Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 515/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 grudnia 2013 r.

Sąd Apelacyjny - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Bożena Grubba

Sędziowie:

SSA Aleksandra Urban (spr.)

SSA Jerzy Andrzejewski

Protokolant:

sekr.sądowy Lidia Pedynkowska

po rozpoznaniu w dniu 6 grudnia 2013 r. w Gdańsku

sprawy R. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o odsetki

na skutek apelacji R. K.

od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku VII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 18 grudnia 2012 r., sygn. akt VII U 2651/12

zmienia zaskarżony wyrok i przyznaje wnioskodawcy R. K. prawo do odsetek z tytułu opóźnienia w wypłacie renty za każdy miesiąc w wysokości częściowej niezdolności do pracy za okres od 1 października 2011 roku do dnia wypłaty.

Sygn. akt III AUa 515/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 14 sierpnia 2012 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił R. K. prawo do wypłaty odsetek, w oparciu o art. 118 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz. U z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zmianami). W uzasadnieniu pozwany wskazał, iż Sąd Okręgowy w Gdańsku wyrokiem z dnia 31 maja 2012r. przyznał R. K. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od 01.10.2011r. do 05.03.2012r. oraz z tytułu całkowitej niezdolności do pracy na okres od 06.03.2012r. do 06.03.2013r. Wyrok ten wpłynął do organu rentowego w dniu 29 czerwca 2012r., natomiast w dniu 4 lipca 2012r. skierowano do R. K. pismo celem złożenia stosowanego oświadczenia a także zwrócono się także do PUP i MOPS celem uzyskania informacji czy R. K. pobiera jakiekolwiek świadczenie. W dniu 11 lipca 2012r. zakończono postępowanie z ww. instytucjami a w dniu 6 lipca 2012r. wnioskodawca przedłożył stosowane oświadczenie. Pozwany wskazał, iż ostatnią okolicznością do wydania decyzji w przedmiotowej sprawie był dzień 11 lipca 2012r. Organ rentowy wskazał, iż decyzją z dnia 12 lipca 2012r. przyznał wnioskodawcy prawo do świadczenia z tytułu renty w oparciu o wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 31 maja 2012r. a w dniu 20 lipca 2012r. dokonano wpłaty świadczenia. We wnioskach końcowych organ rentowy wskazał, że decyzja została wydana a należności zostały przekazane w terminie 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności. Z uwagi na powyższe nie ma podstaw do wypłaty odsetek.

R. K. odwołał się od powyższej decyzji, wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do odsetek.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, prezentując argumentację jak w zaskarżonej decyzji. Z ostrożności procesowej, organ rentowy wskazał, iż Sąd Okręgowy w Gdańsku wyrokiem z dnia 31 maja 2012r. ( sygn. akt VII U 3607/11) nie stwierdził odpowiedzialności organu rentowego.

Wyrokiem z dnia 18 grudnia 2012 r. Sąd Okręgowy w Gdańsku - VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie.

Powyższe rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy oparł o następujące ustalenia i rozważania. R. K., urodzonej dnia (...), miał przyznane prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy do 30 września 2011r. W dniu 26 sierpnia 2011 r. wnioskodawca złożył w organie rentowym wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty na kolejny okres. Lekarz orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 6 października 2011r. po rozpoznaniu przewlekłego zespołu bólowego kręgosłupa L-S okresowo zaostrzającego się, skurczy mięśni, cukrzycy typu II insulinozależnej oraz stanu po stabilizacji międzytrzonowej segmentu L5 / S1 w sierpniu 2008, stanu po dyscektomii L5 / S1w 2002r. i 2005r. orzekł, że wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy Komisja Lekarska ZUS - po rozpoznaniu sprzeciwu ubezpieczonego od orzeczenia lekarza orzecznika - orzeczeniem z dnia 25 listopada 2011 r. również nie stwierdziła u ubezpieczonego niezdolności do pracy. Wobec powyższego decyzją z dnia 28 listopada 2011 r. pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił ubezpieczonemu prawa do renty. Od tejże decyzji wnioskodawca R. K. odwołał się, a jego sprawa została rozpoznana przez Sąd Okręgowy w Gdańsku -VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych pod sygnaturą VII U 3607/12. Rozpoznając powyższe odwołanie ubezpieczonego Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego neurologa. Biegły neurolog rozpoznając rwę kulszową lewostronną, uszkodzenie korzenia L5 i S1 po stronie lewej w następnie wielopoziomowej dyskopatii i zmian zwyrodnieniowych, przebytą dyskoidectomię L3 – L4 przez laminectomię dnia 7 marca 2012r., stan po trzykrotnym operacyjnym usunięciu przepukliny L5-S1 i stabilizacji międzytrzonowej orzekł, iż R. K. jest częściowo niezdolny do pracy nadal po 30 września 2011r. do 06.03.2012r. z powodu utrwalonych objawów podrażnienia i uszkodzenia korzeni nerwowych w odcinku lędźwiowym po stronie lewej. Wyjaśnił, iż z tego powodu wnioskodawca był po raz kolejny operowany na oddziale neurochirurgii dnia 7 marca 2012r. Wskazał, że wnioskodawca jest całkowicie niezdolny do pracy od daty przyjęcia do szpitala tj. 06.03.2012r. na okres jednego roku – 06.03.2013r. Pozwany zgodził się z opinią biegłego sądowego neurologa wskazując w okresie po badaniu przez komisję lekarską nastąpiło pogorszenie się stanu zdrowia wnioskodawcy wymagające leczenia operacyjnego i podzielił wnioski orzecznicze biegłego. Wyrokiem z dnia 31 maja 2012 roku Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał ubezpieczonemu prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 01.10.2011r. do 05.03.2012r. i prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy n okres od 06.03.2012r. do 06.03.2013r. W wyroku tym Sąd nie zawarł orzeczenia w zakresie odpowiedzialności pozwanego za nie ustalenie ostatniej okoliczności niezbędne do wydania decyzji lub o braku tej odpowiedzialności. Wyrok ten wpłynął do organu dnia 29.06.2012r. W dniu 12 lipca 2012r. organ rentowy przyznał wnioskodawcy prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od 01.10.2011r. do 05.03.2012r. i prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy na okres od 06.03.2012r. do 06 .03.2013r. w oparciu o wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 31 maja 2012r. a w dniu 20 lipca 2012r. dokonano wpłaty świadczenia. W dniu 31 lipca 2012 r. ubezpieczony wystąpił do pozwanego z wnioskiem o wypłatę zaległych odsetek za okres od momentu wstrzymania świadczenia. Decyzją z dnia 14 sierpnia 2012 r. pozwany odmówił ubezpieczonemu prawa do odsetek ustawowych za okres objęty wnioskiem.

W oparciu o tak ustalony stan faktyczny Sąd Okręgowy zważył, iż odwołanie ubezpieczonego nie zasługuje na uwzględnienie i w związku z tym podlega oddaleniu. Ogólną normą regulującą zasady i zakres odpowiedzialności Zakładu Ubezpieczeń Społecznych za opóźnienie w ustalaniu i wypłacie świadczeń z ubezpieczenia społecznego jest przepis art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. z 2009r. Dz. U. Nr 205, poz. 1585 ze zm.). Zgodnie z nim Zakład Ubezpieczeń Społecznych w przypadku opóźnienia w wydaniu decyzji ustalających prawa do świadczeń lub niewypłacenia świadczeń zobowiązany jest do wypłaty odsetek ustawowych określonych przepisami prawa cywilnego. Nie dotyczy to sytuacji, gdy opóźnienie w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które Zakład nie ponosi odpowiedzialności. Odpowiedzialność ZUS za opóźnienia kształtuje się zatem na zasadzie winy i jest ona wyłączona w każdym przypadku, gdy przyczyna opóźnienia powstała niezależnie od zachowania ZUS (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002 r., sygn. II UK 214/02, opubl. OSNP z 2004 r., z. 5, poz. 89). Najczęściej odpowiedzialność tę wywołują błędy w wykładni lub zastosowaniu przepisów przez organ rentowy oraz dokonywanie błędnych ustaleń faktycznych. Regulacja ta z uwagi na swoje usytuowanie w systemie prawa ubezpieczeń społecznych ma zastosowanie do wszystkich świadczeń wypłacanych przez ZUS, o ile nie wyłączają jej przepisy szczególne. Drugą obok winy przesłanką zaktualizowania się obowiązku wypłaty odsetek, o których mowa w art. 85 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jest przekroczenie ustawowych terminów wypłacania świadczeń przez ZUS. Jej stwierdzenie wymaga sięgnięcia do regulacji odnoszącej się do poszczególnych rodzajów świadczeń. Zasady wypłaty świadczeń emerytalno – rentowych są regulowane ustawa z dnia 17 grudnia 1998 o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Stosownie do treści art. 118 tejże ustawy (przy uwzględnieniu art. 85 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych) odsetki za opóźnienie w wypłacie świadczeń przysługują jeżeli Zakład Ubezpieczeń Społecznych uchybił 30-dniowemu terminowi do wydania decyzji w sprawie prawa do świadczenia. 30-dniowy termin biegnie od daty wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Jednocześnie należy podkreślić, że w myśl przepisu 118 ust. 1 a w razie ustalenia prawa do świadczenia orzeczeniem organu odwoławczego, za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również wpływ prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego. Innymi słowy przesłanką powstania obowiązku organu rentowego wypłaty odsetek jest opóźnienie tego organu w ustaleniu prawa do świadczenia pieniężnego z ubezpieczenia społecznego lub wypłaty tego świadczenia. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyrażono pogląd, że zawarte w art. 85 ust. 1 ustawy określenie: "nie ustalił prawa do świadczenia" oznacza zarówno niewydanie w terminie decyzji przyznającej świadczenie, jak i wydanie decyzji odmawiającej przyznania świadczenia, mimo spełnienia warunków do jego uzyskania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 2001 r., II UKN 402/00, OSNAPiUS 2002 nr 20, poz. 501), a zatem w tym ostatnim wypadku chodzi o sytuacje, w których organ rentowy odmawiając przyznania świadczenia naruszył przepisy prawa materialnego określające przesłanki nabycia prawa do świadczenia pieniężnego z ubezpieczenia społecznego, przy czym dla powstania obowiązku wypłaty odsetek konieczne jest stwierdzenie naruszenia prawa przez organ rentowy prawomocnym wyrokiem sądu zmieniającym decyzję organu rentowego i przyznającym prawo do tego świadczenia. W niniejszej sprawie należy podzielić stanowisko organu rentowego i uznać, iż skoro ustalenie prawa do świadczenia (tj. renty) nastąpiło jako konsekwencja orzeczenia organu odwoławczego (tj. Sądu Okręgowego) istotnie dniem wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej dla wydania decyzji o przyznaniu renty był dzień wpływu do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych prawomocnego orzeczenia tut. Sądu – z informacji w aktach ubezpieczeniowych dnia 29 czerwca 2012r. Podkreślić należy, że dopiero w toku postępowania przed Sądem Okręgowym w sprawie VII U 3607/11 na skutek przeprowadzonego postępowania dowodowego (opinia biegłego sądowego neurologa), niesporna stała się przesłanka istnienia u ubezpieczonego częściowej niezdolności do pracy w okresie od dnia od 01.10.2011r. do 05.03.2012r. oraz całkowitej niezdolności do pracy na okres od 06.03.2012r. do 06.03.2013r. Podkreślenia wymaga, także, iż pozwany w toku postępowania sądowo – odwoławczego podzielił opinię biegłego sądowego neurologa i wskazał, iż realnie stan wnioskodawcy pogorszył się po badaniu przez Komisję Lekarską. Wobec takiego ustalenia organ rentowy uznał, iż ubezpieczonemu przysługuje prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w okresie od dnia od 01.10.2011r. do 05.03.2012r. oraz całkowitej niezdolności do pracy na okres od 06.03.2012r. do 06.03.2013r. Mając na względzie treść art. 118 ustawy o emeryturach i rentach z FUS istotne jest dokonanie rozróżnienia sytuacji, w których dopiero w postępowaniu sądowym przeprowadzono dowody (opinia biegłego sądowego – neurologa) decydujące o prawie do świadczenia od sytuacji, w których okoliczności uzasadniające przyznanie prawa były znane już na etapie wydawania decyzji przez organ rentowy. Celem postępowania toczącego się na skutek odwołania od decyzji organu rentowego jest zweryfikowanie ustaleń poczynionych przy jej wydaniu. Weryfikacja ta nie musi wiązać się z przeprowadzaniem nowych dowodów, często jednak przeprowadzone przed Sądem postępowanie dowodowe decyduje o ostatecznym rozstrzygnięciu sprawy. Uwzględnienie odwołania ubezpieczonego mogłoby nastąpić jedynie w sytuacji, gdyby w postępowaniu sądowym wykazał, iż organ rentowy choć dysponował wszystkimi danymi niezbędnymi do wydania decyzji, nie przyznał wnioskodawcy żądanego świadczenia. Tylko wówczas gdy organ rentowy mimo realnej możliwości, z własnej winy nie dokona wyczerpujących ustaleń w konkretnej sprawie można powoływać się na przepis art. 85 w celu uzyskania zapłaty odsetek. Należało zatem uznać, iż opóźnienie w wypłacie świadczenia ubezpieczonego nastąpiło pod wpływem okoliczności, za które organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności, co zwalnia organ rentowy z obowiązku zapłaty odsetek. Biorąc pod uwagę powyższy stan faktyczny i prawny Sąd na mocy art. 477 14 § 1 k.p.c. w związku z przywołanymi wyżej przepisami orzekł, jak w sentencji wyroku i odwołanie oddalił.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł ubezpieczony wnosząc o jego zmianę w całości i przyznanie przysługujących mu odsetek, liczonych od dnia 1 października 2011r. do dnia zapłaty świadczenia, tj. do dnia 20 lipca 2012r. W uzasadnieniu skarżący umotywował podniesiony wniosek wskazując w szczególności, iż renta należała mu się od dnia 1 października 2011r. a pogorszenie stanu zdrowia miało wpływ jedynie na uznanie całkowitej niezdolności do pracy od dnia 6 marca 2012r.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie wskazać należy, iż na obecnym etapie postępowania w dalszym ciągu spornym pozostało, czy organowi rentowemu można przypisać odpowiedzialność za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, a w konsekwencji czy ubezpieczonemu należą się odsetki i w jakiej wysokości.

Wyjaśnić można, iż w stosunkach opartych na prawie ubezpieczeń społecznych, prawo do odsetek z tytułu opóźnienia w ustalaniu świadczeń z ubezpieczenia emerytalno – rentowego wyraża art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r., Nr 205, poz. 1585 ze zm.), który stanowi, iż jeżeli Zakład - w terminach przewidzianych w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń społecznych lub świadczeń zleconych do wypłaty na mocy odrębnych przepisów albo umów międzynarodowych - nie ustalił prawa do świadczenia lub nie wypłacił tego świadczenia, jest obowiązany do wypłaty odsetek od tego świadczenia w wysokości odsetek ustawowych określonych przepisami prawa cywilnego. Nie dotyczy to przypadku, gdy opóźnienie w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które Zakład nie ponosi odpowiedzialności. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyrażono pogląd, że zawarte w art. 85 ust. 1 ustawy określenie: "nie ustalił prawa do świadczenia" oznacza zarówno niewydanie w terminie decyzji przyznającej świadczenie, jak i wydanie decyzji odmawiającej przyznania świadczenia, mimo spełnienia warunków do jego uzyskania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 2001 r., II UKN 402/00, OSNAPiUS 2002 nr 20, poz. 501), a zatem w tym ostatnim wypadku chodzi o sytuacje, w których organ rentowy odmawiając przyznania świadczenia naruszył przepisy prawa materialnego określające przesłanki nabycia prawa do świadczenia z ubezpieczenia społecznego, przy czym dla powstania obowiązku wypłaty odsetek konieczne jest stwierdzenie naruszenia prawa przez organ rentowy prawomocnym wyrokiem sądu zmieniającym decyzję organu rentowego i przyznającym prawo do tego świadczenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 października 2004 r., II UK 485/03, OSNP 2005/10/147).

Na podstawie delegacji zawartej w art. 85 ust. 2 zostało wydane rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 lutego 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad wypłacania odsetek za opóźnienie w ustaleniu lub wypłacie świadczeń z ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 1999 r., Nr 12, poz. 104), które w § 2 ust. 1 stanowi, iż odsetki wypłaca się za okres od dnia następującego po upływie terminu na ustalenie prawa do świadczeń lub ich wypłaty, przewidzianego w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń do dnia wypłaty świadczeń. Okres opóźnienia w ustaleniu prawa do świadczeń i ich wypłacie, dla których przepisy określające zasady ich przyznawania i wypłacania przewidują termin na wydanie decyzji, liczy się od dnia następującego po upływie terminu na wydanie decyzji (ust. 2). Okres opóźnienia w wypłacaniu świadczeń okresowych liczy się od dnia następującego po ustalonym terminie ich płatności (ust. 4).

Zgodnie z art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j.: Dz. U. Nr 153 z 2009 r., poz. 1227) zmienionym przez art. 1 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. (Dz. U. Nr 42 z 2009 r., poz. 338) w brzmieniu obowiązującym od 1 kwietnia 2009 r., w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Termin wypłaty świadczenia, stosownie do treści art. 118 ust. 1 w zw. z ust. 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS został określony na 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, ta zaś odpowiada dacie przedstawienia dowodów (art. 118 ust. 3).

W niniejszej sprawie, po pierwotnie odmownej decyzji organu rentowego, wnioskodawcy przyznano prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy wyrokiem Sądu Okręgowego w Gdańsku – VII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, sygn. akt VII U 3607/11, z dnia 31 maja 2012r., przy czym prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 01.10.2011r. do 05.03.2012r. i prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy n okres od 06.03.2012r. do 06.03.2013r. W wyroku tym, wbrew nakazowi wynikającemu z art. 118 ust. 1a zd. 2 ustawy o emeryturach i retach z FUS, nie stwierdzono, czy organ rentowy ponosi odpowiedzialność za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Niemniej jednak, jak wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 24 marca 2011 r. (I UZP 2/11 OSNP 2011/19-20/255, LEX nr 784338) brak orzeczenia organu odwoławczego o odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, o którym mowa w art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z FUS nie pozbawia ubezpieczonego prawa do odsetek za opóźnienie w wypłacie świadczenia.

Skoro zatem Sąd, rozstrzygając o prawie do renty, nie orzekł jednocześnie o odpowiedzialności ZUS-u, wnioskodawca miał prawo zwrócić się do organu rentowego o wypłatę odsetek, w sytuacji zaś niekorzystnego rozstrzygnięcia, zgodnie z ogólną zasadą postępowania w sprawach ubezpieczeń społecznych, odwołać się od decyzji do Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.

Odnośnie odpowiedzialności organu rentowego i obowiązku zapłaty odsetek w wyniku zmiany jego decyzji w postępowaniu sądowym wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 21 kwietnia 2009 r. (I UK 345/08, OSNP 2010/23-24/293) wskazując, iż organ rentowy nie ma obowiązku wypłaty odsetek od świadczenia rentowego przyznanego w terminie 30 dni od wpływu prawomocnego wyroku sądu zmieniającego uprzednią decyzję tego organu odmawiającą prawa do renty, jeżeli rozstrzygnięcie sprawy w postępowaniu odwoławczym uzasadnione było ustaleniami, które nie były i nie mogły być znane organowi rentowemu z uwagi na ograniczenia dowodowe obowiązujące w postępowaniu przed tym organem. W uzasadnieniu tego orzeczenia Sąd Najwyższy wskazał, iż błędy organu rentowego podzielić można na błędy w wykładni lub niewłaściwym zastosowaniu prawa oraz błędy w ustaleniach faktycznych, będące skutkiem naruszenia przepisów proceduralnych. Jeżeli zatem organ rentowy dokonał nieprawidłowej wykładni lub błędnego zastosowania prawa, to ubezpieczonemu należą się odsetki od kwoty świadczenia przyznanego wyrokiem sądu liczone od upływu terminu, w którym organ rentowy powinien był wydać prawidłową decyzję uwzględniającą wniosek. Bardziej złożona jest prawna kwalifikacja błędu w ustaleniach faktycznych jako przesłanki uzasadniającej odpowiedzialność organu rentowego z tytułu wypłaty odsetek za opóźnienie. Możliwa jest bowiem sytuacja, że przyznanie prawa do świadczenia nastąpi na skutek ustaleń faktycznych Sądu, co może wiązać się z problematyką postępowania dowodowego związanego w dużym stopniu z kompetencjami organu rentowego związanymi ze środkami dowodowymi dopuszczonymi w postępowaniu przed organem rentowym.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt analizowanej sprawy, wskazać należy, iż przy ustalaniu prawa wnioskodawcy do renty, Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii biegłego neurologa /k. 16-17 akt sprawy VII U 3607/11/, który orzekł, iż R. K. jest częściowo niezdolny do pracy nadal po 30 września 2011r. do 06.03.2012r. z powodu utrwalonych objawów podrażnienia i uszkodzenia korzeni nerwowych w odcinku lędźwiowym po stronie lewej. Wyjaśnił, iż z tego powodu wnioskodawca był po raz kolejny operowany na oddziale neurochirurgii dnia 7 marca 2012r. Wskazał, że wnioskodawca jest całkowicie niezdolny do pracy od daty przyjęcia do szpitala tj. 06.03.2012r. na okres jednego roku – 06.03.2013r. Szczególnie istotnym jest, iż biegły wskazał na badanie MRI z dnia 1 lipca 2011r. a w uzasadnieniu opinii, iż „ nie nastąpiła poprawa stanu neurologicznego. W MRI stwierdzono przepuklinę krążka międzykręgowego L3-L4 co wymagało ponownego zabiegu neurochirurgicznego”.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, mając na uwadze, iż komisja lekarska ZUS przed wydaniem orzeczenia zasięgnęła opinii specjalistycznej lekarza konsultanta, który w wynikach badań odnotował badanie MRI z dnia 1 lipca 2011r. /k. 138 dokumentacji lekarskiej w aktach rentowych/, uznać należy, iż lekarze orzecznicy ZUS dysponowali wskazanym przez biegłego badaniem MRI z dnia 1 lipca 2011r. i oceniając prawidłowo stan zdrowia ubezpieczonego mogli uznać częściową jego niezdolność do pracy w dalszym ciągu. Faktycznie zaś nie mogli oni uznać całkowitej niezdolności do pracy, gdyż w tym zakresie biegły wskazał na pogorszenie stanu zdrowia ubezpieczonego od dnia 6 marca 2012r. i konieczność kolejnej operacji, o czym z przyczyn obiektywnych orzecznicy nie mieli wiedzy. W konsekwencji zaś, skoro biegli orzecznicy ZUS mogli prawidłowo ocenić stanu zdrowia ubezpieczonego w kontekście częściowej niezdolności do pracy, to należy obciążyć organ rentowy odpowiedzialnością za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, limitując jednak jego odpowiedzialność a w następstwie wysokość należnych odsetek, tylko do częściowej niezdolności do pracy.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, wszystkie powyższe okoliczności wskazują, iż Sąd Okręgowy błędnie nie obarczył organu rentowego odpowiedzialnością za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, w zakresie w jakim nie przyznał on renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Apelacyjny na mocy art. 386 § 1 k.p.c., orzekł, jak w sentencji.