Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 grudnia 2016 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 30 grudnia 2016 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na posiedzeniu niejawnym w postępowaniu uproszczonym

sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W.

przeciwko T. K.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku zaocznego Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb.

z dnia 16 czerwca 2016 roku, sygn. akt I C 650/16

oddala apelację.

Sygn. akt II Ca 687/16

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 24 stycznia 2016r. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. domagała się zasądzenia od pozwanej T. K. kwoty 779,18 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu.

Wyrokiem zaocznym z dnia 16 czerwca 2016 r. Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim po rozpoznaniu na rozprawie sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. przeciwko T. K. o zapłatę

1.  zasądził od pozwanej T. K. na rzecz powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. kwotę 376,69 zł (trzystu siedemdziesięciu sześciu złotych i sześćdziesięciu dziewięciu groszy) wraz z ustawowymi odsetkami od tej kwoty liczonymi od dnia 26 maja 2014 roku do dnia 21 grudnia 2015 roku oraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od tej sumy od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

2.  oddalił powództwo w pozostałej części;

3.  zasądził od pozwanej T. K. na rzecz powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością . z siedzibą w W. kwotę 196,74 zł (stu dziewięćdziesięciu sześciu złotych i siedemdziesięciu czterech groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu;

4.  wyrokowi w punkcie pierwszym nadał rygor natychmiastowej wykonalności.

Podstawą rozstrzygnięcia były przytoczone poniżej ustalenia i rozważania Sądu Rejonowego.

W dniu 30 grudnia 2013 r. powód (...) Sp. z o.o.” z siedzibą w W. zawarł z pozwaną T. K. umowę pożyczki odnawialnej numer (...). Pozwanej udzielona została pożyczka w kwocie 300,00 zł. Całkowita kwota do zwrotu przez pozwaną wynosiła 1.264,00 zł. Pożyczkodawca miał prawo wypowiedzieć przedmiotową Umowę na piśmie lub w formie elektronicznej, z zachowaniem dwumiesięcznego okresu wypowiedzenia. Pozwana zobowiązała się do zwrotu pożyczki w miesięcznych ratach.

Opłata za wypłatę za środków wynosiła kwotę 20,00 zł, natomiast prowizja od wypłaty środków 20 % (liczona od kwoty wypłaconej). W Tabeli Opłat i Prowizji stanowiącej załącznik numer 3 do ww. Umowy przewidziano również opłatę za pierwsze pisemne upomnienie w wysokości 45,00 zł, opłatę za drugie pisemne upomnienie w wysokości – 45,00 zł, opłatę miesięczną za utrzymanie konta w wysokości 60,00 zł.

W związku z brakiem zwrotu pożyczki przez pozwaną w umówionych terminach powód wypowiedział przedmiotową Umowę.

Na dzień wniesienia pozwu zadłużenie pozwanej wynosiło kwotę 779,18 zł, w tym: kapitał – 300,00 zł, kwota skapitalizowanych odsetek – 76,69 zł, a także opłata i prowizja za wypłatę środków – 80,00 zł, opłata miesięczna za utrzymanie konta (pierwsza) – 60,00 zł, opłata miesięczna za utrzymanie konta (druga) – 60,00 zł, opłata za pierwsze pisemne upomnienie (wezwanie do zapłaty) – 45,00 zł, opłata za drugie pisemne upomnienie – 45,00 zł, opłata za trzecie pisemne upomnienie (wezwanie do zapłaty z wypowiedzeniem) – 10,00 zł, opłata za pisemne upomnienie skierowane w imieniu powoda przez (...) sp. z o.o.” (wezwanie do zapłaty) – 45,00 zł, odsetki maksymalne naliczone od ww. opłat i prowizji – 57,49 zł.

Mając na uwadze całość zgromadzonego w niniejszej sprawie materiału dowodowego, a także okoliczność niezajęcia stanowiska w sprawie przez pozwaną, Sąd uznał za przyznane przez T. K. wszystkie fakty za wyjątkiem tego, jakoby między stronami została zawarta umowa o odpłatne prowadzenie konta.

Mając takie ustalenia Sąd zważył, iż roszczenie powoda co do zasady zasługiwało na uwzględnienie.

Przedmiotem żądania pozwu jest kwota 779,18 zł, której powód – reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika – domagał się zasądzenia od pozwanej T. K. z tytułu niezwrócenia przez pozwaną w terminie należności wynikających z umowy pożyczki z dnia 30 grudnia 2013r.

Należy podkreślić, że pozwana T. K. nie zajęła stanowiska w przedmiotowej sprawie. Mimo tego, Sąd ocenił okoliczności podniesione przez stronę powodową w świetle prawa materialnego, albowiem od obowiązku udowodnienia faktów uzasadniających roszczenie nie zwalnia powoda nawet treść przepisu art. 339 k.p.c., zgodnie z którym, jeżeli pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę albo mimo stawienia się nie bierze udziału w rozprawie, przyjmuje się za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą. Z treści tego przepisu wynika bowiem również, iż twierdzeń powoda nie przyjmuje się za prawdziwe, jeśli budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa.

W dalszej części rozważań Sąd przypomniał, iż stosownie do treści art. 385 ¹ § 1 k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny, natomiast § 3 cytowanego art. stanowi, że nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta.

Artykuł 385 ³ k.c. zawiera otwarty katalog klauzul abuzywnych.

Przepis art. 385 ^{( 1)} k.c. i art. 385 ^{( 2‑)} k.c. oraz 385 ^{( 3)} k.c. określają materialnoprawne przesłanki ochrony konsumentów przed niedozwolonymi postanowieniami umownymi. Są one rozpatrywane bądź w ramach kontroli incydentalnej, a więc podczas rozpoznawania sprawy dotyczącej konkretnego stosunku obligacyjnego, ale także w ramach kontroli abstrakcyjnej prowadzonej zgodnie z zasadami przewidzianymi w art. 479 ^{( 36)} – 479 ^{( 45)} k.p.c. W przypadku kontroli incydentalnej, która polega na badaniu treści postanowień konkretnej umowy, gdy posłużono się wzorcem umowy, badanie to sprowadza się do analizy treści postanowień wzorca i może prowadzić do stwierdzenia bezskuteczności konkretnego postanowienia na podstawie art. 385 ^{( 1)} k.c. W przypadku kontroli abstrakcyjnej (dokonuje jej Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów) jej skutkiem może być wyeliminowanie w ogóle z obrotu postanowienia wzorca umownego, które zostaje wpisane do prowadzonego przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów rejestru postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone. Umieszczenie danej klauzuli w rejestrze ma ten skutek, że przedsiębiorca nie może się nim już posługiwać. Przy czym Sąd Rejonowy stoi na stanowisku, że ze względu na treść art. 479 ^{( 43)} k.p.c., który statuuje tzw. rozszerzoną prawomocność wyroków Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, zakaz ów obejmuje nie tylko danego przedsiębiorcę, ale i wszystkich innych przedsiębiorców, którzy stosują wzorce umowne (por. uchwała Sądu Najwyższego z 13 lipca 2006 r., sygn. III SZP 3/06, MP 2006/15/ s. 791-792), a nadto o tożsamości zakazanych klauzul można mówić nie tylko wówczas, gdy mają one taką samą treść, ale również i wtedy gdy różnią się redakcyjnie ale ich sens jest tożsamy.

Wspomniany już wielokrotnie art. 385 ¹ § 1 k.c., jako kryterium oceny decydującym o uznaniu danej klauzuli za niedozwoloną wprowadza kształtowanie praw i obowiązków konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy.

Mając na względzie powyższe Sąd Rejonowy dokonał kontroli postanowień zawartych w umowie pożyczki odnawialnej numer (...) z dnia 30 grudnia 2013 r. i w jej załącznikach pod kątem art. 385 ¹ k.c. i nast. Nie ulega przy tym wątpliwości, że pozwana jest w omawianym stosunku obligacyjnym konsumentem, a powód przedsiębiorcą stosującym wzorzec umowny. Bez wątpienia również postanowienie zawarte w Tabeli Opłat i Prowizji dotyczące kosztów pisemnych upomnień (wezwań do zapłaty) nie zostało z pozwaną uzgodnione indywidualnie, jak również nie dotyczy głównych świadczeń stron w przypadku umowy pożyczki.

Sąd Rejonowy przypomniał że wyrokiem z dnia 09 października 2006 r. (sygn. akt XVII AmC 101/05) Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów uznał za niedozwolone postanowienie: „Opłaty dodatkowe, które ponosi Zleceniodawca: - (…) za przyznanie okresu karencji w spłacie rat na 1 miesiąc – 50,00 zł – za przyznanie okresu karencji w spłacie rat na 2 miesiące – 100,00 zł – za wysłanie upomnienia za zwłokę w zapłacie raty – 20,00 zł – za wysłanie wezwania do zapłaty raty – 30,00 zł – za wysłanie przedsądowego wezwania do zapłaty – 50,00 zł – za wizytę windykatorów w związku z brakiem spłaty 2 rat – 100,00 zł – (…) za telegram informujący o zadłużeniu przeterminowanym – 30,00 zł – za monit telefoniczny – 20,00 zł – (…)”.

Postanowienie to umieszczone jest pod numerem 978 w rejestrze klauzul niedozwolonych prowadzonym przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Należy podkreślić, że Tabela Opłat i Prowizji (stanowiąca załącznik numer 3 do umowy pożyczki z dnia 30 grudnia 2013 r.) zawierała taką właśnie niedozwoloną klauzulę, gdyż przewidywała, iż opłata za pisemne upomnienie wynosi kwotę 45,00 zł. Strona powodowa w jakikolwiek sposób nie wykazała poniesienia trzykrotnie opłat w wysokości po 45,00 zł każda z nich, tytułem pisemnego upomnienia (wezwania do zapłaty), jak również kosztu pisemnego upomnienia z wypowiedzeniem w wysokości 10,00 zł. Wysokość tychże należności nie ma żadnego racjonalnego, ekonomicznego uzasadnienia.

W podsumowaniu dotychczasowych rozważań Sąd I instancji wskazał, że dobre obyczaje, o jakich mowa w art. 385 ¹ § 1 k.c. to reguły postępowania zgodne z etyką, moralnością i aprobowanymi społecznie obyczajami. Sprzeczne z dobrymi obyczajami są m.in. działania wykorzystujące choćby niewiedzę, brak doświadczenia konsumenta, naruszenie równorzędności stron umowy, działania zmierzające do dezinformacji, wywołania błędnego przekonania konsumenta, wykorzystania jego niewiedzy lub naiwności. Chodzi więc o działanie potocznie określane jako nieuczciwe, nierzetelne, odbiegające in minus od przyjętych standardów postępowania. Za takie należy uznać postępowanie powoda, który w omawianym wyżej postanowieniu przewidział opłaty za konkretne czynności nieodzwierciedlające rzeczywistych kosztów ich dokonania, a przez to wygórowane i stanowiące de facto źródło dochodu, co jest niezgodne z ich deklarowanym przez przedsiębiorcę celem. W tym też znaczeniu rażąco naruszają interesy pozwanej, nakładają bowiem na nią obowiązki nieadekwatne do rzeczywiście ponoszonych przez powoda kosztów. Sąd Rejonowy nie twierdzi tu bynajmniej, że powód (pożyczkodawca) nie ma prawa do pobierania opłat za pisemne upomnienia (wezwania do zapłaty). Winny być one jednak skalkulowane z rzeczywistymi kosztami tych działań, a nie stanowić ukryte przed klientem – konsumentem źródło dochodów.

W świetle powyższych uwag Sąd Rejonowy, na podstawie art. 385 ¹ § 1 k.c. uznał, że w niniejszej sprawie pozwana nie była związana postanowieniem Tabeli Opłat i Prowizji stanowiącej załącznik numer 3 do umowy pożyczki z dnia 30 grudnia 2013r., przewidującym obowiązek poniesienia kosztów pisemnych upomnień w kwocie po 45,00 zł za każde z nich. Sąd Rejonowy nie jest przy tym władny samodzielnie określić właściwą wysokość owych opłat. Ponieważ pozwana tym postanowieniem nie była związana, to tym samym nie miała obowiązku wynikających z niego kwot uiścić.

Sąd uznał również za bezzasadne żądanie przez powoda zasądzenia kwot po 60,00 zł tytułem opłat miesięcznych za utrzymanie konta (łącznie 120,00 zł). Strona powodowa nie wykazała bowiem, że zawarła z pozwaną umowę o odpłatne prowadzenie konta.

Zdaniem Sądu powód nie udowodnił również zasadności żądania od pozwanej kwoty 80,00 zł tytułem opłaty i prowizji za wypłatę środków. Przedmiotowa opłata i prowizja stanowią w istocie próbę dochodzenia ukrytych odsetek co jest sprzeczne z ustawą (art. 359 § 2 ¹ i § 2 ² k.c.). Istoty tych należności powód w ogóle nie wykazał. W tym zakresie postanowienia Tabeli Opłat i Prowizji stanowiącej załącznik numer 3 do umowy pożyczki z dnia 30 grudnia 2013 r. są sprzeczne z ustawą i jako takie nieważne (art. 58 § 1 k.c.).

Z uwagi na fakt, iż dochodzone przez powoda kwoty z tytułu prowadzenia konta, pisemnych upomnień oraz opłaty i prowizji za wypłatę środków nie są mu należne, Sąd oddalił również roszczenie w zakresie kwoty 57,49 zł, którą stanowiły odsetki maksymalne naliczone od ww. opłat i prowizji.

Mając powyższe na uwadze Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 376,69 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od tej kwoty od dnia 26 maja 2014r. do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od tej sumy od dnia 01 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty. W pozostałej części powództwo zostało oddalone jako nadmiernie wygórowane.

Orzekając odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 01 stycznia 2016 r. Sąd miał na względzie znowelizowanie treści przepisu art. 481 § 2 k.c. ustawą z dnia 09 października 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy – kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 1830), bowiem w dniu 01 stycznia 2016 r. wszedł w życie przepis art. 481 § 2 k.c. w znowelizowanym brzmieniu.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c., który stanowi, że w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Powód wygrał sprawę w 48,34 % i należy mu się od pozwanej zwrot części kosztów procesu w kwocie 196,74 zł (48,34 % x 407,00 zł; na kwotę 407,00 zł składały się: opłata sądowa od pozwu – 30,00 zł, wynagrodzenie pełnomocnika powoda – 360,00 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17,00 zł).

Na podstawie art. 333 § 1 pkt 3 Sąd nadał wyrokowi w punkcie pierwszym rygor natychmiastowej wykonalności.

Apelację od powyższego wyroku wywiodła powodowa spółka za pośrednictwem swojego pełnomocnika zaskarżając wyrok w części, tj. w zakresie pkt. 2 wyroku oraz w zakresie pkt. 3 wyroku w części powyżej kwoty 196,74 zł.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła:

1) naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie błędnych ustaleń faktycznych polegających na przyjęciu, że powód nie poniósł kosztów opłat i prowizji, których domagał się od pozwanej a składających się na roszczenie nr 3 z pozwu tj. opłaty i prowizji za wypłatę środków, opłat za utrzymanie konta, opłat za wysyłanie pisemnych upomnień, podczas gdy pozwana nie zaprzeczyła tej okoliczności zaś zarówno tytuł, jak i wysokość należności z tytułu opłat i prowizji wynika z załącznika nr (...) do (...) tj. Tabeli Opłat i Prowizji, która to została przez pozwaną zaakceptowana, powód natomiast stale ponosi szereg kosztów, które związane są z udzielaniem i obsługą udzielanych pożyczek, w tym koszty windykacji zewnętrznej realizowanej przez podmiot (...) sp. z o.o.,

2) naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 3851 § 1 K.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie oraz uznanie, że zapisy (...)w zakresie naliczania opłaty za utrzymanie konta oraz opłaty za wysyłanie pisemnych upomnień stanowią niedozwolone postanowienia umowne i nie wiążą pozwanej,

3) naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 58 § 1 k.c. w zw. z art. 359 § 21 k.c. poprzez ich niewłaściwe zastosowanie oraz uznanie, że naliczanie opłaty i prowizji za wypłatę środków stanowi próbę obejścia przepisów o odsetkach maksymalnych i w związku z tym zapisy te są nieważne i nie wiążą pozwanej,

Powołując się na powyższe zarzuty wniosła o:

1. zmianę zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części oraz zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda również kwoty 402,49 zł wraz z należnymi za opóźnienie odsetkami ustawowymi za opóźnienie oraz kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego za obie instancje,

ewentualnie

2. uchylenie wyroku w zaskarżonej części oraz przekazanie w tym zakresie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji wraz z pozostawieniem temu Sądowi rozstrzygnięcia o kosztach postępowania, w tym kosztach zastępstwa procesowego za obie instancje, o zasądzenie których wnoszę.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja jest bezzasadna.

Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego i przyjmuje je za własne.

Wbrew twierdzeniom apelacji nie sposób dopatrywać się naruszenia przez Sąd art. 233 k.p.c. w taki sposób w jaki to prezentuje skarżący. Sąd Rejonowy bowiem nie zanegował wprost np. prawa powoda do naliczania tego rodzaju kosztów jak np. koszty upomnienia. Niemniej jednak dostrzegł fakt, iż winny one być skalkulowane w sposób zgodny z rzeczywistymi kosztami tych działań, a nie ukryte pod ryczałtowymi kwotami w żaden sposób nie przystającymi do pożyczonej kwoty.

Odnosząc się zaś do zarzutów naruszenia art. 385 ¹ k.c. w zw. z art. 58 k.c. to podnieść należy, iż Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Rejonowego, że zakwestionowane przez ten sąd postanowienia Tabeli Opłat i Prowizji stanowiącej załącznik nr 3 do umowy pożyczki z dnia 30 grudnia 2013r. będące podstawą do naliczania dodatkowych opłat stanowią klauzule niedozwolone w rozumieniu art. 385 ¹ § 1 k.c.

Zgodnie z treścią tego przepisu postanowienia umowy zawieranej z konsumentami nie uzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.

Z przytoczonego sformułowania wynika zatem, że możliwość uznania danego postanowienia umownego za niedozwolone zależna jest od spełnienia następujących przesłanek:

1.  postanowienie nie zostało uzgodnione indywidualnie, a więc nie podlegało negocjacjom;

2.  ukształtowane w ten sposób prawa i obowiązki konsumenta pozostają w sprzeczności z dobrymi obyczajami;

3.  ukształtowane we wskazany sposób prawa i obowiązki rażąco naruszają interesy konsumenta;

4.  postanowienie umowy nie dotyczy sformułowanych w sposób jednoznaczny głównych świadczeń stron, w tym ceny lub wynagrodzenia.

Nie ulega wątpliwości, iż postanowienia umowy pożyczki nr (...) z dnia 30 grudnia 2013r. nie podlegały negocjacjom i nie były uzgodnione indywidulanie z pozwaną.

Zgodzić się należy z Sądem Rejonowym, iż postanowienia umowy dotyczące opłat i prowizji oraz ich wysokość zostały skalkulowane sprzecznie z dobrymi obyczajami. Należy w tym miejscu wskazać za Sądem I instancji, że „dobre obyczaje" to reguły postępowania niesprzeczne z etyką, moralnością i aprobowanymi społecznie obyczajami. Za sprzeczne z dobrymi obyczajami można uznać także działania zmierzające do niedoinformowania, dezorientacji, wywołania błędnego przekonania konsumenta, wykorzystania jego niewiedzy lub naiwności, a więc o działanie potocznie określane jako nieuczciwe, nierzetelne, odbiegające od przyjętych standardów postępowania.

Zakwestionowane przez Sąd Rejonowy klauzule rażąco naruszają interesy konsumenta którym jest pozwana. Pojęcie „interesów konsumenta" należy rozumieć szeroko, nie tylko jako interes ekonomiczny, mogą tu wejść w grę także inne aspekty: zdrowia konsumenta (i jego bliskich), jego czasu zbędnie traconego, dezorganizacji toku życia, przykrości, zawodu itp.

Naruszenie interesów konsumenta wynikające z niedozwolonego postanowienia musi być rażące, a więc szczególnie doniosłe. W wyroku z dnia 13.07.2005 r. (I CK 832/04, „Biuletyn SN" 2006. Nr 2, s. 86) Sąd Najwyższy wskazał, że rażące naruszenie interesów konsumenta istotnie można rozumieć jako nieusprawiedliwioną dysproporcję praw i obowiązków na jego niekorzyść w określonym stosunku obligacyjnym. Natomiast działanie wbrew dobrym obyczajom (w zakresie kształtowania treści stosunku obligacyjnego) oznacza tworzenie przez partnera konsumenta takich klauzul umownych, które godzą w równowagę kontraktową stron takiego stosunku. Tak w szczególności kwalifikowane są wszelkie postanowienia, które zmierzają do naruszenia równorzędności stron stosunku, nierównomiernie rozkładając uprawnienia i obowiązki między partnerami umowy. Właśnie brak równowagi kontraktowej jest najczęściej wskazywanym przejawem naruszenia dobrych obyczajów drogą zastosowania określonych klauzul umownych (por. wyrok SN z dnia 13.07.2005 r., I CK 832/04, „Prawo Bankowe" 2006, Nr 3, s. 8).

Uwzględniając powyższe rozważania w realiach niniejszej sprawy zasadnie Sąd Rejonowy zakwestionował postanowienia Tabeli Opłat i Prowizji stanowiącej załącznik nr 3 do umowy pożyczki z dnia 30 grudnia 2013r. przewidujące zarówno obowiązek poniesienia kosztów pisemnych upomnień po 45 zł , 80 zł tytułem opłaty i prowizji za wypłatę środków , czy też opłatę za prowadzenie konta. Takie ukształtowanie opłat i prowizji przy pożyczce nominalnej w kwocie 300 zł wskazuje na rażące dysproporcje praw i obowiązków na niekorzyść pozwanej jako konsumentki.

Wymienione opłaty są wygórowane i nie odpowiadają rzeczywistym kosztom poniesionym w związku z uruchomieniem środków oraz podjęciem czynności windykacyjnych. Powodowa spółka ustalając je w takiej wygórowanej wysokości w stosunku do pożyczonej kwoty, nałożyła na pozwaną obowiązek nieznajdujący pokrycia w uzyskanej korzyści, przez co nadużyła swojej pozycji jako silniejszej strony umowy. Tym samym, wskazane postanowienia umowne nie są wiążące.

Reasumując takie postanowienia umowy muszą być uznane za nieważne, przy tym nie ma istotnego znaczenia w tych okolicznościach fakt , iż pozwana zapoznała się z postanowieniami umownymi i je zaakceptowała albowiem akceptacja nieważnych postanowień umownych nie powoduje ich konwalidacji.

Dlatego też na podstawie art. 385 k.p.c. należało oddalić apelację jako bezzasadną.