Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 września 2013 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 25 września 2013 r. w Ostrołęce

sprawy z odwołania S. J.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania S. J.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 10 kwietnia 2013r. znak (...)

orzeka:

oddala odwołanie.

Sygn. akt IIIU 682/13

UZASADNIENIE

S. J. złożył w dniu 16.04.2013r. odwołanie od decyzji ZUS z dnia 10.04.2013r., znak: ENMS/15/028023780. Odwołujący nie zgadzał się z tym, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie uznał mu okresów pracy od 2.09.1970r. do 16.06.1977r. w Państwowym Ośrodku (...) w P. - do pracy w warunkach szkodliwych.

Zdaniem odwołującego, praca jaką wykonywał w tym zakładzie w spornym okresie była pracą wykonywaną w szkodliwych warunkach, co wynikało m.in. z dokumentacji - otrzymywał dodatki do wynagrodzenia z tytułu pracy w szkodliwych warunkach. Odwołujący podniósł też, że dodatkowego zaświadczenia nie posiada, gdyż zakład w którym pracował uległ likwidacji.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie, podnosząc, że S. J. nie zgromadził wymaganego prawem 15 - letniego okresu pracy w warunkach szczególnych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

S. J. w dniu 18.02.2013r. złożył w Oddziale ZUS wniosek o emeryturę z tytułu pracy w warunkach szczególnych. We wniosku zawarł oświadczenie o przekazaniu zgromadzonych środków w OFE na dochód budżetu państwa.

Po przeanalizowaniu dokumentacji ubezpieczonego ZUS wydał w dniu 15.03.2013r. decyzję odmawiającą mu prawa do emerytury.

Pismem z dnia 19.03.2013r. odwołujący zwrócił się o ponowne rozpatrzenie jego sprawy, dołączając nowe dowody w postaci umowy o pracę i kwestionariusza osobowego.

Po przeanalizowaniu złożonych dokumentów ZUS w dniu 10.04.2013r. wydał przedmiotową - zaskarżoną decyzję, ponownie odmawiając prawa do świadczenia.

S. J.urodził się (...)- w dniu (...). ukończył 60 lat. W dniu 18.02.2013r. złożył oświadczenie o przekazaniu zgromadzonych środków w OFE na dochód budżetu państwa.

Na dzień 1.01.1999r. udowodnił 25 lat i 13 dni okresów składkowych i nieskładkowych, w tym okres 13 lat, 6 miesięcy i 21 dni pracy w szczególnych warunkach.

( okoliczności bezsporne).

Przedmiotem sporu był okres pracy od 2.09.1970r. do 16.06.1977r.

W tym okresie odwołujący jak wynika z załączonej dokumentacji był uczniem przyzakładowej szkoły zawodowej od 2.09.1970r. do 30.06.1973r. Następnie od 1.07.1973r. do 25.10.1973r. był zatrudniony w (...) w P. jako monter ciągnikowy, a w okresie od 26.10.1973r. do 6.09.1975r. pełnił służbę wojskową. Po powrocie z wojska odwołujący kontynuował zatrudnienie w (...) w P. w okresie od 1.10.1975r. do 16.06.1977r. na stanowisku ślusarza.

Spornego okresu Sąd nie uznał za pracę w warunkach szkodliwych.

Postępowanie dowodowe wykazało, że okres od 2.09.1970r. do 30.06.1973r. to okres praktycznej nauki zawodu w przyzakładowej szkole, gdzie odwołujący pracował na wszystkich działach w (...)ie w P. m.in. dziale szybkiej obsługi, naprawy ciągników. Jako uczeń szkoły przyzakładowej odwołujący się nie świadczył pracy w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na stanowisku, tj. w wymiarze 8 godzin dziennie, jak również stale nie wykonywał jej w warunkach szczególnych.

Sąd nie zaliczył również okresu pracy od 1.07.1973r. do 25.10.1973r. oraz od 1.10.1975r. do 16.06.1977r. do pracy w warunkach szczególnych. Odwołujący się był zatrudniony wprawdzie na cały etat, pracował w pełnym wymiarze czasu pracy jako monter i demonter samochodowy - nie pracował jednak w kanałach remontowych.

Sąd nie uznał również okresu pełnienia służby wojskowej (od 26.10.1973r. do 6.09.1975r.) do okresu pracy świadczonej w warunkach szczególnych, albowiem nie świadczył takiej pracy przed powołaniem do służby.

Powyższy stan faktyczny Sad ustalił w oparciu o zeznania świadków W. B. (1)(k. 28 a.s - adnotacja 2:53), K. P.(k. 28 a.s. – adnotacja 16:18), zeznania odwołującego słuchanego w charakterze strony (k. 30 – adnotacja 2:44), akta osobowe odwołującego ( k.22), jak również akta emerytalne (...).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie S. J. jest niezasadne i podlega oddaleniu.

Zgodnie z literalnym brzmieniem art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu ubezpieczeń Społecznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 1.01.2013r. w zw. z §4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze świadczenie emerytalne przysługuje ubezpieczonemu, urodzonemu po dniu 31.12.1948r. który łącznie spełnił następujące warunki:

1.  osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn

2.  nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego lub złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na dochody budżetu państwa

3.  w dniu wejścia w życie ustawy ( tj. 1.01.1999r.) udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat dla mężczyzn w tym co najmniej 15 lat okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, obwiązującym na danym stanowisku pracy.

S. J.urodził się (...)osiągnął więc już wiek emerytalny w dniu (...). Oświadczeniem z dnia 18.02.2013r. przekazał zgromadzone środki z OFE na dochód budżetu państwa i zgromadził na dzień 1.01.1999r. Ma 25 lat i 13 dni ogólnego stażu pracy (okoliczność ta nie była kwestionowana).

Odwołujący udowodnił okres 13 lat 6 miesięcy i 21 dni pracy odwołującego w szczególnych warunkach.

Odwołujący nie zgromadził tym samym wymaganego 15-letniego stażu pracy w warunkach szczególnych, a warunek ten nie może być pominięty gdyż jak wynika z przytoczonych przepisów prawa wszystkie wymienione powyżej warunki muszą być spełnione łącznie.

Sąd na potwierdzenie rzeczywistych warunków pracy odwołującego w okresie od 2.09.1970r. do 16.06.1977r. dopuścił dowód z przesłuchania świadków w osobach K. P. i W. B. (2), którzy współpracowali z odwołującym w spornym okresie w tym samym zakładzie pracy.

Świadkowie zgodnie potwierdzili, że rzeczywisty charakter pracy w (...) w P. nie odpowiadał pisemnym angażom pracowników, obaj nie potrafili wyjaśnić czym to było spowodowane. Świadkowie zeznali, że wraz z odwołującym odbywali nauki w przyzakładowej szkole, gdzie w zależności od roku nauki odbywali od 2 do 3 dni praktyk w zakładzie pracy, a pozostałe dni przeznaczone były na nauki teoretyczne. Charakter praktyk w (...) był różny – zarówno świadkowie, jak tez odwołujący się uczestniczyli w pracach na wszystkich działach od spawacza, frezera, ślusarza do montażu i demontażu osi. Praktyki odbywały się w poszczególne dni i trwały do 8 godzin – w pierwszej klasie mieli 2 dni praktyki i 4 dni nauki, w drugiej i trzeciej klasie 3 dni praktyki i 3 dni nauki. Świadkowie zeznali, że po ukończeniu nauki rozpoczęli wraz z odwołującym prace przy demontażu osi przednich ciągników. Praca ta była wykonywana na hali, na której znajdowało się też kilka innych działów w tym lakiernia oraz myjnia, gdzie stosowano sodę kaustyczną. Świadkowie wraz z odwołującym zajmowali się demontażem części z przednich osi ciągników, prace wykonywali przy pomocy podstawowych urządzeń takich jak klucze, przecinaki, młotki oraz klucze pneumatyczne. Świadkowie zgodnie potwierdzili, że otrzymywali dodatki za pracę w warunkach szkodliwych w postaci produktów mlecznych i dodatkowego wynagrodzenia, warunkami szkodliwymi na ich stanowiskach pracy były wszechobecne opary pochodzące z znajdującej się nieopodal myjni i lakierni oraz chłód panujący na hali.

Zeznania świadków w pełni korespondują z wyjaśnieniami odwołującego złożonymi w charakterze strony. S. J. zeznał, że w okresie nauki w przyzakładowej szkole odbywał po 2-3 dni praktyki w tygodniu na każdym dziale w (...) w P., a na ostatnim roku nauki praktycznie przebywał cały czas na dziale montażu i demontażu przednich osi. W pozostałe dni kiedy nie przebywał na praktykach uczęszczał do szkoły na teoretyczne zajęcia. Potwierdził on, że jego praca w zakładzie polegała na demontażu i montażu przednich osi do ciągników rolniczych i nie uległa zmianie po powrocie ze służby wojskowej. Przez cały okres pracy w (...) pracował na tym samym dziale, a jeden dzień w tygodniu musiał zająć się oczyszczeniem myjni i czynność ta zajmował mu cały dzień roboczy. Odwołujący podobnie do świadków skarżył się na konieczność przebywania w trakcie pracy w oparach pochodzących z myjni i lakierni, a także na panujący na hali hałas.

Sąd dał w pełni wiarę w zeznania świadków i odwołującego, zeznania były spójne i kompetentne, świadkowie są osobami które wspólnie z odwołującym pracowali na tych samych stanowiskach w spornym okresie a jako osoby obce nie osiągną żadnych korzyści z uzyskania przez odwołującego prawa do emerytury. Sąd podczas wysłuchiwania zeznań świadków jak i odwołującego nie dostrzegł skłonności do przebarwiania rzeczywistości czy konfabulacji, a ponadto miał na względzie, iż częściową znajdują one swoje potwierdzenie w zebranej dokumentacji.

Sąd uznał zeznania za spójne i kompletne, a na ich podstawie ustalił rzeczywisty charakter pracy odwołującego w Państwowym Ośrodku (...) w P., który polegał na montażu i demontażu części z przednich osi ciągników rolniczych, a prace te odbywały się w hali, nie w kanałach remontowych. Na tej też podstawie uznał ustalił, ze w okresie od 1.07.1973r. do 25.10.1973r. oraz od 1.10.1975r. do 16.06.1977r. odwołujący się był zatrudniony jako monter ciągnikowy w pełnym wymiarze czasu pracy, jednakże nie wykonywał pracy w warunkach szczególnych.

Sąd podziela stanowisko wyrażone przez Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 25.04.2013r., III AUa 1095/12, że ustalenie czy dana praca była wykonywana w sposób stały i w pełnym wymiarze czasu pracy nie wymaga wiedzy specjalistycznej. Sąd ustalił, że charakter pracy odwołującego w spornym okresie z tytułu zatrudnienia w Państwowym Ośrodku (...) w P. nie odpowiadał pracy w szczególnych warunkach wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy ponieważ charakter pracy odwołującego nie odpowiadał żadnemu z rodzajów prac wymienionych w wykazie A stanowiącego załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze. Jedynie prace wykonywane w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych lub szynowych zgodnie z pkt 16 działu XIV w/w wykazu mogły być uznane za prace w szczególnych warunkach, lecz charakter pracy odwołującego nie spełnia tych wymogów, gdyż nie była wykonywana w pozycjach wymuszonych w kanałach remontowych.

Ograniczona styczność ze środowiskiem pracy w warunkach szczególnych ( jak to miało miejsce w przypadku odwołującego) nie wpływa tak intensywnie na organizm pracownika jak u osoby, która w takich warunkach przebywa stale i w pełnym wymiarze z tego względu ustawodawca nie przewidział możliwości skorzystania z przywileju obniżenia wieku emerytalnego (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 17.04.2013r., III AUa 1481/12).

Mając na uwadze, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem i stanowiskiem doktryny - praca w szczególnych warunkach uprawniająca do obniżenia wieku emerytalnego musi być wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku (por wyrok Sąd Najwyższy Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych, I UK 138/2006), Sąd nie mógł uznać, że odwołujący w okresie nauki w przyzakładowej szkole w trakcie odbywania praktyk pracował w pełnym wymiarze czasu pracy. Odwołujący przyznał, że praktyki odbywał na różnych działach ( min. przy spawaniu, frezowaniu) jednak praktyki te obejmowały jedynie od 2 do 3 dni a pozostałe dni przeznaczone były na naukę teoretyczną. Zatem okres od 2.09.1970r. do 30.06.1973r. nie może być zaliczony jako okres pracy w warunkach szczególnych i tym samym nie może stanowić okresu uzupełniającego dla 13 letniego stażu pracy w szczególnych warunkach odwołującego.

Odwołujący nie zgadzał się także z pominięciem okresów służby wojskowej jaką odbywał w okresach od 26.10.1973r. do 25.10.1975r. tj. okresu który przypadał pomiędzy jego pracą w Państwowym Zakładzie (...)w P.. Zgodnie z utrwaloną linia orzeczniczą okres zatrudnienia żołnierza czynnej służby wojskowej jest pracą wykonywaną w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, jeżeli wykonywał ją w taki sam sposób (stale i w pełnym wymiarze czasu pracy) przed powołaniem do służby i do zatrudnienia tego powrócił po jej zakończeniu w przypisanym terminie ( por. wyrok Sądu Najwyższego Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z 24.05.2012r., II UK 265/11). Jak ustalono powyżej charakter pracy odwołującego przed powołaniem do służby wojskowej nie odpowiadał pracy w szczególnych warunkach, a tym samym brak jest podstaw do zaliczenia okresu służby wojskowej odwołującego do pracy w warunkach szczególnych.

Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd nie znalazł podstaw do zaliczenia okresu od 2.09.1970r. do 16.06.1977r. jako okresu pracy odwołującego w szczególnych warunkach a tym samym brak jest podstaw do uznania, że odwołujący na dzień 1.01.1999r. legitymuję się 15-letnim okresem stażu pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze.

Zatem Sąd nie mógł uznać, że S. J. spełnia łącznie wszystkie wymagane prawem przesłanki warunkujące przyznanie prawa do emerytury.

Kierując się powyższymi względami orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.