Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 5 kwietnia 2018 r.

Sąd Rejonowy w Giżycku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Janusz Supiński

Protokolant: Katarzyna Kucharska

po rozpoznaniu w dniu 5 kwietnia 2018 r. w Giżycku

na rozprawie

sprawy egzekucyjnej z wniosku M. B., (...) Spółka z o.o. z siedzibą w Ż.,

z udziałem Bonus Wierzytelności 3 P. Inkaso (...) w W., KRUS Oddział G.

przeciwko D. K. (1)

o świadczenie pieniężne

prowadzonej przez Komornika A. K. w sprawie Km 348/17

p o s t a n a w i a:

1.  Zmienić plan podziału sumy 24.863,25 zł uzyskanej z egzekucji z nieruchomości D. K. (1) opisanej w Kw (...) sporządzony przez komornika sądowego przy tutejszym Sądzie A. K. Kancelaria (...) w W. w dniu 9.01.2018 r. w ten sposób, że ustalić sumy przypadające wierzycielom z podziału i podlegające wypłaceniu, w sposób następujący:

w sprawie Km 348/17:

wierzycielowi koszty egzekucji w kwocie 1.579,26 zł

koszty zastępstwa w postępowaniu egzekucyjnym 1.800,00 zł

koszty egzekucji komornika 3.804,49 zł

w sprawie Km 866/17:

koszty poprzedniej egzekucji 767,82 zł

koszty zastępstwa w postępowaniu egzekucyjnym 7.200,00 zł

koszty egzekucji komornika 82,23 zł

Bonus Wierzytelności 3 P. Inkaso (...) z siedzibą w W. z tytułu zabezpieczenia hipotecznego 9.629,45 zł.

2.  Oddalić w pozostałej części zarzuty Bonus Wierzytelności 3 P. Inkaso (...) z siedzibą w W. do planu podziału.

UZASADNIENIE

W dniu 9.01.2018 r. Komornik Sądowy A. K. sporządził plan podziału sumy uzyskanej z egzekucji z nieruchomości (...), należącej do dłużnika D. K.. Do planu podziału zarzuty wniósł wierzyciel hipoteczny, zarzucając nieprawidłowe ustalenie przez komornika opłaty egzekucyjnej na kwotę 7.616,20 zł oraz kosztów poprzedniej egzekucji w kwocie 767,82 zł. W uzasadnieniu wskazał, że wierzycielom w sprawach Km 348/17 oraz Km 866/17 nie przypada w podziale żadna kwota ze sprzedaży egzekucyjnej nieruchomości, bowiem wszczęcie przez nich postępowania było niecelowe. Zdaniem wierzyciela hipotecznego nadto, wierzyciel w sprawie Km 866/17 wszczął egzekucję jedynie w celu generowania kosztów. Wskazał, że w kategorii I zalicza się wyłącznie koszty postępowania egzekucyjnego aktualnie prowadzonego przez wierzycieli, nie zaś koszty powstałe w zakończonych wcześniej postępowaniach. W ocenie wierzyciela opłatę egzekucyjną nalicza się od kwoty przekazanej wierzycielowi, a nie od kwoty wyegzekwowanej, wskazując przy tym na sposób wyliczenia tych kosztów.

W odniesieniu do zarzutów wierzyciela komornik uznał je za całkowicie bezzasadne. Podał, że niezasadne jest kwestionowanie przez wierzyciela hipotecznego zgłaszanych przez wierzycieli wniosków. Podał, że koszty egzekucji nalicza się od kwoty wyegzekwowanej. Zdaniem komornika koszty egzekucji pobiera się w każdej sprawie w ślad za orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 13.05.2015 r., sygn. III CZP 14/15. W ocenie komornika wreszcie niezasadny jest zarzut o uwzględnienie w podziale kosztów zastępstwa wierzycieli w postępowaniu egzekucyjnym oraz kosztów poprzedniej egzekucji poniesionych przez wierzycieli.

Sąd zważył, co następuje:

Zarzuty do planu podziału zasługiwały na częściowe uwzględnienie. W niniejszej sprawie Sąd nie podziela stanowiska komornika w zakresie tego, że koszty egzekucji zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 13.05.2015 r., III CZP 14/15 komornik pobiera w każdej sprawie. Zgodnie bowiem z tym orzeczeniem w razie połączenia przez komornika do łącznego prowadzenia kilku spraw egzekucyjnych, wszczętych przez tego samego wierzyciela przeciwko temu samemu dłużnikowi, na podstawie różnych tytułów wykonawczych, komornik pobiera opłatę egzekucyjną w każdej połączonej sprawie. Powołane przez komornika orzeczenie ma zastosowanie, gdy ten sam wierzyciel dysponujący innym tytułem egzekucyjnym występuje z wnioskiem o wszczęcie egzekucji. W realiach tej sprawy mamy różne tytuły egzekucyjne i różnych wierzycieli, a zatem doszło, na co sam komornik konsekwentnie wskazuje w sprawie egzekucyjnej – do przyłączenia się kolejnego wierzyciela do postępowania egzekucyjnego myśli art. 927 k.p.c. Podzielić należy zatem stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w Uchwale z dnia 18.07.2012 r., III CZP 27/12, zgodnie z którym w razie przyłączenia się kolejnego wierzyciela do postępowania egzekucyjnego obejmującego egzekucję z nieruchomości (art. 927 k.p.c.), komornik pobiera - niezależnie od liczby egzekwujących wierzycieli - jedną opłatę stosunkową określoną w art. 49 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (jedn. tekst: Dz.U. z 2011 r. Nr 231, poz. 1376), obliczoną od kwoty wyegzekwowanego świadczenia, nie wyższej niż suma świadczeń egzekwowanych na rzecz wierzycieli prowadzących egzekucję. Po przyłączeniu się kolejnych wierzycieli na podstawie art. 927 k.p.c. do toczącego się postępowania egzekucyjnego, w którego ramach skierowano egzekucję do nieruchomości, a więc po poszerzeniu strony podmiotowej, toczy się jedno postępowanie egzekucyjne, obejmujące jedną egzekucję. W konsekwencji toczy się także jedna - w znaczeniu procesowo-technicznym - sprawa egzekucyjna. Przepis art. 927 k.p.c. stanowi, że po zajęciu nieruchomości wierzyciel przyłącza się do postępowania wszczętego wcześniej. Przepis ten określa zatem dla egzekucji z nieruchomości, prowadzonej przez kilku wierzycieli, inne skutki niż te, które wiążą się z prowadzeniem równocześnie przez kilku wierzycieli innej egzekucji przeciwko temu samemu dłużnikowi. Nakazuje to przyjąć, że egzekucja z nieruchomości toczy się w ramach jednego postępowania, w którym poszczególni wierzyciele zajmują samodzielną pozycję w tym znaczeniu, że ich działania nie odnoszą skutku wobec innych wierzycieli. Zróżnicowanie wysokości opłat egzekucyjnych w sprawach o egzekucję świadczeń pieniężnych (art. 49 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji, jedn. tekst: Dz.U. z 2006 r. Nr 167, poz. 1191 ze zm. - dalej: "u.k.s.e.") wskazuje, że ich wysokość jest uzależniona m.in. od przewidywanego nakładu pracy komornika przy prowadzeniu czynności egzekucyjnych w poszczególnych kategoriach spraw. W egzekucji z nieruchomości wszystkie czynności egzekucyjne, nawet przeprowadzone przed przyłączeniem się dalszych wierzycieli, są wobec nich skuteczne i nie mogą oni żądać ich powtórzenia (art. 927 k.p.c.). Z tego punktu widzenia nie ma racjonalnych przesłanek dla pobierania przez komornika kilku opłat egzekucyjnych, zależnie od liczby wierzycieli uczestniczących w egzekucji z nieruchomości. Ponadto art. 49 u.k.s.e. przewiduje opłatę stosunkową, której wysokość jest uzależniona od wartości wyegzekwowanego świadczenia. Niezależnie od liczby wierzycieli prowadzących egzekucję z nieruchomości opłata egzekucyjna może być zatem ustalona na podstawie wysokości wyegzekwowanego świadczenia, podobnie jak w przypadku, w którym inna egzekucja prowadzona jest kilkoma sposobami i dla wysokości opłaty egzekucyjnej istotny jest końcowy efekt czynności komornika w postaci łącznie wyegzekwowanej sumy. Nie można pomijać także sytuacji dłużnika, który przy innym rozwiązaniu byłby zmuszony nie tylko do zwrotu kosztów na rzecz poszczególnych wierzycieli (kosztów zastępstwa prawnego i poniesionych przez nich wydatków), ale również ponoszenia kilku opłat egzekucyjnych, co byłoby nadmiernym obciążeniem. Takie rozwiązanie w wielu przypadkach godziłoby także w interesy wierzycieli, gdyż przy podziale sumy uzyskanej z egzekucji, niewystarczającej na zaspokojenie wszystkich objętych planem podziału należności, koszty egzekucyjne korzystają z pierwszeństwa zaspokojenia przed sumami egzekwowanymi (art. 1025 § 1 pkt 1 k.p.c.) – tak też SN w uchwale z 20 października 2010 r., sygn. akt III CZP 71/10 (OSNC 2011/5/53), podobnie SN w uchwale z 18 lipca 2012 r. w sprawie III CZP 27/12 (OSNC 2013/2/12).

Zważyć w tym miejscu należy, że w ramach zarzutów do planu podziału nie jest dopuszczalne kwestionowanie prawomocnego postanowienia o ustaleniu kosztów postępowania egzekucyjnego. Kognicja sądu rozpoznającego środki zaskarżenia przeciwko planowi podziału ogranicza się do rozpoznania zarzutów formalnych, z których wymienia się m.in.: kwestionowanie dopuszczenia wierzycieli do podziału (tj. naruszenie art. 797, 1030, 1034, 1036 k.p.c.), błędne ustalenie sumy podlegającej podziałowi, naruszenie zasady pierwszeństwa (art. 1025 k.p.c.) lub proporcjonalności (art. 1026 k.p.c.), pominięcie w planie części lub całej ze zgłoszonych wierzytelności. Natomiast w postępowaniu tym nie jest dopuszczalne kwestionowanie istnienia oraz wysokości wierzytelności, które są należycie udokumentowane i prawidłowo zgłoszone do podziału. Wskazać należy w tym kontekście, że koszty egzekucyjne związane z czynnościami komornika w egzekucji z nieruchomości podlegają uwzględnieniu przy podziale sumy uzyskanej z egzekucji na podstawie postanowienia komornika ustalającego ich wysokość (art. 770 k.p.c.) (vide uchwała SN z 20 października 2010 r., sygn.akt III CZP 71/10 (OSNC 2011/5/53). Tym samym ustalone na tej podstawie prawomocnie koszty postępowania egzekucyjnego stanowią wierzytelność podlegającą uwzględnieniu w planie podziału.

Przenosząc powyższe na grunt rozpoznawanej sprawy wskazać należy, że w niniejszej sprawie komornik ustalił opłaty stosunkowe dla wszystkich egzekucji z nieruchomości, czemu dał też wyraz w projekcie planu podziału. Postanowienia Komornika Sądowego A. K. ustalające koszty postępowania egzekucyjnego w sprawach Km 348/17 i Km 866/17 są prawomocne i koszty w nich ustalone winny podlegać uwzględnieniu w planie podziału w całości, jednak w ślad za powołanym wyżej orzeczeniem niedopuszczalne jest podwójne uwzględnienie opłaty stosunkowej w sporządzonym przez komornika planie podziału. Z tych względów zarzut określenia opłaty egzekucyjnej na kwotę 7.616,20 zł okazał się zasadny, a koszty ustalone postanowieniem z dnia 2.01.2018 r. winny w planie podziału zostać pomniejszone o opłatę stosunkową w wysokości 3.729,48 zł.

Rozstrzygając kolejne zarzuty skarżącego Sąd uznał, że wysokość opłaty egzekucyjnej została naliczona prawidłowo od wartości kwoty wyegzekwowanej, tj. kwoty 24.863,25 zł. Zarzut naruszenia art. 46 ust. 1 i 2 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji jest niezasadny, bowiem omawiany przepis reguluje ustalanie wartości egzekwowanego lub podlegającego zabezpieczeniu roszczenia jedynie w dniu złożenia wniosku lub rozszerzenia egzekucji. Obliczenie i ściągnięcie opłaty następuje natomiast w oparciu o art. 49 w/w ustawy, który traktuje jednakowo każdą ściągniętą kwotę. Wówczas od wartości wyegzekwowanego, a nie egzekwowanego świadczenia, komornik ustala opłatę stosunkową w wydawanym na podstawie art. 770 k.p.c. postanowieniu o ustaleniu kosztów postępowania egzekucyjnego. Wartość egzekwowanego lub podlegającego zabezpieczeniu roszczenia stanowi natomiast podstawę obliczenia wysokości stosunkowej opłaty egzekucyjnej, związanej z egzekucją świadczeń pieniężnych oraz z egzekucyjnym zabezpieczeniem roszczeń pieniężnych.

Niezasadny jest wreszcie zarzut skarżącego dotyczący bezzasadnego doliczenia kwoty 767,82 zł stanowiącej koszty poprzedniej egzekucji. Nie ulega żadnej wątpliwości, że wierzyciel dochodzi również tych kosztów (vide: k. 2 akt Km 866/17), i że stanowią one koszty egzekucyjne, a jako takie muszą być zaspokojone w pierwszej kategorii (por. art. 1025 § 1 pkt 1 k.p.c. oraz uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 4 sierpnia 2006 r., sygn. akt III CZP 48/06, opublik. w OSNC z 2007 r., nr 5, poz. 70 oraz uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2013 r., sygn. akt III CZP 1/13, opublik. w OSNC z 2013 r., nr 12, poz. 136).

Stosownie do art. 1025 § 1 pkt 1 k.p.c. z kwoty uzyskanej z egzekucji zaspokaja się w pierwszej kolejności koszty egzekucyjne, zaś w dalszej kolejności należności zabezpieczone hipoteką. Z tych względów kwota 3.729,48 zł, stanowiąca niezasadnie doliczoną opłatę stosunkową winna przypadać wierzycielowi hipotecznemu z tytułu zabezpieczenia hipotecznego.

Z powyższych względów Sąd orzekł jak w sentencji.

SSR Janusz Supiński