Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 11 grudnia 2014 roku Sąd Rejonowy w Kutnie, w sprawie o sygn. akt VIII RC 44/13, z powództwa L. S. przeciwko I. S. o podwyższenie alimentów, oddalił powództwo i orzekł o kosztach postępowania.

Sąd Rejonowy oparł swoje rozstrzygnięcie na następującym stanie faktycznym:

Wyrokiem z dnia 27 listopada 2012 roku wydanym w sprawie (...) Sąd Okręgowy w(...)zasądził od pozwanego I. S. podwyższone alimenty w kwocie po 550 złotych miesięcznie na rzecz powoda L. S..

Z chwilą orzekania o alimentach powód miał 19 lat i uczęszczał do (...) w P.. Na stałe zamieszkiwał w internacie, za który ponosił opłatę w wysokości 230 złotych miesięcznie. W każdy weekend dojeżdżał do domu i z tego tytułu ponosił koszty dojazdu w kwocie 140 złotych miesięcznie. Na środki czystości powód wydawał 80 złotych miesięcznie, a roczny koszt zakupu podręczników oscylował w granicach 2000 złotych. Ponadto powód wydawał kwotę 170 złotych miesięcznie na zakup ubrań oraz kwotę 70 zł miesięcznie na zakup leków.

Pozwany I. S. z chwilą orzekania o alimentach w sprawie (...) zamieszkiwał w miejscowości D. w wynajmowanym mieszkaniu, za które uiszczał czynsz w wysokości 200 złotych miesięcznie. Pozwany zatrudniony był w (...) w P. jako specjalista terenowy z wynagrodzeniem w kwocie 2400 zł miesięcznie netto. Ponadto zakład refundował mu częściowy zwrot kosztów zakupu paliwa. Pozwany zobowiązany był alimentacyjnie na pozostałe rodzeństwo powoda- z nim włącznie na kwotę 1100 złotych miesięcznie. Dodatkowo pozwany ponosił koszty utrzymania mieszkania, na które składały się: opłata za gaz w kwocie 56 złotych miesięcznie, opał 300 złotych miesięcznie, energia elektryczna 100 złotych miesięcznie, telefon 120 złotych miesięcznie. Do jego miesięcznych wydatków zaliczały się również wydatki na utrzymanie i naprawy auta, zakup ubrań oraz leków w łącznej kwocie 300 złotych miesięcznie.

Od czasu orzekania o alimentach w poprzedniej sprawie upłynęły dwa lata.

Obecnie powód L. S. zamieszkuje na stałe w domu rodzinnym w miejscowości P. wraz z matką, babką oraz pozostałym rodzeństwem. Powód ukończył szkołę średnią, do której uprzednio uczęszczał, a obecnie podjął dalszą edukację na poziomie policealnym w K. w Centrum (...) w klasie o profilu (...) Szkoła, do której powód uczęszcza, jest bezpłatna. Jedyny koszt, jaki wiąże się z dalszą nauką L. S., to zakup materiałów na zajęcia oraz koszt przejazdu do siedziby szkoły w kwocie 80 złotych jednorazowo. Częstotliwość zajęć jest zróżnicowana i średnio wynosi 8 spotkań w miesiącu. Powód nie podejmuje żadnego odpłatnego zatrudnienia. Pomaga na co dzień w gospodarstwie domowym i opiekuje się matką, która jest niepełnosprawna z uwagi na uraz doznany w wypadku komunikacyjnym. Sam powód również uskarża się na dolegliwości będące następstwem wypadku podczas praktyk szkolnych, a nadto został pogryziony przez psa, co wiązało się z koniecznością przyjmowania specjalnych zastrzyków. Powód w trakcie przesłuchania w charakterze strony ocenił swoje miesięczne wydatki na kwotę ok. 1000 złotych.

Pozwany I. S. w dalszym ciągu zatrudniony jest w (...)w P.. Od ostatniego orzekania w przedmiocie alimentów jego wynagrodzenie nie zmieniło się z uwagi na brak podwyżek w sferze budżetowej. Nadto zmniejszyły się pozwanemu premie z tytułu pracy w terenie z uwagi na spadek produkcji rolnej w regionie, w którym jest zatrudniony. Miesięczne potrącenia z wynagrodzenia pozwanego z tytułu zobowiązań alimentacyjnych wraz z kosztami komorniczymi na obecną chwilę wynoszą 1476 złotych. Pozwany poza pracą zawodową nie posiada żadnego innego źródła dochodu. Z uwagi na postępujący wiek pozwany choruje na cukrzycę, nadciśnienie tętnicze, a także pogorszeniu uległ jego wzrok, co wiąże się z kosztami zakupu okularów. I. S. w dalszym ciągu zamieszkuje w wynajmowanym mieszkaniu, koszt utrzymania którego w całości ponosi. W tym zakresie koszty jego utrzymania od ostatniego orzekania w przedmiocie alimentów nie uległy zmianie.

Sąd I instancji zważył, iż powództwo nie zasługuje na uwzględnienie. Sąd Rejonowy podkreślił, iż od czasu orzekania o alimentach w poprzedniej sprawie minęły dwa lata. W okresie tym sytuacja materialna pozwanego oraz usprawiedliwione potrzeby powoda nie uległy zasadniczej zmianie. Sąd I instancji nadmienił, że potrzeby powoda wręcz zmniejszyły się, gdyż nie kontynuuje on już nauki w trybie stacjonarnym, co wiązało się ze znacznymi kosztami takimi jak: opłaty za akademik, wyżywienie oraz dojazdy. Obecnie powód uczy się w szkole bezpłatnej w systemie zaocznym. W ocenie Sądu Rejonowego pozostały czas wolny powód może przeznaczyć na podjęcie chociażby pracy dorywczej. Nadto powód nie partycypuje w kosztach utrzymania domu oraz nie podejmuje pracy w gospodarstwie rolnym rodziców. Z kolei pozwany od ostatniego czasu orzekania w przedmiocie alimentów w dalszym ciągu zatrudniony jest w (...)w P.. Jego wynagrodzenie od tej chwili nie uległo zmianie i nic nie wskazuje, biorąc pod uwagę panującą obecnie sytuację na rynku rolnym, by miało w najbliższym czasie ulec podwyższeniu. Pozwany jest osobą, którą dotykają schorzenia w postaci cukrzycy oraz nadciśnienia tętniczego. Ponadto pozwanemu pogorszył się wzrok i zmuszony jest do przeznaczania znacznych środków pieniężnych na częste wymiany okularów. Pozwany w dalszym ciągu zamieszkuje w wynajętym mieszkaniu, którego koszty opłaca samodzielnie. Poza powodem jest jeszcze zobowiązany alimentacyjnie na pozostałe małoletnie dzieci oraz został obciążony kosztami prowadzonego przez komornika sądowego postępowania egzekucyjnego.

W tym stanie rzeczy Sąd Rejonowy oddalił powództwo w oparciu o dyspozycję art. 133 § 1 k.r.o. w zw. z art. 135 § 1 k.r.o. w zw. z art. 138 k.r.o.

Apelację od wyroku Sądu Rejonowego złożył powód oraz jego pełnomocnik, zaskarżając orzeczenie w całości. Rozstrzygnięciu zarzucili:

- sprzeczność istotnych ustaleń faktycznych z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego w zakresie możliwości zarobkowych pozwanego i usprawiedliwionych potrzeb powoda oraz nierozpoznanie istoty sprawy wskutek pominięcia zmodyfikowanego roszczenia powoda;

- niewyjaśnienie wszystkich okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy;

- uchybienia procesowe, które miały istotny wpływ na wynik postępowania

W konkluzji wnieśli o zmianę zaskarżonego wyroku i podwyższenie alimentów z kwoty 550 zł do 800 zł miesięcznie, albo uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji z pozostawieniem rozstrzygnięcia o kosztach procesu za obie instancje.

Na rozprawie apelacyjnej w dniu 25 maja 2015 roku pełnomocnik pozwanego wniósł o oddalenie apelacji oraz wniósł o zasądzenie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu za II instancję /protokół rozprawy z dnia 25 maja 2015 r. 00:03:51/.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja strony powodowej nie jest zasadna.

Sąd Okręgowy podziela argumentację prawną Sądu I instancji. W niniejszej sprawie nie doszło do naruszenia zarzucanych w apelacji przepisów prawa.

Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do zmiany orzeczenia Sądu I instancji. Wskazać bowiem należy, iż w okresie ostatnich 2 lat nie doszło po żadnej ze stron postępowania do takiej zmiany okoliczności, która uzasadniałaby podwyższenie alimentów na rzecz powoda.

Zasadnie podkreślił Sąd Rejonowy, iż materialno – prawną przesłanką do zmiany orzeczenia dotyczącego świadczeń alimentacyjnych jest „zmiana stosunków”. Według ustalonego w doktrynie i orzecznictwie poglądu przez zmianę stosunków rozumie się istotne zwiększenie lub zmniejszenie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji oraz istotne zwiększenie się lub zmniejszenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego.

Podnoszona przez powoda okoliczność jego wypadku podczas odbywania praktyk w Niemczech w lipcu 2012 roku nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem ta okoliczność, a co za tym idzie koszty leczenia i rehabilitacji związane z wypadkiem, była znana Sądowi Okręgowemu w (...)rozstrzygającemu w poprzedniej sprawie z powództwa L. S. przeciwko I. S. o podwyższenie alimentów (...). Sąd Okręgowy podziela argumentację Sądu I instancji, zgodnie z którą odmowa przez powoda poddania się badaniu przez biegłego lekarza celem weryfikacji stanu jego zdrowia świadczy o tym, iż powód nie dążył do wszechstronnego rozpoznania przez Sąd swojego stanu zdrowia. Dokumenty złożone przez powoda w postępowaniu przed Sądem I instancji nie przesądzają o aktualnym stanie zdrowia powoda, a jedynie stwierdzają, iż powód korzystał z usług lekarskich w związku z przebytym wypadkiem, co jednak w większości złożonych dokumentów miało miejsce w toku ostatniej sprawy alimentacyjnej.

Sąd Rejonowy zasadnie zważył, iż usprawiedliwione koszty utrzymania powoda nie uległy zatem znaczącej zmianie, która uzasadniałaby uwzględnienie powództwa.

Za chybiony należało uznać zarzut skarżącego dotyczący nierozpoznania istoty sprawy wskutek pominięcia zmodyfikowanego roszczenia powoda. Sąd Rejonowy uwzględnił okoliczność zmiany powództwa, które nastąpiło w piśmie procesowym z dnia 20 marca 2013 roku, czemu dał wyraz na stronie 2 uzasadnienie (k. 204).

Nadto Sąd Okręgowy stwierdza, iż okoliczność opuszczenia przez pozwanego rodziny 9 lat temu nie ma znaczenia do rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.

Wprawdzie zasadnie podnosi skarżący, iż wynagrodzenie pozwanego uwzględnione przez Sąd w kwocie ok. 2.400 zł neto miesięcznie stanowi kwotę po odliczeniu zajęcia komorniczego, które oscyluje w wysokości od 1.313,20 zł do 1.627,52 zł, to jednak podkreślić należy, iż tożsama sytuacja miała miejsce w czasie ostatniej konkretyzacji alimentów od pozwanego na rzecz powoda – wynagrodzenie pozwanego także było obciążone zajęciami sądowymi, zatem poziom możliwości zarobkowych pozwanego nie uległ zmianie, która uzasadniałaby podwyższenie alimentów na rzecz powoda.

Dodatkowo, jak słusznie zaakcentował Sąd Rejonowy, pozwany - poza powodem - jest jeszcze zobowiązany do alimentacji pozostałych małoletnich dzieci, co nie pozostaje bez wpływu na jego możliwości zarobkowe.

Wobec powyższych rozważań Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację strony powodowej jako bezzasadną.

Stosownie do § 13 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 7 ust. 1 pkt 11 w zw. z § 19 i § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu i w związku z tym Sąd Okręgowy przyznał i nakazał wypłacić z Funduszu Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Łęczycy adwokatowi J. H. oraz adwokatowi P. K. kwoty po 73,80 zł na rzecz każdego z pełnomocników tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu powodowi i pozwanemu w postępowaniu apelacyjnym.