Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 138/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 listopada 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący:

SSA Bogumiła Metecka-Draus

Sędziowie:

SA Małgorzata Jankowska

SA Piotr Brodniak (spr.)

Protokolant:

sekr. sądowy Anna Kaczmarek

przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej Szczecin – Zachód Michała Misiora

po rozpoznaniu w dniu 26 października 2017 r. sprawy

G. Ł.

oskarżonego z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i inne

na skutek apelacji wniesionych przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego i obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie

z dnia 5 czerwca 2017 r., sygn. akt III K 268/14

I. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

- uchyla zawarte w punkcie II. części dyspozytywnej wyroku orzeczenie o karze łącznej pozbawienia wolności,

- podstawę prawną wymiaru kary pozbawienia wolności orzeczonej wobec oskarżonego za czyn przypisany mu w punkcie II. 1. części dyspozytywnej wyroku uzupełnia o przepis art. 14 § 1 kk, a karę tę obniża do 5 (pięciu) lat,

- na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 kk w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 czerwca 2015 r. w zw. z art. 4 § 1 kk, łączy kary pozbawienia wolności wymierzone oskarżonemu i orzeka wobec niego karę łączną 6 (sześciu) lat pozbawienia wolności,

II. w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy,

III. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz radcy prawnego A. N. kwotę 738 (siedmiuset trzydziestu ośmiu) złotych tytułem wynagrodzenia za nieopłaconą pomoc prawną udzieloną oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym,

IV. zasądza od oskarżonego na rzecz (...) spółka z o.o. z siedzibą w S. kwotę 1200 (jednego tysiąca dwustu) złotych z tytułu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym,

V. zwalnia oskarżonego i oskarżyciela posiłkowego od wydatków związanych z postępowaniem odwoławczym, oskarżyciela posiłkowego również od opłaty za to postępowanie, a oskarżonego od opłaty za obie instancje.

SSA Małgorzata Jankowska SSA Bogumiła Metecka-Draus SSA Piotr Brodniak

Sygn. akt II AKa 138/17

UZASADNIENIE

G. Ł. został oskarżony o to, że:

I. w okresie od 21 do 29 października 2013 r., w S., działając z góry powziętym zamiarem, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, usiłował doprowadzić (...) sp. z o.o. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w łącznej kwocie nie mniejszej niż 427.753,04 zł w ten sposób, że wezwał spółkę do wykupu czterech weksli - z dnia 2 stycznia 1995 r. na kwotę 101.000 zł, z dnia 3 lipca 1997 r. na kwotę 50.000 zł, z dnia 2 stycznia 1999 r. na kwotę 50.000 zł oraz z dnia
18 lutego 1998 r. na kwotę 145.287 zł, które to weksle podpisane przez prokurenta pokrzywdzonej spółki W. P.zostały wypełnione niezgodnie z wolą podpisanego, przy czym weksel na kwotę 101.000 zł częściowo samodzielnie wypełnił,

tj. o czyn z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb.
z art. 270 § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk,

II. w dniu 8 listopada 2013 r. w S., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, usiłował doprowadzić (...) sp. z o.o. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w łącznej kwocie nie mniejszej niż 175.000 zł w ten sposób, że za pośrednictwem kancelarii (...) Radcowie Prawni s.j. wezwał spółkę do wykupu dwóch weksli - z dnia 9 lipca 1997 r. na kwoty 100.000 zł oraz 75.000 zł, które to weksle podpisane przez prokurenta pokrzywdzonej spółki W. P. zostały wypełnione niezgodnie z wolą podpisanego,

tj. o czyn z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zb. z art. 270 § 2 kk w zw.
z art. 11 § 2 kk,

III. w okresie od 7 września 2013 r. do 16 listopada 2013 r., w S.
i P., działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w rozmowach telefonicznych, wiadomościach tekstowych oraz w korespondencji na portalu internetowym, działając w celu wymuszenia zwrotu wierzytelności, groził S. R. pobiciem i spowodowaniem obrażeń ciała a nadto w dniu 22 września 2013 r., w mieszkaniu w P. (...) dokonał przywłaszczenia dokumentów S. R. w postaci dowodu osobistego
i prawa jazdy, uszkodził przez nadpalenie dokument prawa jazdy nr (...), którym nie miał prawa wyłącznie rozporządzać, groził S. R. pobiciem i zabrał jego zegarek m-ki C. (...) o wartości 200 zł w celu zmuszenia go do podpisania deklaracji spłaty weksla i zwrotu wierzytelności, czym działał na szkodę S. R.

tj. o czyn z art. 191 § 2 kk w zb. z art. 275 § 1 kk w zb. z art. 276 kk w zw.
z art. 11 § 1 i 2 kk w zw. z art. 12 kk.

Sąd Okręgowy w Szczecinie wyrokiem z dnia 5 czerwca 2017 r., wydanym
w sprawie III K 268/14, uwzględniając przepisy kodeksu karnego z 06.06.1997 r.
w brzmieniu obowiązującym przed dniem 01 lipca 2015 r. i na podstawie tych przepisów w zw. z art. 4 § 1 kk, G. Ł. uznał za winnego tego, że:

1. w okresie od dnia 21 października 2013 r. do dnia 08 listopada 2013 r.,
w S., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wspólnie
i w porozumieniu z innymi ustalonymi i nieustalonymi osobami, w krótkich odstępach czasu i z góry powziętym zamiarem, usiłował doprowadzić (...) sp. z o.o. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w łącznej kwocie
co najmniej 764 806,01 zł w ten sposób, że wezwał spółkę osobiście lub
za pośrednictwem kancelarii (...) Radcowie Prawni s.j. do wykupu sześciu weksli:

- z dnia 02 stycznia 1995 r. na kwotę 101 000 zł wraz z odsetkami w kwocie
209 141,95 zł,

- z dnia 09 lipca 1997 r. na kwotę 50 000 zł wraz z odsetkami w kwocie 11 682,73 zł,

- z dnia 02 stycznia 1999 r. na kwotę 50 000 zł wraz z odsetkami w kwocie
5 928,63 zł,

- z dnia 18 lutego 1998 r. na kwotę 145 287 zł wraz z odsetkami w kwocie
16 765,70 zł,

- z dnia 09 lipca 1997 r. na kwotę 100 000 zł,

- z dnia 09 lipca 1997 r. na kwotę 75 000 zł,

wiedząc, iż weksle te, pierwotnie wystawione i podpisane jako weksle in blanco przez prokurenta pokrzywdzonej spółki W. P. zostały wypełnione niezgodnie z wolą podpisanego, przy czym weksel na kwotę 101.000 zł G. Ł. częściowo samodzielnie wypełnił, lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na zakwestionowanie przedstawionych weksli i odmowę ich wykupienia przez (...) sp. z o.o., to jest popełnienia przestępstwa z art. 13 § 1 kk w zw.
z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 270 § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk i za przestępstwo to, na podstawie art. 286 § 1 kk w zw.
z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk, wymierzył mu karę 7 lat pozbawienia wolności;

2. w okresie od dnia 07 września 2013 r. do dnia 16 listopada 2013 r., w S.
i P., działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, grożąc pobiciem w rozmowach telefonicznych, wiadomościach tekstowych oraz w korespondencji na portalu internetowym, mając wobec S. R. wierzytelność w kwocie 4000 zł zmuszał go do jej zwrotu, a następnie w ten sam sposób usiłował doprowadzić S. R. do niekorzystnego rozporządzenia jego mieniem w postaci kwoty 6 395,34 zł przez zmuszenie go do podpisania deklaracji wekslowej i uznania zobowiązania w kwocie 10 395,34 zł, czemu pokrzywdzony skutecznie się oparł, a w dniu 22 września 2013 r., w mieszkaniu
w P. (...) dokonał przywłaszczenia dokumentów S. R.
w postaci dowodu osobistego i prawa jazdy, uszkodził przez nadpalenie dokument prawa jazdy nr (...), którym nie miał prawa wyłącznie rozporządzać
i grożąc S. R. pobiciem spowodował wydanie przez pokrzywdzonego jego zegarka m-ki C. (...) o wartości 200 zł, czym działał na szkodę S. R., to jest popełnienia przestępstwa z art. 191 § 2 kk w zb. z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 282 kk w zb. z art. 280 § 1 kk w zb. z art. 275 § 1 kk w zb. z art. 276 kk w zw.
z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk i za przestępstwo to, na podstawie art. 280 § 1 kk
w zw. z art. 11 § 3 kk, wymierzył mu karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 85 kk i art. 86 § 1 i 2 kk, Sąd Okręgowy połączył kary orzeczone wobec oskarżonego i wymierzył mu karę łączną 8 lat pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 63 § 1 kk, na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności, Sąd Okręgowy zaliczył okres rzeczywistego pozbawienia wolności oskarżonego
w dniu 22 września 2013 r.

Nadto, Sąd Okręgowy rozstrzygnął o wynagrodzeniu z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu, o kosztach związanych
z ustanowieniem przez oskarżyciela posiłkowego pełnomocnika, a także o kosztach sądowych.

Apelacje od wyroku wnieśli obrońca G. Ł. oraz pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego (...) spółka z o.o. z siedzibą w S..

Obrońca G. Ł. zarzucił wyrokowi:

1. mającą wpływ na treść zaskarżonego wyroku obrazę przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 270 § 2 kk poprzez błędne przyjęcie, że zachowanie oskarżonego wyczerpało znamiona przestępstwa oszustwa i fałszerstwa, podczas gdy prawidłowo dokonana ocena materiału dowodowego i prawidłowo poczynione ustalenia faktyczne prowadzą do wniosku,
iż nie zostały spełnione przesłanki do przyjęcia kwalifikacji z art. 286 § 1 kk w zw.
z art. 294 § 1 kk w zb, z art. 270 § 2 kk z uwagi na fakt iż weksle zostały wypełnione zgodnie z prawem wekslowym,

2. mającą wpływ na treść zaskarżonego wyroku obrazę przepisów postępowania,
a mianowicie art. 4 kpk, art. 5 § 2 kpk oraz art. 7 kpk poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę materiału dowodowego, naruszenie podstawowych zasad określających regułę dowodzenia winy i zastąpienie ich przez domniemanie winy oskarżonego, rozstrzygnięcie nieusuwalnych wątpliwości na niekorzyść oskarżonego jak również nierozważenie wszystkich okoliczności sprawy, które przemawiały
na korzyść oskarżonego tj:

a) poprzez uznanie przez Sąd Okręgowy, że weksle zostały wystawione niezgodnie
z wolą wystawcy tj. W. P., mimo iż w aktach sprawy brak jest deklaracji wekslowej umożliwiającej ustalenie woli wystawienia weksla in blanco,

b) uznanie za wiarygodne zeznań W. P. w części w której wskazał,
że weksle były składane w Urzędzie Celnym w S. tytułem zabezpieczenia należności celnych i podatkowych, mimo iż zeznania pracowników urzędu celnego
i przedłożone przez nich dokumenty nie potwierdziły ww. okoliczności,

c) pominięcie zeznań P. P. w części dotyczącej zdarzenia z dnia
22.09.2013 r. z udziałem S. R. w których wskazywał na brak sprawstwa po stronie oskarżonego,

d) rażącą niewspółmierność wymierzonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności (art. 438 § 4 kpk). poprzez wymierzenie oskarżonemu bezwzględniej kary pozbawienia wolności w wymiarze 8 lat.

Podnosząc te zarzuty, obrońca G. Ł. wniósł o uniewinnienie oskarżonego, ewentualnie o obniżenie wymiaru kary pozbawienia wolności, bądź uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji
do ponownego rozpoznania.

W piśmie z dnia 12 października 2017 r., obrońca G. Ł. uzupełnił apelację, przytaczając argumenty na poparcie sformułowanego w niej zarzutu obrazy art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 270 § 2 kk.

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego (...) spółka z o.o.
z siedzibą w S. zarzucił wyrokowi naruszenie prawa materialnego
tj. art. 310 § 1 kk poprzez błędną wykładnię tego przepisu, polegającą na uznaniu,
że zachowanie oskarżonego polegające na ustaleniu, iż naniósł na awersie weksla indos podrabiając przy tym podpis zbywającego - nie wypełnia znamienia „podrobienia lub przerobienia" pieniądza (...) lub innego dokumentu uprawniającego do otrzymania sumy pieniężnej i w związku z tym zakwalifikowanie czynu
z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 270 § 2 kk nie uwzględniając w kwalifikacji prawnej czynu art. 310 § 1 kk, który winien być podstawą skazania.

Formułując ten zarzut, pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez przyjęcie, że zarzucony oskarżonemu czyn wypełnia znamiona przestępstw określonych w art. 310 § 1 kk w zw. z art. 13 § 1 kk w zw.
z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 270 § 2 kk. i za ten czyn wymierzenie kary 8 lat pozbawienia wolności.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

W związku z tym, że do chwili opracowania przedmiotowego uzasadnienia pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego nie złożył wniosku o jego sporządzenie,
na podstawie art. 423 § 1 i 1a kpk oraz art. 457 § 2 kpk, poniższe rozważania ograniczono wyłącznie do problematyki poruszonej w apelacji obrońcy G. Ł., który to złożył wspomniany wniosek.

Apelacja ta jest zasadna jedynie w zakresie zarzutu rażącej niewspółmiernej surowości kary wymierzonej oskarżonemu, natomiast w pozostałej części, nie zasługuje na uwzględnienie.

Dokonując takiej oceny skargi, w pierwszej kolejności wypada zauważyć,
że w jej uzasadnieniu oraz w zarzucie wyspecyfikowanym w punkcie 1. apelujący wskazuje, iż Sąd Okręgowy błędnie ustalił, że G. Ł. sfałszował weksle, które są przedmiotem przestępstwa przypisanego mu w punkcie I. 1. części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku. Z kolei w piśmie z dnia 12 października 2017 r. zatytułowanym uzupełnienie apelacji, obrońca oskarżonego, czyni, notabene trafne, aczkolwiek zgoła odmienne uwagi, że „(…) w trakcie postępowania karnego
nie udowodniono oskarżonemu, aby dopuścił się fałszerstwa weksla. Weksel posiadał oryginalne podpisy i był wystawiony przez W. P.. Samo wypełnienie weksla nie jest więc fałszerstwem.” (strona 1 pisma z dnia 12 października 2017 r.). Na kanwie tej dychotomii, której istnienie „osłabia” argumentację przytoczoną przez apelującego, należy zaś zaakcentować, że wśród ustaleń faktycznych dokonanych przez Sąd orzekający nie sposób doszukać się takich, które to chociażby pośrednio wskazywałyby na to, że ów Sąd przyjął, iż oskarżony sfałszował weksle. Co więcej,
na stronie 22 pisemnych motywów zaskarżonego orzeczenia, Sąd meriti wprost i nad wyraz jednoznacznie stwierdził, że w ustalonych przez niego okolicznościach faktycznych, „(…) nie można było przypisać oskarżonemu przestępstwa podrobienia czy przerobienia weksla.” A zatem, wspomniany wcześniej a sformułowany w apelacji zarzut, jakoby Sąd Okręgowy ustalił, że G. Ł. podrobił, bądź przerobił weksle, nijak się ma do faktów, które tworzą realia przedmiotowej sprawy. Natomiast nawiązując do tych faktów w ramach kolejnych zarzutów, to jest tych przedstawionych w punktach 2 a i 2 b apelacji, jej autor zwraca uwagę na brak deklaracji wekslowych umożliwiających ustalenie woli wystawienia weksli in blanco, którymi to posłużył się oskarżony. Jednocześnie skarżący podnosi, że Sąd pierwszej instancji, uznając za wiarygodne zeznania W. P. „(…) w części
w której wskazał że weksle były składane w Urzędzie Celnym w S. tytułem zabezpieczenia należności celnych i podatkowych (…)” błędnie je ocenił, a to dlatego, że „(…) zeznania pracowników urzędu celnego i przedłożone przez nich dokumenty nie potwierdziły ww. okoliczności.” Abstrahując od tego, że w toku przeprowadzonego postępowania Sąd meriti uzyskał zeznania tylko jednego pracownika (A. Ś.) a nie pracowników Urzędu Celnego w S., wypada zauważyć, że na stronie 14 uzasadnienia zaskarżonego wyroku, ów Sąd odniósł się do zeznań A. Ś. oraz informacji zawartych w pismach Urzędu Celnego w S. i jednocześnie wskazał powody, które zadecydowały o tym,
że w omawianym zakresie przyznał walor wiarygodności zeznaniom W. P.. Natomiast skarżący, poza sformułowaniem wskazanego wyżej zarzutu
i następnie powtórzeniem go, niemalże in extenso, w uzasadnieniu apelacji (strona 4 apelacji), nie przytoczył absolutnie żadnych argumentów, i to nie tylko takich, które podważałyby, ale nawet takich, które chociażby w jakimś stopniu nawiązywałyby do sposobu rozumowania Sądu Okręgowego, który w efekcie doprowadził go do wspomnianej oceny zeznań W. P.. Innymi więc słowy, analizowany
w tym miejscu zarzut apelacyjny, jest na wskroś gołosłowny a taki jego charakter
w konsekwencji powoduje, że po pierwsze, jest on bezzasadny i po wtóre, że zbędnym jest ponowne przytaczanie tych wszystkich uwarunkowań, które przedstawił Sąd orzekający, a które to świadczą o wiarygodności zeznań W. P..
Na kanwie tych konkluzji należy zatem sformułować kolejną, a mianowicie, że brak deklaracji wekslowych, w rzeczywistości niczego nie zmienia w karnoprawnej ocenie zachowania G. Ł.. Cel wystawienia weksli przez W. P., czy też inaczej, ewentualne przyszłe roszczenia, które miałyby zabezpieczać, zostały bowiem jasno i precyzyjnie określone w zeznaniach wymienionego. Zaakcentować jednocześnie należy to, o czym była już mowa wcześniej, że zeznania te są autentyczne, a taka ich ocena jest prostą konsekwencją uwzględnienia przez Sąd Okręgowy wskazań przewidzianych w art. 7 kpk. W tym miejscu, niejako dla porządku, trzeba też dodać, że dokonana przez Sąd pierwszej instancji ocena dowodów traktujących na temat analizowanej kwestii nie materializuje wątpliwości, których usunięcie wymagałoby zastosowania reguły określonej w art. 5 § 2 kpk. Zresztą autor apelacji też takowych wątpliwości nie wskazuje, a jedynie ogranicza
się do gołosłownego stwierdzenia, że na gruncie rozpoznawanej sprawy doszło
do naruszenia cytowanego wyżej przepisu.

Zaprezentowane w tym miejscu rozważania dotyczące wartości dowodowej zeznań W. P., jak również, a właściwie przede wszystkim, ich treści, stanowią, swego rodzaju punkt wyjścia do podjęcia dalszych rozważań, a konkretnie rozważań wywołanych uwagami, które apelujący sformułował w piśmie z dnia
12 października 2017 r. zatytułowanym uzupełnienie apelacji. Przed przystąpieniem do tych rozważań, należy zaś przypomnieć, że weksle stanowiące przedmiot przestępstwa, pierwotnie były wekslami in blanco i zostały wystawione przez prokurenta spółki (...) W. P., wyłącznie w celu zabezpieczenia przyszłych, ewentualnych roszczeń jakie z tytułu niezapłaconych należności celnych mógłby mieć wobec wspomnianej spółki Urząd Celny
w S.. Zwrócenie uwagi na tę okoliczność jest zaś konieczne, a to dlatego,
że autor apelacji, odwołując się do poglądów wyrażonych w wielu judykatach Sądu Najwyższego, wskazuje, że brak deklaracji wekslowej oraz brak jakichkolwiek wskazówek, czy uzgodnień co do uzupełnienia weksla in blanco, powoduje, że dłużnik wekslowy nie może powoływać się na to, iż weksel został wypełniony niezgodnie
z jego wolą. Akcentując tę, skądinąd jak najbardziej trafną tezę, skarżący traci jednak z pola widzenia, że aktualizuje się ona jedynie w sytuacjach gdy weksel dotyczy zobowiązania istniejącego pomiędzy jego wystawcą i remitentem, bądź gdy uprawnienia z weksla realizuje jego nabywca, który nabył go w dobrej wierze. Tymczasem na gruncie rozpoznawanej sprawy żadna z tych sytuacji się nie materializuje. Jest przecież oczywistym, że pomiędzy osobami, których dane zostały wpisane w weksle a ich wystawcą, czyli W. P. nie istniały żadne stosunki zobowiązaniowe. Innymi słowy, nie łączyły ich żadne relacje gospodarcze, które warunkowałyby potrzebę wystawienia przez wymienionego weksli in blanco.
Z kolei z wyjaśnień G. Ł., które ten zwerbalizował na rozprawie w dniu 24 maja 2017 r. (k.797verte-798) wynika, że wchodząc w posiadanie rzeczonych weksli na pewno nie towarzyszyła mu dobra wola. Przeciwnie, treść tych wyjaśnień prowadzi do wniosku, że zamierzeniem oskarżonego i to zamierzeniem, które częściowo urzeczywistnił, było wprowadzenie w błąd wystawcę weksli poprzez przedstawienie ich do wykupu, co w konsekwencji miało go doprowadzić
do niekorzystnego rozporządzenia mieniem spółki (...) w łącznej kwocie 764.806,01 złotych, a więc mieniem, o znacznej, w rozumieniu art. 115 § 5 kk, wartości.

Podsumowując tę część rozważań, stwierdzić więc należy, że próba wykazania przez apelującego, że oskarżony nie popełnił czynu przypisanego mu w punkcie I. 1. części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku, jest chybiona. Podejmując ową próbę autor apelacji nie uwzględnia bowiem, ani uwarunkowań dowodowych występujących na gruncie rozpoznawanej sprawy, ani okoliczności faktycznych, które tworzą jej realia, w tym przede wszystkim tych, które wynikają ze wspomnianych wcześniej wyjaśnień oskarżonego. W ich obliczu, w kategoriach nieporozumienia trzeba
zaś traktować stwierdzenie apelującego, że to W. P., nie występując
o wszczęcie postępowania amortyzacyjnego, „(…) świadomie dopuścił do ewentualnego wykupu weksli.”

Powracając do zarzutów podniesionych w apelacji i odnosząc się do kolejnego z nich, to jest tego wyspecyfikowanego w punkcie 2 c, wypada zauważyć,
że w uzasadnieniu skargi apelujący w ogóle go nie rozwija, a ogranicza się jedynie
do jego powtórzenia (strona 4 apelacji). W tej sytuacji należy więc przypomnieć,
że Sąd Okręgowy uznał, iż zeznania P. P. są niewiarygodne, zaś uwarunkowania, które zadecydowały o takiej a nie innej ocenie tych zeznań przedstawił w sposób wszechstronny i wyczerpujący na stronach 19 - 20 uzasadnienia zaskarżonego wyroku. A zatem, skoro bezbłędnie dokonana przez Sąd orzekający ocena zeznań P. P. prowadzi do wniosku, że są one nieprawdziwe,
to oczywistym jest, że owe zeznania nie mogły stanowić podstawy czynionych ustaleń faktycznych. Stąd też pominięcie tych zeznań przez Sąd Okręgowy, wbrew sugestii skarżącego, jest ze wszech miar zrozumiałe i uzasadnione.

Reasumując, stwierdzić więc trzeba, że Sąd pierwszej instancji procedujący
w niniejszej sprawie zgromadził wszystkie dostępne mu dowody, bezbłędnie je ocenił, a na podstawie tej oceny poczynił jak najbardziej prawidłowe ustalenia faktyczne.
Ów Sąd dokonał również właściwej subsumcji czynów przypisanych oskarżonemu. Odnosząc się zaś w sposób szczegółowy do oceny prawnej tego działania G. Ł., które zostało opisane w punkcie I. 1. części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku, w pierwszej kolejności należy powtórzyć to, o czym była już mowa wcześniej, a mianowicie, że zamierzeniem oskarżonego i to zamierzeniem, które częściowo urzeczywistnił było wprowadzenie w błąd wystawcę weksli poprzez przedstawienie ich do wykupu, co w konsekwencji miało go doprowadzić
do niekorzystnego rozporządzenia mieniem spółki (...)w łącznej kwocie 764.806,01 złotych, a więc mieniem, o znacznej, w rozumieniu art. 115 § 5 kk, wartości. Jednocześnie trzeba zaakcentować, że wspomniane weksle pierwotnie były wekslami in blanco, a przed przedstawieniem ich do wykupu zostały wypełnione przez osoby współdziałające z oskarżonym. Podkreślić wreszcie należy rzecz najistotniejszą,
a mianowicie to, że przedmiotowe weksle zostały wystawione przez W. P. w celu zabezpieczenia ewentualnych roszczeń, które z tytułu należności celnych przysługiwałyby Urzędowi Celnemu w S.. Tymczasem wypełnienie weksli doprowadziło do nadania im takiej treści, która to z jednej strony stwarzała pozory istnienia stosunku zobowiązaniowego pomiędzy W. P.
a osobami wskazanymi w tych wekslach, z drugiej zaś, była sprzeczna z rzeczywistym celem, dla którego to owe weksle zostały wystawione. A zatem, w przedstawionym kontekście uwarunkowań faktycznych nie ulega wątpliwości, że analizowane w tym miejscu działanie oskarżonego wyczerpuje znamiona przestępstwa stypizowanego
nie tylko w art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § kk, ale również
w art. 270 § 2 kk. W przekonaniu o słuszności tej tezy utwierdzają zaś jednolite poglądy prezentowane w tej materii, zarówno w orzecznictwie Sądu Najwyższego (vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 kwietnia 2017 r., III KK 121/17, LEX nr 2298276), jak i Sądów Apelacyjnych (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego
w Gdańsku z dnia 24 października 2012 r., II AKa 290/12, LEX nr 1236124, postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 20 lutego 2013 r.,
II AKz 34/13, LEX nr 1342004, wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia
5 lipca 2016 r., II AKa 146/16, LEX nr 2144847, wyrok Sądu Apelacyjnego
w Szczecinie z dnia 16 marca 2017 r., II AKa 25/17, LEX nr 2292457).

Jeśli zaś chodzi o wymiar kar orzeczonych wobec oskarżonego, to w przypadku tej, która jest konsekwencją czynu opisanego w punkcie I. 2. części rozstrzygającej wyroku, stwierdzić należy, że jest ona sprawiedliwa i wyważona. Natomiast nie sposób przyjąć, że taki sam charakter posiada druga z kar jednostkowych wymierzonych oskarżonemu oraz orzeczona wobec niego kara łączna pozbawienia wolności. Wyrażając ten pogląd oczywiście należy mieć w polu widzenia to,
na co zwrócił uwagę Sąd Okręgowy, a mianowicie, że przedmiotem przestępstwa przypisanego G. Ł. w punkcie I. 1. części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku jest kwota, która ponad trzykrotnie przekracza określoną
w art. 115 § 5 kk cezurę wyznaczającą mienie znacznej wartości. Nie sposób również nie zauważyć, że G. Ł., pomimo młodego wieku, był wielokrotnie karany sądownie, a dotyczące go skazania, poza dwoma przypadkami, były związane
z popełnieniem przez niego przestępstw stypizowanych w art. 286 § 1 kk. Akcentując te, posiadające na wskroś negatywną wymowę okoliczności, nie można jednak zapominać o tym, że realizację znamion wspomnianego przestępstwa oskarżony zakończył na etapie usiłowania. Nadto, trzeba podkreślić, że w końcowej fazie postępowania jurysdykcyjnego, oskarżony wyraził skruchę z powodu popełnionych przestępstw i co więcej przyznał kwestionowany wcześniej fakt, że rzeczywiście dokonał czynu, o którym mowa powyżej. W obliczu tych, dodać trzeba niedostrzeżonych przez Sąd Okręgowy, uwarunkowań stwierdzić więc należy, że kara 7 lat pozbawienia wolności będąca konsekwencją omawianego czynu oraz kara łączna pozbawienia wolności ukształtowana na poziomie 8 lat, rażą niewspółmierną surowością. Taka ich specyfika w efekcie doprowadziła do tego, że pierwszą
z wymienionych kar Sąd odwoławczy obniżył do 5 lat, zaś określając na nowo wymiar kary łącznej, ustalił ją na poziomie 6 lat. Natomiast orzekając tę karę, to jest karę łączną, Sąd Apelacyjny zastosował zasadę asperacji. Za jej urzeczywistnieniem przemawiało zaś to, że sposób działania oskarżonego, który zmaterializował byt obu przypisanych mu przestępstw był diametralnie różny.

W podsumowaniu zaprezentowanych uwag stwierdzić należy, że aktualny kształt rozstrzygnięcia statuującego wymiar kar orzeczonych wobec oskarżonego sprawia, iż kary te są sprawiedliwe i jednocześnie gwarantuje, że kara łączna
6 lat pozbawienia wolności spełni swe cele, tak w zakresie społecznego, jak
i indywidulnego oddziaływania.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie wynagrodzenia z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym zapadło na podstawie § 2, § 4 ust. 1 i 3 oraz § 17 ust. 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego
z urzędu (Dz. U. z 2016 r., poz. 1715).

O kosztach zastępstwa procesowego poniesionych w postępowaniu odwoławczym przez oskarżyciela posiłkowego, Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie
§ 11 ust. 2 pkt 5 i § 11 ust. 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia
22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800).

Z uwagi na długoterminowy charakter kary pozbawienia wolności orzeczonej wobec oskarżonego, Sąd Apelacyjny zwolnił go od obowiązku ponoszenia wydatków związanych z postępowaniem odwoławczym oraz od opłaty za obie instancje.
Od obowiązku ponoszenia wspomnianych wydatków oraz od opłaty za postępowanie odwoławcze, tyle tylko, że kierując się w tym przypadku względami słuszności, Sąd Apelacyjny zwolnił również oskarżyciela posiłkowego. Rozstrzygnięcie, o którym mowa zapadło zaś na podstawie art. 624 § 1 kpk oraz art. 17 ust. 1 ustawy z dnia
23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych
(Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 ze zmianami).

Małgorzata Jankowska Bogumiła Metecka - Draus Piotr Brodniak