Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód K. O. wniósł pozew przeciwko Skarbowi Państwa- Zakładowi Karnemu w N. o odszkodowanie i zadośćuczynienie w związku z wykonywaniem kary pozbawienia wolności w wysokości 70.000 zł.

W piśmie procesowym z dnia 8 lutego 2015 r. powód sprecyzował roszczenie wskazując, iż domaga się od pozwanego zapłaty 70.000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę, która poniósł w związku z naruszeniem jego dóbr osobistych poprzez niezapewnienie mu odpowiednich warunków dobywania kary pozbawienia wolności. Wskazał, że w Zakładzie Karnym w N. przebywał w okresie od 11 maja 2015 r. do 21 kwietnia 2015 r. i do chwili obecnej. Powód zarzucił, ze odbywał kare w nieludzkich warunkach uwłaczających jego godności, dlatego, ze ściany w celach pokryte były grzybem, w calach były pluskwy, w ścianach i na podłogach dziury, cele nie były dostatecznie doświetlone, bo żarówki były 60V., w kącikach sanitarnych nie było światła, w calach nie było ciepłej wody, a jeśli była to była włączana tylko na godzinę rano i wieczorem, brak jest parawanu w kąciku sanitarnym, brak drzwiczek w szafkach, brak zabezpieczeń na łóżkach – drabinek do wchodzenia, brak sygnalizatora przywołania oddziałowego, kąciki sanitarny nie był wydzielony od celi mieszkalnej, w celach występowało przeludnienie, nie było świetlicy sportowej, co uniemożliwiało powodowi zaspokajanie jego potrzeb kulturalnych i rozwojowych. Ponadto powód podniósł, iż nie dostawał odpowiedniego chleba do zaleconej przez lekarza diety, co spowodowało u niego nadkwasotę żołądka.

Postanowieniem z dnia 25 lutego 2015 r. Sąd zwolnił powoda od kosztów sądowych w całości i ustanowił dla niego pełnomocnika z urzędu.

W odpowiedzi na pozew pozwany Skarb Państwa Zakład Karny w N. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda kosztów postępowania, w tym koszów zastępstwa procesowego.

W piśmie procesowym z dnia 8 września 2015 r. pełnomocnik powoda ustanowiony z urzędu sprecyzował roszczenie wskazując, iż powód domaga się kwoty 70.000 zł wraz ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty z tytułu naruszenia dóbr osobistych powoda w związku z warunkami odbywania kary pozbawienia wolności, o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania i przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi. Strona powodowa wskazała, iż problem przeludnienia występował w celach nr 35, 65, 310, 317 i 321. Cele były słabo oświetlone, w celach nr 27 i 35 brak było cieplej wody, a w celi 27,35 i 65 występowała pleśń. W celi 35 i 65 były nieszczelne okna, było zimno, cele były słabo oświetlone. Ponadto pełnomocnik powoda zrzucił, iż w kącikach sanitarnych nie była parawanu, który dawałby osadzonym poczucie intymności, nie było świetlicy sportowej, powód nie otrzymywał zbilansowanej diety i zamiast chleba razowego dostawał chleb biały, co powodowało liczne problemu żołądkowe, dostawał niedogotowane posiłki, w celach 65 i 71 Pawilonu C nie było drabinek na łóżkach, nie było instalacji cieplej wody, był tylko jeden punkty świetlny, występowała nieszczelność okien, wyłączany był prąd. Podniósł, iż na calach 310 i 213 występują pluskwy, a w celi 312 panowała gruźlica, podczas gdy powód na tym oddziale wydawał posiłki i nie dostał żadnych środków ochronnych, co zagrażało jego zdrowiu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

K. O. przebywał w warunkach izolacji więziennej od dnia 1 maja 2013 r. w Zakładzie Karnym w N.. W Zakładzie Karnym w N. powód przebywał w różnych celach mieszkalnych m.in. w pawilonach C, D, F i A. Od dnia 11 maja 2013 r. do 17 maja 2013 r. przebywał w celi 71 na oddziale IX w Pawilonie C, od 17 maja 2013 r. do 18 czerwca 2013 r. – w celi nr 27 na oddziale XIV w pawilonie D, od 18 czerwca 2013 r. do 1 sierpnia 2014 r. – w celi nr 35 na oddziale XIV w pawilonie D, od 1 sierpnia 2013 r. do 7 maja 2014– w celi nr 27 na oddziale XIV w pawilonie D, od 7 maja 2014 r. do 13 sierpnia 2014 r.– w celi nr 35 na oddziale XIV w pawilonie D, od 13 sierpnia 2014 r. do 2 września 2014 r. – w celi nr 310 na oddziale IV w pawilonie A, od 2 września 2014 r. do 6 października 2014 r. – w celi nr 223 na oddziale XXI w pawilonie F, od 6 do 14 października 2014 r. – w celi nr 213 na oddziale XVII w pawilonie E, od 14 października 2014 r. do 3 listopada 2015 r. – w celi nr 321 na oddziale IV w pawilonie A, od 3 listopada 2015 r. do 30 stycznia 2015 r. – w celi nr 317 na oddziale IV w pawilonie A, od 30 stycznia 2015 r. do 17 lutego 2015 r. – w celi nr 65 na oddziale IX w pawilonie C.

Dowód: przeglądarka rozmieszczenia– k. 68, informacja o pobytach – k. 69 – 71, wykazy pomieszczeń- k. 143-150.

Wszystkie cele, w których przebywał K. O. spełniały parametr powierzchni mieszkalnej wynikający z przepisów szczególnych, tj. art. 100 § 2 k.k.w. – minimum 3m ² na jednego osadzonego w celi. W 2013 r. przeludnienie w ZK w N. występowało, ale w niewielkich ilościach, powód nigdy nie przebywał w celach przeludnionych.

Dowód: notatka służbowa – k. 286, zeznania świadka J. R. – k. 289- 290.

W celi nr 27 na oddziale XIV pawilonu D K. O. przebywał z A. S. (1). Pod koniec 2013 r. rozpoczęła się modernizacja pawilonu A i D. Stan cel przed tymi remontami był dobry, cele były wyposażone w wymagany prawem sprzęt kwaterunkowy. Kąciki sanitarne na oddziale XIV były murowane tylko w dwóch celach, w pozostałych celach oddziału XIV na pawilonie D kąciki były jedynie wydzielone. Pozostałe cele pawilonu A i D miały murowane kąciki. Wydzielenie wyglądało w ten sposób, że na rogu celi była zawieszona barierka, na której była zawieszona zasłona z czarnej folii do samej ziemi. Ta folia była nie przezroczysta, osoba znajdująca się w kąciku sanitarnym była niewidoczna dla pozostałych osób znajdujących się w celi. Jeśli zdarzały się jakieś ubytki w tej folii to była ona natychmiast przez administrację wymieniana, po zgłoszeniu tego przez osadzonych. Przed remontem w 2013 roku stolarka okienna w pawilonie A i D była drewniana, po remoncie wszędzie jest plastikowa. Drewniane okna również były szczelne, nie było problemu z ich szczelnością, skazani nie zgłaszali do administracji, że okna są nieszczelne. Jeśli osadzeni zgłaszali nieszczelność okna dostawali uszczelki lub kawałki materiałów celem uszczelnienia okien.

Dowód: zeznania świadka A. S. (1) – k. 287-288, zeznania świadka M. T. – k. 343-344, zeznania świadka J. R. – k. 289- 290.

Przed remontem pawilonu A i D był on oświetlony w ten sposób, że w celach w zależności od metrażu była przewidziana odpowiednia liczba punktów świetlnych. W wystarczający sposób to oświetlenie sztuczne oświetlało cele, najczęściej osadzeni chcieli żeby było ono wyłączone, bo ich raziło. W każdej celi są okna i możliwość ich otwarcia, przez te okna wpada do cel naturalne światło. Na pawilonie A i D w oknach nie ma blend. Wszystkie cele w ZK w N. są wyposażone w okna, które spełniają wymogi kwatermistrzowskie, a więc w każdej celi jest dostęp światła dziennego, poza tym w celach jest dwupunktowe, we wszystkich celach są minimum dwa punkty świetlne, jedno na celi, jedno w kąciku. Oświetlenie musi spełniać wymogi, na pewno można w celach czytać, poza tym osadzeni mogą w celach posiadać lampki nocne, po wyrażeniu im na to zgody. Powód nie zgłaszał do administracji skarg związanych ze słabym oświetleniem celi.

Dowód: zeznania świadka M. T. – k. 343-344, zeznania świadka J. R. – k. 289- 290.

W celach panuje odpowiednia temperatura, nie jest ona niższa niż 20-19 stopni. Przy dokonywaniu pomiarów nigdy nie była ona niższa niż 22-23 stopnie. Pomiarów temperatury dokonujemy raz w roku w okresie zimowych. W celach kaloryfery są sprawne. W celach na pawilonie A i D nie występowała pleśń czy zagrzybienie. Obecnie w celach na pawilonie A i D ciepła woda do cel jest dostarczana dwa razy dziennie do wszystkich cel, wynika to z zarządzenia dyrektora ZK w sprawie porządku wewnętrznego. Ciepła woda jest jedną godzinę rano i jedną godzinę wieczorem. Woda jest w różnych godzinach dostarczana do różnych oddziałów, w zależności do tego czy dany oddział jest pracowniczy czy nie. Na oddziałach pracowniczych woda dostarczana jest wcześniej przed rozpoczęciem przez nich pracy. Na pozostałych oddziałach między 8:00-9:00 rano. Poza tym w celach osadzeni mogą posiadać czajniki elektryczne lub grzałki, za pomocą których osadzeni mogą sobie wodę podgrzać. Na każdej celi znajduje się też miska. Przed remontem w 2013 na pawilonie A i D kwestia wody wyglądała tak samo jak obecnie z jednym wyjątkiem, w ogóle ciepłej wody nie było na oddziale XIV. Z. na tym oddziale była doprowadzona do każdej celi. Na tych oddziałach pawilonu A i D jest świetlica – jedna na oddział. Z tej świetlicy może korzystać każdy osadzony. Oddziałowy robią grafiki i osadzeni korzystają z tej świetlicy według grafiku. Jeśli chodzi o sport to na każdej świetlicy jest stół do ping-ponga, pozostałe zajęcia sportowe odbywają się na wolnym powietrzu w czasie wiosenno-letnim – np. gra w siatkówkę. Poza tym nie ma innych zajęć sportowych, jedynie na oddziale terapeutycznym jest siłownia. Z tej siłowni może korzystać tylko osadzony na oddziale terapeutycznym.

Dowód: zeznania świadka M. T. – k. 343-344, zeznania świadka J. R. – k. 289- 290, zeznania świadka P. S. – k. 342-343.

W zakładzie Karnym w N. zdarzało się występowanie pluskiew. Z chwila zgłoszenia przez osadzonych występowania insektów administracja zakładu karnego dokonywała czynności mających na celu usuniecie pluskiew. W pierwszej kolejności cela zostawała wysiedlona, osadzeni mieli wymienioną kompletną odzież skarbową łącznie z pościelą, poza tym ich rzeczy zabierane były do prania w temperaturze 90 stopni. Materace także były prane w 90 stopniach. W tym czasie osadzeni są przerzucani na inne cele, na inne odziały, skazani poddawani są kwarantannie, są kąpani, a cela jest odkażana i dezynfekowana. Celę w pierwszej kolejności dezynfekują sami funkcjonariusze wykorzystując odpowiedni sprzęt i środki chemiczne, gdy to nie przynosi rezultatu zlecają dezynfekcję firmie zewnętrznej, z którą zakład karny ma podpisaną umowę i ta firma dezynfekuje celę, a osadzeni wówczas są wysiedleni z celi na 48 godzin.

Dowód: zeznania świadka A. S. (1) – k. 287-288, zeznania świadka M. T. – k. 343-344, zeznania świadka J. R. – k. 289- 290, zeznania świadka P. B. – k. 345-346.

W dniu 15 października 2014 r. przeprowadzono w Zakładzie Karnym w N. przez firmę zewnętrzną dezynsekcję związaną z odrobaczeniem na celi nr 213 i 319.

Dowód: protokół z dezynsekcji – k. 285.

Prąd do cel jest dostarczany zgodnie z zarządzeniem dyrektora ZK i harmonogramem i jest on w celach od godziny 5:00 do 24:00. Wyłączany jest tylko na noc. W weekendy jest dostępny cała dobę. Tak jest od dwóch lat, wcześniej było to także regulowane zarządzeniem dyrektora i prąd był wyłączany dwa razy w ciągu doby od 9:00 do 11:00 i od 12:00 do 14:00. W 2013 r. był reglamentowany prąd, porządek wewnętrzny różnie określał wyłączanie prądu w zależności od pawilonu, ten prąd wyłączano wg grafiku np. 3x dziennie po godzinie i w nocy od 24 do 5 rano, obecnie utrzymane jest wyłączanie prądu jedynie w nocy. Reglamentacja prądu jest spowodowana potrzebą oszczędności, było to polecenie dla dyrektora z Centralnego Zarządu Służby Więziennej. Godziny wyłączania prądu uwzględniały czas posiłków i nigdy w trakcie posiłków to napięcie nie było wyłączane.

Dowód: zeznania świadka A. S. (1) – k. 287-288, zeznania świadka M. T. – k. 343-344, zeznania świadka J. R. – k. 289- 290, zeznania świadka P. S. – k. 342-343, zeznania świadka P. B. – k. 345-346, porządek wewnętrzny i harmonogramy – k. 175-197 a.

W okresie od 2013 r. w pawilonie C kąciki sanitarne nie były murowane. Były wydzielone płytą paździerzową do wysokości około 1 metra od podłogi, a do sufitu zabudowane kotarą z folii na metalowej szynie. Skazani wieszali sobie zamiast folii prześcieradła. W pawilonie C nie było dostępu do cieplej wody. W pozostałych pawilonach były murowane kąciki sanitarne i była ciepła woda w celach, albowiem w 2013 r. pawilony Zakładu Karnego w N. za wyjątkiem pawilonu C, były wyremontowane. Remont w pawilonie C przeprowadzony był w 2014 r.

Dowód: zeznania świadka J. R. – k. 289- 290. zeznania świadka P. B. – k. 345-346.

Obecnie nowe łóżka posiadają drabinkę, natomiast łóżka starego typu takiej drabinki nie posiadały, z resztą nie było takiego wymogu. (...) przyzywowej czy domofonowej w pawilonie C i D nie było, obecnie po remoncie w 2014 r. jest zamontowana. Wcześniej było przywoływanie w drzwi lub wołanie.

Dowód: zeznania świadka J. R. – k. 289- 290. zeznania świadka P. B. – k. 345-346.

K. O. w dniu 21 października 2013 r. miał wykonane badanie pandendoskopii, w którym stwierdzono przepuklinę roztworu przełykowego z wpukleniem się śluzówki żołądka do przełyku. W dniu 30 października 2013 r. lekarz w zakładzie Karnym w N. zalecił K. O. dietę typu (...) na stałe. W jadłospisie dla normy L występuje m.in. chleb pszenny zarówno na śniadanie, jak i na kolację. Taki chleb K. O. dostawał podczas posiłków w ramach diety typu (...).

Dowód: wynik badania – k. 326, dokumentacja medyczna – k. 326v-327, 318-326, jadłospisy – k. 328-335.

W przypadku stwierdzenia gruźlicy u osadzonego wszystkie osoby z otoczenia takiego skazanego są poddane kontroli pod katem RTG klatki piersiowej. W zależności od wyniku badania podejmowane są dalsze badania. W wypadku stwierdzenia gruźlicy zalecana jest kontrola pulmonologiczna i przeniesienie takiego osadzonego na oddział zakaźny, najbliższy jest w P.. Osoby, u których stwierdzono gruźlicę oraz osoby z ich najbliższego kontaktu są odizolowane od reszty i podlegają kwarantannie. Kwarantanna zaczyna się już od momentu podejrzenia gruźlicy przez czas wykonania badań. Ci osadzeni, którzy wydają posiłki są zabezpieczeni w jednorazowe maski ochronne, rękawiczki i fartuchy. Każdego dnia osadzeni, którzy roznoszą żywność dostają nowy zestaw. Osadzeni, jak i funkcjonariusze dostają też płyny dezynfekujace, Osoby wydające posiłki wiedzą w jakich celach znajdują się osadzeni chorzy na gruźlicę. W listopadzie 2014 r. wprowadzono kwarantannę obejmującą wszystkie osoby z kontaktu z osadzonym, u którego rozpoznano gruźlicę.

Dowód: zeznania świadka A. C. – k. 402-403, notatka – k. 284.

W celi nr 310 na oddziale IV w pawilonie A K. O. przebywał w Ł. K. (1). Ta cela miała powierzchnię 27,59 cm, była to cela 9-osobowa. Przebywało tam 9 osadzonych. Kącik sanitarny w tej celi był wydzielony murowanymi ścianami, były drzwi do tego kącika. W celi była doprowadzona woda bieżąca zimna, była puszczana ciepła woda w godzinach rannych ok. godz. 8.00 i później przez 20 minut pod wieczór, wtedy kiedy trzeba się umyć. Osadzeni mieli w celi czajnik i miskę. Na spacerze osadzeni mieli możliwość grania w siatkówkę, bo było boisko do siatkówki.

Dowód: zeznania świadka Ł. K. (1) – k. 442-443.

W okresie od dnia 15 października 2013 r. do 31 października 2013 r. dokonano przeglądu technicznego nieruchomości – Zakładu Karnego w N. i oceniono, iż pomieszczenia w pawilonie A i B są w dobrym stanie technicznym i nadają się do użytkowania, zaplanowano wymianę stolarki okiennej, drzwiowej, wykonanie termomodernizacji, wymianę oświetlenia żarowego na jarzeniowe lub inne energooszczędne w miarę możliwości. Stwierdzono, iż również pomieszczenia w pawilonie C są w dobrym stanie technicznym, dokonano wymiany poszycia dachowego i naprawy świetlika, przebudowano kominy wentylacyjne, stwierdzono, ze zabudowa lekka kącików sanitarnych zapewnia poczucie intymności. Pomieszczenia w pawilonie D oceniono na dostateczny stan techniczny.

Dowód: protokół – k. 138-142.

Praca wychowawcza realizowana jest w Zakładzie Karnym w N. poprzez aktywizacje kulturalno-oświatową i angażowanie osadzonych w zajęcia sportowe, prace radiowęzła, organizację konkursów, działaniu świetlic w oddziałach mieszkalnych, działaniu kol zainteresowań, działalności biblioteki centralnej i punktów bibliotecznych, organizowanie występów i koncertów. Wizytacja przeprowadzona w dniu 30 września 2014 r. nie stwierdziła nieprawidłowości związanych z warunkami bytowymi oraz kulturalno-oświatowymi osadzonych, stan kontrolowanych pomieszczeń był dobry, cele mają zagwarantowany dopływ światła dziennego, a oświetlenie wewnętrzne jest wystarczające. Nie odnotowano żadnych uwag w zakresie wyżywienia czy dostępu do środków higieny.

Dowód: sprawozdanie – k. 77- 103, sprawozdanie – k. 104-123, sprawozdanie – k. 124-13.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje :

Powództwo nie mogło zostać uwzględnione.

Powód w okolicznościach badanej sprawy dochodził 70.000 zł z tytułu zadośćuczynienia za naruszenie jego dóbr osobistych poprzez niezapewnienie mu przez pozwany zakale karny odpowiednich warunków dobywania kary pozbawienia wolności.

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na dowodach z dokumentów złożonych przez pozwanego, których wiarygodności ani prawdziwości powód nie kwestionował, jak również na zeznaniach przesłuchanych w sprawie świadków, które Sąd uznał za wiarygodne w świetle pozostałego materiału dowodowego, a których prawdziwości również powód nie kwestionował. Za wiarygodne Sąd uznał również zeznania przesłuchanych w sprawie świadków w zakresie w jakim z sobą korelowały i były spójne oraz znajdowały potwierdzenie w złożonych dokumentach.

Patrząc przez pryzmat rozkładu ciężaru dowodu przewidzianego w art. 24 k.c. na powodzie ciąży zatem obowiązek wykazania jedynie tego, iż doszło do zagrożenia lub naruszenia istniejącego dobra osobistego. Na pozwanym spoczywa natomiast ciężar udowodnienia, że naruszenie nie było bezprawne.

W kontekście przesłanki odpowiedzialności pozwanego z tytułu naruszenia dóbr osobistych powoda, wskazać należy, iż umiejscowienie art. 448 k.c. przewidującego przysługujące w takiej sytuacji poszkodowanemu roszczenia, wśród przepisów regulujących odpowiedzialność deliktową, powoduje, iż ocena zasadności przyjęcia odpowiedzialności sprawcy naruszenia musi być dokonana według pozostałych reguł odpowiedzialności deliktowej. Oznacza to, iż oprócz przesłanek z art. 24 i 24 k.c. winny być spełnione również przesłanki odpowiedzialności deliktowej wymienione w art. 415 i nast. k.c., w tym te wymienione w art. 417 k.c., regulujące odpowiedzialność deliktową Skarbu Państwa. Przepis art. 415 k.c., wprowadzający ogólną regułę odpowiedzialności deliktowej, jako przesłankę tej odpowiedzialności przewiduje przypisanie sprawcy szkody zawinionego działania. Niemniej w przypadku odpowiedzialności Skarbu Państwa, z uwagi na brzmienie art. 417 k.c. – jego odpowiedzialność za naruszenie dóbr osobistych i za wyrządzoną w ten sposób krzywdę (na podstawie art. 448 k.c.) nie zależy od winy ( uchwała Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2011r., III CZP 25/11, Biul.SN 2011/10/6). Tym samym dla przypisania odpowiedzialności Skarbowi Państwa za naruszenie dóbr osobistych niezbędne jest wykazanie jedynie jego bezprawnego działania, bez konieczności wykazywania po jego stronie zawinienia w tym działaniu.

Reasumując, rozpoznając sprawę na podstawie przepisu art. 24 § 1 k.c. należy mieć na względzie, że pomimo, że przepis ten posługuje się konstrukcją domniemania bezprawności to jednak na dochodzącym ochrony powodzie ciąży obowiązek wykazania faktu naruszenia lub zagrożenia jego dobra osobistego.

W ocenie Sądu nie można podzielić stanowiska powoda, iż okoliczności ustalone w sprawie pozwalają na przypisanie pozwanemu odpowiedzialności na podstawie art. 23 k.c. i art. 24 § 1 k.c.

Podkreślić należy, iż dobra osobiste są wartościami niemajątkowymi, wiążącymi się z osobowością człowieka, uznanymi powszechnie w danym społeczeństwie.

Przepis art. 23 k.c. nie zawiera zamkniętego katalogu dóbr osobistych, wymieniając dobra osobiste jedynie przykładowo. Powód w rozpoznawanej sprawie domagał się ochrony jego godności, zdrowia, w tym właściwego i humanitarnego traktowania oraz zapewnienia właściwych warunków izolacji podczas odbywania kary pozbawieni wolności.

Z uwagi na fakt, iż dobra osobiste chronione są bezwzględnymi prawami osobistości, co do zasady każde naruszenie dóbr osobistych jest bezprawne ( vide: A. S., Ochrona dóbr..., s. 156; E. W., Ochrona..., s. 117; wyrok SN z dnia 19 października 1989 r., II CR 419/89, OSP 1990, z. 11-12, poz. 377). Konsekwencją powyższego stanowiska jest wprowadzenie przez ustawodawcę domniemania bezprawności naruszenia (art. 24 § 1 zdanie pierwsze in fine k.c.). Na tle przepisu art. 24 k.c. powoda nie obciąża udowodnienie faktów wykazujących bezprawność działania pozwanego. Na powodzie jako uprawnionym spoczywa jednak obowiązek wykazania działań naruszających jego dobro osobiste lub zagrażających temu dobru, zaś ten kto je podjął (pozwany) dla uwolnienia się od odpowiedzialności, musi wykazać przesłanki braku bezprawności swego działania. Powszechnie przyjmuje się, że bezprawność winna być traktowana w kategoriach obiektywnej (przedmiotowej) kwalifikacji czynu z punktu widzenia jego zgodności z ustawą i zasadami współżycia społecznego (vide: M. Sośniak, Bezprawność zachowania jako przesłanka odpowiedzialności cywilnej za czyny niedozwolone, Kraków 1959, s. 118 i n.; A. Szpunar, Nadużycie prawa podmiotowego, Kraków 1948, s. 125). Odbywania kary pozbawienia wolności niewątpliwie należy zaliczyć do katalogu dóbr osobistych podlegających ochronie, mimo że takie dobro osobiste nie zostało wymienione w art. 23 k.c. Na prawo osadzonego do godnego odbywania kary pozbawienia wolności w ocenie Sądu składa się nie tylko zapewnienie osadzonemu odpowiednich warunków zakwaterowania i utrzymania higieny, jak również zapewnienie mu odpowiedniej z uwagi na jego stan zdrowia opieki medycznej. Działania naruszające te dobra mogą zatem rodzić odpowiedzialność Skarbu Państwa na podstawie art. 24 i 448 k.c. Godność osobista zaś jest tą sferą osobowości, która konkretyzuje się w poczuciu własnej wartości człowieka i oczekiwaniu szacunku ze strony innych ludzi. Poczucie to, stanowiące istotny element psychiki człowieka, kształtowane jest przez okoliczności zewnętrzne ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 1989r., I CR 143/8, OSPiKA 1990/9/330). Niewątpliwie każda osoba pozbawiona wolności winna być traktowana w sposób humanitarny i z poszanowaniem godności człowieka (art. 10 ust. 1 międzynarodowego paktu praw osobistych i publicznych z dnia 19 grudnia 1966r.). Władza publiczna zaś ma obowiązek zapewnienia osobom osadzonym w zakładach karnych godziwych i humanitarnych warunków obywania kary, nienaruszających ich godności ludzkiej. W odniesieniu do osób osadzonych w zakładach karnych oznacza obowiązek zapewnienia takich warunków jej odbywania, w tym w zakresie opieki medycznej, w których godność ludzka nie doznają istotnego uszczerbku.

Zgodnie z art. 232 k.p.c. to strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Zgodnie zatem z zasadą kontradyktoryjności ciężar dowodu spoczywa na stronach postępowania cywilnego. To one, a nie sąd są wyłącznym dysponentem toczącego się postępowania i one wreszcie ponoszą odpowiedzialność za jego wynik. Strona nie może przerzucać na sąd negatywnych skutków braku przejawienia jakiejkolwiek inicjatywy dowodowej. Rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Kontradyktoryjność procesu cywilnego wymaga, aby strony wskazywały dowody dla wykazania swoich twierdzeń. Bierność strony w tym zakresie nie zobowiązuje sądu - poza wyjątkowymi przypadkami - do prowadzenia dowodów z urzędu ( vide: orzeczenia SN z dnia 17 grudnia 1996 r., I CKU 45/96, OSNC 1997, nr 6-7, poz. 76 z glosą A. Zielińskiego, Pal. 1998, nr 1-2; orzeczenie SN z dnia 7 marca 1997 r., II CKN 70/96, OSNC 1997, nr 8, poz. 113; uzasadnienie orzeczenia SN z dnia 16 grudnia 1997 r., II UKN 406/97, OSNAPiUS 1998, nr 21, poz. 643; orzeczenie SN z dnia 15 grudnia 1998 r., I CKN 944/97, Prok. i Pr. 1999, nr 11-12, s. 38; orzeczenie SN z dnia 7 lipca 1999 r., II CKN 417/98, Prok. i Pr. 1999, nr 11-12, poz. 35; uzasadnienie orzeczenia SN z dnia 15 lipca 1997 r., I CKN 415/99, niepubl.; orzeczenie SN z dnia 7 października 1998 r., II UKN 244/98, OSNAPiUS 1999, nr 20, poz. 662; orzeczenie SN z dnia 28 września 1999 r., II CKN 269/99, Prok. i Pr. 2000, nr 2, poz. 27; uzasadnienie orzeczenia SN z dnia 11 października 2000 r., II UKN 33/00, OSNP 2002, nr 10, poz. 251). Powód reprezentowany w sprawie przez profesjonalnego pełnomocnika nie zgłosił w trakcie postępowania dowodów, które potwierdzałyby jego twierdzenia, co więcej zeznania zawnioskowanych przez powoda świadków, choć potwierdzają bezsporne okoliczności zakwaterowania powoda z tymi osadzonymi, przeczą twierdzeniom powoda m.in. w zakresie faktu przeludnienia cel, w których przebywał powód. Ponadto pozwany naprowadził dowody w postaci zeznań świadków i dokumentów, które w świetle całokształtu materiału dowodowego zebranego w sprawie nie pozwalają uwzględnić roszczenia powoda.

Wobec powyższego Sądu uznał, iż zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozwala przyjąć, aby powód wykazał przesłanki odpowiedzialności pozwanego z art. 24 k.c. w zw. z art. 448 k.c. i w konsekwencji powództwo oddalił.

Sąd za niewykazane uznał twierdzenia powoda, iż warunki panujące w celach były niehumanitarne, czym naruszyły jego prawo do godności i zdrowia oraz wpłynęły na rozstrój jego zdrowia.

Odnosząc się do poszczególnych twierdzeń podnoszonych przez powoda, Sąd uznał, że jego dobra osobiste, dla których poszukiwał ochrony prawnej nie zostały w żaden sposób naruszone.

W pierwszej kolejności odnosząc się do zarzutów powoda, iż jego dobra osobiste zostały naruszone poprzez niedostarczanie mu zbilansowanej diety uznać należy za gołosłowne. Powód nie naprowadził żadnych wiarygodnych dowodów, z których wynikałoby, iż rzeczywiście nie dostawał posiłków odpowiednich do zaleconej mu diety lekko strawnej. Zarzut pełnomocnika powoda w piśmie z dnia 8 września 2015 r. sprowadzali się do twierdzenia, iż powód w ramach diety nie dostawał chleba ciemnego, tylko chleb pszenny. Z jadłospisów przedstawionych przez pozwanego jednoznacznie wynika, iż dla diety typu (...) zaleca się chleb pszenny, a nie żytni, czy pełnoziarnisty. Z zasad doświadczenia życiowego również wynika, iż to chleb pszenny jest bardziej lekkostrawny niż chleb ciemny, żytni, pełnoziarnisty. Dieta lekkostrawna ma na celu nieobciążanie przewodu pokarmowego pod względem zarówno ilościowym jak i jakościowym. W diecie takiej zalecane jest spożywanie pieczywa lekko strawnego, a przeciwwskazane jest spożywanie chleba pełnoziarnistego czy żytniego. Trudno zatem znaleźć uzasadnienie dla zarzutów powoda, który w tym, że nie dostawał ciemnego chleba upatruje naruszenie przyznanej mu diety lekko strawnej. Powód nie naprowadził żadnych dowodów na to, że dostawał posiłki niedogotowane i że spożywane przez niego posiłki w zakładzie karnym spowodowały jego nadkwasotę żołądkową. Jak wynika ponadto z przedłożonej przez pozwanego dokumentacji medycznej powoda, u powoda stwierdzono już w październiku 2013 r. przepuklinę roztworu przełykowego z wpukleniem się śluzówki żołądka do przełyku i z tego powodu w dniu 30 października 2013 r. lekarz w zakładzie Karnym w N. zalecił K. O. dietę typu (...) na stałe. Powód reprezentowany w sprawie przez profesjonalnego pełnomocnika nie naprowadził żadnych dowodów na okoliczność tego, iż w okresie przed 30 października 2016 r. powód był niewłaściwie leczony, czy miał stosowaną nieodpowiednią dietę. Pozwany za pomocą spisów jadłospisów wykazał , że w ramach diety lekkostrawnej osadzeni otrzymywali chleb pszenny. Również świadek Ł. K. (1), który także jak powód miał dietę typu (...) przyznał, że dostawali z powodem chleb pszenny.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika również, iż cele do których kierowano powoda nie były przeludnione. Zgodnie z art. 110 § 2 k.k.w. powierzchnia w celi mieszkalnej, przypadająca na skazanego, wynosi nie mniej niż 3 m ². Podkreślić należy, iż powyższy przepis nie mówi o powierzchni wolnej od sprzętów kwaterunkowych, ale ogólnie o powierzchni celi. Wręcz przeciwnie - w zdaniu drugim powyższego przepisu ustawodawca przewidział obowiązek zakładu karnego wyposażenia celi w odpowiedni sprzęt kwaterunkowy zapewniający skazanemu osobne miejsce do spania, odpowiednie warunki higieny, dostateczny dopływ powietrza i odpowiednią do pory roku temperaturę, według norm określonych dla pomieszczeń mieszkalnych, a także oświetlenie odpowiednie do czytania i wykonywania pracy. W żaden sposób nie można uznać zatem, iż w sytuacji, w której cela jest wyposażona w odpowiedni sprzęt kwaterunkowy, osadzony musi mieć zapewnione co najmniej 3 m ² powierzchni celi nie zajętej pod sprzęt kwaterunkowy. Należy w tym miejscu wskazać, iż Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 26 maja 2008 r., SK 25/07, stwierdził, że nadmierne zagęszczenie w celi może samo w sobie być kwalifikowane jako traktowanie niehumanitarne, a w razie wyjątkowej kumulacji różnych niedogodności – nawet jako tortura. Wyraził pogląd, że trudno sobie wyobrazić sytuację, w której w celi o powierzchni mniejszej niż 3 m ² na osobę, co jest jednym z najniższych standardów w Europie, można mówić o humanitarnym traktowaniu. Z kolei w wyroku z dnia 17 marca 2010 r., II CSK 486/09 (nie publ.) Sąd Najwyższy podzielił pogląd wyrażony przez Trybunał Konstytucyjny w orzeczeniu z dnia 26 maja 2008 r., SK 25/07. Powód wskazywał, iż przeludnienie występowało w celach nr 35, 65, 310, 317 i 321. Powód powołał dowód z przesłuchania świadka Ł. K. (1) i A. S. (1). Świadek A. S. (1) zeznał jedynie, iż „siedział w powodem w przepełnionej celi 7-osobowej, która obecnie jest celą 5-osobową” (k. 288), ale nie potrafił nawet powiedzieć, która to była cela. Z zeznań natomiast świadka Ł. K. (1) wynika, iż przebywał z powodem na celi 310, która miała powierzchnię 27,59 m2 w 9 osadzonych. Wynika z tego, iż również na tej celi zachowana była norma 3 m2 na jednego osadzonego. Zeznania tego świadka pozostają w zgodzie z treścią wykazu pomieszczeń na k. 150, z którego wynika, iż cela 310 była celą 9-osobową.

Powyższe dowody z ocenie Sądu były niewystarczające do przyjęcia, iż w którejkolwiek z cel, w których przebywał powód wystąpiło zjawisko przeludnienia, tym bardziej, iż strona pozwana przeczyła tej okoliczności. Powód wzywany na adres na wolności nie stawiał się, nie odbierał korespondencji, w związku z czym Sąd pominął dowód z jego przesłuchania.

Za niewykazaną Sąd uznał również okoliczność, iż zdrowie powoda narażone było na naruszenie z uwagi na wydawanie posiłków osobom chorym na gruźlicę bez jakichkolwiek środków ochronnych. Z zeznań świadka A. C. (k. 402-403) jednoznacznie wynika, iż służba zdrowia pozwanego zakładu podejmuje czynności kontrolne i profilaktyczne w razie stwierdzenia zachorowania na gruźlicę wśród osadzonych. W przypadku stwierdzenia gruźlicy u osadzonego wszystkie osoby z otoczenia takiego skazanego są poddane kontroli pod katem RTG klatki piersiowej, zalecana jest kontrola pulmonologiczna i przeniesienie takiego osadzonego na oddział zakaźny, osoby z ich najbliższego kontaktu są odizolowane od reszty i podlegają kwarantannie. Kwarantanna zaczyna się już od momentu podejrzenia gruźlicy przez czas wykonania badań. Ci osadzeni, którzy wydają posiłki są zabezpieczeni w maski ochronne, rękawiczki i fartuchy. Osoby wydające posiłki wiedzą w jakich celach znajdują się osadzeni chorzy na gruźlicę. Te maski, rękawiczki i fartuchy są jednorazowe. Każdego dnia osadzeni, którzy roznoszą żywność dostają nowy zestaw. Osadzeni tacy dostają tez płyny dezynfekujace, funkcjonariusze również. Powód nie naprowadził żadnych dowodów na poparcie swoich twierdzeń, iż takich środków ochronnych nie uzyskiwał w razie narażenia na kontakt z osobami chorymi na gruźlicę. Świadek P. B. – kwatermistrz na pawilonie C i E nic nie wiedział, aby na jego oddziałach były przypadki zachorowań na gruźlicę. Również świadek M. T. konserwator oddziału nr I na pawilonie Ai D nic nie wiedział o tym, aby na jego oddziałach panowała gruźlica.

Odnosząc się do niegodziwych warunków bytowo-socjalnych panujących w ww. celach, tj. występującej wilgoci, zagrzybienia i niskiej temperatury, a także złego oświetlenia tych cel, czy też brak dostępu do całodobowej energii elektrycznej w gniazdkach elektrycznych, Sąd stwierdził, że ww. zarzuty podnoszone przez powoda także okazały się nieuzasadnione.

Powód wskazując cele, w których jego zdaniem panowały niehumanitarne warunki podawał cele w pawilonach A, C i D. Z zeznań natomiast świadka M. T. (k. 343-344) wynika, iż pod koniec 2013 r. na pawilonie A i D odbył się gruntowny remont tych pawilonów, jednocześnie wskazując, iż stan cel przed tymi remontami również był dobry, cele wyposażone były w sprzęt kwaterunkowy, kąciki sanitarne w pawilonie A i D były murowane, jedynie na oddziale XIV na pawilonie D kąciki były wydzielone w ten sposób, że na rogu celi była zawieszona barierka, na której była zawieszona zasłona z czarnej folii do samej ziemi. Ta folia była nie przezroczysta, osoba znajdująca się w kąciku sanitarnym była niewidoczna dla pozostałych osób znajdujących się w celi. Jeśli zdarzały się jakieś ubytki w tej folii to była ona natychmiast przez funkcjonariuszy wymieniana, po zgłoszeniu tego przez osadzonych. Również na pawilonie C przed remontem kąciki sanitarne były z tzw. zabudowy lekkiej, która polegała na wydzieleniu kącika sanitarnego za pomocą konstrukcji z płyty pilśniowej na 1,2 m od podłogi, następnie u góry był stelaż z metalowych prętów i na nich wisiała foliowa zasłona. Osoba będąca w kąciku sanitarnym nie była widoczna dla innych osób w celi. Jeżeli osadzeni zgłosili uszkodzenie tej zasłony foliowej, to ona na takie zgłoszenie została wymieniana, ta wymiana następowała natychmiast. Zarówno z zeznań świadków M. T., J. R. i P. B., jak również protokołów z wizytacji Zakładu Karnego czy protokołu przeglądu nieruchomości wynika, iż lekka zabudowa kącików sanitarnych dawała poczucie intymności, osadzony znajdujący się w takich kącikach nie był widoczny dla innych osadzonych z celi.

Za nie wykazane Sad uznał również twierdzenia powoda, iż okna w celach były nieszczelne. Zarówno z zeznań świadków M. T., J. R. i P. B., jak również protokołów z wizytacji Zakładu Karnego czy protokołu przeglądu nieruchomości wynika, iż rzeczywiście przed remontem w 2013 roku stolarka okienna w pawilonie A i D była drewniana, a dopiero po remoncie wszędzie jest plastikowa. Jednakże drewniane okna również były szczelne, nie było problemu z ich szczelnością, skazani nie zgłaszali, że okna są nieszczelne.

Powyższe dowody pozwalają uznać za wykazane również to, iż oświetlenie w celach, w których przebywał powód było odpowiednie, aby przy nim swobodnie czytać czy pracować. Przed remontem pawilonu A i D był oświetlony w ten sposób, że w celach w zależności od metrażu była przewidziana odpowiednia liczba punktów świetlnych. W wystarczający sposób to oświetlenie sztuczne oświetlało cele, najczęściej osadzeni chcieli żeby było ono wyłączone, bo ich raziło. W każdej celi ponadto są okna i możliwość ich otwarcia, przez te okna wpada do cel naturalne światło. Na pawilonie A i D w oknach nie ma blend. Ponadto powód nie zgłaszał skarg związanych ze słabym oświetleniem celi, że bolą go oczy. Odpowiednie oświetlenie cel było również przedmiotem wizytacji z dnia 30 września 2013 r., podczas której również w tym zakresie nie stwierdzono żadnych uchybień.

W celach panuje też odpowiednia temperatura, nie jest ona niższa niż 20-19 stopni. Przy dokonywaniu pomiarów nigdy nie była ona niższa niż 22-23 stopnie, co wynika z zeznań przesłuchanych funkcjonariuszy pozwanego zakładu karnego. Pomiarów temperatury dokonujemy raz w roku w okresie zimowych. Powód nie wykazał, aby w celach panowała za niska temperatura. Co prawda świadek Ł. K. (1) wskazał, że w celach w zimie było bardzo zimno, ale jednoczesne dodał, że nie przebywał z powodem w okresie zimowym w jednej celi. Nie można zatem uznać, iż temperatura pomieszczenia około 20 stopni C. była to temperatura powodująca niehumanitarne warunki odbywania kary pozbawienia wolności. Z zeznań przesłuchanych funkcjonariuszy wynika również, że w celach kaloryfery są sprawne i nie występuje pleśń czy zagrzybienie.

W ocenie Sądu również reglamentacja ciepłej wody do cel i zapewnienie jej w celach tylko w określonych godzinach, czy też brak ciepłej bieżącej wody w celach nie może być podstawą do odpowiedzialności pozwanego za naruszenie dóbr osobistych powoda. Obecnie w celach na pawilonie A i D ciepła woda do cel jest dostarczana dwa razy dziennie do wszystkich cel, wynika to z zarządzenia dyrektora ZK w sprawie porządku wewnętrznego. Ciepła woda jest jedną godzinę rano i jedną godzinę wieczorem. Woda jest w różnych godzinach dostarczana do różnych oddziałów, w zależności do tego czy dany oddział jest pracowniczy czy nie. wiadomo, że jak osadzeni wstają do pracy, to na tych oddziałach woda dostarczana jest wcześniej przed rozpoczęciem przez nich pracy, na pozostałych oddziałach ciepła woda jest dostarczana między 8:00-9:00 rano. Poza tym w celach osadzeni mogą posiadać czajniki elektryczne lub grzałki – posiadają takie sprzęty i mogą swobodnie ugotować sobie wodę. Na każdej celi znajduje się też miska. Przed remontem w 2013 na pawilonie A i D kwestia wody wyglądała tak samo jak obecnie z jednym wyjątkiem, w ogóle ciepłej wody nie było na oddziale XIV. Z. na tym oddziale była doprowadzona do każdej celi. Podkreślić w tym miejscu należy, iż żaden przepis prawa nie nakłada na administrację zakładu karnego zapewnienie w każdej celi bieżącej ciepłej wody. Konieczne jest jedynie zagwarantowanie ciepłej kąpieli, czego powód nie kwestionował i nie podnosił, aby takiej kąpieli był pozbawiony. Ponadto z zeznań świadka powołanego przez powoda – tj. A. S. (3) wynika, iż powód jak i inni osadzeni mieli zagwarantowana ciepłą kąpiel w łaźni. Ponadto osadzeni mogą w celach korzystać z własnych czajników czy grzałek i w ten sposób podgrzać sobie wodę, osadzeni też w każdej celi mają do dyspozycji miskę. Powoduje to, iż mogą sobie zagotować wodę zarówno do mycia naczyń, jak i do mycia ciała, jeśli czynności te chcą wykonać poza godzinami, w których zgodnie z harmonogramem jest udostępniana ciepła woda.

Zebrany w sprawie materiał dowody pozwala stwierdzić, iż w Zakładzie Karnym w N. zdarzało się występowanie pluskiew. Jednakże jak wynika, z zeznań w/w świadków, administracja pozwanego niezwłocznie podejmowała działania zmierzające do wyeliminowania bądź ograniczenia występowania insektów, podejmowano działania dezynfekujące, kwarantannę, prano materace, odzież osadzonych, jak to nie pomagało, wzywano firmę zewnętrzna, która dokonywała dezynsekcji. Nie można zatem uznać, aby administracja zakładu karnego była bierna w swoim zachowaniu, nie reagowała na zgłoszenia, a tym samym aby jej działania były działaniami bezprawnymi.

W ocenie Sądu również kwestia wyłączania prądu w celach obecnie jedynie na noc, a wcześniej dwa razy na dobę na czas około 2 godzin, nie może przesądzać za przyjęciem, iż na skutek takiego działania doszło do naruszenia dóbr osobistych powoda poprzez niezapewnienie mu odpowiednich warunków dobywania kary. Reglamentacje prądu regulowały wewnętrzne uregulowania, decyzje dyrektora pozwanego zakładu, które spowodowane były względami oszczędnościowymi i zaleceniami inspektoratu służby więziennej. Nie sposób zatem uznać, aby działania takie były działaniami bezprawnymi.

W ocenie Sadu za przyznaniem powodowi zadośćuczynienia nie może przesadzać również brak świetlicy na oddziale XIV, w którym powód upatrywał naruszenie swoich dóbr osobistych poprzez umożliwienie mu zaspokajania jego potrzeb rozwojowych i kulturalnych. Zebrany w sprawie material dowody pozwala stwierdzić, iż potrzeby kulturalno- rozwojowe osadzonych nie były w zakładzie karnym realizowane tylko i wyłącznie poprzez uczęszczanie do świetlicy.Powód mógł bowiem, jak zeznał świadek A. S. (1) wychodzić na spacerowniki, na których znajdowało się boisko do gry w siatkówkę, z tym, że wyjścia odbywały się według ustalonych grafików. Nie można zatem zgodzić się z powodem, iż był on całkowicie pozbawiony możliwości uprawiania sportu czy wykonywania jakiejkolwiek aktywności fizycznej. Ponadto z zeznań świadka P. S. czy A. S. (1) wynika, iż na innych oddziałach na jakich przebywał powód były świetlice, wyposażone w telewizor, dekoder i stół do ping-ponga, każdy z osadzonych może z świetlicy korzystać według grafiku, codziennie tylko w różnych godzinach. Ponadto jak wynika ze sprawozdania wizytacyjnego z dnia 30 września 2014 r. praca wychowawcza realizowana jest w Zakładzie Karnym w N. poprzez aktywizacje kulturalno-oświatową i angażowanie osadzonych w zajęcia sportowe, prace radiowęzła, organizację konkursów, działaniu świetlic w oddziałach mieszkalnych, działaniu kół zainteresowań, działalności biblioteki centralnej i punktów bibliotecznych, organizowanie występów i koncertów.

W ocenie Sądu również brak podstaw do przyjęcia, iż brak drabinek przy łóżkach więziennych naruszył dobra osobiste powoda. Brak jest przepisów prawa, które nakazywałyby administracji zakładu karnego wyposażać łóżka piętrowe w barierki ochronne. Zgodnie z Załącznikiem nr 3 do Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 października 2003r. (Dz. U. nr 186, poz.1820) każdemu osadzonemu przydzielone powinno być łóżko koszarowe o używalności 20 lat. Rozporządzenie to nie definiuje pojęcia łóżka koszarowego, nie można zatem uznać, iż zapewnienie osadzonym łóżka bez barierek ochronnych i drabinki jest działaniem bezprawnym. Obowiązkiem administracji zakładu karnego jest co prawda zapewnienie bezpiecznego odbywania kary pozbawienia wolności. Powód nie powoływał się jednak na konkretne okoliczności, z których wynikałoby, że brak zabezpieczeń przy łóżkach spowodował u niego jakąkolwiek szkodę niematerialną.

Powyższe okoliczności odnośnie warunków panujących na celach w pawilonie C, D i A wynikają z zeznań M. T., J. R., P. S. oraz P. B., jak również A. C.. Powyższe zeznania, jako konkretne, wzajemnie się uzupełniające, szczegółowe i logiczne Sąd uznał za wiarygodne. Za wiarygodne Sąd uznał również zeznania świadków powołanych przez powoda A. S. i Ł. K. w zakresie, w jakim nie stały w sprzeczności z zeznaniami świadków M. T., J. R., P. S., P. B. i A. C..

Nawet przyjmując, iż stan cel w Zakładzie karnym w N. nie był zadawalający w maju 2013 r., to już pod koniec tego roku trwał remont najstarszych pawilonów A i D, a następnie w 2014 r. pawilonu C. Administracja Zakładu Karnego w N. podejmowała zatem działania, aby poprawić warunki bytowe osadzonych. Trudno tym samym mówić o jakimkolwiek bezprawnym naruszeniu dóbr osobistych powoda przez działania strony pozwanej.

Powyższe ustalenia wskazują zatem na brak bezprawności po stronie pozwanego jeśli chodzi o zapewnienie odpowiednich warunków bytowych, zatem w okolicznościach sprawy nie mogło dojść z powyższego już tylko względu do naruszenia prawa powoda do godnych warunków odbywania kary pozbawienia wolności.

Opierając się na zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, w ocenie Sądu powód nie wykazał, że doznał jakiekolwiek szkody, czy krzywdy podczas pobytów w Zakładzie Karnym w N.. Nie zostało w sprawie wykazane, by pozwany dopuścił się wobec powoda działań niezgodnych z prawem. Przypomnieć w tym miejscu należy, że funkcjonowanie w warunkach izolacji więziennej z natury rzeczy połączone jest z wieloma ograniczeniami. Osoba pozbawiona wolności musi liczyć się z niedogodnościami codziennego egzystowania w warunkach więziennych, przewidzianych przepisami prawa. W przeciwnym razie odbywana kara traciłaby swój represyjno-wychowawczy charakter.Należy w tym miejscu wskazać, iż z karą pozbawienia wolności w sposób immanentny związane są pewne dolegliwości dla osoby osadzonej i wynikają one z samej istoty tej kary, która m.in. ma stanowić dla skazanego odpłatę za wyrządzoną krzywdę, a panujący w zakładach karnych dyskomfort jest elementem obywania kary pozbawienia wolności, z którym każdy popełniający przestępstwo powinien się liczyć. Niemniej wykroczenie poza ten „dyskomfort” powoduje, że dochodzi do naruszenia dobra osobistego osoby osadzonej. Jednakże odpowiedzialność deliktowa Skarbu Państwa, oparta na art. 417 k.c. powstaje wówczas, gdy spełnione są łącznie jej trzy ustawowe przesłanki: bezprawność działania lub zaniechania sprawcy, szkoda oraz normalny związek przyczynowy między bezprawnym zachowaniem sprawcy a szkodą, które w okolicznościach badanej sprawy nie zostały przez powoda wykazane.

O naruszeniu dobra osobistego w postaci uchybienia godności osadzonego w zakładzie karnym nie można mówić w przypadku pewnych uciążliwości lub niedogodności związanych z samym pobytem w takim zakładzie, polegających np. na niższym od oczekiwanego standardzie celi lub urządzeń sanitarnych, dla wielu bowiem ludzi nieodbywających kary pozbawienia wolności warunki mieszkaniowe bywają często równie trudne. Godność skazanego przebywającego w zakładzie karnym nie jest naruszona, jeżeli odpowiada uznanym normom poszanowania człowieczeństwa ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 2010 r., IV CSK 449/10, niepubl.).

Biorąc pod uwagę powyższe, działając w oparciu o wskazaną powyżej podstawę prawną, Sąd oddalił powództwo jako niezasadne.

W punkcie II Sąd obciążył powoda kosztami postępowania strony przeciwnej w wysokości 120 zł z tytułu zastępstwa procesowego strony pozwanej stosownie do treści art. 98 k.p.c.

W punkcie III Sąd orzekł, iż odstępuje od obciążania powoda kosztami sądowymi, który został zwolniony od kosztów sądowych w całości, a które poniesie Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Goleniowie.

W pkt IV sentencji orzeczenia Sąd przyznał pełnomocnikowi powoda wyznaczonemu z urzędu, wynagrodzenie za pomoc świadczoną z urzędu w wysokości 120 zł wraz z podatkiem VAT w wysokości 23% (co łącznie dało kwotę 147,60 zł) w oparciu o § 10 ust. 1 pkt 25 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu

(...)

(...)

(...)

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

G.,(...)

(...)