Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 września 2017 r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie, I Wydział Cywilny,

w składzie:

Przewodniczący: SSR Katarzyna Błesińska-Kozłowska

Protokolant: stażystka Sylwia Waślicka

po rozpoznaniu w dniu 12 września 2017 r., w O., na rozprawie,

sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. w O.

przeciwko M. C., J. C. (1)

o zapłatę

I  zasądza od pozwanych M. C. i J. C. (2) na rzecz powoda (...) sp. z o.o. w O. kwotę 9.702,04 zł (dziewięć tysięcy siedemset dwa i 04/100) zł z ustawowymi odsetkami za okres od dnia 1 marca 2013 r. do dnia zapłaty;

II  oddala powództwo w pozostałej części;

III  zasądza od pozwanych na rzecz powoda kwotę 555,02 (pięćset pięćdziesiąt pięć i 02/100) zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV  nakazuje ściągnąć od pozwanych na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Olsztynie kwotę 564,14 (pięćset sześćdziesiąt cztery i 14/100) zł tytułem nieuiszczonej opłaty od pozwu oraz wydatków poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa;

V  nakazuje ściągnąć od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Olsztynie kwotę 443,26 (czterysta czterdzieści trzy i 26/100) zł tytułem nieuiszczonej opłaty od pozwu oraz wydatków poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa.

SSR Katarzyna Błesińska-Kozłowska

Sygn. akt I C 3978/15

UZASADNIENIE

Powód (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. w dniu 30 grudnia 2015 r. wniósł o zasądzenie od pozwanych J. C. (1) i M. C. kwoty 17.301,18 zł z odsetkami ustawowymi do dnia zapłaty i kosztami procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód podał, że dochodzi od pozwanych - na podstawie zawartej z nimi ustnie umowy - wynagrodzenia za usługę polegającą na przeprowadzeniu prac budowlanych. Przedmiotem umowy było wybudowanie garażu i klatki schodowej do budynku mieszkalnego przy ul. (...) w O.. Strony ustaliły wysokość wynagrodzenia na 28.000 zł netto powiększoną o podatek VAT. Pozwany dostarczył powodowi dokumentację dotyczącą budowy garażu oraz udostępnił plac budowy. Powód wskazał, iż budowa prowadzona była bez zarzutu i zgodnie z dokumentacją budowlaną. Po wykonaniu części robót powód zwrócił się do pozwanych o wypłatę należnej mu kwoty, jednakże pozwany odmówił spełnienia świadczenia. Skutkiem powyższego na przełomie stycznia i lutego 2013r. powód zrezygnował z prowadzenia reszty prac.

Pozwani wnieśli o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwani podnieśli zarzut przedawnienia roszczenia. Ponadto wskazali, iż do czasu otrzymania faktury nr (...) z dnia 2 listopada 2015r. nie była im znana Firma (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O.. Pozwani wskazali bowiem, iż wykonanie robót budowlanych zlecili A. K., nie zaś powodowej firmie. Jako że wykonawca nie wykonał wszystkich umówionych prac, pozwani zatrudnili nowego wykonawcę. Pozwani zażądali od powoda zmiany kosztorysu wykonanego metodą skróconą na szczegółowy, z uwzględnieniem tylko kosztu robocizny, czego powód nie wykonał.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. K. jest (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O.. Osobą uprawniona do reprezentowania spółki w dacie 1 lutego 2016 r. byłą żona A. M. E. K. jako jedyny członek zarządu. W 2012 r. za spółkę działali członkowie zarządu A. U. i G. M..

(bezsporne, odpis KRS, k. 21-28)

W 2012 r. za spółkę działali członkowie zarządu A. U. i G. M.. Udzieli oni pełnomocnictwa A. K. do zawierania w imieniu spółki umów związanych z działalnością spółki.

(dowód: pełnomocnictwo, k. 52)

Na początku 2012 r. A. K., działając w imieniu spółki (...), zawarł z pozwanymi ustną umowę o wykonanie prac budowlanych. Przedmiotem umowy było wybudowanie garażu i klatki schodowej w stanie surowym do budynku mieszkalnego przy ul. (...) w O..

W momencie zawierania umowy z pozwanymi A. K. prowadził również działalność w zakresie wykonywania robót budowlanych pod firmą (...). A. K. nie poinformował pozwanych, iż jest udziałowcem powodowej spółki. Pozwani nie wiedzieli również, czy i w jakiej formie prowadzi on działalność gospodarczą. Wiedzieli natomiast, że trudni się on zawodowo wykonywaniem robót budowlanych, M. C. znał A. K. z innych budów, gdyż sam zajmuje się wykonywaniem wykopów budowlanych, z koli syn pozwanych R. C. pracował z nim na budowach. R. C. znał A. K. od wielu lat z racji zamieszkiwania na jednym osiedlu. Pozwani nie interesowali się w ogóle kwestiami formy prowadzenia działalności przez A. K.. Ważne dla nich było, by to on fizycznie nadzorował prace i wykonywał roboty.

Strony uzgodniły wysokość wynagrodzenia powoda na 28.000 zł. Kwota ta dotyczyła robocizny do stanu surowego otwartego. Strony ustaliły, iż rozliczenie może nastąpić poprzez przyjęcie przez A. K. koparki, jednakże ostatecznie do takiej formy rozliczenia nie doszło. Koparka była zużyta. Ostatecznie koparka została sprzedana przez pozwanego.

(dowód: zeznania świadków: A. K. k. 98 – 99, R. C. k. 133 - 135, zeznania pozwanej k. 135 – 137).

Wykop wykonany został przez pozwanego M. C.. Prace budowlane rozpoczęte zostały wiosną 2012r. Objęte były pozwoleniem na budowę nr II – (...) z dnia 17 sierpnia 2011r. Powód zaczął je wykonywać w czerwcu 2012r.

Nadzór nad budową sprawował kierownik budowy F. M.. Dziennik budowy nie był wypełniany na bieżąco. Zapisy nanoszone były po upływie czasu i nie odzwierciedlają faktycznego przebiegu budowy.

(...) były kupowane i dostarczane na bieżąco przez pozwanych.

(dowód: dziennik budowy k. 36 – 39, 58 – 66, projekt k. 67 – 79, zeznania pozwanej k. 135 – 137, F. M. k. 144 – 145).

W ramach prac powód wykonał: podkłady betonowe na podłożu gruntowym, przygotował i zamontował zbrojenia elementów budynku, wykonał ławy fundamentowe prostokątne żelbetowe (beton podawany był pompą), izolacje przeciwwilgociowe powłokowe bitumiczne poziome wykonane na zimno z emulsji asfaltowej – 3 warstwy, izolacje przeciwwilgociowe powłokowe bitumiczne pionowe wykonane na zimno z emulsji asfaltowej – 3 warstwy, ściany piwnic z bloczków betonowych na zaprawie cementowej, wieniec w poziomie stropu nad piwnicą, strop piwnicy i spocznik schodowy na poziomie 0,50, wysokoelastyczną izolację powierzchni pionowych, docieplenie ścian piwnicy płytami polistyrenowymi mocowanymi punktowo w technologii (...) 10, ocieplenie ścian budynku płytami styropianowymi systemem STOPER, podkłady z ubitych materiałów sypkich na podłożu gruntowym, podkłady betonowe na podłożu gruntowym oraz belki i podciągi. Po wykonaniu tych robót A. K. opuścił budowę i na nią nie powrócił, zas roboty kończyli inni wykonawcy.

(dowód: kosztorys powykonawczy k. 13 – 14, oświadczenie k. 15, 143, zeznania świadków: A. K. k. 98 – 99, B. R. k. 99 – 99v., M. S. k. 123 – 124, L. K. k. 124, F. M. k. 144 – 145).

Wartość prac faktycznie i w sposób niewadliwy wykonanych przez powoda wynosi 9.702,04 zł.

(dowód: opinia biegłego K. P. k. 152 – 158).

Po wykonaniu prac we wskazanym powyżej zakresie pozwani nie wypłacili uzgodnionego wynagrodzenia. W ogóle nie zapłacili żadnemu podmiotowi żadnych kwot za wskazane prace.

W dniu 2 listopada 2015r. powód (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. wystawił fakturę nr (...) na kwotę 17.301,18 zł. Jako rachunek, na który miała zostać przekazana należność wskazano rachunek tożsamy do tego, który A. K. wskazał w wezwaniach do zapłaty kierowanych do pozwanych.

Pismami z dnia 25 listopada 2015r. i 2 grudnia 2015r. A. K., działając w imieniu powodowej spółki, wezwał pozwanych do zapłaty na jego rzecz kwoty 17.301,18 zł.

(dowód: wezwania wraz z potwierdzeniami odbioru przesyłki k. 8 – 11, faktura k. 16, zeznania świadka A. K. k. 98 – 99).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

Czyniąc ustalenia w zakresie stanu faktycznego Sąd oparł się na dokumentach przedłożonych przez strony, których prawdziwości nie kwestionowano oraz na zeznaniach przesłuchanych świadków, gdyż były one spójne, logiczne, korespondowały z powyższym materiałem dowodowym, a w bezpośrednim kontakcie brzmiały przekonująco. Dodatkowo Sąd wsparł się na zeznaniach pozwanej. Jej relacja była konsekwentna i rzeczowa. Pozwana zeznawała w sposób pewny i jasny. Rzeczowo odnosiła się do kwestii zawarcia przez strony umowy i jej warunków.

Ustalając stan faktyczny w przedmiotowej sprawie, Sąd oparł się również na opinii biegłego K. P..

Na wstępie wskazać należy, iż pozwani podnieśli zarzut przedawnienia, niemniej nie zasługuje on w ocenie Sądu na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 647 k.c. przez umowę o roboty budowlane wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia. Umowa o roboty budowlane pochodzi bezpośrednio od umowy o dzieło i w wielu aspektach jest do niej podobna. Zasadniczym kryterium rozróżnienia pomiędzy umową o dzieło, a umową o roboty budowlane jest ocena realizowanego zamierzenia stosownie do wymogów prawa budowlanego, a istotnym składnikiem umowy o roboty budowlane jest dostarczenie projektu przez inwestora. Umowa o roboty budowlane, w odróżnieniu od umowy o dzieło, dotyczy przedsięwzięcia większych rozmiarów, o zindywidualizowanych właściwościach, zarówno fizycznych, jak i użytkowych, któremu w zasadzie towarzyszy projektowanie i zinstytucjonalizowany nadzór (por. wyrok SN z 25 marca 1998 r. II CKN 653/97 OSNC 1998/12/207, Pr.Gosp. 1998/12/1, Biul.SN 1998/9/13, wyrok SN z 18 maja 2007 r. I CSK 51/07 LEX nr 334975).

Z kolei Sąd Apelacyjny w Łodzi zwrócił uwagę, iż możliwa jest sytuacja, w której przedmiotem umowy o roboty budowlane nie jest wykonanie całego obiektu budowlanego, lecz jego części, albo prac, których rezultatem nie jest wykonanie całego obiektu ani nawet jego dającej się wyodrębnić części, lecz prac, które jednak składają się na wykonanie obiektu, stanowiąc element finalnego rezultatu. Nie można więc uznać, że w umowie o roboty budowlane chodzi wyłącznie o wykonanie określonego obiektu budowlanego. Świadczenie z umowy o roboty budowlane może być bowiem spełniane częściowo (wyrok SA w Łodzi z 22 lipca 2015 r. I ACa 123/15, LEX nr 1797160).

Jak wskazuje się w judykaturze nie ma przeszkód, aby przedmiotem umowy o roboty budowlane było wykonanie nie całego obiektu, lecz jego części. Niemniej jednak i wówczas umowa winna określać o jaką część chodzi i opierać się na dokumentacji projektowej (wyrok SN z 12 października 2011 r. I CSK 63/11, LEX nr 1229546).

W przedmiotowej sprawie strony związane były umową o wykonanie prac budowlanych w oparciu między innymi o projekt budowlany. Fakt konieczności dokonania stosowych odbiorów prac przez organa nadzoru świadczą niewątpliwe o tym, że umowa zawarta przez strony była umową o roboty budowalne.

Zakwalifikowanie przedmiotowej umowy jako umowy o roboty budowlane determinuje przyjęcie terminów przedawnienia na zasadach ogólnych wskazanych w k.c. W myśl przepisu art. 118 k.c. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata. Takie stanowisko zajął również Sąd Najwyższy w uchwale składu siedmiu sędziów. Zgodnie z tą uchwałą roszczenia wynikające z umowy o roboty budowlane przedawniają się w terminach określonych w art. 118 k.c. (uchwała SN z 11 stycznia 2002 r. III CZP 63/01 LEX nr 50044).

Strony nie umówiły się na termin zakończenia prac. Nie był również określony sposób rozliczania. Początkowo zakładano nawet, że rozlicznie będzie mogło nastąpić w naturze poprzez przyjęcie przez powódkę koparki. Roboty, które powódka miała wykonać zgodnie z umową, nie zostały wykonane przez nią w całości. Nastała zima 2012 r., zaś A. K. na budowę już nie powrócił. Do czasu wystawienia faktury z dnia 2 listopada 2015r. nie wzywano pozwanych do zapłaty. Trudno zatem jednoznacznie określić termin wymagalności roszczenia powoda, a co za tym idzie termin przedawniania. Przyjmując, że powodowa spółka po zimie nie mogła już powrócić do robót, gdyż inne podmioty kontynuowały robotę, należy przyjąć, że powód wiosną 2013 r. mógł już wystawić fakturę i wezwać pozwanych do zapłaty. Jako że pozew w niniejszej sprawie wniesiony został do Sądu w dniu 30 grudnia 2015r. nie sposób uznać, aby do przedawnienia rzeczywiście doszło. Z uwagi na to, podniesiony przez pozwanych zarzut, w okolicznościach niniejszej sprawy, okazał się niezasadny.

Strony zgodne były co do przedmiotu zawartej umowy, zakresu prac, jakie powód miał wykonać oraz ustalonej wysokości wynagrodzenia powoda. Spór między stronami dotyczył natomiast legitymacji czynnej powodowej firmy, częściowego rozliczenia wynagrodzenia oraz zakresu prac wykonanych przez A. K..

Pozwani podnosili, iż umowę o roboty budowlane zawarli z A. K. nie zaś z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O., której wymieniony jest udziałowcem. Wobec tego - zdaniem pozwanych - powodowa firma nie posiada legitymacji czynnej do dochodzenia nieuregulowanego dotychczas wynagrodzenia za wykonane przez A. K. usługi. Z takim stanowiskiem nie sposób się jednak zgodzić. Zważyć bowiem należy, iż zasadnicze znaczenie dla niniejszej sprawy ma charakter wykonanych robót nadzorowanych i wykonywanych faktycznie przez A. K., nie zaś okoliczność, czy A. K. poinformował pozwanych o tym, w ramach której firmy, z którą jest związany przeprowadzi budowę. Zważyć ponadto należy, iż w wystawionej przez powoda fakturze jako rachunek, na który miało zostać przekazane wynagrodzenie wskazano rachunek tożsamy do tego, który A. K. wskazał w kierowanych przez siebie do pozwanych wezwaniach do zapłaty. Co istotne wezwania te podpisane zostały przez A. K., co zdaniem Sądu bezsprzecznie wskazuje na jego powiazanie z powodową firmą.

Odnośnie zaś podnoszonego przez pozwanych rzekomego dokonania przez strony częściowego rozliczenia zobowiązania wskazania wymaga, iż w realiach przedmiotowej sprawy brak jest jakichkolwiek dowodów wskazujących na prawdziwość tego stwierdzenia. Wprawdzie powód przyznał, iż strony dopuszczały możliwość wzajemnego rozliczenia poprzez przyjęcie przez powoda od pozwanych koparki, jednakże ostatecznie do takiej formy rozliczenia nie doszło. Zarówno pozwana, jak i przesłuchany w charakterze świadka jej syn - R. C., zgodnie potwierdzili, że A. K. koparki nie przyjął i została ona sprzedana przez pozwanych osobie trzeciej. Pozwani nie przedstawili jakiegokolwiek dowodu na poparcie swojego stanowiska i oparli je wyłącznie na gołosłownych twierdzeniach. Brak było zatem podstaw, aby dać im wiarę. Dodatkowo nadmienić należy, iż pozwana wskazywała jako formę częściowego rozliczenia pomiędzy stronami przekazanie A. K. przyczepki samochodowej, podczas gdy w rzeczywistości przyczepka ta została sprzedana jego ojcu. Okoliczność tą potwierdziła sama pozwana przesłuchana w charakterze strony na rozprawie w dniu 18 sierpnia 2017r. Wskazała wówczas, że: „mąż (pozwany) sprzedał przyczepkę starą dla ojca pana A. na papierze, nie wiem za jaka kwotę, po to aby była ona wyrejestrowana”. W świetle powyższego brak jest jakichkolwiek dowodów na to, iż pomiędzy stronami doszło do częściowego rozliczenia z tytułu wykonanych robót.

Spór między stronami dotyczył również zakresu wykonanych przez A. K. robót. Bezspornie należy stwierdzić, iż treści dotyczące przebiegu i rodzaju prac, zawarte w dzienniku budowy, odbiegają od wskazanych w kosztorysie powykonawczym. Należy jednak zważyć, iż dziennik budowy nie był uzupełniany na bieżąco, co przyznał pełniący funkcję kierownika budowy F. M.. Ewentualne rozbieżności w nanoszonych przez niego zapisach wynikają zatem wyłącznie z upływu czasu dzielącego same czynności i daty ich opisu. Treści zawarte w dzienniku budowy nie stanowią więc faktycznego odzwierciedlenia czasu realizacji poszczególnych etapów wykonanych przez powoda usług. Ostatecznie jednak świadek F. M. przyznał, iż wykonane przez powoda roboty odpowiadają tym zawartym w kosztorysie powykonawczym w pozycjach 1 – 17. Taki też zakres wykonanych prac przyznał A. K..

Niewątpliwym jest zatem, że skoro powód wykonał prace należy mu się wynagrodzenie. Jako że strony zajmowały odmienne stanowiska, co do wartości wykonanej przez powoda usługi zasadnym było zasięgnięcie wiadomości specjalnych, toteż Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu wyceny K. P.. Biegły sporządził opinię zgodnie z zakreśloną tezą dowodową. Opinia biegłego była jasna, logiczna i spójna, oraz odpowiadała na zasadnicze kwestie wymagające wiadomości specjalnych. Wprawdzie powód wniósł zarzuty do wydanej przez biegłego opinii, niemniej jednak dokonane przez biegłego ponowne pomiary nieruchomości były tożsame do tych, jakie wykonał pierwotnie i nie wykazały nieprawidłowości w wyliczeniach ujętych w opinii zasadniczej. Skutkiem powyższego biegły nie znalazł podstaw do zmiany pierwotnego stanowiska w zakresie podnoszonym przez powoda.

Mając na uwadze prawidłowość sporządzonej opinii i wysoki stopień profesjonalizmu biegłego, Sąd przyjął jego ustalenia za własne i ustalił, że wartość prac wykonanych przez powoda, zgodnie z punktami 1 – 17 kosztorysu powykonawczego, wynosi 9.702,04 zł, która to kwota odpowiada w zasadzie w całości stanowisku pozwanych co do tego, jakie prace rzeczywiście przez A. K. działającego w imieniu powódki zostały wykonane, w tym w zakresie braku wykonania ocieplenia, zakończenia prac na etapie stropu nad częścią podziemną oraz wykonania wykopu przez samego pozwanego. .

Mając na uwadze powyższe, na podstawie wskazanych powyżej przepisów, w punkcie I wyroku zasądzono od pozwanych na rzecz powoda kwotę 9.702,04 zł. O odsetkach orzeczono na zasadzie art. 481 § 1 i 2 k.c. oraz art. 321 kpc, tj. zgodnie z żądaniem powoda.

Powództwo w pozostałym zakresie podlegało oddaleniu (pkt II).

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c., zaś orzeczenie w zakresie nakazania stronom zwrotu nieuiszczonej opłaty oraz wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa wydano na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 100 kpc zd. 1 w zw. z art. 83 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych

SSR Katarzyna Błesińska-Kozłowska