Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 stycznia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Ewa Milczarek

Protokolant – st. sekr. sądowy Sylwia Sawicka

po rozpoznaniu w dniu 9 stycznia 2018 r. w Bydgoszczy

na rozprawie

odwołania: E. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 18 sierpnia 2017 r., znak: (...)

w sprawie: E. G.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o wysokość świadczenia

1) zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że zobowiązuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. do wyliczenia wysokości emerytury E. G. przy uwzględnieniu wynagrodzenia uzyskanego z tytułu zatrudnienia w Zakładach (...) w B. w okresie od 1 stycznia 1968 r. do 31 sierpnia 1977 r. w następujących kwotach:

- za 1968 r. 20.400 (dwadzieścia tysięcy czterysta) starych złotych,

- za 1969 r. 20.400 (dwadzieścia tysięcy czterysta) starych złotych,

- za 1970 r. 20.400 (dwadzieścia tysięcy czterysta) starych złotych,

- za 1971 r. 29.400 (dwadzieścia dziewięć tysięcy czterysta) starych złotych,

- za 1972 r. 30.240 (trzydzieści tysięcy dwieście czterdzieści) starych złotych,

- za 1973 r. 33.900 (trzydzieści trzy tysiące dziewięćset) starych złotych,

- za 1974 r. 34.800 (trzydzieści cztery tysiące osiemset) starych złotych,

- za 1975 r. 46.500 (czterdzieści sześć tysięcy pięćset) starych złotych,

- za 1976 r. 50.400 (pięćdziesiąt tysięcy czterysta) starych złotych,

- za 1977 r. 33.600 (trzydzieści trzy tysiące sześćset) starych złotych,

2) stwierdza, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie

ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Na oryginale właściwy podpis.

Sygn. akt VI U 1402/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18 sierpnia 2017 r. (znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. przeliczył ubezpieczonemu E. G. emeryturę. Organ rentowy wyjaśnił, iż przedłożone przez ubezpieczonego zaświadczenia kwalifikacyjne stwierdzające wysokość stawki godzinowej nie stanowią podstawy do obliczenia wynagrodzenia, ponieważ brak jest możliwości ustalenia faktycznej ilości przepracowanych godzin w danym miesiącu i roku. Do ustalenia emerytury przyjęto minimalne wynagrodzenia za lata 1959-1965, 1967-1977. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 60,46 %.

Ubezpieczony wniósł odwołanie od powyższej decyzji wskazując, iż decyzja
o przyjęciu minimalnego wynagrodzenia za lata pracy 1968-1977 jest krzywdząca. Ubezpieczony stanął na stanowisku, iż zaświadczenia dostarczają pełną informację
o otrzymywanych wynagrodzeniach.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie i podtrzymał stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony E. G. był zatrudniony w Ośrodku (...) w B. w okresie od 28 stycznia 1966 r. do 31 sierpnia 1977 r. na stanowisku ślusarza. W trakcie zatrudnienia ubezpieczony nie korzystał z urlopów bezpłatnych. Wynagrodzenie ubezpieczonego było zawsze ustalane według stawki godzinowej. Premia regulaminowa była wypłacana w różnej wysokości. Wysokość wynagrodzenia ubezpieczonego była ustalana każdorazowo w angażach. Ubezpieczony pracował stale, w pełnym wymiarze czasu pracy, od poniedziałku do piątku od godziny 6 do godziny 14 oraz w soboty od 6 do 12.

Od 1 lutego 1967 r. ubezpieczony otrzymywał wynagrodzenie określone stawką godzinową w wysokości 8,50 zł, od 1 stycznia 1971 r. stawka godzinowa wynosiła 11,20 zł, od 1 kwietnia 1971 r. – 12,60 zł, od 1 stycznia 1973 r. – 14,00 zł, od 1 października 1973 r. – 14,50 zł, a od 1 kwietnia 1975 r. do końca zatrudnienia – 21 zł na godzinę.

Za 1968 r. ubezpieczony otrzymał wynagrodzenie w wysokości 20 400 zł, za 1969 r. - 20 400 zł, za 1970 r. – 20 400 zł, za 1971 r. - 29 400 zł, za 1972 r.- 30 240 zł, za 1973 r. – 33 900 zł, za 1974 r. – 34 800 zł, za 1975 r. – 46 500 zł, za 1976r. – 50 400 zł, za 1977 r. – 53 600 zł. Powyższe kwoty zostały określone w starych złotych.

Dowód: akta osobowe ubezpieczonego – świadectwo pracy k. 15; angaże z określoną stawką godzinową k. 1-2, k. 9-13, k. 17; akta sądowe – zeznania ubezpieczonego zapis AV na płycie CD k. 19, wyliczenie organu rentowego k. 21.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zgromadzone w aktach sprawy, w szczególności oryginalne dokumenty z akt osobowych ubezpieczonego, których autentyczność nie budziła żadnych wątpliwości i nie była kwestionowana przez strony. Sąd za wiarygodne uznał także zeznania ubezpieczonego, ponieważ były spójne, logiczne
i korelowały z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Przenosząc ustalony w sprawie stan faktyczny na grunt przepisów prawa należało stwierdzić, że odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie. W myśl art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego,
z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183. Zgodnie z art. 25 ust. 1 ww. ustawy podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne,
z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175 oraz kwot środków zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b oraz art. 185. Stosownie do treści art. 111 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, od podstawy wymiaru ustalonej w myśl art. 15, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury lub renty - a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.

W niniejszej sprawie kwestią sporną między stronami była kwestia wynagrodzenia ubezpieczonego za lata 1968 - 1977. Organ rentowy do przeliczenia podstawy wymiaru emerytury przyjął w tym okresie minimalne wynagrodzenie wskazując, że zaświadczenia kwalifikacyjne stwierdzające wysokość stawki godzinowej nie stanowią podstawy do obliczenia wynagrodzenia, ponieważ brak jest możliwości ustalenia faktycznej ilości przepracowanych godzin w danym miesiącu i roku. Mając na względzie materiał dowodowy zgromadzony w toku postępowania, Sąd nie podzielił stanowiska organu rentowego.

Za podstawę wymiaru składek przyjmuje się kwotę obowiązującego minimalnego wynagrodzenia pracowników, proporcjonalnie do okresu podlegania ubezpieczeniu i wymiaru czasu pracy, jeżeli nie można ustalić podstawy wymiaru składek w okresie pozostawania
w stosunku pracy wskazanym do ustalenia podstawy wymiaru emerytury i renty (art. 15 ust. 2a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych). Innymi słowy, przyjęcie minimalnego wynagrodzenia jako podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne jest możliwe gdy nie można wskazać faktycznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne za określony okres pracy. W przedmiotowej sprawie jednak taka sytuacja nie ma miejsca, bowiem możliwe jest przyjęcie wynagrodzenia na podstawie oryginalnych dokumentów (pochodzących z akt osobowych ubezpieczonego) określających stawkę godzinową. Przeprowadzone postępowanie wykazało, iż ubezpieczony nie korzystał
z urlopów bezpłatnych i przepracował wymagany przepisami, obowiązujący go czas pracy.

Zgodnie z § 21 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 11 października 2011r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U.
z 2011 r. Nr 237, poz. 1412) środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia. Dla celów obliczenia wysokości emerytury organ rentowy musi bowiem dysponować pewnymi danymi, co do wysokości dochodów ubezpieczonego (wyrok SN z 4.07.2007r., I UK 36/07). W niniejszej sprawie wysokość wynagrodzeń za lata 1968-1977 (zgodnie z żądaniem ubezpieczonego) została niewątpliwie udowodniona.

W związku z powyższym Sąd zobowiązał organ rentowy do hipotetycznego wyliczenia , zgodnie z którym wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wynosi 84,04 %.
W ocenie Sądu wyliczenia organu rentowego zostały wykonane prawidłowo (nie zostały one również zakwestionowane przez ubezpieczonego). Z tych wyliczeń jednoznacznie wynika, że wynagrodzenia za sporny okres mają istotny wpływ na wysokość emerytury ubezpieczonego. W konsekwencji Sąd przyjął, że odwołanie ubezpieczonego jest zasadne, a jego żądanie co do zmiany zaskarżonej decyzji zasługuje na uwzględnienie.

Mając na względzie powyższe, Sąd na podstawie z art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak
w punkcie 1. wyroku.

W punkcie 2. wyroku, zgodnie z art. 118 ust. 1a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych Sąd orzekł w przedmiocie odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Ze względu na to, iż w postępowaniu administracyjnym przed organem rentowym nie można było ustalić podstawy wymiaru składek w okresie pozostawania
w stosunku pracy wskazanym do ustalenia podstawy wymiaru emerytury (ponieważ organ rentowy nie dysponował oryginalnymi dokumentami) brak było podstaw do stwierdzenia odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

SSO Ewa Milczarek