Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 grudnia 2013r.

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Ostrołęce Wydział III

w składzie:

Przewodnicząca: SSO Bożena Bielska

Protokolant: sekr. sądowy Ewelina Asztemborska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 grudnia 2013r. w O.

sprawy z odwołania A. T.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o świadczenie przedemerytalne

na skutek odwołania A. T.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 20 czerwca 2013 r. nr (...)

orzeka:

oddala odwołanie.

Sygn. akt III U 1014/13

UZASADNIENIE

A. T. w dniu 02.07.2013r. wniósł odwołanie od decyzji (...) Oddział w P. z dnia 20.06.2013r., znak (...), którą to decyzją odmówiono mu prawa do świadczenia przedemerytalnego stwierdzając, że bezpośrednio przed nabyciem prawa do zasiłku dla bezrobotnych pracował na podstawie umowy zlecenia, a nie na podstawie stosunku pracy.

W uzasadnieniu odwołujący podniósł, że był zatrudniony na podstawie umowy o pracę do 31.10.2012r. a rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło z powodu likwidacji etatu. Wskazał nadto, że wprawdzie miał również zawartą umowę zlecenia z biurem (...), lecz w dniu 31.10.2012r. zadzwonił do biura tego zakładu, polecono mu, aby przyjechał w dniu 5.11.2012r., a gdy przyjechał, otrzymał pismo o rozwiązaniu umowy z dniem 5.11.2012r., a nie z dniem 31.10.2012r.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wniósł o jego oddalenie wskazując, że z dokumentów zgromadzonych w toku postępowania przed organem rentowym wynika, że A. T. od dnia 05.11.2012r. był zarejestrowany jako bezrobotny i od dnia 13.11.2012r. pobiera zasiłek dla bezrobotnych, zaś 6-miesięczny okres pobierania zasiłku upłynął w dniu 12.05.2013r.

Organ rentowy wskazał, że przed zarejestrowaniem w PUP A. T.w okresie od 17.10.2011r. do 31.10.2012r. był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w firmie (...) M. Ł. Usługi (...)-Budowlane w W., stosunek pracy został rozwiązany z powodu likwidacji stanowiska pracy. Wskazał nadto, iż odwołujący jednocześnie w okresie od 19.01.2012r. do 5.11.2012r. był zatrudniony na podstawie umowy zlecenia w (...) Sp. z o.o. w W., dlatego nie spełnia warunków do przyznania świadczenia przedemerytalnego. Bezpośrednio przed nabyciem prawa do zasiłku dla bezrobotnych pracował bowiem na podstawie umowy zlecenia, a nie na podstawie stosunku pracy.

Z tych względów zdaniem organu rentowego decyzją z dnia 20.06.2013r. prawidłowo odmówiono A. T. prawa do świadczenia przedemerytalnego.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

W dniu 14.05.2013r. A. T. (ur. (...)) złożył w ZUS kolejny wniosek o świadczenie przedemerytalne.

Zaskarżoną decyzją z dnia 20.06.2013r. ZUS odmówił mu prawa do tego świadczenia stwierdzając, że bezpośrednio przed nabyciem prawa do zasiłku dla bezrobotnych pracował na podstawie umowy zlecenia, a nie stosunku pracy, dlatego nie spełnia warunków do przyznania świadczenia przedemerytalnego.

W ocenie Sądu odwołanie A. T. od w/w decyzji jest niezasadne.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 30.04.2004r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz.U. Nr 120, poz. 1252, ze zm.) prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która:

1) do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 56 lat - kobieta oraz 61 lat - mężczyzna i posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, lub

2) do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. Nr 99, poz. 1001), w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 55 lat - kobieta oraz 60 lat - mężczyzna oraz posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn, lub

3) do dnia ogłoszenia upadłości prowadziła nieprzerwanie i przez okres nie krótszy niż 24 miesiące pozarolniczą działalność, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137, poz. 887, z późn. zm.) i za ten okres opłaciła składki na ubezpieczenia społeczne oraz do dnia ogłoszenia upadłości ukończyła co najmniej 56 lat - kobieta i 61 lat - mężczyzna i posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, lub

4) zarejestrowała się we właściwym powiatowym urzędzie pracy w ciągu 30 dni od dnia ustania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, pobieranej nieprzerwanie przez okres co najmniej 5 lat, i do dnia, w którym ustało prawo do renty, ukończyła co najmniej 55 lat - kobieta oraz 60 lat - mężczyzna i osiągnęła okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, lub

5) do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn, lub

6) do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego, z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiadała okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 34 lata dla kobiet i 39 lat dla mężczyzn.

Stosownie do art. 2 ust. 3 powołanej ustawy, świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie określonej w ust. 1 po upływie co najmniej 6 miesięcy pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki:

1.  nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna;

2.  w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych;

3.  złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Z zaświadczenia Powiatowego Urzędu Pracy w O., wystawionego w dniu 14.05.2013r., wynika, że A. T. jest zarejestrowany jako osoba bezrobotna od dnia 5.11.2012r. i pobiera zasiłek dla bezrobotnych od dnia 13.11.2012r., zaś 6-miesięczny okres pobierania zasiłku upłynął z dniem 12.05.2013r. W świetle powyższego zaświadczenia odwołujący spełnia więc jedynie warunki określone w art. 2 ust. 3 w/w ustawy.

Zdaniem Sądu A. T. nie spełnia natomiast żadnego z warunków określonych w art. 2 ust. 1 w/w ustawy i dlatego nie może uzyskać prawa do świadczenia przedemerytalnego.

Poza sporem jest, że odwołujący bezpośrednio przed nabyciem prawa do zasiłku dla bezrobotnych nie prowadził działalności gospodarczej i nie pobierał renty, dlatego nie spełnia warunków określonych w art. 2 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych.

Do rozważenia pozostało więc to, czy odwołujący spełnia warunki określone w art. 2 ust. 1 pkt 1,2,5 lub 6 w/w ustawy. Organ rentowy przy wydawaniu zaskarżonej decyzji uwzględnił staż pracy w wymiarze 40 lat i 4 miesięcy okresów składkowych i nieskładkowych.

Przedmiotem sporu było to, czy bezpośrednio przed nabyciem prawa do zasiłku dla bezrobotnych Z. M. pracował na podstawie umowy zlecenia, czy stosunku pracy.

Zauważyć w tym miejscu trzeba, że nawet gdyby bezpośrednio przed nabyciem prawa do zasiłku dla bezrobotnych odwołujący pracował tylko na podstawie umowy o pracę, to i tak nie spełniałby warunku określonego w art. 2 ust. 1 pkt 1 i 6 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych. Przepis ten wymaga bowiem, aby rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, a ten warunek nie został spełniony.

Poza sporem jest, że A. T. w okresie od 17.10.2011r. do 31.10.2012r. był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w firmie (...) M. Ł. Usługi (...)-Budowlane w W.. Ze świadectwa pracy, wystawionego przez ten zakład wynika, iż stosunek pracy ustał za wypowiedzeniem dokonanym przez pracodawcę z powodu likwidacji stanowiska pracy.

W tej sytuacji odwołujący musiałby spełniać przesłanki określone w art. 2 ust. 1 pkt 2 lub 5 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych a przesłanki te nie zostały spełnione.

Przedmiotem sporu było to, czy bezpośrednio przed nabyciem prawa do zasiłku dla bezrobotnych A. T. był zatrudniony na podstawie umowy o pracę, czy też pracował na podstawie umowy zlecenia, a więc to, czy jego ostatnim tytułem ubezpieczenia był stosunek pracy, czy umowa zlecenia. Dla przyznania świadczenia przedemerytalnego odwołujący musiał wykazać, że bezpośrednio przed nabyciem prawa do zasiłku dla bezrobotnych był zatrudniony na podstawie umowy o pracę, bowiem art. 2 ust. 1 pkt 2 lub 5 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych wymaga rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy.

Organ rentowy wywodził, że odwołujący w okresie od 19.01.2012r. do 5.11.2012r. był zatrudniony na podstawie umowy zlecenia w firmie (...) Sp. z o.o. w W., dlatego nie spełnia warunków do przyznania świadczenia przedemerytalnego. Bezpośrednio przed nabyciem prawa do zasiłku dla bezrobotnych pracował bowiem na podstawie umowy zlecenia, a nie na podstawie stosunku pracy.

Sąd Okręgowy podziela w/w stanowisko organu rentowego.

A. T. w toku całego postępowania przyznawał, iż w firmie (...) Sp. z o.o. w W. wykonywał czynności na podstawie umowy zlecenia a czynności te polegały na pełnieniu służb w ramach dozoru obiektów.

Z akt ZUS wynika, iż odwołujący złożył do ZUS zaświadczenie, wystawione w dniu 28.05.2013r. przez firmę (...) Sp. z o.o. w W., wskazujące, iż odwołujący wykonywał tam czynności na podstawie umowy zlecenia w okresie od 19.01.2012r. do 5.11.2012r.

Odwołujący pytany o datę rozwiązania umowy zlecenia i zakończenia czynności na podstawie umowy zlecenia początkowo w odwołaniu wskazywał, że wprawdzie miał zawartą umowę zlecenia z biurem (...), lecz w dniu 31.10.2012r. zadzwonił do biura tego zakładu, polecono mu, aby przyjechał w dniu 5.11.2012r., a gdy przyjechał, otrzymał pismo o rozwiązaniu umowy z dniem 5.11.2012r., a nie z dniem 31.10.2012r. Takiej treści zeznania złożył też na rozprawie w dniu 01.10.2013r.

Z materiału dowodowego zebranego w sprawie wynika jednak, że umowa zlecenia została faktycznie rozwiązana z dniem 5.11.2012r.

Przede wszystkim wskazać należy, że już z samych zeznań odwołującego, złożonych na pierwszej rozprawie wynika, że wprawdzie dzwonił do firmy (...), lecz w istocie nie rozwiązał umowy zlecenia z dniem 31.10.2012r. Sam odwołujący przyznał bowiem wówczas, że miał zamiar rozwiązać umowę, lecz w dniu 31.10.2012r. nie uzgodnił rozwiązania umowy z tą datą, bowiem powiedziano mu, aby przyjechał w poniedziałek, a nie powiedziano mu, że spółka godzi się na rozwiązanie umowy z datą 31.10.2012r. (k. 12 a.s.). Powyższe oznacza, że odwołujący jedynie co najwyżej zgłosił drugiej stronie wolę rozwiązania umowy, lecz nie doszło do jej ustania z dniem 31.10.2012r., bowiem spółka nie wyraziła na to zgody.

Nadto odwołujący, składając zeznania w dniu 1.10.2013r. pominął istotną okoliczność, a mianowicie zataił, iż również w listopadzie 2012r. faktycznie wykonywał umowę zlecenia, za co otrzymał wynagrodzenie.

W celu wyjaśnienia spornych okoliczności co do daty rozwiązania umowy zlecenia Sąd na rozprawie w dniu 1.10.2013r. zwrócił się do firmy (...) Sp. z o.o. w W. o nadesłanie umowy zlecenia zawartej z A. T. oraz zobowiązał Spółkę do wskazania, w jaki sposób umowa zlecenia została rozwiązana, z jaką datą oraz czy za A. T. były opłacane składki na ubezpieczenie społecznie za listopad 2012r. a także do wskazania, czy odwołującemu wypłacono jakiekolwiek kwoty za okres 01.11-05.11.2012r. a jeśli tak, to jaką kwotę i kiedy. Sąd zobowiązał nadto Spółkę do wskazania, na jakiej podstawie Spółka twierdzi, że umowa została rozwiązana 05.11.2012r. a nie 31.10.2012r.

W odpowiedzi Spółka nadesłała umowę zlecenia, zawartą w dniu 01.05.2012r. na czas określony od dnia 01.05.2012r. do dnia 31.12.2012r., na podstawie której odwołujący zobowiązał się do wykonywania czynności dozoru mienia (k. 18 a.s.). Nadto w piśmie datowanym na 11.10.2013r. wskazała, że umowa zlecenia została rozwiązana z dniem 5.11.2012r. a za miesiąc listopad A. T. wypłacono wynagrodzenie w kwocie 320,72zł brutto, którą to kwotę odwołujący odebrał w dniu 10.12.2012r. Do pisma zostało załączone podanie odwołującego o rozwiązanie z nim umowy zlecenia z dniem 5.11.2012r. oraz rachunek do umowy zlecenia na kwotę 320,72zł, zawierający pokwitowanie przez odwołującego tej sumy (k. 15-17a.s.). Powyższe dokumenty pozostawały więc w jaskrawej sprzeczności z zeznaniami odwołującego, złożonymi na rozprawie w dniu 1.10.2013r.

Pismo Spółki z 11.10.2013r. wraz z załącznikami Sąd doręczył A. T.. Po jego otrzymaniu odwołujący na rozprawie w dniu 17.12.2013r. przyznał, iż rzeczywiście otrzymał od Spółki (...) w grudniu 2012r. kwotę 320,72zł. Przyznał również, że była to kwota za służbę pełnioną w listopadzie 2012r., bowiem w listopadzie miał 24-godzinną służbę. Wprawdzie odwołujący tłumaczył, iż służbę tę odbył na prośbę firmy (...), lecz oznacza to, iż de facto zgodził się na wykonywanie umowy zlecenia także w listopadzie 2012r.

Powyższe oznacza, że A. T. faktycznie wykonywał umowę zlecenia także w listopadzie 2012r., nie może więc obecnie twierdzić, iż do jej rozwiązania doszło już w dniu 31.10.2012r. Przeczy temu nie tylko sam fakt pełnienia służby w ramach umowy zlecenia, lecz także fakt pobrania przez niego kwoty wynagrodzenia za czynności w listopadzie i treść podpisanego przez niego podania o rozwiązanie umowy zlecenia z dniem 5.11.2012r.

Zauważyć też należy, iż odwołujący na podstawie spornej umowy zlecenia został zgłoszony do ubezpieczeń społecznych i podlegał temu ubezpieczeniu w okresie od 19.01.2012r. do 5.11.2012r. Wynika to zarówno z w/w pisma Spółki (...), nadesłanego do Sądu, jak i znajdującego się w aktach ZUS o świadczenia przedemerytalne dokumentu „Poświadczenie dla celów świadczeń emerytalno-rentowych”. W dokumencie tym wskazano również podstawy wymiaru składek, w tym za listopad i grudzień 2012r.

Reasumując powyższe rozważania należy uznać, iż umowa zlecenia zawarta między A. T. i firmą (...) Sp. z o.o. w W. została rozwiązana z dniem 5.11.2012r. Tym samym należy uznać, że odwołujący bezpośrednio przed nabyciem prawa do zasiłku dla bezrobotnych pracował na podstawie umowy zlecenia, a nie stosunku pracy, nie zostały więc spełnione warunki określone w art. 2 ust. 1 pkt 2 i 5 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych.

Sąd Okręgowy w pełni podziela pogląd Sądu Najwyższego, zawarty w wyroku z dnia 24 sierpnia 2010r. (I UK 82/10, LEX nr 721432), iż podleganie ubezpieczeniom społecznym z tytułu pobierania zasiłku dla bezrobotnych będącego warunkiem przyznania świadczenia przedemerytalnego jest pochodną pracowniczego ubezpieczenia społecznego, wobec czego nie można go kwalifikować jako odrębnego, niezależnego od statusu pracownika tytułu do podlegania ubezpieczeniom społecznym.

W uzasadnieniu tego wyroku SN wskazał, że nie budzi wątpliwości kwestia, iż zatrudnienie na podstawie umowy cywilnoprawnej jest odrębnym od pracowniczego tytułem do podlegania ubezpieczeniom społecznym (art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy systemowej). Przepisy ustawy uzależniają nabycie prawa do świadczenia przedemerytalnego m.in. od zatrudnienia u pracodawcy, u którego doszło do rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy. Wykonywanie pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej nie mieści się zaś w pojęciu "zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej" użytym w ustawie o świadczeniach przedemerytalnych oraz w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy i nie jest ona wykonywana w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych. Podobne stanowisko SN zajął również w wyroku z dnia 23.05.2012r. (IUK 437/11, OSNP 2013/11-12/135).

Poglądy powyższe znajdą bezpośrednie zastosowanie w niniejszej sprawie.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy uznał, iż prawidłowe jest stanowisko organu rentowego stwierdzające, że odwołujący nie spełnia przesłanek wymaganych do przyznania świadczenia przedemerytalnego, wskazanych w art. 2 ust. 1 pkt 2 i 5 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych.

Z tych względów Sąd Okręgowy stwierdził, że odwołanie A. T. od decyzji ZUS z dnia 20.06.2013r. nie jest zasadne i dlatego na podstawie art. 477 ¹⁴ §1 k.p.c. zostało ono oddalone.