Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 maja 2017 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Zbigniew Szczuka

Protokolant: Aneta Rapacka

po rozpoznaniu w dniu 11 maja 2017 r. w Warszawie

sprawy A. N. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy i odsetki po rencie

na skutek odwołania A. N. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

z dnia 31 lipca 2015 r., znak: (...)

z dnia 3 sierpnia 2015 r., znak: (...)

1.  odrzuca odwołanie w zakresie zaskarżonej decyzji z dnia 31 lipca 2015 r., znak: (...)

2.  zmienia zaskarżoną decyzję z dnia 3 sierpnia 2015 r., znak: (...) w ten sposób, że przyznaje odwołującemu A. N. (1) prawo do odsetek od przyznanej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy
od dnia 1 września 2013 r. do dnia 30 września 2015 r. za okres od dnia 27 grudnia 2013 r. do dnia zapłaty.

UZASADNIENIE

A. N. (1) w dniu 27 sierpnia 2015 r. wniósł do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W. odwołanie do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga
w Warszawie od decyzji ww. organu rentowego z dnia 31 lipca 2015 r., znak: (...). Zdaniem odwołującego organ rentowy był zobowiązany wydać decyzję przyznającą prawo
do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy do czasu przejścia na emeryturę ( k. 2 a. s.).

A. N. (1) również w dniu 27 sierpnia 2015 r. wniósł do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. odwołanie do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga
w Warszawie odwołanie od decyzji ww. organu rentowego z dnia 3 sierpnia 2015 r., znak: (...). W ocenie ubezpieczonego na podstawie prawidłowej treści opinii biegłego sądowego, jest uprawniony do prawa do odsetek ( k. 2 a. s. VII U 1327/15).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w odpowiedziach
na odwołanie z dnia 7 września 2015 r. wniósł o oddalenie odwołań A. N. (1) na podstawie art. 477 ^{( 14)} § 1 k.p.c. oraz o łączne ich rozpoznania na podstawie art. 219 k.p.c. Organ rentowy wskazał, że wykonując prawomocny wyrok tutejszego Sądu, ustalił zaskarżoną decyzją z dnia 31 lipca 2015 r. prawo odwołującego do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy na okres w nim wskazany. Dodatkowo Oddział podniósł, że tutejszy Sąd w wyroku z dnia 22 czerwca 2015 r. nie stwierdził odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności do wydania decyzji, a wykonanie wyroku odbyło się
w ustawowym terminie ( k. 3 a. s. i k. 3 a. s. VII U 1327/15).

Zarządzeniem z dnia 6 października 2015 r. Sąd połączył sprawę o sygn. akt VII U 1327/15 ze sprawą o sygn. akt VII U 136/15 celem łącznego rozpoznania i prowadzenia pod jedną wspólną sygn. akt VII U 1326/15 ( k. 5 a. s. VII U 1327/15).

Sąd postanowieniem z dnia 16 września 2015 r. dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych lekarzy specjalistów z zakresu kardiologii, pulmonologii, neurologii, chirurgii
i psychiatrii ( k. 6 a. s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w piśmie procesowym
z dnia 20 października 2015 r. zmodyfikował swoje stanowisko w sprawie w ten sposób,
że wniósł o odrzucenie odwołania od decyzji z dnia 31 lipca 2015 r. z uwagi na dyspozycję art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c., zgodnie z którą o to samo roszczenie pomiędzy tymi samymi stronami sprawa została prawomocnie osądzona ( k. 32-33 a. s.).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. N. (1) miał przyznane prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności
do pracy na trwałe decyzją Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.
z dnia 8 lipca 2013 r., znak: (...) ( k. 50 a. r.).

Odwołujący w dniu 17 września 2013 r. złożył wniosek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy ( k. 55 a. r.).

W oparciu o przedmiotowy wniosek, ubezpieczony został skierowany do lekarza orzecznika ZUS, który w dniu 17 października 2013 r. orzekł, że nie jest on osobą całkowicie niezdolną do pracy ( k. 57 a. r.).

Następnie odwołujący, w związku z wniesionym sprzeciwem w dniu 31 października 2013 r. od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS, został poddany badaniu przez Komisję Lekarską ZUS, która w orzeczeniu z dnia 4 grudnia 2013 r. podtrzymała stanowisko lekarza orzecznika ZUS ( k. 64 a. r.).

Na tej podstawie organ rentowy wydał decyzję z dnia 22 grudnia 2013 r.,
znak: (...), którą odmówił przyznania odwołującemu prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, jednocześnie przeliczając rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy ( k. 73 a. r.).

Ubezpieczony zaskarżył przedmiotową decyzję wnosząc do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie w dniu 6 lutego 2014 r. odwołanie inicjujące postępowanie sądowe ( k. 1 a. s. VII U 486/14).

Postanowieniem z dnia 27 lutego 2014 r. Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych lekarzy specjalistów kardiologa, pulmonologa, neurologa, chirurga i psychiatry celem ustalenia zdolności do pracy zarobkowej odwołującego ( k. 6 a. s. VII U 486/14).

Sąd w postępowaniu w sprawie VII U 486/14 na podstawie opinii głównej
i uzupełniającej biegłego sądowego z zakresu kardiologii ustalił, że odwołujący był całkowicie niezdolny do pracy w okresie od stycznia 2012 r. do listopada 2015 r. W oparciu
o ww. opinie ustalono, że lekarze badający ubezpieczonego w organie rentowym, nie zwrócili uwagi na szereg dokumentów, które świadczyły o całkowitej niezdolności do pracy
( k. 45-46 i 130 a. s. VII U 486/14).

Sąd dokonując rozważań prawnych, przyznał odwołującemu wyrokiem z dnia
22 czerwca 2015 r. prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy na okres od dnia
1 września 2013 r. do dnia 30 września 2015 r. ( k. 155 a. s. VII U 486/14).

W dniu 23 lipca 2015 r. przekazano organowi rentowemu akta sprawy celem wykonania prawomocnego wyroku tutejszego Sądu z dnia 22 czerwca 2015 r. ( k. 137 a. r.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wykonując prawomocny wyrok Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z dnia 22 czerwca 2015 r., wydał zaskarżoną decyzję w dniu 31 lipca 2015 r., znak: (...) przyznającą odwołującemu prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od dnia 1 września 2013 r. do dnia 30 września 2015 r. ( k. 139 a. r.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. również wydał zaskarżoną decyzję z dnia 3 sierpnia 2015 r., znak: (...), którą odmówił odwołującemu prawa do wypłaty odsetek. Organ rentowy podniósł, że Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie wyrokiem z dnia 22 czerwca 2015 r. zobowiązał
go do wypłaty renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy za okres od dnia 1 września 2013 r. do dnia 30 września 2015 r., natomiast nie zawarto informacji odnoszącej się
do wypłaty odsetek ( k. 141 a. r.).

Sąd na podstawie opinii biegłych sądowych ustalił, że odwołujący:

- w zakresie kardiologicznym jest całkowicie niezdolny do pracy okresowo do końca 2016 r. ( k. 24-25 a. s.);

- w zakresie psychiatrycznym jest trwale częściowo niezdolny do pracy ( k. 43-44 a. s.);

- w zakresie chirurgicznym jest zdolny do pracy ( k. 71-72 a. s.);

- w zakresie neurologicznym jest trwale częściowo niezdolny do pracy ( k. 85 a. s.);

- w zakresie pulmonologicznym jest zdolny do pracy ( k. 141 a. s.).

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie akt rentowych
oraz na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w toku postępowania znajdującego się w aktach głównych i aktach dołączonych do sprawy. Powołane przez Sąd dowody
z dokumentów, w zakresie w jakim Sąd oparł na nich swoje ustalenia, były wiarygodne, korespondowały ze sobą i tworzyły spójny stan faktyczny. Strony nie kwestionowały ich autentyczności i zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy, a zatem okoliczności wynikające
z tych dokumentów, należało uznać za mające wysoki walor dowodowy.

Sąd dodatkowo pominął treść znajdującą się w opiniach dopuszczonych do sprawy
w niniejszym postępowaniu biegłych sądowych z zakresu kardiologii, psychiatrii, chirurgii, neurologii i pulmonologii wskazując jedynie na wnioski końcowe. Sąd ustalił, że treść
ww. opinii miała charakter bezprzedmiotowy z uwagi na niedopuszczalność drogi sądowej
w zakresie trwałego przyznania prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

W związku z tym Sąd uznał zgromadzony materiał dowodowy za wystarczający
do rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie A. N. (1) od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
(...) Oddział w W. z dnia 31 lipca 2015 r., znak: (...) jest niezasadne
i podlega odrzuceniu.

Zgodnie z art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c., sąd odrzuci pozew (odwołanie), jeżeli o to samo roszczenie pomiędzy tymi samymi stronami sprawa jest w toku albo została już prawomocnie osądzona.

Ponadto na podstawie art. 477 ¹⁰ § 1 i § 2 k.p.c., odwołanie powinno zawierać oznaczenie zaskarżonej decyzji lub orzeczenia, zwięzłe przytoczenie zarzutów oraz wniosków i ich uzasadnienie oraz podpis ubezpieczonego albo osoby odwołującej się od orzeczenia wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności, albo przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika ubezpieczonego albo osoby odwołującej się od orzeczenia wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności. Jeżeli ubezpieczony zgłosił nowe żądanie, dotychczas nierozpoznane przez organ rentowy, sąd przyjmuje
to żądanie do protokołu i przekazuje go do rozpoznania organowi rentowemu.

Przedkładając powyższe przepisy na grunt niniejszej sprawy, Sąd zważył, że należało odrzucić odwołanie od decyzji odnoszącej się w swej treści do zrealizowania wyroku zasądzającego rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od dnia 1 września 2013 r.
do dnia 30 września 2015 r. Odrzucenie odwołania jest zasadne, ponieważ ubezpieczony odwołał się od decyzji organu rentowego realizującej wyrok tutejszego Sądu w przedmiocie przyznania renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Sąd doszedł do przekonania,
że Oddział prawidłowo zastosował wyrok tutejszego Sądu. W niniejszej sprawie sprawa została prawomocnie zakończona, co w konsekwencji powoduje, że ma powagę rzeczy osądzonej. Zatem w ocenie Sądu nie było możliwym ponowne ustalanie prawa do renty
z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Na marginesie Sąd doszedł do wniosku również,
że obowiązujące przepisy prawne nie dają możliwości dochodzenia przedmiotowego roszczenia na dalszy okres poprzez zaskarżenie decyzji prawidłowo realizującej prawomocny wyrok Sądu. Sąd bowiem zważył, iż w sytuacji, gdy ubezpieczony rościł przyznanie renty
z tytułu całkowitej niezdolności do pracy na stałe, winien był złożyć wniosek do organu rentowego o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Zdaniem Sądu, dopiero na skutek przeprowadzenia postępowania administracyjnego przez organ rentowy poprzez badanie przez lekarza orzecznika ZUS i Komisję Lekarską ZUS, możliwym jest zaskarżenie kolejnej decyzji odnoszącej się do przedmiotu niniejszego sporu.

Sąd zważył, że odwołanie A. N. (1) od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 3 sierpnia 2015 r., znak: (...) jest zasadne i podlega uwzględnieniu.

W myśl art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz. U. z 2015 r., poz. 121 j. t.) jeżeli Zakład - w terminach przewidzianych
w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń pieniężnych
z ubezpieczeń społecznych lub świadczeń zleconych do wypłaty na mocy odrębnych przepisów albo umów międzynarodowych - nie ustalił prawa do świadczenia lub nie wypłacił tego świadczenia, jest obowiązany do wypłaty odsetek od tego świadczenia w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie określonych przepisami prawa cywilnego. Nie dotyczy
to przypadku, gdy opóźnienie w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które Zakład nie ponosi odpowiedzialności.

Zgodnie z art. 118 ust. 1 i 1a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz. U. z 2015 r., poz. 748 j. t.) organ rentowy wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy
w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji,
z uwzględnieniem ust. 2 i 3 oraz art. 120. W razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Organ odwoławczy, wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego.

Sąd zważył, że podstawą do wydania wyroku w przedmiocie zasądzenia odsetek
od renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, była analiza sprawy toczącej się przed tutejszym Sądem o sygnaturze akt VII U 486/14. Sąd doszedł do przekonania, że w sprawie VII U 486/14 nie odniesiono się w wyroku do spornej kwestii dotyczącej ponoszenia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych odpowiedzialności za opóźnienie w wypłacie świadczenie. Zatem należy przyjąć, że odwołujący nie miał zamkniętej drogi do dochodzenia prawa
do odsetek.

Sąd w wyroku z dnia 22 czerwca 2015 r. przyznał ubezpieczonemu prawo
do przedmiotowego świadczenia na podstawie opinii głównej i uzupełniającej biegłego sądowego z zakresu kardiologii. Istotnym w niniejszej sprawie był fakt, że główne schorzenia odwołującego występowały po stronie kardiologicznej, dlatego opinia lekarza z zakresu tej dziedziny badawczej była niezbędna do prawidłowego wyrokowania dotyczącego jego stanu zdrowia.

W ocenie Sądu lekarze badający ubezpieczonego w postępowaniu administracyjnym toczącym się przed Zakładem Ubezpieczeń Społecznych winni byli na podstawie dostępnej dokumentacji medycznej orzec o całkowitej niezdolności do pracy badanego. Zdaniem Sądu organ rentowy wydając zaskarżoną decyzje w dniu 27 grudnia 2013 r. dotyczącą przeliczenia renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy, dysponował całym materiałem dowodowym, który był niezbędny do rozpoznania sprawy. Sąd badając sprawę o sygnaturze VII U 486/14 oparł się na opinii lekarza biegłego sądowego z zakresu kardiologii. Ww. biegły korzystał
w znakomitej części z dokumentów przedłożonych w organie rentowym, opierając się dodatkowo na protokole badania lekarskiego z dnia 20 stycznia 2015 r., z którego wynikały objawy niestabilności wieńcowej i niewyrównania niewydolności serca. Mimo powyższej nowej okoliczności, biegła sądowa wskazała, że ubezpieczony jest całkowicie niezdolny
do pracy już od stycznia 2012 r. Zatem w dniu badania przez lekarza orzecznika ZUS,
a następnie przez Komisję Lekarską ZUS, organ rentowy dysponował wystarczającym materiałem dowodowym, aby stwierdzić, że badany jest całkowicie niezdolności do pracy. Należy mieć na względzie, że odwołujący już w dacie 17 września 2013 r. złożył wniosek
o ustalenie całkowitej niezdolności do pracy. Sąd zważył, że w konsekwencji Oddział winien był wydać decyzję przyznającą ubezpieczonemu rentę z tytułu całkowitej niezdolności
do pracy na okres wskazany w wyroku z dnia 22 czerwca 2015 r. Zgodnie bowiem
z poglądami wyrażonymi przez Sąd Najwyższy, ,,wydanie przez organ rentowy niezgodnej
z prawem decyzji odmawiającej wypłaty świadczenia w sytuacji, gdy było możliwe wydanie decyzji zgodnej z prawem, w szczególności, gdy ubezpieczony wykazał wszystkie przesłanki świadczenia, oznacza, że opóźnienie w spełnieniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które organ rentowy ponosi odpowiedzialność, choćby nie można było mu zarzucić niestaranności w wykładni i zastosowaniu prawa.” ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia
25 stycznia 2005 r., sygn. akt I UK 159/04) ,,Jeśli zatem wydanie nieprawidłowej decyzji
w sprawie o rentę z tytułu niezdolności do pracy byłoby następstwem niewłaściwej oceny stanu zdrowia osoby ubiegającej się o to świadczenie dokonanej przez lekarza orzecznika
lub głównego lekarza orzecznika oddziału, a więc następstwem niewłaściwych ustaleń faktycznych, to błąd taki należy uznać za błąd organu rentowego, powodujący jego odpowiedzialność na podstawie art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r.
o systemie ubezpieczeń społecznych.” ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 czerwca 2012 r., sygn. akt III UK 110/11)

Sąd doszedł do przekonania, że kwestia wydania decyzji realizującej wyrok z dnia
22 czerwca 2015 r. przez organ rentowy w ustawowym terminie narzuconym przez obowiązujące prawo okazała się być bez znaczenia dla końcowego rozstrzygnięcia
w niniejszej sprawie. Okoliczność ta nie była w żadnej mierze kwestionowana przez odwołującego i nie stanowiła przedmiotu sporu. Tym niemniej wydanie kolejnej decyzji zgodnej z prawomocnym wyrokiem Sądu nie powoduje stwierdzenia, iż ubezpieczonemu
w konsekwencji nie należy się prawo do odsetek od zasądzonego przedmiotowego świadczenia.

Odnośnie ustalenia terminu, od którego zasądzono odwołującemu prawo do odsetek, Sąd kierował się datą wydania zaskarżonej decyzji przez organ rentowy w dniu 27 grudnia 2013 r. Sąd przyjął, iż ww. dnia organ rentowy powinien przyznać ubezpieczonemu prawo
do przedmiotowego świadczenia. Należy wskazać, że w przypadku prawidłowego przeprowadzenia postępowania administracyjnego, A. N. (1) od dnia 27 grudnia
2013 r. byłby osobą uprawnioną do pobierania renty z tytułu całkowitej niezdolności
do pracy.

Mając powyższe na uwadze Sąd na podstawie art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. i art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł, jak w sentencji wyroku.

Zarządzenie: (...)

(...)