Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 1049/17

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 6 kwietnia 2017 roku w sprawie z powództwa T. J. przeciwko D. Ć. (1) i E. Ś. o zapłatę, Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi:

1.  zasądził od D. Ć. (1) i E. Ś. solidarnie na rzecz T. J. kwotę 13.973,51 zł z odsetkami:

a)  ustawowymi w zakresie kwoty 31,36 zł od dnia 11 stycznia 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

b)  ustawowymi w zakresie kwoty 473,43 zł od dnia 11 lutego 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

c)  ustawowymi w zakresie kwoty 473,43 zł od dnia 11 marca 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

d)  ustawowymi w zakresie kwoty 473,43 zł od dnia 11 kwietnia 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

e)  ustawowymi w zakresie kwoty 473,43 zł od dnia 11 maja 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

f)  ustawowymi w zakresie kwoty 473,43 zł od dnia 11 czerwca 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

g)  ustawowymi w zakresie kwoty 473,43 zł od dnia 11 lipca 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

h)  ustawowymi w zakresie kwoty 473,43 zł od dnia 11 sierpnia 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

i)  ustawowymi w zakresie kwoty 473,43 zł od dnia 11 września 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

j)  ustawowymi w zakresie kwoty 473,43 zł od dnia 11 października 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

k)  ustawowymi w zakresie kwoty 473,43 zł od dnia 11 listopada 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

l)  ustawowymi w zakresie kwoty 473,43 zł od dnia 11 grudnia 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

m)  ustawowymi w zakresie kwoty 473,43 zł od dnia 11 stycznia 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty

n)  ustawowymi w zakresie kwoty 473,43 zł od dnia 11 lutego 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty

o)  ustawowymi w zakresie kwoty 473,43 zł od dnia 11 marca 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty

p)  ustawowymi w zakresie kwoty 473,43 zł od dnia 11 kwietnia 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty

q)  ustawowymi w zakresie kwoty 473,43 zł od dnia 11 maja 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty

r)  ustawowymi w zakresie kwoty 473,43 zł od dnia 11 czerwca 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty

s)  ustawowymi w zakresie kwoty 473,43 zł od dnia 11 lipca 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty

t)  ustawowymi w zakresie kwoty 473,43 zł od dnia 11 sierpnia 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty

u)  ustawowymi w zakresie kwoty 473,43 zł od dnia 11 września 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty

v)  ustawowymi w zakresie kwoty 473,43 zł od dnia 11 października 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty

w)  ustawowymi w zakresie kwoty 473,43 zł od dnia 11 listopada 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty

x)  ustawowymi w zakresie kwoty 473,43 zł od dnia 11 grudnia 2015 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty

y)  ustawowymi za opóźnienie od dnia 11 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty w zakresie kwoty 436,18 zł;

z)  ustawowymi za opóźnienie od dnia 11 lutego 2016 roku do dnia zapłaty w zakresie kwoty 436,18 zł;

aa)  ustawowymi za opóźnienie od dnia 11 marca 2016 roku do dnia zapłaty w zakresie kwoty 436,18 zł;

bb)  ustawowymi za opóźnienie od dnia 11 kwietnia 2016 roku do dnia zapłaty w zakresie kwoty 436,18 zł;

cc)  ustawowymi za opóźnienie od dnia 11 maja 2016 roku do dnia zapłaty w zakresie kwoty 436,18 zł;

dd)  ustawowymi za opóźnienie od dnia 11 czerwca 2016 roku do dnia zapłaty w zakresie kwoty 436,18 zł;

ee)  ustawowymi za opóźnienie od dnia 11 lipca 2016 roku do dnia zapłaty w zakresie kwoty 436,18 zł;

1.  nie obciążył pozwanych kosztami postępowania;

2.  przyznał i nakazał wypłacić ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi na rzecz r.pr. M. S. kwotę 5.904 zł tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanym z urzędu.

Apelację od powyższego wyroku wnieśli pozwani, zaskarżając go w części, to jest w zakresie pkt 1. uwzględniającego powództwo. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucili:

1.  naruszenie przepisów prawa procesowego, tj.:

a)  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez:

brak wszechstronnej oceny materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie polegający na pominięciu w tej ocenie zeznań świadka D. J. w części, w której świadek wskazał, że nigdy nie słyszał, aby powód po wypowiedzeniu umowy najmu z dnia 11 października 2004 r. sprzeciwiał się zajmowaniu przez pozwanych lokalu nr (...) położonego w Ł. przy ul. (...) oraz zeznań powoda T. J. w części, w której powód zeznał, że tolerował fakt, iż pozwani po wypowiedzeniu umowy najmu zajmowali przedmiotowy lokal i był świadom, że pomimo niepłacenia czynszu mieszkają w lokalu, a w konsekwencji błędne przyjęcie, iż pozwani znajdowali się w posiadaniu lokalu w złej wierze,

brak wszechstronnej oceny materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie polegający na pominięciu w tej ocenie zeznań pozwanego D. Ć. (2) w części, w której pozwany wskazał, że powód poinformował go żeby „się nie martwił” o mieszkanie dopóki u niego pracuje, a w konsekwencji błędne przyjęcie, iż pozwani znajdowali się w posiadaniu lokalu w złej wierze,

brak wszechstronnej oceny materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie polegający na pominięciu w tej ocenie faktu, że w porozumieniu aktualizacyjnym datowanym na dzień 10 sierpnia 2015 r. zawarte zostało sformułowanie, zgodnie z którym „właściciel nieruchomości, po rozpoznaniu sytuacji osobistej i finansowej Najemcy, podejmuje decyzję o anulowaniu długu w kwocie 3500,00 zł”, a w miejscu (...) znajduje się podpis pozwanego D. Ć. (1), a w konsekwencji błędne przyjęcie, iż pozwani znajdowali się w posiadaniu lokalu w złej wierze,

przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów poprzez wyprowadzenie z zeznań świadka D. J. wniosków z nich nie wynikających, a mianowicie, że pozwani znajdowali się w posiadaniu lokalu w złej wierze, podczas gdy świadek zeznał, że pozwani wykonywali na rzecz powoda prace remontowe i sprzątające, jak również, że nigdy nie słyszał, aby powód sprzeciwiał się zajmowaniu przez pozwanych lokalu nr (...) położonego w Ł. przy ul. (...) po wypowiedzeniu umowy najmu z dnia 11 października 2004 r.;

dokonanie oceny materiału dowodowego w sposób sprzeczny z zasadami logiki oraz doświadczenia życiowego, a w konsekwencji błędne przyjęcie, że fakt, iż D. Ć. (3) i E. S. zamieszkiwali w lokalu nr (...) położonym w Ł. przy ul. (...) oraz wykonywali na rzecz powoda prace remontowe i porządkowe po wypowiedzeniu umowy najmu, a powód stan taki tolerował nie ma znaczenia z punktu widzenia oceny tego czy pozwani trwali w usprawiedliwionym okolicznościami przeświadczeniu, iż przysługuje im prawo do zajmowania przedmiotowego lokalu;

a)  art. 328 § 2 k.p.c. poprzez niedostateczne wyjaśnienie w uzasadnieniu przyczyn, dla których Sąd przyjął, że domniemanie, iż pozwani byli posiadaczami w dobrej wierze zostało skutecznie obalone;

1.  naruszenie i przepisów prawa materialnego, tj.: art. 224 k.c. w zw. z art. 7 k.c. poprzez błędne przyjęcie, że skutecznie obalone zostało domniemanie dobrej wiary pozwanych, pomimo tego, iż D. Ć. (2) i E. Ś. trwali
w usprawiedliwionym okolicznościami przeświadczeniu, że przysługuje im prawo do zajmowania lokalu nr (...) położonego w Ł. przy ul. (...).

W oparciu o wskazane zarzuty pozwani wnieśli o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości, zasądzenie od powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, za drugą instancję, według norm przepisanych, przyznanie pełnomocnikowi pozwanych kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu
w postępowaniu drugoinstancyjnym; oświadczając, że koszty te nie zostały opłacone
w całości, ani w części, a także na wypadek oddalenia apelacji, na podstawie art. 102 k.p.c.,
o nieobciążanie pozwanych kosztami postępowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna i podlega oddaleniu.

Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne, które Sąd Okręgowy przyjmuje za własne, co czyni zbędnym ich ponowne przytaczanie w tym miejscu. Ustalenia te Sąd I Instancji poparł wnikliwą i rzetelną analizą zebranych dowodów, a ocena tych dowodów dokonana przez ten Sąd odpowiada zasadom logiki i obejmuje wszystkie okoliczności sprawy. Sąd Rejonowy powołał także prawidłową podstawę prawną wyroku, przytaczając w tym zakresie stosowne przepisy. Sąd II instancji nie dostrzega również naruszenia przepisów prawa materialnego, które zobligowany byłby wziąć pod uwagę z urzędu.

Na wstępie koniecznym jest dokonanie oceny zarzutów procesowych, bowiem, brak uchybień w tym zakresie, stwarzał dopiero możliwość dokonania oceny prawidłowości zastosowania norm prawa materialnego.

W pierwszej kolejności należało odnieść się do zarzutu naruszenia art. 328 § 2 k.p.c., jako że ewentualne wady uzasadnienia mogą utrudnić w stopniu znacznym, lub też wręcz zniweczyć możliwość prześledzenia toku rozumowania sądu a quo, a tym samym, zbędne byłoby odnoszenie się do pozostałych zarzutów apelacji. Zarzut ten nie jest trafny. Sąd Okręgowy w pełni podziela bowiem w tej kwestii stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 7 stycznia 2010 roku wydanym w sprawie o sygn. akt II UK 148/09 opubl. w LEX nr 577847, zgodnie z którym zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. może znaleźć zastosowanie w tych wyjątkowych sytuacjach, w których treść uzasadnienia orzeczenia Sądu I Instancji uniemożliwia całkowicie dokonanie oceny toku wywodu, który doprowadził do wydania orzeczenia, a to dlatego, że sposób sporządzenia uzasadnienia orzeczenia z natury rzeczy nie ma wpływu na wynik sprawy jako, że uzasadnienie wyraża jedynie motywy wcześniej podjętego rozstrzygnięcia. Taka sytuacja w realiach niniejszej sprawy nie ma zaś miejsca. Pisemne motywy zaskarżonego orzeczenia przedłożone przez Sąd Rejonowy dostatecznie spełniają funkcję przypisaną przez ustawę temu dokumentowi sprawozdawczemu, umożliwiając odtworzenie rozumowania sądu orzekającego, które znalazło wyraz w sentencji zapadłego orzeczenia. Powyższe umożliwia dokonanie kontroli instancyjnej zaskarżonego wyroku.

Nietrafny jest także zarzut naruszenia przepisu prawa procesowego tj. art. 233 § 1 k.p.c. Generalnie zarzuty strony apelującej w tym zakresie sprowadzają się do forsowania własnej, korzystnej dla apelującej, oceny stanu faktycznego. W świetle zaś utrwalonych poglądów judykatury i piśmiennictwa nie jest wystarczającym uzasadnieniem zarzutu naruszenia normy art. 233 § 1 k.p.c. przedstawienie przez stronę skarżącą własnej oceny dowodów i wyrażenie dezaprobaty dla oceny prezentowanej przez Sąd pierwszej instancji. Przypomnieć trzeba, że zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem, przepis art. 233 § 1 k.p.c. może zostać naruszony w wyniku nieuwzględnienia przez sąd przy ocenie poszczególnych dowodów zasad logicznego rozumowania, doświadczenia życiowego, całokształtu zebranego materiału dowodowego, czy też na skutek przeprowadzenia określonych dowodów niezgodnie z zasadami procedury cywilnej, na przykład niezgodnie z zasadą bezpośredniości. Postawienie zarzutu naruszenia omawianego przepisu prawa procesowego wymaga zatem wskazania przez skarżącego konkretnych zasad, które naruszył sąd przy ocenie określonych dowodów (tak m.in. SN w wyroku z dnia 16 grudnia 2005 r. w sprawie III CK 314/05, LEX nr 172176; w wyroku z dnia 13 października 2004 r. w sprawie III CK 245/04, LEX nr 174185). Takie zarzuty nie zostały zaś postawione. Strona apelująca odnosząc się do fragmentarycznie ujętych, wyrwanych z kontekstu sformułowań zawartych w zeznaniach świadka oraz stron pozstępowania próbuje zwalczać niekorzystne dla niej ustalenia faktyczne, które nie mogły odnieść zamierzonego skutku. Wskazać przy tym należy, iż zasada wyrażona w treści art. 233 § 1 k.p.c. obowiązuje także przy wyciąganiu wniosków przez strony procesowe, które przedstawiając w środku odwoławczym własne stanowisko nie mogą opierać się na fragmentarycznej ocenie dowodów. Skuteczne podniesienie zarzutu wymaga wykazania dlaczego rozumowanie sądu było błędne, w szczególności w konfrontacji z materiałem dowodowym, zakwalifikowanych przez sąd orzekający jako pełnowartościowy. Jedynie przekonanie skarżącego, że dany fragment postępowania dowodowego, z którego wynikają dla skarżącego korzystne wnioski powinien mieć w sprawie zastosowanie, bez odniesienia się do tego postępowania jako całości, nie uzasadnia zarzutu.

Sąd Okręgowy stoi na stanowisku, że Sąd Rejonowy w sposób wnikliwy, rzetelny i zupełny zgromadził niezbędny dla potrzeb rozstrzygnięcia sprawy materiał dowodowy, dokonał jego trafnej oceny, która to nie jest oceną dowolną i poczynił na jego podstawie trafne ustalenia faktyczne. Wbrew stanowisku strony apelującej Sąd prawidłowo uznał, że strona pozwana nie posiadała tytułu prawnego do zajmowania przedmiotowego lokalu,
a w szczególności, by pomiędzy stronami doszło do zawarcia kolejnej umowy najmu. Sąd słusznie uznał za niewiarygodne zeznania pozwanych w zakresie okoliczności, z których wywodzili oni fakt trwania umowy najmu, albowiem nie znalazły one potwierdzenia w materiale dowodowym niniejszej sprawy. Przede wszystkim jak trafnie ustalił Sąd I instancji umowa najmu została wypowiedziana w piśmie z dnia 12 listopada 2010 roku, które to pismo zostało odebrane przez pozwanego w dniu 22 listopada 2010 roku. W tym stanie rzeczy jak słusznie uznał Sąd meriti trudno przyjąć, iż pozwani nie mieli świadomości, iż czynność ta została skutecznie dokonana. Wbrew stanowisku strony apelującej zawarcie ugody dotyczącej odpracowania zaległości nie wiązało się z ponownym zawarciem umowy najmu, ani też z cofnięciem dokonanego uprzednio wypowiedzenia. Uwadze Sądu Rejonowego nie umknęło przy tym, że pisemne potwierdzenie dokonania umorzenia części zobowiązań pozwanych nie zawiera w swojej treści żadnych postanowień w zakresie praw do zajmowania lokalu, co uzasadniało przyjęcie, iż pomiędzy stronami nie doszło do ponownego powstania stosunku najmu i użytkowanie lokalu przez pozwanych miało charakter bezumowny. Wnioski w tym zakresie wynikają również z relacji powoda T. J., który wskazał, że nie umawiał się z pozwanymi, że wykonanie przez pozwanego prac remontowych jest równoznaczne z cofnięciem wypowiedzenia umowy najmu. Zeznania powoda w tym zakresie współgrały z zeznaniami świadka D. J., który potwierdził, że zawarcie ugody pomiędzy powodem, a pozwanym nie wiązało się z cofnięciem wypowiedzenia umowy najmu. Świadek wprost wskazał, że „nie było czegoś takiego, że powód powiedział, że dopóki pozwany będzie pracował, to może zajmować lokal. To była tylko wyłącznie kwestia odrobienia tego długu” (zeznania świadka D. J. - protokół elektroniczny
k. 96 00:21:43). Z materiału dowodowego nie wynikało zatem, by powód umawiał się z pozwanymi, iż będą oni mogli nadal zajmować lokal jeżeli wykonają jakieś prace
w nieruchomości i że prace te będą stanowić sposób regulowania bieżących należności związanych z korzystaniem z lokalu. Jak wynika z akt sprawy powód zezwolił im jedynie na odpracowanie w ten sposób części zaległości. W żadnym zakresie nie uprawniało to pozwanych do zaprzestania regulowania bieżących należności związanych z zajmowaniem przedmiotowego lokalu.

Mając na uwadze powyższe, prawidłowo Sąd Rejonowy uznał również, że domniemanie dobrej wiary wyrażone w art. 7 k.c. zostało w niniejszej sprawie skutecznie obalone. Przede wszystkim fakt, iż pozwanym skutecznie zostało doręczone wypowiedzenie umowy najmu oraz nie została zawarta kolejna umowa najmu było – jak słusznie wskazał Sąd I instancji - wystarczające do obalenia domniemania dobrej wiary. Wbrew stanowisku strony apelującej, nie istniały w niniejszej sprawie żadne okoliczności uzasadniające przekonanie pozwanych o tym, że przysługuje im prawo do zajmowania lokalu nr (...) położonego przy ul. (...) w Ł.. Przeciwne stanowisko strony apelującej, bez wskazania argumentów, które podważałyby jej trafność i uzasadniałyby przyjęcie tezy apelujących, czyni zarzut naruszenia art. 224 k.c. w zw. z art. 7 k.c. oczywiście bezzasadnym.

Z powyższych względów, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację.

Zważywszy, że w toku postępowania drugoinstancyjnego pozwani korzystali
z przyznanej z urzędu pomocy prawnej r. pr. M. S., Sąd Okręgowy przyznał na rzecz ustanowionego z urzędu pełnomocnika ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi kwotę 1.476 zł, obejmującą podatek VAT w wysokości 23%.