Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 64/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 marca 2017 r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:

SSR Anna Lisowska

Protokolant:

sekr. sądowy Judyta Masłowska

po rozpoznaniu w dniu 2 marca 2017 r. w Piszu

sprawy z powództwa H. W.

przeciwko Towarzystwu (...) z siedzibą w W.

o zapłatę

o r z e k a :

I.  Zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. na rzecz powódki H. W. kwotę 10 050 zł (dziesięć tysięcy pięćdziesiąt złotych) wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 10 000 zł (dziesięć tysięcy złotych) od dnia 10.04.2015 r. do dnia zapłaty i od kwoty 50 zł (pięćdziesiąt złotych) od dnia 08.07.2015 r., do dnia zapłaty.

II.  Oddala powództwo w pozostałej części.

III.  Nakazuje pobrać od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piszu kwotę 463,75 zł (czterysta sześćdziesiąt tezy złote 75/100) tytułem części nieuiszczonej opłaty od pozwu, od uiszczenia której powódka została częściowo zwolniona oraz wydatków pokrytych tymczasowo ze Środków Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piszu.

IV.  Zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. na rzecz powódki H. W. kwotę 5 443,76 zł (pięć tysięcy czterysta czterdzieści trzy złote 76/100) tytułem zwrotu kosztów procesu.

V.  Nakazuje zwrócić powódce H. W. kwotę 56,24 zł (pięćdziesiąt sześć złotych 24/100) tytułem niewykorzystanej zaliczki.

Sygn. akt I C 64/16

UZASADNIENIE

H. W. wytoczyła powództwo przeciwko o zapłatę:

- tytułem zadośćuczynienia kwoty 10 000 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 10 kwietnia 2015r. roku do dnia zapłaty,

- tytułem kosztów pomocy osoby trzeciej kwoty 1 680 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 10 kwietnia 2015 roku do dnia zapłaty,

- tytułem zwrotu kosztów leczenia kwoty 70,47 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 8 lipca 2015r. do dnia zapłaty.

- tytułem zwrotu kosztów dojazdu do placówek medycznych kwoty 97,66 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 8 lipca 2015r. do dnia zapłaty.

Nadto powódka wniosła o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu , w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwu powódka podniosła, że w dniu 31 grudnia 2014 roku w P. przy skrzyżowaniu ul. (...) z ul. (...) poślizgnęła się przejściu dla pieszych , które było oblodzone, nie odśnieżone i nie posypane żadnym środkiem antypoślizgowym. Na skutek wypadku powódka doznała obrażeń ciała.

Powódka wskazała, że do przedmiotowego upadku doszło na terenie znajdującym się w zarządzie Powiatowego Zarządu Dróg w P., który posiadał ubezpieczenie OC w Towarzystwie (...) z siedzibą w W..

Pozwany wypłacił powódce 5 000 zł tytułem zadośćuczynienia.

Powódka wskazała, iż na skutek doznanego wypadku wymagała pomocy osób trzecich . Ponosiła koszty leczenia w kwocie 70,47 zł oraz koszty dojazdów do placówek medycznych w kwocie 100,30 zł , z tego tytułu strona pozwana wypłaciła powódce kwotę 2,64 zł.

Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwany w przyznał, że nie zaprzecza , iż zawarł z Powiatem P. dobrowolną umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Wskazał, że w toku postępowania likwidacji szkody wypłacił powódce tytułem zadośćuczynienia kwotę 5 000 zł, kwotę 2,64 zł tytułem zwrotu kosztów dojazdu do placówek medycznych oraz kwotę 420 zł z tytułu zwrotu kosztów opieki osoby trzeciej. Zdaniem pozwanego dotychczas wypłacona kwota zadośćuczynienia odpowiada dyspozycji art. 445 §1 kc.

Odnosząc się do żądania zasądzenia kosztów opieki osób trzech , pozwany wskazał , iż powódka nie poniosła z tego tytułu szkody w sytuacja gdy opiekę sprawowała osoba najbliższa, która nie musiała zrezygnować z zatrudnienia. Odnosząc się do zwrotu kosztów dojazdu, pozwany wskazał , że powódka nie korzystała z własnego pojazdu , ponadto z pozwu nie wynika kiedy i do jakich placówek medycznych powódka była wożona.

Sąd ustalił, co następuje:

H. W. w dniu 31 grudnia 2014 roku w P. przy skrzyżowaniu ul. (...) z ul. (...) poślizgnęła się przejściu dla pieszych , które było oblodzone, nie odśnieżone i nie posypane żadnym środkiem antypoślizgowym. Do upadku doszło na terenie znajdującym się w zarządzie Powiatowego Zarządu Dróg w P., który posiadał ubezpieczenie OC w Towarzystwie (...) z siedzibą w W..

Bezpośrednio po wypadku H. W. zgłosiła się na (...) Szpitala (...) w P. gdzie po wykonaniu badania RTG stwierdzono u powódki złamanie przedramienia prawego i założono opatrunek gipsowy.

Powódka kontynuowała leczenie w Poradni Urazowo- Ortopedycznej i Rehabilitacyjnej w P..

W dniu 4 stycznia 2015r. zgłosiła się do Ambulatorium Nocnej i Świątecznej Pomocy Lekarskiej Szpitala (...) w P., gdzie stwierdzono u powódki obrzęk i bolesność uciskową nasady dalszej kości promieniowej prawej i zalecono dalsze noszenie szyny gipsowej.

W dniu 5 lutego 2015r. powódce zdjęto gips. Lekarz stwierdził odwapnienie nadgarstka prawego.

W dniach od 9 do 20 lutego 2015r. powódka odbywała fizjoterapię - magnetronik i T. na nadgarstek prawy.

W dniach od 9 do 20 marca 2015r, i w dniu 13 marca 2015r. powódka została poddana zabiegowi laseroterapii na prawy bark.

W okresie od 27 lutego 2015r. do 11 maja 2015r. powódka odbywała ćwiczenia czynne i bierne kończynę górną prawą oraz prądy inferencyjne na prawy staw barkowy.

W okresie od 8 czerwca 2015r. do 19 czerwca 2015r. powódka odbyła zabiegi rehabilitacyjne – T. i magnetronic , a w okresie od 18 sierpnia do 31 sierpnia 2015r. – laseroterapię.

W okresie od 5 października do 16 października 2015r. powódka odbyła kolejną serię ćwiczeń.

14 października 2015r. lekarz ortopeda stwierdził u H. W. wyraźnie ograniczenie ruchów nadgarstka prawego, zwłaszcza zgięcia grzbietowego, jednocześnie uznał, że leczenie zostało zakończone.

Odniesione przez powódkę obrażenie spowodowały znaczne utrudnienia przy wykonywaniu większość czynności , które dotychczas wykonywała sama. Powódka przez okres około 6 tygodni pod wypadku korzystała z pomocy męża w czynności takich jak ubieranie , mycie , sprzątanie, robienie zakupów.

Na skutek zdarzenia z dnia 31 grudnia 2014 roku H. W. doznała trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 10 %.

W okresie leczenia powódka poniosła koszt dojazdu do placówki medycznej w kwocie 50 zł.

(dowód: dokumentacja medyczna powódki k. 103, 110-141, 165-166, 171, 175-178,179-193, 195-209, 216-221, 232-233, 250-264 zeznania świadka W. W. – zapis protokołu rozprawy z dnia 09.06.2016r. k. 145, zeznania świadka B. W. – zapis protokołu rozprawy z dnia 20.09.2016r. k. 242,

opinia biegłego sądowego z zakresu chirurgii ogólnej, ortopedii i traumatologii k. 74-76; uzupełniająca opinia biegłego k. 272; akta szkody (...))

Pismem z dnia 16 lutego 2015r. Towarzystwo (...) poinformowało Powiatowy Zarząd Dróg w P. o zgłoszonym przez H. W. roszczeniu przyznania zadośćuczynienia za krzywdę doznaną na skutek wypadku z dnia 31 grudnia 2014 roku.

Ubezpieczyciel wszczął postępowanie likwidacyjne szkody i wypłacił powódce tytułem zadośćuczynienia kwotę 5 000 zł, kwotę 2,64 zł tytułem zwrotu kosztów dojazdu do placówek medycznych, kwotę 420 zł z tytułu zwrotu kosztów opieki osoby trzeciej oraz kwotę 20,70 zł z tytułu poniesionych kosztów leczenia.

(okoliczności bezsporne, dowód: akta szkody nr (...)) )

Sąd zważył, co następuje:

Roszczenia pozwu opierają się w niniejszej sprawie na przepisie art. 445 § 1 k.c., zgodnie z którym w razie uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia Sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

W ramach cytowanego przepisu uwzględnione powinny być okoliczności, które składają się na pojęcie krzywdy i jej rozmiar. Oczywistym jest, że ustalenie procentowego uszczerbku na zdrowiu w celu określenia właściwej wysokości zadośćuczynienia nie wyczerpuje oceny i ma jedynie charakter pomocniczy i orientacyjny.

W świetle przepisów kodeku cywilnego podstawowym celem zadośćuczynienia należnego osobie poszkodowanej jest złagodzenie doznanych cierpień fizycznych i moralnych. Wysokość zadośćuczynienia musi pozostawać w zależności od intensywności tych cierpień, czasu ich trwania, ujemnych skutków zdrowotnych, jakie osoba poszkodowania będzie musiała znosić w przyszłości. Zadośćuczynienie ma na celu przede wszystkim złagodzenie tych cierpień, ale jego wysokość nie może być dowolna i ściśle musi uwzględniać stopień doznanej krzywdy, a przy tym nie prowadzić do wzbogacenia poszkodowanego. Sąd Najwyższy wyraźnie stoi na stanowisku, że wysokość zadośćuczynienia musi być „odpowiednia” w tym znaczeniu, że powinna przy uwzględnieniu krzywdy pokrzywdzonego odpowiadać aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa (vide wyrok SN z dnia 28.09.2001r., III CKN 427/00, LEX nr 52766). Zasądzona kwota winna być zatem umiarkowana i utrzymana w rozsądnych granicach (vide wyrok SN z dnia 16.04.2002r., V CKN 1010/00, OSNC z 2003r. nr 4 poz. 56, LEX nr 55467).

Zadośćuczynienie z art. 445 k.c. ma zatem charakter kompensacyjny. Jednakże wysokość zadośćuczynienia powinna uwzględniać wszystkie okoliczności (vide wyrok SN z dnia 03.05.21972r., I CR 106/72, niepubl.) i przedstawiać przy tym ekonomicznie odczuwalną wartość. Zgodnie ze stanowiskiem doktryny i Sądu Najwyższego, treść art. 445 k.c. pozostawia Sądowi swobodę w ustalaniu wysokości zadośćuczynienia i pozwala w okolicznościach konkretnej sprawy uwzględnić indywidualne właściwości i odczucia osoby pokrzywdzonej (vide wyrok SN z dnia 16.07.1997r., II CKN 273/97, LEX nr 286781).

W ocenie Sądu dotychczas wypłacone powódce zadośćuczynienie w kwocie 5 000 zł nie rekompensuje doznanego przez powódkę bólu i cierpienia.

Mając na uwadze rodzaj doznanych przez powódkę obrażeń i czas leczenia Sąd uznał, że kwota 15 000 zł jako zadośćuczynienie za wyrządzoną H. W. krzywdę będzie kwotą optymalną i uwzględniającą wszystkie kryteria brane pod uwagę przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia, a zatem określony uszczerbek na zdrowiu, uszkodzenia ciała, których doznała powódka, przebieg leczenia, czas trwania leczenia i rekonwalescencji oraz następstwa wypadku.

W wyniku przedmiotowego wypadku powódka doznała złamania nasady dalszej kości przedramienia prawego . W okresie noszenia gipsu wymagała opieki osób trzecich przy wykonywaniu czynności dnia codziennego. Po zdjęciu gipsu korzystała z rehabilitacji do połowy października 2015r. .

Biegły sądowy z zakresu chirurgii urazowej i ortopedii lekarz medycyny S. D.stwierdził, że na skutek przedmiotowego wypadku powódka doznała trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 10 %.

Sąd w pełni podzielił opinię biegłego, albowiem była jasna i pełna, wyjaśniała wszystkie istotne okoliczności, a równocześnie była poparte wiedzą i doświadczeniem zawodowym biegłego.

Sąd oddalił wniosek pełnomocnika powódki o dopuszczenie dowodu z uzupełniającej opinii biegłego celem udzielenia odpowiedzi na pytanie czy w okresie leczenia i rekonwalescencji powódka wymagała pomocy osób trzecich w czynnościach życia codziennego, albowiem na powyższe okoliczności wyczerpujące zeznania złożyła powódka , które Sąd w pełni podzielił.

Zdaniem Sądu zadośćuczynienie w orzeczonej wysokości tj. w kwocie żądanej pozwem 10 000 zł oraz dotychczas wypłacona tytułem zadośćuczynienia kwota 5 000 zł uwzględnia stopień cierpień fizycznych, a więc rozmiar doznanej krzywdy oraz czas trwania cierpień i zaistniałe powikłania, dlatego nie może być uznane jako nadmierne. Kwota ta jest także adekwatna do istniejących stosunków majątkowych społeczeństwa, w tym wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, przez co utrzymana jest w rozsądnych granicach i w żaden sposób nie podważa kompensacyjnej funkcji zadośćuczynienia.

Roszczenia pozwu w zakresie odszkodowania, obejmującego koszty leczenia, koszty przejazdów poszkodowanej samochodem na wizyty lekarskie i koszty opieki osób trzech , opierają się na przepisie art. 444 § 1 k.c., zgodnie z którym w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia.

Sąd oddalił żądanie powódki zasądzenia kosztów opieki osób trzecich. Należy, iż pod rządem kodeksu cywilnego (art. 444 § 2) nadal aktualna jest wyrażona w orzecznictwie Sądu Najwyższego wykładnia art. 161 § 2 k.z., że prawo poszkodowanego do ekwiwalentu z tytułu zwiększonych potrzeb, polegających na konieczności korzystania z opieki osoby trzeciej, nie jest uzależnione od wykazania, iż poszkodowany efektywnie wydał odpowiednie kwoty na koszty opieki. Okoliczność zaś, że opiekę nad niedołężnym poszkodowanym sprawowali jego domownicy (żona lub córka), nie pozbawia go prawa żądania zwiększonej z tego tytułu renty uzupełniającej opartej na przepisie art. 161 § k.z. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 marca 1969 r. I PR 28/69). W wyroku z dnia 4 października 1973 r. II CR 365/73 Sąd Najwyższy stwierdził, że jeżeli pracująca zarobkowo żona - w celu pielęgnacji męża, który doznał uszkodzenia ciała na skutek czynu niedozwolonego - porzuciła pracę zarobkową i z tego powodu poniosła straty, poszkodowanemu przysługuje prawo żądania odszkodowania z tego tytułu w ramach art. 444 § 1 k.c.. Natomiast w wyroku z dnia 15 lutego 2007 r. II CSK 474/06 Sąd Najwyższy uznał, iż ewentualny rozmiar roszczenia przysługującego poszkodowanemu, jeżeli konieczna jest mu pomoc innej osoby, zależy od wysokości dochodu utraconego przez żonę rezygnującą z pracy lub działalności gospodarczej, a gdy opieka może być wykonywana przez osobę trzecią - wysokość odszkodowania z tytułu utraty zarobków przez żonę nie może przekraczać wynagrodzenia osoby mającej odpowiednie kwalifikacje do wykonywania takiej opieki. W uzasadnieniach powyższych orzeczeń Sąd Najwyższy podkreślał, iż konieczność sprawowania opieki nad poszkodowanym winna powodować powstanie realnej szkody, aby możliwe było zrealizowanie roszczenia o zwrot kosztów korzystania z pomocy innej osoby w rozumieniu art. 444§1 kc. Oczywistym jest, iż związana z potrzebą opieki osób trzecich szkoda może wynikać nie tylko z efektywnie wydatkowanych kwot dla osób trzecich, lecz również może się wyrażać w utracie korzyści ze strony najbliższych poszkodowanego związanej z koniecznością zaprzestanie pracy zarobkowej bądź zmniejszenia się dochodów.

W przedmiotowej sprawie opiekę nad poszkodowaną w wypadku powódką przez okres około 6 tygodni sprawował w przeważającej mierze będący emerytem mąż powódki. W ocenie Sądu w tym przypadku nie zaistniała po stronie osoby opiekującej się poszkodowaną utrata dotychczasowego dochodu w postaci otrzymywanej emerytury , zaś powódka nie udowodniła, aby zaistniała jakakolwiek inna szkoda (uszczerbek w majątku, utrata korzyści) w związku z wykonywaniem opieki. Stąd też żądanie powoda o zasądzenie od pozwanego kwoty 1 680 zł tytułem zwrotu kosztów opieki zostało oddalone.

W ocenie Sądu strona powodowa nie udowodniła poniesienia kosztów na zakup lekarstw , albowiem do sprawy zostały złożone wyłącznie kopie faktur, które nie mogą stanowić dowodu w sprawie.

Z kolei odnoście żądania zwrotu kosztów dojazdu , powódka zeznała , iż przekazywała na ten cel świadkowi B. W. kwotę od 50 zł do 100 zł . Natomiast świadek B. W. zeznała, że wyłącznie raz wiozła powódkę na wizytę lekarską do E.. W tym stanie rzeczy Sąd zasądził na rzecz powódki wyłącznie kwotę 50 zł tytułem zwrotu kosztów dojazdu.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 445 § 1 k.c. i art. 444 § 1 k.c., Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 10 050 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 10 000 zł od dnia 10.04.2015 r. do dnia zapłaty i od kwoty 50 zł od dnia 08.07.2015 r., do dnia zapłaty. W pozostałym zakresie powództwo zostało oddalone.

Odsetki od powyższych kwot Sąd zasądził w oparciu o treść art. 481 § 1 k.c. i art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124 póz. 1152 z późn. zm.). Jak wynika z akt szkody pozwany zawiadomienie o szkodzie posiadał już w dniu 16 lutego 2015 roku, tym samym roszczenie powódki o zadośćuczynienie stało się wymagalne po upływie 30 dni, a zatem w dniu 18 marca 2013 roku. Sąd nie mógł jednak wyjść ponad żądanie pozwu, dlatego od zasądzonego zadośćuczynienia zasadził odsetki od daty wskazanej przez powódkę, to jest 10 kwietnia 2015r., zaś zasądzonego odszkodowania także zgodnie z żądaniem pozwu od dnia 8 lipca 2015r.

O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął w oparciu oraz art. 98 k.p.c. oraz przepis § 2 pkt 5) Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych i zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 5 443,76 zł zwrotu kosztów procesu.

Na podstawie art. 113 Ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piszu kwotę 463,75 zł tytułem części nieuiszczonej opłaty od pozwu, od uiszczenia której powódka została częściowo zwolniona oraz wydatków pokrytych tymczasowo ze Środków Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piszu.

Na podstawie art. 80 Ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazano zwrócić powódce kwotę 56,24 zł tytułem niewykorzystanej zaliczki.