Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: I C 1300/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

G., dnia 27 kwietnia 2017r

Sąd Rejonowy w Gdyni, I Wydział Cywilny

Przewodniczący: SSR Małgorzata Nowicka - Midziak

Protokolant : Yuliya Kaczor

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 kwietnia 2017r

sprawy z powództwa (...) Bank S.A. z siedzibą we W.

przeciwko A. K.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 10 547,78 zł. (dziesięć tysięcy pięćset czterdzieści siedem złotych siedemdziesiąt osiem groszy) wraz z odsetkami umownymi od kwoty 10 102,18 zł. w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP od dnia 26.04.2016r do dnia 27.04.2017r;

2.  należność opisaną w punkcie 1 wyroku rozkłada na 22 raty, 21 równych rat w kwocie po 500 zł. (pięćset złotych) każda, 22 rata w kwocie 47,78 zł. (czterdzieści siedem złotych siedemdziesiąt osiem groszy) powiększona o kwotę odsetek umownych od kwoty 10 102,18 zł. w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP od dnia 26.04.2016r do dnia 27.04.2017r, raty płatne będą miesięcznie do dnia 20 – go każdego miesiąca, poczynając od miesiąca następującego po uprawomocnieniu wyroku;

3.  nie obciąża pozwanego kosztami procesu.

Sygnatura akt: I C 1300/16

UZASADNIENIE

Powód (...) Bank S.A. z siedzibą we W. wniósł przeciwko A. K. pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym, domagając od pozwanego zapłaty kwoty 10.547,78 zł wraz odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia 26 kwietnia 2016r. do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu powód podniósł, iż zawarł z pozwanym w dniu 9 maja 2008r. umowę nr KK\ (...), na mocy której pozwany zobowiązał się do spłaty zadłużenia na zasadach określonych w umowie i Regulaminie. W związku z nieregulowaniem w terminie zaległości, powód wypowiedział umowę pismem z dnia 18 sierpnia 2014r. i wezwał pozwanego do zapłaty wezwaniem z dnia 25 kwietnia 2016r. Na roszczenie powoda składają się: kapitał w wysokości 10.102,18 zł, odsetki umowne od należności przeterminowanych naliczane od dnia 24 października 2014r. do dnia wniesienia pozwu w wysokości 445,60 zł, wraz z dalszymi odsetkami, które obciążają pozwanego od dnia złożenia pozwu do dnia zapłaty obliczone od kwoty 10.102,18 zł według zmiennej stopy procentowej, która na dzień sporządzenia pozwu wynosiła 10 % w stosunku rocznym, z ograniczeniem do wysokości maksymalnych odsetek za opóźnienie.

(pozew k. 3-5)

W dniu 25 maja 2016r. w sprawie o sygnaturze VI Nc-e 696066/16 Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie wydał nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

(nakaz zapłaty k. 5v)

Pozwany złożył sprzeciw od wyżej wskazanego nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości i wniósł o oddalenie powództwa w całości. Pozwany wskazał, że nie zgadza się z wysokością zasądzonego świadczenia, albowiem przyznany mu limit kredytowy karty wynosił 8.700 zł, a z pozwu wynika, że kapitał wynosi 10.102,18 zł. Pozwany podniósł, że w piśmie z dnia 6 sierpnia 2015r. bank określił całość zadłużenia na kwotę 1.402,18 zł. W przypadku zasądzenia świadczenia pozwany wniósł o nieobciążanie go kosztami procesu z uwagi na jego trudną sytuację ekonomiczną i zdrowotną. Jak wyjaśnił do 2012r. oprócz dochodów z emerytury osiągał dochody z działalności gospodarczej, jednak od 2009r. zaczęły się jego problemy zdrowotne, najpierw w 2009r. po rozpoznaniu choroby serca miał przeprowadzony zabieg kardiologiczny koronoplastyki naczyń wieńcowych, zaś w 2014r. zdiagnozowano u niego chorobę nowotworową i poddano zabiegowi usunięcia guza, co uniemożliwiło aktywne zaangażowanie się w poszukiwanie pracy i nowych zleceń. W dniu 11 stycznia 2015r. pozwany przeszedł zawał serca, ponowny zabieg koronoplastyki naczyń wieńcowych oraz rehabilitację kardiologiczną. W lipcu 2015r. stwierdzono nawrót choroby nowotworowej, co skutkowało kolejnymi pobytami w szpitalu. Powód podnosi, że obecnie jedynym źródłem jego dochodu jest emerytura w wysokości 1.383,86 zł. Pozwany wniósł o rozłożenie świadczenia na raty, albowiem zachodzą szczególnie uzasadnione okoliczności.

(sprzeciw od nakazu zapłaty k. 7-8)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 9 maja 2008r. pozwany A. K. zawarł z powodem (...) Bank S.A. z siedzibą we W. umowę o kartę kredytową nr KK\ (...), na mocy której został mu przyznany przez bank limit kredytowy do kwoty 8.700 zł, którego wykorzystanie było możliwe poprzez dokonywanie transakcji gotówkowych i bezgotówkowych przy użyciu karty kredytowej na zasadach określonych w umowie i Regulaminie wydawania i używania kart kredytowych (...) Banku S.A. (§ 1). Umowa została zawarta na okres równy okresowi ważności karty, a w przypadku wznowienia karty okres umowy był przedłużany o kolejny okres ważności karty (§ 2). Oprocentowanie limitu kredytowego było zmienne (§ 5 ust. 1). Oprocentowanie od zadłużenia przeterminowanego liczone było jako czterokrotność obowiązującej stopy kredytu lombardowego NBP i w dniu zawarcia umowy wynosiło 29 % w stosunku rocznym (§ 5 ust. 5). Posiadacz karty był zobowiązany do spłaty wykorzystanego limitu na zasadach określonych w Regulaminie. Spłaty były zaliczane w pierwszej kolejności na koszty windykacji, odsetki karne, odsetki naliczone w poprzednich cyklach rozliczeniowych, transakcje dokonane w poprzednich cyklach rozliczeniowych, odsetki naliczone w bieżącym cyklu rozliczeniowym, transakcje dokonane w bieżącym cyklu rozliczeniowym (§ 7). W przypadku zwłoki w spłacie kwoty minimalnej przez dwa pełne cykle rozliczeniowe bank wzywał posiadacza karty korespondencyjnie do zapłaty zaległych kwot w terminie 7 dni od otrzymania wezwania, pod rygorem wypowiedzenia umowy o kartę kredytową. W przypadku, gdy posiadacz nie uregulował zaległości w powyższym terminie, bank miał prawo wypowiedzieć umowę z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia (§ 7 ust. 5). Nadto, bank mógł wypowiedzieć umowę w przypadku: a. naruszania przez posiadacza karty warunków umowy lub Regulaminu; b. nieterminowej spłaty należności lub stwierdzenia zagrożenia ich terminowej spłaty, a w szczególności niezapłacenia przez posiadacza karty pełnych minimalnych kwot spłaty za co najmniej dwa cykle rozliczeniowe po uprzednim pisemnym wezwaniu posiadacza karty do zapłaty zaległych kwot w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy; c. pogorszenia się zdolności kredytowej posiadacza karty; d. przekroczenia limitu kredytowego; e. braku obrotów na rachunku karty przez 12 miesięcy, poza naliczaniem przez bank opłat i odsetek. Okres wypowiedzenia wynosił 30 dni (§ 15).

(dowód: umowa o kartę kredytową nr KK\ (...) k. 28-35)

W związku z nieuregulowaniem zaległości wynikających z umowy o limit kredytowy i o kartę kredytową, pismem z dnia 18 sierpnia 2014r. powód wypowiedział pozwanemu umowę nr KK\ (...) z zachowaniem dwumiesięcznego okresu wypowiedzenia. Na dzień wypowiedzenia kwota zadłużenia wynosiła 9.720,29 zł.

(dowód: wypowiedzenie k. 27)

Na aktualne zadłużenie pozwanego składają się następujące kwoty:

- 8.700 z tytułu niespłaconego limitu kredytowego;

- 1.402,18 zł z tytułu skapitalizowanych odsetek naliczonych do dnia 24 października 2014r.;

- 445,60 zł z tytułu skapitalizowanych odsetek umownych od należności przeterminowanych naliczanych za okres od dnia 24 października 2014r. do dnia wniesienia pozwu.

(dowód: historia rachunku dla umowy nr KK\ (...) k. 47-101)

Pozwany A. K. utrzymuje się z emerytury, która po potrąceniach egzekucyjnych (na kwotę 1.932,59 zł), wynosi aktualnie 1.383,86 zł. Pozwany cierpi na chorobę niedokrwienną serca, we wrześniu 2009r. pozwany przeszedł zabieg koronaroplastyki w Szpitalu (...) w K.. W dniu 15 stycznia 2015r. pozwany przeszedł zawał serca i ponownie został poddany zabiegowi koronaroplastyki w Szpitalu (...). W. a P. w G.. W 2014r. u pozwanego rozpoznano guza pęcherza moczowego, zaś w dniu 20 listopada 2014r. przeszedł zabieg operacyjny usunięcia guza. W lipcu 2015r. stwierdzono wznowienie procesu nowotworowego, w związku z czym w lipcu 2015r., grudniu 2015r. i marcu 2016r. pozwany był hospitalizowany na Oddziale Urologii Szpitala (...). W. a P. w G..

(dowód: decyzja ZUS k. 13, dokumentacja medyczna k. 8v-11v)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów prywatnych przedłożonych przez strony. W ocenie Sądu wszystkie dokumenty przedłożone przez powoda stanowią wiarygodne dowody zarówno na okoliczność istnienia zobowiązania z tytułu kredytu, jak i jego wysokości. Zważyć należy, iż powód do akt niniejszej sprawy złożył poświadczone za zgodność z oryginałem przez fachowego pełnomocnika – radcę prawnego odpisy dokumentów w postaci: umowy o kartę kredytową nr KK\ (...) i wypowiedzenia umowy, a także zestawienia operacji na rachunku. Pozwany nie kwestionował autentyczności przedłożonych dokumentów, w szczególności, że przedstawione odpisy nie odpowiadają oryginałom. W konsekwencji nie było żadnych podstaw, by poddawać w wątpliwość autentyczność tychże dokumentów i istnienie stosunku prawnego łączącego obie strony. W ocenie Sądu przedstawione przez powoda dokumenty prywatne tworzą spójny obraz istniejącego pomiędzy stronami stosunku prawnego, jednoznacznie wynika z nich fakt zaciągnięcia zobowiązania kredytowego przez pozwanego, jak też wysokość zadłużenia. W konsekwencji, w oparciu o przepis art. 233 § 1 k.p.c., Sąd dał wiarę wszystkim dokumentom dołączonym do pozwu i kolejnych pism procesowych powoda i oparł na nich ustalenia faktyczne w niniejszej sprawie. Podobnie, za wiarygodne Sąd uznał dokumenty przedłożone przez pozwanego A. K. w postaci decyzji o waloryzacji emerytury oraz kart informacyjnych leczenia szpitalnego. Podkreślić bowiem należało, że powodowy bank nie kwestionował autentyczności przedstawionych dokumentów. Przedstawione przez pozwanego dowody nie budzą również żadnych wątpliwości Sądu.

Podstawę prawną powództwa stanowił przepis art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Prawo bankowe (tekst jednolity Dz.U.2015.128 ze zm.), zgodnie z którym przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. W świetle przywołanego przepisu obowiązkiem kredytobiorcy jest zwrot kredytu na zasadach określonych w umowie.

Bezsporne w niniejszej sprawie było, że pozwany A. K. zawarł w dniu 9 maja 2008r. z powodowym bankiem umowę o kartę kredytową nr KK\ (...). Z treści umowy wynika, że bank udzielił pozwanemu kredytu w postaci limitu na karcie kredytowej w wysokości 8.700 zł. Nie budzi wątpliwości, że podstawowym obowiązkiem pozwanego jako kredytobiorcy było dokonywanie spłaty wykorzystanego limitu kredytowego. Jednocześnie termin płatności oraz wysokość wymaganej minimalnej spłaty zadłużenia były określane w zestawieniu transakcji. W świetle dokumentu w postaci historii rachunku nie budzi wątpliwości Sądu, że pozwany nie wykonał należycie swojego zobowiązania, albowiem nie dokonywał wpłat kwoty minimalnej, czym doprowadził do powstania zadłużenia. Niesporne były także okoliczności rozwiązania stosunku prawnego przez powoda. Zważyć bowiem należy, iż zgodnie z treścią § 15 bank mógł wypowiedzieć umowę m.in. w przypadku nieterminowej spłaty należności lub stwierdzenia zagrożenia ich terminowej spłaty, a w szczególności niezapłacenia przez posiadacza karty pełnych minimalnych kwot spłaty za co najmniej dwa cykle rozliczeniowe po uprzednim pisemnym wezwaniu posiadacza karty do zapłaty zaległych kwot w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy. Nadto, zgodnie z § 7 ust. 5 umowy w przypadku zwłoki w spłacie kwoty minimalnej przez dwa pełne cykle rozliczeniowe bank wzywał posiadacza karty korespondencyjnie do zapłaty zaległych kwot w terminie 7 dni od otrzymania wezwania, pod rygorem wypowiedzenia umowy o kartę kredytową. W przypadku, gdy posiadacz nie uregulował zaległości w powyższym terminie, bank miał prawo wypowiedzieć umowę z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia. Nie budzi wątpliwości, że powyższe przesłanki zostały spełnione. Powód złożył bowiem do akt niniejszej sprawy odpis skierowanego do pozwanego pisma z dnia 18 sierpnia 2014r. zawierającego oświadczenie powoda o wypowiedzeniu umowy. Z zestawienia operacji wynika, że jeszcze przed wypowiedzeniem umowy powód kilkukrotnie kierował do pozwanego listowne monity wzywające go do zapłaty. Nadto, z treści wypowiedzenia wynika, że przyczyną wypowiedzenia umowy było nieuregulowanie zaległości wynikających z umowy o limit kredytowy i o kartę kredytową. Na dzień wypowiedzenia zadłużenie pozwanego wynosiło 9.720,29 zł. Nie budzi zatem wątpliwości, że zadłużenie pozwanego nie tylko przekraczało równowartość dwóch pełnych minimalnych kwot spłaty, lecz przekraczało przyznany pozwanemu limit. W świetle powyższego przyjąć należało, że wypowiedzenie umowy było w dacie złożenia oświadczenia w pełni uzasadnione. Pozwany nie kwestionował, iż wypowiedzenie nie zostało mu doręczone. W związku z powyższym należało uznać, że z upływem wskazanego powyżej okresu wypowiedzenia cały niespłacony kapitał stał się wymagalny.

Zważyć należy, iż pozwany w niniejszym postępowaniu kwestionował wysokość roszczenia, podnosząc, iż nie wie w jaki sposób powyższa kwota została przez powoda ustalona. Zarzuty pozwanego okazały się jednak nieuzasadnione. Z przedłożonego zestawienia operacji na rachunku wynika, że wysokość zadłużenia pozwanego na dzień 25 października 2014r. wynosiła rzeczywiście 10.102,18 zł, na co składa się kwota 8.700 z tytułu niespłaconego limitu kredytowego oraz kwota 1.402,18 zł z tytułu skapitalizowanych odsetek naliczonych do dnia 24 października 2014r. Dodatkowo, pozwany miał prawo do naliczania dalszych odsetek umownych od należności przeterminowanych. Skapitalizowane odsetki naliczone za okres od 25 października 2014r. do dnia wniesienia pozwu wynoszą 445,60 zł. Obowiązek zapłaty odsetek wynika z § 5 umowy. Zgodnie z powyższymi postanowieniami umownymi przyznany pozwanemu limit kredytowy był oprocentowany według zmiennej stopy procentowej. W dniu zawarcia umowy oprocentowanie kredytu wynosiło 19,90 % dla kwoty transakcji gotówkowych dokonywanych przy użyciu karty oraz 15,90 % dla wszystkich pozostałych obciążeń. Nadto, w przypadku wystąpienia zadłużenia przeterminowanego bank był uprawniony do naliczania odsetek w wysokości czterokrotności obowiązującej stopy kredytu lombardowego NBP. Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, że powód należycie wykazał wysokość dochodzonego w niniejszej sprawie roszczenia. Podkreślić przy tym należy, iż po doręczeniu odpisu pism powoda, pozwany nie podniósł żadnych zarzutów co do autentyczności i wiarygodności dołączonych do nich odpisów dokumentów, ani też nie podnosił, że przedłożone przez powoda zestawienie operacji na rachunku nie odpowiada prawdzie.

W tym stanie rzeczy – na mocy art. 69 ustawy Prawo bankowe w zw. z art. 481 § 1 i 2 k.c. – Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 10.547,78 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia 26 kwietnia 2016r. do dnia wyrokowania tj. dnia 27 kwietnia 2017r.

Z uwagi na szczególną sytuację pozwanego, należność zasądzoną w punkcie pierwszym wyroku, na podstawie przepisu art. 320 k.p.c., Sąd rozłożył na 22 raty, w tym 21 równych rat w kwotach po 500 zł oraz jedną ratę w wysokości 47,78 zł powiększoną o kwotę odsetek umownych zasądzonych w punkcie pierwszym wyroku. Zgodnie bowiem z treścią przepisu art. 320 k.c. w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie. Jak podnosi się w doktrynie zastosowanie tego tzw. moratorium sędziowskiego może mieć miejsce jedynie w wypadkach "szczególnie uzasadnionych", tzn. wyjątkowych. Należy przyjąć, że owe "szczególne okoliczności" zachodzą wówczas, kiedy natychmiastowe wykonanie wyroku byłoby rażące sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Na przykład jeżeli ze względu na stan majątkowy, zdrowotny, rodzinny i inne niezwłoczne spełnienie świadczenia lub jednorazowo spełnienie zasądzonego świadczenia przez pozwanego byłoby niemożliwe, bardzo utrudnione lub narażałoby pozwanego albo jego bliskich na niepowetowaną szkodę. Stosując przepis art. 320 k.p.c. Sąd powinien rozważyć wszystkie okoliczności danej sprawy, zarówno dotyczące pozwanego, jak i powoda (por. A. Zieliński (red.) Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, wydanie 7, C.H. Beck 2014, s. 563-564). W ocenie Sądu przypadek pozwanych należało uznać za szczególnie uzasadniony w rozumieniu przepisu art. 320 k.p.c., co uzasadnia zastosowanie moratorium sędziowskiego. Rozpoznając wniosek pozwanego Sąd wziął pod uwagę przyczyny powstania zadłużenia, sytuację osobistą i materialną pozwanego, a także skutki, jakie rozłożenie należności na raty będzie miało dla obu stron. Przede wszystkim, jak wynika z przedstawionych przez pozwanego dokumentów w trakcie trwania stosunku prawnego doszło do zmiany sytuacji osobistej i zawodowej pozwanego. Pozwany ciężko zachorował, najpierw stwierdzono u niego chorobę niedokrwienną serca, która doprowadziła do zawału serca, a następnie rozpoznano u niego chorobę nowotworową. W związku z powyższym pozwany musiał poddać się długotrwałemu leczeniu, przeszedł dwie operacje koronaroplastyki naczyń wieńcowych (w 2009r. i 2015r.), a następnie kurację nowotworową, w tym zabieg usunięcia guza pęcherza moczowego (2014r.). Poważne kłopoty zdrowotne uniemożliwiły pozwanemu kontynuowanie działalności gospodarczej i wpłynęły na znaczące obniżenie dochodów. Obecnie, jedynym dochodem pozwanego jest emerytura wojskowa, która jest obciążona zajęciami komorniczymi. Jak wynika z dołączonej do sprzeciwu decyzji waloryzacyjnej aktualnie pozwany otrzymuje kwotę 1.383,86 zł. Bez wątpienia aktualne dochody pozwanego nie pozwalają spełnić jednorazowo całego zasądzonego świadczenia, lecz umożliwiają spłatę tego zobowiązania w ratach. Jednocześnie należy wskazać, że rozłożenie należności na 22 raty nie spowodowuje żadnej szkody dla powoda. Powód uzyska bowiem w ciągu niespełna dwóch lat całość należności wraz z umownymi odsetkami za opóźnienie. Nie ulega przy tym wątpliwości, że kwota zobowiązania jest nieznaczna wobec posiadanych przez powoda aktywów i w żadnym wypadku nie wpłynie na kondycję finansową banku. W przypadku prowadzenia postępowania egzekucyjnego nie wiadomo jak szybko powód wyegzekwowałby całość roszczenia z uwagi na wysokość dochodu pozwanego i brak innych wartościowych składników majątkowych, a także zbieg egzekucji z egzekucjami prowadzonymi przez innych wierzycieli. Natomiast, konieczność jednorazowej spłaty całej należności mogłaby spowodować szkodę po stronie pozwanego, albowiem z jednej strony zostałby obciążony kosztami egzekucji, a z drugiej w dalszym ciągu naliczane byłyby odsetki za opóźnienie, co zwiększałoby rozmiar długu.

Sąd orzekający miał na względzie pogląd prawny mający charakter zasady prawnej wyrażony przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 22 września 1970 r., III PZP 11/70, OSNC 1971, nr 4, poz. 61, że rozkładając z mocy art. 320 k.p.c. zasądzone świadczenia pieniężne na raty, sąd nie może – na podstawie tego przepisu – odmówić przyznania wierzycielowi żądanych odsetek za okres do dnia wydania wyroku zasądzającego świadczenie; rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty ma jednak ten skutek, że wierzycielowi nie przysługują odsetki od ratalnych świadczeń za okres od daty wyroku do daty płatności poszczególnych rat. W związku z tym Sąd zasądził odsetki umowne od zasądzonej kwoty od dnia 26 kwietnia 2016r. do dnia wyrokowania tj. dnia 27 kwietnia 2017r.

O kosztach Sąd orzekł na mocy art. 102 k.p.c. i odstąpił od obciążania pozwanego tymi kosztami. Nie ulega wątpliwości, że przepis art. 102 k.p.c. urzeczywistnia zasadę słuszności, będącą odstępstwem od zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Zważyć jednak należy, iż nieskonkretyzowanie w tym przepisie „wypadków szczególnie uzasadnionych” oznacza, że to sądowi rozstrzygającemu sprawę została pozostawiona ocena, czy całokształt okoliczności pozwala na uznanie, że zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek, przemawiający za nieobciążaniem strony przegrywającej spór kosztami procesu w całości lub w części. Takie stanowisko znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie. W wyroku z dnia 2 października 2015 r. I ACa 2058/14 LEX nr 1820933 Sąd Apelacyjny w Warszawie stwierdził, że sposób skorzystania z przepisu art. 102 k.p.c. jest suwerennym uprawnieniem jurysdykcyjnym sądu orzekającego i do jego oceny należy przesądzenie, czy wystąpił szczególnie uzasadniony wypadek, który uzasadnia odstąpienie, a jeśli tak, to w jakim zakresie, od generalnej zasady obciążenia kosztami procesu strony przegrywającej spór. Ustalenie, czy w danych okolicznościach zachodzą "wypadki szczególnie uzasadnione", ustawodawca pozostawia swobodnej ocenie sądu, która następuje niezależnie od przyznanego zwolnienia od kosztów sądowych. Zgodnie natomiast ze stanowiskiem Sądu Najwyższego zawartym w postanowieniu z dnia 22 lutego 2011r. II PZ 1/11 trudna sytuacja życiowa, majątkowa, zdrowotna, osobista, która uniemożliwia pokrycie przez stronę kosztów procesu należnych przeciwnikowi, należy do okoliczności uzasadniających odstąpienie od zasady wyrażonej w art. 98 § 1 k.p.c. Dokonując tej oceny sąd orzekający winien kierować się własnym poczuciem sprawiedliwości, a podważenie oceny tego sądu wymaga wykazania że jest ona wadliwa.

W ocenie Sądu w sytuacji, w jakiej znalazł się pozwany, obciążenie go całością lub nawet tylko częścią kosztów procesu pozostaje trudne do pogodzenia z poczuciem sprawiedliwości oraz zasadami współżycia społecznego. Jak wskazano szczegółowo powyżej pozwany cierpi na poważne schorzenie serca oraz walczy z chorobą nowotworową, co uniemożliwia mu podjęcie dodatkowego zajęcia i spowodowało, że zaprzestał spłaty zadłużenia. Nadto, zważywszy na wysokość dochodów pozwanego obciążenie go kosztami procesu mogłoby utrudnić kontynuowanie leczenia i wpłynąć na pogorszenie i tak złego stanu zdrowia. Dlatego też sytuacja majątkowa i osobista pozwanego przemawiają za odstąpieniem od obciążania go kosztami niniejszego postępowania.