Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII U 1418/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 grudnia 2015 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Renata Gąsior

Protokolant Anita Milewska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 grudnia 2015 r. w Warszawie

sprawy M. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o świadczenie przedemerytalne

na skutek odwołania M. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 11 sierpnia 2015 r., znak: (...)

oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

W dniu 2 września 2015 r. M. W. złożyła za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W., odwołanie od decyzji w/w organu z dnia 11 sierpnia 2015 r.,
znak: (...), mocą której organ rentowy odmówił przyznania jej prawa do świadczenia przedemerytalnego.

Ubezpieczona M. W. zaskarżyła powyższą decyzję organu rentowego w całości i zarzuciła jej niezgodność ze stanem faktycznym w postaci niezaliczenia do jej okresu zatrudnienia 3-miesięcznego okresu pozostawania bez pracy, za który dostała odszkodowanie od pracodawcy.

W uzasadnieniu odwołania ubezpieczona zaznaczyła, że w okresie
od 1 grudnia 2012 r. do 28 lutego 2013 r. pozostawała bez pracy,
za co otrzymała od pracodawcy odszkodowanie. Ubezpieczona wskazała,
że utraciła źródło utrzymania nie ze swojej winy, co stwierdził Sąd Okręgowy w wyroku z dnia 25 lutego 2015 r. w sprawie o sygn. akt XXI Pa 550/14.
Na chwile obecną, z racji wieku, nie jest w stanie skutecznie konkurować na rynku pracy. Nadto odwołująca podkreśliła, że z dniem 28 lutego 2013 r. osiągnęła wymagany wiek 55 lat oraz 30 lat okresu ubezpieczenia.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wniósł o oddalenie odwołania na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c.

Uzasadniając swoje stanowisko organ rentowy powołał się na przepisy ustawy o świadczeniach emerytalnych i wskazał, że przyczyną wydania skarżonej decyzji było niespełnienie przez odwołującą dwóch przesłanek przewidzianych w art. 2 tej ustawy. Organ rentowy ustalił w toku postępowania wyjaśniającego zainicjowanego wnioskiem ubezpieczonej o przyznanie świadczenia, że na dzień rozwiązania stosunku pracy, tj. 30 listopada 2012 r., ubezpieczona nie ukończyła 55 lat życia. Ponadto ubezpieczona nie posiada wymaganego 35-letniego staży uprawniającego do świadczenia przedemerytalnego, gdyż jak ustalił organ rentowy na podstawie przedłożonych dokumentów, wymiar stażu pracy został wynosi 32 lata, 2 miesiące i 10 dni.

Odnosząc się do wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie XXI Wydział Prac z dnia 24 litego 2015 r. sygn. akt XXI Pa 550/14 organ rentowy podkreślił, że z tego orzeczenia nie wynika za jaki okres i z jakiego tytułu zasądzono
od byłego pracodawcy ubezpieczonej odszkodowanie.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. W., urodzona dnia (...), była zatrudniona
w (...) Sp. z o.o. (wcześniej pod nazwą (...))
w okresie od 8 kwietnia 1999 r. do 31 listopada 2012 r. na stanowisku specjalistów ds. zakupów, a następnie jako planista zapasu (świadectwo pracy w (...) Sp. z o.o. z 03.12.2012 r. k. 13 tom II a.r.).

Pracodawca wypowiedział M. W. stosunek pracy oświadczeniem z dnia 28 sierpnia 2012 r., z zachowaniem 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia. Jako przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę pracodawca ubezpieczonej wskazał reorganizację w firmie oraz likwidację zajmowanego przez nią stanowiska. Stosunek pracy został rozwiązany z dniem 31 listopada 2012 r. (wypowiedzenie z 20.08.2012 r. k. 4 - akta SO w Warszawie sygn. XXI Pa 550/14).

M. W. dnia 4 września 2014 r. wytoczyła byłemu pracodawcy powództwo o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach pracy i płacy oraz zasądzenie na jej rzecz wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia. Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych po rozpoznaniu sprawy z powództwa M. W. wydał
dnia 19 kwietnia 2014 r. wyrok na mocy którego oddalił powództwo (Pozew z 04.09.2014 r. k. 2-6, wyrok SR dla m. st. Warszawy w Warszawie z 10.04.2014 r. k. 133 - akta SO w Warszawie sygn. XXI Pa 550/14).

Od powyższego wyroku Sądu Rejonowego M. W. wniosła apelację do Sądu Okręgowego w Warszawie. W toku postępowania apelacyjnego powódka dokonała modyfikacji roszczenia i wniosła o zasądzenie
od pracodawcy na jej rzecz odszkodowania. Sąd Okręgowy w Warszawie
XXI Wydział Pracy po rozpoznaniu apelacji M. W. wydał dnia 25 lutego 2015 r. wyrok mocą którego zmienił skarżone orzeczenie Sądu Rejonowego w ten sposób, że zasądził od pozwanego (...) Sp. z o.o. na rzecz M. W. odszkodowanie w wysokości odpowiadającej trzymiesięcznemu wynagrodzeniu, tj. kwotę 11.130,00 złotych (protokół rozprawy apelacyjnej z 24.02.2015 r. k. 165, wyrok SO w Warszawie
z 24.02.2015 r. k. 166 - akta SO w Warszawie sygn. XXI Pa 550/14).

W dniu 6 lipca 2015 r. M. W. złożyła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wniosek o świadczenie przedemerytalne. Wraz z wnioskiem złożyła informację dotyczącą okresów składkowych i nieskładkowych oraz inne załączniki (wniosek odwołującej wraz z załącznikami k. 1-21 tom II a.r.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. decyzją
z dnia 11 sierpnia 2015 r., znak: (...), odmówił przyznania odwołującej prawa do świadczenia przedemerytalnego.
Jako przyczyny decyzji odmownej organ rentowy wskazał nieudowodnienie przez M. W. wymaganego 35 letniego stażu pracy, gdyż jej ogólny staż pracy wyniósł 32 lat, 2 miesiące i 10 dni, oraz okoliczność, zgodnie z którą w dniu rozwiązania stosunku pracy nie ukończyła 55 lat (decyzja ZUS z 11.08.2015 k. 54 tom II a.r.).

M. W. wniosła dnia 1 września 2014 r. odwołanie od decyzji organu rentowego z dnia 2 września 2015 r. inicjując tym samym niniejsze postępowanie (odwołanie k. 2-3 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił stan faktyczny na podstawie dokumentów załączonych do akt sprawy. W skład dowodu z dokumentów Sąd dopuścił dokumenty przedłożone przez M. W. w toku postępowania,
akta organu rentowego, a także akta Sądu Okręgowego w Warszawie
o sygn. XXI Pa 550/14.

Okoliczności stanu faktycznego niniejszej sprawy były bezsporne. Strony kontestowały swoje stanowiska jedynie w zakresie oceny prawnej faktów, których istnienie było im znane i których w żaden sposób nie kwestionowały.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie M. W. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 11 sierpnia 2015 r.,
znak: (...), było bezzasadne i podlegało oddaleniu.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie było ustalenie, czy odwołującej M. W. przysługuje prawo do świadczenia przedemerytalnego. Organ rentowy zakwestionował spełnienie przez ubezpieczoną przesłanek wymaganych do uzyskania takiego świadczenia, z czym ubezpieczona nie zgodziła się. W toku postępowania stało się jednak oczywiste, że tych przesłanek odwołująca faktycznie nie spełniła.

Ustawodawca uregulował prawo do świadczeń przedemerytalnych
w przepisach ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 170 ze zm.). Przepis art. 2 ust. 1 tej ustawy zawiera katalog osób uprawnionych do otrzymania omawianego świadczenia pod warunkiem spełnienia wskazanych wymogów.

I tak, zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 i 5 wskazanej ustawy, prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która:

1)  do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła
co najmniej 56 lat - kobieta oraz 61 lat - mężczyzna i posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet
i 25 lat dla mężczyzn, lub

2)  do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy
z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy
(Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą o promocji zatrudnienia", w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 55 lat - kobieta oraz 60 lat - mężczyzna oraz posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn, lub

3)  do dnia ogłoszenia upadłości prowadziła nieprzerwanie i przez okres nie krótszy niż 24 miesiące pozarolniczą działalność, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585, z późn. zm.),
zwanej dalej "ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych", i za ten okres opłaciła składki na ubezpieczenia społeczne oraz do dnia ogłoszenia upadłości ukończyła co najmniej 56 lat - kobieta i 61 lat - mężczyzna i posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, lub

4)  zarejestrowała się we właściwym powiatowym urzędzie pracy w ciągu
30 dni od dnia ustania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, pobieranej nieprzerwanie przez okres co najmniej 5 lat, i do dnia,
w którym ustało prawo do renty, ukończyła co najmniej 55 lat - kobieta oraz 60 lat - mężczyzna i osiągnęła okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, lub

5)  do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia,
w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn, lub

6)  do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego, z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiadała okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 34 lata dla kobiet i 39 lat dla mężczyzn.

Ponadto zgodnie z ust. 3 powyższego przepisu świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie określonej w ust. 1 po upływie co najmniej 180 dni pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie
o promocji zatrudnienia, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki:

1)  nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna,

2)  w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych,

3)  złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 180-dniowy okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Rozpatrując sytuację ubezpieczonej należało wziąć pod uwagę ewentualne spełnienie przesłanek określonych w art. 2 ust. 1 pkt 2 i 5 ustawy
o świadczeniach przedemerytalnych
, bowiem jak wskazywała sama ubezpieczona, domagała się od organu rentowego przyznania jej prawa do tego świadczenia w związku z osiągniętym wiekiem oraz stażem pracy.

W przedmiocie przesłanki stażu pracy Sąd zwraca uwagę, że w toku postępowania strony weszły w spór co do możliwości doliczenia do stażu pracy okresu, za który ubezpieczona otrzymała od pracodawcy odszkodowanie. Pełnomocnik organu rentowego zakwestionował taką możliwość argumentując swoje twierdzenie brakiem w systemie prawnym podstawy umożliwiającej dokonanie opisanej wyżej czynności. Z tym argumentem nie sposób się jednak zgodzić. Zaliczenie okresu, za który pracownikowi przysługiwało odszkodowanie zostało wyraźnie w art. 51 § 2 k.p., zgodnie z którym pracownikowi, któremu przyznano odszkodowanie, wlicza się do okresu zatrudnienia okres pozostawania bez pracy, odpowiadający okresowi za który przyznano odszkodowanie. Z kolei uwzględnienie omawianego okresu przy obliczaniu stażu pracy na gruncie przepisów dotyczących systemu zabezpieczeń społecznych zostało wprost wyrażone w art. 7 pkt 3 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(t.j. Dz. U. z 2015 poz. 748 ze zm.) w myśl którego, do okresów nieskładkowych dolicza się okresy niewykonywania pracy po ustaniu zatrudnienia, jeżeli za te okresy na podstawie przepisów Kodeksu pracy zostało wypłacone odszkodowanie. Tymczasem bezsporna jest okoliczność, że M. W. nie wykonywała pracy po rozwiązaniu stosunku pracy z (...) Sp. z o.o. w dniu 31 listopada 2012 r., a ponadto na mocy Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 25 lutego 2015 r. sygn. XXI Pa 550/14 otrzymała odszkodowanie odpowiadające przysługującemu jej wynagrodzeniu za trzy miesiące, co wynika z uzasadnienia powyższego wyroku. W kontekście cytowanych wyżej przepisów należało więc uznać, że zaliczeniu do stażu pracy podlega okres niewykonywania przez ubezpieczoną pracy od dnia rozwiązania stosunku pracy przez trzy miesiące za które przysługiwało jej odszkodowanie, a więc od 31 listopada 2012 r. do dnia 28 lutego 2013 r. Dokonanie tak określonego zaliczenia, przy uwzględnieniu ustaleń co do stażu pracy ubezpieczonej poczynionych przez organ rentowy w toku postępowania wyjaśniającego, pozwala stwierdzić, że staż pracy ubezpieczonej wynosi
w sumie 32 lata, 5 miesiące i 10 dni.

Powyższe rozważania prowadzą do wniosku, że odwołująca nie spełniła przesłanki do otrzymania świadczenia przedemerytalnego na podstawie
art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o świadczeniach, gdyż nie osiągnęła stażu pracy
w wymaganym wymiarze 35 lat.

Co się tyczy natomiast spełnienia przez ubezpieczoną przesłanki wynikającej z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o świadczeniach, to należy wskazać,
że stosunek pracy ubezpieczonej z jej ostatnim pracodawcą (...) Sp. z o.o. został rozwiązany z dniem 31 listopada 2012 r. Natomiast ubezpieczona osiągnęła wymagany wiek 55 lat w dniu 28 lutym 2013 r., a więc już po ustaniu stosunku pracy. Tymczasem z treści art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o świadczeniach emerytalnych jasno wynika, że wymóg osiągnięcia przewidzianego w tym przepisie wieku musi zostać spełniony do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego. Oczywistym jest więc, że skoro ubezpieczona nie osiągnęła wymaganego wieku 55 lat przed zakończeniem ostatniego stosunku pracy, to nie można uznać omawianej przesłanki za spełnionej.

Sąd jedynie na marginesie zastrzega, że okres, za który zasądzono pracownikowi odszkodowanie na podstawie art. 56 k.p. i który zgodnie z art. 51 § 2 k.p. i 61 k.p. wlicza się do okresu zatrudnienia (stażu pracy) jest okresem pozostawania bez pracy. Zasądzenie odszkodowania pracownikowi nie powoduje więc przedłużenia czasu trwania stosunku pracy o okres, za który to odszkodowanie zostało przyznane. Przepis art. 51 § 2 k.p. wprost wyraża polecenie jedynie doliczenia tego okresu do zatrudnienia, lecz nie tworzy fikcji prawnej, że jest on takim okresem. Zasądzenie odszkodowania z art. 56 k.p.
nie powoduje przesunięcia daty zakończenia stosunku pracy (zob. uchwała Sądu Najwyższego z 28 września 1990 r. III PZP 15/90, Lex nr 13161). Takiej samej interpretacji w ocenie Sądu podlega art. 7 pkt 3 ustawy emerytalnej w zakresie doliczenia okresu za który zostało przyznane odszkodowanie do okresów nieskładkowych.

Wobec powyższych okoliczności Sąd stwierdził, że odwołanie M. W. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział
w W. z dnia 11 sierpnia 2015 r., znak: (...), było bezzasadne i podlegało oddaleniu na podstawie art. 477 ( 14) § 1 k.p.c., o czym Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

Zarządzenie: (...)

(...)