Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 1013/17

UZASADNIENIE

Decyzją nr (...) z dnia 11 kwietnia 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. na podstawie art.83 ust.1 w związku z art.6 ust.1 punkt 1, art.12 ust.1, art.13 punkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 963, z późn. zm.), art.83§1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380, z późn. zm.) w związku z art.22 i art.300 ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeksu Pracy (Dz. U. 2016r. poz. 1666 z późn. zm.) stwierdził, że J. K. (1) jako pracownik u płatnika składek Doradca D. K. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 19 września 2016 roku.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że na podstawie dokumentów zaewidencjonowanych w Kompleksowym Systemie Informatycznym ZUS stwierdzono, iż w okresie od dnia 19 września 2016 roku J. K. (2) została zgłoszona przez płatnika składek Doradca D. K. do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych tj. ubezpieczenia emerytalnego, rentowego, chorobowego, wypadkowego oraz zdrowotnego z pracowniczym kodem ubezpieczenia.

Z imiennych raportów ZUS RS A sporządzonych przez płatnika składek i przekazanych do ZUS wynika, iż w okresie od dnia 27 października 2016 roku do dnia 28 listopada 2016 roku zostało wypłacone ubezpieczonej wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy. Od dnia 29 listopada 2016 roku do dnia 12 kwietnia 2017 roku J. K. (2) wystąpiła z roszczeniem o wypłatę zasiłku chorobowego. Od dnia 28 lutego 2017 roku do dnia 1 marca 2017 roku Zakład przeprowadził kontrolę w zakresie prawidłowości i rzetelności obliczania, potrącania i opłacania składek oraz zgłaszania do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, w wyniku której ustalono, iż J. K. (2) została zatrudniona przez płatnika składek Doradca D. K. na czas określony od 19 września 2016 roku do dnia 18 września 2018 roku z wynagrodzeniem zasadniczym 6.200-zł. Z dokumentu dostarczonego przez płatnika składek wynika, iż umowa o pracę z ubezpieczoną od dnia 16 września 2016 roku została przez nią podpisana dopiero w dniu 16 października 2016 roku. Do obowiązków J. K. (2) należało: księgowanie dokumentów zakupu i sprzedaży do głównej księgi handlowej, wystawianie faktur sprzedaży, księgowanie raportów bankowych i kasowych, prowadzenie obsługi kadrowo-płacowej w spółkach będących klientami biura, kontakty z klientami. W toku prowadzonej kontroli D. K. zeznała, iż „Pani K. posiada odpowiednie kwalifikacje do wykonywanej pracy. Ma wykształcenie wyższe ekonomiczne (…). Nie pracowała wcześniej na podobnym stanowisku. Została zatrudniona z polecenia znajomej księgowej (...). Po przejściu J. K. (2) na zasiłek chorobowy jej obowiązki przejęła D. K. oraz inna pracownica, która została zatrudniona na pełen etat. Wcześniej była zatrudniona na pół etatu.”

Z dokumentów zaewidencjonowanych w (...) stwierdzono, iż podstawa wymiaru oraz czas pracy tej pracownicy uległ zmianie od stycznia 2017 roku.

Zdaniem organu rentowego na uwagę zasługuje fakt, że J. K. (2) przed zatrudnieniem u D. K. od dnia 14 sierpnia 2013 roku jest osobą prowadzącą działalność gospodarczą z przeważającą działalnością w zakresie fryzjerstwa i pozostałych usług kosmetycznych. W związku z czym wątpliwości może budzić fakt zatrudnienia odwołującej na stanowisku samodzielnej księgowej.

Organ rentowy stoi na stanowisku, że zawarcie umowy przez płatnika składek Doradca D. K. z J. K. (2) miało na celu umożliwienie jej skorzystania ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

Odwołanie od powyższej decyzji złożyła ubezpieczona J. K. (2) wnosząc o jej zmianę poprzez ustalenie, że jako pracownik u płatnika składek D. K. - firma Doradca, ul. (...), (...)-(...) Ł. podlega ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 19 września 2016 roku oraz o zasądzenie od organu rentowego na rzecz ubezpieczonej kosztów postępowania według norm przepisanych

W uzasadnieniu odwołania podniosła, że organ nie ustalił okoliczności mogących doprowadzić do jednoznacznego stwierdzenia, iż ubezpieczona nie podlega ubezpieczeniom społecznym w okresie od dnia 19 września 2016 roku. W dniu 16 września 2016 roku J. K. (2) zawarła z Biurem (...) D. K. umowę o pracę na czas określony od dnia 19 września 2018 roku na stanowisku - samodzielna księgowa. Podpisując w tym samym dniu umowę omyłkowo wstawiła datę przy swoim podpisie o miesiąc późniejszą. Od dnia 27 października 2016 roku J. K. (2) stała się niezdolną do pracy - ale nie, jak uzasadnia to organ rentowy, z powodu ciąży. O ciąży dowiedziała się dopiero w połowie stycznia 2017 roku.

W odpowiedzi na pełnomocnik odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał przesłanki jakie legły u podstaw skarżonej decyzji.

Na rozprawie w dniu 29 stycznia 2018 roku pełnomocnik ubezpieczonej poparł odwołanie, zainteresowana przyłączyła się do odwołania, zaś pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania oraz o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego od obu stron.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. K. (2) urodziła się (...). Ubezpieczona ma wykształcenie wyższe – ukończyła (...) Wydział E. - Socjologiczny, w dniu 27 października 2008 roku w zakresie ekonomika i finansowanie działalności gospodarczej i uzyskała tytuł licencjata, zaś w październiku 2011 roku na kierunku gospodarka przestrzenna zyskując tytuł magistra. Obywała je w trybie zaocznym.

(kwestionariusz osobowy k.1, dyplom k.2 - część A akt osobowych - k. 32, zeznania ubezpieczonej e - protokół 29 stycznia 2018 roku min. 00:04:33 - 00:06:51 w zw. min.00:03:27 - 00:23:46 e - protokół z dnia 13 listopada 2017 roku)

Przed podjęciem zatrudnienia u płatnika składek ubezpieczona pracowała:

-

w okresie od dnia 2 listopada 2007 roku do dnia 31 maja 2008 roku w Centrum (...) w Ł. w wymiarze ½ etatu na stanowisku kosmetyczki;

-

w okresie od dnia 15 listopada 2010 roku do dnia 31 stycznia 2013 roku w Salonie (...) w A. w wymiarze ½ etatu, na stanowisku kosmetyczki,

(świadectwo pracy z dnia 31 stycznia 2013 roku część A akt osobowych,, świadectwo pracy z dnia 31 maja 2008 roku część A akt osobowych - k. 32)

Ubezpieczona prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą J. K. (2) (...) w A. przy ul. (...), która to została zarejestrowana w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 14 sierpnia 2013 roku. Przedmiotem działalności jest fryzjerstwo i pozostałe zabiegi kosmetyczne. Działalność tę ubezpieczona prowadzi, pomimo, że dochody są nie wielkie.

Ubezpieczona zatrudniała pracowników, we wrześniu 2016 roku przebywała w zakładzie.

(wypis z CEiIDzG – 45, zeznania ubezpieczonej e - protokół 29 stycznia 2018 roku min. 00:04:33 - 00:06:51 w zw. min.00:03:27 - 00:23:46 e - protokół z dnia 13 listopada 2017 roku płyta CD k. 59)

Płatnik składek D. K. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą DORADCA Biuro (...) z siedzibą w Ł. przy ul. (...), która to została zarejestrowana w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 9 grudnia 2004 roku. Przedmiotem działalności jest działalność rachunkowo księgowa, doradztwo podatkowe.

(wypis z CEiIDzG – 44)

Zainteresowana poszukiwała pracownika na miejsce M. K., która w 2015 roku przeszła na emeryturę, który wykonywałby prace z zakresu kadr i płac, pełną księgowość, książki rozchodów i przychodów oraz w miarę możliwości przejąłby obowiązki D. K., która z uwagi na stan zdrowia nie mogła w pełni ich wykonywać. Zainteresowana zamieściła ogłoszenie o poszukiwaniu pracownika na stronie internetowej (...) oraz GRATKA, ale wolała mieć osobę znajomą i poleconą. J. K. (2) zainteresowanej D. K. poleciła znajoma księgowa M. T..

(zeznania zainteresowanej e - protokół 29 stycznia 2018 roku min. 00:07:08 - 00:19:39płyta w zw. z e - protokół z dnia 13 listopada 2017 roku min. 00:23:46 - 00:37:02)

Ubezpieczona J. K. (2) zawarła z D. K. prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą DORADCA Biuro (...) z siedzibą w Ł. umowę o pracę, an podstawie której została zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy na czas określony od dnia 19 września 2016 roku do dnia 18 września 2018 roku.

Ubezpieczona została zatrudniona na stanowisku samodzielnej księgowej z wynagrodzeniem 6.200 złotych.

Ubezpieczona podpisała umowę w dniu 16 października 2016 roku.

(umowa o pracę z dnia 16 września 2016 roku k. 2 część B akt osobowych - k. 32)

Ubezpieczona w dniu 19 września 2016 roku uzyskała orzeczenie lekarskie o zdolności do pracy na stanowisku samodzielnej księgowej.

/zaświadczenie lekarskie k. 5 część A akt osobowych - wszyta koperta k. 32/

W aktach pracowniczych znajduje się zaświadczenie o odbyciu wstępnego szkolenia BHP.

(karta szkolenia wstępnego BHP k. 9 część B akt osobowych - k. 32)

W dniu 29 września 2016 roku płatnik składek – Doradca D. K. dokonał zgłoszenia ubezpieczonej do ubezpieczenia emerytalnego, rentowego, chorobowego, wypadkowego oraz zdrowotnego z tytułu zawartej umowy o pracę

(okoliczność bezsporna)

Pracodawca utworzył dokumentację pracowniczą ubezpieczonej, w której m.in. znalazły się następujące dokumenty: kwestionariusz osobowy, umowa o pracę z dnia 16 września 2016 roku, zakres czynności pracownika z dnia 16 września 2016 roku, karta szkolenia wstępnego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, obowiązki pracodawcy, informacja dotycząca równego traktowania w zatrudnieniu w oparciu o przepisy rozdziału II a Kodeksu Pracy, informacja podatkowa, oświadczenie pracownika dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych, oświadczenie pracownika dla celów stosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodów, informacja o warunkach zatrudnienia i uprawnieniach pracowniczych, dyplom ukończenia studiów pierwszego stopnia, dyplom ukończenia studiów drugiego stopnia, świadectwo pracy z dnia 31 stycznia 2013 roku, świadectwo pracy z dnia 31 maja 2008 roku, ewidencja czasu pracy za wrzesień, październik i listopada 2016 roku, listy obecności za wrzesień i październik 2016 roku, listy płac za miesiąc wrzesień, październik i listopad 2016 roku, potwierdzenie przelewów za miesiąc wrzesień, październik i listopad 2016 roku, dokumenty podpisane przez ubezpieczoną tj. dwa KP z dnia 12 października 2016 roku, amortyzacja z dnia 30 września 2016 roku, wezwanie do zapłaty z dnia 30 września 2016 roku, ostateczne wezwanie do zapłaty z dnia 5 października 2016 roku, zestawienie za wrzesień 2016 roku sporządzone w dniu 16 października 2016 roku, dwa potwierdzenia salda z dnia 10 października 2016 roku, wezwanie do zapłaty z dnia 5 października 2016 roku, raport kasowy z dnia 12 października 2016 roku.

(kwestionariusz osobowy k.1 część A akt osobowych, umowa o pracę z dnia 16 września 2016 roku k. 2 część B akt osobowych, zakres czynności pracownika z dnia 16 września 2016 rok k. 10 część B akt osobowych, karta szkolenia wstępnego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy k.9 - 9v część B akt osobowych, obowiązki pracodawcy k.8 część B akt osobowych, informacja dotycząca równego traktowania w zatrudnieniu w oparciu o przepisy rozdziału II a Kodeksu Pracy k.7 - 7v część B akt osobowych, informacja podatkowa k.6 część B akt osobowych, oświadczenie pracownika dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych k.5 część B akt osobowych, oświadczenie pracownika dla celów stosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodów k.4 część B akt osobowych, informacja o warunkach zatrudnienia i uprawnieniach pracowniczych k.3 część B akt osobowych, dyplom k.2 część A akt osobowych, świadectwo pracy z dnia 31 stycznia 2013 roku część A akt osobowych, świadectwo pracy z dnia 31 maja 2008 roku część A akt osobowych – k.32, ewidencja czasu pracy za wrzesień 2016 roku k.33, 37 i 41 akt ZUS, listy obecności za wrzesień i październik 2016 roku k.35 i 39 akt ZUS, listy płac za wrzesień, październik, oraz listopad 2016 roku k. 43 - 47 akt ZUS, potwierdzenie przelewów za wrzesień, październik i listopad 2016 roku k. 49 - 53 akt ZUS, dokumenty podpisane przez ubezpieczoną tj. dwa KP z dnia 12 października 2016 roku k.65 akt ZUS, amortyzacja z dnia 30 września 2016 roku k.67 akt ZUS, wezwanie do zapłaty z dnia 30 września 2016 roku k.75 akt ZUS, wezwanie do zapłaty z dnia 30 września 2016 roku, ostateczne wezwanie do zapłaty z dnia 5 października 2016 roku, zestawienie za wrzesień 2016 roku sporządzone w dniu 16 października 2016 roku, dwa potwierdzenia salda z dnia 10 października 2016 roku, wezwanie do zapłaty z dnia 5 października 2016 roku, raport kasowy z dnia 12 października 2016 roku - k. 6)

Ubezpieczona w dniu 16 września 2016 roku otrzymała zakres obowiązków w formie pisemnej, z którego wynika, iż powierzono jej sporządzanie, przyjmowanie, archiwizowanie i kontrolę dokumentów księgowych zgodnie z określonymi standardami oraz prawem podatkowym, prowadzenie obsługi kadrowej (prowadzenie akt osobowych, dokumentów zgłoszeniowych, sporządzanie i przesyłanie właściwym organom i urzędom obowiązującej sprawozdawczości, sporządzanie listy płac), nadzór nad prawidłowością rozliczeń podatkowych, utrzymanie kontaktu z klientami, ściąganie należności, uwzględnianie sald oraz wykonywanie innych poleceń przełożonego w zakresie rachunkowości.

(zakres czynności pracownika z dnia 16 września 2016 rok k.10 część B akt osobowych - k. 32)

Ubezpieczona miała wykonywać swoje obowiązki w siedzibie firmy w Ł. przy ul. (...) godzinach 8.00 – 16.00.

(zeznania ubezpieczonej e - protokół 29 stycznia 2018 roku min. 00:04:33 - 00:06:51 w zw. z e - protokół z dnia 13 listopada 2017 roku min. 00:03:27 - 00:23:46)

Poza dokumentacją osobowo – płacową pochodzącą ze spornego okresu zatrudnienia płatnik składek przedstawiła dokumenty z wygenerowanym nazwiskiem ubezpieczonej i jej podpisem. J. K. (2) nie miał imiennej pieczątki,

(zeznania ubezpieczonej e - protokół 29 stycznia 2018 roku min. 00:04:33 - 00:06:51 w zw. z e - protokół z dnia 13 listopada 2017 roku min. 00:03:27 - 00:23:46)

W dokumentacji firmy znajdują się listy obecności, na których widnieje podpis ubezpieczonej potwierdzający jej obecność w pracy oraz listy wynagrodzeń.

(listy obecności za kwiecień - czerwiec 2016 roku k. 21 - 23 akt ZUS, listy płac za kwiecień - czerwiec 2016 roku k. 18 -20 akt ZUS, zeznania ubezpieczonej e - protokół z dnia 7 czerwca 2017 roku min. 00:11:11 - 00:11:47 w zw. z k. 113 - 113 odwrót)

Wynagrodzenie ubezpieczona miała otrzymywać do ręki.

(zeznania ubezpieczonej e - protokół 29 stycznia 2018 roku min. 00:04:33 - 00:06:51 w zw. z e - protokół z dnia 13 listopada 2017 roku min. 00:03:27 - 00:23:46, zeznania zainteresowanej e - protokół 29 stycznia 2018 roku min. 00:07:08 - 00:19:39 w zw. z e - protokół z dnia 13 listopada 2017 roku min. 00:37:02 - 00:45:35)

W chwili podjęcia pracy w firmie płatnika składek ubezpieczona była w ciąży. J. K. (2) w dniu 28 września 2016 roku odbyła wizytę ginekologiczną z uwagi na bóle trwające od 4 dni. Lekarz odnotował w karcie informacje, że od 2 tygodni przyjmowała kwas foliowy, był to 6 tydzień ciąży. W wyniku wykonanego badania USG przewidywany termin porodu został wyznaczony na dzień 22 maja 2017 roku.

(karta informacyjna z dnia 28 września 2016 roku, wynik badania USG z dnia 28 września 206 roku - k. 63)

W okresie od dnia 27 października 2016 roku do dnia 29 października 2016 roku ubezpieczona przebywała w Szpitalu - Centrum Medycznym im. (...) w Ł. na oddziale położniczo - ginekologicznym z rozpoznaniem CI ciąża obumarła 10/8 tygodni.

(karta informacyjna leczenia szpitalnego z dnia 29 października 2016 roku k. 34 -35)

Od 27 października 2016 roku ubezpieczona była niezdolna od pracy.

(okoliczność bezsporna)

W okresie od dnia 2 lutego 2017 roku do dnia 6 lutego 2017 roku ubezpieczona przebywała w Klinice (...) w Ł. Szpitalu - Centrum Medycznym im. (...) w Ł. z rozpoznaniem poronienie zagrażające. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono 8 tydzień ciąży.

(karta przebiegu ciąży k. 36 - 38, karta informacyjna leczenia szpitalnego z dnia 6 lutego 2017 roku k. 39 – 40)

Pierwszą wizytę lekarską w związku z kolejną ciążą ubezpieczona odbyła w dniu 15 lutego 2017 roku. Przewidywany termin porodu został wyznaczony na dzień 11 września 2017 roku. Ubezpieczona odbyła kolejno wizyty w dniu: 15 marca 2017 roku, 12 kwietnia 20167 roku, 8 maja 2017 roku, 7 czerwca 2017 roku, 5 lipca 2017 roku , 18 lipca 2017 roku, 7 sierpnia 2017 roku, 21 sierpnia 2017 roku.

(karta przebiegu ciąży k. 36 – 38)

Ponownie ubezpieczona przebywała w Szpitalu - Centrum Medycznym im. (...) w Ł. na oddziale położniczo - ginekologicznym w okresie od dnia 17 lutego 2017 roku do dnia 23 lutego 2017 roku z rozpoznaniem CII, P I ciąża 11 tygodni. Poronienie zagrażające.

(karta informacyjna leczenia szpitalnego z dnia 23 lutego 2017 roku k. 41 -42)

Ubezpieczona urodziła w dniu 15 wrześniu 2017 roku.

(zeznania ubezpieczonej e - protokół 29 stycznia 2018 roku min. 00:04:33 - 00:06:51 w zw. z e - protokół z dnia 13 listopada 2017 roku min. 00:03:27 - 00:23:46)

Zainteresowana do 2015 roku zatrudniała M. K. na stanowisku księgowej w wymiarze pełnego etatu z wynagrodzeniem ostatnio 3.000 złotych miesięcznie brutto. M. K. wykonywała prace z zakresu kadr i płac, pełną księgowość oraz książki rozchodów i przychodów. Ponadto zainteresowana zatrudnia od lutego 2016 roku do lipca 2017 roku K. K. (2) w wymiarze ½ etatu, zaś od stycznia 2017 roku na cały etat na stanowisku główniej księgowej z wynagrodzeniem 2.500 złotych brutto miesięcznie.

(umowa o pracę z dnia 1 grudnia 2006 roku k.77 akt ZUS, umowa o pracę z dnia 7 lipca 2014 roku k.79 akt ZUS, zeznania ubezpieczonej e - protokół 29 stycznia 2018 roku min. 00:04:33 - 00:06:51 w zw. z e - protokół z dnia 13 listopada 2017 roku min. 00:03:27 - 00:23:46, zeznania zainteresowanej e - protokół 29 stycznia 2018 roku min. 00:07:08 - 00:19:39 w zw. z e - protokół z dnia 13 listopada 2017 roku min. 00:23:46 - 00:37:02, zeznania świadka K. K. (2) e - protokół z dnia 13 listopada 2017 roku min. 00:55:51 - 01:10:46)

Ubezpieczona nie wykonywał czynności z zakresu kadry i płac.

(zeznania zainteresowanej e - protokół 29 stycznia 2018 roku min. 00:07:08 - 00:19:39 w zw. z e - protokół z dnia 13 listopada 2017 roku min. 00:23:46 - 00:37:02)

Zainteresowana rozlicza działalność m.in. A. Z., który osobiście przywoził jej dokumenty. A. Z. nie zna ubezpieczonej.

(zeznania świadka A. Z. e - protokół z dnia 13 listopada 2017 roku min. 00:46:54 - 00:55:51)

Bezpośrednio po zaprzestaniu świadczenia pracy przez J. K. (2), od października 2016 roku, płatnik składek nie zatrudniła nikogo na miejsce ubezpieczonej. Obowiązki te zainteresowana w znacznej części sama przejęła a w części powierzyła pracownikowi K. K. (2). Od dnia 1 listopada 2017 roku zainteresowana zatrudniała K. P., która nie ma wykształcenia księgowego i jest ubezpieczona od najniższej podstawy wymiaru składek. Ponadto zainteresowana ma firmę podwykonawczą, która wykonuje usługi księgowe i ponosi z tego tytułu koszty w wysokości 3.500 złotych miesięcznie, pomimo to nadal sam również pracuje.

(zeznania zainteresowanej e - protokół 29 stycznia 2018 roku min. 00:07:08 - 00:19:39 w zw. z e - protokół z dnia 13 listopada 2017 roku min. 00:23:46 - 00:45:35)

Obecnie ubezpieczona przebywa na urlopie macierzyńskim do września 2018 roku.

(zeznania zainteresowanej e - protokół 29 stycznia 2018 roku min. 00:07:08 - 00:19:39)

Zainteresowana z prowadzonej działalności osiąga przychody w następującej wysokości: za styczeń 2016 roku - 11.476 zł, za luty 2016 roku - 12.791 zł, za marzec 2016 roku - 11.426 zł, za kwiecień 2016 roku 11.726 zł, za maj 2016 roku - 12.476 zł, za czerwiec 2016 roku - 12.826 zł, za lipiec 2016 roku - 12.226 zł, za sierpień 2016 roku - 12.476 zł, za wrzesień 2016 roku - 11.976 zł, za październik 2016 roku 11.976 zł, za listopad 2016 roku - 11.976 zł, za grudzień 2016 roku - 12.391 zł, za styczeń 2017 roku - 13.891 zł, za luty 2017 roku - 12.491 zł, za marzec 2017 roku - 12.491 zł, za kwiecień 2017 roku 13.491 zł, za maj 2017 roku - 12.491 zł, za czerwiec 2017 roku - 13.491 zł, za lipiec 2017 roku - 13491 zł.

(podatkowa księga przychodów i rozchodów k. 27 -28)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych dowodów w postaci dokumentów m.in. akt osobowych ubezpieczonej, dokumentacji medycznej skarżącej, akt rentowych ZUS, dokumentacji finansowej płatnika składek oraz częściowo w oparciu o zeznania ubezpieczonej J. K. (2), zainteresowanej D. K. oraz świadków K. K. (2) oraz A. Z..

Oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd nie dał wiary zeznaniom ubezpieczonej J. K. (2) oraz zainteresowanej D. K. czy też świadka K. K. (2) oraz A. Z., w których wskazywali na realność zawartej pomiędzy stronami umowy o pracę oraz faktycznego świadczenia pracy przez J. K. (2) w ramach tej umowy. W ocenie Sądu, w świetle zgromadzonego w postępowaniu materiału dowodowego, brak jest podstaw do przyjęcia, iż stosunek pracy na podstawie zawartej umowy faktycznie był realizowany. Przeciwko prawdziwości zeznań stron i świadka przemawiają, zdaniem Sądu, ustalone okoliczności faktyczne.

Jeżeli chodzi o umowę o pracę zawartą pomiędzy ubezpieczoną a zainteresowaną bezspornym jest, iż zaoferowane ubezpieczonej stanowisko samodzielnej księgowej, było nowoutworzonym, którego nikt wcześniej przed nią nie zajmował zaś zaproponowane wynagrodzenie rażąco wysokie w stosunku do wynagrodzeń innych pracowników. Jak wynika z akt sprawy zainteresowana dotychczas zatrudniał jedynie księgowe: tj. M. K. pracująca od 2006 roku do końca 2015 roku z wynagrodzeniem ostatnio 3.000 złotych brutto oraz K. K. (2) od lutego 2016 roku na ½ etatu zaś od stycznia 2017 roku na cały etat na stanowisku główniej księgowej z wynagrodzeniem 2.500 złotych brutto miesięcznie. Czyli ani długoletniemu pracownikowi tj. M. K. ani K. K. (2) zajmującej ostatnio stanowisko głównej księgowej zainteresowana nie zaproponowała chociażby zbliżonego wynagrodzenia. Wynagrodzenie ubezpieczonej jest zdecydowanie wygórowane w stosunku co do pozostałych zatrudnionych przez zainteresowaną pracowników. D. K. starała się usprawiedliwiać potrzebę tak wysoko określonego wynagrodzenia faktem posiadanego wyższego wykształcenia ekonomicznego. Jednak niekoniecznie - co również sama w ramach zeznań przyznała - musi iść to w parze z umiejętnościami. Takie natomiast nabywa się poprzez doświadczenie. Tego to jest w zakresie pracy księgowej w przypadku ubezpieczonej zabrakło. Wprawdzie J. K. (2) funkcjonuje na rynku pracy od dnia 2 listopada 2007 roku, to jednak jej aktywność zawodowa sprowadzała się do pracy na stanowisku kosmetyczki w salonach urody. Co zresztą było zapewne asumptem do podjęcia własnej działalności gospodarczej od dnia 14 sierpnia 2013 roku i otwarcia (...), której przedmiotem działalności jest fryzjerstwo i pozostałe zabiegi kosmetyczne. Trudno zatem nie mieć wątpliwości czy w rzeczywistości ubezpieczona pracowała na stanowisku samodzielnej księgowej a zainteresowana wypłacała wynagrodzenie w wysokości 6.200 złotych. Zwłaszcza gdy brak potwierdzenia dokonywania takich przelewów przez zainteresowaną na konto ubezpieczonej.

Ponadto z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że ubezpieczona podejmując zatrudnienie u zainteresowanej nie wykonywał czynności samodzielnej księgowej takich jak choćby kadry i płace, ponieważ dopiero się przyuczała do wykonywania tej pracy. Zatem logicznym wydaje się, że rozsądny i zapobiegliwy pracodawca nie zatrudnia nowego pracownika, bez doświadczenia na samodzielnym stanowisku z wysokim wynagrodzeniem, ale na okres próbny z wynagrodzeniem porównywalnym z pozostałymi pracownikami. Ma wtedy możliwość sprawdzenia czy dana osoba nadaje się do wykonywania obowiązków, a pracownik ma możliwość rozeznania co będzie należało do jego zadań. Zatem nie może ostać się twierdzenie ubezpieczonej czy zainteresowanej, że miała przejąć obowiązki głównej księgowej oraz po części właścicielki.

Bezpośrednio po zaprzestaniu świadczenia pracy przez J. K. (2), od października 2016 roku, płatnik składek nie zatrudniła nikogo na miejsce ubezpieczonej. Obowiązki te zainteresowana w znacznej części sama przejęła a w części powierzyła pracownikowi K. K. (2), nie zwiększając jej ani wynagrodzenia ani czasu pracy. Dopiero po roku czasu to jest od dnia 1 listopada 2017 roku zainteresowana zatrudniała K. P., która nie ma wykształcenia księgowego i jest ubezpieczona od najniższej podstawy wymiaru składek i to tylko dlatego, że odeszła K. K. (2). Ponadto zainteresowana korzysta z usług firmy podwykonawczej, która wykonuje usługi księgowe. Zainteresowana ponosi z tego tytułu koszty w wysokości 3.500 złotych miesięcznie, pomimo to zainteresowana nadal sama również pracuje. Oznacza to, że zainteresowana podobnie jak przed zatrudnieniem ubezpieczonej nadal wykonywała ten sam zakres obowiązków. Dopiero jak odszedł drugi pracownik w lipcu 2017 roku zatrudniła od 1 listopada 2017 roku nową osobę. Zatem dwie osoby przy takim samym zakresie usług księgowych był w stanie wykonywać obowiązki związane z obsługą klientów, co potwierdza brak potrzeby zatrudnienia ubezpieczonej. Z kolei okoliczność skorzystania z firmy zewnętrznej, za której usługi zainteresowana płaci kwotę 3.500 zł miesięcznie wskazuje, że zdecydowanie oszczędniejszym i ekonomiczniejszym sposobem jest skorzystanie z usług profesjonalnej firmy, niż zatrudnienie pracownika bez doświadczenia za wynagrodzeniem 6.200 zł miesięcznie. Co dodatkowo przemawia za argumentem, że zatrudnienie ubezpieczonej było fikcyjne.

Na dowód świadczenia przez ubezpieczoną pracy u zainteresowanej D. K. do sprawy załączone zostały dokumenty to jest: dwa KP z dnia 12 października 2016 roku, amortyzacja z dnia 30 września 2016 roku, wezwanie do zapłaty z dnia 30 września 2016 roku, ostateczne wezwanie do zapłaty z dnia 5 października 2016 roku, zestawienie za wrzesień 2016 roku sporządzone w dniu 16 października 2016 roku, dwa potwierdzenia salda z dnia 10 października 2016 roku, wezwanie do zapłaty z dnia 5 października 2016 roku, raport kasowy z dnia 12 października 2016 roku, na których figuruje podpis ubezpieczonej jako upoważnionej do ich wystawienia. Sąd nie dał wiary, że przedstawione dokumenty wystawiła ubezpieczonej w ramach wykonywania obowiązków pracowniczych. Przede wszystkim z zeznań jakie zainteresowana złożyła w toku postępowania kontrolnego toczącego się przed ZUS (k.81 akt ZUS) wynika, że do obowiązków ubezpieczonej należało księgowanie dokumentów zakupu i sprzedaży do księgi głównej handlowej, wystawianie faktur sprzedaży, księgowanie raportów bankowych i kasowych, prowadzenie obsługi kadrowo-płacowej w spółkach będących klientami biura, kontakty z klientami. Zatem co do większości tych czynności brak jest fizycznych dowodów wykonywania pracy przez ubezpieczoną. Wprawdzie do sprawy zostały załączone dokumenty, na których wygenerowane są dane ubezpieczonej i jej podpis, ale są to kserokopie. W tej sytuacji przy braku oryginałów pozostających w dyspozycji kontrahentów nie jest możliwe z całą pewnością przyjęcie, że taki podpis ubezpieczonej widnieje również i tam. Pozostała zaś część dokumentacji jest tylko z wygenerowanymi danymi ubezpieczonej, bez podpisu. Tym bardziej wydruki te nie mogły stanowić jakiegokolwiek dowodu na okoliczność wykonywania określonych czynności przez ubezpieczoną. Nadto należy wskazać, iż strony nie złożyły żadnych dokumentów potwierdzających wykonywanie przez ubezpieczoną pracy od 19 września 2016 roku. Ubezpieczona została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych po terminie – 29 września 2016 roku, w tym dniu wiedziała, że jest w ciąży. Wszelkie złożone do akt dokumenty mające potwierdzać pracę ubezpieczonej pochodząc z okresu od 30 września 2016 roku, nie zostały złożone żadne dokumenty sprzed tej daty.

Natomiast dokumentacja kadrowa potwierdza jedynie fakt formalnego jej sporządzenia, a nie jest dowodem faktycznego istnienia pomiędzy stronami stosunku pracy. W ocenie Sądu załączona dokumentacja osobowa ubezpieczonej jest przejawem formalnego zadośćuczynienia obowiązkowi zainteresowanej jako pracodawcy, natomiast nie przesądza o tym, że praca była przez skarżącą faktycznie wykonywana.

Nie może umknąć także uwadze, że ubezpieczona podejmując zatrudnienie u zainteresowanej prowadziła działalność gospodarczą, która - jak twierdziła - przynosiła niewielkie dochody. Pomimo to J. K. (2) - jak wynika z jej zeznań - zatrudniała pracowników, którzy mieli prowadzić jej działalność, ona zaś miała jedynie tę działalność „doglądać” po zakończeniu pracy u zainteresowanej. Wydaje się, że jeśli działalność jest niedochodowa to właściciel jednak próbuje albo zminimalizować wydatki albo ją likwiduje. W przypadku ubezpieczonej ani do likwidacji ani do zminimalizowania wydatków nie doszło, ponieważ cały czas zatrudniała pracowników. Co by mogło oznaczać, że dochody nie były takie niskie, na jakie wskazuje skarżąca. A wręcz przeciwnie muszą być cały czas na poziomie pozwalającym na prowadzenie działalności i wypłatę wynagrodzenia pracownikom. W tej sytuacji zdaniem Sądu Okręgowego niekoniecznie zachodziła potrzeba poszukiwania przez ubezpieczoną dodatkowego zatrudnienia. Ponadto należy zauważyć, że prowadzenie działalności wymaga również niemałego własnego wkładu pracy właściciela. Zatem poszukiwanie dodatkowego zatrudnienia jest tym bardziej nierealne, gdy chce się aby działalność ta funkcjonowała sprawienie i była dochodowa.

Istotnym w sprawie jest również fakt, że ubezpieczona w chwili podpisania umowy o pracę w dniu 16 września 2016 roku wiedziała prawdopodobnie, że jest w ciąży. Z całą pewnością o ciąży wiedziała w dniu zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych, bowiem wizyta lekarska potwierdzająca ciążę miała miejsce w dniu 28 września 2016 roku. Oczywiście Sąd Okręgowy pragnie zwrócić uwagę, że chodzi o fakt, gdy ubezpieczona była po pierwszy raz w ciąży, nie zaś drugi - co stara się eksponować skarżąca w odwołaniu - ponieważ wtedy faktycznie upłynęło już kilka miesięcy od zawarcia umowy o pracę. Z załączonej do akt dokumentacji medycznej wynika, że J. K. (2) w dniu 28 września 2016 roku odbyła wizytę ginekologiczną z uwagi na bóle trwające od 4 dni. Co istotne lekarz odnotował w wywiadzie zebranym od ubezpieczona, że od 2 tygodni przyjmowała kwas foliowy oraz że ostatnią miesiączkę miała w dniu 15 sierpnia 2016 roku. Ponadto stwierdził, że jest to około 6 tydzień ciąży. Oznacza, że ubezpieczona co najmniej od dnia 14 września 2016 roku domyślał się, że jest w ciąży, skoro zaczęła przyjmować kwas foliowy.

Powyższe okoliczności sprawiają, że zeznania świadków K. K. (3), pracownika zainteresowanej oraz A. Z. klient biura nie mogły być uznane za wiarygodne, iż ubezpieczona wykonywała pracę na rzecz zainteresowanej. Świadek K. K. (3), z którą rzekomo ubezpieczona miała pracować wspólnie w jednym pokoju nie była w stanie wskazać czy J. K. (2) posiadała swoich klientów. Ponadto nawiązując do zakresu obowiązków ogólnie wskazywała, że były to zadania zlecone przez zainteresowaną czy też po części wykonywała obowiązki należące do szefowej. Wprawdzie wskazywała także, że wypełniała deklaracje, wysyłała je do urzędu, prowadziła akta osobowe. Są to jednak czynności, których nie można fizycznie zweryfikować. Brak jest dokumentów, które wskazywałyby na wykonywanie powyższych obowiązków. Tym samym zeznania te nie mogły stanowić wiarygodnego źródła dowodowego.

Nie zasługiwały na uwzględnienie także zeznania świadka A. Z., który stwierdził, że widział ubezpieczoną pracującą za biurkiem. Świadek nie był wstanie wskazać co ubezpieczona wykonywała pracując u zainteresowanej. W tej sytuacji trudno nie odnieść wrażenia, że zeznania świadka miały jedynie urzeczywistnić fakt zatrudnienia ubezpieczonej przez zainteresowaną. A co za tym idzie zeznania również i tego świadka nie mogły stanowić miarodajnego dowodu w sprawie z zakresie poczynienia prawidłowych ustaleń faktycznych.

Z uwagi na powyższe w ocenie Sądu przytoczone okoliczności przemawiają za uznaniem, iż dla ubezpieczonej został stworzony sztuczny etat, którego celem było jedynie zagwarantowanie świadczeń z ubezpieczenia społecznego, ponieważ przed podjęciem pracy w firmie płatnika składek prowadziła działalność gospodarczą o kompletnie innym profilu niż zainteresowana.

Sąd Okręgowy oddalił wniosek pełnomocnika ZUS wniosek o dopuszczenie dowodu z akt osobowych K. K. (2) i M. K. oraz o zobowiązanie zainteresowanej do podania nazw i placówek medycznych, w których się leczyła., ponieważ prowadziłoby to do niepotrzebnego wydłużenia postępowania, w sytuacji gdy wszystkie istotne okoliczności zostały w niniejszej sprawie już wyjaśnione.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołania ubezpieczonej nie zasługuje na uwzględnienie i jako takie podlega oddaleniu.

Zgodnie z art.6 ust.1 punkt 1 i art.13 punkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2017 roku, poz.1778 ze zm.). obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym, chorobowym i wypadkowym - podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.

Na mocy art.11 ust.1 wyżej wymienionej ustawy osoby te podlegają także obowiązkowemu ubezpieczeniu chorobowemu, a na mocy art.12 ust.1 ubezpieczeniu wypadkowemu.

Art.13 punkt 1 powołanej ustawy przewiduje, że obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu pracownicy podlegają od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania tego stosunku. Z kolei art.8 ust.1 nakazuje za pracownika uważać osobę pozostającą w stosunku pracy.

W świetle powyższego przepisu podstawową przesłanką objęcia zakresem ubezpieczenia społecznego jest posiadanie statusu pracownika. Poza sporem pozostaje, iż pracownikiem zostaje się przez nawiązanie stosunku pracy.

Art.22§1 k.p. stanowi, iż przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Z powołanego powyżej unormowania wywodzi się zespół cech stosunku pracy, różniących go od innych stosunków prawnych, na podstawie których może być świadczona praca, w szczególności od niektórych stosunków zobowiązaniowych prawa cywilnego. Do cech tych zalicza się między innymi osobiste świadczenie pracy przez pracownika, zobowiązanie się pracownika do wykonywania pracy, a nie do wykonania pracy, co oznacza, że stosunek pracy ma charakter ciągły. Kolejna cecha tego stosunku to zawłaszczanie wyniku pracy przez pracodawcę i wykonywanie pracy w warunkach podporządkowania, to jest pod kierownictwem pracodawcy. Przy tym pracownik nie odpowiada za wynik pracy, ale za samo staranne świadczenie pracy.

W przedmiotowej sprawie strony sporządziły pisemną umowę o pracę. Umowa ta przewidywała określony, dwóch lat czas trwania stosunku zobowiązaniowego i wskazywała jako termin rozpoczęcia pracy dzień 19 września 2016 roku. Z tego tytułu ubezpieczona została zgłoszona do ubezpieczeń (od dnia 29 września 2016 roku). W tym miejscu wskazać należy, iż samo zawarcie umowy o pracę i zgłoszenie do ubezpieczeń nie daje podstawy do podlegania ubezpieczeniom bowiem, jak wynika z brzmienia przytoczonych przepisów, jedynie rzeczywiste pozostawanie w stosunku pracy, daje podstawę do podlegania ubezpieczeniom. Pogląd ten nie budzi żadnych wątpliwości i znajduje potwierdzenie w licznych orzeczeniach Sądu Najwyższego. Jak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 lutego 2013 roku (I UK 472/12) zgłoszenie do ubezpieczenia społecznego z tytułu sporządzenia umowy o pracę bez nawiązania stosunku pracy wiążącego się z wykonywaniem obowiązków pracowniczych nie ma podstawy faktycznej.

Ponadto, jak wskazuje się w orzecznictwie, przystąpienie do ubezpieczenia i opłacanie składki przez podmiot, który nie świadczy pracy, nie stanowi przesłanki objęcia ubezpieczeniem społecznym i stania się jego podmiotem. Skutku takiego nie wywołuje zawarcie umowy o pracę, której strony stwarzają pozór realizacji przez ubezpieczonego czynności odpowiadających treści art.22 k.p., czyli wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem, za wynagrodzeniem, odpowiadającym ilości i jakości świadczonej pracy (art.78 k.p.). Tym samym, bycie podmiotem ubezpieczenia związane jest wyłącznie z realizacją podstawowego dla stosunków tego ubezpieczenia warunku wykonywania pracy w ramach stosunku pracy. W świetle tego istotne jest, czy pracownik zawierający umowę o pracę w rzeczywistości pracę taką wykonywał (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 2011 roku, II UK 69/11 LEX nr 1108830).

Sąd Najwyższy w wyroku z 12 lipca 2012 roku (II UK 14/12 LEX nr 1216864) podkreślił, że jeżeli przy składaniu oświadczeń woli obie strony mają świadomość, że osoba określona w umowie jako pracownik nie będzie świadczyć pracy, a pracodawca nie będzie korzystać z jej pracy, czyli gdy strony z góry zakładają, że nie będą realizowały swoich praw i obowiązków wypełniających treść stosunku pracy, to taką umowę należy potraktować jako zawartą dla pozoru i przez to nie mogącą stanowić tytułu do objęcia pracowniczym ubezpieczeniem społecznym. W uzasadnieniu Sąd Najwyższy wskazał, że art.83§1 k.c. określa czynność prawną pozorną jako oświadczenie woli złożone drugiej stronie, które musi być złożone tylko dla pozoru, a jego adresat musi mieć tego świadomość (zgadzać się na dokonanie czynności prawnej dla pozoru), przy czym przesłanki te muszą wystąpić łącznie. Złożenie oświadczenia woli dla pozoru oznacza, że osoba oświadczająca wolę w każdym wypadku nie chce, aby powstały skutki prawne, jakie zwykle prawo łączy ze składanym przez nią oświadczeniem. Brak zamiaru wywołania skutków prawnych oznacza, że osoba składająca oświadczenie woli albo nie chce w ogóle wywołać żadnych skutków prawnych, albo też chce wywołać inne, niż wynikałyby ze złożonego przez nią oświadczenia woli. Stąd też podstawowe znaczenie w sprawie miało ustalenie, czy istotnie ubezpieczoną łączył stosunek pracy w rozumieniu art.22 k.p., bowiem to jedynie daje prawo do objęcia ubezpieczeniem społecznym z tego tytułu.

W ocenie Sądu Okręgowego sporządzona w dniu 16 września 2016 roku umowa o pracę nosi cechy umowy pozornej, nawiązanej jedynie w celu uzyskania świadczeń przysługujących pracownikowi z tytułu ubezpieczenia społecznego. Przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe nie daje bowiem podstaw do przyjęcia, iż odwołująca się J. K. (2) faktycznie świadczyła pracę na rzecz D. K. w ramach pracowniczego stosunku pracy. O pozorności danej umowy decydują okoliczności wynikające z art.83§1 k.c., które muszą występować w momencie składania przez strony oświadczeń woli. Czynność prawna pozorna charakteryzuje się trzema elementami, które muszą wystąpić łącznie: oświadczenie woli musi być złożone tylko dla pozoru, oświadczenie woli musi być złożone drugiej stronie, adresat oświadczenia woli musi zgadzać się na dokonanie czynności prawnej jedynie dla pozoru.

Złożenie oświadczenia woli dla pozoru oznacza, że osoba oświadczająca wolę w każdym wypadku nie chce, aby powstały skutki prawne, jakie zwykle prawo łączy ze składanym przez nią oświadczeniem. Brak zamiaru wywołania skutków prawnych oznacza, że osoba składająca oświadczenie woli, albo nie chce w ogóle wywołać żadnych skutków prawnych, albo też chce wywołać inne, niż wynikałoby ze złożonego przez nią oświadczenia woli. Ponadto, aby uznać czynność prawną za pozorną adresat oświadczenia woli musi zgadzać się na złożenie tego oświadczenia jedynie dla pozoru. Podkreślić należy, że o pozorności zawartej w niniejszej sprawie umowy o pracę nie świadczy fakt, iż już w dniu jej zawarcia skarżąca była w ciąży. Nie budzi bowiem wątpliwości, że obowiązujące przepisy nie zakazują zawierania umów o pracę z kobietami w ciąży, który to zakaz stałby w oczywistej sprzeczności z podstawową zasadą prawa pracy określoną w art.11 3 k.p., wprowadzającą zakaz jakiejkolwiek dyskryminacji w stosunkach pracy. Nie można przyjmować pozorności oświadczenia woli, gdy pracownik podjął i wykonywał pracę, a pracodawca świadczenie to przyjmował (Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14 marca 2001 roku, II UKN 258/00).

W związku z zakwestionowaniem przez organ rentowy wykonywania jakichkolwiek czynności na rzecz zainteresowanej, to na skarżącej w myśl art.253 zd. 2 k.p.c. spoczywał ciężar wykazania, że faktycznie świadczyła ona pracę na rzecz D. K.. Odwołująca się w ramach stosunku pracy wykonywać miała szereg czynności istotnych dla prowadzonej przez pracodawcę działalności gospodarczej. Czynności te zostały sprecyzowane w dokumencie wskazującym zakres obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności. Jednakże w toku niniejszego postępowania ani ubezpieczona ani zainteresowana nie przedstawiły jakichkolwiek dowodów uprawdopodobniających świadczenie pracy w ramach sporządzonej umowy o pracę.

Zdaniem Sądu, w świetle poczynionych ustaleń faktycznych, nie ulega wątpliwości, że umowa sporządzona przez strony miała charakter pozorny. Postępowanie dowodowe wykazało, iż J. K. (2) zainteresowana objęciem jej ubezpieczeniem społecznym, pracy faktycznie nie podjęła i jej nie świadczyła.

Sąd uznał bowiem, że okoliczności zawarcia umowy o pracę podane przez ubezpieczoną i zainteresowaną oraz świadków są niewiarygodne.

Po pierwsze z ustaleń faktycznych wynika, że zaoferowane ubezpieczonej stanowisko pracy w ramach zawartej umowy - samodzielna księgowa było etatem utworzonym specjalnie na potrzeby usankcjonowania podpisanej umowy o pracę. W ocenie Sądu odwołująca w toku postępowania sądowego nie wykazała, że faktycznie wykonywała pracę w ramach zawartej umowy i ustalonego na piśmie zakresu obowiązków. Ubezpieczona jako pracownik a zainteresowana jako pracodawca w żaden sposób, nie wykazali jakiejkolwiek aktywności pracowniczej ubezpieczonej pracy w spornym okresie.

Po drugie płatnik składek nie był przymuszony zatrudnić ubezpieczoną, ponieważ z ekonomicznego punktu widzenia mógł skorzystać z usług profesjonalnej firmy księgowej, ponieważ zlecenie tych czynności podmiotowi zewnętrznemu wychodziło zdecydowanie taniej niż zatrudnienie ubezpieczonej. Zatem nie da się obronić stanowisko o wysokich kwalifikacjach ubezpieczonej uzasadniających wynagrodzenie na poziomie 6.200 zł brutto, w przypadku gdy wskazane usługi księgowe kosztują obecnie zainteresowaną znacznie mniej i są wykonywane przez profesjonalny podmiot za kwotę 3500 złotych miesięcznie. Ponadto zainteresowana dotychczas zatrudnionym u siebie pracowników czy to z długoletnim stażem pracy i doświadczeniem czy też na porównywanych stanowisku pracy (księgowej, głównej księgowej) zawsze proponowała wynagrodzenie na poziomie minimalnego wynagrodzenia. Wyjątek uczyniła jedynie w stosunku do ubezpieczonej, która nie posiada jakiegokolwiek doświadczenia w dziedzinie księgowości, którego w żadnym wypadku nie rekompensuje wyższe wykształcenie kierunkowe.

Po trzecie brak jest jakichkolwiek wiarygodnych dowodów potwierdzających wykonywanie pracy przez ubezpieczoną w ramach stosunku pracy. Wprawdzie zostały załączone dokumenty, na których figuruje podpis ubezpieczonej jako upoważnionej do ich wystawienia. To jednak przy braku oryginałów pozostających w dyspozycji kontrahentów nie jest możliwe z całą pewnością przyjęcie, że taki podpis ubezpieczonej widnieje również i tam. Pozostała zaś część dokumentacji jest tylko z wygenerowanymi danymi ubezpieczonej, bez jej podpisu. Tym bardziej nie mogły stanowić jakiegokolwiek dowodu na działalność ubezpieczonej. Natomiast dokumentacja kadrowa potwierdza jedynie fakt formalnego jej sporządzenia, a nie jest dowodem faktycznego istnienia pomiędzy stronami stosunku pracy. W ocenie Sądu załączona dokumentacja osobowa ubezpieczonej jest przejawem formalnego zadośćuczynienia obowiązkowi zainteresowanej jako pracodawcy, natomiast nie przesądza o tym, że praca była przez skarżącą faktycznie wykonywana.

Dodatkowo należy wskazać, iż zatrudnienie ubezpieczonej generowało po stronie zainteresowanej koszty, które niewątpliwie skutkowały obniżeniem jej dochodu, skoro przychód pozostawał na tym samym poziome.

Po czwarte ubezpieczona podejmując zatrudnienie u zainteresowanej prowadziła działalność gospodarczą, która - jak twierdziła - przynosiła niewielkie dochody. Pomimo to J. K. (2) - jak wynika z jej zeznań - zatrudniała pracowników, którzy mieli ją prowadzić, ona zaś miała jedynie tę działalność „doglądać” po zakończeniu ośmiogodzinnego dnia pracy u zainteresowanej. Wydaje się, że jeśli działalność jest niedochodowa to właściciel jednak próbuje albo zminimalizować wydatki albo ją likwiduje. W przypadku ubezpieczonej ani do likwidacji ani do zminimalizowania wydatków nie doszło, ponieważ cały czas zatrudniała pracowników. Co by mogło oznaczać, że dochody nie były takie niskie, na jakie wskazuje skarżąca. A wręcz przeciwnie działalność musi być rentowna, skoro ubezpieczona nadal działalność prowadzi. W tej sytuacji zdaniem Sądu Okręgowego nie koniecznie zachodziła potrzeba poszukiwania dodatkowego zatrudnienia, skoro ubezpieczona cały czas działalność prowadzi. Ponadto należy zauważyć, że prowadzenie działalności wymaga również niemałego własnego wkładu pracy właściciela. Zatem poszukiwanie dodatkowego zatrudnienia jest tym bardziej nierealne, gdy chce się aby działalność ta funkcjonowała sprawienie i była dochodowa.

Po piąte ubezpieczona w chwili podpisania umowy o pracę w dniu 16 września 2016 roku wiedziała prawdopodobnie, że jest w ciąży. Oczywiście Sąd Okręgowy pragnie zwrócić uwagę, że chodzi o fakt, gdy ubezpieczona była po pierwszy raz w ciąży, nie zaś drugi - co stara się eksponować skarżąca w odwołaniu - ponieważ wtedy faktycznie było to parę miesięcy już od zawarcia umowy o pracę. Z załączonej do akt dokumentacji medycznej wynika, że J. K. (2) w dniu 28 września 2016 roku odbyła wizytę ginekologiczną z uwagi na bóle trwające od 4 dni. Co istotne lekarz odnotował w wywiadzie zebranym od ubezpieczonej, że od 2 tygodni przyjmowała kwas foliowy oraz, że ostatnią miesiączkę miała w dniu 15 sierpnia 2016 roku. Ponadto stwierdził, że jest to około 6 tydzień ciąży. Oznacza, że ubezpieczona od dnia 14 września 2016 roku domyślał się, że jest w ciąży, skoro zaczęła przyjmować kwas foliowy.

Po szóste bezpośrednio po tym jak ubezpieczona stała się niezdolna do pracy i przebywała na urlopie macierzyńskim na jej miejsce nie została zatrudniona inna osoba zaś obowiązki przejęła zainteresowana oraz świadek K. K. (2), które przed zatrudnieniem ubezpieczonej również je wykonywały. Uprawnia to do twierdzenia, że umowa o pracę zawarta z ubezpieczoną była zbędna dla potrzeb zakładu pracy.

W ocenie Sądu powyższe rozważania świadczą o tym, że nie było wolą stron zawieranie umowy o pracę. A zatem nie było zamiarem stron świadczenie pracy w ramach zawartej umowy o pracę, a jedynie możliwość uzyskania prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego w związku z chorobą i macierzyństwem.

W ocenie Sądu J. K. (2) nie wykonywała na rzecz D. K. czynności charakterystycznych dla stosunku pracy. Wszak nie była w stanie przedstawić jakiekolwiek wiarygodnej dokumentacji świadczącej o podejmowaniu przez nią czynności. Wobec powyższego trzeba uznać, że po prostu nie wykonywała czynności pracowniczych na rzecz swego rzekomego pracodawcy. Odwołująca nie udowodniła, że w spornym okresie była zatrudniona w ramach rzeczywistego, a nie pozornego stosunku pracy i nie udźwignęła ciężaru dowodu w tym zakresie.

Potwierdzeniem rzeczywistego świadczenia pracy nie może być umowa o pracę, czy też lista obecności. Są to bowiem dokumenty stworzone na potrzeby zgromadzenia wymaganej prawem dokumentacji pracowniczej, a nie są one dowodem na faktyczne świadczenie pracy. Zauważyć należy, że zainteresowana również nie przedstawiła jakichkolwiek innych dokumentów świadczących o wykonywaniu przez J. K. (2) obowiązków pracowniczych, pomimo szerokiego określenia zakresu takich czynności. Wskazane dokumenty - jak już podniesiono powyżej - bez oryginalnych nie mogą być wiarygodnymi dowodami wykonywanie przez ubezpieczoną czynności.

Należy zaznaczyć, iż dokument w postaci umowy o pracę nie jest niepodważalnym dowodem na to, że osoby podpisujące go faktycznie złożyły oświadczenia woli o treści zapisanej w dokumencie. Mimo istnienia formalnej umowy o pracę, możliwe jest ustalenie, że w konkretnych okolicznościach faktycznych zawarta ona została dla pozoru (wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 29 września 2015 roku, III AUA 622/15). O tym czy strony istotnie nawiązały umowę o pracę nie decyduje zatem formalne podpisanie umowy nazwanej umową o pracę, lecz faktyczne i rzeczywiste realizowanie na jej podstawie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy - przede wszystkim świadczenie pracy przez pracownika z zamiarem wykonywania obowiązków pracowniczych, czyli świadczenie pracy podporządkowanej, w charakterze pracownika, w czasie i miejscu oznaczonym przez pracodawcę. Tym samym w odniesieniu do umowy o pracę pozorność polega na tym, że strony nie zamierzają osiągnąć skutków wynikających z tej umowy, a określonych w art. 22 k.p.

Na rozprawie w dniu 29 stycznia 2018 roku ani ubezpieczona ani zainteresowana nie zgłosiły żadnych dodatkowych wniosków dowodowych. W ocenie Sądu oznacza to, że odwołująca się nie były w stanie przedstawić rzetelnych i wiarygodnych dowodów na okoliczność świadczenia pracy. Sąd pragnie zwrócić uwagę na brzmienie art.232 k.p.c, zgodnie z którym strony winny wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Tymczasem ubezpieczona i zainteresowana nie zgłosiły w toku postępowania wniosków dowodowych, które mogłyby powodować dla nich korzystny skutek procesowy w omawianym zakresie. Jedynym dowodem jakim dysponował Sąd w przedmiotowym postępowaniu na okoliczność zatrudnienia J. K. (2) w spornym okresie były zeznania samej ubezpieczonej i zainteresowanej oraz świadka pracownika zainteresowanej oraz klienta biura. Sąd dokonując oceny tych dowodów uznał je za niewiarygodne i niespójne w zakresie jakim dotyczyły nawiązania stosunku pracy i realizowania wynikających z niego obowiązków. Dlatego zeznania te nie były wystarczające dla wywołania korzystnych skutków procesowych dla skarżących.

Konsekwencją tak przeprowadzonej oceny materiału dowodowego, jest przyjęcie, że przedmiotowa umowa o pracę jest nieważna na mocy art.83§1 k.c., a także, iż pomiędzy ubezpieczoną a zainteresowaną nie powstał stosunek pracy w rozumieniu art. 22 k.p. Jak już wyżej wspomniano, art.83§1 k.c. określa czynność prawną pozorną jako oświadczenie woli złożone drugiej stronie, które musi być złożone tylko dla pozoru, a jego adresat musi mieć tego świadomość, przy czym przesłanki te muszą wystąpić łącznie. Złożenie oświadczenia woli dla pozoru oznacza, że osoba oświadczająca wolę w każdym wypadku nie chce, aby powstały skutki prawne, jakie zwykle prawo łączy ze składanym przez nią oświadczeniem. Taka też sytuacja zaistniała w niniejszej sprawie.

Zarówno J. K. (2), jak i D. K. nie mieli zamiaru wywołać skutków prawnych jakie wiążą się z zawarciem umowy o pracę, tj. nie chciały powstania zobowiązania, w którym pracownik miałaby świadczyć na rzecz pracodawcy pracę, a pracodawca tę pracę przyjmować za wynagrodzeniem. Strony nie tylko nie miały zamiaru realizować postanowień umowy ale także jej nie zrealizowały, a zatem nie istniał pomiędzy nimi stosunek pracy, skoro pracownik pracy nie wykonywał a pracodawca go nie zatrudniał. W takim zaś przypadku nie mógł powstać tytuł ubezpieczenia, pod którym odwołująca została zgłoszona. Zgłoszenie do ubezpieczenia pracowniczego następuje wówczas jedynie pod pozorem zatrudnienia, a zatem dotyczy osoby, która nie może być uznana za podmiot tego rodzaju ubezpieczenia, ponieważ nie świadczy pracy w ramach stosunku pracy i przez to nie można jej przypisać cech pracownika (wyrok Sądu Najwyższego z 28 lutego 2001 roku, II UKN 244/00).

W ocenie Sądu Okręgowego przedstawione okoliczności przemawiają za uznaniem, że J. K. (2), ze względu na spodziewaną niezdolność do pracy i związane z tym prawo do świadczeń, była zainteresowana objęciem jej tytułem ubezpieczeń społecznych i uzyskania wyższego świadczenia niż by otrzymywała pozostając prowadząc działalność gospodarczą. Strony umowy musiały mieć świadomość tego, że umowa nie będzie ich obowiązywać, a ich ewentualne zobowiązania z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne będą krótkotrwałe. W uznaniu Sądu nawiązanie stosunku pracy, którego elementami są zobowiązanie się pracownika do wykonywania pracy i zobowiązanie pracodawcy do wypłacania wynagrodzenia, nie było rzeczywistym celem stron. Stronom chodziło o uzyskanie świadczeń z ubezpieczenia społecznego z tytułu ciąży i porodu i temu celowi podporządkowały skonstruowanie określonej sytuacji prawnej, a umowa o pracę stanowić miała przede wszystkim narzędzie do realizacji tego celu. Fikcyjne, czyli tylko pozorne zawarcie umowy o pracę nie mogło stanowić podstawy do objęcia obowiązkowymi ubezpieczeniami pracowników.

W ocenie Sądu Okręgowego, w świetle poczynionych ustaleń faktycznych, wątpliwości organu rentowego co do rzeczywistego celu i zamiaru stron nawiązujących ten stosunek prawny były uzasadnione, a zatem zaskarżona decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych odpowiada prawu. W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy, na podstawie art.477 14§1 k.p.c. oddalił odwołanie.

(E.W.)

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ubezpieczonej.

28 lutego 2081 roku