Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 30 sierpnia 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach, I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 30 sierpnia 2017r., w Katowicach

na posiedzeniu niejawnym

skargi pozwanego L. K.

na naruszenie prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki w sprawie o ochronę dóbr osobistych toczącej się z powództwa skarżącego przeciwko pozwanemu J. K. przed Sądem Okręgowym w B. pod sygn. akt I C 211/16

p o s t a n a w i a:

oddalić skargę.

SSA Joanna Naczyńska SSA Ewa Jastrzębska SSA Ewa Solecka

UZASADNIENIE

Powód L. K. domagał się stwierdzenia przewlekłości postępowania w sprawie o ochronę dóbr osobistych, toczącej się z jego powództwa przed Sądem Okręgowym w B. pod sygnaturą I C 211/16 i zasądzenia na jego rzecz z tytułu tej przewlekłości 20.000zł zadośćuczynienia. Zarzucił, iż Sąd Okręgowy podejmuje w tej sprawie jedynie czynności pozorne: wyznaczył w sprawie trzy posiedzenia (15.września 2016r., 23 lutego 2017r. i 13 lipca 2017r.) nie wzywając na nie zawnioskowanych przez powoda świadków, a nadto nie rozpoznał w terminie wniosku powoda o przyznanie adwokata z urzędu oraz zbędnie wzywał powoda do wskazania nr PESEL, który występuje w wielu dokumentach składanych przez powoda. Czynności te w ocenie powoda stanowią teatr sądowy i mistyfikację procesu. Podniósł, iż sprawa bez postępu toczy się od ponad roku, a w istocie była już wniesiona w 2015r. (IC 285/15 i I C 459/15). Zauważył, że w aktach sprawy brak jest płyty CD z rozprawy.

Prezes Sądu Okręgowego w B. wniósł o oddalenie skargi, jako bezzasadnej. Wywodził, iż postępowanie w sprawie toczyło się bez zbędnej zwłoki, a podejmowane przez Sąd czynności były celowe i nie spowodowały przewlekłości postępowania.

Sąd Apelacyjny ustalił i zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (tekst jedn. Dz.U. z 2016r. , poz. 1259 ze zm.) skarga o stwierdzenie, że nastąpiło naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki jest zasadna jeżeli postępowanie, którego skarga dotyczy trwa dłużej niż to konieczne dla wyjaśnienia okoliczności faktycznych i prawnych, istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, a tę długotrwałość należy oceniać przez pryzmat terminowości i formalnej prawidłowości podjętych czynności sądowych, przy uwzględnieniu charakteru sprawy, stopnia faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenia dla osoby, która wniosła skargę, rozstrzyganych w niej zagadnień oraz zachowania się uczestników, a w szczególności uczestnika, który zarzucił przewlekłość postępowania.

Oceniając, w aspekcie przywołanych kryteriów tok czynności sądowych podjętych w sprawie prowadzonej przed Sądem Okręgowym w B. pod sygn. I C 211/16, Sąd Apelacyjny ustalił, iż pismo powoda z 29 kwietnia 2016r., zadekretowane 6 maja 2016r. jako pozew, dołączono pierwotnie do sprawy I C 361/15 toczącej się między tymi samymi stronami. 11 maja 2016r. wezwano powoda do usunięcia braków formalnych pozwu przez podanie nr PESEL i do wniesienia opłaty sądowej od pozwu. Zarządzenie to doręczone zostało powodowi 20 maja 2016r. W piśmie, które wpłynęło do Sądu Okręgowego 30 maja 2016r. powód wskazał swój nr PESEL, podał adresy sześciu świadków i złożył wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych. Postanowieniem z 1 czerwca 2016r. powód został zwolniony od kosztów sądowych w całości. W tym też dniu zarządzono doręczenie pozwanemu odpisu pozwu. Odpis postanowienia o zwolnieniu od kosztów sądowych powód odebrał 14 czerwca 2016r. 27 czerwca 2016r. pozwany wniósł odpowiedź na pozew. Zarządzeniem z 5 lipca 2016r. Przewodniczący wyznaczył rozprawę na dzień 15 września 2016r. Na rozprawie tej powód wniósł o zawieszenie postępowania z uwagi na toczącą się sprawę o zasiedzenie. Za zgodą obu stron sprawę kierowano do mediacji i wyznaczono mediatora. 7 grudnia 2016r. Przewodniczący zarządził ustalenie wyniku mediacji, a wobec braku osiągnięcia przez strony porozumienia 11 stycznia 2017r. wyznaczył rozprawę na dzień 23 lutego 2017r., zarządzając wezwanie powoda i zawiadomienie pełnomocnika pozwanego. Tuż przed rozprawą, 20 lutego 2017r. powód złożył wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu, informując zarazem Sąd, iż w aktach nie ma jego wniosku złożonego 31 stycznia 2017r. o ustanowienie adwokata z urzędu. Na rozprawie w dniu 23 lutego 2017r. powód ponowił wniosek o zawieszenie postępowania i rozpoznanie wniosku o ustanowienie adwokata z urzędu oraz wniósł o wyłączenie Sędziego referenta od rozpoznania sprawy. W dniu 6 marca 2017r. został oddalony wniosek powoda o wyłączenie SędziegoR. K.. Odpis tego postanowienia doręczono powodowi i pełnomocnikowi pozwanego, odpowiednio w dniach 10 marca i 9 marca 2017r. W dniu 17 marca 2017r. powód złożył zażalenie na to postanowienie, które zostało rozpoznane przez Sąd Apelacyjny w Katowicach 27 kwietnia 2017r. Odpisy postanowienia Sądu Apelacyjnego zostały doręczone powodowi i pełnomocnikowi pozwanego, odpowiednio w dniach 17 maja i 10 maja 2017r. Akta zostały zwrócone Sądowi Okręgowemu przez Sąd Apelacyjny w dniu 30 maja 2017r. W dniu 6 czerwca 2017r. Sąd Okręgowy postanowił ustanowić dla powoda pełnomocnika z urzędu, którego wyznaczyła Okręgowa Rada Adwokacka w B. i wyznaczył rozprawę na dzień 13 lipca 2017r. Rozprawę odwołano z uwagi na wniesienie przez powoda skargi na przewlekłość postępowania, a akta sprawy przekazano Sądowi Apelacyjnemu.

Przedstawiony powyżej przebieg czynności nie uzasadnia twierdzenia, iż w toku postępowania rozpoznawczego w sprawie I C 211/16 doszło do przewlekłości postępowania. Czynności sądowe były w niej podejmowane sukcesywnie, cechowała je celowość, jako że realizowały prawidłowy formalny tok procedowania i zmierzały do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy. Art. 126§2 pkt. 2 k.p.c. w zw. z art. 130 § 1 k.p.c. nakłada na Przewodniczącego obowiązek wezwania powoda do wskazania numeru PESEL, jako wymogu formalnego pozwu. Wbrew wywodom skargi, Przewodniczący nie ma obowiązku poszukiwać i ustalać tego numeru w aktach innych spraw, toczących się z udzielam powoda. Nie można zatem uznać, że wezwania powoda o wskazanie tego numeru było niecelowe. Przewlekłości postępowania nie sposób też się dopatrzeć w terminie rozpoznaniu wniosku powoda o ustanowienie adwokata z urzędu, nawet jeśli przyjąć, że oczekiwał on na rozpoznanie w okresie od 31 stycznia (data złożenia wniosku, który zaginął) do 6 marca 2017r., ponieważ w międzyczasie rozpoznawany był wniosek powoda o wyłączenie Sędziego referenta. O przewlekłości postępowania nie świadczy brak wezwania zawnioskowanych przez powoda świadków na powiedzenia Sądu w dniu 15 września 2016r. i 23 lutego 2017r., już chociażby tylko z tej przyczyny, że powód wnosząc o wezwanie świadków nie wskazał tez dowodowych – okoliczności jakie zamierza przez zeznania tych świadków wykazać. Wskazanie tych tez jest konieczne, ponieważ umożliwia Sądowi ocenę przydatności zeznań danego świadka dla rozstrzygnięcia sprawy. Wezwanie tylko stron na te posiedzenia realizowało tok procesowania określony w art. 212§ 1 k.p.c., zgodnie z którym Sąd w pierwszej kolejności dąży do tego, aby strony przytoczyły lub uzupełniły twierdzenia lub dowody na ich poparcie oraz udzieliły wyjaśnień dla zgodnego z prawdą ustalenia podstawy faktycznej dochodzonych przez nie praw lub roszczeń i w ten sam sposób dąży do wyjaśnienia istotnych okoliczności sprawy, które są sporne, a dopiero potem przeprowadza postępowanie dowodowe. Z tej też przyczyny na posiedzeniu w dniu 23 lutego 2017r. Sąd odebrał od powoda oświadczenie co do okoliczności, które powód chce wykazać zeznaniami każdego ze świadków. Dalszych czynności dowodowych Sąd Okręgowy nie mógł podjąć z uwagi na wniosek o ustanowienie adwokata z urzędu i wniosek o wyłączenie sędziego, a następnie skargę na przewlekłość postępowania. Brak włączenia do akt płytki z nagraniem przebiegu posiedzenia, które odbyło się 15 września 2016r. nie wpływa na sprawność postępowania. Żadna ze stron nie wnosiła o wydanie tego nagrania. Jego włączenie do akt możliwie jest w każdym czasie. Rozpatrywana sprawa nie toczy się od 2015r., toczy się od 29 kwietnia 2016r., a jej aktualny stan zaawansowania zdeterminowany jest wnioskami procesowymi powoda: o zwolnienie od kosztów, o ustanowienie adwokata z urzędu i o wyłączenie Sędziego, których rozpoznanie miało pierwszeństwo przed wszczęciem postępowania dowodowego.

Z przytoczonych wyżej względów, Sąd Apelacyjny nie dopatrując się zarzucanej przez powoda przewlekłości postępowania - w oparciu o art. 12 ust. 1 powoływanej wyżej ustawy z 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki – oddalił skargę.

SSA Joanna Naczyńska SSA Ewa Jastrzębska SSA Ewa Solecka