Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 września 2017 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XIII Wydział Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 4 września 2017 r. w Warszawie

na rozprawie sprawy (...) S.A. z siedzibą w W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych III Oddział w W.

o wysokość stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe

na skutek odwołania (...) S.A. z siedzibą w W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych III Oddział w W.

z dnia 23 listopada 2016 r. nr (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że w roku składkowym obejmującym okres od 1 kwietnia 2013 roku do 31 marca 2014 roku stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązująca płatnika składek (...) S.A. z siedzibą w W. wynosi w okresie od 1 kwietnia 2013 roku do 25 czerwca 2013 roku 2,42% podstawy jej wymiaru a w okresie od 26 czerwca 2013 roku do 31 marca 2014 roku wynosi 1,2% podstawy jej wymiaru;

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych III Oddział w W. na rzecz odwołującej (...) S.A. z siedzibą w W. koszty procesu w kwocie 180 (sto osiemdziesiąt) złotych.

Sygn. akt XIII U 96/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23 listopada 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych III Oddział w W. stwierdził, że w roku składkowym obejmującym okres rozliczeniowy od 1 kwietnia 2013 r. do 31 marca 2014 r. stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązująca płatnika składek (...) S.A. w W. wynosi 2,42 % podstawy jej wymiaru.

W uzasadnieniu organ rentowy wyjaśnił, że zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków (Dz.U. z 2016, poz. 1005) oraz obwieszczenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 04.12.2002r. o sprostowaniu błędu (Dz.U. Nr 203, poz. 1720) płatnik składek, który miał obowiązek i przekazał do ZUS "Informację o danych do ustalenia składki na ubezpieczenie wypadkowe" ZUS IWA za trzy kolejne, ostatnie lata kalendarzowe otrzymuje zawiadomienie z Zakładu o wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe. Natomiast stosownie do 28 ust. 2 powołanej ustawy, stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe ustalana przez ZUS jest obliczana jako iloczyn stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe określonej dla grupy działalności, do której należy płatnik oraz wskaźnika korygującego. Na podstawie analizy dokumentów rozliczeniowych składanych przez ww. płatnika składek Zakład Ubezpieczeń Społecznych III Oddział w W. stwierdził stosowanie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe zgodnej z Zawiadomieniem o wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe z dnia 17.03.2013 r. obejmującym okres od 01.04.2013 r. do 31.03.2014 r. i wynoszącej 2,42%.

(...) S.A. z siedzibą w W., reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, złożyła odwołanie od powyższej decyzji, zaskarżając ją w przedmiocie ustalenia wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązujące wnioskodawcę za okres od 1 kwietnia 2013 r. do 31 marca 2014 r. Decyzji tej zarzuciła naruszenie prawa materialnego poprzez niezastosowanie art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w zw. z art. 93 § 2 Ordynacji podatkowej oraz art. 494 KSH i tym samym niewłaściwe zastosowanie art. 33 ust. 1 w zw. z art. 28 ust. 2 oraz art. 28 ust. 4 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych poprzez nieuwzględnienie okoliczności, że spółka, po procesie restrukturyzacji polegającym na łączeniu przez przejęcie spółki „(...)” Sp. z o.o. z siedzibą w W. przez odwołującą, wstąpiła we wszystkie prawa i obowiązki poprzedniego płatnika, w tym w szczególności w uprawnienia wynikające z preferencyjnej stawki wskaźnika korygującego w ubezpieczeniu wypadkowym. Mając na uwadze powyższe, wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji w całości poprzez ustalenie wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązującej wnioskodawcę za okres od 1 kwietnia 2013 r. do 31 marca 2014 r. w ten sposób, że od 1 kwietnia 2013 r. do 25 czerwca 2013 r. płatnik jest uprawniony do stosowania stopy procentowej w wysokości 2,42 %, natomiast od 26 czerwca 2013 r. do 31 marca 2014 r. płatnik jest uprawniony do stosowania stopy procentowej w wysokości ustalonej poprzednio dla spółki „(...)” Sp. z o.o., tj. w wysokości 1,20 %. Wniosła nadto o zasądzenie od organu rentowego na rzecz wnioskodawcy kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwany organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie oraz o zasądzenie od odwołującej się na rzecz organu rentowego kosztów procesu według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Spółka Akcyjna została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 6 września 2001 r. pod numerem KRS (...) (k. 9 i nast. a.s.).

Wysokość stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe dla płatnika składek (...) SA w roku składkowym obejmującym okres rozliczeniowy od 1 kwietnia 2013 r. do 31 marca 2014 r. wynosiła 2,42 % podstawy jej wymiaru (zawiadomienie - k. 32 a.r.), a wysokość stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe dla płatnika składek (...) Sp. z o.o. w roku składkowym obejmującym okres rozliczeniowy od 1 kwietnia 2013 r. do 31 marca 2014 r. wynosiła 1,20 % podstawy jej wymiaru (zawiadomienie – k. 33 a.r.).

Z dniem 26 czerwca 2013 r., na podstawie planu połączenia z dnia 21 marca 2013 r. oraz uchwał z dnia 10 czerwca 2013 r., w trybie art. 492 § 1 pkt 1 ksh doszło do połączenia odwołującej ze spółką „(...)” Sp. z o.o. z siedzibą w W. oraz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W.. W wyniku tych połączeń, cały majątek obu przejmowanych spółek przeszedł na skarżącą (plan połączenia spółek – k. 25 a.r., uchwały – k. 26-28 a.r., postanowienie – k. 31 a.r.).

Wnioskiem z dnia 25 lipca 2016 r. skarżąca zwróciła się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych III Oddział w W. o ustalenie wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe za okres od 1 kwietnia 2013 r. do 31 marca 2014 r. przy uwzględnieniu, ze płatnik jest uprawniony do stosowania od 26 czerwca 2013 r. stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe ustalonej za okres od 1 kwietnia 2013 r. do 31 marca 2014 r. dla (...) Sp. z o.o., tj. ustalenie wysokości składki wypadkowej w ten sposób, że: od 1 kwietnia 2013 r. do 25 czerwca 2013 r. płatnik jest uprawniony do stosowania stopy procentowej w wysokości 2,42 %, natomiast od 26 czerwca 2013 r. do 31 marca 2014 r. płatnik jest uprawniony do stosowania stopy procentowej w wysokości ustalonej poprzednio dla spółki (...) Sp. z o.o., tj. w wysokości 1,20 % (wniosek – k. 8 i nast. a.r.).

W odpowiedzi na powyższe pismo, organ rentowy poinformował wnioskodawczynię, że obowiązująca stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe w okresie składkowym obejmującym okres od 1 kwietnia 2013 r. do 31 marca 2014 r. dla płatnika (...) S.A. wynosi 2,42 % (k. 7 a.r.).

Płatnik składek podtrzymał swój wniosek z dnia 25 lipca 2016 r. i wniósł o wydanie decyzji ustalającej wysokość stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe za okres od 1 kwietnia 2013 r. do 31 marca 2014 r. (k. 6 a.r.).

Zaskarżoną decyzją z dnia 23 listopada 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych III Oddział w W. stwierdził, że w roku składkowym obejmującym okres rozliczeniowy od 1 kwietnia 2013 r. do 31 marca 2014 r. stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązująca płatnika składek (...) S.A. w W. wynosi 2,42 % podstawy jej wymiaru (k. 2 a.r.).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty znajdujące się w aktach sprawy oraz w aktach rentowych. Ich wiarygodność nie była podważana przez żadną ze stron. Sąd również nie znalazł podstaw do ich kwestionowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Stosownie do art. 27 w związku z art. 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1242), stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe ustala się na rok składkowy, czyli okres obowiązywania stopy procentowej składek na ubezpieczenie wypadkowe należnych za okres od dnia 1 kwietnia danego roku do dnia 31 marca następnego roku.

Wyliczenie składki następuje przez ustalenie jej stopy procentowej, zależnej między innymi od liczby pracowników zgłaszanych przez płatnika w ciągu poszczególnych miesięcy roku kalendarzowego poprzedzającego rok składkowy.

Natomiast stopy procentowe składki na ubezpieczenie wypadkowe zostały określone w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków (Dz.U. z 2016 r., poz. 1005), natomiast z art. 28 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 30 października 2002 r. wynika, że stopa składek jest wyższa dla płatnika zgłaszającego nie więcej niż 9 ubezpieczonych (1,93% podstawy jej wymiaru), niż dla płatnika zgłaszającego powyżej 10 ubezpieczonych (1,20% podstawy wymiaru).

Przypomnieć należy, iż z dniem 26 czerwca 2013 r., na podstawie planu połączenia z dnia 21 marca 2013 r. oraz uchwał z dnia 10 czerwca 2013 r., w trybie art. 492 § 1 pkt 1 ksh doszło do połączenia odwołującej ze spółką „(...)” Sp. z o.o. z siedzibą w W. oraz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W..

Zmiana organizacyjno-prawna wynikła z połączenia się spółek, która - następując w tym właśnie czasie - uniemożliwiła zastosowanie omawianych przepisów, wymagających odwołania się do sytuacji nowopowstałej spółki zobowiązanej do zapłaty składek w okresie obejmującym poprzedni rok kalendarzowy, gdyż wówczas spółka ta jeszcze nie istniała, natomiast spółki przejmująca i przejmowana w dniu połączenia już nie istniały; zakończyły swój byt i ich prawa i obowiązki nie podlegały kontynuacji. Nieistnienie spółek w roku rozliczeniowym usuwa punkt odniesienia do warunków ustalenia składki na wypadkowe ubezpieczenie społeczne dla nowej spółki - jeszcze w tym okresie nieistniejącej. W takim wypadku nie znajduje oparcia pogląd skarżącego organu rentowego, że wysokość składki należy wyliczyć na podstawie danych wykazanych w roku poprzedzającym wpis do Krajowego Rejestru Sądowego przez spółkę przejmującą.

Zasada sukcesji obejmuje także zobowiązania publiczno-prawne (por. art. 93 § 2 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, jednolity tekst: Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), który w związku z art. 31 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 963) stosuje się do należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne. Przepisy te na gruncie zobowiązań podatkowych stanowią, że osoba prawna powstała w wyniku łączenia się osób prawnych, osobowych spółek handlowych, osobowych i kapitałowych spółek handlowych wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki każdej z łączących się osób lub spółek. Zasadę tę stosuje się do osoby prawnej łączącej się przez przejęcie innej osoby prawnej, osobowej spółki handlowej, a z uwzględnieniem art. 494 § 1 k.s.h., spółka przejmująca wstępuje w ogół sytuacji prawnej spółki inkorporowanej. Sukcesja generalna obejmuje wszystkie prawa i obowiązki, zarówno znane, jak i nieznane w chwili połączenia; ważne jest jedynie, aby te prawa i obowiązki powstały po stronie spółki przejmowanej przed dniem połączenia.

Połączenie więc spółek handlowych przez przejęcie spółki zobowiązanej do opłacania składki w innej wysokości niż spółka przejmująca spowodowało dla nowego podmiotu, jako płatnika składek, możliwość wyliczenia składki na ubezpieczenie wypadkowe w wysokości ustalonej dla spółki przejmowanej. Jeżeli wysokość składki jest niższa od należnej od spółki przejmującej, to powstaje niesprzeczna z zasadami współżycia społecznego i przewidziana przez prawo korzyść wynikająca z połączenia spółek (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 marca 2009 r. II UK 292/08).

Przez wzgląd na powyższe uznać należy, iż skarżąca, w następstwie przeprowadzonych połączeń przez przejęcie (stosownie do art. 494 § 1 k.s.h.), na skutek sukcesji praw i obowiązków przewidzianych przepisami prawa ubezpieczeń społecznych, w roku składkowym, w którym doszło do przejęcia zarówno pracowników jak i majątku spółki przejmowanej, jest uprawniona do opłacania składki na ubezpieczenie wypadkowe według stopy procentowej stosowanej uprzednio przez spółkę przejmowaną od dnia, w którym doszło do połączenia, tj. od 26 czerwca 2013 r.

Tym samym zaskarżona decyzja zasługiwała na zmianę w ten sposób, że w roku składkowym obejmującym okres od 1 kwietnia 2013 roku do 31 marca 2014 roku stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązująca płatnika składek (...) S.A. z siedzibą w W. wynosi w okresie od 1 kwietnia 2013 roku do 25 czerwca 2013 roku 2,42% podstawy jej wymiaru a w okresie od 26 czerwca 2013 roku (od dnia przejęcia) do 31 marca 2014 roku wynosi 1,2% podstawy jej wymiaru.

Mając powyższe na uwadze i na zasadzie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. Sąd orzekł, jak w punkcie pierwszym sentencji wyroku.

Zgodnie z art. 98 k.p.c., strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Do niezbędnych kosztów procesu prowadzonego przez stronę osobiście lub przez pełnomocnika, który nie jest adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym, zalicza się poniesione przez nią koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony lub jej pełnomocnika oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie.

Zgodnie z § 9 ust. 2 i § 15 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1804), stawki minimalne wynoszą 180 zł, w sprawach o świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego i zaopatrzenia emerytalnego. Zgodnie zaś z § 15 tego rozporządzenia, zasądzając opłatę za czynności radcowskie z tytułu zastępstwa prawnego, sąd bierze pod uwagę niezbędny nakład pracy pełnomocnika, a także charakter sprawy i wkład pracy pełnomocnika w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia. Podstawę zasądzenia opłaty stanowią stawki minimalne. Opłata ta nie może być wyższa niż sześciokrotna stawka minimalna ani przekraczać wartości przedmiotu sprawy.

W związku z powyższym, Sąd mając na uwadze nakład pracy pełnomocnika odwołującej się orzekł, jak w punkcie drugim sentencji wyroku.

SSO Rafał Młyński

(...)