Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 14 stycznia 2011 r. Towarzystwo (...) S.A. wniosło o zasądzenie od pozwanego Z. W. kwoty 5069 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Nadto powód wniósł o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Powód dochodził roszczeń z tytułu zaniżenia wysokości składki spowodowanej nieprawdziwym oświadczeniem pozwanego, z którego wynikało , iż przez okres 36 miesięcy przed zawarciem ubezpieczenia nie spowodował żadnej szkody jako właściciel, użytkownik bądź kierujący pojazdem. Z informacji uzyskanych przez powoda drogą elektroniczną od (...) wynika, że pozwany w okresie 36 miesięcy przed zawarciem umowy ubezpieczenia spowodował szkody, co powoduje konieczność dokonania rekalkulacji należnej składki. Po dokonaniu ustalenia prawidłowej wysokości składki, bez uwzględnienia udzielonych zniżek, do zapłaty pozostała kwota 5069 zł.

Sąd Rejonowy w Bydgoszczy postanowieniem z dnia 4 października 2011 r. umorzył postępowanie w sprawie co do kwoty 936 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 14 stycznia 2011 r. do dnia zapłaty wobec cofnięcia pozwu ze zrzeczeniem się roszczenia przez powoda w tym zakresie.

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 28 lutego 2012 r., sygn. akt VIII GC 1142/11 zasądzono od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4133 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 14 stycznia 2011 r. do dnia zapłaty i kwotę 983,88 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Na skutek apelacji pozwanego Sąd Okręgowy w Bydgoszczy wyrokiem z dnia 21 grudnia 2012 r. uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu w Bydgoszczy do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu sądowi rozstrzygnięcie o kosztach instancji odwoławczej. W uzasadnieniu wyroku Sąd Okręgowy zważył m. in. , że przedstawione przez Sąd I instancji wyliczenie należnej powodowi składki uniemożliwiało dokonanie należytej weryfikacji zaskarżonego orzeczenia.

Po ponownym rozpoznaniu sprawy , wyrokiem z dnia 12 kwietnia 2013 r. , sygn. akt VIII GC 112/13 upr , Sąd Rejonowy w Bydgoszczy oddalił powództwo.

Z ustaleń sądu I instancji wynika m.in. , że pozwany zawarł umowę ubezpieczenia pojazdu marki (...) numer rejestracyjny (...) na okres od 9 kwietnia 2010 r. do 8 kwietnia 2011 r. Do wniosku o zawarcie umowy ubezpieczenia dołączono oświadczenie z którego wynikało, że w ciągu ostatnich 36 miesięcy nie było żadnej szkody z ubezpieczenia OC i AC pojazdów, których pozwany był właścicielem lub którymi kierował. Do wniosku załączono arkusz kalkulacji składki. Ustalono , iż pozwany w okresie 36 miesięcy poprzedzających zawarcie przedmiotowej umowy ubezpieczenia był uczestnikiem zdarzenia – jako posiadacz lub kierujący pojazdem – skutkującego odpowiedzialnością zakładu ubezpieczeń. Zdaniem Sądu I instancji , zgodnie z art. 479 ^{( 12 )}§ 1 k.p.c. w brzmieniu do 3 maja 2012 r., który ma zastosowanie w niniejszej sprawie, w pozwie powód jest obowiązany podać wszystkie twierdzenia oraz dowody na ich poparcie pod rygorem utraty prawa powoływania ich w toku postępowania, chyba że wykaże, że ich powołanie w pozwie nie było możliwe ich powołanie w pozwie nie było możliwe albo że potrzeba powołania wynikła później. Skoro powód dochodził zapłaty z tytułu dokonanej rekalkulacji należnej od pozwanego składki , to już w pozwie powinien wskazać dowody na poparcie twierdzeń nie tylko w zakresie zasadności, ale również i wysokości należnej jemu składki. Dlatego też Sąd na rozprawie w dniu 12 stycznia 2013 r. pominął twierdzenia i oddalił wnioski dowodowe zawarte w piśmie powoda datowanym na dzień 30 maja 2013 r. Na podstawie art. 6 k.c. powództwo jako niewykazane co do wysokości zostało oddalone. O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł w myśl art. 98 kpc , zgodnie z którym strona przegrywająca proces jest obowiązana zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony.

Apelację od powyższego wyroku wniosła powódka , zarzucając zaskarżonemu wyrokowi obrazę przepisów postępowania polegającą w szczególności na naruszeniu art. 233 § 1 w zw. art. 229 k.p.c. oraz w zw. art. 231 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia zgromadzonego materiału dowodowego oraz naruszeniu art. 479 ¹² k.p.c. poprzez uznanie za sprekludowanych twierdzeń i wniosków zawartych w piśmie powódki z dnia 30 maja 2011 roku. Powódka wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku wydanego przez Sąd Rejonowy w Bydgoszczy, poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kwoty 4.133.00 zł wraz z odsetkami ustawowymi naliczanymi od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje.

Zdaniem powódki , już w dniu zawierania umowy ubezpieczenia pozwany dokładnie znał zasady ustalania prawidłowej klasy bonus-malus, bowiem na dole nowej umowy - oświadczenia klienta do ustalenia przebiegu ubezpieczenia znajduje się tabela na podstawie której ustala się odpowiedni poziom zniżki bądź zwyżki. Wobec powyższego, biorąc pod uwagę, iż do pozwu załączone zostały stosowne dokumenty potwierdzające zasadność roszczenia powódki uznać należy, iż powódka spełniła ciążący na niej obowiązek udowodnienia faktu, z którego wywodziła skutki prawne. Ponadto , zdaniem powódki Sąd I instancji błędnie stwierdził, iż strona powodowa nie wskazała ile szkód w zakresie ubezpieczenia OC i AC ujęto przy obliczeniu składki. Tymczasem powódka już w pozwie wniosła o zwrócenie się do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego o udzielenie informacji, czy pozwany był sprawcą szkody w okresie objętym oświadczeniem. Wniosek ten był uzasadniony w szczególności ze względu na fakt, iż powódka posiadała jedynie elektroniczny dostęp do bazy (...) , w związku z czym nie mogła przedstawić dokumentu na potwierdzenia swoich twierdzeń.

Odnośnie zarzutu naruszenia art. 479 ¹² § 1 k.p.c. powódka podniosła , iż przepis ten nie wymaga od powoda przewidywania z góry zarzutów, jakie wobec jego twierdzeń podniesie pozwany, tylko odniesienia się do znanych mu w chwili wnoszenia pozwu twierdzeń i dowodów wskazujących na zasadność powództwa , przytaczając m. in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2012 roku, sygn. akt IV CSK 182/11) oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 listopada 2011 roku (sygn. akt II CSK 81/11). Zatem zdaniem powódki miała ona prawo złożyć pismo zawierające stanowisko co do twierdzeń i zarzutów strony pozwanej, a Sąd winien przyjąć pismo powódki z dnia 30 maja 2011 roku z zawartymi tam twierdzeniami i wnioskami dowodowymi. Nie były to zupełnie nowe twierdzenia, jednak były one niezbędne w świetle zarzutów strony pozwanej.

Pozwany w odpowiedzi na apelację wniósł o jej oddalenie i zasądzenie na rzecz pozwanego kosztów postępowania odwoławczego wg norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył co następuje :

Apelacja okazała się bezzasadna. Nie znalazły potwierdzenia oba zarzuty powódki skierowane do zaskarżonego wyroku.

Prawidłowo Sąd Rejonowy przyjął , iż powódka nie dołączyła do pozwu dokumentów , którymi udowodniłaby wysokość jej żądania. Wbrew twierdzeniom powódki tabela dołączona do pozwu nie pozwalała na jednoznaczne wyliczenie wysokości składki. Świadczy o tym chociażby błąd obliczeniowy popełniony przez powódkę , która w jego wyniku musiała na nowo wyliczyć dochodzone żądanie , czego skutkiem było cofnięcie pozwu co do kwoty co do kwoty 936 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 14 stycznia 2011 r. do dnia zapłaty. Nawet z pisma datowanego na dzień 30 maja 2012 r., które nie stanowiło podstawy wyrokowania , nie wynika na jakiej podstawie przyjęto wysokość zastosowanych zniżek i zwyżek, jaki i kolejność ich uwzględnienia. Słusznie zauważył Sąd Rejonowy , iż ma to istotne znaczenie dla obliczenia wysokości składki. Nie było zatem tak , jak twierdzi powódka , iż pozwany mógł dokonać samodzielnie kalkulacji składki , skoro sama powódka pomyliła się w obliczeniach. Ponadto powódka w żaden sposób nie wykazała na czym miała polegać niemożność uzyskania dokumentów z Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego , poprzestając na ogólnikowym stwierdzeniu , iż posiada tam tylko dostęp elektroniczny. Prawidłowo zatem sąd I instancji przyjął , iż powódka nie przedłożyła dowodów na wykazanie wysokości należnej od pozwanego składki. Sąd odwoławczy nie dopatrzył się tutaj naruszenia art. 233 § 1 w zw. art. 229 k.p.c. oraz w zw. art. 231 k.p.c.

Również i drugi zarzut , dotyczący naruszenia art. 479 ¹² § 1 k.p.c. okazał się bezzasadny. Słusznie powódka przywołuje orzeczenia SN , z których wynika , iż przepis ten nie wymaga od powoda przewidywania z góry zarzutów, jakie wobec jego twierdzeń podniesie pozwany, tylko odniesienia się do znanych mu w chwili wnoszenia pozwu twierdzeń i dowodów wskazujących na zasadność powództwa. Jednakże niewłaściwie interpretuje owe orzecznictwo. Zasadnie sąd I instancji przyjął , iż skoro powódka dochodziła zapłaty z tytułu dokonanej rekalkulacji należnej od pozwanego składki , to już w pozwie powinna wskazać dowody na poparcie twierdzeń nie tylko w zakresie zasadności, ale również i wysokości należnej jemu składki. Pozwany przecież od wniesienia sprzeciwu kwestionował dochodzone wskazując, że powódka w żaden sposób nie wykazała zasadności swojego żądania, jak i sposobu obliczenia jego wysokości. Powódka , jako specjalista w dziedzinie ubezpieczeń , mogła przewidzieć , iż zostanie podniesiony zarzut dotyczący prawidłowości wyliczenia składki. Powinna była zatem przedłożyć stosowne dowody na tą okoliczność razem z wniesieniem pozwu i obciążają ją skutki spóźnionego złożenia dowodów. Sąd I instancji prawidłowo zatem pominął spóźnione twierdzenia i dowody złożone przez powódkę.

W tym stanie rzeczy, Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do zmiany ani uchylenia zaskarżonego wyroku i w konsekwencji apelację pozwanego, jako nieuzasadnioną, oddalił na podstawie art. 385 kpc, o kosztach procesu postanawiając na mocy art. 98 kpc i zasądzając na rzecz pozwanego zwrot kosztów postępowania odwoławczego.