Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją z dnia 22 czerwca 2016r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przeliczył na wniosek B. C. od dnia 1 maja 2016r. emeryturę wyliczoną z art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, po zwiększeniu jej dotychczasowej wysokości 2167,28zł. o kwotę wynikającą z podzielenia składek zaewidencjonowanych na koncie po dniu ponownego ustalenia wysokości emerytury do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie wysokości emerytury, z uwzględnieniem ich waloryzacji, przez średnie dalsze trwanie życia ustalone dla wieku wnioskodawczyni w dniu złożenia wniosku tj. w dniu 24 maja 2016r., co dało kwotę 2181,21zł.

Zaskarżoną decyzją z dnia 22 czerwca 2016r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przeliczył na wniosek B. C. z dnia 24 maja 2016r. , po doliczeniu stażu pracy, emeryturę obliczoną z art. 53 ustawy o emeryturach i rentach z FUS na kwotę 2108,29zł. ZUS zawiesił wypłatę tej emerytury jako mniej korzystnej od emerytury obliczonej na podstawie art 26ustawy o emeryturach i rentach z (...).

W dniu 25 lipca 2016r. B. C. złożyła odwołania od tych decyzji. W odwołaniach nie podniosła konkretnych zarzutów do zaskarżonych decyzji. Stwierdziła jedynie, że w zaskarżonych decyzjach nie wskazano szczegółowego sposobu obliczenia podstawy wymiaru świadczenia przyjętej do przeliczenia emerytury, co nie pozwala jej zorientować się czy ma obliczoną i wypłacaną emeryturę w poprawnej wysokości.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

B. C. urodziła się w dniu (...) (okoliczność bezsporna).

Decyzją z dnia 25 sierpnia 1998r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przyznał B. C. prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji.

Do ustalenia podstawy wymiaru renty organ rentowy przyjął dochód, który stanowił podstawę wymiaru składek z 8 lat kalendarzowych tj. z okresu od 1 stycznia 1984r. do 31 grudnia 1991r. Wyliczony z dochodu z tych lat wskaźnik wysokości podstawy wymiaru renty wyniósł 113,18%.

Podstawa wymiaru renty została obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru renty (113,18%) przez kwotę bazową ( 1001,51zł.), co dało kwotę 1133,51zł.

Do ustalenia wysokości renty przyjęto 25 lat i 3 miesiące okresów składkowych czyli 303 miesiące oraz 4 lata i 6 miesięcy okresów nieskładkowych tj. 54 miesiące. Okresy składkowe zostały przeliczone wskaźnikiem 1,3, a okresy nieskładkowe wskaźnikiem 0,7. Wysokość emerytury wyniosła 648,20zł.

(dowód: decyzja z dnia 25 sierpnia 1998r. – k. 43 akt rentowych)

Decyzją z dnia 29 listopada 2002r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przeliczył B. C. rentę przez uwzględnienie w wymiarze świadczenia okresu zatrudnienia od 1 lutego 2002r. do 19 lipca 2002r. W wyniku powyższego uwzględnione przez organ rentowy okresu składkowe wzrosły do 25 lat i 9 miesięcy czyli do 309 miesięcy. Po zmianie stażu pracy renta wyniosła 932,53zł.

(dowód: decyzja z dnia 29 listopada 2002r. – k. 141-142 akt rentowych)

B. C. pobierała rentę nieprzerwanie do 28 lipca 2004r. Decyzją z dnia 17 sierpnia 2004r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. wstrzymał wypłatę renty B. C. z urzędu wobec osiągnięcia przez nią z dniem (...)wieku emerytalnego ( 55 lat).

(dowód: decyzja z dnia 17 sierpnia 2004r. – k.177 akt rentowych)

W dniu 30 lipca 2004r. B. C. złożyła wniosek o emeryturę.

( dowód: wniosek – k. 183 akt emerytalnych)

Decyzją z dnia 17 sierpnia 2004r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przyznał B. C. prawo do emerytury z dniem (...) wieku emerytalnego ( 55 lat). Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury ZUS przyjął podstawę wymiaru renty czyli dochód, który stanowił podstawę wymiaru składek z 8 lat kalendarzowych tj. z okresu od 1 stycznia 1984r. do 31 grudnia 1991r. Wyliczony z dochodu z tych lat wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury wyniósł 113,18%. Podstawa wymiaru emerytury została obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru renty (113,18%) przez starą kwotę bazową ( 1001,51zł.), co dało kwotę 1133,51zł. Podstawa wymiaru po waloryzacji wyniosła od 1 marca 2004r. 1702,15zł.

Do ustalenia wysokości emerytury przyjęto 27 lat okresów składkowych czyli 324 miesiące oraz 4 lata i 6 miesięcy okresów nieskładkowych tj. 54 miesiące. Okresy składkowe zostały przeliczone wskaźnikiem 1,3, a okresy nieskładkowe wskaźnikiem 0,7. Wysokość emerytury wyniosła 673,93zł. Świadczenie po waloryzacji od dnia 1 czerwca 2001r. do 1 marca 2004r. wyniosło 1012,11zł.

(dowód: decyzja z dnia 17 sierpnia 2004r. – k. 207 akt rentowych)

W dniu 1 września 2006r. B. C. wniosła o przeliczenie podstawy wymiaru emerytury na podstawie art. 15 ustawy wg nowej kwoty bazowej obowiązującej w dacie złożenia wniosku o emeryturę.

(dowód: wniosek – k. 237 akt emerytalnych)

Decyzją z dnia 27 września 2006r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przeliczył B. C. 1 września 2006r. podstawę wymiaru emerytury przez przyjęcie do jej ustalenia dochodu stanowiącego podstawę wymiaru składek z 10 lat kalendarzowych tj. od 1 stycznia 1984r. do 31 grudnia 1993r., co dało wskaźnik wysokości podstawy wymiaru 107,21%. Do ustalenia wysokości emerytury przyjęto 27 lat okresów składkowych czyli 324 miesiące oraz 4 lata i 6 miesięcy okresów nieskładkowych tj. 54 miesiące. Okresy składkowe zostały przeliczone wskaźnikiem 1,3, a okresy nieskładkowe wskaźnikiem 0,7. Podstawa wymiaru emerytury została obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru renty (107,21%) przez nową kwotę bazową ( 1829,24zł.), co dało kwotę 1961,13zł. Podstawa wymiaru po waloryzacji wyniosła od 1 marca 2006r. 2082,72zł. Wysokość emerytury wyniosła 1189,16zł., a po waloryzacji 1262,89zł.

Z dniem 1 października 2006r. ZUS wstrzymał wypłatę świadczenia z powodu zbiegu prawa do więcej niż jednego świadczenia.

(dowód: decyzja z dnia 27 września 2006r. – k. 251 akt emerytalnych, decyzja z dnia 19 września 2006r. – k. 255 akt emerytalnych)

Decyzją z dnia 13 sierpnia 2009 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. ustalił kapitał początkowy B. C. na dzień 1 stycznia 1999 roku na kwotę 165.665,94 złotych.

Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy przyjęto wskaźnik wysokości podstawy wymiaru renty ustalony w decyzji o jej przyznaniu tj. przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 8 kolejnych lat kalendarzowych od 1 stycznia 1984r. do 31 grudnia 1991r, co dało wskaźnik wysokości podstawy wymiaru 113,18%.

Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 113,18% przez kwotę bazową wynoszącą 1220,89 złotych, co dało kwotę 1381,80zł.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy przyjął 303 miesiące okresów składkowych (25 lat 3 miesiące i 17 dni) oraz 57 miesięcy okresów nieskładkowych, (4 lata 9 miesięcy i 5 dni), współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31 grudnia 1998 roku wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego - 100% (służy do obliczenia części 24% kwoty bazowej, która wynosi 293,01zł.) oraz średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat – wynoszący 209 miesięcy.

(dowód: decyzja z dnia 13 sierpnia 2009 roku k. 6 akt o kapitał początkowy)

Decyzją z dnia 21 września 2009r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przyznał B. C. prawo do emerytury w powszechnym wieku emerytalnym (60 lat)–od miesiąca złożenia wniosku tj. od dnia 1 września 2009r.

Wysokość emerytury została obliczona na podstawie art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS na kwotę 1691,05zł..

Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia sumy kwoty składek zaewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przyznano emeryturę z uwzględnieniem waloryzacji (9649,16zł.) oraz kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego (408.546,79zł .) przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę tj. 247,30 miesięcy ( (9649,16 + 408.546,79): 247,30 = 1691,05 złotych)

(dowód: decyzja z dnia 21 września 2009r. – k. 305 akt emerytalnych)

Decyzją z dnia 9 lutego 2010r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przeliczył na wniosek B. C. od dnia 1 stycznia 2010r. emeryturę wyliczoną z art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, po zwiększeniu jej dotychczasowej wysokości 1691,05zł. o kwotę wynikającą z podzielenia składek zaewidencjonowanych na koncie po przyznaniu emerytury do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie wysokości emerytury z uwzględnieniem ich waloryzacji ( 199,26zł.), przez średnie dalsze trwanie życia ustalone dla wieku wnioskodawczyni w dniu złożenia wniosku o przeliczenie emerytury tj. w dniu 29 stycznia 2010r. (243 miesiące)., co dało kwotę 1691,87zł.

(dowód: decyzja z dnia 9 lutego 2010r. – k. 321 akt emerytalnych)

Decyzją z dnia 3 sierpnia 2010r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z urzędu podjął wypłatę emerytury B. C. od dnia 1 września 2010r., która po waloryzacji wyniosła 1770,03zł.

(dowód: decyzja z dnia 3 sierpnia 2010r. – k. 329 akt emerytalnych)

Decyzją z dnia 6 maja 2011r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. na wniosek B. C. przeliczył emeryturę z art. 26 ustawy od miesiąca, w którym zgłosiła wniosek tj. od 1 lutego 2011r. przez dodanie do dotychczasowej wysokości emerytury (1770,03zł.) przyrostu składek z tytułu zatrudnienia w kwocie 14,34zł., w wyniku czego emerytura wyniosła 1784,37zł., a po waloryzacji od 1 marca 2011r. 1839,69zł.

(dowód: decyzja z dnia 6 maja 2011r. – k. 359 akt emerytalnych)

W dniu 24 października 2011r. B. C. wniosła o przeliczenie emerytury według starych zasad.

(dowód: wniosek – k. 363 akt emerytalnych)

Decyzją z dnia 10 listopada 2011r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przeliczył B. C. od 1 października 2011r. emeryturę na podstawie art. 53 ustawy o emeryturach i rentach z (...). . Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury ZUS przyjął dotychczasową podstawę wymiaru tj. dochód stanowiący podstawę wymiaru składek z 10 lat kalendarzowych tj. od 1 stycznia 1984r. do 31 grudnia 1993r., co dało wskaźnik wysokości podstawy wymiaru 107,21%. Podstawa wymiaru emerytury została obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru renty (107,21%) przez nową kwotę bazową ( 1829,24zł.), co dało kwotę 1961,13zł. Wysokość emerytury wyniosła 1307,21zł., a po waloryzacji od 1 marca 2011r. 1691,95zł.

Do ustalenia wysokości emerytury przyjęto 30 lat, 5 miesięcy i 25 dni okresów składkowych czyli 365 miesięcy oraz 6 lat, 9 miesięcy i 2 dni okresów nieskładkowych tj. 81 miesięcy. Okresy składkowe zostały przeliczone wskaźnikiem 1,3, a okresy nieskładkowe wskaźnikiem 0,7.

Wypłata przeliczonej emerytury została zawieszona, ponieważ była świadczeniem mniej korzystnym od emerytury ustalonej na podstawie art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

(dowód: decyzja z dnia 10 listopada 2011r. – k. 387 akt emerytalnych)

Decyzją z dnia 22 maja 2012r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przeliczył B. C. emeryturę z art. 53 ustawy przez uwzględnienie w wymiarze świadczenia dodatkowego okresu zatrudnienia od 1 stycznia 2012r.. W wyniku powyższego uwzględnione przez organ rentowy okresu składkowe wzrosły do 32 lat i 5 miesięcy i 25 dni czyli do 389 miesięcy. Po zmianie stażu pracy emerytura wyniosła 1757,96zł., a po waloryzacji od 1 marca 2012r. 1828,96zł.

Wypłata przeliczonej emerytury została zawieszona, ponieważ była świadczeniem mniej korzystnym od emerytury ustalonej na podstawie art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

(dowód: decyzja z 22 maja 2012r. – k. 433 akt emerytalnych)

Decyzją z dnia 22 maja 2012r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. na wniosek B. C. przeliczył emeryturę z art. 26 ustawy od miesiąca, w którym zgłosiła wniosek tj. od 1 stycznia 2012r. przez dodanie do dotychczasowej wysokości emerytury (1839,69zł.) przyrostu składek z tytułu zatrudnienia w kwocie 15,21zł., w wyniku czego emerytura wyniosła 1854,90zł., a po waloryzacji od 1 marca 2012r.- 1925,90zł.

(dowód: decyzja z dnia 22 maja 2012r. – k. 437 akt emerytalnych)

Decyzją z dnia 15 marca 2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. na wniosek B. C. przeliczył emeryturę z art. 26 ustawy od miesiąca, w którym zgłosiła wniosek tj. od 1 lutego 2013r. przez dodanie do dotychczasowej wysokości emerytury (1925,90zł.) przyrostu składek z tytułu zatrudnienia w kwocie 37,71zł., w wyniku czego emerytura wyniosła 1963,61zł., a po waloryzacji od 1 marca 2012r.- 2042,15zł.

(dowód: decyzja z dnia 15 marca 2013r. r. – k. 444 akt emerytalnych)

Decyzją z dnia 27 maja 2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. na wniosek B. C. przeliczył emeryturę z art. 53 ustawy od miesiąca, w którym zgłosiła wniosek tj. od 1 lutego 2013r. przez uwzględnienie w wymiarze świadczenia dodatkowego okresu zatrudnienia. W wyniku powyższego uwzględnione przez organ rentowy okresu składkowe wzrosły do 33 lat i 5 miesięcy i 25 dni czyli do 401miesięcy. Po zmianie stażu pracy emerytura wyniosła 1863,31zł., a po waloryzacji od 1 marca 2013r. 1937,84zł.

Wypłata przeliczonej emerytury została zawieszona, ponieważ była świadczeniem mniej korzystnym od emerytury ustalonej na podstawie art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

(dowód: decyzja z dnia 27 maja 2013r. r. – k. 447 akt emerytalnych)

Decyzją z dnia 12 czerwca 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił B. C. przeliczenia kapitału początkowego, gdyż nadal najkorzystniejszym wskaźnikiem wysokości podstawy wymiaru kapitału był wskaźnik przyjęty do podstawy wymiaru renty z 8 kolejnych lat kalendarzowych od 1 stycznia 1984r. do 31 grudnia 1991r. w wysokości 113,18%. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyliczany z 10 kolejnych lat kalendarzowych od 1984r. do 1993r. wyniósł 107,21%, a z 20 najkorzystniejszych lat wybranych z całego okresu ubezpieczenia – 104,69%.

Do obliczenia stosunku sumy kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w art. 15 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ZUS w latach, w których wnioskodawczyni pozostawała w ubezpieczeniu społecznym jedynie przez część miesięcy tego roku tj. w 1967r., 1968r., 1972r., 1997r.,, przyjął sumę kwot przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za ten rok kalendarzowy odpowiednią do liczby miesięcy pozostawania w ubezpieczeniu zgodnie z art. 174 ustęp 3b ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

(dowód: decyzja z 12 czerwca 2014r. wraz z obliczeniami – k. 10- 12 akt kapitałowych)

W dniu 24 maja 2016r. B. C. w związku z zakończeniem i rozwiązaniem umowy o pracę ze Spółką z o.o. (...) w R. z dniem 18 listopada 2015r. oraz z Firmą (...) w R. z dniem 30 kwietnia 2016r. wniosła o ponowne przeliczenie emerytury według starych i nowych zasad z podaniem szczegółowego wyliczenia.

(dowód: wniosek – k. 22 akt emerytalnych)

Zaskarżoną decyzją z dnia 22 czerwca 2016r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T., po uwzględnieniu nowego okresu zatrudnienia, w wyniku czego okresy składkowe wzrosły z 33 lat i 5 miesięcy i 25 dni (401miesięcy) do 35 lat i 4 miesięcy (424 miesiące), a okresy nieskładkowe z 6 lat, 9 miesięcy i 2 dni (81 miesięcy) do 8 lat, 2 miesięcy i 29 dni ( 98 miesięcy) przeliczył wnioskodawczyni emeryturę z art. 53 ustawy na kwotę 2108,29zł. z dniem 1 maja 2016r., tj od miesiąca w którym zgłoszono wniosek o przeliczenie. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto dotychczasową podstawę wymiaru świadczenia. Wypłata przeliczonej emerytury została zawieszona, ponieważ była świadczeniem mniej korzystnym od emerytury ustalonej na podstawie art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

(dowód: decyzja z dnia 22 czerwca 2016r. – k. 40 akt emerytalnych)

Zaskarżoną decyzją z dnia 22 czerwca 2016r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przeliczył na wniosek B. C. od dnia 1 maja 2016r. emeryturę wyliczoną z art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. ZUS zwiększył dotychczasową wysokość emerytury 2167,28zł. o kwotę wynikającą z podzielenia składek zaewidencjonowanych na koncie po dniu ponownego ustalenia wysokości emerytury do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie wysokości emerytury, z uwzględnieniem ich waloryzacji (2807,30zł.), przez średnie dalsze trwanie życia ustalone dla wieku wnioskodawczyni w dniu złożenia wniosku tj. w dniu 24 maja 2016r. 201,60), co dało kwotę 2181,21zł.

(dowód: decyzja z dnia 22 czerwca 2016r. – akta emerytalne)

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Odwołania nie zasługują na uwzględnienie, gdyż ZUS w zaskarżonych decyzjach prawidłowo przeliczył wysokość emerytury wnioskodawczyni zarówno z art. 53 ustawy o emeryturach i rentach z FUS jak i z art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Zmiana wysokości świadczenia wynikała z uwzględnienia wnioskodawczyni dodatkowego okresu zatrudnienia po nabyciu uprawnień emerytalnych, zgodnie z jej wnioskiem tj. okresu zatrudnienia w Spółce z o.o. (...) w R., gdzie była zatrudniona od 15 czerwca 2011r. do 18 listopada 2015r. oraz w Firmie (...) w R. od 1 maja 2007r. do 30 kwietnia 2016r. Ostatni wniosek o przeliczenie stażu pracy skarżąca złożyła w lutym 2013r. W uwzględnieniu tego wniosku organ rentowy przeliczył od 1 lutego 2013r.emeryturę wnioskodawczyni:

- z art. 26 ustawy - decyzją z dnia 15 marca 2013r. przez dodanie do dotychczasowej wysokości emerytury (1925,90zł.) przyrostu składek z tytułu zatrudnienia w kwocie 37,71zł., w wyniku czego emerytura wyniosła 1963,61zł., a po waloryzacji od 1 marca 2012r.- 2042,15zł.

- z art. 53 ustawy decyzją z dnia 27 maja 2013r. przez uwzględnienie w wymiarze świadczenia dodatkowego okresu zatrudnienia. W wyniku powyższego uwzględnione przez organ rentowy okresu składkowe wzrosły do 33 lat i 5 miesięcy i 25 dni czyli do 401miesięcy. Po zmianie stażu pracy emerytura wyniosła 1863,31zł., a po waloryzacji od 1 marca 2013r. 1937,84zł.

Z tego wynika, że w zaskarżonych decyzjach organ rentowy uwzględnił okres zatrudnienia od 1 lutego 2013r. do 30 kwietnia 2016r. Wnioskodawczyni tego nie kwestionowała w odwołaniach. Skarżąca nie zgłosiła bowiem w tym zakresie żadnych zarzutów do zaskarżonych decyzji. W odwołaniu wnosiła jedynie o przedstawienie szczegółowego sposobu wyliczenia należnych jej świadczeń.

Na wstępie należy podnieść, że odmienne są zasady ustalania i obliczania wysokości emerytury na podstawie art. 53 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, a odmienne dotyczące wyliczania emerytury kapitałowej z art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, której podstawą jest kapitał początkowy, a którą to emeryturę jako najkorzystniejsze świadczenie skarżąca pobiera do chwili obecnej.

Stosownie do treści art. art. 53 ust 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS emerytura wynosi:

1) 24% kwoty bazowej, o której mowa w art. 19 ustawy, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 art. 53 ustawy ;

2) po 1,3% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów składkowych,

3) po 0,7% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych

Okresy składkowe i nieskładkowe przy ustalaniu wysokości emerytury ustala się z uwzględnieniem pełnych miesięcy.

Przepis art. 21 ust 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS stanowi, że podstawę wymiaru emerytury dla osoby, która wcześniej miała ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy ( jak wnioskodawczyni) stanowi:

1) podstawa wymiaru renty - w wysokości uwzględniającej rewaloryzację oraz wszystkie kolejne waloryzacje przypadające w okresie następującym po ustaleniu prawa do renty, z zastrzeżeniem art. 15 ust. 5 ustawy, że wskaźnik wysokości podstawy wymiaru nie może być wyższy niż 250%.

2) albo podstawa wymiaru ustalona na nowo w myśl art. 15 ustawy ;

Zgodnie z art. 15 ust 1 ustawy podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę. Na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury lub renty może stanowić przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu ( art. 15 ustęp 6 ustawy).

Zgodnie z art. 53 ust 3 ustawy emeryturę, której podstawę wymiaru stanowi podstawa wymiaru świadczenia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 ustawy czyli podstawa wymiaru renty, oblicza się od tej samej kwoty bazowej, którą ostatnio przyjęto do ustalenia podstawy wymiaru, a następnie emeryturę podwyższa się w ramach waloryzacji przypadających do dnia nabycia uprawnień do emerytury. Przepisu tego (art. 53 ust. 3 ustawy) nie stosuje się, jeżeli zainteresowany po nabyciu uprawnień do świadczenia, którego podstawę wymiaru wskazał za podstawę wymiaru emerytury, podlegał co najmniej przez 30 miesięcy ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (art. 53 ustęp 4 ustawy).

Wnioskodawczyni prawo do emerytury z art. 53 ustawy nabyła z dniem (...)gdy ukończyła 55 lat. Podstawą wymiaru emerytury stanowiła zgodnie z art. 21 ustęp 1 pkt podstawa wymiaru renty, czyli wynagrodzenie z 8 lat kalendarzowych od 1984r. do 1991r. Wnioskodawczyni bowiem od 1998r. do 2004r. pobierała rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy , która była wyliczona z dochodu osiągniętego w latach 1984-1991. Wyliczony z tych lat wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 113,18%. W związku z wyliczeniem emerytury od podstawy wymiaru renty, do wyliczenia świadczenia zgodnie z art. 53 ustęp 3 ustawy została przyjęta stara kwota bazowa tj. obowiązująca w dacie przyznania skarżącej renty. Podstawa wymiaru emerytury obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru renty (113,18%) przez starą kwotę bazową przyjętą do wyliczenia renty ( 1001,51zł.) wyniosła 1133,51zł. (decyzja z dnia 17 sierpnia 2004r. – k. 207 akt rentowych).

Powyższe uległo zmianie od dnia 1 września 2006r., w uwzględnieniu wniosku skarżącej o wyliczenie podstawy wymiaru emerytury z art. 15 ustawy wg nowej kwoty bazowej obowiązującej w dacie złożenia wniosku o emeryturę. Decyzją z dnia 27 września 2006r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przeliczył B. C. od dnia 1 września 2006r. podstawę wymiaru emerytury przez przyjęcie do jej ustalenia dochodu stanowiącego podstawę wymiaru składek z 10 lat kalendarzowych tj. od 1 stycznia 1984r. do 31 grudnia 1993r., co dało wskaźnik wysokości podstawy wymiaru 107,21%. Pomimo ustalenia niższego wskaźnika podstawy wymiaru niż podstawa renty, podstawa wymiaru emerytury z art. 53 wzrosła wobec zastosowania nowej kwoty bazowej z daty złożenia wniosku o emeryturę w wysokości 1829,24zł. I tak podstawa wymiaru emerytury obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru renty (107,21%) przez nową kwotę bazową ( 1829,24zł.), wyniosła 1961,13zł. (decyzja z dnia 27 września 2006r. – k. 251 akt emerytalnych).

W kolejnych decyzjach o przeliczeniu emerytury z art. 53 ustawy, tak samo jak w zaskarżonej decyzji, ZUS cały czas stosował dotychczasową podstawę wymiaru świadczenia. Dotychczasowa podstawa wymiaru świadczenia została ustalona decyzją z dnia 27 września 2006r. Stanowi nią dochód stanowiący podstawę wymiaru składek z 10 lat kalendarzowych tj. od 1 stycznia 1984r. do 31 grudnia 1993r., co dało wskaźnik wysokości podstawy wymiaru 107,21% pomnożony przez kwotę bazową ( 1829,24zł.), co dało kwotę 1961,13zł. Po uwzględnieniu okresu zatrudnienia od 1 lutego 2013r. do 30 kwietnia 2016r. , o zaliczenie którego wnioskowała skarżąca, w zaskarżonej decyzji zwiększyły się jedynie okresy składkowe wnioskodawczyni z 401 miesięcy do 424 miesiące, a okresy nieskładkowe z 81 miesięcy do 98 miesięcy, czyli został zaliczony okres 3 lat i 3 miesięcy. Wpłynęło to na wysokość emerytury skarżącej z art. 53 ustawy przez jej zwiększenie po waloryzacji do kwoty 2108,29zł. z dniem 1 maja 2016r. tj. od miesiąca w którym zgłoszono wniosek o przeliczenie.

Wysokość emerytury została obliczona w następujący sposób;

24% x 1829,24zł. (kwota bazowa) = 439,02zł.

(424 miesięcy okresów składkowych x 1,3%): 12 miesięcy x 1961,13zł. podstawa wymiaru świadczenia = 900,81 zł.

(98 miesięcy okresów nieskładkowych x 0,7%);12 miesięcy x 1961,13 zł. = 112,11zł.

Łącznie daje to kwotę 1451,94zł. Wysokość tej kwoty po uwzględnieniu waloryzacji świadczenia od daty przyznania emerytury w 2004r. do 2016r. wynosi 2108,29zł., tak jak prawidłowo wyliczył to organ rentowy w zaskarżonej decyzji.

Prawidłowo ZUS przeliczył także wysokość emerytury w zaskarżonej decyzji z art. 26 ustawy. Wysokość emerytury z art. 26 ustawy zależy od sumy zaewidencjonowanych składek na ubezpieczenia na indywidualnym koncie ubezpieczonego, z uwzględnieniem ich waloryzacji (waloryzacja składek, zgodnie z art. 25 ust. 5 ustawy emerytalnej, polega na pomnożeniu zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego składek przez wskaźnik waloryzacji, o którym mowa w ust. 6-10), jak i zwaloryzowanego kapitału początkowego (art. 25 i 26 tej ustawy), a suma ta dzielona jest przez średnie dalsze trwanie życia, o którym mowa w art. 173 ust. 2, ustalone dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę osoby, dla której obliczana jest emerytura.

Kapitał początkowy stanowi odtworzenie składek na ubezpieczenia sprzed wejścia w życie ustawy o emeryturach i rentach z FUS, tj. przed wprowadzeniem ustawowego obowiązku ewidencjonowania przez ZUS indywidualnych składek każdej osoby podlegającej ubezpieczeniu społecznemu.

Kapitał początkowy ustala się na dzień 1 stycznia 1999r. Kapitał ten ewidencjonowany jest na koncie ubezpieczonego i corocznie waloryzowany, poczynając od 1 czerwca 2000 r., a następnie każdego 1 czerwca kolejnego roku, według reguł przewidzianych dla waloryzacji składek, a więc przez zastosowanie wskaźników waloryzacji.

Kapitał początkowy został skarżącej ustalony ostateczną decyzją z dnia 13 sierpnia 2009 roku na dzień 1 stycznia 1999 roku na kwotę 165.665,94 złotych.

Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy przyjęto wskaźnik wysokości podstawy wymiaru renty ustalony w decyzji o jej przyznaniu tj. przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 8 kolejnych lat kalendarzowych od 1 stycznia 1984r. do 31 grudnia 1991r, co dało wskaźnik wysokości podstawy wymiaru 113,18%.

Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 113,18% przez kwotę bazową wynoszącą 1220,89 złotych, co dało kwotę 1381,80zł.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy uwzględnił przypadające przed dniem 1 stycznia 1999r. okresy składkowe w wymiarze 303 miesięcy oraz okresy nieskładkowe w wymiarze 57 miesięcy, współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31 grudnia 1998 roku wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego - 100% (służy do obliczenia części 24% kwoty bazowej, która wynosi 293,01zł.) oraz średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat – wynoszące 209 miesięcy.( decyzja z dnia 13 sierpnia 2009 roku k. 6 akt o kapitał początkowy). Wnioskodawczyni nie odwołała się od tej decyzji, co oznacza niedopuszczalność badania jej prawidłowości w ramach odwołania od decyzji o ustaleniu wysokości emerytury z art. 26 ustawy. Sąd w tej sprawie z uwagi na brak odwołania od decyzji kapitałowej musi przyjąć, że kapitał początkowy został wyliczony skarżącej prawidłowo.

Stosownie do treści art. 26 ust 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183. Wiek ubezpieczonego w dniu przejścia na emeryturę wyraża się w ukończonych latach i miesiącach (art. 26 ust 2 ustawy).

Stosownie do treści art. 25 ustęp 1 ustawy podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175 oraz kwot środków zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b oraz art. 185.

Stosownie do treści art. 40a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w ramach konta ubezpieczonego Zakład prowadzi subkonto, na którym ewidencjonuje się informacje o zwaloryzowanej wysokości wpłaconych składek, o których mowa w art. 22 ust. 3 pkt 1 lit. b i pkt 2, wraz z wyegzekwowanymi od tych składek odsetkami za zwłokę i opłatą prolongacyjną, o których mowa w art. 23 ust. 2, oraz kwotę środków odpowiadających wartości umorzonych przez otwarty fundusz emerytalny jednostek rozrachunkowych po poinformowaniu przez Zakład otwartego funduszu emerytalnego o obowiązku przekazania środków zgromadzonych na rachunku członka otwartego funduszu emerytalnego na fundusz emerytalny FUS, o którym mowa w art. 55 ust. 1 pkt 1, w związku z ukończeniem przez ubezpieczonego wieku niższego o 10 lat od wieku emerytalnego, o którym mowa w art. 24 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zwane dalej ,,subkontem''. Zewidencjonowanie składek na subkoncie następuje niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 15 dni roboczych, licząc od dnia otrzymania składki opłaconej przy użyciu dokumentów płatniczych, raportów miesięcznych lub deklaracji. Stan subkonta pomniejsza się o kwoty wypłaconych okresowych emerytur kapitałowych. Pomniejszenia dokonuje się na dzień wypłacenia tych emerytur. Na subkoncie ewidencjonuje się także informacje o wysokości należnych i wpłaconych składek, o których mowa w art. 22 ust. 3 pkt 1 lit. b i pkt 2.

Wysokość emerytury na podstawie art. 26 ustawy została ustalona przez ZUS ostateczną decyzją z dnia 21 września 2009r., od której wnioskodawczyni nie wniosła odwołania, z dniem dnia 1 sierpnia 2009r.

W decyzji z dnia 21 sierpnia 2009r. :

- kwota składki na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie wnioskodawczyni do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury czyli do dnia 31 lipca 2009r. wyniosła 9649,16zł..

- kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego - 408.546,79 zł

- średnie dalsze trwanie życie dla osób w wieku emerytalnym wnioskodawczyni(60 lat) wyniosło 247,30 miesięcy na podstawie Komunikatu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

W przypadku skarżącej podstawę obliczenia emerytury z art. 26 ustawy stanowiła suma zwaloryzowanego kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999r. w wysokości 408.546,79 zł i składki zaewidencjonowana na koncie z uwzględnieniem waloryzacji w kwocie 9646,16zł. podzielona przez średnie dalsze trwanie życia 247,30, co dało kwot 1691,05zł.

W kolejnych decyzjach przeliczających wysokość emerytury z art. 26 ustawy (z dnia 9 lutego 2010r., 6 maja 2011r., 22 maja 2012r. 15 marca 2013r.) tak samo jak w zaskarżonej decyzji, ZUS nie obliczał już na nowo wysokości emerytury skarżącej z art. 26 ustawy , a jedynie zwiększał dotychczasową wysokość świadczenia o kwotę wynikającą z podzielenia składek zaewidencjonowanych na koncie po przyznaniu emerytury do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie wysokości emerytury z uwzględnieniem ich waloryzacji przez średnie dalsze trwanie życia ustalone dla wieku wnioskodawczyni w dniu złożenia wniosku o przeliczenie emerytury stosownie do treści art. 25 ustęp 1 ustawy w zw. z art. 108 ustawy.

Prawidłowość takiego postępowania wynika z uzasadnienia postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 6 października 2015 r. i z 3 listopada 2015 r., gdzie Sąd Najwyższy jednoznacznie wyjaśnił, że kwotę emerytury w systemie zdefiniowanej składki ustala się tylko raz, albo w dniu nabycia prawa, albo w dniu realizacji ryzyka. Tak ustalona emerytura może być już tylko powiększona w przypadku dalszego opłacania składek w sposób podany w art. 108 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Takie stanowisko zaprezentował także Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 31 maja 2017 r.

III AUa 965/16.

Zgodnie z art. 108 ust 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS jeżeli po dniu, od którego przyznano emeryturę określoną w art. 24 lub 24a, emeryt podlegał ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, wysokość świadczenia ulega ponownemu ustaleniu w sposób określony w ust. 2. Emerytury obliczone według zasad określonych w art. 26 powiększa się o kwotę wynikającą z podzielenia składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego po dniu ustalenia prawa do emerytury, o której mowa w art. 24 i 24a, i zwaloryzowanych zgodnie z art. 25 przez wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia ustalone dla wieku danego ubezpieczonego w dniu złożenia wniosku o przeliczenie wysokości emerytury (art. 108 ustęp 2 ustawy).. Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek zaewidencjonowanych od miesiąca, od którego została podjęta wypłata emerytury po raz pierwszy, do miesiąca poprzedzającego miesiąc zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury (ustęp 4 art. 108 ustawy). Przepis ust. 4 art. 108 ustawy stosuje się odpowiednio do kolejnych wniosków o ustalenie emerytury w nowej wysokości.

Wnioskodawczyni po dniu przyznania jej emerytury z art. 26 ustawy podlegała ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, a zatem miał do niej zastosowanie art. 108 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Organ rentowy w zaskarżonej decyzji zastosował się do treści art. 108 ustawy, gdyż ustaloną wnioskodawczyni wysokość emerytury decyzją z dnia 21 sierpnia 2009r. powiększał o kwotę wynikającą z podzielenia składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego po dniu ustalenia prawa do emerytury, o której mowa w art. 24 i 24a, i zwaloryzowanych zgodnie z art. 25 przez wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia ustalone dla wieku danego ubezpieczonego w dniu złożenia wniosku o przeliczenie wysokości emerytury (art. 108 ustęp 2 ustawy). Brak było podstaw do ponownego ustalenia przez organ rentowy wysokości emerytury na podstawie art. 26 ustawy, czego domagała się skarżąca, gdyż ta ustalana jest tylko raz, co u skarżącej nastąpiło w dacie nabycia prawa do emerytury w powszechnym wieku emerytalnym w 2009r. Ustalona w 2009r. emerytura mogła już tylko być i była powiększana, o dalsze opłacone na rzecz skarżącej składki z tytułu zatrudnienia w sposób podany w art. 108 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Tak się także stało w zaskarżonej decyzji z dnia 22 czerwca 2016r., mocą której Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przeliczył na podstawie art. 108 ustawy na wniosek B. C. od dnia 1 maja 2016r. emeryturę wyliczoną z art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS przez zwiększenie jej dotychczasowej wysokości w kwocie 2167,28zł. o kwotę wynikającą z podzielenia składek zaewidencjonowanych na koncie po dniu ponownego ustalenia wysokości emerytury do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie wysokości emerytury z uwzględnieniem ich waloryzacji (2807,30zł.), przez średnie dalsze trwanie życia ustalone dla wieku wnioskodawczyni w dniu złożenia wniosku tj. w dniu 24 maja 2016r. ( 201,60), co dało kwotę 2181,21zł. (2167,28 + (2807,30 : 201,60). Wnioskodawczyni nie kwestionowała stanu swojego subkonta, na które były odprowadzane składki z tytułu jej zatrudnienia po otrzymaniu prawa do emerytury, ani tego, że wysokość jej emerytury przed przeliczeniem zaskarżoną decyzją wynosiła 2167,28zł. . Długość dalszego życia wnioskodawczyni dla osób w wieku złożenia wniosku o przeliczenie emerytury czyli w maju 2016r., który wynosił 66 lat i 10 miesięcy wynika z Komunikatu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego i wynosi 201,6, jak prawidłowo przyjął ZUS..

Wydanie przez organ rentowy zaskarżonej decyzji o wysokości emerytury miało zatem oparcie w przepisach prawa i doprowadziło do wyliczenia w sposób prawidłowy – na podstawie przedłożonych dokumentów - wysokości emerytury zarówno z art. 53 ustawy jak i 26 ustawy.

Biorąc zatem pod uwagę, że zaskarżone decyzje organu rentowego zostały wydane w sposób prawidłowy, a co za tym idzie brak podstaw do uwzględnienia odwołań, Sąd Okręgowy na podstawie art. art. 47714§1 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.