Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt. II K 289/17

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 20 stycznia 2017 roku na odcinku drogi J. - W., w gminie P., doszło do wypadku komunikacyjnego. Samochód dostawczy marki R. (...) o nr rej. (...) kierowany przez oskarżonego A. B. zderzył się z jadącym z przeciwka samochodem osobowym marki A. (...) o nr rej. (...) kierowanym przez S. C.. W wyniku zdarzenia kierowca samochodu marki A. (...) S. C. doznał obrażeń ciała w postaci otarć naskórka na twarzy, sińca na powiece górnej lewego oka, podbiegnięć krwawych w tkance podskórnej głowy, niewielkiego krwiaka podpajęczynówkowego, sińców z przodu klatki piersiowej, złamania mostka oraz żeber po obu stronach pęknięcia ściany aorty, masywnego krwiaka prawej jamy opłucnowej, pęknięcia wątroby, rozdarcia krezki jelita cienkiego, krwiaka jamy otrzewnej, rany i otarcia naskórka na obu rękach, złamania IV i V kości lewego śródręcza, rany, sińców i otarć naskórka na kończynach dolnych, które to obrażenia, zwłaszcza w postaci obrażeń klatki piersiowej z uszkodzeniem aorty i masywnym krwotokiem wewnętrznym skutkowały zgonem wymienionego. Ponadto pasażer pojazdu marki A. J. U. doznał obrażeń ciała w postaci złamania żeber 4, 5, 6, 7 i 8 po stronie prawej oraz odmy opłucnowej prawostronnej, które to obrażenia naruszyły czynności narządów ciała wymienionego na okres powyżej dni 7. Drugi pasażer pojazdu marki A. P. P. doznał obrażeń ciała w postaci stłuczenia nadgarstka lewego, złamania żeber 8, 9, 10 i 11 po stronie lewej, złamania rękojeści i trzonu mostka, zwichnięcia nadgarstka prawego, które to obrażenia w postaci złamania żeber 8, 9, 10 i 11 po stronie lewej, złamania rękojeści i trzonu mostka, zwichnięcia nadgarstka prawego naruszyły czynności narządów ciała wymienionego na okres powyżej dni 7.

Oskarżony A. B. przed zdarzeniem jechał w kierunku miejscowości W.. Kierowca ten nie zachował należytej ostrożności i nie dostosował prędkości do panujących warunków na drodze i nie zapanował nad swoim pojazdem, w wyniku czego zjechał na przeciwległy pas ruchu nie ustępując pierwszeństwa przejazdu prawidłowo jadącemu tym pasem pojazdowi marki A. (...) o nr rej. (...), w wyniku czego doprowadził do czołowego zderzenia się tych pojazdów. Samochód A. (...) jechał od strony W. w kierunku miejscowości J. i P..

Do wypadku doszło na terenie niezabudowanym. Na prostym odcinku drogi. Jezdnia w tym miejscu miała nawierzchnię asfaltową o szerokości 4,2 m. Administracyjnie dopuszczalna prędkość wynosiła 90 km/h. Nawierzchnia jezdni była mokra i nierówna (na asfaltowej nawierzchni zalegało błoto pośniegowe). Bezpośrednio przed wypadkiem samochód dostawczy marki R. (...) przejechał w kierunku lewego pasa jezdni, gdzie doszło do zderzenia z samochodem osobowym A. (...). Obaj kierowcy jechali z prędkością dozwoloną administracyjnie, przy czym samochód oskarżonego marki R. w momencie przejazdu na przeciwny pas ruchu poruszał się z prędkością w granicach około 79 km/h., a samochód kierowany przez S. C. z prędkością około 59 km/h. Obaj kierowcy w chwili zdarzenia byli trzeźwi. W wyniku zderzenia pojazdy zostały uszkodzone, co szczegółowo opisano w protokołach oględzin obu pojazdów.

(dowód: wyjaśnienia A. B. k. 220v. – 221v., k. 253; M. S. k. 201 v., k. 253v.; P. P. k. 56v. – 57v., k. 253v. – 254; J. U. k. 73v. – 75, k. 254 – 254v.; A. P. k. 44v. – 45; M. P. k. 47; karta informacyjna k. 4; karta medycznych czynności ratunkowych k. 5; protokół użycia urządzenia do badania stanu trzeźwości k. 6; protokół oględzin miejsca zdarzenia drogowego k. 7-8, 7a-7b; szkic k. 9-10; protokół oględzin pojazdu k. 11-13, 14-15, 163-165, 166-168; dokumentacja fotograficzna k. 16-27; pokwitowanie k. 49; protokół wstępnych oględzin i otwarcia zwłok k. 61; protokół zatrzymania rzeczy k. 78-81, 84-87; protokół oddania rzeczy na przechowanie k. 82-83, 88; opinia z zakresu badań chemicznych k. 104-105, 119-120, 124-125, 130-131; opinia biegłego L. B. wraz z dokumentacją fotograficzną k. 133-146; opinia biegłego lekarza k. 171-172, 184; opinia biegłego Z. K. k. 187-194c; opinia ustna uzupełniająca biegłego sądowego Z. K. k. 257v. – 258v.; materiał poglądowy k. 149-159; wykaz dowodów rzeczowych k. 196; oświadczenia k. 207-208; protokół oględzin otwarcia zwłok k. 213-216)

Oskarżony A. B. w chwili orzekania miał 21 lat. Był uczniem drugiej klasy liceum dla dorosłych w P.. Był zdrowy, nie był leczony psychiatrycznie ani odwykowo. Pozostawał na utrzymaniu rodziców. Starał się o pracę w zakładzie (...) S.A. w P.. Wcześniej prowadził własną działalność gospodarczą, która została zawieszona. Nie posiadał większego majątku. Był w przeszłości karany sądownie, w tym za czyny z art. 226 § 1 kk i z art. 158 § 1 kk. Ostatecznie na mocy wyroku łącznego orzeczono karę łączną 1 roku i 2 miesięcy ograniczenia wolności połączoną z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 24 godzin w stosunku miesięcznym.

(dowód: informacja z bazy PESEL k. 223-225; notatka ze sprawdzenia w bazie Centralnej Ewidencji Pojazdów k. 226-227; informacja z K. k. 243-244; dane oskarżonego A. B. k. 220 – 220v., k. 252v.)

Oskarżony A. B. konsekwentnie nie przyznawał się do popełnienia zarzucanego mu w akcie oskarżenia czynu. W postępowaniu przygotowawczym przyznał się do tego, że brał udział w zdarzeniu jakie zostało opisane w treści zarzutu, natomiast nie przyznał się do tego, że jechał z prędkością nie dostosowaną do panujących warunków drogowych. Wyjaśnił, że do miejscowości J. panowały dobre warunki drogowe, ale za zakrętem na wysokości miejscowości J. warunki drogowe były słabe. Wówczas zwolnił do prędkości około 40 km/h. Na jezdni był obecny lód i chyba śnieg. Samochód zaczął się ślizgać po jezdni, stracił nad nim panowanie. Kiedy już stracił panowanie nad samochodem w odległości około 50 metrów zauważył jadący z naprzeciwka pojazd marki A.. Prowadzony przez niego pojazd ściągnęło na lewą stronę jezdni i doszło do zderzenia z pojazdem marki A.. Oskarżony wysiadł z samochodu i otworzył drzwi poszkodowanym, nie udało mu się otworzyć drzwi od strony kierowcy. W międzyczasie telefonicznie wezwał pogotowie ratunkowe (vide k. 220v. – 221v.).

Przed Sądem oskarżony skorzystał z prawa do odmowy składania wyjaśnień. Podtrzymał wcześniejsze wyjaśnienia. Uzupełnił, że osoby pokrzywdzonej nie znał. Nikt z rodziny zmarłego nie kontaktował się z nim. On sam również nie próbował kontaktować się z rodziną zmarłego. Z pozostałymi pokrzywdzonymi również nie kontaktował się (vide k. 253). Oskarżony w ostatnim słowie przeprosił rodzinę poszkodowanego za zaistniałe zdarzenie.

Sąd zważył, co następuje:

Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego A. B., w treści których nie przyznał się on do popełnienia zarzucanego mu aktem oskarżenia czynu. Idąc tokiem myślenia oskarżonego, to żaden z kierujących biorących udział w zdarzeniu nie ponosiłby odpowiedzialności za zaistniałe zdarzenie, albowiem wskutek złych warunków panujących na drodze, w ogóle nie dało się uniknąć tego wypadku. Z takim stanowiskiem nie sposób się zgodzić w okolicznościach niniejszej sprawy. To nie zły los sprawił, że do zdarzenia w ogóle doszło, a niewłaściwe zachowanie oskarżonego na drodze.

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd ustalił ponad wszelką wątpliwość, iż to właśnie oskarżony nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym określone prawem, a w szczególności opisane w art. 3 ust. 1 Ustawy z dnia 20.06.1997 r. Prawo o ruchu drogowym i spowodował nieumyślnie wypadek drogowy. Wyjaśnienia złożone przez oskarżonego A. B. nie były zgodne z zasadami doświadczenia życiowego, były sprzeczne wewnętrznie i pozostawały w sprzeczności z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym, w szczególności z zeznaniami wszystkich przesłuchanych w sprawie świadków zdarzenia: P. P. (k. 56v. – 57v.) i J. U. (k. 73v. – 75, k. 254 – 254v.), a także protokołem oględzin pojazdów (k. 11 – 13, 14 – 15, 163 – 165, 166 - 168), protokołem oględzin miejsca wypadku drogowego wraz z dokumentacją fotograficzną i szkicem (k. 7 – 8, 7a – 7b, k. 9 - 10), dokumentacją fotograficzną (k. 16-27), opinią biegłego L. B. wraz z dokumentacją fotograficzną (k. 133-146) i opinią biegłego Z. K. wraz z opinią ustną uzupełniającą biegłego sądowego Z. K. (k. 187 – 194c, k. 257v. – 258v.).

Oskarżony, jak i pozostali świadkowie zasadniczo byli zgodni, co do opisu przebiegu całego zdarzenia. Z tą różnicą, że oskarżony nie uważał, że jechał z prędkością nie dostosowaną do panujących warunków drogowych. Jednocześnie przyznał (wbrew powyższym twierdzeniom), że stracił panowanie nad pojazdem. A. B., P. P. i J. U. w zasadzie identycznie przedstawili przebieg zajścia. Różnice sprowadzały się tylko do wskazania rzędu prędkości z jakimi poruszały się pojazdy chwili poprzedzającej zderzenie. Sam oskarżony nie przeczył tej okoliczności, że w wyniku utraty panowania nad swoim pojazdem zjechał na przeciwległy pas drogi i uderzył w samochód marki A.. Nie próbował w sprawie w żaden sposób lawirować czy też mataczyć. Kwestionował jedynie ustalenia biegłego co do prędkości z jaką poruszał się jego pojazd. Uważał, że była ona dostosowana do panujących warunków drogowych. Wszystkie przesłuchane w sprawie osoby podały jedynie to, co zdołały z przedmiotowego wydarzenia zaobserwować i zapamiętać – każdy dokonując opisu, naturalnie ze swojej perspektywy obserwacyjnej. Materiał dowodowy, co do istoty sprawy, wyraźnie ze sobą korespondował. Natomiast prędkości poszczególnych pojazdów, w momencie zjazdu pojazdu marki R. (...) na przeciwny pas ruchu Sąd ustalił w oparciu o obiektywny dowód pod postacią opinii biegłego Z. K.. Ustalenie powyższych danych bowiem, wobec sprzecznych relacji świadków zdarzenia, wymagało wiedzy specjalistycznej.

Przypisanie oskarżonemu odpowiedzialności karnej wymaga ustalenia popełnienia przez sprawcę czynu zabronionego pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia. Ustalenie zaś, że czyn taki został popełniony polega na wykazaniu, że sprawca swoim zachowaniem wyczerpał wszystkie ustawowe znamiona konkretnego występku zawarte w treści normy karnej, której naruszenie zostało mu zarzucone.

Zakres odniesionych w wyniku zdarzenia, przez uczestników wypadku, tj. S. C., P. P. i J. U., obrażeń ciała oraz ich następstw Sąd ustalił na podstawie załączonej do akt sprawy dokumentacji medycznej, sekcyjnej oraz w oparciu o wykonane przez biegłego sądowego opinie (vide k. 171 – 172, k. 184). W ocenie Sądu załączone do akt sprawy: opinie lekarskie, karta medycznych czynności ratunkowych ( vide k. 5), protokoły sekcyjne (vide k. 61, k. 213 - 216) poparte stosownym materiałem poglądowym, nie budziły najmniejszych wątpliwości pod względem wiarygodności. Zakres odniesionych przez poszczególnych poszkodowanych obrażeń został opisany w powyższych dokumentach w sposób jasny i precyzyjny, a zawarte na tej podstawie oceny w kontekście art. 157 § 1 kk były oczywiste i słuszne. Obrażenia i ich skutki dla zdrowia i życia poszkodowanych zostały należycie uzasadnione przez lekarza specjalistę chirurga K. Z.. Protokół sekcyjny sporządzony przez lekarza medycyny sądowej B. Z. (vide k. 213 – 216) również nie budził żadnych zastrzeżeń procesowych. W ocenie Sądu zawarte w dokumentacji medycznej wnioski były logiczną konsekwencją przeprowadzonych badań i wymagały stosownej wiedzy specjalistycznej, którą to wiedzę wymienieni specjaliści posiadali. W tym miejscu należy podkreślić, że Sąd dał wiarę wszystkim zgromadzonym w sprawie dokumentom zarówno co do treści, jak i ich cech zewnętrznych. Ponadto, żadna ze stron nie zgłaszała większych i istotnych zastrzeżeń w odniesieniu do zgromadzonej w sprawie dokumentacji.

Obrona postulowała jedynie, iż w sprawie zachodziła potrzeba ustalenia prędkości przed wypadkowej pojazdu.

W ocenie Sądu, wobec faktu, że rozstrzygnięcie tych wątpliwości wymagało wiadomości specjalnych, koniecznym i celowym było dopuszczenie dowodu z opinii biegłego. Należy zaznaczyć, iż na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynikało, iż do zdarzenia doszło na prostym odcinku drogi. Nawierzchnia jezdni była mokra i nierówna – na asfaltowej nawierzchni zalegało błoto pośniegowe. Obaj kierowcy jechali z prędkością dozwoloną administracyjnie, przy czym samochód oskarżonego marki R. (...) w momencie przejazdu na przeciwny pas ruchu poruszał się z prędkością około 79 km/h., a samochód kierowany przez S. C. z prędkością około 59 km/h. Biegły w wydanej przez siebie opinii pisemnej i ustnej uzupełniającej konsekwentnie wskazywał, że podstawową przyczyną zaistniałego wypadku było zachowanie kierowcy pojazdu marki R. (...), który zjechał na pas ruchu samochodu marki A.. Technika jazdy kierującego samochodem dostawczym była nieprawidłowa. Sąd przy rozstrzyganiu niniejszej sprawy nadał niezwykle wysoką moc dowodową wymienionej opinii. Została ona sporządzona z należytą starannością, w sposób fachowy i rzetelny, przy wykorzystaniu szerokiej wiedzy specjalistycznej. Sąd przyjął ustalenia biegłego odnośnie przyczyn zdarzenia z dnia 20 stycznia 2017 r. za wiarygodne z uwagi na cechujący ją wysoki obiektywizm i profesjonalizm. Opinia biegłego w powiązaniu z zeznaniami świadków oraz wyjaśnieniami samego oskarżonego, pozwoliła w sposób precyzyjny określić zachowanie oskarżonego oraz drugiego kierującego pojazdem w przedmiotowym zdarzeniu, co przyczyniło się do ustalenia odpowiedzialności karnej oskarżonego.

Całokształt materiału dowodowego nie pozostawiał zatem zdaniem Sądu wątpliwości, że oskarżony dopuścił się zarzuconego mu czynu. Ostatecznie Sąd ustalając w zakresie czynu przypisanego oskarżonemu A. B. w akcie oskarżenia, uznał że wyczerpał on znamiona występku z art. 177 § 1 kk w zb. z art. 177 § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk. W ocenie Sądu znalazł w tej sytuacji zastosowanie przepis art. 11 § 2 kk, albowiem zgodnie z art. 11 § 2 i 3 kk jeżeli czyn wyczerpuje znamiona określone w dwóch albo więcej przepisach ustawy karnej, sąd skazuje za jedno przestępstwo na podstawie wszystkich zbiegających się przepisów. W wypadku określonym w § 2 sąd wymierza karę na podstawie przepisu przewidującego karę najsurowszą, co nie stoi na przeszkodzie orzeczeniu innych środków przewidzianych w ustawie na podstawie wszystkich zbiegających się przepisów. W realiach niniejszej sprawy w ocenie Sądu należało przyjąć tzw. kumulatywną kwalifikację - art. 11 § 2 kk. Ma ona miejsce wtedy, gdy jeden czyn sprawcy wyczerpuje znamiona typów czynów zabronionych określonych w co najmniej dwóch przepisach ustawy karnej, zaś pominięcie w kwalifikacji któregoś ze zbiegających się przepisów spowodowałoby, iż nie byłaby oddana w kwalifikacji prawnej zawartość bezprawia tego czynu. W ocenie Sądu oskarżony poprzez spowodowanie wypadku skutkował rozstrojem zdrowia u dwóch osób na okres powyżej 7 dni (177 § 1 kk) jednocześnie nastąpił zgon trzeciej osoby (177 § 2 kk) – a wszystko realizował w ramach jednego czynu, działając w tym samym czasie i miejscu.

W wyniku działania oskarżonego negatywnych skutków popełnionego czynu doznały aż trzy osoby, w szczególności pokrzywdzony S. C., który ostatecznie zmarł. W tym kontekście, w ocenie Sądu, należało uznać, że nie tylko wina, ale również i szkodliwość społeczna czynu oskarżonego były znaczne.

Uwzględniając powyższe, Sąd orzekł wobec oskarżonego A. B. karę roku pozbawienia wolności. Zdaniem Sądu wymierzona kara nie może zostać poczytana jako zbyt rażąca swoją surowością, chociażby z uwagi na ustawowe zagrożenie sankcją za tego typu przestępstwo. Dodatkowo, Sąd miał na uwadze, że oskarżony był już w przeszłości karany sądownie. Nie pierwszy raz zatem wszedł w konflikt z prawem, choć tym razem uczynił to w sposób nieumyślny. Nie może być również poczytana jako zbyt łagodna, biorąc pod uwagę, że oskarżony był sprawcą młodocianym, zdarzenie miało miejsce w wyjątkowo niesprzyjających okolicznościach drogowych (lód, błoto pośniegowe), wyraził skruchę, przeprosił rodzinę zmarłego. Ponadto, córka zmarłego, występująca w sprawie w charakterze oskarżycielki posiłkowej, tj. M. S. wskazała przed Sądem jednoznacznie, że samo uznanie oskarżonego winnym śmierci jej ojca, będzie w pełni czyniło zadość jej oczekiwaniom względem wymiaru sprawiedliwości. Nie można było pominąć, że także sam oskarżony doznał określonych obrażeń w wyniku wypadku, na siebie również sprowadził zagrożenie życia i zdrowia. Postawa oskarżonego w całym postępowaniu wskazywała na to, że rozumiał on wagę popełnionego błędu. Sam przyznał szczerze, że nie chciał spowodować wypadku, ale było to od niego niezależne. W ocenie Sądu orzeczona kara spełni swoje cele w zakresie prewencji ogólnej, a w szczególności indywidualnej, zapobiegając powrotowi oskarżonego do przestępstwa, jednocześnie skłoni go do przestrzegania obowiązujących przepisów prawa. Należy wskazać, że sankcja karna stanowi tylko jeden z elementów sfery swoistego rodzaju zadośćuczynienia, czynionego na rzecz pokrzywdzonych.

Na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk i art. 70 § 2 i art. 73 § 1 kk wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego A. B. kary pozbawienia wolności Sąd w pkt II wyroku warunkowo zawiesił tytułem próby na okres 3 (trzech) lat i oddał go w tym czasie pod dozór kuratora sądowego. Podejmując taką decyzję Sąd miał na uwadze dotychczasowy tryb życia oskarżonego. Oskarżony normalnie funkcjonował w społeczeństwie: prowadził własną działalność gospodarczą, uczył się w liceum dla dorosłych, pracował. Przy czym w wypadku zawieszenia wykonania kary wobec sprawcy młodocianego okres próby wynosi od 2 do 5 lat.

Sąd wyraża nadzieję, iż aktualne wejście w konflikt z prawem miało jedynie incydentalny i przypadkowy charakter w życiu oskarżonego i nigdy więcej się nie powtórzy. Oskarżony w okresie próby będzie miał okazję wykazać się swoją nienaganną postawą i udowodnić, że zasłużył na daną mu przez Sąd szansę. Na podstawie zaś art. 72 § 1 pkt 1 kk Sąd zobowiązał oskarżonego do informowania Sądu o przebiegu okresu próby.

Na podstawie art. 46 § 2 kk Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonych J. U. i P. P. kwoty po 500 zł, zaś na rzecz M. S. kwotę 2.000 złotych, tytułem środka kompensacyjnego pod postacią nawiązki. Oskarżony posiada stosowne warunki (pracuje zarobkowo) do tego, aby sprostać orzeczonemu zobowiązaniu. Orzeczenie nawiązki na podstawie § 2 nie stoi na przeszkodzie dochodzeniu niezaspokojonej części roszczenia w drodze postępowania cywilnego

Natomiast na podstawie art. 627 kpk i art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 23.06.1973 roku o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. Nr 49 poz. 223 z 1983 r. z późn. zm.) Sąd zasądził od oskarżonego A. B. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 180 (stu osiemdziesięciu) złotych tytułem opłaty sądowej oraz obciążył go pozostałymi kosztami procesu poniesionymi w sprawie. Oskarżony jest osobą względnie młodą i zdrową, pracującą zarobkowo, a zatem ma stosowne możliwości uregulowania orzeczonych kosztów procesu.

ZARZĄDZENIE

- (...)

- (...)

- (...)

(...)