Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 25 listopada 2015 roku (...) Bank (...) S.A. z siedzibą we W. wniósł o zasądzenie od M. B. kwoty 1.614,98 zł z odsetkami umownymi liczonymi od kwoty 1.043,28 zł w wysokości czterokrotności stopy lombardowej Narodowego Banku Polskiego od dnia 7 października 2015 roku do dnia zapłaty. Powód domagał się ponadto zasądzenia od pozwanej kosztów procesu. Powód opierał roszczenie na zawartej przez pozwanego z powodem umowie z dnia 16 września 2005 roku o przyznanie limitu kredytowego.

Postanowieniem z dnia 8 grudnia 2015 roku wydanym w sprawie o sygn. VI Nc-e 2281045/15 Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie przekazał rozpoznanie sprawy do Sądu Rejonowego w Trzciance.

Postanowieniem z dnia 25 maja 2017 roku Sąd Rejonowy w Trzciance ustanowił dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego M. B. kuratora w osobie adw. S. M..

Wyrokiem zaocznym z dnia 22 czerwca 2017 roku wydanym w sprawie I C 92/16 Sąd zasądził od pozwanego całe dochodzone pozwem roszczenie.

Od wyroku zaocznego sprzeciw złożył dnia 17 lipca 2017 roku kurator pozwanego podnosząc zarzut przedawnienia roszczenia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 16 września 2005 roku M. B. zawarł z (...) Bankiem S.A. umowę nr (...) o przyznanie limitu kredytowego i wydanie karty kredytowej maxima. Limit kredytowy wynosił 1.200 zł. Dla korzystania z niego otwarto rachunek kredytowy nr (...). Wydano też M. B. kartę kredytową. Oprocentowanie wykorzystywanego limitu kredytowego miało być zmienne. Przedmiotem umowy był kredyt konsumpcyjny. Spłata kredytu miała następować w okresach miesięcznych poprzez dokonywanie wpłat na wyżej wymieniony rachunek. Przedmiotowa umowa była zawarta na okres jednego roku, ale w przypadku niewypowiedzenia umowy najpóźniej na 30 dni przed upływem okresu, na jaki umowa została zawarta, następowało automatyczne przedłużenie umowy. Zgodnie z rozdziałem VII §5 ppkt 4, 5 i 7 Regulaminu przyznawania i korzystania z limitu kredytowego i karty kredytowej Maxima z dniem rozwiązania umowy całość zadłużenia posiadacza rachunku bankowego wobec Banku z tytułu wykorzystanego limitu kredytowego, odsetek, opłat i prowizji stawała się wymagalna. Bank pobierał od całości wymagalnego zadłużenia odsetki naliczane według stopy obowiązującej w dniu rozwiązania umowy, od dnia rozwiązania umowy. Odsetki od przeterminowanego kapitału były obliczane według stopy stanowiącej równowartość czterokrotności bieżącej spłaty kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego. Mocą rozdziału VII§7pkt1lit. c oraz pkt 2 i 3 wskazanego wyżej Regulaminu, Bank miał prawo wypowiedzieć umowę w przypadku braku wymaganej minimalnej wpłaty przez dwa okresy. Wypowiedzenie powinno nastąpić pisemnie, a termin wypowiedzenia był jednomiesięczny. Wpłaty a także dodatkowe koszty regulowała również Tabela opłat i prowizji dla karty kredytowej i limitu kredytowego Maxima.

(dowód: umowa z dnia 16 września 2005 roku – k. 20, 21; Regulamin – k. 34, 35; Tabela opłat i prowizji dla karty kredytowej Maxima – k. 32; Tabela opłat i prowizji dla limitu kredytowego Maxima – k. 33)

Od grudnia 2013 roku zaległość M. B. związana z niespłacany limitem kredytowym zaczęła narastać, przy czym ostatnia wpłata na poczet spłaty kredytu miała miejsce 29 stycznia 2015 roku. M. B. wykorzystał przyznany mu limit kredytowy do kwoty 1.043,28 zł nie spłacając tej kwoty. Odsetki za okres od dnia 16 września 2005 roku do dnia 6 października 2015 roku wyniosły 147,32 zł, opłata za kartę główną, za upomnienia listowne, za wyjazd interwencyjny, za monit listowny, za wyciąg z ksiąg banku oraz składni ubezpieczeniowe, opłata za prowadzenie rachunku wyniosły łącznie 424,38 zł.

(dowód: lista operacji – k. 22-31; wyciąg z ksiąg banku z dnia 6 października 2015 roku – k. 19; pismo powoda z dnia 8 lutego 2016 roku – k. 8-11; odpowiedź na sprzeciw z dnia 8 sierpnia 2017 roku – k. 107-110)

W 2011 roku nazwa Banku (...) S.A. została zmieniona na (...) Bank (...) S.A.. Pismem z dnia 7 lipca 2015 roku (...) Bank (...) S.A. wypowiedział umowę o limit kredytowy i kartę w związku z brakiem spłaty minimalnej przez okres co najmniej 2 miesięcy. Wypowiedzenie został doręczone M. B. dnia 16 lipca 2015 roku.

(dowód: wyciąg z ksiąg banku z dnia 6 października 2015 roku – k. 19; wypowiedzenie z dnia 7 lipca 2015 roku wraz z potwierdzeniem doręczenia – k. 36, 37)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej opisanych dokumentów, których prawdziwości i autentyczności strony nie kwestionowały.

Sąd zważył co następuje:

Pozwany w niniejszej sprawie zawarł z (...) Bank (...) S.A., dawniej (...) Bank S.A., umowę kredytową w rozumieniu art.3 ust. 1 i ust.1a pkt5 ustawy z dnia 20 lipca 2001 roku o kredycie konsumenckim (Dz.U. z 2001r., Nr 100, poz. 1081 ze zm.) i art. 69ust.1 ustawy Prawo bankowe (tekst jedn. Dz.U. z 2002r., Nr 72, poz. 665 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym na dzień zawarcia umowy. Mocą tej umowy (...) Bank (...) S.A. dawniej (...) Bank S.A. przyznał M. B. kredyt odnawialny w kwocie 1.200 zł, pozwany zobowiązał się do skorzystania z tych kwot na warunkach określonych w umowie i do zwrotu wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonym terminie.

Zgodnie z art. 471 k.p.c. dłużnik zobowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonania lub nienależyte wykonanie zobowiązania jest następstwem okoliczności za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. W przypadku roszczenia o zapłatę, ciężar udowodnienia, iż zapłata nastąpiła w terminach i na warunkach wynikających z umowy spoczywa na pozwanym.

W niniejszej sprawie pozwany M. B. zobowiązany był do spłaty kredytu zgodnie z umową z dnia 16 września 2005 roku. Pozwany nie wykazał, aby taka spłata, ponad kwoty wskazane przez stronę powodową, kiedykolwiek była dokonana. Takie stanowisko Sąd uznał za potwierdzenie żądania pozwu zarówno co do zasady jak i wysokości. Wysokość należności była udowodniona przez powoda dołączonymi dokumentami w postaci umowy z dnia 16 września 2005 roku (k.20, 21), wyciągiem z ksiąg bankowych z dnia 6 października 2015 roku (k.19), zestawieniem wpłat dokonanych przez pozwanego (k.8, 9), szczegółowym wyliczeniem odsetek oraz opłat (k.9v-10109v, 110), listą operacji na koncie pozwanego (k.22-31), Regulaminem dołączonym do umowy (k.34, 35), Tabelami opłat i prowizji (k.32, 33), wypowiedzeniem umowy z potwierdzeniem doręczenia (k.36, 37). Prawdziwości tych twierdzeń powoda pozwany, reprezentowany przez kuratora, skutecznie nie kwestionował. Twierdzenia te zostały też poparte szczegółowymi wyliczeniami dochodzonych kwot. Z tego powodu Sąd zasądził żądaną kwotę główną.

Zgodnie z art. 481§1, §2 i §2 ¹ k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy. Maksymalna wysokość odsetek za opóźnienie nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie (odsetki maksymalne za opóźnienie).

W niniejszej sprawie powód domagał się odsetek umownych od dnia 7 października 2015 roku w wysokości równej czterokrotności aktualnej stopy lombardowej Narodowego Banku Polskiego. Na dowód takiej wysokości odsetek przedłożył umowę kredytową, która gwarantuje mu w §4 i §6 umowy w związku z Tabelą opłat i prowizji dla limitu kredytowego. Pozwany wysokości odsetek nie kwestionował. W tej sytuacji Sąd zasądził odsetki w wysokości żądanej w pozwie. Równocześnie biorąc pod uwagę zarówno stanowisko powoda wyrażone w piśmie z dnia 8 lutego 2016 roku (punkt 5), jak i treść art. 481§2 ¹ k.c. Sąd wpisał do treści orzeczenia zastrzeżenie, iż odsetki umowne nie mogą przekroczyć w stosunku rocznym wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie. Żądane przez powoda w chwili obecnej odsetki nie przewyższają odsetek maksymalnych, ale gdyby doszło do takiej sytuacji zastrzeżenie to spowoduje uniknięcie konieczności toczenia przez strony ewentualnego kolejnego sporu sądowego o ograniczenie tytułu wykonawczego.

Pozwany w sprzeciwie podniósł zarzut przedawnienia roszczenia o jakim mowa w art. 117§2k.c. Zgodnie z art. 118 k.c. roszczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej przedawniają się z upływem 3 lat. Zgodnie z art. 120§1k.p.c. bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Mocą art. 123§1pkt1k.c. bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju, przedsięwzięta bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Stosownie to treści art. 124§1 i §2 k.p.c. po każdym przerwaniu biegu przedawnienia biegnie ono na nowo. W razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie nie zostanie zakończone.

W niniejszej sprawie udzielenie przez (...) Bank (...) S.A., dawniej (...) Bank S.A., pozwanemu kredytu odnawialnego było niewątpliwie związane z prowadzeniem przez ten bank działalności gospodarczej. Okres przedawnienia wynosił zatem 3 lata. W przypadku, gdy umowa zawarta w dniu 16 września 2005 roku została wypowiedzialna dnia 15 sierpnia 2015 roku, termin przedawnienia upłynąłby dnia 15 sierpnia 2018 roku. Wcześniej, bo już dnia 25 listopada 2015 roku, (...) Bank (...) S.A. złoży pozew w niniejszej sprawie. Zatem nastąpiła przerwa biegu przedawnienia i rozpocznie on biec na nowo od prawomocnego zakończenia niniejszego postępowania sądowego. Pamiętać też należy, iż do dnia 29 stycznia 2015 roku pozwany spłacał roszczenie, a zatem uznawał swoje zadłużenie i istnienie wiążącej strony umowy kredytowej. Ostatecznie zatem roszczenie się nie przedawniło. Słusznie też podaje powód w odpowiedzi na sprzeciw pozwanego, ze spłacając przez lata roszczenie, choć w niepełnej wysokości, pozwany dokonywał uznania tego roszczenia i traktował je jako nieprzedawnione.

Z tych powodów na podstawie art. 347 k.p.c. Sąd utrzymał w mocy w całości wyrok zaoczny z dnia 22 czerwca 2017 roku.

W omawianym wyżej wyroku zaocznym pojawiła się omyłka pisarska w określeniu odsetek od zasądzonego roszczenia. Zamiast słowa „lombardowej” Sąd wpisał słowo „lombardowego”. Omyłka ta wymagała sprostowania w trybie art. 350 k.p.c., co Sąd uczynił w punkcie 2 wyroku.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98§1k.p.c. i art. 347 k.p.c. Koszty obciążają pozwanego jako stronę przegrywającą. Na koszty składają się opłata od pozwu w kwocie 30 zł, opłata za dwa pełnomocnictwa 2x17 zł, koszty potwierdzenia notarialnego pełnomocnictw – 7,38 zł, koszty wynagrodzenia kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego – 1.107 zł. Razem 1.178,38 zł. Sąd nie uwzględnił natomiast kosztów uzyskania informacji celem wystąpienia o ustanowienie kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu dłużnika obliczonych przez powoda na 54,03 zł. Koszty, jeżeli zostały poniesione były kosztami celowymi, służącymi realizacji roszczenia. Jednak powód nie przedłożył żadnych dowodów na poniesienie takich kosztów. O kosztach w wysokości 1.178,38 zł Sąd orzekł w zaskarżonym wyroku zaocznym. Ponieważ kurator pozwanego był zwolniony z mocy ustawy od uiszczenia opłaty od sprzeciwu w kwocie 30 zł (art.96ust.1pkt5, art.19ust.1, art.20ust.1, art.20pkt1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych – tekst jedn. Dz.U. z 2016r., poz. 623) Sąd zasądził te koszty od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sadu Rejonowego w Trzciance na podstawie art. 113ust.3 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

/-/ S.S.R. Piotr Chrzanowski