Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XII Ga 410/17

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 8 marca 2017 r. Sąd Rejonowy Gdańsk- Północ w Gdańsku umorzył postępowanie w sprawie w zakresie kwoty 1.388,23 wraz z ustawowymi odsetkami (pkt. I wyroku)i; oddalił powództwo w pozostałym zakresie (pkt. II wyroku) oraz zasadził od powoda (...) Spółka z o.o. w G. na rzecz pozwanego A. T. (1) kwotę 2.417,00 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Podstawę rozstrzygnięcia Sądu I instancji stanowiły następujące ustalenia i rozważania.

W dniu 28 lutego 2011 roku strony zawarły umowę najmu lokalu użytkowego o powierzchni 34 m 2 w budynku znajdującym się na nieruchomości powoda położonej w G. przy ulicy (...). W lokalu najętym od powoda pozwany wraz ze swoją żoną S. T. prowadził działalność gospodarczą w postaci solarium. W § 5 umowy strony ustaliły miesięczny czynsz najmu w wysokości 1.128,64 złotych netto płatny co miesiąc z góry w terminie siedmiu dni od daty wystawienia faktury VAT na konto wskazane na fakturze począwszy od 1 marca 2011 roku. Zmiany w wysokości czynszu miały następować corocznie od 1 stycznia, z uwzględnieniem wskaźnika wskazanego w umowie. Pozwany zobowiązany był także do zapłaty należności za media. W czasie, gdy strony łączyła umowa najmu powód wystawiał, co miesiąc faktury VAT, które dostarczane były pozwanemu przez pracownika powoda. Siedziba powoda znajdowała się w tym czasie w tym samym budynku, w którym znajdował się wynajmowany lokal użytkowy. Przez cały okres trwania umowy pozwany nie stosował się do ustaleń umownych i uiszczał należność z tytułu czynszu oraz należności za media bezpośrednio w biurze powoda. Pieniądze zanoszone były przez pozwanego, jego żonę lub fryzjerkę M. S., która podnajmowała od pozwanego część lokalu. Z powodu rozwodu z żoną oraz zmiany miejsca prowadzenia działalności gospodarczej przez M. S. pozwany zaprzestał prowadzenia solarium. Dnia 26 listopada 2012 roku strony złożyły oświadczenie o rozwiązaniu umowy najmu z dniem 30 grudnia 2012 roku ustalając jednocześnie czynsz najmu za grudzień na 200 złotych netto. Lokal użytkowy został przekazany nowym najemcom D. M. i S. M., którzy przekazali pozwanemu kwotę 12.000 złotych tytułem tak zwanego odstępnego za prawo do podpisania umowy z powodem, pozostawione w lokalu rzeczy oraz poniesione na lokal nakłady. Kwotę tę pozwany przekazał prezesowi zarządu powodowej spółki (...) pełniącemu wówczas w spółce funkcję prokurenta. Kwota ta została przekazana przez pozwanego na spłatę zaległości wynikających z umowy najmu łączącej strony. Dnia 24 marca 2014 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty należności czynszowych z tytułu umowy najmu za okres od kwietnia 2011 roku do grudnia 2012 roku. Przed wynajmowaniem lokalu użytkowego pozwanemu, powód wynajmował ten sam lokal S. T., którą łączyła z powodem umowa najmu z dnia 1 grudnia 2006 roku. W umowie tej strony również ustaliły płatność należności na rachunek bankowy powoda. Pomimo tych ustaleń najemczyni płaciła należność co miesiąc gotówką. Zarówno S. T., jak i pozwany nie otrzymywali i nie żądali od powoda pokwitowań zapłaty czynszu. Jedyne pokwitowanie, które wystawił powód, to dowód wpłaty "Kp" z dnia 1 września 2011 roku na kwotę 13.000 złotych na nazwisko S. T.. Dokument ten wystawiony został po rozwiązaniu umowy najmu, które nastąpiło w dniu 25 lutego 2011 roku, z dniem 28 lutego 2011 roku.

Powyższy stan faktyczny Sad I instancji ustalił na podstawie dokumentów dołączonych do akt sprawy. Sąd uwzględnił również zeznania przesłuchanych w sprawie świadków oraz zeznania stron

W ocenie Sądu Rejonowego powództwo nie było zasadne. Za uzasadniony Sąd I instancji uznał zgłoszony przez pozwanego zarzut zapłaty należności dochodzonych przez powoda.

Strony łączyła umowa najmu lokalu użytkowego. Pozwany nie zakwestionował tej okoliczności. Nie zakwestionował również wysokości czynszu najmu w okresie trwania umowy najmu. Pozwany stwierdził jednak, że uiścił należności dochodzone przez powoda w niniejszym postępowaniu. Nie przedstawił jednak żadnych pokwitowań i wpłat należności czynszowych. Podniósł, że zapłaty dokonywał w gotówce, nie biorąc od powoda pokwitowań. W celu ustalenia czy faktycznie doszło do zapłaty czynszu przez pozwanego Sąd dopuścił dowód z zeznań zawnioskowanych przez stronę świadków oraz dowód z zeznań stron. Świadkowie D. M. i S. M. nie mieli wiedzy na temat uiszczania należności czynszowych przez pozwanego. Świadek D. M. zeznała, że w dniu objęcia przez nią lokalu zapłaciła pozwanemu odstępne, które przekazała pozwanemu. Pozwany wręczył te pieniądze T. P. (1). Było to 10.000 lub 12.000 złotych. Świadek S. M. stwierdził, że kwota odstępnego 10.000 złotych została przekazana przez pozwanego pracownikowi powoda na poczet zadłużenia wynikającego z umowy najmu, chociaż nie był tego pewny. Nie widział, aby pozwany otrzymał pokwitowanie za przekazane pieniądze. Świadkowie D. Z. i R. M. oraz zeznający w imieniu powoda T. P. (1) potwierdzili wersję powoda, że pozwany nie uiścił należności czynszowych dochodzonych pozwem. Świadek D. Z. stwierdziła, że pozwany nigdy nie zapłacił żadnych należności wynikających z umowy najmu. Zeznała, że przyjmowała kwoty od pozwanego wynikające z prywatnych rozliczeń między pozwanym a T. P. (1), były to drobne kwoty kilkusetzłotowe. Zeznała także, że S. T. nie płaciła czynszu na bieżąco, ale zapłaciła go jednorazowo. W momencie zawarcia umowy wszystkie należności S. T. zostały uregulowane, było to warunkiem podpisania umowy z pozwanym. Z zeznań świadka R. M. wynikało natomiast, że spółka nie domagała się od pozwanego wpłat. Świadek potwierdził, że od drobnych najemców przyjmowano wpłaty w gotówce. Nie był jednak zorientowany w kwestii wpłat dokonywanych przez pozwanego, nie zajmował się sprawami finansowymi spółki. Prezes powoda T. P. (1) zeznał, że S. T. płaciła czynsz najmu chyba regularnie, ale nie jest tego pewny, ponieważ nie zajmował się księgowością. Pozwany nie płacił czynszu. Prezes powoda stwierdził, że to, co wypłacał pozwany zostało zarachowane na spłatę pożyczki prywatnie udzielonej przez niego pozwanemu. Nie pamiętał, ile było pożyczek i w jakiej wysokości pozwany spłacił pożyczki. Zeznał, że z całą pewnością w spółce znajdują się pokwitowania wpłat dokonanych przez S. T.. Tymczasem świadkowie S. T. i M. S. potwierdzili wersję pozwanego w spłacie wszystkich należności czynszowych przez pozwanego. Świadek S. T. potwierdziła, że wcześniej zawarła umowę najmu z powodem. Co miesiąc płaciła czynsz zanosząc pieniądze do biura powoda. Nie brała pokwitowania, bo nie było to jej potrzebne. Potwierdziła, że również ona płaciła czynsz za męża i robiła to również M. S.. Świadek zawsze płaciła należność gotówką. Nigdy nie otrzymała wezwania do zapłaty, podobnie jak pozwany. Świadek M. S. potwierdziła, że pozwany co miesiąc chodził do biura powoda i zanosił pieniądze, aby zapłacić czynsz najmu. Zeznała, że kilka razy zdarzyło się, iż przekazywała pieniądze pracownikowi powoda D. Z. Nie otrzymywała pokwitowań za wpłacone pieniądze. Pozwany zeznał, że jego była żona płaciła regularnie czynsz w gotówce. Po zmianie najemcy pozwany nadal płacił czynsz w gotówce i podobnie jak żona nie otrzymywał pokwitowań za dokonane wpłaty. Zaprzeczył, aby zaciągnął u T. P. (1) inne pożyczki, poza zaciągniętą we wrześniu 2010-go roku. Stwierdził, że pożyczka została spłacona w całości gotówką. Zapłacił kwotę 12.000 złotych odstępnego otrzymanego od państwa M. powodowi z tytułu korzystania z większej powierzchni lokalu, niż to wynika z umowy najmu. Zeznał także, że płacił również za zużytą energię elektryczną w kwotach po 500, 600 złotych miesięcznie. Kwoty te wpłacane były również gotówką, bez pokwitowania wpłat. Zdaniem Sądu za wiarygodne należało uznać zeznania pozwanego oraz świadków S. T. i M. S.. Pozwany oraz świadkowie zgodnie i jednoznacznie stwierdzili, że dokonywali w gotówce spłat należności czynszowych. Pomimo zapisu umownego zobowiązującego zarówno pozwanego, jak i poprzedniego najemcę S. T. do wpłat czynszu na rachunek bankowy, obaj najemcy dokonywali tych wpłat bezpośrednio w biurze powoda. Niezgodność sposobu wpłaty ze sposobem ustalonym w umowie, w ocenie Sadu Rejonowego nie powodowała bezskuteczności dokonanej spłaty. Za prawdziwością zeznań tych świadków i zeznań pozwanego przemawiało kilka okoliczności. Przede wszystkim niewiarygodne, zdaniem Sadu Rejonowego, były zeznania prezesa zarządu powoda oraz świadków D. Z. i R. M. jakoby tolerowali oni brak wpłat czynszu ze strony pozwanego przez praktycznie cały czas trwania umowy, tylko ze względu na więzy towarzyskie łączące prezesa powoda z pozwanym czy też sentyment do pozwanego jako jednego z pierwszych najemców. Brak tej reakcji jest o tyle niezrozumiały, że powód jest spółką prawa handlowego i odrębnym podmiotem prawnym. W ocenie Sądu wytłumaczeniem braku reakcji ze strony powoda jest właśnie regularne dokonywanie wpłat czynszu najmu przez pozwanego, być może z jakimiś opóźnieniami. Nieracjonalnym byłoby, bowiem oczekiwanie na zapłatę przez pozwanego, skoro pozwany zapłacił tylko jednomiesięczny czynsz. Powód w tej kwestii nie jest konsekwentny, ponieważ w pozwie wskazał, że pozwany początkowo płacił należności z tytułu czynszu, dochodzi jednak należności za prawie cały okres najmu. Zarówno prezes powoda, jak i wskazani świadkowie nie byli w stanie jednoznacznie powiedzieć czy pozwany nigdy nie płacił czynszu czy też częściowo czynsz zapłacił. Potwierdzeniem wersji przedstawionej przez pozwanego jest również podniesiona przez niego okoliczność dotycząca płatności za energię elektryczną. Powód nie dochodzi, bowiem zapłaty za media, gdy tymczasem ze względu na profil działalności pozwanego zużycie to musiało być znaczne. Pozwany stwierdził, że płacił dodatkowo, co miesiąc powodowi kwoty rzędu 500, 600 złotych. Niewiarygodne jest, aby powód tolerował niepłacenie należności za media przez pozwanego i niejako kredytował jego działalność, skoro sam musiał płacić sprzedawcy energii za dostarczany prąd. Powód nie odniósł się do tej okoliczności podniesionej przez pozwanego. Gdyby rzeczywiście tak, jak twierdzi powód pozwany nie płacił należności czynszowych, to za całkowicie niezrozumiałe należało uznać oczekiwanie przez powoda aż do marca 2014-go roku z wezwaniem pozwanego do spłaty zaległych należności. Nawet, gdyby pozwany nie płacił na bieżąco czynszu najmu, to po rozwiązaniu umowy najmu pod koniec 2012-go roku powód z pewnością wezwałby pozwanego do zapłaty zaległości. Nie było już wtedy żadnych przeszkód do podjęcia takich działań. Świadek D. Z. potwierdziła, że pozwany przynosił jakieś należności, jednak były to prywatne zobowiązania pozwanego wobec T. P. (1), a nie wobec spółki. Zeznania te należy uznać za niewiarygodne. Niezrozumiałym jest, bowiem, dlaczego pozwany miałby przynosić pieniądze na spłatę jakichś prywatnych należności wobec T. P. (1) do biura spółki, a nie płacić należności z tytułu czynszu wobec spółki. Powód nie przedstawił żadnych dowodów potwierdzających zaciągnięcie innych pożyczek poza jedną z września 2010 roku, które miały zostać spłacone jednorazowo po roku. Powód nie wykazał, aby pozwany zaciągał jakieś inne pożyczki. Zdaniem Sądu T. P. (1) w sposób dosyć swobodny podchodzi do kwestii finansowych spółki, traktując majątek spółki, jak swój własny. Uznał więc w sposób nieuprawniony, że wpłaty dokonywane przez pozwanego na poczet czynszu najmu można zarachować na jakieś inne, swoje prywatne należności. Zarówno T. P. (1), jak i D. Z. zeznali, że należności S. T. wobec spółki zostały uregulowane i w spółce muszą znajdować się dowody wpłat dokonanych przez najemcę. Pomimo takich zapewnień oraz zobowiązania nałożonego na powoda przez Sąd, powód nie przedstawił dowodów wpłat dokonanych przez S. T., poza jednym i to pochodzącym z 1 września 2011 roku. W ocenie Sądu świadczy to o tym, że wbrew twierdzeniom powoda nie zawsze wystawiane były przez powoda pokwitowania wpłat. Skoro powód i świadek D. Z. kategorycznie stwierdzili, że S. T. zapłaciła wszystkie należności z tytułu czynszu, to powód powinien przedstawić dowody tych wpłat. Jeśli tych dokumentów nie przedstawił, to oznacza, że nie zawsze były przez powoda wystawione, wystawiane dowody wpłat, pomimo zapewnień składanych przez powoda, że w spółce zawsze wystawiane są dowody "Kp". Zdaniem Sądu okoliczność ta potwierdza stanowisko pozwanego, że dokonywał on wpłat na poczet czynszu najmu, a powód nie wystawiał potwierdzeń dokonania wpłat. Świadek D. Z. zeznała, że S. T. nie płaciła czynszu na bieżąco, ale zapłaciła go jednorazowo. W momencie zawarcia umowy z pozwanym wszystkie należności S. T. zostały uregulowane, było to warunkiem podpisania umowy z pozwanym. Tymczasem jedyne pokwitowanie przedstawione przez powoda znajdujące się na karcie 299 akt potwierdza wpłatę kwoty 13.000 złotych i jest z dnia 1 września 2011 roku, a więc po zawarciu umowy z pozwanym i rozwiązaniu umowy z S. T.. Co więcej, faktycznie tak, jak twierdzi pozwany dowód "Kp" nie posiada numeru porządkowego i nie został przedstawiony przez powoda zgodnie z postanowieniem Sądu z dnia 23 listopada 2016 roku w oryginale, a nie w kopii poświadczonej za zgodność, zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego.

W tym stanie rzeczy, Sad Rejonowy uznał za wiarygodne stanowisko pozwanego o uregulowaniu gotówką należności dochodzonej przez powoda w niniejszym postępowaniu. Tym samym uznał także, że wpłaty dokonane przez pozwanego doprowadziły do umorzenia należności dochodzonych przez powoda w niniejszym postępowaniu, a powód nie może się domagać zapłaty czynszu najmu na podstawie artykułu 659 § 1 kc.

Mając powyższe na uwadze Sąd oddalił powództwo, o czym orzekł w punkcie drugim wyroku. Wobec cofnięcia pozwu, co do kwoty 1.388,23 zł, uznając cofnięcie pozwu za dopuszczalne na mocy artykułu 355 § 1 kpc Sąd Rejonowy umorzył postępowanie w tym zakresie, o czym orzekł w punkcie pierwszym wyroku. O kosztach postępowania Sąd orzekł na mocy artykułu 98 kpc i artykułu 108 § 1 kpc uznając powoda za stronę przegrywającą sprawę w całości. Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanego koszty opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17 złotych oraz koszty zastępstwa prawnego w wysokości 2.400 złotych na podstawie paragrafu 2, paragrafu 6 punkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Apelację od przedmiotowego orzeczenia, w zakresie pkt II i III złożyła strona powodowa. Zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła;

1) naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na rozstrzygnięcie, to jest art. 233 § l KPC, poprzez dokonanie przez sąd I instancji dowolnej, w miejsce swobodnej, oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i w rezultacie przyznanie zeznaniom świadków S. T. oraz M. S., jak również wyjaśnieniom pozwanego przymiotu wiarygodności, co doprowadziło Sąd I instancji do wniosku, że wymienieni świadkowie oraz pozwany zgodnie i jednoznacznie stwierdzili, że dokonywali w gotówce spłat należności czynszowych, podczas gdy zeznania tych świadków i wyjaśnienia pozwanego pozostają (przynajmniej w części) zarówno wewnętrznie, jak i wzajemnie sprzeczne, a ponadto są niezgodne z zaoferowanym przez powoda materiałem dowodowym, a zatem nie sposób uznać tych zeznań i wyjaśnień - w powyższym zakresie - za wiarygodne;

2) naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na rozstrzygnięcie, to jest art. 233 § l KPC, poprzez dowolną, w miejsce swobodnej, ocenę materiału dowodowego przez Sąd l instancji i ustalenie, że zasadny jest zarzut pozwanego, jakoby zapłacił należności dochodzone przez powoda, a w konsekwencji uznanie wyjaśnień pozwanego w całości za wiarygodne, w sytuacji, gdy pozwany, składał wzajemnie sprzeczne i wykluczające się wyjaśnienia, w tym przede wszystkim stwierdził, że nigdy nie kwitował odbioru faktur otrzymanych od powoda, nigdy nie używał faktur otrzymanych od powoda do rozliczeń, a jednocześnie, że nigdy nie miał styczności z fakturami wystawionymi przez spółkę, co dowodzi, że wyjaśnienia pozwanego są niekonsekwentnie i niezgodne z rzeczywistością, a zatem nie mogły być uznane za wiarygodne przez Sąd I instancji;

3) naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na rozstrzygnięcie, to jest art. 233 § l KPC, poprzez dowolną, w miejsce swobodnej, ocenę materiału dowodowego przez Sąd I instancji i ustalenie, że z zeznań świadka M. S. wynika, że pozwany zapłacił na rzecz powoda wszystkie należności czynszowe, podczas gdy, ów świadek wprost stwierdził, że nie ma wiedzy, jakie kwoty (i z jakiego tytułuj pozwany przekazywał powodowi;

4)naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na rozstrzygnięcie, to jest art. 233 § l KPC, poprzez brak wszechstronnej oceny materiału dowodowego i ustalenie przez Sąd i instancji, że pozwany uiszczał należności z tytułu czynszu oraz należności za media, a pieniądze byty zanoszone przez pozwanego (A. T. (1)}, jego żonę (S. T.) lub fryzjerkę (M. S.), podczas gdy, pozwany nie przedłożył do akt sprawy żadnego wiarygodnego dowodu na potwierdzenie okoliczności uiszczenia należności z tytułu czynszu oraz należności za media, zaś z zeznań M. S. wynika wprost i ponad wszelką wątpliwość, ze nigdy nie była w pomieszczeniach biurowych powodowej spółki, w tym w pomieszczeniu, w którym przebywała świadek D. Z., co stoi w sprzeczności z ustaleniami faktycznymi dokonanymi przez Sąd I instancji i jednocześnie w świetle zasad logiki- wyklucza możliwość, aby świadek M. S. mogła kiedykolwiek zanieść jakiekolwiek pieniądze D. Z.

5) naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na rozstrzygnięcie, to jest art. 233 § l KPC, poprzez błędną, sprzeczną z zasadami logiki i doświadczenia życiowego ocenę materiału dowodowego przez Sąd I instancji i w rezultacie ustalenie, że świadkowie D. M. i S. M. przekazali pozwanemu kwotę l 2.000,00 złotych tytułem odstępnego za prawo do podpisania umowy z powodem, pozostawione w lokalu rzeczy oraz poniesione na lokal nakłady, zaś kwota to została następnie przekazana powodowi, reprezentowanemu w osobie T. P. (1), tytułem spłaty zaległości wynikających z umowy najmu łączącej strony, podczas gdy ze zgromadzonego w aktach sprawy materiału dowodowego (w szczególności z zeznań świadków D. M. i S. M., którzy byli obecni przy przekazaniu tej kwoty), nie wynika ponad wszelką wątpliwość, żeby przekazali pozwanemu kwotę l 2.000,00 złotych, którą pozwany następnie przekazał T. P. (1) tytułem spłaty części należności czynszowych, a odmiennie - z zeznań świadka D. Z. oraz powoda, reprezentowanego w osobie T. P. (1) wynika, że kwota ta została przekazana w całości na poczet prywatnych rozliczeń istniejących pomiędzy pozwanym a T. P. (1);

6) naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na rozstrzygnięcie, to jest art. 233 § l KPC, poprzez brak wszechstronnej oceny materiału dowodowego przez Sąd I instancji i ustalenie, że świadek S. T. płaciła na rzecz powoda należność, co miesiąc, gotówką, podczas gdy ze złożonego przez powoda do akt sprawy dokumentu - dowodu wpłaty KP z dnia O l września 201 l roku wynika, że S. T. zapłaciła na rzecz powoda kwotę l 3.000,00 złotych tytułem „zaległe FV za najem", co dowodzi, że co najmniej przed dniem 01 września 201 l roku, istniała zaległość z tytułu czynszu najmu S. T. względem powoda, i co jednocześnie poddaje w wątpliwość wiarygodność zeznań świadka S. T. oraz pozwanego, którzy zgodnie twierdzili, że nigdy nie istniało żadne zadłużenie świadka S. T. z tytułu czynszu najmu względem powoda;

7) naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na rozstrzygnięcie, to jest art. 233 § l KPC poprzez brak wszechstronnej oceny materiału dowodowego, a przede wszystkim całkowite pominięcie przez Sąd I instancji twierdzeń powoda, który w piśmie z dnia 22 grudnia 2016 roku wskazał, że w lipcu 2016 roku doszło do zalania magazynów powoda, zlokalizowanych w budynku przy ulicy (...) w G., co doprowadziło Sąd I instancji do błędnego ustalenia polegającego na tym, że świadek S. T. nie otrzymywała pokwitowań zapłaty czynszu (lub, że nie zawsze były wystawiane (przez powoda - przyp. aut.) dowody wpłat - trzeba bowiem zaznaczyć, że Sąd I instancji poczynił w tym zakresie w treści uzasadnienia sprzeczne, wykluczające się ustalenia}, podczas gdy ze złożonych przez powoda do akt sprawy dokumentów - dowodu wpłaty KP z dnia 01 września 2011 roku oraz raportu kasowego RK 09 za okres od dnia 01 września do dnia 30 września 2011 roku, ponad wszelką wątpliwość wynika, że S. T. otrzymała przynajmniej jedno pokwitowanie zapłaty czynszu, co w rezultacie poddaje w wątpliwość wiarygodność zeznań tego świadka oraz wyjaśnień pozwanego, którzy kategorycznie, ale niezgodnie z rzeczywistym stanem faktycznym, zaprzeczyli, aby świadek S. T. kiedykolwiek zażądała i otrzymała jakiekolwiek pokwitowanie zapłaty czynszu najmu wystawione przez powoda;

8) naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na rozstrzygnięcie, to jest art. 233 § l KPC oraz art. 129 § 4 KPC w zw. z art. 129 § 2 KPC w zw. z art. 233 § 2 KPC, poprzez brak wszechstronnej oceny materiału dowodowego przez sąd l instancji i ustalenie, że dowód wpłaty KP z dnia 1 września 2011 roku nie stanowi dowodu na okoliczność wydawania S. T. przez powoda pokwitowań zapłaty czynszu, ponieważ dokument nie jest oznaczony numerem i nie został złożony w oryginale, podczas gdy po pierwsze z raportu kasowego RK 09 za okres w dokumentacji od dnia 1 września do 30 września 2011 roku wynika, ze dokument wpłaty został uwzględniony w dokumentacji księgowej powoda (a zatem stanowi dokument księgowy}, a po wtóre Sąd I instancji postanowieniem z dnia 23 listopada 2016 roku - wbrew twierdzeniu zawartemu w uzasadnieniu - nie zobowiązał powoda do przedłożenia dokumentów wpłat w oryginale, a zatem brak jest podstawy prawnej dla wyciągnięcia negatywnych skutków procesowych wobec powoda, ze względu na przedłożenie tych dokumentów w formie dokumentów poświadczonych za zgodność z oryginałem;

9) naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na rozstrzygniecie, to jest art. 233 § l KPC, poprzez brak wszechstronnej oceny materiału dowodowego przez Sąd I instancji i ustalenie, że przedłożony dowód wpłaty KP nie świadczy o tym, że powód wystawiał pokwitowania wpłat z tytułu czynszu najmu na rzecz S. T., ponieważ świadek D. Z. zeznała, że w chwili zawarcia umowy pomiędzy powodem a pozwanym świadek S. T. nie pozostawała zobowiązana do zapłaty należności z tytułu czynszu najmu względem powoda, w sytuacji, gdy Sad I instancji nie wziął pod uwagę okoliczności, że świadek D. Z. mogła nie mieć w zakresie zadłużenia świadka S. T. pełnej wiedzy, ponieważ przedłożony dowód wpłaty KP został wystawiony przez innego, niż świadek D. Z., pracownika powodowej spółki;

A w konsekwencji wszystkich powyższych naruszeń:

10) naruszenie naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na rozstrzygniecie, to jest art. 233 § l KPC, poprzez ustalenie przez Sad I instancji, ze pozwany uiszczał należności z tytułu czynszu i należności za media na rzecz powoda, podczas gdy pozwany nie zaoferował do akt sprawy żadnego bezpośredniego dowodu (w szczególności dokumentu), na podstawie, którego Sąd I instancji mógłby uczynić kategoryczne lub niebudzące istotnych wątpliwości ustalenia, a zaoferowane przez pozwanego dowody pośrednie(zeznania świadków) są niewiarygodne, wzajemnie i wewnętrznie sprzeczne, a w rezultacie- nie powinny były stanowić podstawy ustaleń faktycznych

A ponadto:

11) naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na rozstrzygnięcie, to jest art. 233 § l KPC, poprzez brak logiki w wiązaniu faktów z materiałem dowodowym przez sąd l instancji, co doprowadziło tenże sąd do wniosku, że niewiarygodne są wyjaśnienia powoda, reprezentowanego w osobie T. P. (1), oraz świadków D. Z. i R. M., ponieważ powód tolerował brak wpłat czynszu ze strony pozwanego przez cały czas trwania umowy, co dowodzi, że pozwany regulował czynsz, podczas gdy okoliczność ta nie ma znaczenia dla oceny wiarygodności wyjaśnień powoda, reprezentowanego w osobie T. P. (1) oraz wskazanych powyżej świadków, a ponadto ze spójnych i skorelowanych ze sobą zeznań tych świadków i wyjaśnień powoda wynika, że:

- umowa najmu zawarta miedzy stronami była nieistotna dla powodowej spółki, ponieważ miała charakter marginalny oraz pozostawała bez wpływu na byt lub ciągłość finansową powodowej spółki,

- typowym działaniem powoda było zwlekanie z wystąpieniem z powództwem, aby nie generować dodatkowych kosztów( związanych z postepowaniem sądowym)i nie doprowadzić do pogorszenia relacji z klientem, zaś momentem, w którym powód podejmował twarde działania windykacyjne był czas, w którym zbliżał się upływ okresu przedawnienia określonego roszczenia,

- pozwany wielokrotnie obiecywał i przekonywał pracowników powoda, że dokona spłaty zadłużenia, ze środków pochodzących ze sprzedaży samochodu lub lokalu mieszkalnego położonego w dzielnicy Nowy (...), G.,

- przedmiotem umowy najmu w okolicznościach niniejszej sprawy był lokal użytkowy stanowiący własność powoda, nie zaś lokal użytkowy wynajęty przez powoda i podnajęty następnie osobie trzeciej,

- T. P. (1) (ówczesnego prokurenta, aktualnie prezesa zarządu powodowej spółki) łączyły z pozwanym relacje osobiste, wynikające z faktu, iż syn T. P. (1) i pozwany byli bliskimi znajomymi,

a co za tym idzie, że istnieją obiektywnie uzasadnione podstawy, dla traktowania pozwanego w sposób bardziej pobłażliwy, niż innych klientów powoda, w szczególności, ze względu na fakt, że: zobowiązanie pozwanego względem powoda było stosunkowo niewielkie w świetle przychodów spółki, a co za tym idzie powód - do momentu upływu okresu przedawnienia - nie widział potrzeby wytoczenia powództwa, generowania dodatkowych kosztów z tym związanych, i liczył na polubowne zakończenie przedmiotowego sporu, szczególnie przez wzgląd na fakt, że lokal użytkowy stanowił własność powoda (i począwszy od rozwiązania umowy z pozwanym przynosił zysk), a pozwany (pozostający w relacjach osobistych z prezesem zarządu spółki) obiecywał zapłatę swojego zobowiązania ze środków uzyskanych ze sprzedaży ruchomości bądź nieruchomości;

12) naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na rozstrzygnięcie, to jest art. 233 § l KPC, poprzez brak logiki w wiązaniu faktów z materiałem dowodowym przez sąd l instancji, co doprowadziło tenże sąd do wniosku, że niewiarygodne są wyjaśnienia powoda, reprezentowanego w osobie T. P. (1), oraz świadków D. Z. i R. M., ze względu na fakt, że powód nie był w stanie wskazać, czy pozwany zapłacił czynsz najmu w części czy też w ogóle nie zapłacił czynszu najmu przez cały okres umowy, podczas gdy ze spójnych w tym zakresie zeznań świadka D. Z. i powoda, reprezentowanego w osobie T. P. (1), wynika, że pozwany nie płacił czynszu najmu przez cały okres umowy;

13) naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na rozstrzygnięcie, to jest art. 233 § l KPC, poprzez brak logiki w wiązaniu faktów z materiałem dowodowym przez Sąd I instancji, co doprowadziło tenże sąd do stwierdzenia, że powód nie był konsekwentny w zakresie twierdzeń dotyczących płatności czynszu najmu, podczas gdy:

- cofnięcie powództwa wynikało z faktu, iż roszczenie powoda odnośnie kwoty

l. 388,23 złote wraz z odsetkami wynikało z faktu, iż roszczenie powoda było w tym zakresie przedawnione, nie zaś ze względu na fakt, że pozwany zapłacił część czynszu najmu na rzecz powoda;

- powód w treści pisma z 9 grudnia 2014 r. sprecyzował twierdzenie zawarte w pozwie i wskazał, że pozwany do dnia dzisiejszego nie zapłacił należności wynikających z faktur Vat odnośnie, których zapłaty powódka żada w niniejszym postepowaniu;

14) naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na rozstrzygnięcie, to jest art- 230 KPC oraz 23. § l KPC, poprzez brak logiki w wiązaniu faktów z materiałem dowodowym przez sąd l instancji, co doprowadziło tenże sąd do wniosku, że niewiarygodne są wyjaśnienia powoda, reprezentowanego w osobie T. P. (1), oraz świadków D. Z. i R. M., ponieważ powód nie dochodził od pozwanego zapłaty za media (w tym w szczególności za energię elektryczną zużytą przez pozwanego) oraz że powód nie odniósł się do tej okoliczności, podczas gdy ze spójnych w tym zakresie zeznań D. Z. oraz wyjaśnień powoda, reprezentowanego w osobie T. P. (1) I pozwanego wynika, że lokat użytkowy wynajęty przez pozwanego nie posiadał osobnego punktu poboru energii (a co za tym idzie - licznika energii elektrycznej), a ponadto, że czynsz najmu, który zobowiązany był płacić pozwany obejmował również opłatę za media;

15) naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na rozstrzygnięcie, to jest art. 233 § l KPC, poprzez brak wszechstronnej oceny zgromadzonego w aktach sprawy materiału dowodowego i ustalenie, że powód nie przedstawił żadnych dowodów na okoliczność zawarcia umów pożyczek pomiędzy T. P. (1) a pozwanym, za wyjątkiem umowy pożyczki z września 2010 roku, podczas gdy okoliczność istnienia prywatnych rozliczeń pomiędzy T. P. (1) a pozwanym wynika z zeznań świadków D. Z. i R. M., zaś z zeznań świadka M. S. wynika dodatkowo, że pozwany nigdy nie polecił jej przekazać żadnych pieniędzy tytułem zapłaty za czynsz najmu lokalu;

16) naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na rozstrzygnięcie, to jest art. 233 § 1 KPC, poprzez brak wszechstronnej oceny materiału dowodowego przez sąd l instancji i ustalenie, że T. P. (1) swobodnie podchodzi do kwestii finansowych powodowej spółki, traktując majątek powodowej spółki jak swój własny, co spowodowało, że T. P. (1) w sposób nieuprawniony uznał, że wpłaty dokonywane przez pozwanego na poczet czynszu najmu można zarachować na inne prywatne należności, podczas gdy okoliczność ta nie wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego, a odmiennie - z zeznań świadków D. Z. oraz R. M. i wyjaśnień powoda, reprezentowanego w osobie T. P. (2), wynika, że pozwany dokonując wpłat w siedzibie powodowej spółki wyraźnie wskazywał, że dokonuje wpłat na poczet prywatnych zobowiązań względem T. P. (1), a nie na rzecz czynszu najmu.

Mając na uwadze powyższe, apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części, poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 27.219,27 złotych wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi w następujący sposób:

- od kwoty l.388,23 złote odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 9 kwietnia 2011 roku do dnia 8 maja 2013 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05% za każdy dzień zwłoki, od dnia 9 maja 2013 roku do dnia płatności;

- od kwoty l.388,23 złote odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia l0 maja 2011 roku do dnia 8 maja 2013 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05% za każdy dzień zwłoki, od dnia 9 maja 2013 roku do dnia płatności;

- od kwoty l.388,23 złote odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 9 czerwca 2011 roku do dnia 8 maja 2013 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05% za każdy dzień zwłoki, od dnia 9 maja 2013 roku do dnia płatności;

- od kwoty l.388,23 złote odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 9 lipca 2011 roku do dnia 8 maja 2013 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05% za każdy dzień zwłoki, od dnia 9 maja 2013 roku do dnia płatności;

- od kwoty l.388,23 złote odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 9 sierpnia 2011 roku do dnia 8 maja 2013 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05% za każdy dzień zwłoki, od dnia 9 maja 2013 roku do dnia płatności;

- od kwoty l.388,23 złote odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 9 września 2011 roku do dnia 8 maja 2013 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05% za każdy dzień zwłoki, od dnia

9 maja 2013 roku do dnia płatności;

- od kwoty l.388,23 złote odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia l l października 2011 roku do dnia 8 maja 2013 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 9 maja 2013 roku do dnia płatności;

- od kwoty l.388,23 złote odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia l0 listopada 2011 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 9 maja 2013 roku do dnia płatności;

- od kwoty l.388,23 złote odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 9 grudnia 2011 roku do dnia 8 maja 201 3 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05% za każdy dzień zwłoki, od dnia 9 maja 2013 roku do dnia płatności;

- od kwoty 1.388,23 złote odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 10 stycznia 2012 roku do dnia 8 maja 2013 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05%, za każdy dzień zwłoki, od dnia 9 maja 2013 roku do dnia płatności;

- od kwoty 1.447,92 złote odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 9 lutego 2012 roku do dnia 8 maja 2013 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05% za każdy dzień zwłoki, od dnia 9 maja 2013 roku do dnia płatności;

- od kwoty 1.447,92 złote odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 9 marca 2012 roku do dnia 8 maja 2013 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 9 maja 2013 roku do dnia płatności;

- od kwoty 1.447,92 złote odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 10 kwietnia 2012 roku do dnia 8 maja 2013 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 9 maja 2013 roku do dnia płatności;

- od kwoty 1.447,92 złote odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 10 maja 2012 roku do dnia 8 maja 2013 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05% za każdy dzień zwłoki, od dnia 9 maja 2013 roku do dnia płatności;

- od kwoty 1.447,92 złote odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 9 czerwca 2012 roku do dnia 8 maja 2013 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 9 maja 2013 roku do dnia płatności;

- od kwoty 1.447,92 złote odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 10 lipca 2012 roku do dnia 8 maja 2013 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 9 maja 2013 roku do dnia płatności;

- od kwoty 1.447,92 złote odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 9 sierpnia 2012 roku do dnia 8 maja 2013 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 9 maja 2013 roku do dnia płatności;

- od kwoty 1.447,92 złote odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 11 września 2012 roku do dnia 8 maja 2013 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05% za każdy dzień zwłoki, od dnia 9 maja 2013 roku do dnia płatności;

- od kwoty 1.447,92 złote odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 9 października 2012 roku do dnia 8 maja 2013 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 9 maja 2013 roku do dnia płatności;

- od kwoty 1.447,92 złote odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 10 listopada 2012 roku do dnia 8 maja 2013 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 9 maja 2013 roku do dnia płatności;

- od kwoty 246 złotych odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 11 grudnia 2012 roku do dnia 8 maja 2013 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 9 maja 2013 roku do dnia płatności;

Apelujący wniósł także o zasadzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów procesu przed Sądem II instancji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna i zasługuje na uwzględnienie.

Mając na uwadze treść art. 382 k.p.c., stwierdzić należy, że Sąd Okręgowy ma nie tylko uprawnienie, ale wręcz obowiązek rozważenia na nowo całego zebranego w sprawie materiału oraz dokonania własnej, samodzielnej i swobodnej oceny, w tym oceny zgromadzonych dowodów.

Analiza materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie doprowadziła Sąd Okręgowy do wniosku, iż Sąd Rejonowy wbrew zasadom z art. 233 § 1 k.p.c. ocenił przeprowadzone dowody z zeznań świadków i stron. To z kolei spowodowało, że Sąd I instancji nieprawidłowo uznał, iż pozwany udowodnił fakt zapłaty należności czynszowych dochodzonych pozwem. Odmienna ocena materiału dowodowego przez Sąd Okręgowy skutkowała uwzględnieniem powództwa.

Wskazania wymaga, iż wszystkie zarzuty apelacji w zasadzie sprowadzały się do wspólnego mianownika, a mianowicie podważenia oceny dowodów dokonanej przez Sąd Rejonowy skutkującej przyjęciem, iż całość należności dochodzonej pozwem została przez pozwanego uregulowana. W ocenie Sądu Okręgowego zarzuty te okazały się uzasadnione. Przypomnieć należy, iż wyrażona w art. 233 § 1 k.p.c. zasada swobodnej oceny dowodów w żadnym wypadku nie może oznaczać oceny dowolnej, naruszającej podstawowe zasady logiki i doświadczenia życiowego pomijającej dowody zgromadzone w danym postępowaniu. Tylko w przypadku wykazania, że brak jest powiązania, w świetle kryteriów wyżej wzmiankowanych, przyjętych wniosków z zebranym materiałem dowodowym, możliwe jest skuteczne podważenie oceny dowodów dokonanej przez sąd. W ocenie Sądu Okręgowego przyjęte przez Sąd I instancji wnioski na podstawie materiału dowodowego naruszają zasady logiki i doświadczenia życiowego. Błędna ocena dowodów skutkowała także błędnym ustaleniem podstawy faktycznej rozstrzygnięcia.

Spór w niniejszej sprawie sprowadzał się do rozstrzygnięcia, czy pozwany dokonał zapłaty należności z tytułu najmu lokalu przy ulicy (...) w G. począwszy od maja 2011 r. do grudnia 2012 r. w łącznej kwocie 27.219,27 zł. W takiej sytuacji każda ze stron winna wykazać fakty z których wywodzi skutki prawne. Powód powinien udowodnić, iż przysługują mu należności dochodzone pozwem, zaś pozwany powinien wykazać, iż zostały one przez niego zapłacone. W ocenie Sądu Okręgowego o ile powód obowiązkowi temu podołał, o tyle pozwany już nie.

Pamiętać należy, iż niniejszy proces toczy się pomiędzy dwoma przedsiębiorcami w oparciu o nadal funkcjonującą zasadę kontradyktoryjności. Zasada kontradyktoryjności, wynikająca m.in. z kodeksu postępowania cywilnego eliminuje odpowiedzialność sądu za rezultat postępowania dowodowego. Sąd nie ma bowiem obowiązku z własnej inicjatywny zarządzania dochodzeń, mających na celu uzupełnienie i wyjaśnienie twierdzeń stron oraz poszukiwanie za strony dowodów w celu ustalenia rzeczywistej treści stosunków faktycznych i prawnych. Oznacza to, że przedstawienie materiału pozwalającego na odtworzenie stanu faktycznego należy przede wszystkim do stron, co wynika wprost z uregulowania zawartego w art. 3 k.p.c., art. 217 § 1 k.p.c., art. 232 k.p.c. Niedostatki w dowodzeniu określonego faktu powodują, więc dla strony, na której spoczywa ciężar dowodu, niekorzystne skutki prawne w postaci przegrania procesu. Aktywność sądu ma zaś charakter wyłącznie uzupełniający i winna zachodzić tylko wyjątkowo, gdy dopuszczenie z urzędu dowodów jest szczególnie uzasadnione lub oczywiste, co w niniejszej sprawie nie miało miejsca. Warto też przy omówieniu tej kwestii wskazać, że w nauce prawa procesowego cywilnego jest często przyjmowane tzw. określenie „prawdy sądowej”, jako takiego stanu, w którym podstawą ustaleń faktycznych sądu jest wyłącznie materiał przedstawiony przez strony ("prawda aktowa").

W ocenie Sądu Okręgowego pozwany nie przedstawił wystarczających dowodów na okoliczność dokonania zapłaty należności czynszowych w kwocie 27.219,27 zł. Za takie nie mogą być uznane wyłącznie zeznania pozwanego, czy świadka S. T., które Sąd Okręgowy uznał w tym zakresie za niewiarygodne. Zważyć należy, iż pozwany jest przedsiębiorcą i obowiązuje go podwyższony miernik staranności, w tym chociażby ewidencjonowanie dokonywanych wpłat. Tymczasem pozwany nie przedłożył żadnego bezpośredniego dowodu z którego wynikałby fakt zapłaty tych należności. Pozwany, ani nie zaoferował potwierdzeń przelewów mimo, że postanowienia umowy przewidywały płatność na konto wskazane w fakturze, ani dowodów wpłat (KP). Fakt zapłaty należności czynszowych wynika wyłącznie z zeznań pozwanego i jego byłej małżonki - świadka S. T., którzy podali, iż opłaty były dokonywane gotówką w siedzibie firmy powoda. W opinii Sądu Okręgowego wyłącznie treść tych zeznań nie jest miarodajna do poczynienia ustaleń w postulowanym przez pozwanego zakresie. Budzą one wątpliwości Sądu Okręgowego, gdyż są bardzo ogólnikowe i nie wynika z nich, ile i kiedy pozwany rzekomo płacił na poczet należności czynszowych. Nie znajdują przy tym, potwierdzenia w pozostałym materiale dowodowym, a nawet są z nim sprzeczne.

Świadek M. S., co prawda przyznała, iż otrzymywała pieniądze od pozwanego w celu przekazania ich świadkowi D. Z., jednakże nie miała wiedzy, czy stanowią one zapłatę za czynsz najmu, czy prywatne rozliczenia. Świadek nigdy nie przeliczała tych pieniędzy i nie znała ustaleń pomiędzy stronami. Ponadto, ani z zeznań świadka M. S., ani z zeznań świadka S. T. nie wynika, iż pozwany, chodząc do biura powodowej spółki faktycznie przekazywał uprawnionemu pracownikowi jakiekolwiek kwoty tytułem czynszu najmu. Rozliczenia były dokonywane pomiędzy pozwanym, a świadkiem D. Z.. Świadek D. Z. nie potwierdziła, aby pozwany dokonał jakiekolwiek wpłaty tytułem czynszu najmu. Wprost przeciwnie, zeznała iż wszystkie wpłaty dokonywane przez pozwanego dotyczyły wyłącznie prywatnych rozliczeń pozwanego z T. P. (1). Twierdzenie jest to tym bardziej wiarygodne, że w aktach sprawy znajduje się umowa pożyczki na kwotę 40.000 zł, co potwierdza tezę o istnieniu prywatnych zobowiązań i możliwości ich spłacania przez pozwanego. Sąd Okręgowy wnioskuje, iż skoro pozwany rzeczywiście uciekał się do pożyczek, to mógł mieć problemy finansowe, które uniemożliwiały mu terminowe regulowanie zobowiązań wobec powoda. Co więcej wiarygodność zeznań świadka S. T. podważa fakt, iż jest osobą bliską dla pozwanego, a w dodatku zeznała, iż jej należności z wcześniejszej umowy były terminowo płacone co miesiąc gotówką, gdy tymczasem z dowodu wpłaty KP wynika, że jeszcze 1 września 2011 r., a więc kilka miesięcy po wygaśnięciu umowy, świadek miała nieuregulowane należności czynszowe, skoro zapłaciła kwotę 13.000 zł tytułem „zaległe FV za najem”. Jeżeli zatem świadek S. T. mijała się z prawdą co do terminowych płatności z jej strony, to trudno w takiej sytuacji uznać zeznań tego świadka za wiarygodne w zakresie w jakim podała, iż należności pozwanego również były płacone w terminie. Tym bardziej, iż świadek po zawarciu umowy najmu pomiędzy powodem, a pozwanym w dalszym ciągu prowadziła działalność i swoimi zeznaniami mogła chcieć umniejszyć odpowiedzialności pozwanego.

W ocenie Sądu Okręgowego przeciwko wiarygodności zeznań powoda, świadka D. Z. i R. M. nie przemawia fakt, iż tolerowali oni brak wpłat czynszu niemalże przez cały czas trwania umowy. Jak bowiem wyjaśnił powód, pozwanego z synem powoda łączyły relacje towarzyskie i pozwany był traktowany w spółce jak znajomy. Relacje te były na tyle bliskie, iż powód udzielał pozwanemu wielu pożyczek osobistych. W dodatku zadłużenie pozwanego było dla powoda relatywnie niskie w porównaniu z osiąganymi przez spółkę dochodami. Co więcej spółka wynajmowała pomieszczenia będące jej własnością w związku z czym, nie ponosiła żadnych dodatkowych kosztów związanych z koniecznością pokrycia czynszu najmu. Tym samym spółka „mogła sobie pozwolić” na niewywiązywanie się pozwanego z umowy, gdyż należności te nie miały wpływu na jej ciągłość finansową. Ponadto jak zeznała D. Z. pozwany obiecał dokonanie zapłaty po sprzedaży mieszkania i samochodu. Dlatego też z faktu, że powód tolerował brak wpłat czynszu ze strony pozwanego przez prawie cały czas trwania umowy, nie można wnioskować, iż pozwany na bieżąco regulował te należności, a w dalszej kolejności uznania zeznań powoda i świadków D. Z. i R. M. za niewiarygodne. W ocenie Sądu Okręgowego na należności czynszowe powoda nie mogła być również zaliczona kwota 12.000 zł wpłacona przez pozwanego. Z zeznań A. T. (2) wynika, że kwota ta dotyczyła zapłaty za dodatkową powierzchnię, która nie była ujęta w umowie(a czego nie potwierdzają żadne inne dowody), z zeznań świadków D. Z. i T. P. (1) - że dotyczyła prywatnych rozliczeń pozwanego z prokurentem powodowej spółki. O ile istniały niezgodności, co do przeznaczenia powyższej kwoty, to podkreślenia wymaga, że strony zgodne były, co do tego, że tzw. odstępne nie zostało wręczone w celu pokrycia zaległych należności czynszowych.

W rezultacie powyższego stwierdzić należy, iż Sąd Rejonowy błędnie ustalił, że pozwany uiścił w całości wszystkie wymagalne należności z tytułu czynszu, co doprowadziło do umorzenia zobowiązania pozwanego względem powoda dochodzonego w niniejszej sprawie. Okoliczność ta nie wynika z żadnego wiarygodnego dowodu złożonego przez pozwanego do akt sprawy. Zeznania pozwanego i świadka S. T., jako częściowo niewiarygodnych i sprzecznych z resztą materiału dowodowego nie mogły stawić podstawy do ustaleń faktycznych niniejszej sprawy. Pozwany nie zaoferował żadnych dowodów na podstawie których można byłoby uczynić kategoryczne i niebudzące wątpliwości ustalenia, co do zapłaty należności. Pozwany nie posiadał żadnych dowodów wpłat przez niego dokonywanych, co potwierdza tezę, iż wszystkie ewentualne wpłaty były przeznaczane przez niego na spłatę prywatnych zobowiązań. Tym samym zaoferowane przez pozwanego dowody nie zdołały dowieść okoliczności, z których wywodził on skutki prawne.

Dlatego należy uznać, iż wniesiona apelacji okazała się zasadna, przez co koniecznym stała się na mocy art. 386 § 1 k.p.c. zmiana wyroku Sądu I instancji w punkcie I w ten sposób, że Sąd Okręgowy na mocy na mocy art. 659 k.c. w zw. z art. 680 k.c. i art. 481 k.c. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 27.219,27 zł wraz z odsetkami liczonymi w następujący sposób:

- od kwoty 1.388,23 złote odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 9 kwietnia 2011roku do dnia 8 maja 201 3 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05% za każdy dzień zwłoki, od dnia 9 maja 2013 roku do dnia płatności;

- od kwoty 1.388,23 złote odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 10 maja 2011 roku do dnia 8 maja 2013 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05% za każdy dzień zwłoki, od dnia 9 maja 2013 roku do dnia płatności;

- od kwoty 1.388,23 złote odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 9 czerwca 2011 roku do dnia 8 maja 2013 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05% za każdy dzień zwłoki, od dnia 9 maja 2013 roku do dnia płatności;

- od kwoty 1.388,23 złote odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 9 lipca 2011 roku do dnia 8 maja 2013 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05% za każdy dzień zwłoki, od dnia 9 maja 2013 roku do dnia płatności;

- od kwoty 1.388,23 złote odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 9 sierpnia 2011 roku do dnia 8 maja 2013 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05% za każdy dzień zwłoki, od dnia 9 maja 2013 roku do dnia płatności;

- od kwoty 1.388,23 złote odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 9 września 2011 roku do dnia 8 maja 2013 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05% za każdy dzień zwłoki, od dnia

9 maja 2013 roku do dnia płatności;

- od kwoty 1.388,23 złote odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 11 października 2011 roku do dnia 8 maja 2013 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 9 maja 2013 roku do dnia płatności;

- od kwoty 1.388,23 złote odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 10 listopada 2011 roku do dnia 8 maja 2013 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 9 maja 2013 roku do dnia płatności;

- od kwoty 1.388,23 złote odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 9 grudnia 2011 roku do dnia 8 maja 2013 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05% za każdy dzień zwłoki, od dnia 9 maja 2013 roku do dnia płatności;

- od kwoty 1.447,92 złote odsetki umowne w wysokości 0,05% za każdy dzień zwłoki od dnia 9 lutego 2012 roku do dnia 8 maja 201 3 roku oraz odsetki maksymalne, nie wyższe niż 0,05% za każdy dzień zwłoki, od dnia 9 maja 2013 roku do dnia płatności;

Zmiana rozstrzygnięcia Sądu I instancji, dokonana przez Sąd II instancji, wymagała korekty w zakresie kosztów postępowania pierwszoinstancyjnego. Wobec tego Sąd Okręgowy zmienił rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego w punkcie II zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3.534,75 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, przy zastosowaniu zasady stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu na mocy art. art. 100 k.p.c. i art. 108 § 1 k.p.c. Z kwoty 28.607,50 zł stanowiącej wartość przedmiotu sporu zasądzona została kwota 27.219,27 zł, zaś co do kwoty 1.388,23 zł powód cofnął powództwo, czyli powód wygrał sprawę w 95 %, zaś pozwany w 5 %. Zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu (art. 100 k.p.c.) strony powinny ponieść jego koszty w takim stopniu, w jakim przegrały sprawę, a zatem powód w 5 %, a pozwany w 95 %. Na koszty te złożyły się kwoty z tytułu kosztów zastępstwa procesowego pełnomocników stron w wysokości po 2.400 złotych liczone na podstawie § 2, § 6 punkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.( i odpowiednio w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu), kwoty z tytułu uiszczonych opłat od pełnomocnictwa (po 17 zł) i kwota 1431 zł uiszczonej przez powoda opłaty od pozwu. Powodowi od pozwanego należy się zwrot 95% sumy wskazanych kwot tj. kwota 3655,60 zł a pozwanemu od powoda kwota 120,85 zł( 5% z kwoty 2417 zł). Różnica tychże wynosi 3.534,75 zł.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 108 § 1 k.p.c. w związku z art. 98 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu uznając stronę powodową za wygrywającą to postępowanie w całości, o czym rozstrzygnięto w punkcie II (drugim) wyroku. Kosztem poniesionym przez powoda była opłata od apelacji w kwocie 1.361 zł, jak również wynagrodzenie jego pełnomocnika procesowego będącego radcą prawnym w wysokości 1.800 złotych. Wysokość wynagrodzenia należnego pełnomocnikowi określono w oparciu o § 2 pkt 5 w związku z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 2015.1800).

XII Ga 410/17

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE