Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I Ns 275/17

POSTANOWIENIE

Dnia 20 grudnia 2017r.

Sąd Rejonowy w Nowym Sączu, Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Grażyna Poręba

Protokolant: prot. sąd. Paulina Polecka

po rozpoznaniu w dniu 20 grudnia 2017r. w Nowym Sączu

na rozprawie

sprawy z wniosku M. L.

przy uczestnictwie Skarbu Państwa - Starosty (...), J. M. (1), Skarbu Państwa - Lasy Państwowe Nadleśnictwo S., Z. F., S. F. (1), T. F. (1), T. K., K. L., M. K., D. M., P. G., D. F. (1), R. F. (1), M. F. (1), M. F. (2), S. S. (1), W. S., H. N., S. F. (1), E. L.

o stwierdzenie nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie

postanawia

I.  stwierdzić, że C. F. s. J. i H. nabył przez zasiedzenie prawo własności działki ewidencyjnej nr (...) o pow. 3,53 ha położnej w B. objętej KW nr (...), odnośnie udziału wynoszącego 1/2 część z dniem 7 maja 1999 roku i odnośnie udziału wynoszącego 1/2 część z dniem 7 lipca 2006 roku,

II.  stwierdzić, że wnioskodawca i uczestnicy ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

Z./

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

Sygn. akt I Ns 275/17

UZASADNIENIE

postanowienia z 20.12.2017 r.

M. L. domagał się stwierdzenia nabycia przez zasiedzenie na rzecz C. F. własności dz. ew. nr 20 o pow. 3,53 ha, położonej w B. (k. 1-2).

W uzasadnieniu podał, że przedmiot postępowania stanowi las użytkowany samoistnie jeszcze przez ojca C. J. F., który zmarł 06.05.1969 r., przekazując przedmiotową działkę synowi. C. F. do śmierci (29.01.2014 r.) czuł się właścicielem przedmiotowej nieruchomości i użytkował ją bez żadnych przeszkód. Spadek po C. F. nabył siostrzeniec M. L..

Uczestnik Skarb Państwa – Starosta (...) w odpowiedzi na wniosek (k. 29-30) wskazał, że nie sprzeciwia się jego treści co do zasady. W uzasadnieniu wskazano, że Starosta (...) przekazał władanie udziałem 8/16 we własności dz. ew. nr 20 – na rzecz Nadleśnictwa S., który to powinien być uczestnikiem postepowania.

Uczestnik Skarb Państwa – Lasy Państwowe Nadleśnictwo S. wskazał, że nie jest w stanie odnieść się do twierdzeń wniosku dotyczących okresu przed 7.03.2014 r., gdyż dopiero w tej dacie objął w posiadanie udziały Skarbu Państwa – Starosty (...) (k. 40-41).

Postanowieniem z 14.09.2017 r. sąd wezwał do udziału w sprawie w charakterze uczestników: następców prawnych po A. S. S., W. S., T. K., H. N., następców prawnych po J. Z. F., S. F. (2), T. F. (2), P. G., K. L., D. F. (2), R. F. (2), M. F. (3), M. F. (4), S. F. (2) (k. 56).

Postanowieniem z 20.12.2017 r. sąd wezwał do udziału w sprawie w charakterze uczestnika E. L. (k. 105).

Pozostali uczestnicy nie zajęli stanowiska w sprawie bądź przychylali się do wniosku.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Działka ewidencyjna nr (...) obj. KW (...) oraz nie będące przedmiotem postępowania działki ew. nr 18, 25 i 26 (które były przedmiotem postępowania w sprawie I Ns 343/15), położone w B., stanowią w całości las.

W księdze wieczystej nr (...), jako współwłaściciele, wpisani są: Skarb Państwa - Starosta (...) w 8/16 częściach, na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w Brzesku z 30.10.1984 r., sygn. akt I Ns 99/84 o stwierdzenie nabycia spadku po M. S.; J. F. w 5/16 częściach na podstawie kontraktu przedślubnego z 23.10.1931 r., dekretu przyznania spadku Sądu Grodzkiego w Z. (...) r. oraz A. M. w 3/16 częściach na podstawie tego samego dekretu przyznania spadku.

A. M. był dziadkiem M. K. oraz jej rodzeństwa J. M. (1), D. M., ojcem J. M. (2), który zmarł w 2.10.2011 r. a spadek po nim na podstawie postanowienia SR w Brzesku z 19.02.2013 r., sygn. akt I Ns 65/13 nabyli: żona M. M. (1) oraz dzieci M. K., J. M. (1), D. M. po 1/4 części.

M. S., która zmarła 1.08.1983 r. była siostrzenicą A. M., córką J. M. (2) z domu M.. M. S. była bezdzietną panną, miała tylko jednego brata, który zmarł przed nią nie pozostawiając zstępnych. Spadek po M. S. na podstawie postanowienia SR w Brzesku z 30.10.1984 r. nabył w całości Skarb Państwa.

J. F. był drugim mężem J. S.. Zmarł 06.05.1969 r., przekazując posiadanie dz. ew. nr 20 swojemu synowi C. F., który użytkował ją do swojej śmierci, tj. 29.01.2014 r. Postanowieniem z 28.11.2014 r. Sąd Rejonowy w Brzesku stwierdził, że spadek po C. F. nabył siostrzeniec M. L. w całości.

( Dowód: odpis z KW - k. 4-5, odpisy skrócone aktu zgonu – k. 5/2, 6, postanowienie - k. 7/2, wypis z rejestru gruntów – k. 8/2, dokumenty z akt I Ns 343/15 – 19, 29-31, 127-133)

Z kompleksu leśnego trzy działki o nr (...) należały i należą do rodziny M., a jedna o nr 20 położona poniżej i najbliżej drogi należała do J. F. a następnie do C. F.. Te dwie rodziny, spowinowacone na skutek drugiego małżeństwa J. S. miały też wspólne grunty rolne. Nigdy nie było pomiędzy nimi sporów o las, gdyż A. M. i J. F. oddzielili swoje części lasu, w związku z czym każdy z nich wiedział co ma użytkować i nie wchodzili sobie w drogę.

J. F. dbał o swoją część lasu, chodził do niego, porządkował go, ścinał drzewo, następnie je wyciągał i zabierał. Był w nim kilka razy w roku. W pracach pomagali mu m.in. K. K. oraz inni sąsiedzi. Pomoc częściowo miała charakter odpłatny, a częściowo była przysługą sąsiedzką. J. F. miał sześcioro dzieci: L., Z., T., Z., C. i S.. Przedmiotowy las oraz całe gospodarstwo przekazał jednak synowi C., pozostałe rodzeństwo z biegiem czasu wyprowadziło się z domu rodzinnego, oprócz Z.. Za gospodarza uważany był C. F., który zajmował się lasem, aż do swojej śmierci, natomiast Z. była gospodynią w domu. C. F., ścinał drzewa w lesie, nasadzał nowe, pomagali mu w tym sąsiedzi w ramach pomocy sąsiedzkiej lub odpłatnie, jak też rodzeństwo (do momentu wyprowadzki z domu rodzinnego). Podatki płacił C. F., obecnie płaci go M. L..

Nikt z rodzeństwa ani z rodziny M. nigdy nie rościł sobie pretensji do przedmiotowego lasu, ani się nim nie zajmował. Dopiero w marcu 2014 r. sporządzono protokół przekazania zarządu udziału w działkach nr (...) (oraz 18, 25 i 26) na rzecz Lasów Państwowych z uwagi na ustawowy obowiązek sprawowania zarządu majątkiem państwowym stanowiącym lasy przez powyższą jednostkę.

( Dowód : zeznania świadka K. K. – nagranie z 20.12.2017 r. 00:07:23, zeznania świadka Z. B. – nagranie z 20.12.2017 r. – 00:24:42, zeznania wnioskodawcy – nagranie z 20.12.2017 r. 00:31:52, decyzje - k 6/2-7, świadectwo legalizacji - k. 18, 58 akt I Ns 343/15)

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie dokumentów przedłożonych przez strony, których wiarygodność nie była kwestionowana, zeznań osób przesłuchanych w charakterze stron oraz świadków.

Sąd oparł się na zeznaniach wnioskodawczyni oraz świadków. Zeznania te są spójne, logiczne. Wszyscy świadkowie, potwierdzają zgodnie, że identyfikują kompleks leśny, będący przedmiotem niniejszego postepowania, jako las J. F., a następnie jego syna C. F.. Nigdy nikt nie widział aby jakiekolwiek akty posiadania w stosunku do lasu wykonywał ktoś spoza rodziny F., poza osobami które były przez nich wynajęte lub o to poproszone w ramach wzajemnej pomocy sąsiedzkiej.

Sąd zważył co następuje:

Wniosek o stwierdzenie nabycia własności nieruchomości objętej wnioskiem zasługiwał na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 172 k.c. posiadacz nieruchomości nie będący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie). Po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze.

Powyższy przepis art. 172 k.c. określa przesłanki których spełnienie pozwala nabyć własność nieruchomości przez zasiedzenie. Zasiedzenie prowadzi do nabycia prawa własności nieruchomości przez nieuprawnionego posiadacza. Do nabycia własności przez zasiedzenie prowadzi spełnienie przesłanek – samoistności posiadania i upływu określonego w ustawie czasu tego posiadania, którego długość zależy od dobrej lub złej wiary w chwili nabycia posiadania.

Naczelną przesłanką zasiedzenia jest posiadanie samoistne nieruchomości.

Według art. 336 k.c. posiadaczem samoistnym jest posiadacz rzeczy, który nią faktycznie włada jak właściciel. Posiadanie samoistne, określane również jako posiadanie właścicielskie charakteryzuje się tym, iż posiadacz włada rzeczą w takim zakresie jak to czyni właściciel, tzn. faktycznie włada rzeczą w taki sposób do jakiego jest uprawniony właściciel. Przy ustalaniu istnienia oraz charakteru posiadania sąd kieruje się zachowaniem posiadacza manifestowanym na zewnątrz.

W niniejszej sprawie niewątpliwie C. F., a wcześniej jego ojciec J. F., byli samoistnymi posiadaczami lasu składającego się z dz. ew. nr 20 o pow. 3,53 ha. Żaden z uczestników nie próbował wywieść przeciwnego stanowiska. Wnioskodawca wykazał więc fakt posiadania samoistnego przez C. F. przez określony w ustawie czas. Świadkowie w sposób jednoznaczny, spójny zeznawali, że od kilkudziesięciu lat właścicielami lasu byli poprzednicy prawni wnioskodawcy. Wskazują na to także okoliczności nabycia współwłasności przez uczestnika. Otóż stało się to wyłącznie na skutek przepisów prawa cywilnego, nie przewidujących w latach 80-tych dziedziczenia dalszych krewnych. Na skutek bezdzietności i braku rodzeństwa spadek po M. S. nabył Skarb Państwa, przy czym z powyższym stwierdzeniem absolutnie nie wiązała się żadna manifestacja objęcia przez spadkobiercę posiadania choćby części nieruchomości. Stan faktyczny pozostawał na gruncie taki sam przez kolejne lata i zapewne posiadacze do 2014 r. nawet nie byli świadomi praw współwłaścicielskich Skarbu Państwa. Analiza wpisów w księdze wieczystej daje podstawy do przyjęcia, iż wszystkie działki objęte jedną księgą wieczystą były w dalszej przeszłości własnością rodzeństwa M. - J. M. (2), po mężu S. i F. oraz A. M.. Zapewne w którymś momencie nastąpił podział lasu i jego większą część objął w posiadanie A. M., natomiast mniejszą J. F.. Daty początkowej tego zdarzenia nie sposób ustalić, niemniej wnioskodawca jako datę początkową zasiedzenia wskazywał moment śmierci J. F. (06.05.1969 r.), kiedy to przedmiotowe gospodarstwo objął w posiadanie jego syn C. F., w ocenie sądu jest to data, którą można uznać jako pewną datę początkową biegu terminu zasiedzenia.

Powyższe oznacza, że nabycie własności przez zasiedzenie mogło nastąpić - co do udziału ½ (własności J. F. w 5/16 częściach i A. M. w 3/16 częściach) z dniem 07.05.1999 r. – czyli 30 lat po śmierci J. F.. Odnośnie udziału ½ części własności Skarbu Państwa sąd stwierdził jego zasiedzenie z datą 07.07.2006 r., przyjmując że bieg terminu zasiedzenia, który rozpoczął się 06.05.1969 r., uległ zawieszeniu 01.08.1983 r. kiedy to zmarła M. S., po której udział 8/16 części nabył w spadku Skarb Państwa. Trzeba bowiem pamiętać, że zasiedzenie nieruchomości objętych wnioskiem, jako stanowiących współwłasność Skarbu Państwa było możliwe dopiero od 1.10.1990 r. oczywiście z możliwością skrócenia terminu zasiedzenia o czas, w którym przed dniem wejścia w życie ustawy wyłączone było zasiedzenie nieruchomości (art. 177 k.c.), lecz nie więcej niż o połowę. W przedmiotowej sprawie pozwala to skrócić trzydziestoletni termin zasiedzenia o 14 lat i 2 miesiące. Zatem należało stwierdzić, iż termin pozwalający na nabycie własności przedmiotowych nieruchomości w drodze zasiedzenia upłynął z dniem 07.07.2006 r.

W związku z powyższym w oparciu o powołane przepisy należało orzec jak w punkcie I postanowienia.

O kosztach postępowania orzeczono na postawie art. 520 § 1 k.p.c. zgodnie z ogólną zasadą obowiązującą w postępowaniu nieprocesowym, iż każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.

Sędzia

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)

(...)

(...)