Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 7 maja 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił P. W. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Decyzja została wydana na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2013 roku, poz.1440 ze zm.).

W uzasadnieniu decyzji Zakład wskazał, iż lekarz orzecznik orzeczeniem z dnia 14 kwietnia 2015 roku ustalił, że ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy do 31 października 2015 roku, niezdolność powstała w trakcie świadczenia rehabilitacyjnego.

Na wymagane 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych ubezpieczony udokumentował 3 lata 6 miesięcy i 11 dni, w tym okresów składkowych 2 lata 7 miesięcy i 23 dni oraz okresów nieskładkowych 1 rok 10 miesięcy i 8 dni, ograniczonych do 1/3 okresów składkowych - 10 miesięcy i 18 dni.

Zakład wskazał, iż ewentualne zaliczenie do stażu pracy okresów studiów pozostaje bez wpływu na prawo do przyznania świadczenia.

Decyzją z dnia 7 maja 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił P. W. prawa do renty socjalnej.

Decyzja została wydana na podstawie ustawy z dnia 27 czerwca 2003 roku o rencie socjalnej (tekst jednolity Dz. U. z 2013 roku, poz.982 ze zm.) oraz ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2013 roku, poz.1440 ze zm.).

W uzasadnieniu decyzji Zakład wskazał, iż lekarz orzecznik orzeczeniem z dnia 14 kwietnia 2015 roku ustalił, że ubezpieczony nie jest całkowicie niezdolny do pracy.

Odwołanie od powyższych decyzji złożył ubezpieczony.

Na uzasadnienie swojego stanowiska podał, jest osobą o umiarkowany stopniu niepełnosprawności. Jego inwalidztwo wystąpiło przed ukończeniem 16 roku życia i otrzymywał rentę z tego tytułu. Obecnie stan zdrowia nadal się pogarsza i nie ma możliwości podjęcia pracy.

W odpowiedzi na odwołania pełnomocnik ZUS wniósł o ich odrzucenie na podstawie art.477 ⁹§3 ¹ k.p.c., gdyż ubezpieczony nie złożył sprzeciwu od orzeczenia lekarza orzecznika do komisji lekarskiej ZUS.

Postanowieniem z dnia 1 września 2015 roku odwołania zostały połączone do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia (postanowienie k.19 akt VIII U 1477/15).

Decyzją z dnia 5 lutego 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił P. W. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Decyzja została wydana na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2013 roku, poz.1440 ze zm.).

W uzasadnieniu decyzji Zakład wskazał, iż lekarz orzecznik orzeczeniem z dnia 14 kwietnia 2015 roku ustalił, że ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy do 31 października 2016 roku, niezdolność powstała w trakcie świadczenia rehabilitacyjnego.

Na wymagane 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych ubezpieczony udokumentował 3 lata 6 miesięcy i 11 dni, w tym okresów składkowych 2 lata 7 miesięcy i 23 dni oraz okresów nieskładkowych 1 rok 10 miesięcy i 8 dni, ograniczonych do 1/3 okresów składkowych - 10 miesięcy i 18 dni.

Zakład wskazał, iż ewentualne zaliczenie do stażu pracy okresów studiów pozostaje bez wpływu na prawo do przyznania świadczenia.

Decyzją z dnia 5 lutego 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił ubezpieczonemu P. W. prawa do renty socjalnej.

Decyzja została wydana na podstawie ustawy z dnia 27 czerwca 2003 roku o rencie socjalnej (tekst jednolity Dz. U. z 2013 roku, poz.982 ze zm.) oraz ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2013 roku, poz.1440 ze zm.).

W uzasadnieniu decyzji Zakład wskazał, iż lekarz orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 19 lipca 2016 roku orzekł, że ubezpieczony nie jest całkowicie niezdolny do pracy. Decyzja z dnia 7 maja 2016 roku została uchylona.

Odwołania od tych decyzji złożył ubezpieczony. Wyjaśnił, iż chorował na białaczkę limfoblastyczną i obecnie schorzenia są wynikiem chorób współistniejących, zostały spowodowane długotrwałym leczeniem.

W odpowiedzi na odwołania pełnomocnik ZUS wniósł o ich oddalenie i połączenie do wspólnego rozpoznania ze sprawą dotyczącą odwołania od decyzji z dnia 7 maja 2015 roku.

Postanowieniem z dnia 29 kwietnia 2016 roku sprawy zostały połączone do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony P. W. urodził się (...).

W dniu 12 maja 2015 roku ubezpieczony złożył wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy.

(wniosek – k.1-7 akt ZUS, I plik)

Orzeczeniem z dnia 14 kwietnia 2015 roku lekarz orzecznik stwierdził, iż ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy do dnia 31 października 2015 roku oraz iż niezdolność powstała w okresie świadczenia rehabilitacyjnego.

(orzeczenie – k.12 akt ZUS, I plik)

Ubezpieczony nie złożył sprzeciwu od orzeczenia lekarza orzecznika do komisji lekarskiej Zakładu i decyzją z dnia 7 maja 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

(decyzja – k.16 akt ZUS, I plik)

W dniu 30 listopada 2015 roku ubezpieczony złożył sprzeciw od orzeczenia lekarza orzecznika do komisji lekarskiej ZUS wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do złożenia sprzeciwu.

Orzeczeniem z dnia 19 stycznia 2016 roku komisja lekarska ZUS ustaliła, iż ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy do dnia 31 października 2016 roku, niezdolności do pracy powstała w trakcie świadczenia rehabilitacyjnego.

(sprzeciw – k.24, orzeczenie – k.18 akt ZUS, I plik)

Decyzją z dnia 5 lutego 2016 roku Zakład odmówił ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, uchylając jednocześnie decyzję z dnia 7 maja 2015 roku.

(decyzja – k.19 akt ZUS, II plik)

W dniu 12 maja 2015 roku ubezpieczony złożył wniosek o rentę socjalną.

(wniosek – k.1-4 akt ZUS, I plik)

Orzeczeniem z dnia 14 kwietnia 2015 roku lekarz orzecznik stwierdził, iż ubezpieczony nie jest całkowicie niezdolny do pracy.

(orzeczenie – k.5 akt ZUS, II plik)

Ubezpieczony nie złożył sprzeciwu do komisji lekarskiej i w dniu 7 maja 2015 roku Zakład wydał decyzję o odmowie prawa do renty socjalnej.

(decyzja – k.6 akt ZUS, II plik)

W dniu 30 listopada 2015 roku ubezpieczony złożył sprzeciw od orzeczenia lekarza orzecznika do komisji lekarskiej ZUS wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do złożenia sprzeciwu.

Orzeczeniem z dnia 19 stycznia 2016 roku komisja lekarska ZUS ustaliła, iż ubezpieczony nie jest całkowicie niezdolny do pracy.

(sprzeciw – k.24, orzeczenie – k.9 akt ZUS, II plik)

Decyzją z dnia 5 lutego 2016 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił P. W. prawa do renty socjalnej. Zakład uchylił decyzję z dnia 7 maja 2015 roku.

(decyzja – k.10 akt ZUS, II plik)

Ubezpieczony zakończył naukę w liceum ogólnokształcącym w dniu 16 kwietnia 2003 roku.

W okresie od 1 października 2003 roku do 30 września 2006 roku ubezpieczony był studentem studiów I stopnia na Wydziale Wojskowo – Lekarskim Kierunek Fizykoterapia na Uniwersytecie Medycznym w Ł..

W okresie od 1 października 2006 roku do 30 października 2008 roku ubezpieczony był studentem studiów stacjonarnych II stopnia na Wydziale Wojskowo – Lekarskim Kierunek Fizykoterapia na Uniwersytecie Medycznym w Ł..

(zaświadczenia k.3, k.4 akt ZUS, II plik)

W okresie od 3 listopada 2008 roku do 29 lipca 2011 roku ubezpieczony był zarejestrowany jako osoba bezrobotna, przy czym w okresie od 20 kwietnia 2009 roku do 8 maja 2009 roku odbywał szkolenie, od 20 sierpnia 2009 roku do 18 sierpnia 2010 roku staż.

(zaświadczenie – k.9 akt ZUS, I plik)

Przerwa w zatrudnieniu ubezpieczonego trwała od 19 sierpnia 2009 roku do 31 sierpnia 2011 roku.

(okoliczność bezsporna)

W okresie od 1 września 2011 roku do 9 kwietnia 2014 roku ubezpieczy prowadził działalność gospodarczą.

(wydruk z (...) k.8 akt ZUS, I plik)

W okresach:

-

od 18 stycznia do 29 stycznia 2013 roku,

-

od 3 kwietnia do 10 września 2013 roku,

-

od 24 września 2013 roku do 24 marca 2014 roku ubezpieczony otrzymywał zasiłek chorobowy,

a w okresie od 25 marca 2014 roku do 28 lutego 2015 oku świadczenie rehabilitacyjne.

(zaświadczenie – k.14 akt ZUS, I plik)

Ubezpieczony na dzień złożenia wniosku o rentę ma 2 lata 7 miesięcy i 23 dni okresów składkowych oraz 1 rok 10 miesięcy i 8 dni okresów nieskładkowych.

Staż ubezpieczeniowy wynosi 3 lata 6 miesięcy i 11 dni (w tym 10 miesięcy i 18 dni okresów nieskładkowych ograniczonych do 1/3 okresów składkowych).

(karta przebiegu zatrudnienia – k.15 akt ZUS, I plik)

Ubezpieczony w dzieciństwie przebył białaczkę limfoblastyczną ze wznową jądrową (1986, 1988), przebył chemioterapię i radioterapię. W wyniku leczenia uzyskano całkowitą regresję zmian nowotworowych. Podczas okresowych kontroli w przychodni onkologicznej i hematologicznej nie stwierdzono cech klinicznych choroby nowotworowej.

Ubezpieczony jest zdolny do pracy z przyczyn onkologicznych.

(opinia biegłego onkologa – k.54-55)

Stwierdzona u ubezpieczonego wielohormonalna niedoczynność przysadki powoduje częściową niezdolność do pracy na stałe.

Ubezpieczony był leczony hormonem wzrostu, zdiagnozowano u niego wtórną niedoczynność tarczycy, nadnerczy i pierwotną niedoczynność gonad. Ubezpieczony wymaga leczenia substytucyjnego i systematycznej kontroli w poradni endokrynologicznej.

W 2009 roku ubezpieczony był dwukrotnie hospitalizowany w Klinice (...) w Ł.. W trakcie hospitalizacji wykonano badania i ustalono dawki leków, które nie uległy zmianie.

Ze względu na niedoczynność przysadki ubezpieczony nie jest zdolny do pracy zgodnej z kwalifikacjami. Stan zdrowia ubezpieczonego nie rokuje poprawy.

Schorzenia endokrynologiczne powodują częściową niezdolność do pracy, na stałe.

(opinia biegłego endokrynologa – k.104-106)

U ubezpieczonego występuje osłabienie sprawności procesów poznawczych, mogące świadczyć o zmianach organicznych w mózgu, w niewielkim stopniu zakłócającym funkcjonowanie, nasilone cechy osobowości nieprawidłowej, bierno – zależnej z tendencjami do reakcji lękowo – depresyjnych, nasilone tendencje agrawacyjne.

(opinia biegłego neuropsychologa – k.141-142)

Ubezpieczony cierpi na zaburzenia adaptacyjne. U ubezpieczonego nie stwierdzono głębszych objawów depresji, objawów psychotycznych, otępiennych.

Występujące u ubezpieczonego zaburzenia psychiczne powodują częściową niezdolność do pracy, do 28 lutego 2018 roku.

(opinia biegłego psychiatry – k.152-154, k.157, k.189-190)

Ubezpieczony z przyczyn internistycznych jest częściowo niezdolny do pracy na stałe.

(opinia biegłego z zakresu medycyny pracy – k.113-122, k.171-174)

U ubezpieczonego rozpoznano marskość wątroby w wyniku zakażenia wirusem HCV z nadciśnieniem wrotnym, żylaki przełyki II stopnia w okresie leczenia przeciwwirusowego, małopłytkowość wtórną.

Zakażenie wirusem HCV doprowadziło u ubezpieczonego do zaawansowanej marskości wątroby z objawami niewydolności krążenia wrotnego (żylaki przełyku). Schorzenie to powoduje całkowitą niezdolność ubezpieczonego do pracy w okresie od 7 maja 2015 roku do 7 maja 2017 roku.

(opinia biegłego hepatologa – k.52-53, k.71, k.249-250)

Od 7 maja 2017 roku nastąpiła u ubezpieczonego poprawa stanu zdrowia wskutek leczenia przeciwwirusowego i w konsekwencji eliminacji wirusa HCV.

Pod dniu 7 maja 2017 roku ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy na stałe. Ubezpieczony po tej dacie może wykonywać pracę zgodną z poziomem wykształcenia, ale w ograniczonym zakresie.

Zakażenie czynne wirusem HCV jest przeciwwskazaniem do wykonywania zawodu fizykoterapeuty

(opinia biegłego hepatologa – k.257-258)

Naruszenie sprawności organizmu spowodowane zakażeniem HCV nastąpiło u ubezpieczonego przed 2008 rokiem, bowiem zostało stwierdzone w badaniu z marca 2005 roku. Zakażenie to w 2015 roku spowodowało u ubezpieczonego marskość wątroby.

(opinia biegłego hepatologa min.00:03:09 – 00:24:35 protokół rozprawy z 19 lutego 2018 roku)

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie dowodów z ww. dokumentów, których strony nie kwestionowały ani pod względem autentyczności ani treści merytorycznej.

Ubezpieczony nie kwestionował ustalonego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych okresu składkowego i nieskładkowego.

Celem weryfikacji stanowiska ubezpieczonego Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych onkologa, hepatologa, neuropsychologa, psychiatry, endokrynologa i z zakresu medycyny pracy.

Złożone w sprawie opinie są jasne, biegli dokonali oceny stanu zdrowia ubezpieczonego po przeprowadzeniu badań i analizie dostępnej dokumentacji medycznej, rzetelnie uzasadnili swoje stanowisko.

Sąd podzielił wnioski wypływające z opinii biegłych onkologa, endokrynologa, neuropsychologa, psychiatry i biegłego z zakresu medycyny pracy, hepatologa.

Biegły onkolog podał, iż ubezpieczony jest zdolny do pracy, gdyż choroba nowotworowa została wyleczona. Żadna ze stron postępowania nie zgłaszała zastrzeżeń do tej opinii.

Z opinii biegłych endokrynologa, psychiatry i biegłego z zakresu medycyny pracy wynika, iż ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy, przy czym schorzenia endokrynologiczne związane z niedoczynnością przysadki skutkują trwałym charakterem tej niezdolności, a zaburzenia psychiatryczne (zaburzenia adaptacyjne) skutkują okresową, częściową niezdolnością do pracy od dnia 28 lutego 2018 roku.

Biegła z zakresu psychiatrii w opinii uzupełniającej podała, iż w badaniu psychiatrycznym nie stwierdziła głębszych objawów depresyjnych. Stan zdrowia ubezpieczonego w dniu 5 sierpnia 2014 roku został oceniony przez lekarza prowadzącego jako dobry, lekarz orzecznik w badaniu z dnia 28 sierpnia 2014 roku również nie stwierdził nieprawidłowości w stanie zdrowia psychicznego ubezpieczonego. Biegła powołała się również na zaświadczenie o stanie zdrowia wydane dla celów rentowych, w którym lekarz nie opisał zaburzeń psychicznych, wskazując inne liczne schorzenia ubezpieczonego.

Dodatkowo biegła zakwestionowała ustalenia lekarz orzecznika z dnia 14 kwietnia 2015 roku w których stwierdził u ubezpieczonego przewlekłe, ciężkie zaburzenia depresyjno – lękowe. Biegła wyjaśniła, iż dwumiesięczny okres występowania zaburzeń nie świadczy o ich przewlekłości oraz iż brak jest podstaw do oceny tych zaburzeń jako ciężkie, choć niewątpliwie doszło do ich nasilenia. Biegła wskazała również na stwierdzone przez biegłego neuropsychologa nasilone tendencje agrawacyjne.

Wobec treści opinii uzupełniającej Sąd nie znalazł podstaw do ponownego zobowiązywania biegłej do uzupełnienia opinii. Biegła jednoznacznie wskazała, iż ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy, do 28 lutego 2018 roku. Biegła psychiatra podzieliła stanowisko lekarza orzecznika, który również uznał ubezpieczonego za częściowo niezdolnego do pracy.

W ocenie Sądu biegły hepatolog w złożonych w sprawie opiniach obszernie uzasadnił swoje stanowisko, ustosunkował się do zarzutów do opinii. Opinia jest jasna, logiczna i Sąd nie znalazł podstaw do zakwestionowania wniosków wypływających z opinii biegłego hepatologa.

Biegły hepatolog w opiniach uzupełniających wyjaśnił, iż podstawą do uznania ubezpieczonego za osobę całkowicie niezdolną do pracy w okresie od 7 maja 2015 roku do 7 maja 2017 roku było pogorszenie stanu wątroby, o czym świadczy wystąpienie żylaków przełyku, wzrost bilirubiny w surowicy krwi, zaburzenia biochemiczne pod postacią obniżenia wartości wskaźnika protrombinowego i liczby płytek krwi. Biegły zapoznał się z aktualną dokumentacją medyczną ubezpieczonego – badaniami z dnia 2 sierpnia 2017 roku i podał, że w stanie zdrowia ubezpieczonego nastąpiła istotna poprawa – doszło do eliminacji wirusa i nie ma obecnie objawów niewydolności wątroby, a tym samym podstaw do orzekania dalszej całkowitej niezdolności do pracy.

W opinii uzupełniającej biegły hepatolog podał, iż naruszenie sprawności organizmu ubezpieczonego skutkujące w okresie od 7 maja 2015 roku całkowitą niezdolnością do pracy, zostało spowodowane zakażeniem wirusem HCV, które stwierdzono w marcu 2005 roku. Biegły wyjaśnił, iż do marskości wątroby w skutek zakażenia wirusem HCV dochodzi po kilku latach (nawet do 20 lat). W 2017 roku stwierdzano u ubezpieczonego zwłóknienie, co wskazuje na istnienie marskości wątroby. Dodatkowo biegły wyjaśnił, iż niezdolność do pracy istniała u ubezpieczonego od kilku miesięcy przed hospitalizacją w sierpniu 2015 roku.

Sąd oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego hepatologa. Biegły hepatolog w licznych opiniach uzupełniających wyjaśnił wątpliwości organu rentowego, szczegółowo odniósł się do zarzutów do opinii i uzasadnił swoje stanowisko w oparciu o dane wynikające z dokumentacji medycznej. Biegły wydał opinię po analizie dostępnej, także aktualnej dokumentacji medycznej. Biegły hepatolog ocenił wyniki badań ubezpieczonego w kontekście niezdolności do pracy, jej stopnia oraz naruszenia sprawności organizmu.

Opinia biegłego hepatologa jest wyczerpująca i dopuszczanie dowodu z opinii innego biegłego tej samej specjalności, tylko dlatego że treść opinii nie odpowiada oczekiwaniom jednej ze stron, prowadziłoby do nieuzasadnionego przedłużenia postępowania.

Sąd oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii uzupełniającej biegłego z zakresu medycyny pracy, nie znajdując uzasadnionych podstaw do ponownego uzupełniania opinii przez biegłego.

Sąd oddalił również wniosek o dopuszczenie dowodu z przesłuchania ubezpieczonego w charakterze strony. Dowód z przesłuchania strony w postępowaniu w sprawie o rentę z tytułu niezdolności do pracy czy o rentę socjalna (w przypadku gdy spór ogranicza się do ustalenia niezdolności do pracy i jej stopnia) nie ma istotnego znaczenia. Ustalenie niezdolności do pracy wymaga bowiem wiadomości specjalnych z zakresu medycyny. Zadaniem biegłych jest udzielenie Sądowi, na podstawie posiadanych wiadomości fachowych i doświadczenia zawodowego, informacji i wiadomości niezbędnych do ustalenia i oceny okoliczności sprawy. Dowód z opinii biegłego nie może być zastąpiony dowodem z zeznań świadków czy z przesłuchania stron.

Sąd zważył, co następuje:

Ubezpieczony złożył odwołania od dwóch decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddziału w Ł., którymi odmówiono mu prawa do renty socjalnej i prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

W toku postępowania decyzje te zostały uchylone, decyzjami z dnia 5 lutego 2016 roku, od których ubezpieczony również złożył odwołanie. Uchylenie decyzji, wobec ponownego wydania decyzji omawiającej prawa do renty socjalnej i renty z tytułu niezdolności do pracy nie ma wpływu, stosownie do treści art.477 ¹³ k.p.c., na bieg sprawy.

Odwołanie ubezpieczonego od decyzji o odmowie przyznania prawa do renty socjalnej jest zasadne.

Zgodnie z treścią art.4 ust.1 i 2 ustawy z dnia 27 czerwca 2003 roku o rencie socjalnej (tekst jednolity Dz.U. z 2013 roku, poz. 982 z późn. zm.) renta socjalna przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:

1)przed ukończeniem 18 roku życia;

2)w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej - przed ukończeniem 25 roku życia;

3)w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej,

przy czym osobie, która spełnia powyższe warunki przysługuje renta socjalna stała - jeżeli całkowita niezdolność do pracy jest trwała albo renta socjalna okresowa - jeżeli całkowita niezdolność do pracy jest okresowa.

Stosownie do treści art.5 ww. ustawy ustalenia całkowitej niezdolności do pracy dokonuje lekarz orzecznik Zakładu (…), na zasadach i w trybie określonych w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2017 roku, poz.1383 z późn. zm.).

W myśl art.12 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne (art.13 ust.1).

Stosownie do art.14 ust.1 i 2a ww. ustawy o emeryturach i rentach oceny niezdolności do pracy, jej stopnia oraz ustalenia m. in. daty powstania niezdolności do pracy, trwałości niezdolności do pracy, związku przyczynowego niezdolności do pracy z określonymi okolicznościami dokonuje lekarz orzecznik ZUS, od którego orzeczenia osobie zainteresowanej przysługuje sprzeciw do komisji lekarskiej Zakładu w ciągu 14 dni od dnia doręczenia tego orzeczenia.

W niniejszym postępowaniu istota sporu sprowadziła się do rozstrzygnięcia czy ubezpieczony P. W. jest całkowicie niezdolny do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało w okresach o których mowa w art.4 ust.1 i 2 ww. ustawy o rencie socjalnej.

Zebrany w niniejszym postępowaniu materiał dowodowy potwierdził, że ubezpieczony jest osobą całkowicie niezdolną do pracy w okresie od 7 maja 2015 roku do 7 maja 2017 roku oraz że niezdolność ta jest spowodowana naruszeniem sprawności organizmu, które powstało w trakcie nauki, przed ukończeniem przez ubezpieczonego 25 roku życia.

U ubezpieczonego rozpoznano marskość wątroby w wyniku zakażenia wirusem HCV z nadciśnieniem wrotnym, żylaki przełyki II stopnia w okresie leczenia przeciwwirusowego, małopłytkowość wtórną. Zakażenie wirusem HCV doprowadziło u ubezpieczonego do zaawansowanej marskości wątroby z objawami niewydolności krążenia wrotnego (żylaki przełyku). Zakażenie czynne wirusem HCV zostało potwierdzone w marcu 2005 roku, ubezpieczony był wówczas studentem studiów I stopnia na Wydziale Wojskowo – Lekarskim (...) w Ł.. Z ustaleń Sądu wynika, iż samo zakażenie wirusem HCV nie powoduje naruszenia sprawności organizmu, natomiast czynny stan zakażenia już powoduje naruszenia sprawności organizmu. Ten czynny stan zakażenia został u ubezpieczonego potwierdzony w badaniu z marca 2005 roku. Stwierdzone u ubezpieczonego w 2005 roku zakażenie spowodowało marskość wątroby w rozpoznaną podczas hospitalizacji w sierpniu 2015 roku. Marskość wątroby istniała przed datą hospitalizacji, od co najmniej kilku miesięcy.

Schorzenie to powoduje całkowitą niezdolność ubezpieczonego do pracy w okresie od 7 maja 2015 roku do 7 maja 2017 roku.

Reasumując, z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż ubezpieczony spełnia wszystkie warunki do przyznania prawa do renty socjalnej określone w art.4 ust.1 ww. ustawy:

-

jest osobą pełnoletnią – 18 lat ukończył w dniu (...),

-

był całkowicie niezdolny do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało w okresie nauki w szkole wyższej, przed ukończeniem 25 roku życia.

Z ustaleń Sądu wynika, iż stwierdzona u ubezpieczonego całkowita niezdolność do pracy jest okresowa – od 7 maja 2015 roku do 7 maja 2017 roku.

Rentę socjalną wypłaca się zgodnie z treścią art.129 ww. ustawy o emeryturach i rentach w zw. z art.15 punk 1 ww. ustawy o rencie socjalnej od dnia powstania prawa do świadczenia, nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek.

Wobec powyższego Sąd na podstawie art.477 ¹⁴§2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał ubezpieczonemu prawo do renty socjalnej od 7 maja 2015 roku do 7 maja 2017 roku.

Sąd oddalił żądanie przyznania renty socjalnej na dalszy okres, na podstawie art.477 ¹⁴§1 k.p.c. jako niezasadne. Z ustaleń Sądu wynika, iż po 7 maja 2017 roku w stanie zdrowia ubezpieczonego nastąpiła poprawa, doszło do eliminacji wirusa HCV i nie ma objawów niewydolności wątroby, co spowodowało zmianę stopnia niezdolności do pracy z całkowitej na częściową.

Odwołanie od decyzji o odmowie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy jest niezasadne.

Zgodnie z treścią art.57 ust.1 ustawy z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2017 roku, poz.1383) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełni łącznie następujące warunki:

1)  jest niezdolny do pracy,

2)  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

3)  niezdolność powstała w okresach wymienionych w cytowanym przepisie, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Brak choćby jednego z warunków wymienionych w art.57 ww. ustawy powoduje brak prawa do świadczenia.

Okresy składkowe i nieskładkowe niezbędne do uzyskania świadczenia zostały wskazane w art.58 ww. ustawy.

Stosownie do treści art.58 ust.1 punkt 5 ww. ustawy warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art.57 ust.1 punkt 2, uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.

Okres, o którym mowa w ust.1 punkt 5, powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy; do tego dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej.

Z treści art.58 ust.4 wynika, iż przepisu ust.2 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art.6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

W niniejszej sprawie spór między stronami ograniczał się do oceny stanu zdrowia ubezpieczonego pod kątem niezdolności do pracy i daty jej powstania.

Ubezpieczony nie kwestionował ustalonego przez Zakład okresu składkowego i nieskładkowego, który wynosi 3 lata 6 miesięcy i 11 dni okresów składkowych i nieskładkowych (ograniczonych do 1/3 okresów składkowych).

Zgodnie z treścią art.12 ww. ustawy niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, a częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania, co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji i możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne (art.13 ust.1 ww. ustawy).

W definicji niezdolności do pracy ustawodawca dał wyraz powiązaniu prawa do renty z rzeczywistą znaczną utratą zdolności do pracy zarobkowej, jako takiej, a częściową niezdolność do pracy powiązał z niezdolnością do pracy w ramach posiadanych kwalifikacji, przy uwzględnieniu możliwości i sprawności niezbędnych do dalszego zaangażowania w procesie pracy, zaakcentował istnienie potencjalnej przydatności do pracy. Chodzi zatem o zdolność do pracy zarobkowej nie tylko, jako zdolność do wykonywania dotychczasowej pracy, ale zdolność do podjęcia pracy w ogóle, z uwzględnieniem rodzaju i charakteru dotychczas wykonywanej pracy, poziomu wykształcenia, wieku, predyspozycji psychofizycznych.

Zdolność do pracy ma dwa elementy: biologiczny (ogólna sprawność psychofizyczna) i gospodarczy (przydatność na rynku pracy). Należało zatem ustalić, czy ubezpieczony jest zdolny do wykonywania pracy w dotychczasowym pełnym zakresie, czy jego kwalifikacje pozwalają na wykonywanie innej pracy.

Niezdolność do wykonywania dotychczasowej pracy nie jest kryterium niezdolności do pracy w rozumieniu art.12 ww. ustawy. Brak możliwości wykonywania dotychczasowej pracy nie jest wystarczający do stwierdzenia częściowej niezdolności do pracy, gdy jest możliwe podjęcie innej pracy (w swoim zawodzie, bez przekwalifikowania lub gdy rokowanie, co do przekwalifikowania jest pozytywne). Niezdolność do wykonywania dotychczasowej pracy jest warunkiem koniecznym do ustalenia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, ale nie jest warunkiem wystarczającym, jeżeli wiek, poziom wykształcenia, predyspozycje psychofizyczne dają podstawy do uznania, że jest możliwe podjęcie pracy w zawodzie albo po przekwalifikowaniu.

O częściowej niezdolności do pracy nie decyduje sam fakt występowania schorzeń, ale ocena czy i w jakim zakresie wpływają one na utratę zdolności do pracy zgodnie z kwalifikacjami. Natomiast całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy.

Przyczyna niezdolności do pracy nie ma wynikać z choroby, a z naruszenia sprawności organizmu, czyli czynnika medycznego, który powoduje utratę zdolności do pracy.

W niniejszej sprawie orzeczeniem lekarza orzecznika, a następnie komisji lekarskiej ZUS ubezpieczony został uznany za częściowo niezdolnego do pracy do dnia 31 października 2016 roku. Z ustaleń Sądu w oparciu o opinie biegłych endokrynologa i z zakresu medycyny pracy wynika, iż częściowa niezdolność do pracy spowodowana niedoczynnością przysadki ma charakter trwały, natomiast schorzenia psychiatryczne skutkują okresową, częściową niezdolnością do pracy do dnia 28 lutego 2018 roku.

Rozpoznana u ubezpieczonego zaawansowana marskość wątroby, z objawami niewydolności krążenia wrotnego skutkowała całkowitą niezdolnością ubezpieczonego do pracy w okresie od 7 maja 2015 roku do 7 maja 2017 roku.

Całkowita niezdolność ubezpieczonego do pracy powstała w dniu 7 maja 2015 roku, a zatem po ukończeniu przez ubezpieczonego 30 lat.

Również częściowa niezdolność do pracy jak wynika, z opinii biegłego psychiatry powstała w okresie pobierania przez ubezpieczonego świadczenia rehabilitacyjnego, czyli po ukończeniu przez niego 30 roku życia.

Zatem, by otrzymać rentę z tytułu niezdolności do pracy ubezpieczony powinien wykazać 5-letni okres składkowy i nieskładkowy. Z ustaleń Sądu wynika, iż staż ubezpieczeniowy P. W. wynosi 3 lata 6 miesięcy i 11 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

Biegłego z zakresu endokrynologii podała, iż częściowa niezdolność ubezpieczonego do pracy powstałą w okresie dzieciństwa. Schorzenia endokrynologiczne zostały wniesione do ubezpieczenia. Schorzenia te mogłyby być ewentualnie podstawą do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy, gdyby w okresie zatrudnienia ubezpieczonego nastąpiło pogorszenie stanu zdrowia w związku z tymi schorzeniami w stopniu uniemożliwiającym wykonywanie pracy, w dotychczasowym rozmiarze, co nie zostało wykazane w niniejszym postępowaniu. Z ustaleń Sądu wynika, iż w 2009 roku ubezpieczony był dwukrotnie hospitalizowany w Klinice (...) w Ł.. W trakcie hospitalizacji wykonano badania i ustalono dawki leków, które nie uległy zmianie.

Reasumując brak jest podstaw do przyznania ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy, gdyż niezdolność ta powstała po ukończeniu przez ubezpieczonego 30 roku życia, a ubezpieczony nie legitymuje się 5 letnim okresem składkowym i nieskładkowym, wymaganym w art.58 ust.1 punkt 5 ww. ustawy o emeryturach i rentach.

Na marginesie należy wskazać, iż zaliczenie okresu nauki w szkole wyższej nie zmieni stażu ubezpieczeniowego, bowiem zgodnie z treścią art.7 punkt 9 ww. ustawy o emeryturach i rentach okres ten jest okresem nieskładkowym.

Ubezpieczony wykazał 2 lata 7 miesięcy i 23 dni okresów składkowych, Okresy nieskładkowe ubezpieczonego, zostały ograniczone na podstawie art.5 ust.2 ww. ustawy o emeryturach i rentach do 1/3 okresów składkowych i podlegają zaliczeniu w wymiarze 10 miesięcy i 8 dni.

Wobec powyższego Sąd oddalił odwołanie ubezpieczonego w zakresie decyzji dotyczącej przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art.100 k.p.c.

W toku postępowania ubezpieczony był reprezentowany przez pełnomocnika ustanowionego z urzędu, która złożyła wniosek o przyznanie kosztów zastępstwa procesowego, oświadczając iż koszty te nie zostały uiszczone ani w całości ani w części.

Uwzględnienie odwołania od decyzji o odmowie prawa do renty socjalnej skutkuje przegraniem sprawy przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych i obowiązkiem poniesienia kosztów procesu w tym zakresie w wysokości 516,60 zł.

Ubezpieczony odwołał się od 4 decyzji – dwóch w zakresie renty socjalnej i dwóch w zakresie renty z tytułu niezdolności do pracy.

Wysokość kosztów zastępstwa procesowego pełnomocnika ubezpieczonego należy w przypadku odwołań od decyzji z dnia 7 maja 2015 roku wynosi 73,80 zł dla każdego z nich i została ustalona na podstawie §11 ust.2, §2 ust.1 i 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity Dz.U. 2013.490 z późn. zm.) w zw. z §22 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. z 2016 roku, poz.1715).

Natomiast w przypadku odwołań od decyzji z dnia 5 lutego 2016 roku wynosi po 442,80 zł dla każdego z nich i została ustalona podstawie §15 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. z 2016 roku, poz.1715), w brzmieniu obowiązującym do 26 października 2016 roku na kwotę 360 zł, przy uwzględnieniu podatku VAT.

W zakresie odwołania ubezpieczonego od decyzji o odmowie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, koszty zastępstwa procesowego ponosi Skarb Państwa, zgodnie z treścią art.22 ³ ust.1 ustawy z 6 lipca 1982 roku radcach prawnych (teksy jednolity Dz.U. z 2014 roku, poz.637).

ZARZĄDZENIE

1.  Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ZUS, z pouczeniem o prawie, terminie i sposobie złożenia apelacji,

2.  Wypożyczyć pełnomocnikowi ZUS akta rentowe, zobowiązując do zwrotu w przypadku złożenia apelacji.

3.  Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ubezpieczonego.

8.03.2018 r.