokach wynosi 1 rok i 4 miesiące pozbawienia wolności - przy uwzględnieniu, że kara 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania orzeczona w sprawie o sygn. akt II K 385/15 po dokonaniu przeliczenia zgodnie z art. 89§1b kk odpowiada 4 miesiącom kary pozbawienia wolności). Wymierzając karę łączną w tym rozmiarze Sąd miał na względzie jako okoliczności przemawiające na niekorzyść skazanego wagę przestępstw, których się dopuścił oraz wielość pokrzywdzonych. Powyższe okoliczności przemawiały za przyjęciem zasady kumulacji. Z drugiej jednak strony należało uwzględnić bliskość czasową przestępstw, tj. uwzględnić, że były to przestępstwa popełnione w stosunkowo krótkim odstępie czasu oraz że były to przestępstwa podobne. Jako okoliczność przemawiającą na korzyść skazanego Sąd wziął też pod uwagę pozytywną opinię o skazanym z Aresztu Śledczego w G. z okresu dotychczas odbywanej kary pozbawienia wolności (opinia k. 19), która dowodzi, iż proces resocjalizacji w warunkach izolacyjnych przebiega prawidłowo i daje podstawy do pozytywnej prognozy na przyszłość. Wynika z niej, iż zachowanie skazanego w trakcie odbywania kary jest poprawne. W gronie współosadzonych funkcjonuje zgodnie i bezkonfliktowo, do przełożonych odnosi się regulaminowo, nie był karany dyscyplinarnie oraz nie uczestniczy w podkulturze przestępczej, a także jest krytyczny wobec popełnionych przestępstw. Skazany był nagradzany regulaminowo oraz jest zatrudniony nieodpłatnie w areszcie śledczym jako sprzątający. W świetle powyższego Sąd doszedł do przekonania, że zastosowanie zasady mieszanej, tj. częściowej kumulacji i częściowej absorpcji kar jednostkowych podlegających łączeniu i w konsekwencji ich wydatna redukcja jest w pełni uzasadnione. Z uwagi na wskazane wyżej okoliczności, jak również mając na względzie cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć wobec skazanego, Sąd uznał za odpowiednią karę łączną w wymiarze 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności.

W oparciu o treść art.576§1 kpk orzeczono o odrębnym wykonaniu połączonych wyroków w zakresie nie objętym wyrokiem łącznym. Zgodnie natomiast z art.577 kpk na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności zaliczono skazanemu okres kary dotychczas odbytej w sprawie II K 180/16.

Na podstawie art. 572 kpk z uwagi na brak warunków do objęcia wyrokiem łącznym odmówiono objęcia wyrokiem łącznym wyroku opisanego w pkt I (sygn. akt II K 317/14) i postępowanie w tym zakresie umorzono .

Kosztami postępowania obciążając Skarb Państwa, Sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. I. S. tytułem wynagrodzenia za obronę skazanego wykonywaną z urzędu kwotę 120,00 złotych powiększoną o kwotę 27,60 złotych podatku VAT, tj. łącznie kwotę 147,60 złotych. Wysokość tego wynagrodzenia ustalono na podstawie §4 ust. 1 w zw. z §17 ust. 5 i §4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieodpłatnej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. 2015, poz. 1801 z późn. zm.).