Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 16. 05. 2017 r.

Sąd Rejonowy w Bytowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

przewodniczący: sędzia Wiesław Sługiewicz

protokolant sekretarz sądowy Natalia Stiene

po rozpoznaniu na rozprawie

sprawy z wniosku Z. P. (1)

z udziałem (...) S.A. w G.

o ustanowienie służebności przesyłu

postanawia:

1.  ustanowić na czas nieokreślony służebność przesyłu na rzecz przedsiębiorstwa przesyłowego (...) Spółka Akcyjna w G. na nieruchomości objętej w operacie ewidencji gruntów działkami ewidencyjnymi o numerach: 7,23,30,126, dla której prowadzona jest przez Sąd Rejonowy w Bytowie IV Wydział Ksiąg Wieczystych księga wieczysta nr (...), polegającą na prawie korzystania z nieruchomości obciążonej poprzez utrzymywanie, eksploatowanie, konserwowanie i naprawianie urządzeń napowietrznych linii elektroenergetycznej napowietrznej średniego napięcia 15kV, linii elektroenergetycznej napowietrznej niskiego napięcia 0,4kV zgodnie z opinią biegłego sądowego J. L. (1) [ k – 82-105, k – 203-213, k – 260-261 ]:

⚫

na działce (...):

kontur nr 1 oznaczenie konturu jak na załączniku graficznym nr 3,6 w skali 1:1000 do opinii technicznej - wyznacza lina zamknięta oznaczona numerami punktów: 50,51,52,53,54,55,56,57,58,59, 60,61,62, 63,64,65,66,67,68,69,70,71,72,50, powierzchnia konturu nr 1 wynosi 0,0933ha; w konturze znajdują się dwa słupy pojedyncze; długość linii elektroenergetycznej napowietrznej średniego napięcia 15 kV mierzona w osi słupów wynosi 170,64m; obszar pod linią jest użytkiem rolnym, na całej długości,

⚫

na działce (...)

kontur nr 2 oznaczenie konturu jak na załączniku graficznym nr 4,7 w skali 1: (...) do opinii technicznej - wyznacza lina zamknięta oznaczona numerami punktów: 80,81,82,83,84,85,86,87,111,112,113,114, 115,116, 117,118,119,80; powierzchnia konturu nr 2 wynosi 0,2146ha; w konturze znajdują się dwa słupy pojedyncze oraz jeden słup podwójny; długość linii elektroenergetycznej napowietrznej średniego napięcia 15 kV mierzona w osi słupów wynosi 248,65 m; obszar pod linią jest w terenie użytkiem rolnym i zalesionym na RVIz,

⚫

na działce (...)

kontur nr 3 oznaczenie konturu jak na załączniku graficznym nr 4,7 w skali 1: (...) do opinii technicznej - wyznacza lina zamknięta oznaczona numerami punktów:88,89,90,91,92,93,94,95,96,97,98,99,100, 101,102, 103,104,105,106,107,108,109,110,88; powierzchnia konturu nr 3 wynosi 0,2251ha; w konturze znajdują się dwa słupy podwójne oraz jedna podpora słupa podwójnego; długość linii elektroenergetycznej napowietrznej średniego napięcia 15 kV mierzona w osi słupów wynosi 261,63m; obszar pod linią jest w terenie użytkiem rolnym i zalesionym na RVIz,

⚫

na działce (...)

kontur nr 4 oznaczenie konturu jak na załączniku graficznym nr 4,7 w skali 1: (...) do opinii technicznej - wyznacza lina zamknięta oznaczona numerami punktów: 120,121,122,123,124,125,126,127,128,129,130,131,120; powierzchnia konturu nr 4 wynosi 0,0394ha; w konturze brak slupów- przelot linii; długość linii elektroenergetycznej napowietrznej średniego napięcia 15 kV mierzona w osi słupów wynosi 73,01m; obszar pod linią jest w terenie użytkiem,

⚫

na działce (...)

kontur nr 5 oznaczenie konturu jak na załączniku graficznym nr 5,8 w skali 1:1000 do opinii technicznej - wyznacza lina zamknięta oznaczona numerami punktów: 140,141,142,143,144,145,146,147,148,140; powierzchnia tego konturu 0,0092ha; poza konturem znajduje się jeden słup pojedynczy linii elektroenergetycznej napowietrznej niskiego napięcia 0,4kV; długość linii mierzona w osi słupów wynosi 22,65m; obszar nad linią kablową elektroenergetyczną jest terenem rolnym,

⚫

na działce (...)

kontur nr 6 oznaczenie konturu jak na załączniku graficznym nr 5,8 w skali 1:1000 do opinii technicznej - wyznacza lina zamknięta oznaczona numerami punktów: 152,153,154,155, (...),152, powierzchnia konturu nr 4 wynosi 0,0226ha; w konturze brak slupów - przelot linii; długość linii elektroenergetycznej napowietrznej średniego napięcia 15 kV mierzona w osi słupów wynosi 43,31m; obszar pod linią jest w terenie użytkiem rolnym

przy czy ustala się, że:

a)  powierzchnia obciążenia służebnością przesyłu wynosi 0,6042ha,

b)  liczba podpór słupowych w tym:

⚫

linie średniego napięcia 15kV – 5 słupów pojedynczych oraz 3 słupy podwójne, (11 szt.),

⚫

linia niskiego napięcia 0,4kV- 1 słup pojedynczy (1 szt.),

c)  długość linii napowietrznej średniego napięcia 15kV wynosi 797,23m,

d)  długość linii napowietrznej niskiego napięcia 0,4kV wynosi 22,65m,

- łączna długość linii średniego napięcia 15kV, linii niskiego napięcia 0,4kVwynosi 819,88m,

2.  zasądzić od uczestnika postępowania (...) S.A. w G. na rzecz Z. P. (1) kwotę 6. 033, 00 (sześć tysięcy trzydzieści trzy 00/100) zł za pierwszy okres 20 - stu lat trwania służebności przesyłu przy czym początek tego okresu należy liczyć od dnia uprawomocnienia się tego orzeczenia,

3.  ustalić, iż wnioskodawca i uczestnik postępowania każdy we własnym zakresie ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.

Sygn. akt I Ns 75/15

UZASADNIENIE

Wnioskodawca Z. P. (2) wniósł o:

1)  ustanowienie na rzecz uczestnika - na nieruchomości będącej własnością wnioskodawcy – położonej w jednostce ewidencyjnej L., (...), dla której prowadzona jest księga wieczysta o numerze (...), służebności przesyłu, której treścią będzie uprawnienie uczestnika do korzystania ze wskazanej wyżej nieruchomości wnioskodawcy w zakresie niezbędnym do dokonywania konserwacji, remontów, modernizacji istniejących urządzeń przesyłowych wraz z prawem wejścia i wyjazdu na teren odpowiednim sprzętem,

2)  zasądzenie od uczestnika na rzecz wnioskodawcy kwoty 55.000,00 zł (słownie: pięćdziesiąt pięć tysięcy złotych 00/100) tytułem odpowiedniego wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu, płatnego jednorazowo,

3)  zasądzenie od uczestnika na rzecz wnioskodawcy zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wnioskodawca podniósł, że wnioskodawca jest właścicielem nieruchomości położonej w jednostce ewidencyjnej L., (...), dla której prowadzona jest księga wieczysta o numerze (...).Według wiedzy Wnioskodawcy, na terenie działek ewidencyjnych o numerach (...) wchodzących w skład nieruchomości objętej księgą wieczystą nr (...), znajdują się urządzenia przesyłowe w postaci słupów energetycznych wraz z linią napowietrzną, należące do (...) S.A. w G. I są przez nią wykorzystywane. Przedmiotowe urządzenia przesyłowe wraz z linią energetyczną zajmują gęść gruntu ornego o powierzchni ok. 360 m ² część gruntu stanowiącego łąki o powierzchni ok. 230 m ², a także część gruntu będącego lasem o powierzchni ok. 2010 m2 Wnioskodawca pismem z dnia 25 kwietnia 2012 r. wezwał uczestnika do uregulowania stanu prawnego przedmiotowej infrastruktury poprzez ustanowienie na rzecz uczestnika służebności przesyłu na gruncie wnioskodawcy w związku z posadowionymi na terenie jego nieruchomości ewentualnie, na wypadek gdyby wypłata powyższej kwoty okazała się niemożliwa zaproponowano zobowiązanie się przez (...) S.A. w G. do wypłaty z tego tytułu corocznego wynagrodzenia w kwocie 5. 124, 00 zł. W odpowiedzi na powyższe wezwanie, przedsiębiorstwo przesyłowe odmówiło uznania jakichkolwiek roszczeń, podnosząc. Iż korzysta z urządzeń przesyłowych posadowionych na nieruchomości wnioskodawcy co najmniej od 20 lat, w związku z czym uczestnik wskazał, iż nabył służebność gruntową przez zasiedzenie i uzyskał prawo do korzystania z niej. Strony nie doszły więc do porozumienia na drodze polubownej w przedmiocie ustanowienia za wynagrodzeniem odpłatnej służebności przesyłu. Wobec powyższego zaktualizowały się przesłanki opisane w art. 305 ² § 2 k.c.

Uczestnik postępowania (...) S.A. z siedzibą w G. w odpowiedzi na wniosek z dnia 27. 08. 2014 r. wniósł o oddalenie wniosku oraz o zasądzenie od wnioskodawcy na rzecz uczestnika postępowania zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych, z uwzględnieniem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. W uzasadnieniu uczestnik podkreślił, iż bezspornym jest, iż wnioskodawcy przysługuje tytuł prawny do nieruchomości objętej żądaniem wniosku. Na nieruchomości tej znajdują urządzenia elektroenergetyczne stanowiące własność (...) S.A. w G.. Dodał, że jako przedsiębiorca przesyłowy - występujący w tym postępowaniu w charakterze uczestnika - wdrożył procedurę zmierzającą do wystąpienia przeciwko właścicielom nieruchomości z wnioskiem o stwierdzenie pierwotnego nabycia na rzecz przedsiębiorcy przesyłowego ograniczonego prawa rzeczowego, bez ekwiwalentu pieniężnego na rzecz właścicieli nieruchomości. Okoliczność ta była sygnalizowana wnioskodawcom na etapie przesądowym – przedsiębiorca przesyłowy wskazał jednoznacznie, że jest w posiadaniu dokumentacji archiwalnej, uzasadniającej domaganie się przezeń potwierdzenia nabycia ograniczonego prawa rzeczową na nieruchomości obciążonej w drodze zasiedzenia. To powoduje domaganie się przez uczestnika oddalenia wniosku na etapie składania wniosku.

Na koniec postępowania Sąd Rejonowy skłonił uczestnika postępowania do jednoznacznego i wyraźnego zajęcia stanowiska co do kwestii zarzutu zasiedzenia w piśmie procesowy z dnia 27. 03. 2017 r. (minęło ponad 2, 5 lat od odpowiedzi na wniosek). Podkreślił, że w celu uniknięcia wszelkich wątpliwości tytułem wyjaśnienia, że uczestnik postępowania nie podnosił w tym postępowaniu zarzutu zasiedzenia, ani nie wszczął w tym przedmiocie innego postępowania nieprocesowego [ k - 304].

Sąd Rejonowy ustalił i zważył, co następuje.

W dniu zamknięcia rozprawy wnioskodawca Z. P. (2) pozostawał jedynym właścicielem nieruchomości położonej w K. w jednostce ewidencyjnej L., (...), dla której prowadzona jest księga wieczysta o numerze (...), w skład której wchodziły obszary objęte działkami ewidencyjnymi: 7, 30, 23, 126

[dowody: bezsporne, a ponadto: k – 282 – 284 pismo Starosty (...) z dnia 01. 03. 2017 r. wraz z wypisem z rejestru gruntów i mapą ewidencyjną, k - 24 wypis z rejestru gruntów i mapa ewidencyjna, k – 8-12 odpis księgi wieczystej k.w. nr (...) wraz z art. 2 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, k – 28-29 akt k.w. nr (...), k – 289-291odpis księgi wieczystej k.w. nr (...)].

Na wszystkich czterech – wymienionych we wniosku - działkach ewidencyjnych (...) znajdowały się do chwili zamknięcia rozprawy urządzenia energetyczne. Stanowiły one własność przedsiębiorcy przesyłowego – uczestnika postępowania, który za ich pomocą - jako spółka akcyjna - prowadził działalność gospodarczą w postaci dostarczania egzergii elektrycznej odbiorcom

[bezsporne].

Na poszczególnych działkach ewidencyjnych położone są opisane niżej - wraz z obszarami koniecznymi do ich obsługi - poszczególne urządzenia energetyczne:

⚫

na działce (...):

kontur nr 1 oznaczenie konturu jak na załączniku graficznym nr 3,6 w skali 1:1000 do opinii technicznej - wyznacza lina zamknięta oznaczona numerami punktów: 50,51,52,53,54,55,56,57,58,59, 60,61,62, 63,64,65,66,67,68,69,70,71,72,50, powierzchnia konturu nr 1 wynosi 0,0933ha; w konturze znajdują się dwa słupy pojedyncze; długość linii elektroenergetycznej napowietrznej średniego napięcia 15 kV mierzona w osi słupów wynosi 170,64m; obszar pod linią jest użytkiem rolnym, na całej długości,

⚫

na działce (...)

kontur nr 2 oznaczenie konturu jak na załączniku graficznym nr 4,7 w skali 1: (...) do opinii technicznej - wyznacza lina zamknięta oznaczona numerami punktów: 80,81,82,83,84,85,86,87,111,112,113,114, 115,116, 117,118,119,80; powierzchnia konturu nr 2 wynosi 0,2146ha; w konturze znajdują się dwa słupy pojedyncze oraz jeden słup podwójny; długość linii elektroenergetycznej napowietrznej średniego napięcia 15 kV mierzona w osi słupów wynosi 248,65 m; obszar pod linią jest w terenie użytkiem rolnym i zalesionym na RVIz,

⚫

na działce (...)

kontur nr 3 oznaczenie konturu jak na załączniku graficznym nr 4,7 w skali 1: (...) do opinii technicznej - wyznacza lina zamknięta oznaczona numerami punktów:88,89,90,91,92,93,94,95,96,97,98,99,100, 101,102, 103,104,105,106,107,108,109,110,88; powierzchnia konturu nr 3 wynosi 0,2251ha; w konturze znajdują się dwa słupy podwójne oraz jedna podpora słupa podwójnego; długość linii elektroenergetycznej napowietrznej średniego napięcia 15 kV mierzona w osi słupów wynosi 261,63m; obszar pod linią jest w terenie użytkiem rolnym i zalesionym na RVIz,

⚫

na działce (...)

kontur nr 4 oznaczenie konturu jak na załączniku graficznym nr 4,7 w skali 1: (...) do opinii technicznej - wyznacza lina zamknięta oznaczona numerami punktów: 120,121,122,123,124,125,126,127,128,129,130,131,120; powierzchnia konturu nr 4 wynosi 0,0394ha; w konturze brak slupów- przelot linii; długość linii elektroenergetycznej napowietrznej średniego napięcia 15 kV mierzona w osi słupów wynosi 73,01m; obszar pod linią jest w terenie użytkiem,

⚫

na działce (...)

kontur nr 5 oznaczenie konturu jak na załączniku graficznym nr 5,8 w skali 1:1000 do opinii technicznej - wyznacza lina zamknięta oznaczona numerami punktów: 140,141,142,143,144,145,146,147,148,140; powierzchnia tego konturu 0,0092ha; poza konturem znajduje się jeden słup pojedynczy linii elektroenergetycznej napowietrznej niskiego napięcia 0,4kV; długość linii mierzona w osi słupów wynosi 22,65m; obszar nad linią kablową elektroenergetyczną jest terenem rolnym,

⚫

na działce (...)

kontur nr 6 oznaczenie konturu jak na załączniku graficznym nr 5,8 w skali 1:1000 do opinii technicznej - wyznacza lina zamknięta oznaczona numerami punktów: 152,153,154,155, (...),152, powierzchnia konturu nr 4 wynosi 0,0226ha; w konturze brak slupów - przelot linii; długość linii elektroenergetycznej napowietrznej średniego napięcia 15 kV mierzona w osi słupów wynosi 43,31m; obszar pod linią jest w terenie użytkiem rolnym

przy czym ustala się, że:

e)  powierzchnia obciążenia służebnością przesyłu wynosi 0,6042ha,

f)  liczba podpór słupowych w tym:

⚫

linie średniego napięcia 15kV – 5 słupów pojedynczych oraz 3 słupy podwójne, (11 szt.),

⚫

linia niskiego napięcia 0,4kV- 1 słup pojedynczy (1 szt.),

g)  długość linii napowietrznej średniego napięcia 15kV wynosi 797,23m,

h)  długość linii napowietrznej niskiego napięcia 0,4kV wynosi 22,65m,

- łączna długość linii średniego napięcia 15kV, linii niskiego napięcia 0,4kVwynosi 819, 88m,

[dowody: ok – 82-105 opinia techniczna biegłego J. L. w zakresie geodezji i położenia urządzeń energetycznych, k – 209-214 oraz 260-261 opinia J. L. w przedmiocie szacowania wynagrodzenia ].

Mając na uwadze powyższe J. L. – jako także biegły z zakresu szacowania nieruchomości – dokonał oszacowania wynagrodzenia za pierwsze 20 lat trwania służebności przesyłu, która miała być ustanowiona na czas nieoznaczony – na kwotę 6. 033, 00 zł. Biegły zaznaczył, iż opinie wykonał w oparciu o posiadaną wiedzę teoretyczną i praktyczną W zakresie szacowania nieruchomości.

[dowody: k – 209-214 oraz 260-261 opinia J. L. w przedmiocie szacowania wynagrodzenia].

Nie ulega wątpliwości, iż zaistniała zdecydowana różnica miedzy deklarowanymi oczekiwaniami wnioskodawcy, a tym, co ustalił i zaproponował biegły:

⚫

55.000,00 zł - za cały okres trwania służebności przesyłu – żądania wniosku (wnioskodawca nie wskazał czasu trwania służebności),

⚫

6. 033, 00 zł – za pierwsze 20-ścia lat trwania służebności przesyłu ustanawianej na czas określony.

Biegły z ostrożności procesowej dokonał także wyliczenia wynagrodzenia za cały okres trwania służebności przesyłu wyliczając należność w postaci jednorazowego bezterminowego wynagrodzenia za ustanowienie służebności gruntowej przesyłu na kwotę 11. 098, 00 zł.

Biegły odpowiedział na pytania, wątpliwości, zarzuty i sugestie zarówno wnioskodawcy, jaki uczestnika postępowania w formie pisemnej otrzymując cała swoja opinię pisemną [k – 260- 261 ]. Nadmienił. iż w opinii w zakresie geodezji z dnia 02. 09. 2015 r. – wykonanej na zlecenie na zlecenie Sądu Rejonowego z dnia 23 kwietnia 2015 r. - zostały dokonane ustalenia w zakresie położenia urządzeń przesyłowych i została ustalona powierzchnia zajęta pod urządzenia przesyłowe wraz z pasem technicznym (eksploatacyjnym) umożliwiającym uczestnikowi do korzystania z nieruchomości wnioskodawcy w zakresie niezbędnym do dokonywania konserwacji remontów, modernizacji istniejących urządzeń przesyłowych wraz z prawem wejścia i wjazdu odpowiednim sprzętem w zamian za zobowiązanie. Szerokość pasa technicznego (eksploatacyjnego) nie wynikała zupełnie z przepisów powszechnie obowiązujących. Według Instytutu (...) w przypadku ustanawiania służebności przesyłu:



minimalne odległości od obiektów terenowych nie służą do wyznaczania szerokości pasów służebności przesyłu,



szerokość pasów służebności przesyłu zapewniają prawo przejścia i przejazdu wzdłuż urządzeń infrastruktury oraz prawo do wykonywania prac konserwacyjnych sieci w tym pasie,



szerokość pasów służebności przesyłu wyznaczają właściciele infrastruktury technicznej zgodnie z art. 305 ¹ i 305 ustawy kodeks cywilny.

W przypadku, gdy właściciel infrastruktury będzie nalegał na wyznaczenie pasa służebności przesyłu o szerokości nieodpowiadającej możliwości przejścia i przejazdu wzdłuż urządzeń infrastruktury, szerokość tego pasa powinien ustanowić sąd powszechny. Dotyczy to tych przypadków, gdy np.:

⚫

właściciel sieci kablowej będzie chciał ustanowić służebność przesyłu w pasie szerokości 1 cm, co odpowiada średnicy kabla ułożonego w ziemi,

⚫

właściciel naziemnej sieci ciepłowniczej będzie chciał ustanowić służebność przesyłu w pasie odpowiadającym rzutowi poziomemu zewnętrznych krawędzi rurociągu na grunt.

Podczas wykonywania wszelkich prac budowlanych obowiązują zasady organizacji pracy, z których wynika, że należy zachować minimalne odległości od obiektów infrastruktury na podstawie rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. z 2003r. Nr 401, poz. 47). Nie należy utożsamiać tych odległości z minimalnymi odległościami od obiektów terenowych wprowadzających ograniczenia w korzystaniu z nieruchomości, ponieważ czym innym jest proces budowlany, a czym innym możliwość zagospodarowania terenu. Biegły dodał, że ustalony pas techniczny został opisany w jego opinii technicznej w zakresie geodezji z dnia 02.09.2015r. w sprawie o sygn. akt VI Ns 271/14 na stronie 4 i 5.

Biegły zacytywował ze swojej opinii geodezyjnej – „Dla umożliwienia przejazdu wokół słupa sprzętem niezbędnym do dokonywania remontów (w tym także tzw. ciężkim), modernizacji, usuwania awarii oraz przebudowy urządzeń i instalacji elektroenergetycznych przyjąłem szerokość :

a)  na trasie linii elektroenergetycznej napowietrznej średniego napięcia 15 kV na przelocie (poza otoczeniem słupów) ustalona szerokość pasa technicznego wynosi 5,0 m (po 2,5 m od osi linii z każdej strony),

b)  w otoczeniu słupów linii elektroenergetycznej napowietrznej średniego napięcia 15 kV na odległości 8,0 m w obie strony wzdłuż linii elektroenergetycznej napowietrznej 15 kV od słupa (tj. 16,0 m) z uwagi na objazd i wykonywanie czynności sprzętem ciężkim przy słupie przyjęto szerokość pasa po 3,5 m z każdej strony; razem szerokość pasa w tym miejscu wynosi 7.0 m,

c)  na trasie linii elektroenergetycznej napowietrznej średniego napięcia 15 kV w obszarze leśnym przyjęto szerokość pasa po 5,5 m z każdej strony; razem szerokość pasa wynosi 11.0 m."

Pas techniczny powinien zapewnić warunki przesyłu i jednocześnie zapewniać, aby - zgodnie z art. 288 k.c. - ustanowiona służebność jak najmniej utrudniała korzystanie z nieruchomości obciążonej. Przyjęta w opinii szerokość pasa technicznego wg oceny biegłego nie była zbyt wąska, gdyż w wystarczający sposób dla strony władnącej umożliwia obsługę tych linii napowietrznych oraz słupów, oraz jednocześnie spełnia warunek jak najmniejszego utrudniania z korzystania nieruchomości obciążonej - nie ma potrzeby poszerzać.

W odpowiedzi na pismo procesowe wnioskodawcy co do ustalenia wysokości współczynnika K (- patrz strona 13,14 opinii w zakresie szacowania nieruchomości z dnia 19. 11. 2016r.) biegły podkreślił, że według Instytutu (...) w artykule pt. Służebność przesyłu” stwierdzono, iż „Ustalanie udziału właściciela infrastruktury w korzystaniu z terenu zajętego pod pas służebności przesyłu zakres zmiany współczynnika powinien oscylować w granicach od 0,3 do 0,7. Nie zaleca się ustalania wartości 0, ponieważ w takim przypadku służebność przesyłu nie wystąpi, co kłóci się z ideą wynikającą z kodeksu cywilnego" Analiza szczegółowa konkretnej sytuacji jedynie może pozwolić ustalić najbardziej zbliżony do właściwego współczynnik, wysokość tego współczynnika (K) będzie zawsze wielkością subiektywną oceniającego. W opinii wielkość współczynnika k2 , który jest składowym dla ustalenia ogólnego wpływu ustalono na poziomie 0,37, a współczynnik K na poziomie 0,39. Ustalony współczynnik (K), który uwzględnia ujemne uwarunkowania wpływu oszacowane w tabelach na stronie 12-14 opinii w zakresie szacowania nieruchomości jest większy od 0,30, a mniejszy od 0,70 - mieści się w przedziale sugerowanym przez Instytut (...). Wg oceny biegłego odzwierciedla on na właściwym poziomie, także argument podnoszony w piśmie powoda na stronie 2.

W odpowiedzi na pismo przygotowawcze uczestnika postępowania biegły stwierdził, iż w kwestii zastosowania w jego opinii z dnia 19. 11. 2016 r. metodologii określonej w Krajowym Standardzie Wyceny nr 4 „Inwestycje liniowe - służebność przesyłu i bezumowne korzystanie z nieruchomości" na stronie 7 ww. opinii w punkcie 10) Uwarunkowanie wyceny - zawarte są podstawy prawne przyjętej metodologii wyceny. Krajowy Standard Wyceny nr 4 „Inwestycje liniowe - służebność przesyłu i bezumowne korzystanie z nieruchomości" nie posiada rangi rozporządzenia i w związku z tym nie jest aktem prawnym i nie obliguje rzeczoznawców do jego stosowania. Punktem wyjścia dla określenia wartości wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu powinny być ceny najmu lub dzierżawy gruntu (wyrok Sądu Najwyższego z 3 lute­go 2010 r., II CSK 444/09).”

W ocenie Sądu Rejonowego ta odpowiedź na wątpliwości stron była dostateczna do zaakceptowania opinii biegłego pod względem merytorycznym.

Biegły J. L. pełnił funkcje biegłego z listy oraz ad hoc od ponad 30-stu lat. Wydał dziesiątki opinii lub nawet więcej w sprawach „ energetycznych” z udziałem uczestnika postępowania oraz innych osób, których reprezentował ten sam radca prawny co wnioskodawcę, który w różnych sprawach niejednokrotnie podnosił zarzuty pod adresem wydanych opinii biegłego, m. in. co do wysokości przyznawanego wynagrodzenia w tym przede wszystkim za korzystanie z gruntów rolnych czy leśnych (por. k – 210v-213 tzw. współczynnik K), które nie znalazły potwierdzenia. Biegły w szczególności odpowiadał na zarzuty dotyczące przyznawanego wynagrodzenia i Sąd Rejonowy w pełni uznawał wywody opinii za trafne i na nich opierał swoje orzeczenia. Biegły także w tej sprawie posługiwał się identyczna metodologią i stąd odwołanie się do wcześniejszych doświadczeń w tym przedmiocie.

W tym postępowaniu także pełnomocnik wnioskodawcy wniósł zarzuty pod adresem opinii biegłego. Na nie odpowiedział biegły J L. w całości podtrzymując wywody swojej opinii. Reasumując argumenty biegłego były rzeczowe, nacechowane profesjonalizmem tak w przypadku opinii geodezyjnej, jak i części przeznaczonej na oszacowanie wynagrodzenia. Biegły w dostatecznie klarowny sposób wyjaśnił przyjętą przez siebie metodologię obliczania wynagrodzenia, którą posługiwał się także w innych sprawach. Żadna ze stron nie podważyła ani profesjonalizmu, ani obiektywizmu J. L.. Wobec tego - zdaniem Sądu Rejonowego – nie było podstaw, aby uwzględnić obiekcje pełnomocnika wnioskodawcy oraz uczestnika postępowania artykułowane w postaci pisemnej. Sam fakt braku zgody na taka a nie inną opinię czy jej część w tym jej konkluzję nie uzasadniał ani odmowy uznania wiarygodności czy profesjonalizmu J. L., ani też nie stwarzał podstawy do powoływania innego biegłego. Dlatego Sąd Rejonowy oparł się w całości na opinii J. L. [ k – 82-105, k – 203-213, k – 260-261 ].

Trzy ostatnie rozprawy w tej sprawie prowadził nowy skład orzekający. Na te rozprawy nie stawiał się ani wnioskodawca, ani jego pełnomocnik. Z tego powodu Sąd Rejonowy odstąpił od uwzględnienia wniosku pełnomocnika wnioskodawcy o dopuszczenie dowodu z przesłuchania stron ograniczonego do zeznań wnioskodawcy. W przeciwnym wypadku by doszło do przewlekłości postępowania, a w każdym bądź razie zbędnego przedłużania czasu jego trwania. Ponadto zeznania te były zbędne, gdyż bezsporne było to, że wnioskodawca był właścicielem nieruchomości opisanej we wniosku, a uczestnik postępowania właścicielem urządzeń energetycznych posadowionych na tej nieruchomości. Nie wchodziła w rachubę kwestia nabycia przez uczestnika postępowania zasiedzenia służebności przesyłu czy służebności gruntowej o treści służebności przesyłu. Dowód z przesłuchania stron nie był koniecznym dowodem wedle procedury cywilnej. Zresztą opinia biegłego sądowego J. L. pozwoliła ustalić – jak przyjęto to w uzasadnianym postanowieniu – położenie poszczególnych urządzeń energetycznych oraz obszarów koniecznych do ich prawidłowej eksploatacji na konkretnych działkach ewidencyjnych. Proponowany dowód z przesłuchania wnioskodawcy w charakterze strony stał się więc całkowicie zbędny albowiem mógłby zostać przeprowadzony li tylko na te ustalone - innym dowodem (opinią) - okoliczności. Tym samym wykluczyć należało potencjalny zarzut naruszenia prawa do obrony wnioskodawcy, który zresztą sam się nie bronił unikając obecności na rozprawach przed obecnym składem orzekającym Sądu Rejonowego – z zastrzeżeniem oczywiście składania pism procesowych przez jego pełnomocnika procesowego.

Biegły J. L. wywalczył wysokość wynagrodzenia dla właściciela nieruchomości obciążonej w kwotach:

a)  albo 6. 033, 00 zł – za pierwsze 20-ścia lat trwania służebności przesyłu ustanawianej na czas określony

b)  albo 11. 098, 00 zł - z ostrożności procesowej za cały okres trwania służebności przesyłu wyliczając należność w postaci jednorazowego bezterminowego wynagrodzenia za ustanowienie służebności gruntowej przesyłu.

Sąd Rejowy miał więc obowiązek dokonać wyboru miedzy obu kwotami. Pod uwagę wziął przede wszystkim naturę ustanawianego ograniczonego prawa rzeczowego – służebności przesyłu:

⚫

po pierwsze – ustanowione zostało na czas nieoznaczony; może trwać więc nieskończenie długo – 10, 50, 100, 150, 200, 250 lat i dłużej, nie sposób przewidzieć, jak długo będzie obciążać (ograniczać) prawo własności nieruchomości, tj, przez ile ludzkich pokoleń – 5, 10, 15 czy więcej,

⚫

po drugie – ustanawiane jest na rzecz przedsiębiorcy przesyłowego, który w sposób ciągły, bez przerw przesyła energię elektryczną,

⚫

po trzecie – służebność przesyłu ma polegać na prawie korzystania z nieruchomości obciążonej poprzez utrzymywanie, eksploatowanie, konserwowanie i naprawianie urządzeń napowietrznych linii elektroenergetycznej napowietrznej średniego napięcia 15kV, linii elektroenergetycznej napowietrznej niskiego napięcia 0,4kV (konieczne sa okresowe przeglądy urządzeń wedle wskazań Prawa energetycznego, natomiast nie sposób przewidzieć przyszłości w tym czy dojdzie, a jeżeli tak to ile razy w i w jakich porach roku do poważnych remontów czy modernizacji w okresie dziesiątek czy setek następnych lat )

⚫

po czwarte – przyznanie wynagrodzenia aktualnemu właścicielowi nieruchomości za cały okres trwania służebności przesyłu wyliczając należność w postaci jednorazowego bezterminowego wynagrodzenia za ustanowienie służebności gruntowej przesyłu de facto i de iure doprowadziłoby do pozbawienia jego następców prawnych (tak pod tytułem szczególnym jak i uniwersalnym) prawa do wynagrodzenia i to mimo, iż by musieli znosić ograniczenia swego prawa własności (bez żadnego ekwiwalentu), co oznaczałoby osiągnięcie korzyści tylko i wyłącznie przez pierwszego właściciela „ za cały okres trwania służebności przesyłu”, który by nie ponosił obciążeń za ten okres nieokreślony trwania tego prawa, czyli wzbogaciłby się bezpodstawnie kosztem następców prawnych;

⚫

po piąte – nie sposób przewidzieć przyszłości, tj. nie tylko czasu trwania ograniczonego prawa rzeczowego, lecz także rozwoju sytuacji dotyczących przesłanek ustalania wynagrodzenia,

⚫

po szóste – przyznanie wynagrodzenia jednorazowego za tzw. cały okres trwania służebności przesyłu ustanowionej na czas nieoznaczony stanowiłoby formę wywłaszczenia przyszłych następców prawnych właściciela nieruchomości obciążonej z jednego z atrybutów prawa własności, a więc naruszałoby to konstytucyjną ochronę własności aktualnie wydawanym orzeczeniem.

Mając na uwadze powyższe założenia musiał się nasunąć jednoznaczny wniosek, iż wykluczyć należało propozycję biegłego sprowadzającą się do przyznania wynagrodzenia aktualnemu właścicielowi nieruchomości obciążonej za cały okres trwania służebności przesyłu z trzech powodów:

⚫

jako sprzecznej z elementarną logiką (Z. Z.: Logika praktyczna dla prawników),

⚫

jako sprzecznej z konstytucyjną zasadą wymierzania sprawiedliwości – art. 175 ust. 1 w zw. z art. 2 oraz art. 7 i art. 8 ust. 1 i 2 Konstytucji RP (poczuciem sprawiedliwości),

⚫

jako sprzecznej z konstytucyjną zasadą niedyskryminacji kolejnych następców prawnych – art. 32 ust. 1 i 2 w zw. z art. 21 ust. 2 i 64 ust. 1 – 3 Konstytucji przy zastosowaniu art. 2 oraz art. 7 i art. 8 ust. 1 i 2 Konstytucji RP.

Ponadto przyznanie wynagrodzenia wedle tego założenia by mogło prowadzić do konkluzji, iż biegły by musiał posiadać zdolności przewidywania przyszłość.

Z tych powodów Sąd Rejonowy – orzekający w obecnym składzie – nie podzielił pojawiających się w orzecznictwie i literaturze poglądów przeciwnych, które w ocenie Sądu Rejonowego uprzywilejowują aktualnego właściciela nieruchomości oraz przedsiębiorcę przesyłowego kosztem następców prawnych aktualnego właściciela nieruchomości, a to po prostu stanowić by mogło naruszenie ww. wartości konstytucyjnych.

Mając na uwadze powyższe ustalenia i rozważenia Sąd Rejonowy orzekł jak w postanowieniu:

⚫

w pkt. 1) oraz 2) – na zas. art. art. 305 ^{1 -} art. 305 ⁴ k.c. w zw. 287-288 k.c. oraz art. 291-295 k.c. [G. K. do art.305(4) Kodeksu cywilne, LEX, t. 3 i 4],

⚫

w pkt. 3) – na zas. art. 520 § 1 k.p.c. mając na uwadze, iż strony posiadały wspólny interes prawny sprowadzający się do uregulowania wzajemnych relacji w sytuacji, gdy strony zdane zostały na koegzystencje na czas nieokreślony mogący trwać – jak wyżej podniesiono - dziesiątki a być może i setki lat, przez wiele ludzkich pokoleń.