Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 lutego 2018 r.

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Regina Stępień

Protokolant: star. sekr. sądowy Ewelina Trzeciak

po rozpoznaniu w dniu 28 lutego 2018 r. w Legnicy

sprawy z wniosku R. P.

przy udziale zainteresowanego D. D.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o odstąpienie od orzeczenia osobistej odpowiedzialności za zaległości z tytułu składek

na skutek odwołania R. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 27 września 2016 r.

znak (...)

I.  oddala odwołanie,

II.  zasądza od wnioskodawcy R. P. na rzecz strony pozwanej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. kwotę 4800 (cztery tysiące osiemset) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

SSO Regina Stępień

Sygn. akt V U 1100/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 27 września 2016 r. znak: (...) organ rentowy orzekł o osobistej odpowiedzialności R. P. z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu za zaległości z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenia zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością: (...) w L.. Decyzja została wydana za okres od stycznia do marca 2013 r. tj. okres, w którym wnioskodawca R. P. pełnił funkcję członka zarządu. Należności będące przedmiotem decyzji zostały ustalone w wysokości:

1. na ubezpieczenia społeczne:

- 6.672,04 zł z tytułu nieopłaconych składek za okres od lutego do marca 2013 r.,

- 2.086,00 zł z tytułu odsetek za zwłokę naliczonych na dzień 27 września 2016 r.,

2. na ubezpieczenie zdrowotne:

- 4.414,78 zł z tytułu nieopłaconych składek za okres od stycznia do marca 2013 r.,

- 1.411,00 zł z tytułu odsetek za zwłokę naliczonych na dzień 27 września 2016 r.,

3. na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych:

- 804,49 zł z tytułu nieopłaconych składek za okres od stycznia do marca 2013 r.,

- 256,00 zł z tytułu odsetek za zwłokę naliczonych na dzień 27 września 2016 r.

W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że egzekucja z majątku spółki (...) w L. okazała się bezskuteczna a w toku prowadzonego postępowania administracyjnego, strona nie wykazała przesłanek uwalniających ją od odpowiedzialności z tytułu niepłaconych przez płatnika składek.

W odpowiedzi skarżący wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji w całości poprzez orzeczenie o braku jego odpowiedzialności za zaległości z tytułu składek za cały okres objęty decyzjami łącznie z odsetkami z tytułu zwłoki a nadto wniósł o zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu skarżący podniósł zarzut kwestii formalnej wskazując na fakt, iż w postępowaniu zmierzającym do orzeczenia o odpowiedzialności osoby trzeciej za zaległości podatkowe stroną powinien być również dłużnik tj. płatnik składek. Skarżący wskazał, że postępowanie przed organem rentowym, dotyczące stwierdzenia odpowiedzialności członka zarządu za zaległości toczyło się tylko przy jego udziale bez zawiadomienia płatnika składek, który nadal istnieje w rejestrze przedsiębiorców, a to oznacza, iż postępowanie to toczyło się również bez obecności aktualnego członka zarządu spółki tj. bez udziału D. D., który pozostaje członkiem zarządu od momentu powstania spółki do nadal. Skarżący zarzucił organowi, iż ten pominął drugiego członka zarządu i nie orzekł o solidarnej odpowiedzialności ze spółką za zobowiązania, lecz uwzględnił jedynie zapis o odpowiedzialności skarżącego, co według niego nie było prawidłowe ze strony organu i zasługuje na złożenie odwołania. Skarżący podniósł w odwołaniu również fakt, iż orzeczenie o odpowiedzialności osób trzecich nie uwalnia dłużnika od zobowiązania, a jedynie poszerza krąg podmiotów, od których można wyegzekwować należne zobowiązania i posiada charakter jedynie posiłkowy. Kolejno zdaniem skarżącego, organ rentowy nie dokonał badania rzeczywistej sytuacji finansowej spółki (...) sp. z o.o. w chwili pełnienia przez skarżącego funkcji członka zarządu, a tym samym nastąpiło jedynie wydanie decyzji przez urząd skarbowy o umorzeniu egzekucji, co według skarżącego nie było równoznaczne z trudną sytuacją finansową, zatem organ nie przeprowadził postępowania w sposób pozwalający na stwierdzenie, iż nastąpiły przesłanki do zgłoszenia upadłości przez ówczesnych członków zarządu. Skarżący podkreślił, iż w przedmiotowym okresie został złożony wniosek o stwierdzenie upadłości, jednakże został on przez Sąd oddalony. Skarżący o tym fakcie poinformował organ rentowy w postępowaniu wyjaśniającym i w zakreślonym przez organ terminie, jednocześnie stwierdził, iż w uzasadnieniu wydanej decyzji organ nie dokonał właściwej analizy otrzymanych pism i informacji. Skarżący nie zgodził się ze sposobem prowadzenia postępowania dowodowego oraz z decyzją wydaną przez organ i twierdził, iż metodologia działania nie została właściwie przeprowadzona, a wnioski i uzasadnienie wydanej decyzji były błędne, uwzględniały bowiem tylko decyzję wydaną przez urząd skarbowy. Dodatkowo, wskazane postanowienie w swej treści obejmowało informację o posiadanym przez spółkę majątku, na który składały się między innymi ruchomości, wierzytelności oraz środki pieniężne, a co za tym idzie majątek spółki, który zaspokaja roszenia organu rentowego, wskazane w zaskarżonej decyzji, zatem nie było zrozumiałe dla skarżącego, dlaczego została stwierdzona bezskuteczność egzekucji.

W odpowiedzi organ wniósł o oddalenie odwołania oraz o zasądzenie od wnioskodawcy kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu organ wskazał, że fakt złożenia przez członka zarządu wniosku o ogłoszenie upadłości likwidacyjnej nie może stanowić przesłanki uwolnienia się od odpowiedzialności za zobowiązania spółki, ponieważ wniosek ten zgodnie z art. 116 ordynacji podatkowej powinien być złożony w odpowiednim czasie. Organ podniósł, że w przedmiotowej sprawie Sąd Rejonowy w Legnicy postanowieniem z dnia 17 kwietnia 2016 r. oddalił wniosek strony o ogłoszenie upadłości ze względu na brak majątku pozwalającego na zaspokojenie wierzycieli. Organ dodał, że z uzasadnienia powołanego postanowienia wynika, iż spółka od 2011 r. zaczęła ponosić straty i wystąpiły problemy finansowe. Dodatkowo od miesiąca lipca 2012 r. spółka przestała płacić zobowiązania. Mając na uwadze powyższe w ocenie organu wniosek o ogłoszenie upadłości z dnia 2 lutego 2013 r. został złożony za późno. Niezależnie od powyższego organ wskazał, iż bezskuteczność egzekucji wobec spółki została stwierdzona postanowieniem Naczelnika Urzędu Skarbowego w L. z dnia 1 kwietnia 2016 r. umarzającym postępowanie egzekucyjne z majątku płatnika.

Na rozprawie w dniu 17 maja 2017 r. skarżący zmodyfikował odwołanie w ten sposób, że wniósł o zmianę decyzji poprzez umorzenie postępowania.

Sąd ustalił:

Przedsiębiorstwo (...) sp. z o.o. z siedzibą w L. prowadziło działalność gospodarczą na podstawie wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem (...) dokonanego w dniu 24 lipca 2002 r. Przedmiotowa spółka zajmowała się przede wszystkim działalnością związaną z budownictwem, sprzedażą hurtową i detaliczną materiałów budowlanych, produkcją wyrobów betonowych oraz gipsu.

Wnioskodawca od 2003 r. sprawował w w/w. spółce funkcję prezesa zarządu. W dniu 24 lipca 2013 r. wnioskodawca wypowiedział umowę o pracę i złożył rezygnację z funkcji prezesa zarządu. Przedmiotowa umowa uległa rozwiązaniu w dniu 24 października 2013 r. W dniu 12 grudnia 2013 r. wnioskodawca został wykreślony z KRS.

W dniu 24 lutego 2013 r. wnioskodawca R. P. oraz zainteresowany D. D. działając w imieniu (...) sp. z o.o w L. złożyli wniosek do Sądu Rejonowego w Legnicy o ogłoszenie upadłości w/w. spółki wraz z likwidacją majątku upadłego.

Postanowieniem z dnia 17 kwietnia 2013 r. Sąd Rejonowy w Legnicy Wydział V Gospodarczy oddalił w/w. wniosek wskazując, że spółka nie posiada wystarczających środków pieniężnych i nie jest w stanie ich nabyć, bowiem nie prowadzi działalności. Wobec tego majątek spółki nie wystarczy nawet na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w L. prowadził postępowania egzekucyjne przeciwko spółce (...) sp. z o.o. w L. na podstawie tytułów wykonawczych wystawionych przez wierzycieli Naczelnika Urzędu Skarbowego w L. oraz Zakład Ubezpieczeń Społecznych w L..

Naczelnik Urzędu Skarbowego w L. podjął czynności egzekucyjne mające na celu wyegzekwowanie należności objętych tytułami wykonawczymi (...) ( składki na ubezpieczenia społeczne ) (...) ( składki na ubezpieczenia zdrowotne ), (...) ( składki na FP i FGŚP wraz z odsetkami ). Prowadzone postępowania okazały się nieskuteczne albowiem organ nie ustalił, majątku zobowiązanej spółki, z którego możliwe byłoby prowadzenie skutecznej egzekucji. Mając na uwadze powyższe postanowieniem z dnia 1 kwietnia 2016 r., nr (...) Naczelnik Urzędu Skarbowego w L. umorzył w/w postępowanie egzekucyjne.

W stosunku do zainteresowanego D. D. w dniu 27 września 2016 r. organ wydał analogiczną decyzję, w której ustalił jego odpowiedzialność za zobowiązania spółki (...). Przedmiotowa decyzja jest prawomocna

W dniu 9 sierpnia 2016 r. wnioskodawca został zawiadomiony przez organ rentowy o wszczęciu postępowania w celu orzeczenia jego osobistej odpowiedzialności z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu w (...) sp. z o.o w L. za zaległości z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, FP i FGŚP za okres od stycznia do marca 2013 r. Wnioskodawca został poinformowany o możliwości złożenia w terminie 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, pisemnych wyjaśnień w ww. sprawie.

Pismem z dnia 11 sierpnia 2016 r. wnioskodawca złożył wyjaśnienia w przedmiotowej sprawie.

W dniu 30 sierpnia 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. poinformował wnioskodawcę o prawie do wypowiedzenia się w terminie 7 dni od dnia doręczania pisma z pouczeniem, co do zebranych materiałów i dowodów w sprawie.

Po upływie w/w terminu, w dniu 27 września 2016 r. organ wydal skarżoną decyzję.

Dowód :

- akta ubezpieczeniowe wnioskodawcy w tym: decyzja z dnia 26 września 2016 r., zawiadomienie o prawie do wypowiedzenia się przed wydaniem decyzji, zawiadomienie o wszczęciu postępowania, wyjaśnienia wnioskodawcy, postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w L. z 1 kwietnia 2016 r. nr (...);

- akta sprawy upadłościowej V GU 4/13 w tym: wniosek dłużnika ( k. 3- 4 ), postanowienie Sądu Rejonowego w Legnicy z 17 kwietnia 2016 r. ( k.137 – 141 );

- decyzja o odpowiedzialności zainteresowanego za zobowiązania spółki (...) z dnia 27 września 2016 r. ( k.30 );

- przesłuchanie wnioskodawcy, e – protokół z dnia 17 maja 2017 r. 00:15:27 i nast. ( k.61v );

- przesłuchanie zainteresowanego, e-protokół z dnia 17 maja 2017 r. 00:24:27 i nast. ( k.61v-62 ).

Na dzień 31 grudnia 2012 r. w spółce (...) wystąpiły przesłanki wskazane zarówno w art. 11 PUiN ust. l jak i ust. 2., a to oznacza, iż wystąpił moment w którym zarząd jest zobowiązany do 14 dni ogłosić stan upadłości.

W/w. spółka w 2012 r. uzyskała stratę z działalności gospodarczej w wysokości 52.653,86 zł a co za tym idzie wynik finansowy spowodował, iż wysokość wskaźnika podstawowego wykazuje wartość -9,12 % i ma to istotny wpływ na wysokość wskaźników rentowności. Rok 2013 zakończył się wynikiem dodatnim w wysokości 25.351,14 zł w rachunku zysków i strat, co spowodowało podwyższenie wskaźnika zyskowności netto do 29,49 %. Wskaźnik udziału kapitału obcego w kapitale całkowitym w 2012 r. wynosił 144,9 %, zatem wykazywał wartości powyżej norm, natomiast w 2013 r. wskaźnik ten kształtował się na poziomie 118,5 % i główny wpływ na jego wysokość miały zaciągnięte zobowiązania spółki w stosunku do jej aktywów ogółem, które w 2012 r. wynosiły 98.818,90 zł a w 2013 r. 100.097,35 zł. W spółce (...) kapitały obce występowały na poziomie zbyt wysokim w stosunku do całości posiadanego kapitału. W w/w. spółce wskaźniki udziału kapitałów stałych w finansowaniu majątku trwałego nie kształtowały się na prawidłowym poziomie tj. w 2012 r. kształtowały się na poziomie - 1,61 % i nie spełniały wartości pożądanych, natomiast w 2013 r wynosiły - 0,76%, co również nie jest wskaźnikiem poprawnym, powyższe skutkowało stwierdzeniem, że wystąpił stan zagrażający upadłością spółki. Wskaźniki trwałości struktury finansowania w przedmiotowej spółce znajdowały się poza normami tzw. wartościami pożądanymi, zatem w spółce relacja pomiędzy kapitałami stałymi i własnymi była wysoce nieprawidłowa. W roku 2012 r. spółka posiadała środki finansowe w wysokości 4.132,09 zł, co w stosunku do zaciągniętych zobowiązań, wskazywało wartości nie mieszczące się granicach norm tj. na poziomie 0,16 %, natomiast w 2013 r. środki finansowe kształtowały się na poziomie wyższym tj. 25.399,44 zł, co stanowiło wartość niższą w stosunku do zaciągniętych zobowiązań 100.097,36 zł i stanowiło 0,17 %, więc wskaźniki te były niższe od wskazanych norm, które jako wartości pożądane wskazują stan 0,2 %. Spółka posiadała należności z tytułu sprzedawanych usług w 2012 r. w kwocie 51.280,00 zł a w 2013 r. w kwocie 67.680,00 zł, proponowane normy dla płynności II stopnia to wartości w zakresie 0,8 % - 1 %, zatem w spółce występowały odchylenia od norm, gdzie w 2012 r. wskaźnik ten wykazywał wartości 0,49 % a w 2013 r. 0,64 %, zatem poniżej granicznego punktu procentowego. W spółce (...) zauważyć można, iż w 2012 r. należności od jednostek pozostałych do 12 miesięcy wynosiły 51.280,00 zł, a w 2013 r. 67.680,00 zł, w/w. należności były praktycznie o połowę niższe, niż zaciągnięte zobowiązania ( 2012r. - 98 818,90 zł; 2013 r. -100.097,35zł ). Ogólna sytuacja bilansowa wskazuje na wystąpienie już w 2012 r. kapitałów ujemnych, które świadczą o złej kondycji finansowej spółki oraz mogą świadczyć o grożącej upadłości, zatem w spółce (...) występował stan zagrożenia upadłością. Gdyby doszło do sytuacji zagrażającej upadłością przedmiotowej spółki to zarówno na dzień 31 grudnia 2012 r. jak i 31 grudnia 2013 r. nie spłaciłaby ona zobowiązań. Zarówno na koniec 2012 r. jak i na koniec 2013 r. zobowiązania przekroczyły wartość majątku spółki ( w 2012 r. o 48.193,70 zł a w 2013 r. o 22.842,56 zł ). Spółka dysponowała w 2012 r. majątkiem w postaci należności długoterminowych o wartości 29.912,33 zł oraz majątkiem płynnym o wartości 77.501,56 zł jednakże nie był on wystarczający aby pokryć zobowiązania spółki.

Dowód:

- opinia biegłego z Instytutu Ekspertyz Ekonomicznych z lipca 2017 r. ( k.66-84 );

- opinia uzupełniająca biegłego z Instytutu Ekspertyz Ekonomicznych z listopada 2017 r.( k.121-127 ).

Pismem z dnia 20 listopada 2017 r. Dyrektor Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w L. poinformował zainteresowanego D. D., że zaległości objęte tytułami wykonawczymi numer (...), (...), (...) zostały uregulowane w ramach postępowania egzekucyjnego prowadzonego z wynagrodzenia w (...) S.A. na podstawie zajęcia o numerze(...); (...); (...). Na poczet spłaty ww. tytułów wykonawczych wpłynęła łącznie kwota 16.478,62 zł.

Dowód:

- pismo Dyrektora Oddziału ZUS w L. z dnia 20 listopada 2017 r. ( k.148 ).

Sąd zważył:

Odwołanie jako niezasadne podlegało oddaleniu.

Na wstępie wskazać należy, że zgodnie z art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c Sąd orzekający w I instancji w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych oddala odwołanie, jeżeli nie ma podstaw do jego uwzględnienia, a zgodnie z jego § 2 - w przypadku uwzględnienia odwołania, sąd zmienia w całości lub w części zaskarżoną decyzję organu rentowego i orzeka co do istoty sprawy. Ugruntowane jest też stanowisko, że w postępowaniu sądowym sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, które ma charakter odwoławczy i kontrolny, postępowanie dowodowe ogranicza się do zasadniczo do sprawdzenia zasadności i zgodności z prawem decyzji wydanej przez organ rentowy. Badanie takie jest możliwe tylko przy uwzględnieniu stanu faktycznego i prawnego istniejącego w chwili wydania decyzji ( por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 13 września 2005 r., I UK 382/04; z dnia 25 stycznia 2005 r., I UK 152/04 i z dnia 5 sierpnia 2008 r., I UK 20/08 oraz z dnia 10 marca 1998 r., II UKN 555/97, OSNAPiUS 1999 nr 5, poz. 181; z dnia 3 grudnia 1998 r., II UKN 341/98, OSNAPiUS 2000 nr 2, poz. 72; z dnia 20 maja 2004 r., II UK 395/03, OSNP 2005 nr 3, poz. 43; z dnia 12 stycznia 2005 r., I UK 93/04, OSNP 2005 nr 16, poz. 254 i z dnia 2 sierpnia 2007 r., III UK 25/07, OSNP 2008 nr 19-20, poz. 293 ).

Jednocześnie w orzecznictwie Sądu Najwyższego jednolicie przyjmuje się, że art. 477 ¹³ k.p.c. stanowi lex specialis w stosunku do art. 355 k.p.c., gdyż określa szczególne względem wskazanych w jego § 1 przesłanki umorzenia postępowania. Stosownie do treści art. 477 ¹³ § 1 k.p.c. zmiana przez organ rentowy zaskarżonej decyzji przed rozstrzygnięciem sprawy przez sąd – przez wydanie decyzji lub orzeczenia uwzględniającego w całości lub w części żądanie strony – powoduje umorzenie postępowania w całości lub w części. Postanowienie sądu o umorzeniu postępowania może zapaść na posiedzeniu niejawnym ( § 2 ).

Wnioskodawca w związku ze spłatą przez zainteresowanego zobowiązań spółki względem organu rentowego wnosił o umorzenie postępowania na podstawie art. 355 k.p.c. Sąd uznał jednak, że jest to niemożliwe z uwagi na fakt, że o warunkach umorzenia w postępowaniu odrębnym jakim jest postępowanie z zakresu ubezpieczeń społecznych rozstrzyga treść art. 477 ¹³ k.p.c. i aby możliwe było umorzenie postępowania w oparciu o ww. przepis koniecznym było wydanie przez organ decyzji uwzględniającej w całości lub części żądanie wnioskodawcy. Organ bezsprzecznie takiej decyzji nie wydał a zatem sprawa musiała zostać merytorycznie rozstrzygnięta.

Przechodząc do meritum stwierdzić należało, iż w rozpoznawanej sprawie sporu nie budziło, że spółka (...) jako płatnik składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w okresach wskazanych w zaskarżonej decyzji nie realizowała ciążących na niej obowiązków w zakresie zapłaty ww. składek. Skarżący nie kwestionował ani istnienia tych zaległości ani ich wysokości. Kwestią sporną było natomiast, czy skarżący mógł zostać obciążony odpowiedzialnością za zaległości ww. spółki z tytułu składek w kwotach i za okresy wskazane w zaskarżonej decyzji z dnia 27 września 2016 r.

Sytuację powyższą reguluje przepis art. 116 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa ( tekst jednolity.: Dz.U. z 2017 r. poz. 201 ), który poprzez odesłanie zawarte w art. 31 i 32 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, znajduje odpowiednie zastosowanie do zaległości z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Zgodnie z treścią § 1 cyt. przepisu, w brzmieniu obowiązującym w dacie wydania zaskarżonej decyzji, za zaległości podatkowe ( w niniejszej sprawie – składkowe ) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji, spółki akcyjnej lub spółki akcyjnej w organizacji odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu:

1) nie wykazał, że:

a) we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości, zostało otwarte postępowanie restrukturyzacyjne albo zatwierdzono układ w postępowaniu o zatwierdzenie układu;

b) niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub niewszczęcie postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości nastąpiło bez jego winy;

2) nie wskazuje mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części.

Odpowiedzialność członków zarządu obejmuje zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu, oraz zaległości wymienione w art. 52 powstałe w czasie pełnienia obowiązków członka zarządu ( § 2 ). Przepisy powyższe stosuje się również do byłego członka zarządu ( § 4 ).

W myśl zaś art. 107 § 1 i § 2 pkt 1, 2 i 4 o.p. w zw. z art. 32 i art. 32 u.s.u.s., odpowiedzialność osób trzecich za zaległości płatnika z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych obejmuje: należność główną, odsetki za zwłokę oraz koszty postępowania egzekucyjnego. Odpowiedzialność tę osoby trzecie ponoszą całym swoim majątkiem solidarnie z płatnikiem.

W rozpoznawanej sprawie Sąd na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w postępowaniu nie miał wątpliwości, że egzekucja zaległości składowych na rzecz ZUS z majątku spółki okazała się bezskuteczna.

Odwołujący wskazywał jednakże na istnienie majątku w postaci kwot gwarancyjnych z którego możliwe było zaspokojenie wierzycieli.

Jak wskazano wyżej, przepisy Ordynacji podatkowej, które poprzez odesłanie zawarte w art. 31 i 32 ustawy systemowej stosuje się również do zaległości składowych, przewidują ściśle określone przesłanki, których wykazanie powoduje zwolnienie członka zarządu/byłego członka zarządu spółki z odpowiedzialności za zaległości składkowe spółki. Należą do nich:

- wykazanie, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub otwarto postępowanie restrukturyzacyjne albo zatwierdzono układ w postępowaniu o zatwierdzenie układu

- wykazanie, że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub niewszczęcie postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości nastąpiło bez winy członka zarządu,

- wskazanie mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości spółki w znacznej części.

Wykazanie ww. przesłanek zwalniających członka zarządu lub byłego członka zarządu do odpowiedzialności za zaległości składkowe spółki obarcza te podmioty ( tj. członka lub byłego członka zarządu ), a nie organ ubezpieczeń społecznych ( tak: SN w wyroku z 14 maja 2008 r., II UK 283/07 ).

Wnioskodawca nie wykazał, aby w jego przypadku wystąpiła którakolwiek ze wskazanych wyżej przesłanek wyłączających jego odpowiedzialność.

Sąd uznał że wskazany przez wnioskodawcę majątek nie jest to majątek z którego organ mógłby się zaspokoić, ponieważ próba zaspokojenia się w oparciu o wskazane przez odwołującego kwoty gwarancyjne przerzucałaby na organ konieczność dochodzenia od podmiotów trzecich należności z ww. kwot gwarancyjnych. Ponadto odwołujący nie wskazał jakie są to kwoty gwarancyjne oraz od kogo miałyby być egzekwowane ww. należności. Podkreślenia wymaga, że wobec braku informacji hipotetyczne ściągniecie wierzytelności przez organ byłoby kwestią wysoce niepewną i a nadto mogłoby nastąpić w odległej przyszłości.

Natomiast ustalenie momentu właściwego na zgłoszenie przez członka zarządu ( wnioskodawcę ) wniosku o ogłoszenie upadłości ww. spółki tut. Sąd zlecił biegłej sądowej z zakresu ekonomii, finansów i rachunkowości. Ww. biegła, po przeanalizowaniu dostępnej dokumentacji finansowej ww. spółki, stwierdziła, że spółka ta stała się niewypłacalna w rozumieniu art. 11 ust.1 jak i 2 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe ( w brzmieniu obowiązującym w dacie stwierdzania niewypłacalności ) już w dniu 31 grudnia 2012 r. albowiem ogólna sytuacja bilansowa wskazywała na wystąpienie już w 2012 r. kapitałów ujemnych, które świadczą o złej kondycji finansowej spółki oraz mogą świadczyć o grożącej upadłości. Biegła podniosła, że gdyby doszło do sytuacji zagrażającej upadłością przedmiotowej spółki to zarówno na dzień 31 grudnia 2012 jak i 31 grudnia 2013 r. nie spłaciłaby ona zobowiązań gdyż zarówno na koniec 2012 r. jak i na koniec 2013 r. zobowiązania przekroczyły wartość majątku spółki.

W ocenie Sądu złożona w rozpoznawanej sprawie opinie biegłej sądowej ds. ekonomii, finansów i rachunkowości, w pełni wyjaśniały konieczne do rozstrzygnięcia kwestie. Sporządzone zostały bowiem w sposób staranny i rzetelny. Spełniały wszystkie stawiane im wymogi. Opinie są jasne, fachowe i obiektywne. Biegła w sposób nie budzący wątpliwości przedstawiła tok swego rozumowania w dochodzeniu do wniosków końcowych.

W świetle zatem powyższego, wnioskodawca R. P. nie uwolnił się od odpowiedzialności za nieopłacone w terminie i w pełnej wysokości składki do ZUS ( za okres od stycznia 2013 r. do marca 2013 r. ) przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (...) w L., której prezesem zarządu był w okresie od 2003 r. do 24 października 2013 r. Powyższe skutkowało oddaleniem jego odwołania w pozostałym zakresie – jako niezasadnego, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

Sąd o kosztach zastępstwa procesowego orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w związku z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych ( tekst jednolity Dz.U. 2015 poz. 1804 ze zm. ).