Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W I M I E N I U R Z E C Z Y P O S P O L I T E J P O L S K I E J

Dnia 10 sierpnia 2017 roku

Sąd Rejonowy w Toruniu, V Wydział Gospodarczy w składzie:

Przewodniczący: SSR Urszula Martenka

Protokolant: st. sekr. sądowy Anna Szok

po rozpoznaniu w dniu 27 lipca 2017 roku w Toruniu

na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.

przeciwko : W. K.

o zapłatę

I oddala powództwo.

II obciąża powoda - (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w W.- kosztami procesu.

sygn. akt V GC 254/17upr

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 13 października 2016 roku skierowanym do Sądu Rejonowego Lublin - Zachód w Lublinie powód (...) spółka z o.o. w W. wniósł o zasądzenie od W. K. kwoty 357,42 złotych wraz z odsetkami oraz poniesionych kosztów procesu. Na wskazaną w pozwie sumę składały się następujące kwoty: 121,77 złotych tytułem należności głównej, 69,24 złotych tytułem skapitalizowanych odsetek od należności głównej, przy czym od 7 marca 2014 roku do 31 grudnia 2015 roku w wysokości odsetek podatkowych za zwłokę, zaś od 1 stycznia 2016 roku do 11 października 2016 roku w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych oraz 166,41 złotych tytułem rekompensaty za koszty odzyskiwania należności stanowiących równowartość 40 euro - art. 10 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. W uzasadnieniu wskazano, że pozwany w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej zawarł ze spółką (...) spółka z o.o. umowę o świadczenie usług marketingowych obejmującą szereg czynności polegających na promowaniu działalności gospodarczej pozwanego, w tym pozycjonowania stron internetowych oraz ich optymalizacji i popularyzacji. Pozwany w odpowiedzi na ofertę spółki miał wypełnić na jej stronie internetowej formularz zamówienia, wprowadzając go do środka komunikacji elektronicznej. Formularz ten miał zawierać wszelkie informacje wskazane w art. 66 ¹ kc, w tym informację o odpłatności usług, co potwierdzał regulamin ich świadczenia. Pozwany na interfejsie wypełnianego formularza widział cenę usługi, zależną od wybranej przez niego opcji, a następnie celem potwierdzenia tożsamości otrzymał na swój adres e-mail login i hasło, za pomocą których dokończył proces rejestracji zamówienia. W związku z zawartą w ten sposób umową i rozpoczęciem świadczenia usług marketingowych (...) spółka z o.o. wystawiła pozwanemu fakturę VAT, jednak wskazana w niej należność nie została zapłacona w zakreślonym terminie. W dniu 25 czerwca 2014 roku powód w drodze umowy cesji nabył przedmiotową wierzytelność, o czym miał poinformować pozwanego, jednocześnie wzywając go do zapłaty. Wezwania do zapłaty pozostały jednak bez odpowiedzi.

Sąd Rejonowy Lublin - Zachód w Lublinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w dniu 18 listopada 2016 roku.

W. K. w dniu 12 grudnia 2016 roku wniósł sprzeciw zaskarżając nakaz zapłaty w całości. Wnosił o oddalenie powództwa i o zasądzenie od powoda kosztów procesu na jego rzecz. Podniósł, że nie zamawiał żadnej usługi za pośrednictwem strony www i nigdy nie doszło do zawarcia umowy. Zaznaczył także, że nigdy nie otrzymał żadnej faktury ani wezwań do zapłaty.

Postanowieniem z dnia 4 stycznia 2017 roku Sąd Rejonowy Lublin - Zachód w Lublinie przekazał niniejszą sprawę do Sądu Rejonowego w Toruniu.

Pismem z dnia 12 kwietnia 2017 roku W. K. uzupełnił sprzeciw, kwestionując wszelkie okoliczności faktyczne i dowody wskazane w pozwie. Podniósł, że powód nabył nieistniejącą wierzytelność. Zakwestionował zawarcie w trybie elektronicznym jakiejkolwiek umowy ze spółką (...) spółka z o.o. z siedzibą w G.. Zaprzeczył umieszczeniu danych swojej firmy na stronie internetowej tej spółki, a także otrzymaniu drogową mailową czegokolwiek od tej spółki. Wskazał nadto, że podany na formularzu zamówienia adres IP nie należy do jego komputera. Pozwany ponownie podniósł, że nigdy nie została mu doręczona przez wierzyciela pierwotnego faktura, z której wynika sporna suma.

Pełnomocnik powoda nie ustosunkował się w zakreślonym terminie 7 – dniowym pod rygorem skutków z art.230 kpc , do pisma pozwanego stanowiącego uzupełnienie sprzeciwu.

Sąd Rejonowy ustalił, co następuje:

Umową z dnia 25 czerwca 2014 roku (...) spółka z o.o. z siedzibą w W. jako cesjonariusz nabyła od spółki (...) spółka z o.o. z siedzibą w G. szereg wierzytelności, które zgodnie z § 3 ust. 2 umowy zostały wymienione w załączniku nr 2. W załączniku tym wskazano wierzytelność w kwocie 121,77 złotych względem Przedsiębiorstwa (...) z siedzibą w T. przy ul. (...) wynikającą z faktury VAT nr (...).

Dowód: umowa sprzedaży wierzytelności z dnia 25 czerwca 2014 roku wraz z wyciągiem z załącznika, k. 38-39

W dniu 23 lipca 2014 roku (...) spółka z o.o. w W. wysłała na adres Przedsiębiorstwa (...) zawiadomienie o dokonaniu cesji oraz wezwanie do zapłaty kwoty 300,51 złotych.

Dowód : wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem nadania, k. 40-41

W. K., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo (...), nigdy nie zawarł jakiejkolwiek umowy ze spółką (...) spółka z o.o. w G. i nie był jej dłużnikiem z jakiegokolwiek tytułu. Nie umieszczał danych swojego przedsiębiorstwa na stronie internetowej wierzyciela pierwotnego. Korzystał ze swojej własnej strony internetowej, na której umieścił swoje numery telefonu. W. K. nigdy nie otrzymał faktury VAT nr (...), dopiero z dokumentami załączonymi do pozwu z Sądu. Na fakturze brak jego imienia i nazwiska, figuruje tylko na niej nieaktualny na ten czas, jego stary adres mailowy : (...) Wezwanie do zapłaty z dnia 23.07.2014r od (...) spółka z o.o. w W. pozwany otrzymał, ale zignorował bo uznał za pomyłkę skoro nie zamawiał takiej usługi. Traktował je jako próbę oszustwa. Nigdy nie zawarł umów w drodze rozmowy telefonicznej ani mailowo. W 2014 roku nie używał już starego adresu mailowego tylko nowy (...)

Dowód: przesłuchanie pozwanego na rozprawie w dniu 27 lipca 2017r

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowód z przesłuchania stron ograniczony do przesłuchania strony pozwanej oraz przedłożone przez powoda dokumenty w postaci umowy cesji i wezwania do zapłaty wraz z potwierdzeniem jego nadania na adres pozwanego. Kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy miało przesłuchanie W. K.. W jego trakcie pozwany potwierdził okoliczności podnoszone przez niego w sprzeciwie od nakazu zapłaty. W szczególności Sąd nie znalazł podstaw ku temu, aby odmówić mu wiarygodności co do tego, że nabyta przez powoda wierzytelność nigdy nie przysługiwała cedentowi. Żaden z przedstawionych przez powoda dowodów nie potwierdza bowiem, aby między tymi stronami została zawarta jakakolwiek umowa o świadczenie usług. Faktura VAT czy formularz edycji strony internetowej wierzyciela pierwotnego wraz z regulaminem świadczenia usług drogą elektroniczną i cennikiem okoliczności tych nie wykazują, stąd zostały ocenione przez Sąd jako nieprzydatne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Z twierdzeń powoda wynikało, że między pozwanym a (...) sp. z o.o. w G. zawarta została umowa, którą należałoby zakwalifikować jako umowę o świadczenie usług, o której mowa w art. 750 k.c. Zgodnie z tym przepisem, do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu. Przepis ten odsyła zatem do przepisów art. 734 § 1 k.c. i art. 735 § 1 k.c. Pierwszy z nich stanowi, że przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. Drugi przepis wskazuje natomiast, że jeżeli ani z umowy, ani z okoliczności nie wynika, że przyjmujący zlecenie zobowiązał się wykonać je bez wynagrodzenia, za wykonanie zlecenia należy się wynagrodzenie. Swoją legitymację do dochodzenia roszczenia od pozwanego powód wywodził z tytułu umowy przelewu wierzytelności zawartej ze spółką (...). Podstawę prawną dla tej umowy stanowi art. 509 § 1 k.c., zgodnie z którym wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Zgodnie z art. 6 k.c., ciężar udowodnienia określonego faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Konsekwencją takiego rozkładu ciężaru dowodu jest powinność zgłoszenia przez stronę dowodów dotyczących wskazanych przez nią faktów (art. 232 zd. 1 kpc). Sąd może dopuścić w tym zakresie dowody również z urzędu (art. 232 zd. 2 kpc), powinien jednak sięgać po ten instrument - jak wskazuje się w orzecznictwie - w wyjątkowych, uzasadnionych przypadkach (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 stycznia 2017 roku, sygn. akt IV CSK 54/16, L.). W każdym razie sąd powinien korzystać z możliwości działania z urzędu ostrożnie i z umiarem, aby nie naruszyć prawa do bezstronnego sądu i odpowiadającego mu obowiązku przestrzegania zasady równego traktowania stron (art. 32 ust. 1 i art. 45 ust. 1 Konstytucji).

Zdaniem Sądu w niniejszej sprawie taki wyjątkowy, szczególny przypadek uzasadniający dopuszczenie dowodu z urzędu przez sąd nie zachodził. To powód-reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika - winien był zatem wykazać wszelkimi dowodami, że żądanie zapłaty kwoty 357,42 złotych jest zasadne i ma odzwierciedlenie w faktach. W ocenie Sądu strona powodowa nie sprostała ciężarowi dowodu w tym zakresie. Z zaoferowanych dowodów nie wynikało bowiem, że W. K. rzeczywiście zawarł drogą elektroniczną umowę o świadczenie usług marketingowych ze spółką (...). Faktura VAT jest jedynie dokumentem księgowym i podkreślić należy, zgodnie ze stwierdzeniem zawartym w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 26 marca 2015 roku, sygn. akt V CSK 312/14, że nie ma zastosowania domniemanie prawdziwości danych zawartych w fakturze. Faktura jest bowiem dokumentem prywatnym, a nie dokumentem urzędowym. Nie ma wobec niej zastosowania przepis art. 244 § 1 k.p.c. Również przepisy prawa podatkowego nie zawierają szczególnych uregulowań nadającym fakturom szczególną moc dowodową. Wobec tego do faktury ma zastosowanie jedynie domniemanie przewidziane w art. 245 k.p.c. W myśl tego przepisu, dokument prywatny sporządzony w formie pisemnej albo elektronicznej stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Z uwagi na to, że przedłożona przez powoda faktura nie zawiera podpisu pozwanego, nie może ona stanowić dowodu istnienia stosunku zobowiązaniowego między stronami. Potwierdzenie nadania wezwania do zapłaty w oczywisty sposób również nie dowodzi zasadności roszczenia, niezależnie od tego czy zostało ono doręczone pozwanemu. Podobna konkluzja dotyczy formularza edycji strony internetowej cedenta, do którego wprowadzono dane pozwanego. Z dokumentu tego nie wynika bowiem, że to pozwany wpisał te dane, a następnie wprowadził je do środka komunikacji elektronicznej, co zgodnie z art. 61 § 2 k.c., jest warunkiem złożenia oświadczenia woli w postaci elektronicznej. Podkreślić należy, że pozwany okoliczności te zakwestionował, a nadto zaprzeczył, jakoby widniejący na formularzu adres IP należał do jego komputera. Powód nie przedstawił dowodu na to, że adres ten faktycznie należał do komputera pozwanego w dniu rzekomego zawarcia umowy. Wobec tego, że dołączone do pozwu dokumenty były niewystarczające dla udowodnienia dochodzonego roszczenia, którego istnienie pozwany w sprzeciwie zakwestionował, powód winien był przedstawić dowody potwierdzające, że rzeczywiście doszło do zawarcia umowy między pozwanym a cedentem. Strona powodowa pozostała jednak w tym względzie bierna, a tym samym uzasadnione było stwierdzenie na podstawie art. 6 kc w zw. z art 232 zd. 1 kpc, że nie sprostała spoczywającemu na niej ciężarowi dowodu.

W konsekwencji powództwo podlegało oddaleniu na podstawie art. 750 k.c. w zw. z art. 734 § 1 k.c. i art. 735 § 1 k.c. w zw. z art. 509 § 1 k.c.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 2 k.p.c. Pozwany wygrał niniejszy proces w całości. W związku jednak z tym, że nie poniósł on żadnych kosztów procesu w rozumieniu norm przepisanych, Sąd w punkcie II. wyroku ustalił tylko, że koszty procesu ponosi strona powodowa.

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować w kontrolce uzasadnień

2.  Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powda

3. Z apelacją lub z 22 dni

T.27.09.2017r

SSR U. M.