Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 grudnia 2017 r.

Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Jolanta Brzęk

Protokolant: st. Sekretarz sądowy Urszula Łukasik

po rozpoznaniu w dniu 5 grudnia 2017 r. w Tychach

na rozprawie

sprawy z powództwa:

(...) S.A. w G.

przeciwko:

B. K- (...) sp. z o.o. w T.

o zapłatę

1)  powództwo oddala w całości

2)  Zasądza od powoda (...) S.A. w G. na rzecz pozwanego B. K- (...) sp. z o.o. w T. kwotę 4 817 zł ( cztery tysiące osiemset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSR Jolanta Brzęk

Sygn. akt VI GC 299/17/3

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 19 września 2016 r. powód (...) S.A. z siedzibą w G. wniesionym do Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydziału Cywilnego, domagał się zasądzenia od pozwanego B. K – (...) Sp. z o.o. z siedzibą w T. kwoty 34 056,67 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 18 września 2014 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty. Ponadto powód wniósł o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że strona pozwana zawarła ze stroną powodową umowę sprzedaży energii elektrycznej, której integralną cześć stanowił regulamin promocji. Zgodnie z zawartą umową strona powodowa dostarczała energię elektryczną do obiektów wskazanych w umowie, zaś strona pozwana z energii tej korzystała. Powód podniósł, że wskutek rozwiązania ww. umowy w okresie obowiązywania promocji, obciążył stronę pozwaną karą umowną wystawiając fakturę VAT na kwotę 34 056,67 zł. Termin płatności upłynął 17 września 2014 r. Pozwany nie uregulował dochodzonej należności do dnia wniesienia powództwa.

Postanowieniem z dnia 19 stycznia 2017 r. Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny wydał w sprawie o sygn. akt VI Nc-e 1605510/16 przekazał sprawę do rozpoznania Sadowi Rejonowemu w Tychach.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwany przyznał, że zawarł z powodem umowę sprzedaży energii na okres do dnia 31 grudnia 2014 r. Pozwany podkreślił, że nigdy tej umowy nie wypowiedział jak też nie otrzymał od powódki oświadczenia o jej wypowiedzeniu. Pozwany podniósł, że roszczenie z tytułu sprzedaży dokonanej w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedawcy przedawniają się z upływem lat dwóch. Roszczenie o odszkodowanie z tytułu nienależytego wykonania umowy sprzedaży należy zaliczyć do tego typu roszczeń. Tym samym roszczenie dochodzone przez powoda w niniejszym postępowaniu jest przedawnione. Ponadto z ostrożności procesowej pozwany wskazał, że powód nie wykonał obowiązków wynikających z umowy. W myśl jej postanowień powód zobowiązany był doprowadzić do zmiany dostawcy energii elektrycznej, doprowadzić do zawarcia umowy o świadczenie dystrybucji energii elektrycznej, złożyć wypowiedzenie dotychczas obowiązującej umowy sprzedaży energii elektrycznej. Natomiast powód nie wykonał żadnej z w/w czynności, a energia elektryczna jak i jej dystrybucja świadczona była przez (...) Sp. z o.o. Pozwany przyznał, że w związku z tym, że umowa z powodem wygasła na skutek niewykonywania przez powoda w trakcie obowiązywania umowy, zawarł umowę na sprzedaż energii elektrycznej ze spółką (...) Firm. Pozwany wyjaśnił, że po otrzymaniu noty obciążeniowej skierował do powoda pismo o udzielenie informacji na temat realizacji umowy, na które nie uzyskał odpowiedzi. Pozwany chcąc polubownie zakończyć sprawę skierował do powoda pismo proponując zawarcie umowy na dostawę energii elektrycznej na okres, który nie został zrealizowany w umowie z dnia 27 lipca 2012 r. po zakończeniu umowy zwartej z firmą (...) Firm tj. od dnia 1 stycznia 2017 r. przy jednoczesnym anulowaniu nałożonej kary umownej. Powód pismem z dnia 9 stycznia 2015 r. poinformował, że zawarcie nowej umowy na okres 2017-2018 będzie mogło stanowić podstawę do odstąpienia od naliczenia noty obciążeniowej. Pozwana pismem z dnia 20 stycznia 2015 r. wyraziła aprobatę na zawarcie umowy na sprzedaż energii elektrycznej przez pozwaną w okresie 2017-2018 lecz wnioskowała o zawarcie stosowanego zapisu odnośnie noty obciążeniowej w nowej umowie. Pismo to pozostało bez odpowiedzi.

W toku procesu stanowiska stron nie uległy zmianie.

Sąd ustalił, następujący stan faktyczny:

Strony zawarły dnia 27 lipca 2012 r. umowę sprzedaży energii elektrycznej, której integralną część stanowił regulamin. Zgodnie z zawartą umową strona powodowa zobowiązana była do sprzedaż energii elektrycznej do obiektu znajdującego się w T. przy ul. (...), zaś strona pozwana zobowiązana była do regulowania należności z tego tytułu zgodnie z okresami rozliczeniowymi.

Zgodnie z ust. 3 rozdziału VI Warunków Sprzedaży (...) Elektrycznej, w przypadku wypowiedzenia przez Odbiorcę Umowy Sprzedaży (...) (...) lub wypowiedzenia jej przez (...) S.A. z winy Odbiorcy, (...) S.A. obciąży Odbiorcę kwotą w wysokości różnicy wartości energii elektrycznej zadeklarowanej przez Odbiorcę w §2 ust 4 Umowy Sprzedaży (...) (...), według ceny określonej w cenniku standardowym obowiązującym w chwili złożenia oświadczenia woli o wypowiedzeniu Umowy Sprzedaży (...) (...) i wartości energii rzeczywiście zakupionej przez Odbiorcę po cenie określonej w §2 ust 6 Umowy Sprzedaży (...) elektrycznej, o ile różnica ta ma wartość dodatnią.

Dowód: umowa sprzedaży energii elektrycznej nr (...) z załącznikami (k. 23-32), regulamin oferty E. +/- (k. 33), faktura VAT nr (...) (k. 80-81).

Pozwany w okresie obowiązywania ww. umowy, zawarł z przedsiębiorstwem (...) Firm S.A. z siedzibą w W. umowę na sprzedaż energii elektrycznej. W związku z powyższym na skutek rozwiązania ww. umowy przez pozwanego w okresie obowiązywania promocji, strona powodowa obciążyła stronę pozwaną karą umowną wystawiając notę obciążeniową na kwotę 34 056,67 zł. Termin płatności upłynął dnia 17 września 2014 r.

Okoliczność przyznana przez pozwanego, Dowód: nota obciążeniowa (k. 20), wezwanie do zapłaty z dnia 27 lutego 2015 r. (k. 21), cennik energii elektrycznej aktualny na dzień rozwiązania umowy (k. 82-86).

Po otrzymaniu noty obciążeniowej pozwany dnia 15 września 2014 r. skierował do powoda pismo o udzielenie informacji na temat realizacji umowy, na które nie uzyskał odpowiedzi. Pozwany chcąc jednak polubownie zakończyć sprawę skierował do powoda pismo proponując zawarcie umowy na dostawę energii elektrycznej na okres, który nie został zrealizowany w umowie z dnia 27 lipca 2012 r. po zakończeniu umowy zwartej z przedsiębiorstwem (...) Firm tj. od dnia 1 stycznia 2017 r. przy jednoczesnym anulowaniu nałożonej kary umownej.

Powód pismem z dnia 9 stycznia 2015 r. poinformował, że zawarcie nowej umowy na okres 2017-2018 będzie mogło stanowić podstawę do odstąpienia od naliczenia noty obciążeniowej. Pozwana pismem z dnia 20 stycznia 2015 r. wyraziła aprobatę na zawarcie umowy na sprzedaż energii elektrycznej przez pozwaną w okresie 2017-2018 lecz wnioskowała o zawarcie stosowanego zapisu odnośnie noty obciążeniowej w nowej umowie. Pismo to pozostało bez odpowiedzi.

Dowód: pismo z dnia 15 września 2014 r. (k. 73), pismo z dnia 9 stycznia 2015 r. (k. 75), pismo z dnia 20 stycznia 2015 r. (k. 74).

Powyższe ustalenia poczynione zostały w oparciu o powołane dowody z dokumentów, które Sąd uznał za wiarygodne w całości. Należy podkreślić, że powołana dokumentacja pomimo iż pochodziła z różnych źródeł przedstawiała spójny obraz przebiegu wydarzeń, który był prawdopodobny w świetle zasad logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego. Na posiedzeniu dnia 5 grudnia 2017 r. Sąd oddalił wniosek o przesłuchanie świadka Z. W. oraz o przesłuchanie stron albowiem ich zeznania nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotu postępowania, ponieważ pozwany złożył skuteczny zarzut przedawnienia.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo wytoczone w niniejszej sprawie przez powoda powód (...) S.A. z siedzibą w G. zasługiwało na oddalenie w całości.

W przedmiotowej sprawie bezspornym było, że strony postępowania zawarły dnia 27 lipca 2012 r. umowę na sprzedaż energii elektrycznej.

Zgodnie z art. 535§1 k.c. przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Natomiast stosownie do art. 555 k.c. przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio do sprzedaży energii, praw oraz wody.

Cechą wyróżniającą umowę sprzedaży energii jest ekwiwalentność świadczeń, gdyż za dostarczoną przez przedsiębiorstwo energetyczne energię lub paliwa odbiorca zobowiązuje się zapłacić odpowiednią cenę. A co za tym idzie, do umowy sprzedaży energii elektrycznej mają zastosowanie – obok przepisów prawa energetycznego – także przepisy kodeksu cywilnego dotyczące – jak wyżej wspomniano – skutków niewykonania zobowiązań z umów wzajemnych. Jeżeli odbiorca energii nie uiszcza we właściwym terminie należności za dostarczoną zgodnie z umową energię, dopuszcza się on zwłoki w spełnieniu świadczenia jako dłużnik z umowy sprzedaży energii elektrycznej (wyrok SN z dnia 4 marca 2004 r., III SK 8/04, OSNP 2005, nr 1, poz. 14).

Powód dochodził w niniejszym postępowaniu roszczenia o zapłatę kary umownej z tytułu przedwczesnego rozwiązania przez pozwanego tejże umowy.

Zgodnie z brzmieniem art. 484 § 1 k.c. w razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania kara umowna należy się wierzycielowi w zastrzeżonej na ten wypadek wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody. Żądanie odszkodowania przenoszącego wysokość zastrzeżonej kary nie jest dopuszczalne, chyba że strony inaczej postanowiły. Kara umowna ustanawiana jest wyłącznie dla zabezpieczenia należytego wykonania zobowiązania niepieniężnego. Jednakże w niektórych przypadkach możliwe jest zastrzeżenie kary umownej na wypadek niewywiązania się dłużnika z określonego obowiązku o charakterze niepieniężnym, nawet jeżeli główne zobowiązanie jest pieniężne (wyrok SN z dnia 21 sierpnia 2008 r., IV CSK 202/08). Możliwe jest m.in. zastrzeżenie kary umownej w przypadku odstąpienia od umowy przez stronę, która zobowiązana jest do zapłaty (czyli przyjęła na siebie obowiązek spełnienia świadczenia pieniężnego). W takim przypadku podstawą żądania kary umownej jest – nie brak zapłaty, lecz wystąpienie zdarzenia w postaci odstąpienia od umowy (tak E. C., K. umowna, LEX nr 101939).

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego nie może zatem budzić wątpliwości, że powód naliczył karę umowną w sposób prawidłowy. Wskazał on podstawę prawną i sposób naliczenia kary. Twierdzeń tych nie kwestionował sam pozwany, który przyznał, że w okresie obowiązywania umowy zawarł inną umowę na sprzedaż energii z podmiotem trzecim.

W rozpoznawanej sprawie mamy jednak w ocenie Sądu do czynienia z przedawnieniem roszczenia. Zarzut taki skutecznie zgłosił pozwany w odpowiedzi na pozew, a Sąd go podziela.

Wskazać należy, że zgodnie z art. 554 k.c. roszczenia z tytułu sprzedaży dokonanej w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedawcy, roszczenia rzemieślników z takiego tytułu oraz roszczenia prowadzących gospodarstwa rolne z tytułu sprzedaży płodów rolnych i leśnych przedawniają się z upływem lat dwóch. Roszczenie o odszkodowanie w związku z niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem umowy sprzedaży należy zaliczyć do roszczeń z tytuły sprzedaży (tak Sąd Apelacyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 21 sierpnia 2014 r., sygn. akt I ACa 398/14, LEX nr 1544956).

Stanowisko to znajduje odzwierciedlenie również w orzecznictwie Sądu Najwyższego (zob. wyrok SN z dnia 18 listopada 1997 r., II CKN 465/97, LEX nr 32577). W braku odmiennej regulacji, zasadnym jest bowiem, aby roszczenia wynikające z jednego stosunku prawnego podlegały temu samemu reżimowi przedawnienia. Termin przedawnienia roszczenia o zapłatę odszkodowania z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania należy liczyć przy uwzględnieniu art. 120 § 1 zd. drugie k.c., który stanowi, że bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby wierzyciel podjął czynność powodującą stan wymagalności w najwcześniej możliwym terminie. Ten najwcześniejszy termin, to moment, w którym zrealizują się wszystkie przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej, a zatem ze stanu bezprawności kontraktowej wyniknie dla wierzyciela szkoda, pozostająca z nim w związku przyczynowym. Już wówczas wierzyciel przez wezwanie dłużnika do spełnienia świadczenia odszkodowawczego może spowodować wymagalność powstałego na jego rzecz roszczenia. Dłużnik powinien to świadczenie spełnić po upływie odpowiedniego czasu, ustalonego zgodnie z kryterium "niezwłoczności" z art. 455 k.c. (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2013 r. III CZP 72/13, LEX nr 1391775).

W niniejszej sprawie, powód wystawił notę obciążeniową dnia 3 września 2014 r. oznaczając jej termin płatności na dzień 17 września 2014 r. Roszczenie stało się zatem wymagalne z dniem 18 września 2014 r., a termin przedawnienia upłynął zatem dnia 18 września 2016 r. Powódka z pozwem wystąpiła w dniu 19 września 2016 r. (data wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym), więc roszczenie było już wówczas przedawnione.

Zatem biorąc pod uwagę wyżej poczynione rozważania, Sąd uznał dochodzone przez powoda roszczenia za niezasadne w całości, w związku z tym w punkcie 1 sentencji wyroku oddalił powództwo w całości.

O kosztach postępowania orzeczono w punkcie 2 sentencji wyroku na podstawie art. 98 i 99 k.p.c. zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Na łączną kwotę kosztów postępowania złożyły się kwoty: 17,00 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, oraz 4 800,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego ustalona zgodnie z §2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z dnia 5 listopada 2015 r. ze zm.) obowiązującego w dacie wniesienia pozwu, co daje łączną kwotę 4 817,00 zł.

SSR Jolanta Brzęk